Monitoring zmian zdolności chorobotwórczych populacji organizmów szkodliwych i kwarantannowych ziemniaka

Transkrypt

1 PW Zadanie 3.1. Monitoring zmian zdolności chorobotwórczych populacji organizmów szkodliwych i kwarantannowych ziemniaka Cel 1 prof. dr hab. Ewa Zimnoch-Guzowska, dr hab. Renata Lebecka, dr hab. Jadwiga Śliwka, dr Zhimin Yin, mgr Marta Brylińska, mgr Krystyna Michalak, mgr Anna Grupa, mgr Sylwester Sobkowiak. Cel 2 dr Anna Przetakiewicz, dr Jarosław Przetakiewicz. Cel 3 dr Tomasz Erlichowski, dr Jerzy Osowski, mgr Hanna Gawińska-Urbanowicz. Cel 4 mgr Milena Pietraszko, IHAR-PIB Jadwisin mgr Agnieszka Maciejewska, IHAR-PIB Radzików mgr Katarzyna Franke, IHAR-PIB Bydgoszcz dr inŝ. Grzegorz Gryń, IHAR-PIB Bydgoszcz IHAR-PIB Radzików,

2 PW Zadanie 3.1. Cel 1 Analiza zmian w populacjach ważniejszych patogenów ziemniaka dla potrzeb prowadzenia hodowli odpornościowej oraz produkcji prof. dr hab. Ewa Zimnoch-Guzowska dr hab. Renata Lebecka, dr hab. Jadwiga Śliwka, dr Zhimin Yin mgr Marta Brylińska mgr Krystyna Michalak mgr Anna Grupa mgr Sylwester Sobkowiak

3 Phytophthorainfestans (Mont.) de Bary Fot. M. Brylińska

4 1. Zbiór izolatów 2017, współpraca z COBORU Niechronione pola w 8 lokalizacjach 8odmian: Lord, Viviana, Michalina, Satina, Tajfun, Cedron, Jubilat, Vineta Lokalizacja Liczba prób Objawy w bulwach Karżniczka Wrócikowo Przecław Węgrzce 23 3 Uhnin 60 2 Sulejów Bobrowniki Zybiszów Razem (Zybiszów) 225 czystych kultur P. infestans 10 izolatówwłączono do kolekcji

5 2. Charakterystyka izolatów P. infestans 50 izolatówz roku 2016 z ośmiu miejscowości wirulencja względem testerów Black a i potencjalnych źródeł odporności (6600 testów fitopatologicznych), dominowały złożone rasy, tester z genem R9porażony byłsporadycznie, a nie porażone były testery z genami: Rpi-rzc1 i Rpi-phu1 typ kojarzeniowy (A1: 28, A2: 22) haplotypmitochondrialny(ia: 40, IIa: 10) odporność na metalaksyl(wrażliwe 35, średnio wrażliwe 2, odporne 12)

6 3. Stan kolekcji P. infestans 1030 izolatów, w tym 67 zagranicznych i 963 polskich 1115 izolatówjest przechowywanych w ciekłym azocie (kolekcja stała + robocza) 50 izolatówze skosów rozmnożono na szalkach, z czego 13 zamrożono w ciekłym azocie Z ciekłego azotu wyjęto i namnożono do różnych celów 10 izolatów.

7 4. Kolekcja bakterii Pectobacterium i Dickeya Sadzeniaki Fot. R. Lebecka

8 4. c.d. Kolekcja bakterii Pectobacteriumi Dickeya W 2017 r. izolowano bakterie z 5 odmian ziemniaka: Bellarosa, Caprice, Damaris, Estrella, Syrena. Zidentyfikowano na podstawie sekwencji icda, dnaxi włączono do kolekcji 5 bakterii Pectobacteriumcarotovorumsubsp. brasiliense: L.P. Nazwa izolatu Pochodzenie (odmiana) 1. Pcb1M16 Denar Pcb2M16 Bellarosa Pcb4M16 Tacoma A Pcb5M16 Tacoma B Pcb8M17 Gwiazda 2017 Charakterystyczne dołki na pożywce selektywnej CVP

9 dnax DNA polymerase III subunit tau icda isocitrate dehydrogenase

10 4. c.d. badanie wirulencji izolatówi dobór izolatówdo oceny odporności ziemniaka

11 4. c.d. ocena odporności bulw 37 odmian ziemniaka na bakterie Dickeya solani Odmiana średnia[g] Odmiana średnia[g] Odmiana średnia[g] Honorata 0,2 a Mazur 2,7 b-i Jurek 4,9 h-o Innovator 0,3 ab Malaga 2,7 b-i Denar 4,9 i-o Bellarosa 0,8 a-c Widawa 2,9 c-j Impresja 5,3 j-o Otolia 1,4 a-d Tajfun 3,0 c-j Irga 5,5 l-o Magnolia 1,5 a-d Jelly 3,3 c-k Irys 5,9 l-o Agnes 1,5 a-d Mieszko 3,5 d-l Bogatka 5,9 l-o Gawin 1,8 a-e Lady Claire 3,7 d-l Gustaw 6,6 m-o Saturna 1,9 a-f Szyper 3,8 d-l Nandina 6,8 no Sante 2,2 a-g Kuras 3,9 d-l Bryza 7,2 o Etiuda 2,2 a-g Michalina 4,2 e-l Gwiazda 2,4 a-h Owacja 4,3 e-m Oberon 2,5 a-h Syrena 4,3 e-m Vineta 2,5 a-i Impala 4,4 f-m Glada 2,5 a-i Satina 4,5 g-m Testowano 6 bulw każdej odmiany w dwóch powtórzeniach. Porażenie oceniano po trzech dniach inkubacji w T 26 o C. Średnie oznaczone tąsamąliterąnie różniąsięod siebie istotnie z P = 0,05.

