Analiza wykonalności dla projektu pn.: Termomodernizacja budynku Przedsiębiorstwa Komunalnego Sp. z o.o. w Szczyrku

Transkrypt

1 Analiza wykonalności dla projektu pn.: Termomodernizacja budynku Przedsiębiorstwa Komunalnego Sp. z o.o. w Szczyrku Bielsko-Biała, 2014

2 Zespół ekspertów w składzie: Dominik Chłond, Paweł Gałecki, Izabela Kałczuga, Ewa Krakowiak, Małgorzata Krzysztofik, Krzysztof Linek, Anna Ober, Karina Wieczorek 2

3 Spis treści 1. Charakterystyka projektu Tytuł i definicja projektu Lokalizacja projektu Logika interwencji, cele i wskaźniki projektu Analiza terytorialna Zgodność z politykami strategicznymi Komplementarność projektu Analiza instytucjonalna Beneficjenci projektu Wykonalność instytucjonalna projektu Analiza techniczna i technologiczna Analiza specyficzna dla sektora Stan aktualny Stan projektowany Analiza wariantowa Analiza środowiskowa Analiza prawna i pomoc publiczna Analiza finansowo-ekonomiczna Wykonalność i trwałość projektu Analiza ryzyk i zagrożeń w projekcie Plan wdrożenia projektu Raport z konsultacji społecznych Zakończenie Bibliografia Spis tabel Tabela 1 Wskaźnik rezultatu... 9 Tabela 2 Wskaźnik produktu... 9 Tabela 3 Wskaźnik obciążenia demograficznego w Szczyrku Tabela 4 Wpływ projektu na polityki horyzontalne Tabela 5 Komplementarność projektu z innymi działaniami Tabela 6 Planowane koszty zadania

4 Tabela 7 Charakterystyka emisji zanieczyszczeń dla stanu istniejącego Tabela 8 Charakterystyka emisji zanieczyszczeń dla stanu projektowanego Tabela 9 Osiągnięcie rezultatów ekologicznych Tabela 10 Lista nieruchomości objętych projektem wraz ze wskazaniem czy istnieje podstawa dysponowania nieruchomością przez Beneficjenta Tabela 11 Planowany harmonogram rzeczowo-finansowy Tabela 12 Koszty operacyjne Tabela 13 Obliczenie luki w finansowaniu Tabela 14 Dofinansowanie na poziomie 85% Tabela 15 Dofinansowanie na poziomie 40% (projekt objęty pomocą publiczną I wariant) Tabela 16 Dofinansowanie na poziomie 25% (projekt objęty pomocą publiczną II wariant najmniejszy poziom dofinansowania) Tabela 17 ENVP, ERR i B/C dla projektu Tabela 18 Ryzyka i zagrożenia w projekcie Tabela 19 Plan wdrożenia projektu Spis rysunków Rysunek 1 Szczyrk na mapie Województwa Śląskiego... 6 Rysunek 2 Położenie gminy Szczyrk na mapie powiatu... 6 Rysunek 3 Lokalizacja projektu na mapie Szczyrku... 7 Spis wykresów Wykres 1 Ludność Miasta Szczyrk z podziałem na płeć, stan na 31 grudnia 2012 r

5 1. Charakterystyka projektu 1.1. Tytuł i definicja projektu Termomodernizacja budynku Przedsiębiorstwa Komunalnego Sp. z o.o. w Szczyrku Projekt jest częścią zintegrowanego subregionalnego przedsięwzięcia dotyczącego ograniczenia niskiej emisji oraz wykorzystujących odnawialne źródła energii na terenie Subregionu Południowego. Przedsięwzięcie obejmuje działania polegające na realizacji programu ograniczania niskiej emisji dla mieszkańców subregionu południowego województwa śląskiego, polegającego na systemie dopłat do termomodernizacji oraz wymiany źródeł ciepła na bardziej ekologiczne; termomodernizacji, wymianie źródeł ciepła, montażu instalacji solarnych, pomp ciepła w budynkach użyteczności publicznej, zakupie energooszczędnego oświetlenia ulicznego, budowie fotowoltaicznych i wiatrowych systemów wytwarzania energii elektrycznej. Przedsięwzięcie zintegrowane złożone jest ze 106 wzajemnie komplementarnych inwestycji zaplanowanych do realizacji w Bielsku-Białej oraz powiatach: bielskim, cieszyńskim i żywieckim. Przedmiotem projektu jest poprawa efektowności energetycznej w infrastrukturze publicznej w budynku Przedsiębiorstwa Komunalnego Sp. z o.o. w Szczyrku przy ul. Granicznej 1. W ramach projektu na rzecz likwidacji niskiej emisji, poprawy jakości powietrza i zmniejszenia energochłonności wykonany zostanie we wskazanym budynku kompleksowy zakres prac termo modernizacyjnych, tj.: termomodernizacja ścian budynku i pokrycia dachowego, wymiana okien i drzwi zewnętrznych, wymiana kotłowni i wymianie instalacji grzewczej oraz w remont instalacji wentylacyjnej i kominowej. Dzięki realizacji projektu zmniejszy się energochłonność sektora publicznego i zmniejszy się zapotrzebowanie na energię. W efekcie nastąpi także poprawa jakości powietrza, zwiększy się efektywność energetyczna w infrastrukturze publicznej w Szczyrku Lokalizacja projektu Szczyrk miasto i gmina w województwie śląskim, w powiecie bielskim, lokalizacja projektu przy ul. Granicznej 1. 5

6 Rysunek 1 Szczyrk na mapie Województwa Śląskiego Źródło: Rysunek 2 Położenie gminy Szczyrk na mapie powiatu Źródło: 6

7 Rysunek 3 Lokalizacja projektu na mapie Szczyrku Źródło: Opracowanie własne na podstawie Mapa Google 1.3. Logika interwencji, cele i wskaźniki projektu Cele projektu są zgodne z celami RPO WSL na lata (wersja 5.1) w ramach osi priorytetowej IV EFEKTYWNOŚĆ ENERGETYCZNA, OZE I GOSPODARKA NISKOEMISYJNA, w zakresie priorytetu inwestycyjnego 4.3: Wspieranie efektywności energetycznej, inteligentnego zarządzania energią i wykorzystania odnawialnych źródeł energii w infrastrukturze publicznej, w tym w budynkach publicznych i w sektorze mieszkaniowym. Cele szczegółowe projektu odpowiadają priorytetowi inwestycyjnemu 4.3 i są spójne z celami głównym i szczegółowym Umowy Partnerstwa, którymi są odpowiednio: Zwiększenie konkurencyjności gospodarki oraz Zmniejszenie emisyjności gospodarki. Projekt odnosi się do następujących celów szczegółowych priorytetu IV w RPO WSL : zmniejszenie energochłonności infrastruktury publicznej i sektora mieszkaniowego, poprawa jakości powietrza w regionie. Zgodnie z Projektem Szczegółowego Opisu Priorytetów Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Śląskiego (URPO WSL) na lata w zakresie Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego (wersja 2.0 z maja 2014) przedmiotowy projekt wpisuje się w Działanie 4.3 Efektywność energetyczna i odnawialne źródła energii w infrastrukturze publicznej i sektorze mieszkaniowym. W tej wersji dokumentu - celem tego działania jest przeciwdziałanie niekorzystnym zmianom klimatu oraz poprawa konkurencyjności regionalnej gospodarki, poprzez zwiększenie udziału energii pochodzącej ze źródeł odnawialnych w stosunku do energii ze źródeł konwencjonalnych, zmniejszenie energochłonności infrastruktury publicznej i sektora mieszkaniowego, a także poprawa jakości powietrza w regionie, poprawa efektywności produkcji i zużycia energii oraz wzrost produkcji i dystrybucji energii z odnawialnych źródeł. Na etapie opracowania właściwego Studium Wykonalności należy odnieść się do zapisów URPO WSL , które aktualnie określają przykładowe rodzaje projektów odnoszące się do przedmiotowego projektu jako: 7

