Plan wynikowy Materiał Wymagania szczegółowe w odniesieniu do podstawy programowej Uczeń: U ŹRÓDEŁ FILOZOFII Wymagania szczegółowe zoperacjonalizowane Uczeń: U źródeł filozofii Jostein Gaarder, Co to jest filozofia? Rozpoznaje intencję wypowiedzi Rozumie pojęcia: sens, idea, Korzysta ze słownika: języka polskiego filozofować Odczytuje znaczenie słowa z kontekstu Przedstawia propozycję odczytania konkretnego tekstu kultury i uzasadnia ją Odczytuje komunikat zawarty w dialogu Tworzy spójne wypowiedzi pisemne Redaguje wypowiedź kilkuzdaniową na podany temat z użyciem wyrazów: sens, idea, filozofować Ważne pytania Odbiera komunikaty pisane Wyszukuje w wypowiedzi potrzebne informacje oraz cytuje Porządkuje informacje w zależności od ich funkcji w przekazie Formułuje pytania do tekstu Zna mity i podaje ich genezę Korzysta ze Słownika mitów i tradycji kultury Określa cechy charakteryzujące filozofa Znajduje w tekstach współczesnej kultury popularnej (np. Wyjaśnia różnicę między mitycznym
Wisława Szymborska, W zatrzęsieniu* komiksach) nawiązania do tradycyjnych wątków literackich a filozoficznym widzeniem świata i kulturowych Dostrzega zróżnicowanie postaw kulturowych i w ich kontekście kształtuje swoją tożsamość Tworzy spójne wypowiedzi ustne oraz pisemne Filozofuje Uczestniczy w dyskusji, uzasadnia własne zdanie Argumentuje Odbiera komunikaty pisane Zna pojęcie liryka Wyszukuje w wypowiedzi potrzebne informacje oraz cytuje Rozumie pojęcia: metafizyka, antropologia Cytuje fragmenty wiersza Rozpoznaje problematykę utworu Charakteryzuje osobę mówiącą Charakteryzuje postać mówiącą w utworze w utworze Dostrzega zróżnicowanie postaw społecznych, obyczajowych, Określa postawę życiową osoby religijnych, etycznych, kulturowych i w ich kontekście mówiącej kształtuje swoją tożsamość Rozpoznaje utwór jako lirykę Omawia na podstawie poznanych dzieł literackich podstawowe, bezpośrednią lub pośrednią ponadczasowe zagadnienia egzystencjalne Przedstawia propozycję odczytania konkretnego tekstu kultury i uzasadnia ją przynależnych do następujących rodzajów sztuki: literatura Przypisuje czytany utwór do właściwego rodzaju literackiego (liryka) Tworzy spójne wypowiedzi ustne oraz pisemne Redaguje kilkuzdaniową wypowiedź Uzasadnia własne zdanie na podany temat Przedstawia własne poglądy na podany temat
Zeszyt ćwiczeń, część 1, O filozofii na co dzień Leopold Staff, Rzęsa Platon, Obrona Sokratesa (fragment) Porządkuje tytuły obrazów poetyckich Odbiera komunikaty pisane, mówione, rozróżnia informacje zgodnie z tekstem przekazane werbalnie oraz zawarte w dźwięku i obrazie Zna części mowy Wyszukuje w wypowiedzi potrzebne informacje oraz cytuje Zna imiesłowy: przymiotnikowy, przysłówkowy Porządkuje informacje w zależności od ich funkcji w przekazie Określa formę gramatyczną imiesłowu Rozpoznaje imiesłowy i wyjaśnia ich funkcję w tekście przymiotnikowego Tworzy imiesłowy od bezokoliczników Charakteryzuje osobę mówiącą Przedstawia najistotniejsze treści w takim porządku, w jakim w utworze występują w tekście Wyjaśnia związek tytułu z treścią Charakteryzuje osobę mówiącą w utworze utworu Omawia funkcję elementów konstrukcyjnych utworu (tytułu) Odczytuje przenośny sens sytuacji lirycznej przynależnych do następujących rodzajów sztuki: literatura Ustosunkowuje się do wypowiedzi Tworzy spójne wypowiedzi pisemne; dostosowuje odmianę podmiotu lirycznego, wyraża własne i styl języka do gatunku, w którym się wypowiada zdanie i uzasadnia je Stosuje zasady organizacji tekstu zgodne z wymogami gatunku, Uzupełnia frazeologizmy imiesłowami Stosuje zasady ortograficzne w pisowni wypowiedź na zadany temat imiesłowów Stosuje związki frazeologiczne, rozumiejąc ich znaczenie Poprawia błędy w użyciu imiesłowów Wykorzystuje wiedzę o składni w stosowaniu reguł Stosuje imiesłowy dla uniknięcia interpunkcyjnych powtórzeń zaimka który Poprawia ewentualne błędy językowe, ortograficzne Wyszukuje w wypowiedzi potrzebne informacje oraz cytuje Zna pojęcie przemówienie Odczytuje przenośny sens wypowiedzi