12 5. Monitorowanie występowania wirusa kędzierzawki tytoniu (TRV) na plantacjach ziemniaka Wykryto w 4/6 badanych prób ziemi z woj. wielkopolskiego obecność wirusa TRV. Zastosowano metodębiologicznąz wykorzystaniem roślin pułapkowych -tytoniu odmiany Samsun. Liście tytoniu z wirusem zamrożono. Fot. R. Lebecka Fot. R. Lebecka

13 6. Charakterystyka patogeniczności nowych izolatówpvy. Reakcja odmian na PVM i PVY Scharakteryzowano 10 izolatówpvy: 4 -PVY NTN, 5 -PVY N-Wi, 1 - PVY O. Po inokulacji PVM pięciu odmian ziemniaka: odm. Magnolia nie podległa infekcji odm. Mieszko, Mazur, Impresja, Jurek 100% porażenia i zróżnicowane objawy Po inokulacji PVY NW i PVY NTN pięciu odmian ziemniaka: Bohun, Cedron, Jelly, Mazur, Gawin wszystkie uległy zakażeniu obydwoma szczepami PVY.

14 7. Kolekcja izolatówwirusów ziemniaka Prowadzono kolekcjęnastępujących wirusów ziemniaka PVY, PVX, PLRV, PVM, PVS, TRV, PVA, AMV, PAMV, TBRV, CMV, BMYV 263 obiekty w roślinach ziemniaka; 10 w roślinach invitro; 352 obiekty w liofilizatach(w 2017 r. zliofilizowano 113 próbek izolatów) Powadzono kolekcjęroślin testowych do wykrywania wirusów w testach biologicznych. Kolekcjęwzbogacono o 5 nowych izolatówwirusów (3 PVY, 1 PVM i 1 PVA)

15 8. Udostępnianie kolekcji Udostępniono 1 izolat P. infestans, odbiorca: IOR PIB, Poznań Zaktualizowano dane izolatów P. infestans dostępne online Udostępniono 4 izolatybakterii: ZUT Szczecin, IHAR-PIBO/Bonin, Przekazano 2 izolatywirusów (PVY NTN i PVA) na roślinach tytoniu odmiany Samsun i N. benthamiana: IBB-PAN, Warszawa

16 9. Upowszechnianie Marta Brylińska, SylwesterSobkowiak, Emil Stefańczyk, Jadwiga Śliwka; plakat; Characterization of different methods of mating type determination in Phytophthorainfestans ; EuroBlightWorkshop 2017, Aarhus, Dania, Sobkowiak S., Brylińska M., Stefańczyk E., Śliwka J.; plakat; Wirulencja polskich izolatów Phytophthora infestans w stosunki do nowych źródeł odporności. 50 jubileuszowa konferencja naukowo-szkoleniowa Nasiennictwo i Ochrona Ziemniaka, Dźwirzyno, Lebecka R., YinZ., Murawska Z. Referat: Czarna nóżka ziemniaka i mokra zgnilizna bulw ziemniaka choroby bakteryjne. Prezentacja, DziałNadzoru Nasiennego Wojewódzkich Inspektoratów Ochrony Roślin i Nasiennictwa, Młochów, Szajko K., Grupa A., Michalak K. Referat: Geny odporności na wirus Y ziemniaka (PVY). Prezentacja, DziałNadzoru Nasiennego Wojewódzkich Inspektoratów Ochrony Roślin i Nasiennictwa, Młochów,

17 Podsumowanie Przeprowadzone badania wskazują, że w aktualnej polskiej populacji P. infestans: 1.Występujązłożone rasy, wirulentne w stosunku do wielu testerów 2.Występująw niemal równych proporcjach obydwa typy kojarzeniowe, tym samym możliwe jest rozmnażanie płciowe, powstawanie oospor mogących zimowaćw glebie i generowanie zmienności przez rekombinację 3.Izolaty niewrażliwe i średnio wrażliwe na metalaksyl stanowią28,5-40% badanej próby, co wskazuje, że środki ochrony z tą substancją aktywną mogą być nieskuteczne

18 Podsumowanie c.d. Badania populacji PVY w Polsce centralnej wskazująna przewagęizolatów szczepu PVY O (83%), nad izolatamiszczepu PVY N (17%). Populacja PVY w Polsce jest zróżnicowana, występująszczepy PVY O, PVY N (w tym PVY NTN, PVY N-Wi ) i PVY E. Wykryto wirusa kędzierzawki tytoniu (TRV) w 4/6 próbkach gleby spod uprawy ziemniaków z woj. wielkopolskiego. Wyróżniono trzy odmiany ziemniaka: Bogatka, Magnolia, Malaga, odporne na zakażenie PVM oraz odmianęmalaga, odpornąna PVY N -Wii PVY NTN.

19 Podsumowanie c.d. Na podstawie dwuletnich badańoceny reakcji bulw ziemniaka na zakażenie przez bakterie Dickeya solani wyróżniono najsłabiej porażone odmiany ziemniaka: Honorata, Bellarosa, Agnes i Gawin. Kolekcję bakterii pektynolitycznych ziemniaka wzbogacono o 15 izolatów, w tym po raz pierwszy w 5 izolatówgatunku Pectobacterium carotovorum subsp. brasiliense. W latach udostępniono odbiorcom zewnętrznym 17 izolatów P. infestans, 9 izolatów bakterii, 12 izolatów wirusów.

