Analiza wykonalności dla projektu pn.: Termomodernizacja budynku Ośrodka Zdrowia w Porąbce

Transkrypt

1 Analiza wykonalności dla projektu pn.: Termomodernizacja budynku Ośrodka Zdrowia w Porąbce Bielsko-Biała, 2014

2 Zespół ekspertów w składzie: Dominik Chłond, Paweł Gałecki, Izabela Kałczuga, Ewa Krakowiak, Małgorzata Krzysztofik, Krzysztof Linek, Anna Ober, Karina Wieczorek 2

3 Spis treści 1. Charakterystyka projektu Tytuł i definicja projektu Lokalizacja projektu Logika interwencji, cele i wskaźniki projektu Analiza terytorialna Zgodność z politykami strategicznymi Komplementarność projektu Analiza instytucjonalna Beneficjenci projektu Wykonalność instytucjonalna projektu Analiza techniczna i technologiczna Analiza specyficzna dla sektora Stan aktualny Stan projektowany Analiza wariantowa Analiza środowiskowa Analiza prawna i pomoc publiczna Analiza finansowo-ekonomiczna Wykonalność i trwałość projektu Analiza ryzyk i zagrożeń w projekcie Plan wdrożenia projektu Raport z konsultacji społecznych Zakończenie Bibliografia Spis tabel Tabela 1 Wskaźnik rezultatu... 9 Tabela 2 Wskaźnik produktu... 9 Tabela 3 Ludność w Gminie Porąbka wg miejsca zameldowania i płci Tabela 4 Wskaźnik obciążenia demograficznego w Gminie Porąbka Tabela 5 Wpływ projektu na polityki horyzontalne Tabela 6 Komplementarność projektu z innymi działaniami

4 Tabela 7 Planowane koszty zadania Tabela 8 Charakterystyka emisji zanieczyszczeń dla stanu istniejącego Tabela 9 Charakterystyka emisji zanieczyszczeń dla stanu projektowanego Tabela 10 Osiągnięcie rezultatów ekologicznych Tabela 11 Lista nieruchomości objętych projektem wraz ze wskazaniem czy istnieje podstawa dysponowania nieruchomością przez Beneficjenta Tabela 12 Planowany harmonogram rzeczowo-finansowy Tabela 13 Koszty operacyjne Tabela 14 Obliczenie luki w finansowaniu Tabela 15 Dofinansowanie projektu Tabela 16 Dofinansowanie projektu przy niekwalifikowalności podatku VAT Tabela 17 Dofinansowanie projektu przy niekwalifikowalności podatku VAT i pomocy publicznej Tabela 18 ENVP, ERR i B/C dla projektu Tabela 19 Ryzyka i zagrożenia w projekcie Tabela 20 Plan wdrożenia projektu Spis rysunków Rysunek 1 Porąbka na mapie Województwa Śląskiego... 6 Rysunek 2 Położenie gminy Porąbka na mapie powiatu... 6 Rysunek 3 Lokalizacje projektu Porąbka ul. Wielka Puszcza

5 1. Charakterystyka projektu 1.1. Tytuł i definicja projektu Termomodernizacja budynku Ośrodka Zdrowia w Porąbce Projekt jest częścią zintegrowanego subregionalnego przedsięwzięcia dotyczącego ograniczenia niskiej emisji oraz wykorzystujących odnawialne źródła energii na terenie Subregionu Południowego. Przedsięwzięcie obejmuje działania polegające na realizacji programu ograniczania niskiej emisji dla mieszkańców subregionu południowego województwa śląskiego, polegającego na systemie dopłat do termomodernizacji oraz wymiany źródeł ciepła na bardziej ekologiczne; termomodernizacji, wymianie źródeł ciepła, montażu instalacji solarnych, pomp ciepła w budynkach użyteczności publicznej, zakupie energooszczędnego oświetlenia ulicznego, budowie fotowoltaicznych i wiatrowych systemów wytwarzania energii elektrycznej. Przedsięwzięcie zintegrowane złożone jest ze 106 wzajemnie komplementarnych inwestycji zaplanowanych do realizacji w Bielsku-Białej oraz powiatach: bielskim, cieszyńskim i żywieckim. Przedmiotem projektu jest poprawa efektowności energetycznej w infrastrukturze publicznej budynku Ośrodka Zdrowia w Porąbce przy ulicy Wielka Puszcza 23. W ramach projektu na rzecz likwidacji niskiej emisji, poprawy jakości powietrza i zmniejszenia energochłonności wykonany zostanie we wskazanym budynku konieczny zakres prac termomodernizacyjnych. Zaplanowane są następujące działania inwestycyjne: remont kotłowni z wymianą pieca c.o., docieplenie przegród zewnętrznych wraz z elewacją, wymiana stolarki okiennej. Celem projektu jest zmniejszenie energochłonności infrastruktury publicznej a także poprawa jakości powietrza w Gminie Porąbka Lokalizacja projektu Porąbka wieś w Polsce położona w województwie śląskim, w powiecie bielskim, siedziba gminy Porąbka, nad Sołą, między Żywcem a Kętami w Beskidzie Małym. Projekt zlokalizowany jest w Porąbce przy ulicy Wielka Puszcza 23. 5

6 Rysunek 1 Porąbka na mapie Województwa Śląskiego Źródło dla obydwu rysunków: Rysunek 2 Położenie gminy Porąbka na mapie powiatu Źródło: 6

7 Rysunek 3 Lokalizacje projektu Porąbka ul. Wielka Puszcza 23 Źródło: Opracowanie własne na podstawie Mapa Google 1.3. Logika interwencji, cele i wskaźniki projektu Cele projektu są zgodne z celami RPO WSL na lata (wersja 5.1) w ramach osi priorytetowej IV EFEKTYWNOŚĆ ENERGETYCZNA, OZE I GOSPODARKA NISKOEMISYJNA, w zakresie priorytetu inwestycyjnego 4.3: Wspieranie efektywności energetycznej, inteligentnego zarządzania energią i wykorzystania odnawialnych źródeł energii w infrastrukturze publicznej, w tym w budynkach publicznych i w sektorze mieszkaniowym. Cele szczegółowe projektu odpowiadają priorytetowi inwestycyjnemu 4.3 i są spójne z celami głównym i szczegółowym Umowy Partnerstwa, którymi są odpowiednio: Zwiększenie konkurencyjności gospodarki oraz Zmniejszenie emisyjności gospodarki. Projekt odnosi się do następujących celów szczegółowych priorytetu IV w RPO WSL : zmniejszenie energochłonności infrastruktury publicznej i sektora mieszkaniowego, poprawa jakości powietrza w regionie. Zgodnie z Projektem Szczegółowego Opisu Priorytetów Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Śląskiego (URPO WSL) na lata w zakresie Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego (wersja 2.0 z maja 2014) przedmiotowy projekt wpisuje się w Działanie 4.3 Efektywność energetyczna i odnawialne źródła energii w infrastrukturze publicznej i sektorze mieszkaniowym. W tej wersji dokumentu celem tego działania jest przeciwdziałanie niekorzystnym 7