8 1. Likwidacja niskiej emisji poprzez wymianę/modernizację indywidualnych źródeł ciepła lub podłączanie budynków do sieciowych nośników ciepła, 2. Termomodernizacja budynków użyteczności publicznej oraz wielorodzinnych budynków mieszkalnych. W ramach 1. przykładowego rodzaju projektu możliwa będzie zarówno wymiana kotłów nieefektywnych ekologicznie na kotły charakteryzujące się zwiększoną sprawnością energetyczną oraz podłączenie budynków do istniejących sieci cieplnych. Przewiduje się możliwość wsparcia projektów w formule projektów typu słoneczne gminy (tu: np. niskoemisyjne gminy) - realizowanych głównie na obszarze gmin o rozproszonej zabudowie jednorodzinnej (gminy małe). Na terenie gmin dużych możliwe podłączanie budynków do sieci miejskich. W ramach 2. przykładowego rodzaju projektu możliwa będzie kompleksowa termomodernizacja obiektu poprzez poprawę izolacyjności przegród budowlanych, a także wymianę okien i drzwi zewnętrznych na wyroby o lepszej izolacyjności. Ponadto w ramach projektu, jako element kompleksowej modernizacji energetycznej obiektu dopuszcza się także działania związane z wymianą oświetlenia na energooszczędne (w tym systemy zarządzania oświetleniem obiektu), przebudową systemów grzewczych (wraz z wymianą i podłączeniem do źródła ciepła) oraz przebudową systemów wentylacji i klimatyzacji. Zabudowa instalacji wykorzystujących OZE możliwa jest jedynie jako element szerszych działań związanych z poprawą efektywności energetycznej obiektów objętych projektem. W ramach 2 typu projektu nie przewiduje się termomodernizacji budynków jednorodzinnych. Przedmiotowy projekt wpisuje się w 2 z przykładowych rodzajów projektów. Kluczowym dla przedmiotowego projektu są zapisy powyższe odnoszące się działań kompleksowej modernizacji. Na etapie sporządzania właściwego Studium Wykonalności należy w tym aspekcie zaktualizować zapisy RPO WSL i URPO WSL. Wskaźniki Zgodnie z aktualnymi zapisami w Projekcie RPO WSL na lata (wersja 5.1) planowanymi rezultatami wsparcia likwidacji niskiej emisji poprzez wymianę/modernizację indywidualnych źródeł ciepła lub podłączanie budynków do sieciowych nośników ciepła oraz termomodernizacji w budynkach użyteczności publicznej, budynkach mieszkalnych wraz z instalacją OZE w modernizowanych energetycznie budynkach, będą: wzrost udziału produkcji energii ze źródeł odnawialnych w produkcji energii ogółem, obniżenie energochłonności gospodarki oraz obniżenie emisji zanieczyszczeń gazowych. Istotnymi rezultatami projektu będą również czystsze powietrze oraz zmniejszenie ilości produktów ubocznych w/w procesu modernizacji. W wyniku wsparcia w/w działań, nastąpi obniżenie kosztów funkcjonowania administracji publicznej i sektora mieszkaniowego. Niniejszy projekt spełnia te zapisy i możliwość ich osiągnięcia. W ramach przedmiotowego działania zmodernizowany energetycznie zostanie 1 budynek siedziba Przedsiębiorstwa Komunalnego Sp. z o.o. w Szczyrku zlokalizowanego przy ul. Granicznej 1. Poniższe tabele prezentują zakres wskaźników zaplanowanych do realizacji w oparciu o aktualnie obowiązujące RPO WSL (wersja 5.1) oraz wyniki ich obliczeń na podstawie audytu terenowego przeprowadzonego w 2014 r. na potrzeby niniejszej analizy: 8

9 Tabela 1 Wskaźnik rezultatu L.p. 1. Wskaźnik Emisja zanieczyszczeń gazowych Źródło: RPO WSL na lata (wersja 5.1) Tabela 2 Wskaźnik produktu Jednostka pomiaru [t/r] Źródło danych Audyt terenowy z 2014 r. Wartość bazowa Wartość docelowa (2019) 172,49 108,79 L.p. 1. Wskaźnik Liczba zmodernizowanych energetycznie budynków Jednostka pomiaru [szt.] Źródło: RPO WSL na lata (wersja 5.1) Źródło danych Dokumentacja projektowa/ protokoły zdawczoodbiorcze/ dokumentacja księgowa Wartość bazowa Wartość docelowa (2019) 0 1 Procedura raportowania i monitorowania wskaźników będzie zgodna z Wytycznymi do monitoringu i sprawozdawczości RPO Województwa Śląskiego Obowiązki beneficjenta w zakresie sprawozdawczości będzie również określać umowa o dofinansowanie. Funkcję sprawozdania na poziomie beneficjenta spełniać będzie część wniosku o płatność dotycząca postępu rzeczowego i finansowego danego projektu (w tym informacja nt. postępu prac, osiągniętych produktów). Wskaźniki produktu będą monitorowane co najmniej 1 raz na kwartał i po zakończeniu realizacji projektu, natomiast wskaźniki rezultatu najpóźniej w rok po zakończeniu inwestycji. Do monitorowania wskaźnika rezultatu powinny być wykorzystane: dokumentacja projektowa (np. audyt energetyczny). Natomiast do pomiaru wskaźnika produktu: dokumentacja projektowa/ protokoły zdawczo-odbiorcze/ dokumentacja księgowa. 2. Analiza terytorialna Szczyrk miasto i gmina w województwie śląskim, w powiecie bielskim. Miejscowość o charakterze turystyczno-wypoczynkowym. Miasto liczy 5750 mieszkańców (GUS, XII 2013). Szczyrk ma obszar 39,07 km², w tym: użytki rolne: 25%, użytki leśne: 70%. Miasto stanowi 8,54% powierzchni powiatu. Szczyrk leży na południe od Bielska-Białej, północny wschód od Wisły i północny zachód od Żywca, w dolinie Żylicy, w Beskidzie Śląskim, na Żywiecczyźnie (Małopolska). Miasto jest położone na wysokości od 500 do 600 m n.p.m. Sąsiednie gminy to: Bielsko-Biała, Brenna, Buczkowice, Lipowa, Wilkowice, Wisła. W latach miasto administracyjnie należało do województwa bielskiego. Okoliczne szczyty to m.in. Skrzyczne, Malinowska Skała, Magura, Klimczok. Szczyrk posiada wspaniałe warunki do uprawiania sportów narciarskich. 9