20 Śledzenie zmian wirulencji patotypóww populacji grzyba Synchytriumendobioticum(Schilb.) Perc. oraz populacjach nicieni (Globodera rostochiensis, Globodera pallida) na terenie Polski PW Zadanie 3.1. Cel 2 dr Jarosław Przetakiewicz dr Anna Przetakiewicz

21 Wykaz izolatów S. endobioticum, które oceniano w 2017 roku. Nr próbki wg POK Nr dokum. Rodzaj L. zarodni [ g -1 ] Gmina Miejsc. GL MP Wynik końcowy Czarny #1/15 63/2015 narośla Piekielnik Pozytywny Nie testowano 40(BN1) Dunajec Czarny #2/15 63/2015 narośla Piekielnik Pozytywny Nie testowano Nowy patotyp Dunajec #3/15 62/2015 narośla Zawoja Zawoja Pozytywny Nie testowano 3(M1) 2(Ch1)/8(F1) #1/16 8/2016 ziemia 1,96 Stryszawa Kuków Nie testow. Pozytywny 2(Ch1)/18(T1) #2/16 30/2016 narośla Ł. Niżne Niedzica Pozytywny Nie testowano 40(BN1) GL Metoda Glynne-Lemmerzahla, MP Metoda pierścieniowa,

22 Reakcja odmian różnicujących na izolaty S. endobioticum. Odmiany różnicujące Izolaty S. endobioticum #1/15 #2/15 #3/15 #1/16 #2/16 Deodara, Tomensa, Eersteling, Evora Producent, Combi, Spunta, Universal Irga + ± Saphir Otolia Delcora, Desiree ± - ± + ± Miriam /+ - Karolin Ulme, Gawin Asche Sämling /+ - Blanik Talent + ± reakcja pozytywna (widoczne duŝe narośla rakowe po 4 tyg. inkubacji), ± - reakcja pośrednia (proliferacja jest znacznie słabsza, widoczne są równieŝ liczne nekrozy), - - reakcje negatywna (brak proliferacji), - -/+ -obserwowano reakcje pozytywne i/lub negatywne na tej samej odmianie.

23 Odporność wybranych odm. ziemniaka na polskie patotypy S. endobioticum. L.p. Odmiana Stopień odporności 2(Ch1) 3(M1) 18(T1) 39(P1) 1 Euroluna 4,6* 4,6 5,0 4,9 2 Juwel 5,0 4,0 5,0 5,0 3 Sewim 5,0 5,0 5,0 5,0 4 Krone 5,0 4,9 5,0 5,0 5 Big Rosa 5,0 5,0 5,0 5,0 6 Hochprozentige 4,8 4,8 5,0 4,9 7 Kiva 3,5 3,6 4,0 3,9 8 Wedruska 3,3 3,5 3,7 3,5 9 Troja 3,6 3,5 3,3 3,5 10 Kea 4,0 4,0 4,0 4,0 11 Birgit 4,5 4,6 4,9 5,0 12 Manitou 4,5 4,3 4,3 4,5 13 Jodea 5,0 5,0 5,0 5,0 14 Crescendo 4,6 4,5 4,8 4,8 15 Oclaire 5,0 4,9 5,0 5,0 16 Makhaï 4,5 4,6 4,8 4,6 17 Megusta 1,0 1,0 1,0 1,0 18 Gravity 4,1 4,0 4,5 4,5 * M = [a + 2b + 3c + 4d + 5e]/n, gdzie a, b, c, di eliczba bulw ocenianych odpowiednio w st. 1, 2, 3, 4 i 5; n suma ocenianych bulw. Dla odmian, u których znaleziono przetrwalniki grzyba st. odp. jest > od 3,0.

24 Osiągnięcia za okres W okresie oceniono 13 izolatów S. endobioticum. Zidentyfikowano 4 różne patotypy: 2(Ch1), 3(M1), 40(BN1) (w przygotowaniu do opublikowania) i nowy patotyp o odmiennej wirulencji. Wyróżniono trzy jadalne odmiany ziemianka, które wykazywały częściowąlub całkowitąodpornośćna wirulentne patotypys. endobioticum, które występująw Polsce. Otoliai Megusta krańcowo odporne na: 2(Ch1), 3(M1), 18(T1) i 39(P1) Nicola odporna na 2(Ch1) i 3(M1) Izolat Patotyp #1/13 40(BN1) #2/13 2(Ch1) #3/13 3(M1) #4/13 40(BN1) #5/13 40(BN1) #6/13 40(BN1) #7/13 2(Ch1) #1/14 40(BN1) #1/15 40(BN1) #2/15 Nowy patotyp[41(p2)] #3/15 3(M1) #1/16 2(Ch1)/8(F1) lub 2(Ch1/18(T1) #2/16 40(BN1)

25 Pozyskiwanie gleby zasiedlonej cystami mątwika o niezidentyfikowanym patotypie od inspekcji WIORIN z terenów Polski, w których wykryte zostały nowe ogniska choroby. pozyskano 5 izolatówmątwika przesłane przez Inspektoraty WIORIN z województwa opolskiego, łódzkiego, dolnośląskiego i pomorskiego; W dwóch próbach z roku 2017 zidentyfikowano patotypro1 (nr 44/2017 i ; 56/2017) oraz wysłano Certyfikaty do inspekcji WIORIN we Wrocławiu i Sieradzu; oceniono i wydano Certyfikat Tożsamości dla trzech prób z roku 2016, w których wykryto patotypro1 (próby nr 23/2016, 34/2016) oraz patotypro5 (próba nr 91/2016); do Inspektoratów WIORIN wysłano 9 listów z informacjąo wielokrotnych cyklach namnożeniowychcyst pochodzących z prób przesłanych w latach , zakończonych brakiem lub niewystarczającą ilością materiału do badań;