8 zmianom klimatu oraz poprawa konkurencyjności regionalnej gospodarki, poprzez zwiększenie udziału energii pochodzącej ze źródeł odnawialnych w stosunku do energii ze źródeł konwencjonalnych, zmniejszenie energochłonności infrastruktury publicznej i sektora mieszkaniowego, a także poprawa jakości powietrza w regionie, poprawa efektywności produkcji i zużycia energii oraz wzrost produkcji i dystrybucji energii z odnawialnych źródeł. Na etapie opracowania właściwego Studium Wykonalności należy odnieść się do zapisów URPO WSL , które aktualnie określają przykładowe rodzaje projektów odnoszące się do przedmiotowego projektu jako: 1. Likwidacja niskiej emisji poprzez wymianę/modernizację indywidualnych źródeł ciepła lub podłączanie budynków do sieciowych nośników ciepła, 2. Termomodernizacja budynków użyteczności publicznej oraz wielorodzinnych budynków mieszkalnych. W ramach 1. przykładowego rodzaju projektu możliwa będzie zarówno wymiana kotłów nieefektywnych ekologicznie na kotły charakteryzujące się zwiększoną sprawnością energetyczną oraz podłączenie budynków do istniejących sieci cieplnych. Przewiduje się możliwość wsparcia projektów w formule projektów typu słoneczne gminy (tu: np. niskoemisyjne gminy) realizowanych głównie na obszarze gmin o rozproszonej zabudowie jednorodzinnej (gminy małe). Na terenie gmin dużych możliwe podłączanie budynków do sieci miejskich. W ramach 2. przykładowego rodzaju projektu możliwa będzie kompleksowa termomodernizacja obiektu poprzez poprawę izolacyjności przegród budowlanych, a także wymianę okien i drzwi zewnętrznych na wyroby o lepszej izolacyjności. Ponadto w ramach projektu, jako element kompleksowej modernizacji energetycznej obiektu dopuszcza się także działania związane z wymianą oświetlenia na energooszczędne (w tym systemy zarządzania oświetleniem obiektu), przebudową systemów grzewczych (wraz z wymianą i podłączeniem do źródła ciepła) oraz przebudową systemów wentylacji i klimatyzacji. Zabudowa instalacji wykorzystujących OZE możliwa jest jedynie jako element szerszych działań związanych z poprawą efektywności energetycznej obiektów objętych projektem. W ramach 2 typu projektu nie przewiduje się termomodernizacji budynków jednorodzinnych. Niniejszy projekt wpisuje się do 1 i 2 typu wskazanych w RPO WSL przykładowych rodzajów projektów. Wskaźniki Zgodnie z aktualnymi zapisami w Projekcie RPO WSL na lata (wersja 5.1) planowanymi rezultatami wsparcia likwidacji niskiej emisji poprzez wymianę/modernizację indywidualnych źródeł ciepła lub podłączanie budynków do sieciowych nośników ciepła oraz termomodernizacji w budynkach użyteczności publicznej, budynkach mieszkalnych wraz z instalacją OZE w modernizowanych energetycznie budynkach, będą: wzrost udziału produkcji energii ze źródeł odnawialnych w produkcji energii ogółem, obniżenie energochłonności gospodarki oraz obniżenie emisji zanieczyszczeń gazowych. Istotnymi rezultatami projektu będą również czystsze powietrze oraz zmniejszenie ilości produktów ubocznych w/w procesu modernizacji. W wyniku wsparcia w/w działań, nastąpi obniżenie kosztów funkcjonowania administracji publicznej i sektora mieszkaniowego. Niniejszy projekt spełnia te zapisy i możliwość ich osiągnięcia. W ramach przedmiotowego działania zmodernizowany energetycznie zostanie 1 budynek siedziba Ośrodka Zdrowia w Porąbce przy ulicy Wielka Puszcza 23. Uwarunkowania osiągnięć rezultatów ekologicznych dla przedmiotowego projektu szczegółowo prezentuje analiza ekspercka w rozdziale 7 niniejszego opracowania. 8

9 Poniższe tabele prezentują zakres wskaźników zaplanowanych do realizacji w oparciu o aktualnie obowiązujące RPO WSL (wersja 5.1) oraz ich wielkości na podstawie wyliczeń własnych eksperta na potrzeby przedmiotowego projektu (dane w oparciu o analizę specyficzną dla sektora szczegóły w rozdziale 7 niniejszego opracowania): Tabela 1 Wskaźnik rezultatu L.p. Wskaźnik Jednostka pomiaru Źródło danych Wartość bazowa Wartość docelowa (2020) 1. Emisja zanieczyszczeń gazowych Źródło: RPO WSL na lata (wersja 5.1) Tabela 2 Wskaźnik produktu [t/r] Analiza ekspercka 25,55 17,05 L.p. Wskaźnik Jednostka pomiaru Źródło danych Wartość bazowa Wartość docelowa (2020) 1. Liczba zmodernizowanych energetycznie budynków [szt.] Źródło: RPO WSL na lata (wersja 5.1) Dokumentacja projektowa/ protokoły zdawczoodbiorcze/ dokumentacja księgowa 0 1 Podkreślić należy, iż trwają jeszcze prace Instytucji Zarządzającej nad precyzowaniem, a nawet zmianą wskaźników do poszczególnych priorytetów i działań. Na tym etapie analizy i zaawansowania projektowego Beneficjenta prezentacja zakresu możliwych wskaźników rezultatu i wymaganych wskaźników produktu stanowi podstawowy obraz efektywności przedsięwzięcia wymagany do doprecyzowania na etapie właściwego Studium Wykonalności i zatwierdzonego do wdrożenia RPO WSL na lata Procedura raportowania i monitorowania wskaźników będzie zgodna z Wytycznymi do monitoringu i sprawozdawczości RPO Województwa Śląskiego Obowiązki beneficjenta w zakresie sprawozdawczości będzie również określać umowa o dofinansowanie. Funkcję sprawozdania na poziomie beneficjenta spełniać będzie część wniosku o płatność dotycząca postępu rzeczowego i finansowego danego projektu (w tym informacja nt. postępu prac, osiągniętych produktów). Wskaźniki produktu będą monitorowane co najmniej 1 raz na kwartał i po zakończeniu realizacji projektu, natomiast wskaźniki rezultatu najpóźniej w rok po zakończeniu inwestycji. Do monitorowania wskaźnika rezultatu powinny być wykorzystane: dokumentacja projektowa (np. audyt energetyczny). Natomiast do pomiaru wskaźnika produktu: dokumentacja projektowa/ protokoły zdawczo-odbiorcze/ dokumentacja księgowa. 9

