Strona: 1 z 8 Obowiązuje od: 2015-10-20 Wydawanie opinii w kogeneracji Opracował: Zatwierdził: Ewa Krajewska Tomasz Czampiel 1. O FIRMIE 1.1. TÜV Rheinland Group należy do czołówki światowych jednostek certyfikujących. Posiada swoje biura i laboratoria w ponad 60 krajach w 6 regionach geograficznych. Początki usług badawczo-certyfikacyjnych sięgają 1872 roku. 1.2. W Polsce TÜV Rheinland Polska Sp. z o. o. (TRP) działa od 1994 roku. Zatrudnia ponad 200 pracowników w 6 oddziałach na terenie całego kraju oraz współpracuje z ponad 130 ekspertami zewnętrznymi. Specjaliści różnych branż zajmują się certyfikacją systemów zarządzania, przeprowadzaniem inspekcji, badaniem jakości i bezpieczeństwa: produktów, technologii i warunków pracy ludzi, czyli certyfikacją wyrobów, technologii i personelu, badaniami laboratoryjnymi, a także opiniami i ekspertyzami. 1.3. Wieloletnie doświadczenie oraz ciągłe doskonalenie kompetencji pracowników pozwala zapewnić klientom obsługę o najwyższej jakości. Zawsze wykonujemy rzetelne i obiektywne oceny zgodności wspierając się naukowymi ekspertyzami. Dzięki temu nasi klienci mają pewność, że ich systemy zarządzania, produkty i technologie rzeczywiście odpowiadają międzynarodowym standardom, a certyfikat nie jest tylko ozdobą gabinetu, lecz prawdziwym świadectwem jakości. O wartości naszych certyfikatów świadczy fakt, iż są one uznawane na całym świecie. 1.4. Pracownicy TÜV Rheinland Polska Sp. z o.o. posiadają wiedzę, doświadczenie oraz umiejętności, będące gwarancją profesjonalizmu i jakości obsługi. Na każdym etapie realizowanego zadania dbają o kulturę i komfort wzajemnej współpracy oraz przestrzeganie zasad bezstronności. Dzięki tym cechom nasza marka kojarzona jest na całym świecie z prestiżem i renomą zgodnie z obowiązującym sloganem Grupy TR Precisely Right (dokładnie właściwie). 1.5. Motto: wspólnie zmieniamy świat poprzez troskę o jakość życia odzwierciedla główny cel, który sobie stawia firma TÜV Rheinland Polska Sp. z o.o. 2. ZAKRES PROGRAMU 2.1. Typ programu certyfikacji według PN-EN ISO/IEC 17067 Program typu N 2.2. Rodzaj certyfikowanych usług: Opiniowanie danych do świadectw pochodzenia z kogeneracji w procesie weryfikacji stwierdzającej prawidłowość danych zawartych w sprawozdaniu składanym przez przedsiębiorstwa oraz zasadność składania wniosku o wydanie świadectw pochodzenia z kogeneracji dla energii elektrycznej wytworzonej w poprzednim roku kalendarzowym. 2.3. Usługa realizowana na podstawie akredytacji Polskiego Centrum Akredytacji w zakresie jednostki certyfikującej wyroby Nr AC 141. 2.4. Program certyfikacji jest zgodny z:
Strona: 2 z 8 PN-EN ISO/IEC 17065 Ocena zgodności - Wymagania dla jednostek certyfikujących wyroby, procesy i usługi; PN-EN ISO_IEC 17067 Ocena zgodności. Podstawy certyfikacji wyrobów oraz wytyczne dotyczące programów certyfikacji; DAC-16 Program akredytacji jednostek badających i opiniujących sprawozdania przedsiębiorstw energetycznych występujących o uzyskanie świadectw pochodzenia z kogeneracji. 3. WYMAGANIA, NA ZGODNOŚĆ Z KTÓRYMI WYROBY SĄ OCENIANE 3.1. USTAWA z dnia 10 kwietnia 1997 r. Prawo energetyczne (z późn. zm.); 3.2. Rozporządzenie Ministra Gospodarki z 10 grudnia 2014 r. w sprawie sposobu obliczania danych podanych we wniosku o wydanie świadectwa pochodzenia z kogeneracji oraz szczegółowego zakresu obowiązku potwierdzania danych dotyczących ilości energii elektrycznej wytworzonej w wysokosprawnej Kogeneracji (DzU z 30 grudnia 2014 r., poz. 1940) 4. FUNKCJE I DZIAŁANIA 4.1. Wybór 4.1.1. Działania planowania i przygotowania a) Informacja do klienta o krajowych i unijnych przepisach, dotyczących otrzymywania świadectw pochodzenia z wysokosprawnej kogeneracji i podstawowych elementach procedury wydawania