Zeszyt ćwiczeń, część 1, Trzy sita Sokratesa Michael Piquemal, Bajki filozoficzne (fragment); Jacques-Louis Davis, Śmierć Sokratesa, 1787 Porządkuje informacje w zależności od ich funkcji w przekazie Przytacza najważniejszy argument Odróżnia informacje o faktach od opinii Przedstawia najistotniejsze treści w takim porządku, w jakim Porządkuje plan wypowiedzi postaci występują one w tekście Rozpoznaje środki stylistyczne: Rozpoznaje problematykę utworu apostrofy, pytania retoryczne, Wskazuje funkcję użytych w utworze środków stylistycznych wyrażenia potoczne z zakresu składni (pytań retorycznych) Rozpoznaje elementy tworzące spójność wewnętrzną wypowiedzi przynależnych do następujących rodzajów sztuki: sztuki plastyczne Dostrzega zróżnicowanie postaw społecznych, obyczajowych, narodowych, religijnych, etycznych, kulturowych i w ich kontekście kształtuje swoją tożsamość Uczestniczy w dyskusji, uzasadnia własne zdanie, przyjmuje Wyraża swoją opinię na podany temat poglądy innych lub polemizuje z nimi Wygłasza przemówienie Tworzy wypowiedzi ustne (monolog), dostosowuje odmianę i styl języka do gatunku, w którym się wypowiada Odbiera komunikaty pisane, mówione; rozróżnia informacje Rozumie przeczytany tekst przekazane werbalnie oraz zawarte w obrazie Zna pojęcie przemówienie Porządkuje informacje w zależności od ich funkcji w przekazie Zna części zdania Rozpoznaje różne rodzaje podmiotów, orzeczeń, dopełnień, Nazywa części zdania okoliczników oraz przydawkę rozumie ich funkcje Sporządza wykres zdania pojedynczego Rozpoznaje: orzeczenie imienne i czasownikowe; podmiot gramatyczny, logiczny, domyślny; dopełnienie bliższe i dalsze; okolicznik czasu, miejsca, celu, przyczyny, przyzwolenia; przydawkę
Platon, Ludzie w jaskini Określa funkcję wyrazów wchodzących w skład zdania Opisuje odczucia, które budzi w nim dzieło Rozróżnia narrację trzecioosobową Rozpoznaje problematykę utworu i pierwszoosobową Rozróżnia narrację pierwszoosobową i trzecioosobową oraz Przypisuje utwór do właściwego potrafi określić ich funkcje w utworze Wskazuje funkcje użytych w utworze środków stylistycznych z zakresu słownictwa (metafor), składni (powtórzeń, pytań retorycznych), fonetyki (wyrazów dźwiękonaśladowczych) Przypisuje czytany utwór do właściwego rodzaju literackiego (epika) przynależnych do następujących rodzajów sztuki: literatura, sztuki plastyczne Tworzy spójne wypowiedzi pisemne w następujących formach gatunkowych: zróżnicowany stylistycznie i funkcjonalnie opis dzieła sztuki; dostosowuje odmianę i styl języka do gatunku, w którym się wypowiada rodzaju literackiego (epika) Rozpoznaje środki poetyckie: animizację, metaforę, onomatopeję, porównanie, pytanie retoryczne Rozróżnia mowę zależną od niezależnej Formułuje argumenty do przemówienia Poprawia tekst w celu uniknięcia Stosuje zasady organizacji tekstu zgodne z wymogami gatunku, wypowiedź na zadany temat powtórzeń Wyraża swoją opinię na temat obrazu z zastosowaniem wyrazów Poprawia ewentualne błędy językowe oceniających w funkcji przydawek Zamienia mowę niezależną na zależną Wyszukuje w wypowiedzi potrzebne informacje oraz cytuje Odczytuje informacje z różnych tekstów kultury, w tym rysunku Korzysta ze słownika języka polskiego Odczytuje przenośny sens tekstu Korzysta ze słownika języka polskiego