10 2. Analiza terytorialna Porąbka wieś w Polsce położona w województwie śląskim, w powiecie bielskim, siedziba gminy Porąbka, nad Sołą, między Żywcem a Kętami w Beskidzie Małym. Gmina Porąbka położona jest na północnych krańcach Beskidu Małego: Czaniec u stóp Palenicy, Kobiernice i Bujaków w cieniu Bujakowskiej Góry i Porąbka w dolinie Soły między górami. Zbiorniki wodne w Porąbce, Międzybrodziu, Czańcu i na górze Żar stanowią malownicze otoczenie wsi tworzących gminę. Znaczną część terytorium gminy porastają lasy, przeważnie świerkowe, choć w wielu miejscach zachowały się resztki dawnej puszczy karpackiej. Walory krajobrazowe zadecydowały o zakwalifikowaniu gminy do miejscowości turystyczno-wypoczynkowych. Gmina Porąbka jest częścią Euroregionu Beskidy, przynależy do Stowarzyszenie Region Beskidy, jest też członkiem LGD Ziemia Bielska. W latach gmina położona była w województwie bielskim. Siedziba gminy to Porąbka, pozostałe sołectwa: Bujaków, Czaniec, Kobiernice. Sąsiednie gminy to: Andrychów, Czernichów, Kęty, Kozy, Łękawica. Gmina Porąbka ma obszar 65 km², w tym: użytki rolne: 38%, a użytki leśne: 47%. Gmina stanowi 14,13% powierzchni powiatu. Według danych z 30 września 2012 r. (informacja UG Porąbka dostarczona do projektu uchwały o podziale na okręgi wyborcze) gmina miała mieszkańców, a z tego poszczególne sołectwa: Bujaków 2201, Czaniec 5721, Kobiernice 3426, Porąbka Aktualne dane z GUS oraz proces kształtowania się liczby ludności na przestrzeni ostatnich 5 lat prezentuje zestawienie w poniższej tablicy. Tabela 3 Ludność w Gminie Porąbka wg miejsca zameldowania i płci Wyszczególnienie j.m Ludność wg miejsca zameldowania i płci (stan na 31 XII) ogółem osoba mężczyźni osoba kobiety osoba Źródło: Opracowanie własne na podstawie Banku Danych Lokalnych GUS Według danych GUS na 31 grudnia 2013 r. Porąbka liczyła mieszkańców, natomiast jej powierzchnia ma 65 km². Gęstość zaludnienia stanowi aktualnie 239 os./km² i od kilku lat utrzymuje się na tym poziomie. Pozytywnym jest też wskaźnik saldo migracji na 1000 osób aktualnie wynosi 3,2 (w 2012 r.- plus 1,8, w 2011 r. plus 1,6, a w 2010 r. plus 4,5). Przyrost naturalny jest dodatni od lat aktualnie (w 2013 r.) wynosi plus 2,0. 10

11 Tabela 4 Wskaźnik obciążenia demograficznego w Gminie Porąbka Wyszczególnienie j.m ludność w wieku nieprodukcyjnym na 100 osób w wieku produkcyjnym ludność w wieku poprodukcyjnym na 100 osób w wieku przedprodukcyjnym osoba 57,1 56,5 56,7 57,4 57,9 osoba 78,3 79,4 81,6 84,8 88,2 ludność w wieku poprodukcyjnym na 100 osób w wieku produkcyjnym osoba 25,1 25,0 25,5 26,3 27,1 Źródło: Opracowanie własne na podstawie Banku Danych Lokalnych GUS W strukturze ludności Porąbki w 2013 r. 17,2% mieszkańców stanowiły osoby w wieku produkcyjnym, 63,3% osoby w wieku przedprodukcyjnym, a 19,5% osoby w wieku poprodukcyjnym. Od lat wzrasta ilość osób w wieku poprodukcyjnym. Przyrost naturalny w 2013 r. jest dodatni od lat aktualnie wynosi 2,0. Liczba pracujących w Porąbce to ogółem osób (GUS, stan na 31.XII.2013 r.). Na koniec czerwca 2014 r. stopa bezrobocia w Polsce wyniosła 12%, w województwie śląskim 10,2%, w mieście Bielsko-Biała 5,6%, a w powiecie bielskim 9,2%. Liczba bezrobotnych zarejestrowanych w PUP w Bielsko-Białej, w tym czasie z Gminy Porąbka to 573 osoby. Gospodarka Według danych GUS BDL (stan na koniec 2013 r.) podmioty gospodarki narodowej stanowiły w Porąbce ogółem 1 271, w tym z sektora publicznego 19, z sektora prywatnego 1 252, a wśród nich sektor prywatny osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą firm. Wiodącym sektorem wśród zarejestrowanych podmiotów gospodarczych w Porąbce są firmy z sektora G handel detaliczny i hurtowy (367 firm), z sektora F budownictwo (220) oraz sektora C przetwórstwo przemysłowe (187). Zasoby mieszkaniowe Gminy Porąbka stanowią (wg GUS, stanu na XII 2013 r.), w tym budynki mieszkalne to ogółem Urządzenia sieciowe (dane GUS na 2013 r.): Wodociągi długość czynnej sieci rozdzielczej to 134,9 km, a połączenia prowadzące do budynków mieszkalnych i zbiorowego zamieszkania to 3286 szt., Kanalizacja długość czynnej sieci rozdzielczej to 47,1 km, a połączenia prowadzące do budynków mieszkalnych i zbiorowego zamieszkania to 836 szt. Infrastruktura społeczna Służba zdrowia: 4 przychodnie; apteki ogólnodostępne 5; liczba ludności na 1 aptekę ogólnodostępną Placówki edukacyjne w Porąbce to: 6 przedszkoli dla 454 dzieci; 4 szkoły podstawowe (dla 875 uczniów) oraz 4 gimnazja (dla 409 uczniów). W odniesieniu do przedmiotowego projektu należy podkreślić, iż w kwestii efektywności energetycznej w gminie indywidualne dokumenty strategiczne (analizy lokalne oraz regionalne) 11

12 szczegółowo opisują to zagadnienie na miarę posiadanych przez Beneficjenta takich opracowań. Niniejsza analiza odnosi się do tego w rozdziale 3, gdzie wykazano i wskazano takie dokumenty, które charakteryzują obszar objęty niniejszym projektem pod tym względem. W kwestii zanieczyszczenia atmosfery na obszarze gminy takie dane monitorowane są branżowo. Na portalu ( System Prognoz Jakości Powietrza w strefach i aglomeracjach województwa śląskiego, w Charakterystyce strefy śląskiej część południowa wskazano ogólnie dla regionu: Podstawowymi źródłami emisji zanieczyszczeń powietrza jest emisja komunalno-bytowa z zabudowy ośrodków miejskich i wiejskich, transport drogowy emitujący zanieczyszczenia wzdłuż arterii o natężonym ruchu samochodowym, oraz przemysł a zwłaszcza energetyka i ciepłownictwo. Emisja przemysłowa dotyczy zwłaszcza rejonów Czechowic- Dziedzic, Bielska-Białej, Żywca i Cieszyna. W obszarach górskich i pogórskich istotne znaczenie ma niska emisja komunalna w dolinach rzek i większych potoków. Do tego regionu zalicza się Gmina Porąbka. Informacje o aktualnym stanie jakości powietrza w obszarze województwa śląskiego (wyniki z przeprowadzonych pomiarów manualnych i pasywnych) dostępne są na bieżąco na stronie WIOŚ w Katowicach (źródło: w zakresie możliwym technicznie (istniejące stacje pomiarów) dla poszczególnych obszarów, w tym z obszaru RIT Subregionu Południowego. Dla obszaru przedmiotowego projektu brak takich danych lokalnych. Podsumowanie Gmina Porąbka liczy mieszkańców, jej powierzchnia wynosi 65 km². Gęstość zaludnienia stanowi 239 os./km² i od kilku lat utrzymuje się na tym samym poziomie. Narasta ilość osób w wieku poprodukcyjnym. Przyrost naturalny w 2013r. jest dodatni, wynosi 2,0 i od lat ma wymiar dodatni. Przybywa pracujących, zmniejsza się liczba bezrobotnych. W Porąbce dominują działalności gospodarcze dot. handlu, budownictwa i przetwórstwa przemysłowego. Wykazana infrastruktura społeczna i techniczna Porąbki stanowi istotną bazę działań projektowych zgodnych z przyjętą strategią rozwoju lokalnego. Jej potencjał i potrzeby wyznaczają kierunki istotnych działań określone w strategicznych dokumentach. 3. Zgodność z politykami strategicznymi Projekt jest zgodny z poniższymi celami i priorytetami dokumentów strategicznych na poziomie kraju, regionu, powiatu i gminy. Zgodność projektu z dokumentami strategicznymi w odniesieniu do strategicznych dokumentów związanych z perspektywą finansową 2014+: Strategia Europa 2020 Strategia na rzecz inteligentnego i zrównoważonego rozwoju sprzyjającego włączeniu społecznemu Priorytet: rozwój zrównoważony wspieranie gospodarki efektywniej korzystającej z zasobów, bardziej przyjaznej środowisku i bardziej konkurencyjnej Działania: Konkurencyjność, Przeciwdziałanie zmianom klimatu, Czysta i efektywna energia. Programowanie perspektywy finansowej Umowa Partnerstwa Cel tematyczny 4. Wspieranie przejścia na gospodarkę niskoemisyjną we wszystkich sektorach; Interwencje w ramach CT4 koncentrują się na celu szczegółowym UP - zmniejszenie emisyjności gospodarki i będą realizowane poprzez priorytet: Zwiększenie efektywności energetycznej gospodarki; zakres pilnych do podjęcia interwencji w tym zakresie 12