opinii przez jednostkę certyfikującą zawartych w niniejszym programie certyfikacji zamieszczonym na stronie www.tuv.pl b) Przyjęcie wniosku o certyfikację na formularzu ankiety jednostki kogeneracji c) Przegląd kompletności wniosku, weryfikacja formalna d) Kalkulacja nakładów czasowych niezbędnych do przeprowadzenia weryfikacji e) Sprawdzenie dostępności zasobów personalnych do wykonania weryfikacji f) Opracowanie i wysłanie oferty g) Przyjęcie zlecenia do realizacji i propozycja składu zespołu weryfikacyjnego 4.2. Określenie właściwości a) Ustalenie szczegółów technicznych i dokładnego terminu przeprowadzenia weryfikacji przez Kierownika Zespołu Weryfikującego Weryfikatora b) Weryfikacja danych z danej instalacji odbywa się w miejscu lokalizacji tej instalacji. Ocena przeprowadzana jest w trzech głównych etapach: I. Analiza strategiczna
Strona: 3 z 8 Sprawdzenie czy przedsiębiorstwo energetyczne posiada ważną koncesję na wytwarzanie energii elektrycznej wydaną przez Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki lub wpis do rejestru biogazowni rolniczych prowadzony przez Prezesa Agencji rynku Rolnego oraz zgodność tych dokumentów z prowadzonym zakresem działalności w części dotyczącej kogeneracji. Brak ważnej koncesji/wpisu jest podstawą do odstąpienia od dalszych czynności weryfikacyjnych i wydania opinii negatywnej. Określenie strumieni energii wejściowej i wyjściowej oraz granic osłony bilansowej, urządzeń pomiarowych do celów monitorowania lub pomiarów, pochodzenia i stosowania wskaźników używanych w obliczeniach, wszelkich innych danych wykorzystywanych w obliczeniach lub mierzeniu wielkości, oraz środowisko w jakim funkcjonuje dana instalacja. W przypadku przekazania dokumentacji (koncesji, wpisu do rejestru ARR, schematu jednostki kogeneracji, instrukcji, procedur) weryfikator tę część analizy może wykonać wcześniej (przed weryfikacją na miejscu). Określenie zasad monitorowania, przepływu danych oraz systemu nadzoru nad danymi i układami pomiarowymi. II. Analiza ryzyka analiza elementów ryzyka związanego z podatnością parametrów na poważne zafałszowania i ich wpływ na wynik końcowy oraz zawodnością systemów kontroli wewnętrznej, które mogły prowadzić do istotnych zafałszowań i niezgodności z wymaganiami. Elementy te podlegają szczegółowej i wnikliwej ocenie. III. Weryfikacja potwierdzenie poprawności przyjęcia schematu i granic bilansowych jednostki kogeneracji; potwierdzenie metodyki wyznaczania danych wejściowych podstawowych i pomocniczych oraz zasadność stosowania bilansów i metod pośrednich; sprawdzenie i ocena układów pomiarowo-rozliczeniowych; miejsc pomiaru, wymagań pomiarowych, nadzór nad aparaturą; potwierdzenie poprawności stosowanej metodyki wyznaczania ilości energii elektrycznej w kogeneracji wysokosprawnej (co najmniej w zakresie wymagań Załącznika nr 6 do wniosku rocznego jednostki kogeneracji wg wzoru Urzędu Regulacji Energetyki); ocena wdrożenia przyjętej metodyki względem odpowiednich przepisów i uzyskanej koncesji; sprawdzenie poprawności przeprowadzonych obliczeń; dokonanie przeglądu procedur i instrukcji monitorowania produkcji w kogeneracji; ocena przedstawionej dokumentacji; ocena zarządzania danymi oraz systemy zapewnienia kontroli