10 Potencjał demograficzny Według danych GUS na 31 grudnia 2013 r. Szczyrk liczył mieszkańców, jego powierzchnia wynosi 39,07 km². Gęstość zaludnienia stanowi aktualnie 147 os./km². Poniższe zestawienie prezentuje proces ilościowy ludności w Szczyrku na przestrzeni ostatnich lat. Wykres 1 Ludność Miasta Szczyrk z podziałem na płeć, stan na 31 grudnia 2012 r. Źródło: Dane GUS Tabela 3 Wskaźnik obciążenia demograficznego w Szczyrku Wyszczególnienie j.m ludność w wieku nieprodukcyjnym na 100 osób w wieku produkcyjnym ludność w wieku poprodukcyjnym na 100 osób w wieku przedprodukcyjnym osoba 56,5 55,1 54,7 54,8 56,0 osoba 93,9 98,8 103,4 107,3 110,2 ludność w wieku poprodukcyjnym na 100 osób w wieku produkcyjnym osoba 27,4 27,4 27,8 28,3 29,4 Źródło: Opracowanie własne na podstawie Banku Danych Lokalnych GUS W strukturze ludności Szczyrku w 2013 r. 17,1% mieszkańców stanowiły osoby w wieku produkcyjnym, 64,1% osoby w wieku przedprodukcyjnym, a 18,8% osoby w wieku poprodukcyjnym. Od lat wzrasta ilość osób w wieku poprodukcyjnym. Miasto Szczyrk w kilku ostatnich latach notuje lekko ujemny przyrost naturalny, który jest na tyle mały, iż nie ma znaczącego wpływu na kształtowanie się poziomu ludności miasta. Liczba pracujących w Szczyrku to ogółem 969 osób (GUS, stan na 31.XII.2013 r.). Na koniec czerwca 2014r. stopa bezrobocia w Polsce wyniosła 12%, w województwie śląskim 10,2%, w mieście Bielsko Biała 5,6%, a w powiecie bielskim 9,2%. Liczba bezrobotnych zarejestrowanych w PUP w Bielsko Białej, w tym czasie z Gminy Szczyrk to 269 osoby. Udział bezrobotnych zarejestrowanych w liczbie ludności w wieku produkcyjnym stanowi 8,4%. 10

11 Gospodarka Według danych GUS BDL (stan na koniec 2013 r.) podmioty gospodarki narodowej stanowiły w Szczyrku ogółem 980, w tym z sektora publicznego 15, a sektora prywatnego 965. Wiodącym sektorem wśród zarejestrowanych podmiotów gospodarczych w Szczyrku są firmy z sektora I - Działalność związana z zakwaterowaniem i usługami gastronomicznymi (219 firm), potem z sektora G handel detaliczny i hurtowy (205 firm) i z sektora F budownictwo (139). Ze względu na specyfikę i walory turystyczne miejscowości nie bez znaczenia dla Szczyrku jest infrastruktura turystyczna i okołoturystyczna (26 obiektów noclegowych) jako motor napędowy rozwoju lokalnego i regionalnego. Zasoby mieszkaniowe Gminy Szczyrk stanowią (wg GUS, stanu na XII 2013r.), w tym budynki mieszkalne to ogółem 2014.Od lat Urządzenia sieciowe (dane GUS na XII 2013r.): Wodociągi długość czynnej sieci rozdzielczej to 27,8 km, a połączenia prowadzące do budynków mieszkalnych i zbiorowego zamieszkania to 707 szt., Kanalizacja długość czynnej sieci rozdzielczej to 33,8 km, a połączenia prowadzące do budynków mieszkalnych i zbiorowego zamieszkania to 738 szt. Infrastruktura społeczna Służba zdrowia: 2 przychodnie; apteki ogólnodostępne 3; liczba ludności na 1 aptekę ogólnodostępną Placówki edukacyjne w Szczyrku to: 2 przedszkola dla 168 dzieci; 2 szkoły podstawowe (dla uczniów) oraz 2 gimnazja (dla 152 uczniów). Wykaz Miejskich Jednostek Organizacyjnych i spółek z udziałem Miasta wskazuje następujące jednostki podległe UM Szczyrk: Miejski Ośrodek Kultury, Promocji i Informacji im. Jana Więzika w Szczyrku, Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej, Zespół Szkoły Podstawowej i Gimnazjum Nr 1, Zespół Szkoły Podstawowej i Gimnazjum Nr 2, Zespół Szkolno-Przedszkolny, Przedsiębiorstwo Komunalne Sp. z o.o. W odniesieniu do przedmiotowego projektu należy podkreślić, iż w kwestii efektywności energetycznej w gminie indywidualne dokumenty strategiczne (analizy lokalne oraz regionalne) szczegółowo opisują to zagadnienie na miarę posiadanych przez Beneficjenta takich opracowań. Niniejsza analiza odnosi się do tego w rozdziale 3, gdzie wykazano i wskazano takie dokumenty, które charakteryzują obszar objęty niniejszym projektem pod tym względem. W kwestii zanieczyszczenia atmosfery na obszarze gminy takie dane monitorowane są branżowo. Na portalu ( System Prognoz Jakości Powietrza w strefach i aglomeracjach województwa śląskiego, w Charakterystyce strefy śląskiej część południowa wskazano ogólnie dla regionu: Podstawowymi źródłami emisji zanieczyszczeń powietrza jest emisja komunalno-bytowa z zabudowy ośrodków miejskich i wiejskich, transport drogowy emitujący zanieczyszczenia wzdłuż arterii o natężonym ruchu samochodowym, oraz przemysł a zwłaszcza energetyka i ciepłownictwo. Emisja przemysłowa dotyczy zwłaszcza rejonów Czechowic- Dziedzic, Bielska-Białej, Żywca i Cieszyna. W obszarach górskich i pogórskich istotne znaczenie ma niska emisja komunalna w dolinach rzek i większych potoków. Do tego regionu zalicza się Szczyrk. 11

12 Informacje o aktualnym stanie jakości powietrza w obszarze województwa śląskiego (wyniki z przeprowadzonych pomiarów manualnych i pasywnych) dostępne są na bieżąco na stronie WIOŚ w Katowicach (źródło: w zakresie możliwym technicznie (istniejące stacje pomiarów) dla poszczególnych obszarów, w tym z obszaru RIT Subregionu Południowego. Dla obszaru przedmiotowego projektu brak takich danych lokalnych. Podsumowanie Gmina Szczyrk liczy mieszkańców, jego powierzchnia wynosi 39,07 km². Gęstość zaludnienia stanowi 147 os./km². Struktura wieku mieszkańców Szczyrku wykazuje zbliżone tendencje w porównaniu do otoczenia (podregion, województwo, kraj). Zauważalny jest niższy niż w podregionie bielskim odsetek mieszkańców w wieku przedprodukcyjnym, natomiast odsetek mieszkańców w wieku produkcyjnym jest lekko wyższy od wskaźników dla podregionu, województwa i kraju. Widoczne jest także zjawisko starzenia się lokalnej społeczności. Z roku na rok wzrasta w mieście odsetek ludności w wieku poprodukcyjnym w porównaniu do liczby ludności (z 16% w roku 2002 do 18,8% w 2013 roku).wzrosła również liczba osób w wieku poprodukcyjnym przypadająca na 100 osób w wieku produkcyjnym (z 26,3 w roku 2002 do 29,3 w roku 2013). Ten tzw. wskaźnik obciążenia demograficznego dla Szczyrku jest jednak korzystniejszy niż w przypadku podregionu bielskiego czy województwa śląskiego, ale już nie w skali kraju. Na podstawie danych przedstawiających stan społeczny i gospodarczy Gminy Szczyrk można stwierdzić, że nadal występuje wiele negatywnych zjawisk (ujemny przyrost naturalny, ujemne saldo migracji). Pozytywne trendy rozwoju to głównie: wysoka liczba podmiotów gospodarczych na 1000 mieszkańców, wysoka liczba oddawanych do użytkowania mieszkań w latach , wysokie dochody i wydatki z budżetu gminy przypadające na 1 mieszkańca. W Szczyrku dominują działalności gospodarcze związane z zakwaterowaniem i usługami gastronomicznymi oraz działalności dot. handlu oraz budownictwa. Wykazana infrastruktura społeczna i techniczna Szczyrku stanowi istotną bazę działań projektowych zgodnych z przyjętą strategią rozwoju lokalnego. Jej potencjał i potrzeby wyznaczają kierunki istotnych działań określone w strategicznych dokumentach. Określona polityka gminy w zakresie planowania energetycznego powinna niwelować zjawiska negatywne i wpływać korzystnie na jej rozwój. 3. Zgodność z politykami strategicznymi Projekt jest zgodny z poniższymi celami i priorytetami dokumentów strategicznych na poziomie kraju, regionu, powiatu i gminy. Zgodność projektu z dokumentami strategicznymi w odniesieniu do strategicznych dokumentów związanych z perspektywą finansową 2014+: Strategia Europa Strategia na rzecz inteligentnego i zrównoważonego rozwoju sprzyjającego włączeniu społecznemu Priorytet: rozwój zrównoważony wspieranie gospodarki efektywniej korzystającej z zasobów, bardziej przyjaznej środowisku i bardziej konkurencyjnej Działania: Konkurencyjność, Przeciwdziałanie zmianom klimatu, Czysta i efektywna energia. Programowanie perspektywy finansowej Umowa Partnerstwa Cel tematyczny 4. Wspieranie przejścia na gospodarkę niskoemisyjną we wszystkich sektorach; Interwencje w ramach CT4 koncentrują się na celu szczegółowym UP - zmniejszenie emisyjności gospodarki i będą realizowane poprzez priorytet: Zwiększenie 12