13 jest bardzo szeroki i obejmuje m.in.: zwiększenie efektywności energetycznej budynków użyteczności publicznej i mieszkalnych wielorodzinnych (PI 4iii., PI 4c.). Krajowa Strategia Rozwoju Regionalnego : Regiony, Miasta, Obszary wiejskie Cele polityki regionalnej do 2020: 1. Wspomaganie wzrostu konkurencyjności regionów ( konkurencyjność ), w tym: Wspieranie rozwoju i znaczenia miast subregionalnych; 2. Budowanie spójności terytorialnej i przeciwdziałanie marginalizacji obszarów problemowych ( spójność ); 2.3. Restrukturyzacja i rewitalizacja miast i innych obszarów tracących dotychczasowe funkcje społeczno-gospodarcze, w tym: 2.4. Przezwyciężanie niedogodności związanych z położeniem obszarów przygranicznych, szczególnie wzdłuż zewnętrznych granic UE. Krajowy Program Reform 2013 Strategia Bezpieczeństwo Energetyczne i Środowisko (MG/MŚ) cel główny: zapewnienie wysokiej jakości życia obecnych i przyszłych pokoleń z uwzględnieniem ochrony środowiska oraz stworzenie warunków do zrównoważonego rozwoju nowoczesnego sektora energetycznego, zdolnego zapewnić Polsce bezpieczeństwo energetyczne oraz konkurencyjną i efektywną energetycznie gospodarkę; cel szczegółowy: poprawa stanu środowiska (w tym ochrona wód i powietrza, racjonalna gospodarka odpadami, promocja technologii środowiskowych i zachowań ekologicznych). Strategia Rozwoju Kraju 2020 Cel II.6. Bezpieczeństwo energetyczne i środowisko; II.6.2.Poprawa efektywności energetycznej; II.6.4. Poprawa stanu środowiska. Polska Wyzwania rozwojowe Wyzwanie 5 BEZPIECZEŃSTWO ENERGETYCZNO-KLIMATYCZNE, w tym: Wyzwania klimatyczne, Energochłonność gospodarki, Energetyka klimat. Dylematy, oś czasu i zadania, Rekomendacje. Ustawa o zasadach realizacji programów w zakresie polityki spójności finansowanych w perspektywie finansowej (Dz. U. z 2014r., poz. 1146) dostosowuje prawo polskie do unijnych regulacji dotyczących polityki spójności Znalazły się w niej zapisy dotyczące m.in.: mechanizmów koordynacji programów operacyjnych współfinansowanych z funduszy strukturalnych i Funduszu Spójności, zasad wdrażania środków polityki spójności oraz zadań i trybu współpracy podmiotów zaangażowanych w ten proces,rozliczeń z Komisją Europejską i monitorowania efektów realizowanych projektów, kontroli, audytu, nieprawidłowości i korekt finansowych, pomocy publicznej, zasad wdrażania instrumentów zwrotnych, systemu wyboru projektów. Regionalne i lokalne dokumenty programowe: Strategia Rozwoju Województwa Śląskiego Śląskie Obszar Priorytetowy (C) PRZESTRZEŃ; Cel operacyjny: C.1. Zrównoważone wykorzystanie zasobów środowiska; Cel operacyjny: C.3. Wysoki poziom ładu przestrzennego i efektywne wykorzystanie przestrzeni. Projekt Strategii Rozwoju Subregionu Południowego Województwa Śląskiego wraz ze Strategią Regionalnych Inwestycji Terytorialnych na lata (Bielsko-Biała, wrzesień 2014 r.) Cel RIT I. Poprawa infrastruktury ochrony środowiska poprzez zabezpieczenie i wykorzystanie zasobów obszaru funkcjonalnego subregionu południowego wynikający z priorytetu III Strategii Rozwoju Subregionu Południowego: Rozwój infrastruktury i usług dla zrównoważonego rozwoju oraz jest spójny z jego celem operacyjnym III.1 Ochrona 13

14 środowiska i zrównoważone wykorzystanie zasobów środowiska, III.2 Efektywność energetyczna, odnawialne źródła energii i gospodarka niskoemisyjna. Priorytet I Efektywność energetyczna, odnawialne źródła energii i gospodarka niskoemisyjna; Działanie 1.1 Efektywność energetyczna i odnawialne źródła energii. Projekt RPO WSL wersja 5.1 z dnia Oś Priorytetowa: IV Efektywność energetyczna, odnawialne źródła energii i gospodarka niskoemisyjna; Priorytet inwestycyjny 4.3 wspieranie efektywności energetycznej, inteligentnego zarządzania energią i wykorzystania odnawialnych źródeł energii w infrastrukturze publicznej, w tym w budynkach publicznych i w sektorze mieszkaniowym; cele szczegółowe: zmniejszenie energochłonności infrastruktury publicznej i sektora mieszkaniowego oraz poprawa jakości powietrza w regionie. Projekt Szczegółowego Opisu Osi Priorytetowych RPO WSL w zakresie EFRR w. 2.0 Oś Priorytetowa: IV Efektywność energetyczna, odnawialne źródła energii i gospodarka niskoemisyjna; Działanie 4.3 Efektywność energetyczna i odnawialne źródła energii w infrastrukturze publicznej i sektorze mieszkaniowym. Program Ochrony Powietrza dla stref województwa śląskiego Cel główny: Dotrzymanie standardów jakości powietrza w zakresie pyłu PM10 oraz znacząca redukcja stężeń B(a)P nawet przy niekorzystnych warunkach klimatycznych najpóźniej do roku 2020; Cel taktyczny w zakresie niskiej emisji: wyeliminowanie spalania odpadów w kotłach i piecach domowych oraz na otwartych przestrzeniach; Cel 1: Wyeliminowanie spalania odpadów w kotłach i piecach domowych; Cel 2. Wyeliminowanie spalania węgla złej jakości w kotłach i piecach domowych. Strategia Rozwoju Powiatu Bielskiego do roku 2020 Cel II: Poprawa jakości środowiska naturalnego; Cel szczegółowy II.2. Poprawa stanu czystości powietrza. Planu Działań na rzecz Zrównoważonej Energii (SEAP) dla Gminy Porąbka to strategia działania gminy w celu osiągnięcia założeń polityki klimatyczno energetycznej UE, w tym redukcji emisji CO2. Zgodnie z tym dokumentem Porąbka w porozumieniu z innymi gminami powiatu bielskiego przystąpiły do wdrożenia działań na rzecz ograniczenia emisji gazów cieplarnianych i planu redukcji emisji CO2 tak, by osiągnąć w 2020r. stan z roku bazowego tj obniżonego o 20% (wartość docelowa). Działania w planie dot.: budynków i obiektów komunalnych, sektora mieszkaniowego i sektora usług. Programu Ochrony Środowiska dla Gminy Porąbka na lata z perspektywą do roku 2020 CEL 3 POPRAWA JAKOŚCI POWIETRZA ATMOSFERYCZNEGO, PRIORYTET I: Ograniczanie niskiej emisji i zwiększenie efektywności energetycznej budynków; ZADANIA DŁUGOTERMINOWE ( ): AC3PI-ZD1: Kontynuowanie działalności w kierunku likwidacji kotłowni tradycyjnych opalanych paliwem stałym realizacja programu ograniczenia niskiej emisji; AC3PI-ZD2: Kompleksowa termomodernizacja z wymianą systemów grzewczych docelowo wszystkich budynków będących własnością gminy Porąbka. Polityki horyzontalne Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1303/2013 z dnia 17 grudnia 2013 ustanawiającego wspólne przepisy dotyczące Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego, Europejskiego Funduszu Społecznego, Funduszu Spójności, Europejskiego Funduszu Rolnego na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich oraz Europejskiego Funduszu Morskiego i Rybackiego oraz 14

