PARLAMENT EUROPEJSKI 2014-2019 Dokument z posiedzenia 11.2.2015 B8-0000/2015 WSTĘPNY PROJEKT REZOLUCJI złożony w następstwie pytania wymagającego odpowiedzi ustnej B8 000/2015 zgodnie z art. 128 ust. 5 Regulaminu w sprawie wystawy Expo 2015 w Mediolanie zatytułowanej Wyżywić planetę: energia do życia (2015/0000(RSP)) Paolo De Castro w imieniu Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi RE\1049925.doc PE549.210v01-00 Zjednoczona w różnorodności
B8-0000/2015 Rezolucja Parlamentu Europejskiego w sprawie wystawy Expo 2015 w Mediolanie zatytułowanej Wyżywić planetę: energia do życia (2015/0000(RSP)) Parlament Europejski, uwzględniając decyzję Międzynarodowego Biura Wystaw o zorganizowaniu wystawy światowej w Mediolanie w okresie 1 maja 30 października 2015 r. zatytułowanej Wyżywić planetę: energia do życia, uwzględniając decyzję Komisji z dnia 3 maja 2013 r. w sprawie jej udziału w tej wystawie (C(2013)2507), uwzględniając komunikat Komisji do Rady, Parlamentu Europejskiego, Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego oraz Komitetu Regionów zatytułowany Uczestnictwo UE w World Expo 205 w Mediolanie «Wyżywić planetę: energia do życia» (COM(2013)0255), uwzględniając rozpoczęte dnia 21 marca 2014 r. prace Naukowego Komitetu Sterującego Unii Europejskiej prowadzone przy wsparciu Komisji Europejskiej i Parlamentu Europejskiego, których celem jest dostarczenie ekspertyz na temat wyzwań związanych z bezpieczeństwem żywnościowym i żywieniowym, a także zapewnienie wytycznych dotyczących programu wydarzeń Expo 2015, uwzględniając milenijne cele rozwoju przyjęte przez ONZ we wrześniu 2000 r. oraz projekt celów zrównoważonego rozwoju, uwzględniając przeprowadzony w 2012 r. przegląd celów FAO dotyczących rolnictwa światowego do 2030/205 r., uwzględniając swą rezolucję z dnia 18 stycznia 2011 r. w sprawie uznania rolnictwa za sektor strategiczny w kontekście bezpieczeństwa żywnościowego, uwzględniając swą rezolucję z dnia 19 stycznia 2012 r. zatytułowaną Jak uniknąć marnotrawienia żywności: strategie na rzecz poprawy wydajności łańcucha żywnościowego w UE, uwzględniając pytanie do Komisji w sprawie wystawy Expo 2015 w Mediolanie zatytułowanej Wyżywić planetę: energia do życia (O-xxx B8-000/2015), uwzględniając projekt rezolucji Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi, uwzględniając art. 128 ust. 5 i art. 123 ust. 2 Regulaminu, A. mając na uwadze, że wystawę Expo 2015 w Mediolanie zatytułowano Wyżywić planetę: energia do życia oraz że wydarzenie to może walnie przyczynić się do dyskusji na temat poprawy produkcji i dystrybucji żywności, rozwiązania problemu PE549.210v01-00 2/5 RE\1049925.doc
marnotrawienia żywności oraz wsparcia nowych sposobów zmierzenia się z wyzwaniem w postaci niedożywienia; B. mając na uwadze, że Expo 2015 w Mediolanie przypada na rok docelowy w realizacji milenijnych celów rozwoju oraz znakomicie wpisuje się w ramy strategii Europa 2020 ; C. mając na uwadze, że tematyka Expo koncentruje się głównie na sektorze rolnictwa, który jest nadal podstawą gospodarki UE, gdyż wywóz produktów rolnych stanowi dwie trzecie ogółu europejskiego handlu zagranicznego, UE jest czołowym na świecie importerem produktów rolnych, a przemysł spożywczy generuje roczny obrót w wysokości prawie 1 bln EUR oraz zatrudnia ponad 4 mln osób; D. mając na uwadze, że Naukowy Komitet Sterujący UE na Expo 2015 przewiduje konieczność badania rozwoju wiedzy w niektórych konkretnych dziedzinach oraz wspierania zrozumienia przez ogół ludności zagadnień związanych z żywnością i systemami żywnościowym poprzez działania edukacyjne i