13 efektywności energetycznej gospodarki; zakres pilnych do podjęcia interwencji w tym zakresie jest bardzo szeroki i obejmuje m.in.: zwiększenie efektywności energetycznej budynków użyteczności publicznej i mieszkalnych wielorodzinnych (PI 4iii., PI 4c.). Krajowa Strategia Rozwoju Regionalnego : Regiony, Miasta, Obszary wiejskie Cele polityki regionalnej do 2020: 1. Wspomaganie wzrostu konkurencyjności regionów ( konkurencyjność ), w tym: Wspieranie rozwoju i znaczenia miast subregionalnych; 2. Budowanie spójności terytorialnej i przeciwdziałanie marginalizacji obszarów problemowych ( spójność ); 2.3. Restrukturyzacja i rewitalizacja miast i innych obszarów tracących dotychczasowe funkcje społeczno-gospodarcze, w tym: 2.4. Przezwyciężanie niedogodności związanych z położeniem obszarów przygranicznych, szczególnie wzdłuż zewnętrznych granic UE. Krajowy Program Reform 2013 Strategia Bezpieczeństwo Energetyczne i Środowisko (MG/MŚ) cel główny: zapewnienie wysokiej jakości życia obecnych i przyszłych pokoleń z uwzględnieniem ochrony środowiska oraz stworzenie warunków do zrównoważonego rozwoju nowoczesnego sektora energetycznego, zdolnego zapewnić Polsce bezpieczeństwo energetyczne oraz konkurencyjną i efektywną energetycznie gospodarkę; cel szczegółowy: poprawa stanu środowiska (w tym ochrona wód i powietrza, racjonalna gospodarka odpadami, promocja technologii środowiskowych i zachowań ekologicznych). Strategia Rozwoju Kraju 2020 Cel II.6. Bezpieczeństwo energetyczne i środowisko; II.6.2.Poprawa efektywności energetycznej; II.6.4. Poprawa stanu środowiska. Polska Wyzwania rozwojowe Wyzwanie 5 BEZPIECZEŃSTWO ENERGETYCZNO-KLIMATYCZNE, w tym: Wyzwania klimatyczne, Energochłonność gospodarki, Energetyka klimat. Dylematy, oś czasu i zadania, Rekomendacje. Ustawa o zasadach realizacji programów w zakresie polityki spójności finansowanych w perspektywie finansowej (Dz. U. z 2014r., poz. 1146) - dostosowuje prawo polskie do unijnych regulacji dotyczących polityki spójności Znalazły się w niej zapisy dotyczące m.in.: mechanizmów koordynacji programów operacyjnych współfinansowanych z funduszy strukturalnych i Funduszu Spójności, zasad wdrażania środków polityki spójności oraz zadań i trybu współpracy podmiotów zaangażowanych w ten proces,rozliczeń z Komisją Europejską i monitorowania efektów realizowanych projektów, kontroli, audytu, nieprawidłowości i korekt finansowych, pomocy publicznej, zasad wdrażania instrumentów zwrotnych, systemu wyboru projektów. Regionalne i lokalne dokumenty programowe: Strategia Rozwoju Województwa Śląskiego Śląskie Obszar Priorytetowy (C) PRZESTRZEŃ; Cel operacyjny: C.1. Zrównoważone wykorzystanie zasobów środowiska; Cel operacyjny: C.3. Wysoki poziom ładu przestrzennego i efektywne wykorzystanie przestrzeni. Projekt Strategii Rozwoju Subregionu Południowego Województwa Śląskiego wraz ze Strategią Regionalnych Inwestycji Terytorialnych na lata (Bielsko-Biała, wrzesień 2014 r.) Cel RIT I. Poprawa infrastruktury ochrony środowiska poprzez zabezpieczenie i wykorzystanie zasobów obszaru funkcjonalnego subregionu południowego wynikający z priorytetu III Strategii Rozwoju Subregionu Południowego: Rozwój infrastruktury i usług dla 13

14 zrównoważonego rozwoju oraz jest spójny z jego celem operacyjnym III.1 Ochrona środowiska i zrównoważone wykorzystanie zasobów środowiska, III.2 Efektywność energetyczna, odnawialne źródła energii i gospodarka niskoemisyjna. Priorytet I Efektywność energetyczna, odnawialne źródła energii i gospodarka niskoemisyjna; Działanie 1.1 Efektywność energetyczna i odnawialne źródła energii. Projekt RPO WSL wersja 5.1 z dnia Oś Priorytetowa: IV Efektywność energetyczna, odnawialne źródła energii i gospodarka niskoemisyjna; Priorytet inwestycyjny 4.3 wspieranie efektywności energetycznej, inteligentnego zarządzania energią i wykorzystania odnawialnych źródeł energii w infrastrukturze publicznej, w tym w budynkach publicznych i w sektorze mieszkaniowym; cele szczegółowe: zmniejszenie energochłonności infrastruktury publicznej i sektora mieszkaniowego oraz poprawa jakości powietrza w regionie. Projekt Szczegółowego Opisu Osi Priorytetowych RPO WSL w zakresie EFRR w. 2.0 Oś Priorytetowa: IV Efektywność energetyczna, odnawialne źródła energii i gospodarka niskoemisyjna; Działanie 4.3 Efektywność energetyczna i odnawialne źródła energii w infrastrukturze publicznej i sektorze mieszkaniowym. Program Ochrony Powietrza dla stref województwa śląskiego Cel główny: Dotrzymanie standardów jakości powietrza w zakresie pyłu PM10 oraz znacząca redukcja stężeń B(a)P nawet przy niekorzystnych warunkach klimatycznych najpóźniej do roku 2020; Cel taktyczny w zakresie niskiej emisji: wyeliminowanie spalania odpadów w kotłach i piecach domowych oraz na otwartych przestrzeniach; Cel 1: Wyeliminowanie spalania odpadów w kotłach i piecach domowych; Cel 2. Wyeliminowanie spalania węgla złej jakości w kotłach i piecach domowych. Strategia Rozwoju Powiatu Bielskiego do roku 2020 Cel II: Poprawa jakości środowiska naturalnego; Cel szczegółowy II.2. Poprawa stanu czystości powietrza. Strategia Rozwoju Miasta Szczyrk na lata Cel strategiczny 2.:Zachowanie zasobów ekologicznych oraz efektywne wykorzystanie unikatowych walorów przyrodniczych na rzecz rozwoju turystyki. Zapewnienie dogodnych warunków życia i pobytu w Szczyrku w oparciu o wysoką jakość środowiska naturalnego. Cel operacyjny 2.3: Ograniczenie niskiej emisji, m.in. poprzez wspieranie wymiany źródeł energii na ekologiczne oraz realizację działań termomodernizacyjnych w odniesieniu do obiektów użyteczności publicznej, a także programów adresowanych do indywidualnych gospodarstw domowych. Aktualizacja projektu założeń do planu zaopatrzenie w ciepło, energię elektryczną i paliwa gazowe dla gminy Szczyrk dokument określający politykę gminy w zakresie planowania energetycznego. Na podstawie diagnozy stanu istniejącego zapotrzebowania energetycznego Gminy Szczyrk wytyczono zapotrzebowanie. Między innymi zapisano tu, że w zakresie zaopatrzenia w ciepło budownictwa przyjmuje się realizację zadania tj.: poprawa jakości powietrza, ograniczenie emisji zanieczyszczeń do powietrza ze źródeł niskiej emisji poprzez eliminowanie tych źródeł oraz realizację przedsięwzięć termomodernizacyjnych (np. poprzez kontynuację Programu Ograniczenia Niskiej emisji na terenie Gminy Szczyrk). Plan działań na rzecz zrównoważonej energii dla gminy Szczyrk SEAP to strategia działania gminy w celu osiągnięcia założeń polityki klimatyczno energetycznej UE, w tym redukcji emisji CO 2. Zgodnie z tym dokumentem Szczyrk w porozumieniu z innymi gminami 14