15 ustanawiające przepisy ogólne dotyczące Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego, Europejskiego Funduszu Społecznego, Funduszu Spójności i Europejskiego Funduszu Morskiego i Rybackiego oraz uchylające rozporządzenie Rady (WE) nr 1083/2006 nakłada na państwa członkowskie wdrażające fundusze strukturalne, obowiązek stosowania tzw. polityk horyzontalnych: w Artykule 7 Promowanie równości mężczyzn i kobiet oraz niedyskryminacji, w Artykule 8 Zrównoważony rozwój. Planowane działanie następująco wpływa na poszczególne polityki horyzontalne: Tabela 5 Wpływ projektu na polityki horyzontalne Polityki horyzontalne Zrównoważony rozwój Promowanie równości mężczyzn i kobiet oraz niedyskryminacji Zgodność projektu z politykami Realizacja projektu będzie miała pozytywny wpływ na politykę zrównoważonego rozwoju przede wszystkim poprzez przeciwdziałanie niekorzystnym zmianom klimatu i poprawę jakości powietrza w regionie. Projekt spełnia założenia tej polityki horyzontalnej rozwoju UE, która skupia się m.in. na takich elementach jak: budowanie bardziej konkurencyjnej gospodarki, która będzie korzystać z zasobów w sposób racjonalny i oszczędny, ochronie środowiska poprzez ograniczanie emisji gazów. Do infrastruktury powstałej w ramach projektu równy dostęp będzie zapewniony kobietom i mężczyznom oraz osobom niepełnosprawnym różnych płci, wyznań i religii, rasy i narodowości. W pływ projektu na polityki pozytywny neutralny Źródło: Opracowanie własne na podstawie Rozporządzenia ramowego dla EFSI nr 1303/2013 (Dz. Urz. UE L 347 z 20 grudnia 2013 r.) oraz Projektu RPO WSL (wersja 5.1) 4. Komplementarność projektu Projekt ujęty jest na liście projektów przewidzianych do realizacji w formule Regionalnych Inwestycji Terytorialnych (RIT) dla obszaru funkcjonalnego obejmującego Subregion Południowy Województwa Śląskiego. Projekt jest komplementarny z innymi projektami, współfinansowanymi ze środków UE i WFOŚiGW zmierzającymi do poprawy gospodarki niskoemisyjnej i efektywności energetycznej w Gminie Porąbka: 15

16 Tabela 6 Komplementarność projektu z innymi działaniami L.p. Nazwa projektu Podmiot realizujący Źródło finansowania Wartość brutto w PLN Stan realizacji przedsięwzięcia 1. Termomodernizacja wraz z wymianą źródła ciepła w budynku Zespołu Szkół w Kobiernicach Gmina Porąbka RPO WSL środki własne ,00 zrealizowane 2. Termomodernizacja Zespołu Szkół w Bujakowie Gmina Porąbka WFOŚIGW + środki własne ,53 zrealizowane 3. Termomodernizacja budynku LKS Soła Kobiernice Gmina Porąbka RPO WSL środki własne ,00 planowane 4. Ograniczenie niskiej emisji i poprawa jakości powietrza na terenie Gminy Porąbka Gmina Porąbka RPO WSL środki własne ,75 planowane 5. Termomodernizacja Gimnazjum im. Jana Pawła II w Porąbce Gmina Porąbka RPO WSL środki własne ,00 planowane 6. Termomodernizacja budynku Szkoły Podstawowej im. Mikołaja Kopernika w Porąbce Gmina Porąbka RPO WSL środki własne ,00 planowane 7. Termomodernizacja budynku Ośrodka Zdrowia w Czańcu Gmina Porąbka RPO WSL środki własne ,00 planowane 8. Termomodernizacja Domu Kultury w Kobiernicach Gmina Porąbka RPO WSL środki własne ,00 planowane 9. Termomodernizacja budynku Ośrodka Zdrowia w Kobiernicach Gmina Porąbka RPO WSL środki własne Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych z ankiety dla beneficjentów projektu 5. Analiza instytucjonalna 5.1. Beneficjenci projektu ,00 planowane Beneficjentem projektu będzie jednostka samorządu terytorialnego Gmina Porąbka. Podstawę prawną w tym względzie określa ustawa z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz. U. z 2001 r., nr 142 poz z późn. zm.). Gmina Porąbka jest podstawową jednostką samorządu 16