Strona: 4 z 8 przegląd dokumentów, procedur i systemów oraz wszystkich innych dodatkowych dowodów w celu wydania rzetelnej opinii. Nie przedstawienie przez prowadzącego instalację wymaganych dokumentów, szczególnie w zakresie aparatury pomiarowej (świadectwa legalizacji, itp.) jest podstawą do odstąpienia dalszych czynności weryfikacyjnych i wydania opinii negatywnej. W przypadku, gdy prowadzący posiada dokumenty, ale nie jest w stanie z przyczyn obiektywnych przedstawić ich w czasie weryfikacji dopuszcza się ich sprawdzenie w terminie późniejszym. W takim przypadku rozliczenie czasu weryfikatora oraz opłat będzie podlegać osobnym ustaleniom. Do czasu przedstawienia brakujących dokumentów nie może zostać wydana opinia pozytywna. Nie przedstawienie brakujących dokumentów w wyznaczonym terminie stanowi podstawę do wydania opinii negatywnej. Po sprawdzeniu i zweryfikowaniu danych wejściowych weryfikator wykonuje obliczenia: - ilość energii elektrycznej wytworzonej w wysokosprawnej kogeneracji, - ilość energii elektrycznej wytworzonej poza procesem kogeneracji, - ilości zaoszczędzonej energii pierwotnej, kwalifikującej do uznania energii elektrycznej za wytworzoną w wysokosprawnej kogeneracji (PES), - średniorocznej sprawności przemiany energii chemicznej paliwa w energię elektryczną lub mechaniczną i ciepło użytkowe w kogeneracji korzystając z arkuszy Excel Urzędu Regulacji Energetyki służących do składania wniosku rocznego. Każdorazowo weryfikator zabiera kopię sprawozdania rocznego do którego wydaje opinię oraz komplet załączników do niego (załączniki 2-10 wg wzoru URE). W przypadkach w których miały miejsce wydarzenia nietypowe np. awaria przyrządów pomiarowych, wymiana przyrządów, itp. należy również zabrać kopie dokumentów źródłowych dotyczących tego zdarzenia np. protokoły wymiany urządzenia, protokoły firmy serwisowej, itd. Dokumenty te weryfikator przekazuje do archiwizacji w jednostce certyfikującej. c) Sporządzenie opinii Jako udokumentowanie przeprowadzonego procesu weryfikacji, weryfikator przygotowuje opinię w formie raportu. W raporcie odnotowuje dowody pełnego wykonania analizy strategicznej, analizy ryzyka, oraz przeprowadzenia weryfikacji na miejscu, jak również podaje informacje wystarczające do uzasadnienia opinii. Minimalny zakres opinii określają wytyczne podane przez Urząd Regulacji Energetyki. Opierając się na zebranych informacjach, weryfikator formułuje opinię o prawidłowości danych zawartych w rocznym sprawozdaniu i zasadności występowania o świadectwa pochodzenia z wysokosprawnej kogeneracji. 4.3. Przegląd niezależny Badanie dowodów zgodności uzyskanych podczas weryfikacji, w celu ustalenia czy wyspecyfikowane wymagania zostały spełnione. Kierownik Zespołu Weryfikującego lub Weryfikator przekazuje w postaci elektronicznej opinię do sprawdzenia przez Weryfikatora Niezależnego, który nie uczestniczył w procesie weryfikacji. Weryfikator Niezależny dokonuje sprawdzenia technicznego raportu oraz słuszność
Strona: 5 z 8 opinii końcowej, wystawionej przez weryfikatora prowadzącego badanie na podstawie danych zawartych w raporcie i materiałów uzyskanych od weryfikatora. Jeżeli oceniany proces weryfikacji wymaga rozpatrzenia przez Komitet Techniczny, Kierownik Zespołu Weryfikującego/Weryfikator przestawia wyniki badania danych dla wysokosprawnej kogeneracji z danej jednostki oraz propozycję w sprawie oceny końcowej wydanej opinii. 4.4. Decyzja dotycząca certyfikacji Podjęcie decyzji o ostatecznej ocenie sprawozdania i zasadności występowania o świadectwa pochodzenia lub potwierdzenia danych dotyczących możliwej do uzyskania ilości energii elektrycznej. Przekazanie wnioskującemu zawiadomienie o podjętej decyzji. W przypadku wydania opinii nie potwierdzającej możliwość ubiegania się o wydanie świadectw pochodzenia i potwierdzającej dane zawarte w rocznym sprawozdaniu, w zawiadomieniu tym jest również podana informacja o możliwości złożenia odwołania od tej decyzji. Niezależnie od wyniku przeprowadzonej weryfikacji i badania danych wydawana jest opinia do sprawozdania rocznego jednostki kogeneracji osobno dla każdej jednostki kogeneracji. Opinia wystawiana jest w czterech egzemplarzach. Wszystkie egzemplarze zostają w sposób udokumentowany przesłane do Klienta. Firma zostaje zobowiązana po podpisaniu do odesłania jednego egzemplarza. Pod raportem podpisuje się osoba/y uprawniona/e do odbioru merytorycznego ze strony klienta. 