26 Przygotowanie prób gleby do dalszych analiz, namnażanie różnicujących genotypów ziemniaka oraz identyfikacja patotypu 9 izolatówmątwika (2 próby z roku 2014; 3 z 2015; 2 z 2016; 2 z 2017) namnażanona skrajnie podatnej odmianie Desireew celu zwiększenia liczebności cyst przesłanych w próbach gleby do prowadzenia bio-testów; do Inspekcji WIORIN w Koszalinie, Elblągu, Olsztynie, Bydgoszczy i Pruszczu Gdańskim oraz do Centralnego Laboratorium w Toruniu i SGGW przekazano 16 prób gleby zasiedlonej cystami patotypu Ro1, Ro2, Ro4, Pa1 i Pa3 jako materiał wzorcowy do metod badawczych; namnożono wegetatywnie siedem różnicujących patotypmątwika genotypów ziemniaka; Uaktualniono mapęwystępowania mątwika ziemniaczanego na stronie

27 zachodniopomorskie pomorskie warmińsko-mazurskie podlaskie kujawsko-pomorskie mazowieckie lubuskie wielkopolskie dolnośląskie opolskie łódzkie śląskie świętokrzyskie lubelskie patotyp Ro1 patotyp Ro5 patotypro1 i Ro5 patotypro1 wykrycie w 2017 patotypro5 wykrycie w 2017 małopolskie podkarpackie

28 Podsumowanie patotyp Ro1 mątwika ziemniaczanego patotyp Ro1 i Ro5 patotyp Ro5 mątwika ziemniaczanego

29 Izolaty zidentyfikowane Izolaty identyfikowane Nr Nr prób Data wykrycia Inspektorat Identyfikacja patotypu Rok uzyskania ostatecznego wyniku 1 #16/ WIORIN Łódź Ro #28/ WIORIN Bydgoszcz Ro #37/ WIORIN Gorzów WLKP Ro #43A/ WIORIN Lublin Ro #43B/ WIORIN Lublin Ro #60/ WIORIN Gdańsk Ro #1/ WIORIN Warszawa Ro #23/ WIORIN Poznań Ro #24/ WIORIN Poznań Ro #29/ WIORIN Łódź Ro #76/ WIORIN Gdańsk Ro #77/ WIORIN Gdańsk Ro #23/ WIORIN Lublin Ro #92/ WIORIN Poznań Ro #101/ WIORIN Bydgoszcz Ro #6/ WIORIN Białystok Ro #71/ WIORIN Białystok Ro #72/ WIORIN Rzeszów Ro #75/ WIORIN Gorzów WLKP Ro #9/ WIORIN Łódź Ro #17/ WIORIN Gdańsk Ro #23/ WIORIN Lublin Ro #34/ WIORIN Puck Ro #91/ WIORIN Puck Ro #44/ WIORIN Wrocław Ro #56/ WIORIN Sieradz Ro Nr Nr prób Data wykrycia Inspektorat Etap doświadczenia 1 #10/ WIORIN Opole namnażane na Desiree 2 #17/ WIORIN Olsztyn namnażane na Desiree 3 #34/ WIORIN Lublin namnażane na Desiree 4 #66A/ WIORIN Lublin namnażane na Desiree 5 #66B/ WIORIN Lublin namnażane na Desiree 6 #83/ WIORIN Poznań namnażane na Desiree 7 #84/ WIORIN Kraków namnażane na Desiree 8 #12/ WIORIN Opole namnażane na Desiree 9 #18/ WIORIN Gdańsk namnażane na Desiree 10 #28/ WIORIN Gorzów WLKP namnażane na Desiree 11 #35/ WIORIN Puck namnażane na Desiree 12 #37/ WIORIN Rzeszów namnażane na Desiree 13 #92/ WIORIN Puck namnażane na Desiree 14 #95/ WIORIN Poznań namnażane na Desiree 15 #96/ WIORIN Piła namnażane na Desiree 16 #98/ WIORIN Poznań namnażane na Desiree 17 #99/ WIORIN Poznań namnażane na Desiree 18 #43/ WIORIN Opole różnicujące #58/ WIORIN Słupsk namnażane na Desiree 20 #96/ WIORIN Białystok namnażane na Desiree Wydano 26 Certyfikatów potwierdzających patotyp mątwika ziemniaczanego ( 22 Ro1 i 4 Ro5)

30 Monitorowanie i ocena zmian w populacjach najważniejszych gospodarczo patogenów pochodzenia wirusowego i grzybowego oraz szkodników na potrzeby zrównoważonej i efektywnej ochrony ziemniaka PW Zadanie 3.1. Cel.3. dr Tomasz Erlichowski dr Jerzy Osowski mgr Hanna Gawińska-Urbanowicz

31 1. Punkty badawcze w rejonach największej koncentracji produkcji ziemniaka w Polsce, miejsca odłowów mszyc do żółtych szalek w sezonie wegetacyjnym 2017 r. Rumsko Bonin Karwno Czarnoszyce Szymankowo Partnerami w realizacji celu 3, byli producenci ziemniaka w wybranych miejscowościach: Bonin(punkt badawczy w Oddziale IHAR-PIB), Czarnoszyce(gospodarstwo indywidualne), Karwno(gospodarstwo indywidualne), Rumsko(Grupa Producentów Rolnych NATURA Sp. z o.o.), Szymankowo(Polhoz Sp. z o.o.),