17 terytorialnego, powołaną do organizacji życia publicznego na swoim terytorium. Organem stanowiącym i kontrolnym w Gminie jest Rada Gminy, organem wykonawczym Gminy jest wójt. Aktami prawnymi są uchwały Rady i zarządzenia wójta. Zadania i obowiązki Urzędu Gminy oraz zasady funkcjonowania Urzędu określa Regulamin Organizacyjny Urzędu Gminy Porąbka (Zarządzenie Nr 56/09 Wójta Gminy Porąbka z dnia 15 czerwca 2009 r. w sprawie przyjęcia Regulaminu Organizacyjnego Urzędu Gminy Porąbka).Urząd jest jednostką organizacyjną gminy zapewniającą obsługę administracyjną, organizacyjną i techniczną wójta, oraz Rady i jej organów wewnętrznych. Urząd funkcjonuje na podstawie wewnętrznego podziału organizacyjnego na referaty, biura, Urząd Stanu Cywilnego i samodzielne stanowiska pracy. Beneficjentem pośrednim (ostatecznym) będzie personel oraz pacjenci Ośrodka Zdrowia w Porąbce, a także mieszkańcy sołectwa Porąbka oraz mieszkańcy Gminy Porąbka i gmin ościennych, jako że celem projektu jest ograniczenie emisji szkodliwych substancji poprzez wykonanie kompleksowej termomodernizacji w budynku użyteczności publicznej znajdujących się na terenie Gminy. Właścicielem wykonanej inwestycji w ramach projektu, będzie Beneficjent Gmina Porąbka Wykonalność instytucjonalna projektu Na potrzeby zarządzania projektem powołany zostanie zespół zarządzający, który będzie odpowiadać za przebieg oraz nadzór nad inwestycją, a w szczególności za dotrzymanie zapisów harmonogramu rzeczowo-finansowego inwestycji, opracowanie specyfiki przetargowej, wybór wykonawcy, rozliczenie inwestycji, w skład którego wejdą istniejące struktury organizacyjne Urzędu Gminy Porąbka: Referat Spraw Gospodarczych i Zamówień Publicznych, Referat Inwestycji i Gospodarki Komunalnej, oraz Wydział Finansowy. Zarządzanie bieżące projektem realizowane będzie przez pięcioosobowy zespół pracowników Urzędu Gminy Porąbka, posiadających odpowiednią wiedzę, doświadczenie i umiejętności, aby sprawować kontrolę i nadzór nad realizacją projektu oraz jego rozliczeniem. W skład zespołu wejdą: Inspektor ds. pozyskiwania środków zewnętrznych pełniący równocześnie funkcję koordynatora niniejszego projektu, który posiada doświadczenie w opracowywaniu, wdrażaniu, rozliczaniu projektów współfinansowanych ze źródeł zewnętrznych, poparte dotychczasową karierą zawodową, a także udokumentowane ukończeniem specjalistycznych kursów oraz studiów podyplomowych związanych z zarządzaniem projektami i funduszami europejskimi, Inspektor ds. inwestycji, jest to osoba posiadająca wykształcenie techniczne, sprawować będzie nadzór nad prawidłową realizacją części inwestycyjnej, a tj. dokumentacja techniczna, niezbędne pozwolenia i uzgodnienia, przeprowadzenie samej inwestycji, Inspektor ds. zamówień publicznych do zakresu jego obowiązków należeć będzie Przeprowadzenie postępowań przetargowych z zakresu przetargów nieograniczonych i postępowań do euro, Inspektor ds. rozliczeń finansowych do zakresu jego obowiązków należeć będzie w szczególności nadzór nad finansową częścią zadania (przepływy finansowe, sprawozdania księgowe), Osoba koordynująca postęp rzeczowy projektu od strony współpracy z mieszkańcami. 17

18 Jak wynika z powyżej przedstawionych danych Beneficjent, z uwagi na zaangażowanie swoich komórek organizacyjnych do przedmiotowego projektu - są przygotowani do realizacji projektu, posiadają wszelką zdolność organizacyjną i finansową do wdrożenia projektu, a dotychczasowa działalność w tym zakresie zapewnia, iż zarówno realizacja, jak i utrzymanie projektu w okresie trwałości będą zagwarantowane. 6. Analiza techniczna i technologiczna Stan obecny Przedmiotem realizacji projektu jest ograniczenie strat ciepła wraz z wykonaniem termomodernizacji w budynku Ośrodka Zdrowia w Porąbce Podstawowe dane dot. budynku: Kubatura obiektu m 3, Powierzchnia użytkowa 1069m 2, Powierzchnia zabudowy 424 m 2, Pomieszczenie ośrodka kocioł BEPIS KGGW N 38 moc 58 KW 2 szt. W kotłowni znajduje się jeszcze niezdemontowany kocioł węglowy o mocy prawdopod. 105 KW (nieczytelna tabliczka) - mieszkanie ogrzewane piecem kondensacyjnym, 2 kondygnacje + piwnice częściowo użytkowe, Rok budowy budynku stara część 1973, nowa Na działkach objętych projektem dostęp do wszystkich niezbędnych mediów. Wg obecnego stanu wiedzy brak ograniczeń prawnych związanych z realizacją projektu. Obecny zły stan techniczny budynku warunkuje konieczność wykonania niniejszej inwestycji. Stan projektowany Realizacja projektu będzie polegać na: Zakres opracowania obejmuje: pozyskanie dokumentacji projektowej, remont kotłowni z wymianą pieca c.o. (sugerowaną moc zawiera rozdział 7), docieplenie przegród zewnętrznych wraz z elewacją, wymiana stolarki okiennej, działania promocyjno informacyjne. Wartość współczynnika przenikania ciepła przez przegrody budowlane i stolarkę okienną dostosować w budynku do zgodności z załącznikiem nr 2 obowiązujących Warunków technicznych jaki powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie: Ocieplenie ścian zewnętrznych dostosować do obowiązujących przepisów U<0,25W/m 2 K, Ocieplenie stropu przez dostosować do obowiązujących przepisów U<0,20W/m 2 K, Ocieplenie stropu nad ostatnią kondygnacją lub dachu dostosować do obowiązujących przepisów U<0,20W/m 2 K, Wymianę stolarki okiennej dostosować do obowiązujących przepisów U<1,3W/m 2 K. Przy opracowywaniu dokumentacji ważne jest, by wziąć pod uwagę aktualne na dzień jej sporządzenia wytyczne dot. realizacji RPO WSL na lata

19 Kwota netto VAT % Kwota VAT Kwota brutto Projekt współfinansowany przez Unię Europejską z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w ramach Programu Planowane koszty prezentuje poniższa tabela: Tabela 7 Planowane koszty zadania Wydatki/koszty całkowite Zadanie w ramach projektu - wykaz wydatków/kosztów Realizacja zadania ,07 zł 23% ,93 zł ,00 zł Dokumentacja projektowa (w tym audyt) ,00 zł 23% ,00 zł ,00 zł Nadzory, inwentaryzacja, ekspertyzy ,00 zł 23% ,00 zł ,00 zł Studium wykonalności ,00 zł 23% 2 300,00 zł ,00 zł Promocja projektu ,00 zł 23% 2 300,00 zł ,00 zł Źródło: Opracowanie własne. Razem ,07 zł ,93 zł ,00 zł Powyższe koszty mogą ulec zmianie na podstawie opracowanej dokumentacji i zamówień publicznych, do których Beneficjent jest zobligowany. Beneficjent nie posiada dokumentacji projektowej. Założono również koszty na dokumentację, która może okazać się niezbędna przy projekcie współfinansowanym ze środków UE inwentaryzacja przyrodnicza, audyt energetyczny. Należy zweryfikować konieczność posiadania ww. dokumentów na etapie opracowywania studium wykonalności. Przy planowaniu harmonogramu należy wziąć pod uwagę poniższe wymagania czasowe: Aktualizacja audytów energetycznych: od 0 do 100 dnia, Opracowanie dokumentacji projektowej i studium wykonalności: od 100 do 200 dnia, Uzyskanie pozwoleń na budowę: od 200 do 265 dnia, Realizacja prac budowlanych: od 265 do 400 dnia. 7. Analiza specyficzna dla sektora W związku z planowanym przedsięwzięciem termomodernizacyjnym, przewiduje się zmniejszenie zapotrzebowania na energię końcową wskutek ocieplenia przegród budowlanych, wymianę stolarki okiennej, poprawy sprawności i regulacji instalacji oraz wytwarzania ciepła. Parametry unosu i emisji substancji wyliczono w oparciu o: 1. Materiały informacyjno-instruktażowe serii 1/96 wydane przez Ministerstwo Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa, 2. Wyniki badań i pomiarów IChPW w Zabrzu. 19