komunikacyjne, aby obywatele zdawali sobie sprawę ze światowego wpływu, jaki mają ich indywidualne wybory w dziedzinie żywności; E. mając na uwadze kluczowe znaczenie wkładu społeczeństwa obywatelskiego w dyskusję na temat kwestii poruszanych podczas Expo 2015 oraz konieczność wspierania doświadczeń i inicjatyw, takich jak centrum ds. prawa żywnościowego i polityki żywnościowej oraz protokół mediolański zainicjowany przez fundacje Barilla Centre for Food and Nutrition, aby stymulować rozwój debaty międzynarodowej oraz wytycznych dotyczących łagodzenia kryzysów światowych związanych z żywnością i żywieniem; F. mając na uwadze, że wg. szacunków FAO wzrost liczby ludności świata z 7 do 9,1 mld będzie wymagać 70% wzrostu podaży żywności do roku 2050; G. mając na uwadze, że wzrost dochodu na mieszkańca w krajach o gospodarkach wschodzących przyczynia się do zmiany w sposobie żywienia się polegającej na przechodzeniu na produkty o wyższej zawartości białka oraz produkty przetworzone, co prowadzi do konwergencji żywieniowej na świecie opartej na modelach stosowanych przez bogatsze społeczeństwa; H. mając na uwadze, że w UE istnieją obszary, w których brakuje bezpieczeństwa żywnościowego i 79 mln osób w UE nadal żyje poniżej granicy ubóstwa; I. mając na uwadze, że koncepcja bezpieczeństwo żywnościowego i żywieniowego nie oznacza wyłącznie dostępności artykułów żywnościowych, ale obejmuje również prawo do żywności oraz dostępność zdrowej żywności dla wszystkich; J. mając na uwadze, że brak bezpieczeństwa żywnościowego pogłębiają zmienne ceny żywności, co ma negatywny wpływ na prawo do żywności oraz przedsiębiorstwa w całym łańcuchu dostaw żywności; K. mając na uwadze, że system żywnościowy przyczynia się do zmiany klimatu, a także RE\1049925.doc 3/5 PE549.210v01-00
znajduje się w polu jej oddziaływania, co wpływa na dostępność zasobów naturalnych oraz warunki produkcji rolnej i przemysłowej; L. mając na uwadze, że według szacunków Komisji Europejskiej 30% żywności w Unii Europejskiej marnuje się lub ulega utracie, co stanowi ok. 89 mln ton lub 179 kg żywności na mieszkańca, a liczba ta wzrośnie do 126 mln ton do 2020 r., czyli o 40%, jeżeli nie zostaną podjęte działania lub środki zapobiegawcze; M. mając na uwadze, że ograniczenie marnotrawstwa żywności przyczyniłoby się do zwiększenia wydajności użytkowania gruntów, ulepszenia gospodarki wodnej, wywarłoby pozytywny wpływ na cały sektor rolnictwa na świecie, a także stanowiłoby znaczny wkład w walkę z niedożywieniem w krajach rozwijających się; N. mając na uwadze, że głód i niedożywienie współistnieją z otyłością osiągającą paradoksalnie wysoki poziom, a choroby przypisywane niezbilansowanemu sposobowi odżywiania się są przyczyną szkód gospodarczych i społecznych mających poważne konsekwencje dla zdrowia ludzkiego; 1. podkreśla, że silny i zrównoważony sektor rolnictwa w UE oraz prosperujące i zrównoważone środowisko wiejskie, zapewnione dzięki silnej WPR, to podstawowe warunki pozwalające na sprostanie wyzwaniu, jakim jest zapewnienie bezpieczeństwa żywnościowego; 2. wzywa Komisję i państwa członkowskie do wykorzystania tematu mediolańskiego Expo 2015 Wyżywić planetę: energia do życia, by ustalić zobowiązanie do realizacji prawa do prawidłowej i pełnowartościowej żywności; 3. wzywa Komisję Europejską do dołożenia starań, aby pawilon UE na Expo 2015 przyczyniał się do podnoszenia poziomu wiedzy na temat palącej potrzeby rozwiązania pilnych problemów związanych z produkcją, dystrybucją i spożyciem żywności, jej marnotrawieniem oraz niedożywieniem; 4. jest zdania, że prawo do żywności jest podstawowym