4.5. Atestacja, udzielanie zezwolenia Jednostka wydaje oświadczenie o zgodności w postaci Opinii do sprawozdania rocznego jednostki kogeneracji. Opinia do sprawozdania rocznego jednostki kogeneracji zawiera informacje identyfikujące prowadzącego instalację, jednostkę kogeneracji, okres sprawozdania, termin weryfikacji, informację o decyzji certyfikacyjnej, podstawę prawną, numer opinii, program certyfikacji. 5. WARUNKI UDZIELENIA CERTYFIKACJI I COFANIA CERTYFIKACJI 5.1. Podstawowym warunkiem udzielenia certyfikacji jest pozytywne przejście procesu weryfikacji i spełnienie wszystkich wymagań określonych w punkcie 4.2. 5.2. W przypadku faktów wykrytych po wydaniu opinii, które mają wpływ na opinię z weryfikacji i konieczne jest wydanie korekty opinii z decyzją negatywną, klient jest zobowiązany na wezwanie TRP do zaprzestania powoływania się na certyfikację w informacjach dostępnych publicznie. 6. OBOWIĄZKI TÜV RHEINLAND POLSKA SP. Z O.O. 6.1. Wszelkie informacje dotyczące Klientów uzyskane we wszystkich etapach procesu weryfikacji są traktowane jako poufne i są odpowiednio chronione przez TRP.
Strona: 6 z 8 6.2. TRP odpowiada za wystarczająco szczegółowe i zgodne z wynikami analizy ryzyka zaplanowanie działań weryfikacyjnych, które zostaną zastosowane do każdej instalacji. 6.3. TRP działa bezstronnie i unika nieakceptowalnego konfliktu interesów. Osiągnięcie bezstronności nadzorowane jest poprzez niezależny Komitet Chroniący Bezstronność. 6.4. TRP zapewnia kompetentny do przeprowadzenia oceny personel. W ramach obowiązujących procedur personel jest monitorowany i oceniany w celu zapewnienia aktualnej wiedzy i wystarczających kompetencji do prowadzenia ocen zgodności. 6.5. TRP posiada system zarządzania spełniający wymagania normy PN-EN ISO/IEC 17065 posada akredytację Polskiego Centrum Akredytacji w zakresie opiniowania danych do świadectw pochodzenia z kogeneracji 6.6. TRP zapewnia dostęp do programu certyfikacji na stronie www.tuv.pl/zalaczniki 6.7. TRP prowadzi wykaz certyfikacji w zakresie opiniowania danych do świadectw pochodzenia z kogeneracji dostępny w siedzibie spółki. 6.8. TRP jest zobowiązana do przeprowadzenia weryfikacji każdego zgłoszenia nieprawidłowości w tym reklamacji klienta zgodnie z obowiązującą procedurą. 6.9. TRP zapewnia archiwizację dokumentacji z procesu weryfikacji przez 6 lat. 6.10. TRP nie podzleca żadnych działań związanych z oceną zgodności, całość procesu prowadzona jest przez personel jednostki. 6.11. TRP w trakcie całego procesu weryfikacji określa zafałszowania i niezgodności oceniając, czy istnieją jasne i obiektywne dowody, uzyskane za pomocą metody gromadzenia danych, na poparcie ustaleń na temat nieprawidłowości. Weryfikator przekazuje prowadzącemu instalację informacje o wszelkich stwierdzonych niezgodnościach i zafałszowaniach. Prowadzący instalację ma prawo korygować stwierdzone zafałszowania i niezgodności. Korekcie podlega cała populacja z której pobrano próbki danych. 7. OBOWIĄZKI KLIENTA 7.1. Klient zainteresowany wydaniem opinii stwierdzającej prawidłowość danych zawartych w sprawozdaniu składanym przez przedsiębiorstwa oraz zasadność składania wniosku o wydanie świadectw pochodzenia z kogeneracji dla energii elektrycznej powinien realizować proces technologiczny jednoczesnego wytwarzania energii elektrycznej i użytkowego ciepła zgodnie z obowiązującymi regulacjami prawnymi w tym zakresie. 7.2. Klient zobowiązany jest do dostarczenia wymaganych w ankiecie klienta informacji do TRP w celu przeprowadzenia certyfikacji. 7.3. Klient jest zobowiązany do przekazania informacji na etapie zapytania ofertowego dotyczących wszystkich podzlecanych procesów wykorzystywanych przez klienta, które będą oddziaływać na zgodność z wymaganiami. 7.4. Klient zobowiązany jest do dostarczenia zlecenia na wzorze TRP w oryginale, podpisanego przez osoby do tego upoważnione lub do podpisania umowy z TRP na