15 powiatu bielskiego przystąpiły do wdrożenia działań na rzecz ograniczenia emisji gazów cieplarnianych i planu redukcji emisji CO 2 tak, by osiągnąć w 2020r. stan z roku bazowego, tj obniżonego o 20% (wartość docelowa). Działania w planie dot.: budynków i obiektów komunalnych, sektora mieszkaniowego i sektora usług. Programu Ochrony Środowiska dla Gminy Szczyrk na lata z perspektywą na lata , aktualizacja Cel strategiczny OA.1: Kontynuacja działań związanych z poprawą jakości powietrza oraz ograniczanie zużycia energii i wzrost wykorzystania odnawialnych źródeł, Zadanie ekologiczne OA Termomodernizacja obiektów użyteczności publicznej oraz OA Realizacja założeń do planu zaopatrzenia w ciepło, energię elektryczną i paliwa gazowe dla Gminy Szczyrk (aktualizacja 2012 r.). Polityki horyzontalne Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1303/2013 z dnia 17 grudnia 2013 ustanawiającego wspólne przepisy dotyczące Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego, Europejskiego Funduszu Społecznego, Funduszu Spójności, Europejskiego Funduszu Rolnego na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich oraz Europejskiego Funduszu Morskiego i Rybackiego oraz ustanawiające przepisy ogólne dotyczące Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego, Europejskiego Funduszu Społecznego, Funduszu Spójności i Europejskiego Funduszu Morskiego i Rybackiego oraz uchylające rozporządzenie Rady (WE) nr 1083/ nakłada na państwa członkowskie wdrażające fundusze strukturalne, obowiązek stosowania tzw. polityk horyzontalnych: w Artykule 7 Promowanie równości mężczyzn i kobiet oraz niedyskryminacji, w Artykule 8 Zrównoważony rozwój. Planowane działanie następująco wpływa na poszczególne polityki horyzontalne: Tabela 4 Wpływ projektu na polityki horyzontalne Polityki horyzontalne Zrównoważony rozwój Promowanie równości mężczyzn i kobiet oraz niedyskryminacji Zgodność projektu z politykami Realizacja projektu będzie miała pozytywny wpływ na politykę zrównoważonego rozwoju przede wszystkim poprzez przeciwdziałanie niekorzystnym zmianom klimatu i poprawę jakości powietrza w regionie. Projekt spełnia założenia tej polityki horyzontalnej rozwoju UE, która skupia się m.in. na takich elementach jak: budowanie bardziej konkurencyjnej gospodarki, która będzie korzystać z zasobów w sposób racjonalny i oszczędny, ochronie środowiska poprzez ograniczanie emisji gazów. Do infrastruktury powstałej w ramach projektu równy dostęp będzie zapewniony kobietom i mężczyznom oraz osobom niepełnosprawnym różnych płci, wyznań i religii, rasy i narodowości. W pływ projektu na polityki pozytywny neutralny Źródło: Opracowanie własne na podstawie Rozporządzenia ramowego dla EFSI nr 1303/2013 (Dz. Urz. UE L 347 z 20 grudnia 2013 r.) oraz Projektu RPO WSL (wersja 5.1) 15

16 4. Komplementarność projektu Projekt ujęty jest na liście projektów przewidzianych do realizacji w formule Regionalnych Inwestycji Terytorialnych (RIT) dla obszaru funkcjonalnego obejmującego subregion południowy województwa śląskiego. Projekt jest komplementarny z innymi projektami, współfinansowanymi ze środków UE i WFOŚiGW zmierzającymi do poprawy gospodarki niskoemisyjnej i efektywności energetycznej w Gminie Szczyrk. Tabela 5 Komplementarność projektu z innymi działaniami L.p. Nazwa projektu Podmiot realizujący Źródło finansowania Wartość brutt w PLN Stan realizacji przedsięwzięcia 1. Termomodernizacja Zespołu Szkoły Podstawowej i Gimnazjum nr 1 przy ul. Szkolnej 9 w Szczyrku - etap I remont źródła ciepła Gmina Szczyrk WFOŚiGW , 46 zrealizowane 2. Termomodernizacja budynku ZSPiG nr 2, przy ul. Myśliwskiej 154 w Szczyrku - Etap I, II, III Gmina Szczyrk WFOŚiGW ,59 zrealizowane 3. Termomodernizacja budynku Urzędu Miejskiego w Szczyrku Gmina Szczyrk RPO WSL ,60 planowane 4. Termomodernizacja budynku Zespołu Szkoły Podstawowej i Gimnazjum nr 1 przy ul. Szkolnej w Szczyrku Gmina Szczyrk RPO WSL ,60 planowane 5. Termomodernizacja budynku Miejskiego Ośrodki Kultury, Promocji i Informacji przy ul. Myśliwskiej w Szczyrku Gmina Szczyrk RPO WSL Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych z ankiety dla beneficjentów projektu 5. Analiza instytucjonalna 5.1. Beneficjenci projektu ,60 planowane Beneficjentem projektu będzie Przedsiębiorstwo Komunalne Sp. z o.o. spółka prawa handlowego z ograniczoną odpowiedzialnością. Spółka wpisana jest do rejestru przedsiębiorców pod numerem KRS: Została założona r. aktem przekształcenia państwowego Przedsiębiorstwa Gospodarki Komunalnej i Mieszkaniowej w Szczyrku. Jednostka samorządu terytorialnego Gmina Szczyrk o statusie Miasta jest jedynym właścicielem wspólnikiem 16