Metrodoros, Gorzka medytacja Adam Bahdaj, Niebo naszym dachem Omawia na podstawie poznanych dzieł literackich i innych tekstów kultury podstawowe, ponadczasowe zagadnienia egzystencjalne; dostrzega i poddaje refleksji uniwersalne wartości humanistyczne Tworzy spójne wypowiedzi pisemne Uczestniczy w dyskusji, uzasadnia własne zdanie, przyjmuje poglądy innych lub polemizuje z nimi Korzysta ze słownika języka polskiego Wyszukuje w wypowiedzi potrzebne informacje oraz cytuje Rozpoznaje wypowiedź argumentacyjną, wskazuje tezę, argumenty i wnioski Wartościuje poglądy filozofów i odnosi je do własnych doświadczeń Redaguje kilkuzdaniowa wypowiedź z użyciem słów: idea, idealista, idealizować Rozumie pojęcie medytacja Cytuje puentę Rozpoznaje problematykę utworu Interpretuje puentę Charakteryzuje postać mówiącą w utworze Uzasadnia tytuł utworu Omawia funkcje elementów konstrukcyjnych utworu (tytułu, puenty) Tworzy spójne wypowiedzi ustne oraz pisemne Formułuje argumenty Operuje słownictwem z określonych kręgów tematycznych Wyszukuje w wypowiedzi potrzebne informacje oraz cytuje Odczytuje metaforyczny sens wyrażenia Przytacza wypowiedzi bohaterów na poparcie własnego zdania Charakteryzuje postać mówiącą w utworze Rozpoznaje problematykę utworu Prezentuje bohaterów i ich życiowe postawy
Tworzy spójne wypowiedzi pisemne Uczestniczy w dyskusji, uzasadnia własne zdanie, przyjmuje poglądy innych lub polemizuje z nimi Stoików recepta na życie Redaguje kilkuzdaniową wypowiedź na temat postawy życiowej bohatera Prezentuje własne zdanie na temat szczęścia Lucjusz Anneusz Seneka (Młodszy), O życiu szczęśliwym Jan Kochanowski, Pieśń IX (Księgi wtóre)* Rozpoznaje problematykę utworu Zna wyrażenie złoty środek Dostrzega zróżnicowanie słownictwa rozpoznaje słownictwo Zna wyrażenie stoicka postawa ogólnonarodowe i słownictwo o ograniczonym zasięgu Przekształca wypowiedź archaiczną (terminy naukowe, archaizmy) na język współczesny Porządkuje informacje w zależności od ich funkcji w przekazie Dostrzega zróżnicowanie postaw społecznych oraz kulturowych Podaje przykłady sytuacji i w ich kontekście kształtuje swoją tożsamość charakterystycznych dla postawy stoickiej Tworzy spójne wypowiedzi pisemne w następujących formach gatunkowych, urozmaicone kompozycyjnie i fabularnie: opowiadanie Redaguje opowiadanie o określonej problematyce i czasie akcji Wyszukuje w wypowiedzi potrzebne informacje oraz cytuje Zna pojęcia: liryka zwrotu do adresata, liryka inwokacyjna Rozpoznaje intencje wypowiedzi (aprobatę) Cytuje Zna powiedzenia, przysłowia, aforyzmy wyrażające stoicką postawę Charakteryzuje postać mówiącą w utworze Określa postawę podmiotu lirycznego Przypisuje czytany utwór do właściwego rodzaju literackiego Analizuje formę wypowiedzi lirycznej (liryka) Określa adresata lirycznego Rozpoznaje czytany utwór jako pieśń Przyporządkowuje utwór do gatunku
