Zespół Placówek Kształcenia Zawodowego 33-300 Nowy Sącz ul. Zamenhoffa 1 tel/fax (18)443-82-13 lub (18)443-74-19 http://zpkz.nowysacz.pl e-mail biuro@ckp.cstnet.pl NIP 7343246017 Regon 120493751 Etap praktyczny egzaminu potwierdzającego kwalifikacje zawodowe w zawodzie Technik elektryk 311[08] z roku szkolnego 2006/2007 Analiza projektów zrealizowanych przez absolwentów w kraju (przykładowe rozwiązania z komentarzem- opracowanie CKE) Analiza wyników absolwentów Zespołu Szkół Elektryczno Mechanicznych Nowy Sącz zawód T. Elektryk.
Wstęp Opracowanie niniejsze jest próbą podsumowania sesji egzaminacyjnej z roku szkolnego 2006/2007, w etapie praktycznym, dla absolwentów technikum realizujących część zajęć zawodowych w Zespole Placówek Kształcenia Zawodowego w Nowym Sączu, w zawodzie Technik elektryk 311[08]. Opracowanie powstało na bazie danych zaprezentowanych na spotkaniu podsumowującym egzamin w roku 2007 zorganizowanym przez Wydział Egzaminów Zawodowych OKE w Krakowie, które zawierają wybrane najlepsze fragmenty prac zdających, z poszczególnych, ocenianych obszarów projektów wraz z komentarzem zespołu oceniającego. Na to opracowanie naniesione zostały, w postaci wykresów wyniki uzyskane przez zdających z Zespołu Szkół Elektryczno Mechanicznych wraz z krótkim opisem. Opracowanie to dedykowane jest wszystkim uczniom i kadrze pedagogicznej ZPKZ oraz Szkół realizujących swoje zajęcia w tej placówce, a jego zadaniem jest pokazanie prawidłowej konstrukcji poszczególnych obszarów projektu, najczęściej popełnianym błędom w czasie jego tworzenia. Analiza uzyskanych w poprzedniej sesji wyników ma na celu pokazanie mocnych i słabszych stron naszych absolwentów, oraz zasygnalizowanie nad, którymi umiejętnościami uczniów należy w tej chwili pracować aby w następnej sesji egzaminacyjnej skutecznie wyeliminować przynajmniej część z nich. Poprzez pokazanie prawidłowej konstrukcji poszczególnych, ocenianych elementów projektu, ale również najczęściej popełnianych błędów przez zdających, chcemy wykształcić u obecnych uczniów umiejętność prawidłowego reagowania na polecenia zawarte w treści zadań egzaminacyjnych, oraz oswojenia się z egzaminem zawodowym, które w konsekwencji, mamy nadzieję poprawi komfort podejścia do tego egzaminu oraz jego zdawalność. Strona 2
Przykłady wybranych fragmentów prac egzaminacyjnych z komentarzami Strona 3
Strona 4
Strona 5
Strona 6
Strona 7
1. Rozwiązane zadanie podlegało ocenie w zakresie następujących elementów pracy: I) Tytuł pracy egzaminacyjnej. II) Założenia do projektu realizacji prac, III) Wykaz prawdopodobnych przyczyn uszkodzenia w obwodzie elektrycznym taśmowego transportera, IV) Algorytm prac prowadzących do lokalizacji i usunięcia uszkodzenia, V) Wykaz mierzonych wielkości elektrycznych i przyrządów kontrolnopomiarowych, VI) Wskazania eksploatacyjne, VII) Dokumentacja z wykonanych prac, VIII) Logiczny układ treści projektu oraz język właściwy dla zawodu.. Ad. I Tytuł pracy egzaminacyjnej Zdecydowana większość zdających sformułowała tytuł swojej pracy, który odnosił się do zawartości pracy egzaminacyjnej, uwzględniał rodzaj lub zakres wykonywanych prac oraz nazwę urządzenia. Przykłady różnych najpełniejszych zapisów. Przykład 1. Przykład 2. Przykład 3. Strona 8