32 2. Monitoring mszyc w północnych rejonach kraju na podstawie ichodłowów do Ŝółtych naczyń i identyfikacja gatunków w 2017 r. 100 Liczba m szyc 10 liczba m szyc 1000 Cg Cg Cg Bh Hl 0 0 Bonin Czarnoszyce Karwno Rumsko Szymankowo Myzus persicae Aphis nasturtii Mszyce ziemniaczane mszyca brzoskwiniowa-ziemniaczana (M. persicae) mszyca szakłakowo-ziemniaczana (A. nasturtii) Bonin Czarnoszyce Karwno Rumsko mszyce nieziemniaczane Szymankowo Mszyce nieziemniaczane mszyca porzeczkowo-mleczowa (Hyperom. lactucae) Hl mszyca śliwowo -kocankowa(brachycaudus helichrysi) Bh mszyca porzeczkowo-poziewnikowa(c. galeopsidis) -Cg

33 3. Ocena presji infekcyjnej PVY, PLRV, PVS, PVM i PVX na podstawie badańdiagnostycznych pobranych prób bulw ziemniaka w próbie oczkowej z wykorzystaniem testu DAS-ELISA PoraŜenie wirusami prób pobranych z 2 odmian ziemniaka w roku 2017 w 5 miejscowościach Porażenie bulw % Porażenie bulw % 6,0 30,0 5,0 4,0 3,0 2,0 1,0 0,0 Bonin Czarnoszyce Karwno Rumsko Szymankowo PVY PVS PVM PLRV PVX 25,0 20,0 15,0 10,0 5,0 0,0 Bonin Czarnoszyce Karwno Rumsko Szymankowo PVY PVS PVM PLRV PVX Porażenie bulw odmiany Vineta(odpornej) Porażenie bulw odmiany Innovator(podatnej)

34 Występowanie pierwszych infekcji zarazowychw 2017 r. na wybranych plantacjach ziemniaka w Polsce Województwo Gmina Miejscowość Odmiana BBCH Termin wystąpienia Łódzkie Sieradz Sieradz Riviera Kujawsko-pomorskie Radziejów Skibin Lilly Potęgowo Grąbkowo Innovator Pomorskie Człuchów Czarnoszyce Oman Tczew MałŜewo Innovator Zachodniopomorskie Będzino Ziębrze Gala Manowo Bonin Innovator Świeszyno Mierzym Irga Manowo Bonin Jazzy Dane publikowano na bieżąco na stronie w zakładce monitoring/zaraza.

35 Występowanie pierwszych infekcji alternaryjnych w 2017 r. Województwo Gmina Miejscowość Odmiana BBCH Pomorskie Zachodniopomorskie Termin wystąpienia Damnica Łebień Innovator Tczew MałŜewo Vineta Człuchów Czarnoszyce Owacja Nowa Wieś Lęborska Biesiekierz Kępa Kaszubska Laski Koszalińskie Innovator Ivory Russet Vineta Georginia Red Sonia Lucilla Manowo Bonin Tonacja Biesiekierz Świeszyno Biesiekierz Harpun Magnolia Kaszub Strzekęcino Ignacy Strzekęcino Tajfun Mierzym Irga Dane publikowano na bieŝąco na stronie w zakładce monitoring/alternarioza

36 Analiza składu gatunkowego grzybów z rodzaju Alternaria zporażonegomateriału roślinnego pozyskanego z Polski północnej, wykorzystanie technik diagnostyki molekularnej (PCR) w różnicowaniu gatunku grzybów, izolacje wybranych patogenówdo kolekcji roboczych Zbiór izolatówz wybranych odmian ziemniaka do oceny składu gatunkowego sprawców alternariozyw doświadczeniach polowych przeprowadzono w terminie od do Badania prowadzono w odstępach 7-dniowych. Z zebranego materiału z objawami choroby zgromadzono izolatygatunku Alternariaalternatai A. solani. Ocenęskładu gatunkowego przeprowadzono wstępnie metodąmikroskopowąoraz technikami diagnostyki molekularnej -PCR. Ogółem zebrano 37 izolatów: 24 izolatów A.alternata i 13 izolatów A. solani Zebrano i oczyszczono 2 izolatyphytophthorainfestans(sprawca zarazy ziemniaka), 2 izolatygrzyba Colletotrichumcoccodes(sprawca antraknozy) i jeden izolatrizoctoniasolani do kolekcji roboczej. TechnikąPCR przebadano izolatyz 2016 roku. Uzyskano pełnązgodnośćdla izolatówaa i dodatkowo stwierdzono obecnośćizolatówas, których nie wykryto w badaniach mikroskopowych.