Zeszyt ćwiczeń, część 1, Nie porzucaj nadzieje Jan Kochanowski, Do gór i lasów, O żywocie ludzkim Uwzględnia w interpretacji potrzebne konteksty filozoficzny literackiego (pieśń) Omawia na podstawie poznanych dzieł literackich i innych tekstów kultury podstawowe ponadczasowe zagadnienia Porównuje problematykę pieśni i fraszki egzystencjalne Tworzy spójne wypowiedzi ustne Formułuje argumenty Odbiera komunikaty pisane Rozumie przeczytany tekst Rozpoznaje różne rodzaje podmiotów, orzeczeń, dopełnień, Zna pojęcie puenta okoliczników oraz przydawkę rozumie ich funkcje Zna pojęcie fraszka Odróżnia czasowniki i imiesłowy wyjaśnia ich funkcje Określa funkcje składniowe w tekście czasownika Zna formy nieosobowe czasownika i określa ich funkcję w tekście Opisuje odczucia, które budzi w nim dzieło Charakteryzuje osobę mówiącą Rozpoznaje problematykę utworu w utworze Charakteryzuje osobę mówiącą w utworze Rozpoznaje składniowe środki Wskazuje funkcje użytych w utworze środków stylistycznych stylistyczne: anaforę, powtórzenie, z zakresu składni (powtórzeń, pytań retorycznych) wykrzyknienie, pytanie retoryczne, Omawia funkcje elementów konstrukcyjnych utworu apostrofę i określa ich funkcje (apostrofy, puenty) w tekście Wyróżnia w tekście puentę przynależnych do następujących rodzajów sztuki: literatura Rozpoznaje kontekst biograficzny Uwzględnia w interpretacji potrzebne konteksty, np. biograficzny Tworzy spójne wypowiedzi pisemne; dostosowuje odmianę Objaśnia znaczenie frazeologizmów i styl języka do gatunku, w którym się wypowiada Redaguje tekst z wykorzystaniem Stosuje zasady organizacji tekstu zgodne z wymogami gatunku, frazeologizmów Zna zasady pisowni partykuł by oraz
Romain Rolland, Spalony dom; Le Nain, Pejzaż z wieśniakami, XVII w. wypowiedź na zadany temat nie z czasownikami Stosuje związki frazeologiczne, rozumiejąc ich znaczenie Poprawia ewentualne błędy ortograficzne Stosuje poprawne formy odmiany czasowników (w tym imiesłowów) Wprowadza do wypowiedzi partykuły, rozumiejąc ich rolę w modyfikowaniu znaczenia składników wypowiedzi Wyszukuje w wypowiedzi potrzebne informacje oraz cytuje Zna pojęcie agresja Cytuje Rozpoznaje intencję wypowiedzi (aprobatę, dezaprobatę, Odczytuje przejawy agresji słownej negację) Dostrzega w wypowiedzi ewentualne przejawy agresji i manipulacji Przedstawia najistotniejsze treści w takim porządku, w jakim Odtwarza przebieg zdarzeń występują one w tekście Charakteryzuje postawę życiową Charakteryzuje osobę mówiącą w utworze bohatera Uczestniczy w dyskusji, uzasadnia własne zdanie, przyjmuje Dyskutuje na temat postawy życiowej poglądy innych lub polemizuje z nimi bohatera Szczęście według Epikura Epikur, Epikur pozdrawia Menoikeusa Wyszukuje w wypowiedzi potrzebne informacje oraz cytuje Udziela odpowiedzi na pytania na podstawie tekstu Porządkuje informacje w zależności od ich funkcji w przekazie Charakteryzuje postać mówiącą w utworze Charakteryzuje postać mówiącą w utworze Nadaje tytuł akapitom
Jan Kochanowski, Pieść XX (Księgi pierwsze)* Uczestniczy w dyskusji, uzasadnia własne zdanie, przyjmuje poglądy innych lub polemizuje z nimi Tworzy spójne wypowiedzi ustne Tworzy plan twórczy własnej wypowiedzi Wyszukuje w wypowiedzi potrzebne informacje oraz cytuje Porządkuje informacje w zależności od ich funkcji w przekazie Formułuje wypowiedzi argumentacyjne Formułuje ocenę sądu innych Tworzy plan twórczy własnej wypowiedzi Wygłasza przemowę Cytuje fragmenty o charakterze sentencji Porównuje utwory o tej samej tematyce Zeszyt ćwiczeń, część 1, W Czarnolesie, Soplicowie i Nawłoci Jan Kochanowski, Na lipę; Adam Mickiewicz, Soplicowo (fragment Pana Tadeusza); Stefan Żeromski, Nawłoć (fragment Charakteryzuje osobę mówiącą w tekście Charakteryzuje podmiot liryczny Uwzględnia w interpretacji potrzebne konteksty, i bohaterów lirycznych np. filozoficzny Rozpoznaje postawy filozoficzne w wypowiedziach podmiotu lirycznego Tworzy spójne wypowiedzi pisemne Redaguje notatkę dotyczącą treści utworu Odbiera komunikaty pisane Zna pojęcie przepis Rozpoznaje wypowiedzi o charakterze emocjonalnym Określa funkcje składniowe i perswazyjnym rzeczownika w tekście Rozpoznaje intencję wypowiedzi Sporządza wykres zdania pojedynczego Rozpoznaje intencję wypowiedzi zachętę Zna zasady pisowni partykuły nie z rzeczownikami Przedstawia najistotniejsze treści w takim porządku, w jakim Rozpoznaje wyliczenia, zdrobnienia występują w tekście w tekście i określa funkcję, jaką pełnią