Lista najczęściej popełnianych błędów: niepełny tytuł pracy (brak określenia projekt realizacji..., brak nazwy urządzenia, brak zakresu wykonywanych prac. Komentarz do prac uczniów ZSEM Nowy Sącz: W przypadku prac uczniów ZSEM za tytuł projektu, praktycznie prawie wszyscy zdający uzyskali max punktów, w niniejszym opracowaniu ten obszar nie jest komentowany. Strona 9
Ad. II Założenia do projektu realizacji prac Założenia wymieniane przez zdających uwzględniały parametry zasilania oraz parametry lub opis funkcji aparatów elektrycznych i innych elementów występujących w obwodzie. Zdający odwoływali się do podanych schematów, opisu sytuacji zadaniowej oraz wyników pomiarów i opisu działania operatora zamieszczonych w załączniku. Większość zdających umieszczała założenia na początku swojego opracowania. Przykłady różnych najpełniejszych zapisów. Przykład 1. Strona 10
Przykład 2. Strona 11
Strona 12
Przykład 3. Strona 13
Strona 14
Lista najczęściej popełnianych błędów: wymienienie samych nazw elementów bez określenia ich parametrów podanych w załącznikach, brak przywołania danych, wynikających z opisu sytuacji zadaniowej i opisu działań operatora, brak odwołania się do podanych schematów i wyników pomiarów, niezamieszczanie założeń do projektu na początku opracowania. Komentarz do prac uczniów ZSEM Nowy Sącz: Rozkład uzyskanych wyników dla obszaru 2 prezentuje wykres, z którego wynika, że 75 procentowego progu zaliczenia w tym obszarze nie uzyskałoby 13 na 70 zdających, pozostali zdający zaliczyli ten obszar z wynikami powyżej 75% punktów, z czego największą grupę stanowią zdający z 92% punktów. Istnieje 8 osobowa grupa zdających, którzy poradzili sobie z tym w miarę prostym obszarem pracy w 100%. Z analizy uzyskanych wyników, wynika wniosek, że należy z uczniami omówić zagadnienia zapisu w pracy projektowej założeń technicznych do projektu, ze szczególnym uwzględnieniem zaprezentowanego w tym opracowaniu komentarza OKE do tego obszaru. Strona 15
35 Ilość zdających Wyniki etap praktyczny T. elektryk 311[08] ZSEM N. Sącz obszar 2 Założenia do projektu realizacji prac, 30 25 20 15 10 5 0 0 25 33 42 50 58 67 75 83 92 100 % punktów Strona 16
Ad. III Wykaz prawdopodobnych przyczyn uszkodzenia w obwodzie elektrycznym transportera taśmowego. Zdający na ogół poprawnie sporządzali wykaz prawdopodobnych przyczyn usterki w obwodzie głównym, obwodzie sterowania. Brali pod uwagę możliwości uszkodzeń zarówno elementów obwodu jak i maszyn oraz aparatów elektrycznych. Przykłady różnych najpełniejszych zapisów. Przykład 1. Strona 17
Przykład 2. Przykład 3. Strona 18
Komentarz do prac uczniów ZSEM Nowy Sącz: Rozkład uzyskanych wyników dla obszaru 3 prezentuje wykres, z którego wynika, że 75 procentowego progu zaliczenia w tym obszarze nie uzyskałoby 15 na 70 zdających. Największą grupę w tym obszarze stanowią zdający z 100% punktów, których jest 30, a 25 zdających uzyskało 80% punktów. Jak widać z wykresu jest to obszar, z którym zdający radzą sobie w miarę dobrze, pomocą dla obecnych uczniów na pewno będzie omówienie przedstawionych przykładowych zapisów dla analizowanego zadania, którą należy zrealizować przy okazji próbnych egzaminów w bieżącym roku szkolnym. Strona 19
35 Ilość zdających Etap praktyczny T. elektryk 311[08] ZSEM N. Sącz obszar 3 Wykaz prawdopodobnych przyczyn uszkodzenia w obwodzie elektrycznym transportera taśmowego. 30 25 20 15 10 5 % punktów 0 0 20 40 60 80 100 Strona 20