37 c.d. Analiza składu gatunkowego grzybów z rodzaju Alternaria zporażonegomateriału roślinnego pozyskanego z Polski północnej, wykorzystanie technik diagnostyki molekularnej (PCR) w różnicowaniu gatunku grzybów, izolacje wybranych patogenówdo kolekcji roboczych Odmia ny Miłek Zróżnicowanie gatunkowe izolatówgrzybów z rodzajualternariazebranych w 2016 roku (metoda PCR) Terminy wystąpienia alternariozy w sezonie AA AA AA AA AA AA Irga AA AA AA AA+AS AA+AS AA AA AA AA+A S AA AA AA+AS AA+AS AA AA+AS AA+AS AA+AS brak izolatów, naturalne zniszczenie roślin Kuras AA+AS AA+AS AA+A S AA+A S AA+AS AS AA+AS AS AA+AS AS AA+AS AS AS AS AS AA AS

38 Zróżnicowanie gatunkowe grzybów z rodzajualternariaw sezonie wegetacyjnym 2017 Odmiany Terminy wystąpienia alternariozy w doświadczeniach polowych i terenowych Miłek - - AA - - AA+ AS AA - Irga - AA AA AA - - AA - brak izolatów, naturalne zniszczenie roślin Kuras Izolaty zebrane w terenie Pomorskie Zachodnio pomorskie AA+ AS AA+ AS AA+ AS AA+ AS AA+ AS - - AA AA AA AA AA AA AS AA+AS AA+ AS AA+ AS AA+AS AA+AS AA+ AS AA-Alternaria alternata, AS- Alternaria solani

39 Najważniejsze osiągnięcia: 1. W 5 punktach obserwacyjnych na północy kraju w 2017 r. określano na bieżąco rzeczywiste zagrożenie mszycami, a wyniki obserwacji przekazywano bezpośrednio partnerom oraz publikowano na stronie internetowej Monitoring Mszyce). Łącznie wykonano 230 odłowów w odstępach 2 dniowych. Liczebność mszyc była wyższa niżw 2016 r. 2. Wyniki 25 obserwacji pod kątem zagrożenia plantacji ziemniaka zarazą ziemniaka i alternarioząpublikowano w miaręspływania informacji na stronie internetowej Monitoring Zaraza ziemniaka lub Alternarioza). Z zebranego materiału roślinnego z plantacji uzyskano 37izolatówgrzybaz rodzaju Alternaria; z tego 65% stanowił gatunek A. alternata. 3. Wykazano wysokąpresjęinfekcyjnąpvy, szczególnie na odmianie podatnej Innovatorw 4 miejscowościach. Z kolei presja infekcyjna PVM i PVSbyła zróżnicowana, zależna od miejscowości i warunków lokalnych (źródeł infekcji, liczby oraz gatunków występujących mszyc). W materiale z bulw nie stwierdzono w 2017 r. porażenia wirusami PLRV i PVX.

40 Upowszechnienia: zorganizowano 5 szkoleńdla pracowników PIORiNi ODR oraz dla producentów ziemniaka, w których wykorzystano wyniki prowadzonych badań. Przeszkolono 134 osoby; Gawińska-Urbanowicz H., Łozowska A., Osowski J Występowanie zarodników grzybów z rodzaju Alternaria w sezonach wegetacyjnych Ziemniak Polski nr 4: ErlichowskiT., Robak B., KostiwM Presja infekcyjna mszyc, wektorów wirusów w Polsce na tle zmieniajacychsięuwarunkowańbiologicznych, środowiskowych i gospodarczych. Streszczenia 50. Konferencji Nasiennictwo i Ochrona Ziemniaka, dzwirzyno IHAR-PIB Oddział w Boninie: w 2 posterach konferencyjnych (streszczenia z konferencji Ochrona Ziemniaka, Dźwirzyno 2017 r.).

41 Podsumowanie W 5 punktach obserwacyjnych na północy kraju w r. określano rzeczywiste zagrożenie mszycami w odłowach do żółtych naczyń, a wyniki obserwacji przekazywano bezpośrednio partnerom oraz publikowano na stronie internetowej Monitoring ). W kolejnych latach obserwacji rosłaliczba odławianych mszyc ziemniaczanych, od 2015 (rok skrajnie suchy), osiągając najwyższąliczebnośćw roku 2017 (rok mokry) w Boninie i Czarnoszycach. Mszyce nieziemniaczane mające największe znaczenie w przenoszeniu PVY najliczniej wystąpiły w odłowach szalkowych w sezonie wegetacyjnym 2017 r. mimo skrajnie niekorzystnych warunków pogodowych Wirusy PLRV i PVX nie szerzyły sięw kolejnych miejscowościach i latach badań, dlatego uważa sięje za nie mające znaczenia w nasiennictwie w obecnym czasie

42 Podsumowanie c.d. Monitorowanie występowania i określenie presji infekcyjnej patogenów ziemniaka z rodzaju Alternaria i P. infestans przeprowadzono na terenie Polski w latach Dane z punktów badawczych publikowano na bieżąco na stronie internetowej Monitoring ) Najwcześniejsze infekcje zarazy ziemniaka wystąpiły w latach o warunkach sprzyjających rozwojowi choroby w III dek. maja w woj. łódzkim, a najpóźniej w woj. pomorskim, w III dek sierpnia (na intensywnie chronionej plantacji) Najsilniejsze porażenie (zniszczenie powierzchni asymilacyjnej) alternarioząw uprawach ziemniaka stwierdzono na północy kraju na przełomie lipca i sierpnia w każdym roku badań. W latach gatunkiem dominującym w populacjach grzybów z rodzaju Alternariabyłgat. Alternariaalternata. Stosunek ilościowy, w jakim występująoba gatunki jest zmienny i zależy od wielu czynników, m.in.. warunków pogodowych i siedliskowych.