20 7.1. Stan aktualny Stan istniejący przed termomodernizacją zapotrzebowanie na zużycie energii: energia końcowa: kwh rocznie, paliwo: gaz ziemny, wartość opałowa paliwa: 34,00 [MJ/m 3 ]. Tabela 8 Charakterystyka emisji zanieczyszczeń dla stanu istniejącego L.p. Emitowane zanieczyszczenie Wskaźnik emisji [kg/gj] Emisja [kg/rok] 1. SO 2 0,0024 1,02 2. NO 2 0, ,40 3. CO 0,0088 3,83 4. CO 2 58, ,67 5. Pył 0,0000 0, Sadza 0,0000 0, Benzo(a)piren 0,0000 0,0000 Źródło: Opracowanie własne 7.2. Stan projektowany Stan projektowany zapotrzebowanie na zużycie energii: energia końcowa kwh rocznie, paliwo: gaz ziemny, wartość opałowa paliwa: 34,00 [MJ/m 3 ]. Tabela 9 Charakterystyka emisji zanieczyszczeń dla stanu projektowanego L.p. Emitowane zanieczyszczenie Wskaźnik emisji [kg/gj] Emisja [kg/rok] 1. SO 2 0,0024 0, NO 2 0, ,95 3. CO 0,0088 2,56 4. CO 2 58, ,60 5. Pył 0,0000 0, Sadza 0,0000 0, Benzo(a)piren 0,0000 0,0000 Źródło: Opracowanie własne 20

21 Tabela 10 Osiągnięcie rezultatów ekologicznych L.p. Emitowane zanieczyszczenie Stan istniejący [kg/rok] Stan projektowany [kg/rok] Efekt ekologiczny [kg/rok] Redukcja emisji [%] 1. SO 2 1,02 0,6815 0, ,26 2. NO 2 19,40 12,95 6,45 33,26 3. CO 3,83 2,56 1,27 33,26 4. CO , , ,06 33,26 5. Pył 0,0064 0,0043 0, ,26 6. Sadza 0,0000 0,0000 0,0000 0, Benzo(a)piren 0,0000 0,0000 0,0000 0,0000 Źródło: Opracowanie własne 8. Analiza wariantowa Do analizy wariantowości niniejszego przedsięwzięcia przyjęto trzy rozwiązania: Wariant I zakładał wymianę kotła na kocioł na biomasę i montaż kolektorów słonecznych. Biomasa jest paliwem odnawialnym podczas spalania biomasy do atmosfery uwalnia się tylko tyle dwutlenku węgla, ile spalane rośliny pobrały wcześniej w procesie fotosyntezy. Ich spalanie nie przyczynia się zatem do powiększenia dziury ozonowej. Wadą tego rozwiązania jest fakt, iż kotły na biomasę potrzebują sporej przestrzeni, dużo miejsca zajmuje też paliwo do nich, a kolektory słoneczne wymagają odpowiedniej konstrukcji dachowej. Koszty wzrosłyby do 100% inwestycji planowanej w rozdziale 6. Wariant jest korzystny z punktu widzenia środowiska naturalnego oraz z punktu widzenia społecznego, jednakże jego koszty i ograniczenia organizacyjne czynią go niemożliwym do realizacji ze względów finansowych. Zaleca się przeanalizowanie tego wariantu podczas projektowania. Wariant II zwiększenie zakresu zadania poszerzenie zadań remontowych o remonty wewnętrzne, Zwiększenie zakresu, spowoduje wzrost kosztów, natomiast nie wygeneruje rezultatu ekologicznego. Wariant ten został odrzucony w następujących powodów: zwiększenie kosztów inwestycji, przy braku zwiększenia poziomu dofinansowania, możliwa niekwalifikowalność dodatkowych kosztów. Wariant ten nie spełnia celów proekologicznych. Wariant III realizacja w zakresie określonym w rozdziale 6. Realizacja w planowanym zakresie jest możliwa w założonym budżecie i możliwej do uzyskania dotacji w ramach puli środków pozakonkursowych. Wybrany wariant przedstawia najlepszy stosunek korzyści środowiskowych i społecznych za akceptowalną dla Beneficjenta cenę. Mając powyższe na uwadze, rekomenduje się przyjęcie wariantu III. Inne warianty mogą zostać zdefiniowane po inwentaryzacji i dokładnym określeniu możliwości rozbudowy projektu. Należy to uwzględnić podczas tworzenia dokumentacji na potrzeby projektu. 21

22 9. Analiza środowiskowa Analiza środowiskowa projektu wykonana została w oparciu o audyt terenowy, który odbył się w dniu roku. 1. Aktualny stan obiektu: Ośrodek Zdrowia w Porąbce (Wielka Puszcza 23) jest obiektem nieremontowanym, dwukondygnacyjnym z płaskim dachem. Na dachu znajdują się kominy wentylacyjne. Brak otworów w stropodachu. Znaczną powierzchnię ścian budynku zajmują okna. Ściany zewnętrzne otynkowane. Aktualnym źródłem ciepła jest ogrzewanie gazowe. 2. Stwierdzone miejsca bytowania (w tym lęgowe/rozrodcze) chronionych gatunków ptaków i nietoperzy (wizja lokalna i wywiad): Nie stwierdzono śladów bytowania chronionych gatunków ptaków lub nietoperzy. 3. Potencjalne miejsca bytowania (w tym lęgowe/rozrodcze) chronionych gatunków ptaków i nietoperzy (wizja lokalna): Na powierzchni elewacji budynku stwierdzono liczne szczeliny i otwory, potencjalne nisze bytowania chronionych gatunków ptaków, w tym lęgowych. Podobne nisze stwierdzono w obrębie kominów wentylacyjnych. 4. Rekomendacje środowiskowe dla projektu: W świetle obowiązujących przepisów zaleca się obligatoryjne zgłoszenie do Regionalnej Dyrekcji Ochrony Środowiska (RDOŚ) zamiaru podjęcia termomodernizacji obiektu, po wcześniejszym uzyskaniu ekspertyzy ornitologicznej i/lub chiropterologicznej. a) Ekspertyza ornitologiczna (i/lub chiropterologiczna) obejmuje dwie części: wykonanie szczegółowej inwentaryzacji obiektu pod kątem występowania potencjalnych siedlisk i miejsc niebezpiecznych dla ptaków (i/lub nietoperzy), a także stwierdzenie miejsc zajętych przez ptaki, określenie gatunków i ich liczebności, zaproponowanie możliwych rozwiązań pod kątem zachowania siedlisk, kompensacji oraz terminarza wykonania tych prac w powiązaniu z harmonogramem i technikami wykonania remontu obiektu. b) Ekspertyza ornitologiczna (i/lub chiropterologiczna) powinna zostać przeprowadzona w roku poprzedzającym planowane prace termomodernizacyjne obiektu. c) Zgodnie z zaleceniami RDOŚ harmonogram inwentaryzacji powinien być następujący: Kwiecień sprawdzenie obiektu pod kątem występowania siedlisk ptaków i nietoperzy: szczeliny dylatacyjne, szczeliny miedzy płytami, ubytki cegieł, otwory technologiczne, szczeliny za rynnami, szczeliny pod parapetami okiennymi, otwory wentylacyjne w stropodachu, inne otwory do strychów i stropodachu (miejsca zasiedlane przez wróblowe, gołębie miejskie, pustułki), półki, gzymsy, duże wnęki, wnęki balkonowe, parapety okien niedostępnych (miejsca wybierane na założenie gniazda przez gołębiowe i pustułki); pnącza na elewacji budynku, wnęki balkonowe (miejsca wybierane przez wróblowe i gołębiowe), 22