Strona: 7 z 8 wykonanie certyfikacji zawierającej co najmniej informację o przyjęciu oferty (numer oferty, data). Tym samym do przyjęcia wszystkich warunków oferty, programu certyfikacji i OWT będących załącznikami do oferty. 7.5. Klient zobowiązany jest do wykonania wszystkich niezbędnych działań przygotowujących do przeprowadzenia weryfikacji i oceny na miejscu, w tym zapewnienie możliwości badania dokumentacji i dostępu do wszystkich stosownych obszarów, zapisów i personelu w celach związanych z weryfikacją i rozpatrzeniem skarg. 7.6. Klient zapewnia, że wydania przez TRP opinia, lub dowolna jej część, nie jest wykorzystywany w sposób wprowadzający w błąd. 7.7. Klient jest zobowiązany do dostarczenia na końcu weryfikacji pisemnego potwierdzenia, że zostały ujawnione wszystkie wymagane dane i informacje. 7.8. Informacje dotyczące warunków weryfikacji ujęte są w aktualnej wersji dokumentu: Ogólne Warunki Transakcyjne TÜV Rheinland Polska Sp. z o.o., zamieszczone na stronie www/tuv.pl/załączniki 7.9. Klient jest uprawniony do powoływania się na własną weryfikację. 8. SKARGI I ODWOŁANIA 8.1. TRP rozpatruje skargi i odwołania zgodnie z przyjętą procedurą, informacje o sposobie zgłaszania skarg i odwołań dostępne są na stronie www.tuv.pl 9. MARKETING 9.1. Klient może powoływać się na certyfikację zgodną z niniejszym programem w materiałach reklamowych poprzez publikację opinii. 10. FAŁSZYWE DAKLAROWANIE CERTYFIKACJI 10.1. Klient nie może deklarować certyfikacji przed wydaniem opinii. Fałszywe deklarowanie certyfikacji grozi konsekwencjami określonymi w Ogólnych Warunkach Transakcyjnych dostępnych na stronie www.tuv.pl/zalaczniki 11. DOKUMENTY ODNIESIENIA 11.1. DYREKTYWA PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO I RADY 2012/27/UE z dnia 25 października 2012 r. w sprawie efektywności energetycznej, zmiany dyrektyw 2009/125/WE i 2010/30/UE oraz uchylenia dyrektyw 2004/8/WE i 2006/32/WE; 11.2. Decyzja wykonawcza Komisji z dnia 19 grudnia 2011 r. ustanawiająca zharmonizowane wartości referencyjne sprawności dla rozdzielonej produkcji energii elektrycznej i ciepła w zastosowaniu dyrektywy 2004/8/WE Parlamentu Europejskiego i Rady i uchylająca decyzję Komisji 2007/74/WE (notyfikowana jako dokument nr C(2011) 9523) (2011/877/UE) Dziennik Urzędowy Nr L 343 z dnia 23 grudnia 2011 r; 11.3. Decyzja Komisji 2008/952/WE z dnia 19 listopada 2008 r. w sprawie określenia szczegółowych wytycznych dotyczących wykonania i stosowania przepisów załącznika II do dyrektywy 2004/8/WE Parlamentu Europejskiego i Rady (notyfikowana jako dokument nr C(2008) 7294);
Strona: 8 z 8 11.4. USTAWA z dnia 10 kwietnia 1997 r. Prawo energetyczne (poz. 625, z późn. zm.); 11.5. Rozporządzenie Ministra Gospodarki z 10 grudnia 2014 r. w sprawie sposobu obliczania danych podanych we wniosku o wydanie świadectwa pochodzenia z kogeneracji oraz szczegółowego zakresu obowiązku potwierdzania danych dotyczących ilości energii elektrycznej wytworzonej w wysokosprawnej Kogeneracji (DzU z 30 grudnia 2014 r., poz. 1940) 11.6. PN-EN ISO/IEC 17065 Ocena zgodności - Wymagania dla jednostek certyfikujących wyroby, procesy i usługi; 11.7. PN-EN ISO_IEC 17067 Ocena zgodności. Podstawy certyfikacji wyrobów oraz wytyczne dotyczące programów certyfikacji; 11.8. DAC-16 Program akredytacji jednostek badających i opiniujących sprawozdania przedsiębiorstw energetycznych występujących o uzyskanie świadectw pochodzenia z kogeneracji.