Ad IV Algorytm prac prowadzących do lokalizacji i usunięcia uszkodzenia. Algorytmy prac prowadzących do lokalizacji i usunięcia uszkodzenia, sporządzane przez zdających uwzględniały odłączenie urządzenia od sieci przed przystąpieniem do prac, sprawdzenie ciągłości połączeń i stanu zestyków, sprawdzenie elementów, aparatów i maszyn, występujących w obwodzie głównym i obwodzie sterowania oraz załączenie zasilania i próbę działania urządzenia. Algorytmy te przeważnie zawierały decyzję, diagnozę na poszczególnych etapach prac. Spotykane były algorytmy napisane w formie wykazu czynności, schematu blokowego lub tabeli. Przykłady różnych najpełniejszych zapisów. Przykład 1. Strona 21
Strona 22
Strona 23
Strona 24
Strona 25
Strona 26
Przykład 2. Strona 27
Strona 28
Przykład 3. Strona 29
Strona 30
Strona 31
Strona 32
Przykład 4. Strona 33
Lista najczęściej popełnianych błędów: brak decyzji lub diagnozy, brak zapisu dotyczącego odłączenia napięcia (wykonywanie pomiarów rezystancji pod napięciem), próby łączenia algorytmu z założeniami, prawdopodobnymi przyczynami usterki, analizą wyników pomiarów, wnioskami dotyczącymi uszkodzenia oraz sposobem usunięcia usterki. Strona 34
Komentarz do prac uczniów ZSEM Nowy Sącz: W tym obszarze prace zdecydowanej większości zdających przekroczyły próg zaliczenia, ale niewielka ilość była idealną. Największą grupę wyników stanowią w tym obszarze prace z 97% punktów możliwych do zdobycia a tylko 5 zdających nie przekroczyło progu zaliczenia. Problematyka tworzenia algorytmów prac wymaga jak w roku ubiegłym omówienia szczególnie jeśli chodzi o blokowy sposób ich realizacji. Jak widać na przykładowych pracach zaprezentowanych w niniejszym opracowaniu, realizowany sposób rysowania algorytmów graficznych jest nieprecyzyjny, nie zawsze użyto, właściwych znormalizowanych struktur, do zaprezentowania konkretnych działań. Temat pomimo uzyskania przez zdających w roku ubiegłym dobrych wyników wymaga omówienia, i będzie realizowany z uczniami klas 3 w ramach praktyk zawodowych, a z uczniami klas 4 w ramach próbnych egzaminów zawodowych. Strona 35
60 Ilość zdających Etap praktyczny T. elektryk 311[08] ZSEM N. Sącz obszar 4 Algorytm prac prowadzących do lokalizacji i usunięcia uszkodzenia 50 40 30 20 10 % punktów 0 0 61 73 85 97 100 Strona 36
Ad. V Wykaz mierzonych wielkości elektrycznych i przyrządów kontrolnopomiarowych, Zdający nie radzili sobie z prawidłowym sporządzeniem wykazu mierzonych wielkości elektrycznych i potrzebnych przyrządów kontrolno-pomiarowych. Przykłady różnych najpełniejszych zapisów: Przykład 1. Przykład 2. Przykład 3. Strona 37
Lista najczęściej popełnianych błędów: brak nazwy mierzonej wielkości elektrycznej i przyporządkowania do niej nazwy przyrządu pomiarowego, w większości prac zdający pomijali pomiar napięcia oraz nie wymieniali woltomierza i wskaźnika obecności napięcia. Komentarz do prac uczniów ZSEM Nowy Sącz: Wykaz mierzonych wielkości elektrycznych i użytych do tego celu przyrządów pomiarowych stanowił problemem dla 18 zdających, którzy nie uzyskali 75% progu zaliczenia. Dla pozostałych, z których największą liczbę stanowią zdający z 100% ilością punktów obszar ten nie stanowił problemu. Uzyskane wyniki świadczą, że należy zwracać większą uwagę, czy to w ramach zajęć pracownianych czy też przy okazji zajęć praktycznych na pokazywanie jakich przyrządów pomiarowych należy używać do realizacji konkretnych zadań pomiarowych szczególnie przy realizacji pomiarów rezystancji izolacji. Strona 38