23 stropodachy i strychy (miejsca zasiedlane przez gołębie miejskie, sowy i nietoperze). Maj w drugiej dekadzie miesiąca: sprawdzenie gdzie znajdują się gniazda jaskółek oknówek na elewacji, zarejestrowanie tych miejsc, w trzeciej dekadzie miesiąca - sprawdzenie czy obiekt jest zasiedlony przez jerzyki, obserwacja elewacji pół godziny przed zmrokiem i rejestracja liczby jerzyków i miejsc gdzie usiłują wejść i wchodzą w szczeliny, otwory itp. Czerwiec trzecia dekada miesiąca: pół godziny przed zmrokiem liczenie jerzyków krążących wokół budynku oraz rejestracja miejsc gdzie wchodzą w szczeliny, otwory, itp., ostateczne oszacowanie liczby par lęgowych poszczególnych gatunków ptaków zasiedlających obiekt, obserwacje budynku w godzinach wieczornych (tuż po zachodzie słońca, aż do zmroku) w celu stwierdzenia obecności nietoperzy (należy powtórzyć w sierpniu i październiku). Lipiec przygotowanie planu remontu z uwzględnieniem siedlisk ptaków. Zakres zabezpieczeń zależy od stwierdzonego rozmieszczenia w obiekcie siedlisk ptaków i nietoperzy. Jeśli remont musi być wykonany w okresie lęgowym ptaków, co może oznaczać uniemożliwienie im przystąpienia do rozrodu, należy wówczas wystąpić o zgodę do RDOŚ na remont w tym okresie wraz z propozycją działań kompensacyjnych w postaci wywieszenia dodatkowych budek lęgowych w odpowiednich siedliskach w sąsiedztwie remontowanego obiektu, wraz z dokładnym planem ich zamocowania oraz planowanym harmonogramem wieszania budek i prac remontowych. W przypadku stwierdzenia obecności nietoperzy w ramach kompensacyjnych działań naprawczych należy zaplanować montaż kryjówek zastępczych (głównie skrzynek na- i podtynkowych). Sierpień po uzyskaniu decyzji Regionalnego Dyrektora Ochrony Środowiska ustalenie harmonogramu przygotowania obiektu do remontu pod kątem wymagań określonych w decyzji RDOŚ, dotyczących zabezpieczenia siedlisk stwierdzonych gatunków chronionych i podjętych działań kompensujących. 5. Ryzyko środowiskowe w projekcie: Zakres planowanego remontu obejmuje termomodernizację budynku (m.in. ocieplenie przegród budowlanych, ścian i stropodachu), wymiana stolarki okiennej i drzwiowej oraz wymiana instalacji centralnego ogrzewania. Planowane prace remontowe dotyczące termomodernizacji budynku nie wpłyną negatywnie na populacje chronionych gatunków ptaków i nietoperzy pod warunkiem zastosowania się do zaleceń wynikających z przeprowadzonej inwentaryzacji przyrodniczej i zgłoszeniu do Regionalnej Dyrekcji Ochrony Środowiska zamiaru podjęcia termomodernizacji obiektu. W przypadku konieczności prowadzenia prac w okresie lęgowym ptaków, należy wystąpić o zgodę do RDOŚ na remont w tym okresie wraz z propozycją działań kompensacyjnych w postaci wywieszenia dodatkowych budek lęgowych dla ptaków lub kryjówek zastępczych dla nietoperzy (na koszt Inwestora) w odpowiednich siedliskach w sąsiedztwie remontowanego obiektu, wraz 23

24 z dokładnym planem ich zamocowania oraz planowanym harmonogramem wieszania budek i prac remontowych. 10. Analiza prawna i pomoc publiczna Przedmiotem projektu jest ograniczenie strat ciepła wraz z wykonaniem kompleksowej termomodernizacji budynku Ośrodka Zdrowia w Porąbce, który stanowi budynek użyteczności publicznej. W ramach realizacji projektu planowane są następujące działania inwestycyjne: remont kotłowni z wymianą pieca c.o., docieplenie przegród zewnętrznych wraz z elewacją, wymiana stolarki okiennej. Beneficjent ma uregulowaną sytuację prawną w zakresie nieruchomości objętych projektem, gdyż Beneficjent jest ich właścicielem. Sytuacja prawna w zakresie korzystania z nieruchomości jest w pełni uregulowana. Wskazać należy, że pomieszczenia/budynek Gmina użycza NZOZ POLIMED, z uwagi na brak dostępu do umowy użyczenia, nie jest możliwym szczegółowe odniesienie się, co do zakresu użyczenia i osiąganych z tego tytułu dochodach w chwili obecnej. Z założenia projekt będzie generował dochody polegające na pobieraniu opłat czynszowych, przychód osiągany z tego tytułu został określony przez Beneficjenta na kwotę 5 950,00 zł w skali roku. Brak jest szczegółowych danych dotyczących poziomu tych dochodów uzyskiwanych obecnie umożliwiających ich porównanie. W ramach realizowanego projektu Beneficjent zobligowany będzie do wyboru kilku wykonawców przede wszystkim wykonawcy robót budowlanych objętych termomodernizacją wraz z dostawą elementów tej termomodernizacji, ale przede wszystkim podmiotu odpowiedzialnego za opracowanie ewentualnie wymaganego studium wykonalności, audytora energetycznego, podmiotu nadzorującego wykonywane prace i prawidłowość ich wykonania. Konieczne jest również wybranie podmiotu, który wykona audyt termomodernizacyjny budynku, w związku z brakiem jego opracowania do tej pory. Nie można pominąć również konieczności opracowania Specyfikacji Istotnych Warunków Zamówienia, w tym prawidłowego opisu przedmiotu zamówienia, i jeżeli Beneficjent nie będzie miał możliwości wykonać tego własnymi siłami ( za pomocą swoich pracowników), również w tym zakresie konieczne będzie przeprowadzenie odpowiedniego postępowania celem wyłonienia podmiotu, który przygotuje takie dokumenty i ewentualnie przeprowadzi lub będzie doradzał w zakresie przeprowadzenia odpowiednich postępowań celem wyłonienia wykonawców wyżej wskazanych postępowań. Do Projektu Szczegółowego Opisu Priorytetów RPO WSL na lata w zakresie Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego nie zostały jeszcze opracowane wytyczne dotyczące wyboru wykonawców, w przypadku gdy stosownie do treści ustawy Prawo zamówień publicznych dany Beneficjent nie jest zobligowany do jej stosowania Jednakże mając na uwadze fakt, iż Beneficjentem jest jednostka samorządu terytorialnego to wybór wykonawców możliwy będzie jedynie zgodnie z przepisami ustawy Prawo zamówień publicznych, chyba że kwota zamówienia nie przekroczy wartości wskazanej w art. 4 pkt. 8 ustawy Pzp. W takim przypadku zaleca się uwzględnienie wymogów zawartych w Komunikacie Wyjaśniającym KE 2006/C 179/02 dotyczącym prawa wspólnotowego obowiązującego w dziedzinie udzielania zamówień, które nie są lub są jedynie 24