43 PW Zadanie 3.1. Cel 4 Optymalizacja metod zwalczania i ocena chorobotwórczości Clavibacter michiganensis ssp. sepedonicus na terenie Polski mgr Milena Pietraszko, IHAR-PIB Jadwisin mgr Agnieszka Maciejewska, IHAR-PIB Radzików mgr Katarzyna Franke, IHAR-PIB Bydgoszcz Dr inŝ. Grzegorz Gryń, IHAR-PIB Bydgoszcz

44 Cel 2017 zrealizowano poprzez: 1. pozyskanie z WIORIN -ów materiału do badań; 2. kontynuacja 3-letniego cyklu doświadczeń mikropoletkowych; 3. izolacja Ŝywych komórek bateryjnych z badanego materiału mikropoletkowego na poŝywki MNTA i NCP-88 oraz YGM; 4. prowadzenie testów immunologicznych IF z uŝyciem przeciwciał polii monoklonalnych w celu diagnostyki poraŝenia przez Cms materiałów z doświadczenia mikropoletkowego; 5. ocena chorobotwórczości na bakłaŝanie z zastosowaniem inokulum z pozyskanych izolatów Cms zgodnie z procedurą EPPO (fitotiron); 6. doświadczenie mikropoletkowe z wykorzystaniem 2 profili glebowych, monitorowanych pod względem temp. i wilgotności i róŝnych czynników agrotechnicznych. Ocena ich wpływu na poziom poraŝenia Cms bulw potomnych ziemniaków sztucznie zakazanych wybranymi szczepami Cms, 7. kontynuacja badań skuteczności działania bakteriobójczego środków dezynfekcyjnych, zastosowanych na powierzchnie sztucznie zakaŝone zawiesiną szczepów Cms; 8. aktualizacja i upowszechnianie broszury z zaleceniami dla rolników w zakresie dezynfekcji miejsca produkcji i środków transportu w celu zapobiegania występowaniu Cms.

45 Ad 1. Molekularna identyfikacja szczepów bakterii Cms W roku 2017 z pozyskanych 65 ekstraktów z bulw ziemniaka (WIORiN), latentnie porażonych przez Clavibacter michiganensis subsp. sepedonicus pozyskano 32 izolaty bakterii Cms: 21 izolatów Cms za pomocą metody: serologicznej, przy użyciu przeciwciał polii monoklonalnych) i molekularnej (łańcuchowa reakcja polimeryzacji PCR z użyciem pary specyficznych starterów Psa1 i PsaR). 11 izolatów Cms w wyniku izolacji pośredniej poprzedzonej etapem biologicznego namnożenia bakterii Cms w roślinie bakłażana Reakcją PCR, z użyciem pary specyficznych starterów PSA-1 i PSA-R: 1-31 izolaty zidentyfikowane jako Cms KN kontrola negatywna KP kontrola pozytywna

46 Ad. 2 i 4 Podsumowanie I Etapu Programu Celem doświadczenia była ocena wpływu rodzaju gleby, jej wilgotności i temperatury, na poziom odglebowego porażenia przez Clavibacter michiganensis subs. sepedonicus(cms) bulw potomnych ziemniaków. Odmiany ziemniaka Irys Owacja 4 izolaty Cms, którymi inokulowano sadzeniaki w 2015 roku 9742/12 Warszawa 1/3542/12 Łódź 1604 Kraków 5853 Gorzów Wielkopolski Warstwa orna profilu glebowego piasek (I) piasek gliniasty (V) 192 rośliny ziemniaka i tyle samo testów IFAS

47 Wyniki odglebowejinfekcji bulw potomnych roślin ziemniaków uprawianych przez dwa lata na podłożu, na którym w pierwszym sezonie uprawiano ziemniaki zakażone Cms Profil glebowy I Piasek IzolatCms, którym inokulowano sadzeniaki w 2015 roku Średnia liczba prób pozytywnych (%) Rok Indeks poraŝenia bulw x [%] Rok /12 Warszawa 100 4,1 0 40,7 3,3 0 1/3542/12 Łódź , Kraków 100 4,1 0 31,3 0, Gorzów Wielkopolski 100 8,3 0 18,8 1,1 0 Średnia dla profilu glebowego 100 3,1 0 36,0 1,3 0 V Piasek gliniasty 9742/12 Warszawa ,6 0 43,8 5,2 0 1/3542/12 Łódź 100 8,3 0 40,7 1, Kraków 100 8,3 0 56,3 2, Gorzów Wielkopolski ,9 0 0 Średnia dla profilu glebowego 100 8,3 0 40,7 2,1 0 x) liczony według Townsenda Heubergera

48 Ad. 6 Celem doświadczenia jest ocena wpływu składu granulometrycznego gleby, jej wilgotności i temperatury oraz rodzaju nawożenia na poziom porażenia przez Cms bulw potomnych ziemniaków. Odmiany ziemniaka Irys Owacja 2 izolaty Cms, którymi inokulowano sadzeniaki 5853 Gorzów Wielkopolski 1/3542/12 Łódź Warstwa orna profilu glebowego piasek (I) piasek gliniasty (V) Rodzaj nawożenia azot (N) mineralny 100 kg/ha obornik 30 t/ha 192 rośliny ziemniaka i tyle samo testów IFAS

49 Ad. 3 Izolacja komórek bakteryjnych z materiału mikropoletkowegoprzeprowadzona została metodąposiewów na pożywkach półselektywnychmnta i NCP-88 oraz reakcjąpcr. Ze192 zawiesin otrzymano 30 czystych kultur bakterii Cms

50 Wyniki Profil glebowy I Piasek Rodzaj nawoŝenia Obornik N mineralny IzolatCms, którym inokulowano sadzeniaki 5853 Gorzów Wielkopolski Irys Odmiana Indeks poraŝenia bulw[%] Owacja 61,9 57,7 1/3542/12 Łódź 33,1 64, Gorzów Wielkopolski 27,5 58,2 1/3542/12 Łódź 24,8 42,8 Średnio dla rodzaju nawoŝenia 54,2 38,3 Średnia dla profilu glebowego 46,2 V Piasek gliniasty Obornik N mineralny 5853 Gorzów Wielkopolski 28,7 59,2 1/3542/12 Łódź 11,8 31, Gorzów Wielkopolski 30,8 49,3 1/3542/12 Łódź 0 39,9 32,9 29,8 31,1