30 Ilość zdających Etap praktyczny T. elektryk 311[08] ZSEM N. Sącz obszar 5 Wykaz mierzonych wielkości elektrycznych i przyrządów kontrolno-pomiarowych. 25 20 15 10 5 % punktów 0 0 20 40 60 80 100 Strona 39
Ad VI Wskazania eksploatacyjne Wskazania eksploatacyjne jakie zamieszczali zdający, dotyczyły stanu przewodów zasilających, poprawności działania urządzenia, wskazań czujnika kontroli faz, stanu osłon elementów mechanicznych. Niektórzy odwoływali się do obsługi zgodnie z instrukcją dla użytkownika, którą powinno posiadać każde urządzenie oraz dokumentacją DTR. Często wskazywali również na konieczność posiadania odpowiednich kwalifikacji obsługujących urządzenie. Przykłady różnych najpełniejszych zapisów. Przykład 1. Przykład 2. Strona 40
Przykład 3. Lista najczęściej popełnianych błędów: brak zamieszczenia uwag dotyczących bhp, brak uwagi dotyczącej sprawdzenia kierunku poruszania się taśmy transportera. Komentarz do prac uczniów ZSEM Nowy Sącz: Wskazania eksploatacyjne są obszarem projektu, który podobnie jak w całym kraju tak i u naszych zdających wypadł fatalnie. I chociaż średni wynik jest dla naszych zdających korzystniejszy, to w tym obszarze progu zaliczenia nie uzyskał żaden zdający. Wskazania eksploatacyjne wynikają ze specyfiki działania konkretnego urządzenia i w przypadku taśmociągu pokazane zostały między innymi w: danych tego urządzenia, konstrukcji układu elektrycznego taśmociągu. Jak wynika z wyników punktowych, zdający nie potrafią sprecyzować istotnych dla urządzenia wskazań eksploatacyjnych, stąd zachodzi konieczność omówienia tej problematyki w ramach zajęć teoretycznych i praktycznych. Okazją do tego może być uruchamianie różnorakich układów sterowania, uruchamianie i badanie urządzeń elektrycznych, uczący mogą to czynić poprzez eksponowanie charakterystycznych i krytycznych dla pracy urządzenia i bezpieczeństwa obsługujących parametrów znamionowych, które ułatwią w konsekwencji późniejsze ich wychwycenie i trafne formułowanie w trakcie egzaminu. Strona 41
45 Ilość zdających Etap praktyczny T. elektryk 311[08] ZSEM N. Sącz obszar 6 Wskazania eksploatacyjne. 40 35 30 25 20 15 10 5 % punktów 0 0 33 67 Strona 42
Ad VII Dokumentacja z wykonanych prac. Dokumentacje z wykonanych prac sporządzane przez zdających w większości zawierały wnioski określające stan połączeń w poszczególnych obwodach, stan techniczny przewodów, elementów obwodu, aparatów elektrycznych i maszyn. W większości wnioski te pokryte były wnikliwą analizą wyników pomiarów zamieszczonych w załączniku 3. Zdający opisywali miejsce i rodzaj uszkodzenia, sposób usunięcia usterki, wymieniali narzędzia konieczne do jej usunięcia. Zdarzały się uwagi lub wskazania dotyczące przestrzegania przepisów bhp podczas wykonywanych prac. 1. Przykłady różnych najpełniejszych zapisów: Przykład 1. Strona 43
Strona 44
Przykład 2. Strona 45
Przykład 3. Strona 46
Przykład 4. Strona 47
Przykład 5. Strona 48