prawem człowieka i jest ono spełnione, gdy wszyscy ludzie przez cały czas mają fizyczny i gospodarczy dostęp do odpowiedniej, bezpiecznej i pożywnej żywności, aby zaspokoić swoje potrzeby żywieniowe pozwalające na aktywne i zdrowe życie; 5. uważa, że pogłębiająca się niestabilność rynków żywności wymaga poprawy zarówno bezpieczeństwa dostaw żywności, jak i zrównoważenia jej produkcji pod względem środowiskowym poprzez rozwiązanie problemu niedoboru zasobów naturalnych oraz wspieranie badań naukowych i zrównoważonego rolnictwa; 6. wzywa Komisję, by wspierała skuteczniejsze praktyki agronomiczne oraz efektywniejsze gospodarowanie zasobami zrównoważonego rolnictwa, aby obniżyć koszty wstępne produkcji rolniczej oraz poziom marnotrawstwa substancji odżywczych, usprawnić transfer innowacji, wspierać efektywne wykorzystanie zasobów oraz zrównoważony charakter systemów rolnictwa; 7. wyraża zaniepokojenie pojawieniem się zjawiska zawłaszczania ziemi i jego wpływem PE549.210v01-00 4/5 RE\1049925.doc
na bezpieczeństwo żywnościowe w krajach rozwijających się oraz na przyszłość rolnictwa i rolników; 8. wzywa Komisję, by zachęcała zarówno inwestorów, jak i kraje docelowe do wdrażania dobrowolnych wytycznych FAO w zakresie odpowiedzialnego zarządzania tytułami prawnymi do gruntów, łowisk i lasów na całym świecie; 9. podkreśla, że większa przejrzystość i sprawiedliwość łańcucha dostaw żywności jest konieczna, aby zagwarantować rolnikom godziwe zyski, dochody i ceny w całym łańcuchu dostaw, a także aby stworzyć rentowny sektor rolnictwa gwarantujący bezpieczeństwo żywnościowe; 10. wzywa Komisję, aby wspierała badania w zakresie gospodarki gruntami, a także zrównoważonej intensyfikacji: racjonalniejsze wykorzystywanie substancji odżywczych, wody i energii, poświęcanie większej uwagi zachowaniu zasobów wodnych i gleby, szersze wykorzystywanie zasobów biologicznych w zwalczaniu szkodników; szczególne znaczenie ma rozwój badań na rzecz poprawy plonów przy jednoczesnym ograniczeniu wpływu środowiskowego; 11. apeluje do Komisji Europejskiej, aby działała na rzecz ambitnego porozumienia międzynarodowego dotyczącego roli żywności w łagodzeniu skutków zmiany klimatu z myślą o międzynarodowych dyskusjach w Paryżu w 2015 r. podczas 21. Konferencji Stron Konwencji ONZ w sprawie Zmian Klimatu; 12. wzywa Komisję do walki przeciwko marnotrawstwu żywności za pomocą ambitnych, wyraźnie określonych i wiążących celów w drodze zachęcania państw członkowskich do podejmowania działań przeciw marnotrawstwu żywności na każdym etapie łańcucha dostaw żywności, od pola do stołu konsumenta; 13. zachęca państwa członkowskie do kształcenia obywateli, propagowania wzorcowych praktyk oraz prowadzenia analiz i inicjowania kampanii społecznych poświęconych marnotrawstwu żywności, ustanawiając rok 2016 Europejskim Rokiem Przeciwko Marnotrawstwu Żywności; 14. uważa, że ważne jest podejmowanie dialogu z zainteresowanymi podmiotami w celu sprawienia, by niesprzedana i nadająca się do spożycia żywność była regularnie przekazywana organizacjom charytatywnym; 15. podkreśla, że państwa członkowskie i Komisja Europejska powinny nadal propagować zdrową żywność oraz standardy jakości w żywieniu poprzez badania naukowe i edukację (zachęcając do odpowiedzialnego i zdrowego trybu życia), a także poprzez dalszy rozwój polityki na rzecz eliminacji niedożywienia oraz zapobiegania otyłości; 16. zobowiązuje swego przewodniczącego do przekazania niniejszej rezolucji Komisji i Radzie, jak również komisarzom państw członkowskich uczestniczących w Expo 2015 w Mediolanie. RE\1049925.doc 5/5 PE549.210v01-00