17 posiadających 100% udziałów jest Miasto Szczyrk. Podstawę prawną w tym względzie określa ustawa z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz. U. z 2001 r., nr 142 poz z późn. zm.). Gmina jest podstawową jednostką samorządu terytorialnego, która wykonuje swoje czynności za pomocą Urzędu Miejskiego, będącego jednostką organizacyjną Gminy o statusie Miasta. Organem wykonawczym wskazanym w ustawie jest Burmistrz, a uchwałodawczym Rada Miejska. Podstawą do działania spółki jest ustawa z dnia 20.grudnia 1996 r. o gospodarce komunalnej (Dz. U. 1997, Nr 9, poz. 43l tekst jednolity z dnia 18 lutego 201r., Dz. U. Nr 45, poz. 236 z późń. zm), zgodnie z którą gospodarka komunalna (działalność w zakresie zadań gminy) może być prowadzona w formie spółek prawa handlowego. Beneficjentem pośrednim (ostatecznym) będą pracownicy u petenci Przedsiębiorstwa Komunalnego Sp. z o.o. w Szczyrku oraz mieszkańcy Miasta Szczyrk, jako że celem projektu jest ograniczenie emisji szkodliwych substancji poprzez wykonanie kompleksowej termomodernizacji w budynku użyteczności publicznej znajdujących się na terenie Gminy. Właścicielem wykonanej inwestycji w ramach projektu, będzie Beneficjent Przedsiębiorstwo Komunalne sp. z o.o. właściciel budynku, na którym ma zostać przeprowadzona inwestycja Wykonalność instytucjonalna projektu Na potrzeby zarządzania projektem powołany zostanie zespół zarządzający przez jednostkę samorządu terytorialnego właściciela spółki, który będzie odpowiadać za przebieg oraz nadzór nad inwestycją, a w szczególności za dotrzymanie zapisów harmonogramu rzeczowo finansowego inwestycji, opracowanie specyfiki przetargowej, wybór wykonawcy, rozliczenie inwestycji, w skład którego wejdą istniejące struktury organizacyjne Urzędu Miejskiego: Burmistrz, Zastępca Burmistrza, Dyrektor Miejskiego Ośrodka Kultury, Promocji i Informacji w Szczyrku, Kierownik Referatu Gospodarki Komunalnej, Urbanistyki, Handlu i Rolnictwa, Podinspektor w Referacie Gospodarki Komunalnej, Urbanistyki, Handlu i Rolnictwa. Jak wynika z powyżej przedstawionych danych jednostka samorządu terytorialnego właściciel spółki Beneficjenta, z uwagi na zaangażowanie swoich komórek organizacyjnych do przedmiotowego projektu jest przygotowany do realizacji projektu, posiada zdolność organizacyjną i finansową do wdrożenia projektu, a dotychczasowa działalność w tym zakresie zapewnia, iż zarówno realizacja, jak i utrzymanie projektu w okresie trwałości będą zagwarantowane. 6. Analiza techniczna i technologiczna Stan obecny Przedmiotem planowanego projektu jest przeprowadzenie termomodernizacji budynku Przedsiębiorstwa Komunalnego Sp. z o.o. w Szczyrku. Podstawowe dane dla obiektu: Kubatura obiektu m m 3 kotłownia, Powierzchnia całkowita 1 912m m 2 kotłownia, 17

18 Kwota netto VAT % Kwota VAT Kwota brutto Projekt współfinansowany przez Unię Europejską z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w ramach Programu 1 kocioł z podajnikiem na ekogroszek o mocy 150 kw, Rok budowy W budynku ma siedzibę Przedsiębiorstwo Komunalne Sp. z o.o. i Komisariat Policji Szczyrk. Budynek aktualnie użytkowany, wyposażony w niezbędne media. Beneficjent w chwili obecnej nie posiada dokumentacji projektowej. Stan projektowany Realizacja projektu będzie polegać na: Inwentaryzacji obiektu i pozyskaniu dokumentacji projektowej, termomodernizacja ścian budynku i pokrycia dachowego, wymianie okien i drzwi zewnętrznych, wymianie kotłowni, wymianie instalacji grzewczej, remoncie instalacji wentylacyjnej i kominowej, promocji projektu zgodnie z wytycznymi dot. promocji projektów realizowanych w ramach funduszy unijnych. Sprawność systemu grzewczego zostanie podniesiona z 0,75 0,80 do 0,80 0,85. Szczegółowe obliczenia zawarte są w rozdziale 7. Projekt jest wykonalny pod względem technicznym i technologicznym. Nie zawiera działań o charakterze innowacyjnym. Przy opracowywaniu dokumentacji ważne jest, by wziąć pod uwagę aktualne na dzień jej sporządzenia wytyczne dot. realizacji RPO WSL na lata Na etapie opracowania studium wykonalności należy sprawdzić, czy w przyjętych dokumentach RPO WSL (które na czas niniejszej analizy są jeszcze niedoprecyzowane) można wykonywać częściową termomodernizację (tj. tylko wymiana źródła ciepła), by wydatki były kwalifikowalne. Planowane koszty prezentuje poniższa tabela: Tabela 6 Planowane koszty zadania Wydatki/koszty Zadanie w ramach projektu wykaz wydatków/kosztów Prace inwestycyjne ,32 zł 23% ,68 zł ,00 zł Dokumentacja projektowa ,00 zł 23% ,00 zł ,00 zł Inwentaryzacja, ekspertyzy, nadzory ,00 zł 23% 6 900,00 zł ,00 zł Studium wykonalności ,00 zł 23% 2 760,00 zł ,00 zł Promocja projektu ,00 zł 23% 2 300,00 zł ,00 zł Razem ,32 zł ,68 zł ,00 zł Źródło: Opracowanie własne 18

19 Powyższe koszty mogą ulec zmianie na podstawie opracowanej dokumentacji i zamówień publicznych, do których Beneficjent jest zobligowany. Na etapie opracowania studium wykonalności należy sprawdzić, czy w przyjętych dokumentach RPO WSL (które na czas niniejszej analizy są jeszcze niedoprecyzowane) można wykonywać prace w budynkach, gdzie ma siedzibę administracja lub jednostki (biura). Beneficjent zamierza zrealizować zadanie w jednym roku. Sugeruje się, by przystąpić do prac co najmniej o kwartał wcześniej szczególnie, gdy projekt jest współfinansowany ze środków zewnętrznych. Sugeruje się przeprowadzić i inwentaryzację i sporządzić dokumentację w 2017 roku, tak by rok 2018 (planowany) był przeznaczony na prace inwestycyjne. 7. Analiza specyficzna dla sektora W związku z planowanym przedsięwzięciem termomodernizacyjnym, przewiduje się zmniejszenie zapotrzebowania na energię użytkową wskutek planowanego ocieplenia ścian i dachu z wymianą stolarki okiennej, oraz poprzez poprawę sprawności systemu grzewczego i modernizację kotłowni przewiduje się zmniejszenie zapotrzebowania na energię końcową. Zapotrzebowanie na energię początkową jest wypadkową różnic energii końcowej wskutek braku zmiany nośnika ciepła i paliwa. Budynek nadal będzie ogrzewany kotłownią węglową na ekogroszek. Parametry unosu i emisji substancji wyliczono w oparciu o: 1. Materiały informacyjno-instruktażowych serii 1/96 wydanej przez Ministerstwo Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa, 2. badań i pomiarów IChPW w Zabrzu Stan aktualny Stan istniejący przed termomodernizacją - zapotrzebowanie na zużycie energii: energia pierwotna: ,50 kwh, energia końcowa: ,00 kwh, paliwo: węgiel: ekogroszek, sprawność systemu grzewczego: 0,75 0,80, wartość opałowa paliwa: 27,00 [GJ/tona], zużycie ciepła: 2 341,58 GJ/rok, cena nośnika: 0,95 PLN/kWh zużycia energii końcowej. Tabela 7 Charakterystyka emisji zanieczyszczeń dla stanu istniejącego L.p. Emitowane zanieczyszczenie Wskaźnik emisji [kg/gj] Emisja [kg/rok] 1. SO 2 0, ,13 2. NO 2 0, ,73 3. CO 3, ,53 4. CO 2 68, ,82 5. Pył 0, ,15 6. Sadza 0, ,72 7. Benzo(a)piren 0,0007 1,73 Źródło: Opracowanie własne 19