51 Ad. 5 Testy patogeniczności Testy patogeniczności polegające na ocenie stopnia porażenia roślin bakłażana w wyniku sztucznej inokulacji izolatami bakterii Cms prowadzono w komorze fitotronowej w ściśle kontrolowanych warunkach temperaturowych. Ocenę prowadzono według pięciostopniowej skali objawów i skali więdnięcia po 24 i 36 dniach od inokulacji. Zainokulowanerośliny bakłażana

52 Ad. 5 Ocena patogeniczności izolatówbakterii Cmspo 36 dniach od inokulacji Wnioski 1.Wszystkie izolaty były patogeniczne w teście biologicznym 2.Objawy na roślinach bakłażana były zróżnicowane od 5% do 39% objawów na blaszce liściowej

53 Ad. 6. Kontynuacja badańskuteczności działania bakteriobójczego środków dezynfekcyjnych, zastosowanych na powierzchnie sztucznie zakaŝone zawiesiną szczepów Cms Nie stwierdzono korelacji działania środków w zaleŝności od cech fenotypowych izolatów Cms, Przetestowano 12 środków, W najniŝszym badanym stęŝeniu 0,001 % środek Sansept działał biobójczo na 27 izolatów Cms róŝniacych się pochodzeniem, Środki Peroxati AgroDesw uŝytych stęŝeniach nie działały bakterobójczona uŝyte izolatycms, Najbardziej skuteczne środki zawierająsubstancjęczynną: czwartorzędowe związki amoniowe (Timsen, Sansept, Viropol) oraz związki jodu (Jodat, Rapicid). Środek stężenie 0,001 0,0025 0,005 0,01 0,05 x2 Timsen 48/55 0/55 0/55 0/55 0/55 - Virkon 55/55 55/55 0/55 0/55 0/55 - Sansept 28/55 0/55 2/55 0/55 0/55 - Chloral 55/55 6/55 7/55 0/55 0/55 - Quatosept 55/55 55/55 0/55 0/55 0/55 - Jodat 55/55 0/55 0/55 0/55 0/55 - Rapicid 55/55 0/55 0/55 0/55 0/55 - DM Cid 55/55 55/55 55/55 1/55 0/55 - Peroxat 55/55 55/55 55/55 55/55 b.d. - AgroDes 55/55 55/55 55/55 55/55 b.d. - Viropol 43/55 0/55 0/55 0/55 0/55 - Bactosan /55

54 Ad. 6. Kontynuacja badańskuteczności działania bakteriobójczego środków dezynfekcyjnych, zastosowanych na powierzchnie sztucznie zakaŝone zawiesiną szczepów Cms Środek dezynf. Działanie po 30 min Działanie po 1 godz. Agrodes - + Peroxat - - Quatosept + + Hysepta - - HuwaSan - - DM Cid - + Jodat Rapicid + ++ Sansept - + Viropol Chloral - ++ Timsen Virkon Brak skraplania, + słabe skraplanie, ++ skraplanie, +++ bardzo silne skraplanie

55 zgromadzono 9 nowe izolaty Cms, poszerzając kolekcję z 241 do 250 izolatów bakterii przechowywanych IHAR-PIB Radzików, Upowszechnianie: - Milena Pietraszko, Wykrywalnośćbakteriozy pierścieniowej ziemniaka w Polsce w latach Seminarium naukowe w IHAR-PIBOddziałw Jadwisinie. - G. Gryń, M. Pietraszko, A. Maciejewsja. Występowanie Clavibacter michiganensis subsp. sepedonicusw Polsce w latach konferencja IHAR-PIBpt. Nauka dla hodowli i nasiennictwa roślin uprawnych, Zakopanem G. Gryń. Śluzak i bakterioza pierścieniowa ziemniaka-nowe i stare zagrożenie w produkcji ziemniaków. WRP (6) 2017.

56 Ad.9. Podsumowanie realizacji pierwszego etapu programu wieloletniego Na podstawie współpracy z PIORiNod 2015 zgromadzono 55 izolatówbakterii Cms, które scharakteryzowano pod kątem patogeniczności. 2. Opracowano metodykę badań skuteczności działania środków dezynfekujących, 3. Stwierdzono brak działania środków dezynfekujących w zalecanych przez producentów stężeniach na powierzchnie drewniane, 4. Wydano broszurępt. Produkcja ziemniaka wolnego od bakteriozy pierścieniowej zgodnie z zasadami integrowanej produkcji ziemniaka. 5. Rozpoczęto badania określające wpływ poziomu nawożenia i typu gleby na rozwój bakteriozy pierścieniowej ziemnaka. 6. Zakończono cykl badańdotyczący odglebowegoporażenia Cmsroślin ziemniaka. Wniosek: Uprawa roślin ziemniaka na glebie, na której w poprzednim sezonie wegetacyjnym rosły ziemniaki silnie porażone Cms, skutkowała wykryciem komórek bakterii w bulwach potomnych na poziomie 6,25% pobranych prób. W drugim roku uprawy ziemniaków na tym samym podłożu glebowym potencjalnie porażonym, nie wykryto komórek bakterii Cms.

57 DZIĘKUJEMY ZA UWAGĘ