Lista najczęściej popełnianych błędów: brak właściwych wniosków z opisu sytuacji zadaniowej i działań operatora, brak precyzyjnych wniosków, wynikających z analizy załączonych wyników pomiarów, dotyczących stanu przewodów i elementów zarówno w obwodzie głównym, jak i w obwodzie sterowania, określenie nie występującej w rzeczywistości usterki, np. uszkodzenie silnika, uszkodzenie stycznika, brak jednej fazy zasilającej, niewystarczający opis usunięcia usterki. Strona 49
Komentarz do prac uczniów ZSEM Nowy Sącz: Dokumentacja z wykonanych prac jest obszarem, w którym 30 zdających nie uzyskałoby progu zaliczenia. Najliczniejszą grupą zdających w tym obszarze jest grupa z 100% ilością punktów. Obszar ten jest takim, w którym daje się zaobserwować największy rozrzut punktów, istnieje w nim liczna grupa zdających z wysokim wynikiem ale z drugiej strony spora grupa osób z niskimi wynikami Ten obszar pracy egzaminacyjnej wymaga od zdającego precyzyjnego odniesienia się do uzyskanych wyników pomiarowych poprzez ich interpretację, co z kolei wymaga dobrej wiedzy i umiejętności praktycznych. Myślę, że obszarowi temu należy poświęcić sporo uwagi gdyż po okresie przejściowym, po którym nastąpi rzeczywiste wykonanie pomiarów wraz z ich interpretacją może to być obszar kluczowy jeśli chodzi o uzyskiwane wyniki. Istotnym czynnikiem w doskonaleniu umiejętności interpretacji może być również, wdrażanie uczniów, przez uczących w ramach ćwiczeń laboratoryjnych, do formułowania własnych wniosków po zrealizowanych ćwiczeniach uwzględniających analizę uzyskanych wyników pomiarowych. Strona 50
25 Ilość zdających Etap praktyczny T. elektryk 311[08] ZSEM N. Sącz obszar 7 Dokumentacja z wykonanych prac. 20 15 10 5 % punktów 0 0 43 46 54 57 61 64 68 71 75 79 86 89 96 100 Strona 51
Ad VIII. Praca egzaminacyjna jako całość: przejrzysta, logicznie uporządkowana, estetyczna, czytelna, napisana poprawnie terminologicznie. Nie wszyscy zdający przywiązywali należytą wagę do staranności i estetyki swojej pracy. Część zdających nie umiało sprecyzować swoich myśli tak, aby zapisać je w sposób logicznie uporządkowany, używając poprawnej technicznie terminologii. Komentarz do prac uczniów ZSEM Nowy Sącz: Obszar VIII Praca egzaminacyjna jako całość dla wszystkich zdających wypadł bardzo dobrze, i nie wymaga komentarza. Strona 52
Etap praktyczny T. elektryk 311[08] ZSEM N. Sącz wyniki całościowe 7 Ilość zdajacych Próg Zaliczenia Etapu 6 5 4 3 2 1 0 0 60 65 75 76 77 78 79 81 82 83 84 85 86 87 88 89 90 91 92 93 94 95 96 97 98 0 % punktów Strona 53
Statystyka zdawalności dla zawodu technik elektryk etap pisemny i praktyczny 2007r. Nie zdali obydwu etapów 2 osoby Nie zdali etapu praktycznego 4 osoby Nie zdali etapu pisemnego 3 osoby Przystąpiło do egzaminu w obydwu etapach 70 osób Nie otrzymali dyplomu 5,7% Otrzymali dyplom 94,3% Strona 54
Porównanie średniej łatwości ocenianych elementów prac egzaminacyjnych w etapie praktycznym T. Elektryk 311[08]ZSEM N. Sącz i OKE Kraków ZSEM 0,303 ZSEM 0,98 ZSEM 0,813 ZSEM 0,817 ZSEM 0,931 ZSEM 0,791 ZSEM 0,767 ZSEM 0,98 Strona 55
Literatura: 1. Opracowanie Wyniki egzaminu zawodowego T. Elektryk z komentarzem CKE 2007r 2. Opracowanie Wyniki egzaminu zawodowego T. Elektryk OKE Kraków 2007r. 3. Wyniki etapu praktycznego egzaminu zawodowego zawód T. elektryk w ZPKZ N. Sącz; 2007r Strona 56