20 7.2. Stan projektowany Stan projektowany - zapotrzebowanie na zużycie energii: energia pierwotna: ,37 kwh, energia końcowa: ,89 kwh, paliwo: węgiel: ekogroszek, sprawność systemu grzewczego: 0,80 0,85, wartość opałowa paliwa: 27,00 [GJ/tona], zużycie ciepła: 1 476,83 GJ/rok, cena nośnika: 0,95 PLN/kWh zużycia energii końcowej. Tabela 8 Charakterystyka emisji zanieczyszczeń dla stanu projektowanego L.p. Emitowane zanieczyszczenie Wskaźnik emisji [kg/gj] Emisja [kg/rok] 1. SO 2 0, ,19 2. NO 2 0, ,70 3. CO 3, ,75 4. CO 2 68, ,46 5. Pył 0, ,77 6. Sadza 0, ,26 7. Benzo(a)piren 0,0007 1,09 Źródło: Opracowanie własne Tabela 9 Osiągnięcie rezultatów ekologicznych L.p. Emitowane zanieczyszczenie Stan istniejący [kg/rok] Stan projektowany [kg/rok] Efekt ekologiczny [kg/rok] Redukcja emisji [%] 1. SO , ,19 614,93 36,93 2. NO 2 86,73 54,70 32,03 36,93 3. CO 8 672, , ,78 36,93 4. CO , , ,35 36,93 5. Pył 1 214,15 765,77 448,39 36,93 6. Sadza 404,72 255,26 149,46 36,93 7. Benzo(a)piren 1,73 1,09 1,09 36,93 Źródło: Opracowanie własne 8. Analiza wariantowa Do analizy wariantowości niniejszego przedsięwzięcia przyjęto trzy rozwiązania: Wariant I Zakładał on dodatkowo zmniejszanie zapotrzebowania na energię końcową poprzez montaż kolektorów słonecznych w budynku. Aspekty, które dodatkowo należałoby wziąć przy takim rozwiązaniu: 20

21 Kolektor ma pewną masę, więc konstrukcja dachu musi mieć odpowiednią wytrzymałość, a w przypadku montażu kilku kolektorów może być konieczne wykonanie dodatkowej konstrukcji wsporczej, Może być wykonany montaż na elewacji budynku lub też płasko na dachu poziomym. Odrzucono ten wariant na obecnym etapie z następujących powodów: zwiększone nakłady inwestycyjne w zakresie inwestycji dla wariantu III, nakłady w tym wariancie przekraczają możliwości finansowe obecnie analizowane, zdecydowana większość analizowanych placówek zaopatrywana jest z węzła. Wariant ten należy rozpatrzeć na etapie projektowania, jako wariant działań proekologicznych i oszczędnościowych dla analizowanych placówek. Koszt montażu kolektorów podrożyłby inwestycję w granicach 20%- 30% obecnie zakładanej wartości. Wariant jest korzystny z punktu widzenia środowiska naturalnego oraz z punktu widzenia społecznego, jednakże jego koszty na tym etapie czynią go niemożliwym do realizacji ze względów finansowych. Wariant II zwiększenie zakresu zadania poszerzenie zadań remontowych o remonty wewnętrzne, malowanie ścian, zagospodarowanie otoczenia wymiana pozostałych instalacji, zwiększeniu parametrów projektowanych instalacji (przyjęcie wyższych wskaźników), zainstalowaniu pompy ciepła itp. Zwiększenie zakresu, spowoduje wzrost kosztów sięgających 50 do 80%. Wariant ten został odrzucony w następujących powodów: zwiększenie kosztów inwestycji, przy braku zwiększenia poziomu dofinansowania, możliwa niekwalifikowalność części kosztów. Wariant jest korzystny z punktu widzenia społecznego, ale z punktu widzenia środowiska naturalnego nie ma dużego znaczenia oraz jego koszty na tym etapie czynią go niemożliwym do realizacji ze względów finansowych. Wariant III realizacja w zakresie określonym w rozdziale 6. Przyjęto w nim sprawdzone rozwiązania, odpowiadające aktualnym potrzebom mieszkańców. Realizacja w planowanym zakresie jest możliwa w założonym budżecie i możliwej do uzyskania dotacji w ramach puli środków pozakonkursowych. Wybrany wariant przedstawia najlepszy stosunek korzyści środowiskowych i społecznych za akceptowalną dla Beneficjenta cenę. Mając powyższe na uwadze, rekomenduje się przyjęcie wariantu III. Inne warianty mogą zostać zdefiniowane po inwentaryzacji i dokładnym określeniu możliwości rozbudowy projektu. Należy to uwzględnić podczas tworzenia dokumentacji na potrzeby projektu. 21

22 9. Analiza środowiskowa Analiza środowiskowa projektu wykonana została w oparciu o audyt terenowy, który odbył się w dniu roku. 1. Aktualny stan obiektu: Budynek Przedsiębiorstwa Komunalnego Sp. z o.o. przy ul. Granicznej 1 w Szczyrku jest obiektem wyremontowanym, jednokondygnacyjnym z płaskim dachem. Znaczną część elewacji zajmują okna. Ściany zewnętrzne otynkowane, elewacja w bardzo dobrym stanie. 2. Stwierdzone miejsca bytowania (w tym lęgowe/rozrodcze) chronionych gatunków ptaków i nietoperzy (wizja lokalna i wywiad): Nie stwierdzono śladów bytowania chronionych gatunków ptaków lub nietoperzy. 3. Potencjalne miejsca bytowania (w tym lęgowe/rozrodcze) chronionych gatunków ptaków i nietoperzy (wizja lokalna): Na powierzchni elewacji budynków nie stwierdzono szczelin i niezabezpieczonych otworów. Potencjalnymi miejscami gniazdowania chronionych gatunków ptaków lub letnimi kryjówkami nietoperzy mogą być szczeliny pod dachem. 4. Rekomendacje środowiskowe dla projektu: W świetle obowiązujących przepisów zaleca się obligatoryjne zgłoszenie do Regionalnej Dyrekcji Ochrony Środowiska (RDOŚ) zamiaru podjęcia termomodernizacji obiektu, po wcześniejszym uzyskaniu ekspertyzy ornitologicznej i/lub chiropterologicznej. a) Ekspertyza ornitologiczna (i/lub chiropterologiczna) obejmuje dwie części: wykonanie szczegółowej inwentaryzacji obiektu pod kątem występowania potencjalnych siedlisk i miejsc niebezpiecznych dla ptaków (i/lub nietoperzy), a także stwierdzenie miejsc zajętych przez ptaki, określenie gatunków i ich liczebności, zaproponowanie możliwych rozwiązań pod kątem zachowania siedlisk, kompensacji oraz terminarza wykonania tych prac w powiązaniu z harmonogramem i technikami wykonania remontu obiektu. b) Ekspertyza ornitologiczna (i/lub chiropterologiczna) powinna zostać przeprowadzona w roku poprzedzającym planowane prace termomodernizacyjne obiektu. c) Zgodnie z zaleceniami RDOŚ harmonogram inwentaryzacji powinien być następujący: Kwiecień sprawdzenie obiektu pod kątem występowania siedlisk ptaków i nietoperzy: szczeliny dylatacyjne, szczeliny miedzy płytami, ubytki cegieł, otwory technologiczne, szczeliny za rynnami, szczeliny pod parapetami okiennymi, otwory wentylacyjne w stropodachu, inne otwory do strychów i stropodachu (miejsca zasiedlane przez wróblowe, gołębie miejskie, pustułki), półki, gzymsy, duże wnęki, wnęki balkonowe, parapety okien niedostępnych (miejsca wybierane na założenie gniazda przez gołębiowe i pustułki), pnącza na elewacji budynku, wnęki balkonowe (miejsca wybierane przez wróblowe i gołębiowe), stropodachy i strychy (miejsca zasiedlane przez gołębie miejskie, sowy i nietoperze). 22

