S tanis ław S kórka Biblioteka Główna Instytut Informacji Naukowej i B ibliotekoznaws twa Uniwers ytet P edagogiczny w Krakowie
Plan prezentacji Kim jest architekt informacji (AI) C o zrobi AI w bibliotece Zadania bibliotekarza - AI 2
Pięć praw bibliotekoznaws twa S.R. R anganathana (1931) 1. Książki są po to, by z nich korzystać. 2. D aj każdemu czytelnikowi odpowiednią dla niego książkę. 3. Każda książka ma swojego czytelnika. 4. Os zczędzaj czas czytelnika. 5. Biblioteka jest żywym, rozwijającym się organizmem. 3
Kto to jest architekt informacji? O soba ułatwiająca innym dostęp do informacji, która: g romadzi różne jednos tki informacji, g rupuje jednos tki w użyteczne kateg orie, przypis uje im nazwy łatwe do rozpoznania przez więks zoś ć ludzi, umies zcza je w miejs cach, g dzie będą najs zybciej znajdowane. 4
C ele i zadania AI P omagać ludziom odnajdywać to czego chcą Zadania AI: tworzenie taksonomii, metadanych, etykiet wykonywanie systemów wyszukiwania budowanie nawigacji z zachowaniem poczucia orientacji opracowywanie obiegu treści wspieranie użytkowników L. R os enfeld5
Umiejętnoś ci architekta informacji grupowanie i tworzenie struktur treści (organizacja informacji) znajomość standardów tworzenia serwisów internetowych prowadzenie badań z użytkownikami testowanie funkcjonalności i użyteczności planowanie systemów nawigacji i wyszukiwania zarządzanie zespołem projektowym współpraca w zespole 6
Inne profes je specjalista od użyteczności (usability engineer) projektant interfejsów menadżer treści (content engineer) projektant zachowań użytkownika (user experience designer) specjalista od interakcji człowiek-komputer (HC I specialist) 7
AI g lobalna: s truktura s erwis u 8
AI wymiar s zczeg ółowy: layout s trony 9
Architekci informacji pracują g łównie dla biznes u 10
Architekt informacji B ibliotekarz 11
Porównanie biblioteki i s erwis u WWW L.R osenfeld, P. M orville, Architektura informacji serwisów internetowych. 2003 12
Są ludzie, którzy surfują po Internecie i są tacy, którzy go posiadają to bibliotekarze Library Journal 1998 no 2 13
Zadania AI w bibliotece poprawienie jakoś ci usług oferowanych przez Internet:» wykonanie serwisu internetowego» interfejs katalogu elektronicznego» biblioteka cyfrowa zaprojektowanie łatwego w przeszukiwaniu środowiska informacyjnego organizacja pracy grupy projektującej serwis 14
Przykłady 15
Formularz katalog u online Virtua B G UP? 16
Najczęś ciej s tos owane polecenia w interfejsie katalogu online Virtua BG UP 17
P rocentowe zes tawienie najczęś ciej s tos owanych opcji wys zukiwania w katalogu online BG UP 18
Wnios ek Zas ada Pareto (80/20) 80% użytkowników korzysta z 20% opcji wyszukiwawczych dostępnych na ekranie. 20% opcji katalogu Virtua zaspokaja potrzeby 80% użytkowników. Pytanie brzmi: które to opcje? 19
W pos zukiwaniu s tandardów 20
B iblioteka cyfrowa: przykład 1 21
B iblioteka cyfrowa: przykład 2 Zmarnowana przestrzeń 22
B iblioteka cyfrowa: przykład 3 23
Jak to się robi
Struktura jest wyznacznikiem jakości strony www. K luczem do udanej witryny jest stworzenie dobrej struktury Jesse J. Garret 25
Pods umowanie AI jest nową dyscypliną opartą na wielu dziedzinach, odpowiednią do zastosowania przez bibliotekarza Głównym zadaniem architekta informacji jest zdobycie danych pozwalających zaplanować zarówno całą organizację środowiska informacyjnego, jak i poszczególnych jej elementów (np. podstron) P rojektowanie użytecznych serwisów internetowych przynosi zysk, który w przypadku biblioteki trudno oszacować potrzebne są modele serwisów internetowych 26 o charakterze informacyjnym (standardy)
Wraz Internetem wdarła się do nas kultura, która przestała filtrować. M usimy odnaleźć taki filtr, który pomoże nam posegregować te masy informacji. K iedy pojawia się zbyt wiele danych, brakuje kryteriów, wedle których należałoby je przesiać. Umberto Eco 27
K ONTAK T: S tanisław S kórka skorka@ up.krakow.pl B iblioteka G łówna Ins tytut Informacji Naukowej i B ibliotekoznaws twa Uniwersytet P edagogiczny w Krakowie 28
Wys zukiwanie pros te/indeks y 29
Wys zukiwanie złożone 30
Wys zukiwanie zaawans owane 31