23 Maj w drugiej dekadzie miesiąca: sprawdzenie gdzie znajdują się gniazda jaskółek oknówek na elewacji, zarejestrowanie tych miejsc, w trzeciej dekadzie miesiąca - sprawdzenie czy obiekt jest zasiedlony przez jerzyki, obserwacja elewacji pół godziny przed zmrokiem i rejestracja liczby jerzyków i miejsc gdzie usiłują wejść i wchodzą w szczeliny, otwory itp. Czerwiec trzecia dekada miesiąca: pół godziny przed zmrokiem liczenie jerzyków krążących wokół budynku oraz rejestracja miejsc gdzie wchodzą w szczeliny, otwory itp; ostateczne oszacowanie liczby par lęgowych poszczególnych gatunków ptaków zasiedlających obiekt. obserwacje budynku w godzinach wieczornych (tuż po zachodzie słońca, aż do zmroku) w celu stwierdzenia obecności nietoperzy (należy powtórzyć w sierpniu i październiku). Lipiec przygotowanie planu remontu z uwzględnieniem siedlisk ptaków. Zakres zabezpieczeń zależy od stwierdzonego rozmieszczenia w obiekcie siedlisk ptaków i nietoperzy. Jeśli remont musi być wykonany w okresie lęgowym ptaków, co może oznaczać uniemożliwienie im przystąpienia do rozrodu, należy wówczas wystąpić o zgodę do RDOŚ na remont w tym okresie wraz z propozycją działań kompensacyjnych w postaci wywieszenia dodatkowych budek lęgowych w odpowiednich siedliskach w sąsiedztwie remontowanego obiektu, wraz z dokładnym planem ich zamocowania oraz planowanym harmonogramem wieszania budek i prac remontowych. W przypadku stwierdzenia obecności nietoperzy w ramach kompensacyjnych działań naprawczych należy zaplanować montaż kryjówek zastępczych (głównie skrzynek na- i podtynkowych). Sierpień po uzyskaniu decyzji Regionalnego Dyrektora Ochrony Środowiska ustalenie harmonogramu przygotowania obiektu do remontu pod kątem wymagań określonych w decyzji RDOŚ, dotyczących zabezpieczenia siedlisk stwierdzonych gatunków chronionych i podjętych działań kompensujących. 5. Ryzyko środowiskowe w projekcie: Zakres planowanego remontu obejmuje termomodernizację budynku (ścian i pokrycia dachowego), wymianę stolarki okiennej i drzwi zewnętrznych oraz wymianę kotła i instalacji grzewczej, instalacji wentylacyjnej i kominowej. Planowane prace remontowe dotyczące termomodernizacji budynku nie wpłyną negatywnie na populacje chronionych gatunków ptaków i nietoperzy pod warunkiem zastosowania się do zaleceń wynikających z przeprowadzonej inwentaryzacji przyrodniczej i zgłoszeniu do Regionalnej Dyrekcji Ochrony Środowiska zamiaru podjęcia termomodernizacji obiektu. W przypadku konieczności prowadzenia prac w okresie lęgowym ptaków, należy wystąpić o zgodę do RDOŚ na remont w tym okresie wraz z propozycją działań kompensacyjnych w postaci wywieszenia dodatkowych budek lęgowych dla ptaków lub kryjówek zastępczych dla nietoperzy (na koszt Inwestora) w odpowiednich siedliskach w sąsiedztwie remontowanego obiektu, wraz z dokładnym planem ich zamocowania oraz planowanym harmonogramem wieszania budek i prac remontowych. 23

24 10. Analiza prawna i pomoc publiczna Przedmiotem projektu jest wykonanie termomodernizacji budynku Przedsiębiorstwa Komunalnego Sp. z o.o. w Szczyrku. Realizacja projektu będzie polegać na termomodernizacji ścian budynku i pokrycia dachowego, wymianie okien i drzwi zewnętrznych, wymianie kotłowni i wymianie instalacji grzewczej oraz instalacji wentylacyjnej i kominowej. Beneficjent ma uregulowaną sytuację prawną w zakresie nieruchomości objętych projektem, gdyż Beneficjent jest ich właścicielem. Brak danych w przedmiocie określenia czy projekt będzie generowania przychody. Należy jednak zwrócić uwagę, iż spółka nawet gminna jest podmiotem prowadzącym działalność gospodarczą tak jak inne spółki kapitałowe, czyli jest przedsiębiorcą. W ramach realizowanego projektu Beneficjent zobligowany będzie do wyboru kilku wykonawców przede wszystkim wykonawcy robót budowlanych objętych termomodernizacją wraz z dostawą elementów tej termomodernizacji, ale przede wszystkim podmiotu odpowiedzialnego za opracowanie ewentualnie wymaganego studium wykonalności, audytora energetycznego, podmiotu nadzorującego wykonywane prace i prawidłowość ich wykonania. Konieczne jest również wybranie podmiotu, który wykona audyt termomodernizacyjny budynku, w związku z brakiem jego opracowania do tej pory. Nie można pominąć również konieczności opracowania Specyfikacji Istotnych Warunków Zamówienia, w tym prawidłowego opisu przedmiotu zamówienia, i jeżeli Beneficjent nie będzie miał możliwości wykonać tego własnymi siłami (za pomocą swoich pracowników), również w tym zakresie konieczne będzie przeprowadzenie odpowiedniego postępowania celem wyłonienia podmiotu, który przygotuje takie dokumenty i ewentualnie przeprowadzi lub będzie doradzał w zakresie przeprowadzenia odpowiednich postępowań celem wyłonienia wykonawców wyżej wskazanych postępowań. Do Projektu Szczegółowego Opisu Priorytetów RPO WSL na lata w zakresie Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego nie zostały jeszcze opracowane wytyczne dotyczące wyboru wykonawców, w przypadku gdy stosownie do treści ustawy Prawo zamówień publicznych dany Beneficjent nie jest zobligowany do jej stosowania Jednakże mając na uwadze fakt, iż Beneficjentem jest jednostka samorządu terytorialnego to wybór wykonawców możliwy będzie jedynie zgodnie z przepisami ustawy Prawo zamówień publicznych, chyba że kwota zamówienia nie przekroczy wartości wskazanej w art. 4 pkt 8 ustawy Pzp. W takim przypadku zaleca się uwzględnienie wymogów zawartych w Komunikacie Wyjaśniającym KE 2006/C 179/02 dotyczącym prawa wspólnotowego obowiązującego w dziedzinie udzielania zamówień, które nie są lub są jedynie częściowo objęte dyrektywami w sprawie zamówień publicznych. Wybór wykonawcy na podstawie ustawy Pzp wiąże się z koniecznością opracowania specyfikacji istotnych warunków zamówienia, zawierającej szczegółowy opis zamówienia, przy tym niezbędne jest uwzględnienie podstawowych zasad udzielania zamówień publicznych, mianowicie zasad uczciwej konkurencji oraz równego traktowania wykonawców. Oznacza to przede wszystkim, iż opis przedmiotu zamówienia oraz warunki udziału w postępowaniu nie mogą powodować, że tylko jeden dostawca będzie spełniał wymogi postępowania. Co do zasady za najbardziej konkurencyjny, a jednocześnie gwarantujący całkowitą bezstronność stron uznaje się przetarg nieograniczony oraz ograniczony. Beneficjent powinien również uwzględnić wytyczne dotyczące udzielania zamówień publicznych w szczególności w projektach dofinansowanych ze środków Unii Europejskiej a przede wszystkim zalecenia do stosowania innych trybów postępowania, w ramach których kryterium wyboru oferty nie 24