Przedwiośnia) Charakteryzuje osobę mówiącą w tekście Omawia funkcję elementów konstrukcyjnych utworu (apostrofy) Wskazuje funkcje użytych w utworze środków stylistycznych z zakresu słownictwa (zdrobnień), składni (powtórzeń) przynależnych do następujących rodzajów sztuki: literatura Tworzy spójne wypowiedzi pisemne; dostosowuje odmianę i styl języka do gatunku, w którym się wypowiada Stosuje zasady organizacji tekstu zgodne z wymogami gatunku, wypowiedź na zadany temat Stosuje poprawne formy odmiany rzeczowników, stosuje poprawne formy wyrazów w związkach składniowych (rządu) Poprawia ewentualne błędy ortograficzne Wprowadza do wypowiedzi partykuły, rozumiejąc rolę, jaką odgrywają w modyfikowaniu znaczenia składników wypowiedzi Czesław Miłosz, Dar* Odbiera komunikaty pisane Rozpoznaje wypowiedź o charakterze emocjonalnym Wyszukuje w wypowiedzi potrzebne informacje Redaguje przepis kulinarny Stosuje poprawne formy wyrazów w związkach składniowych (rządu) Poprawnie zapisuje partykułę nie z rzeczownikami Opisuje określeniami z wiersza postawę podmiotu lirycznego wobec świata wewnętrznego i świata zewnętrznego Charakteryzuje podmiot liryczny Charakteryzuje postawę podmiotu Wskazuje funkcje użytych w utworze środków stylistycznych lirycznego z zakresu słownictwa (metafor) Określa funkcję użytych w utworze Omawia funkcje elementów konstrukcyjnych utworu (tytułu) przeczeń Uwzględnia w interpretacji potrzebne konteksty, np. Odczytuje metaforę zawartą w obrazie filozoficzny poetyckim
Janusz Kofta, Radość o poranku (fragment) Henryk Sienkiewicz, Quo vadis (fragment)* przynależnych do następujących rodzajów sztuki: literatura Określa nastrój wiersza i środki go tworzące Wyjaśnia związek tytułu z treścią wiersza Uczestniczy w dyskusji, uzasadnia własne zdanie Formułuje wnioski Odbiera komunikaty pisane, mówione, w tym nadawane za Odczytuje dosłowne znaczenie słów pomocą środków audiowizualnych rozróżnia informacje kluczy przekazane werbalnie oraz za pomocą dźwięku Wyszukuje w wypowiedzi potrzebne informacje oraz cytuje Porządkuje informacje w zależności od funkcji, którą pełnią w przekazie Korzysta ze słownika języka polskiego Znajduje w tekstach współczesnej kultury popularnej Odczytuje metaforyczne znaczenie nawiązania do tradycyjnych wątków literackich i kulturowych słów kluczy Przedstawia propozycję odczytania konkretnego tekstu kultury Porównuje utwory o tym samym i uzasadnia ją przesłaniu Interpretuje głosowo wybrane utwory literackie Określa postawę podmiotu lirycznego Interpretuje utwór głosowo Wykorzystuje wiedzę o składni w stosowaniu reguł Stosuje znaki interpunkcyjne w celu interpunkcyjnych oddania nastroju i emocji nadawcy Tworzy spójne wypowiedzi pisemne wypowiedzi Redaguje krótki tekst o określonej konwencji filozoficznej Odbiera komunikaty pisane Selekcjonuje informacje Wyszukuje w wypowiedzi potrzebne informacje oraz cytuje Korzysta z przypisów
Odróżnia fakty od opinii Porządkuje informacje w zależności od ich funkcji w przekazie Odróżnia informację o faktach od opinii Czerpie dodatkowe informacje z przypisu Samodzielnie dociera do informacji w książkach Stosuje zasady korzystania z zasobów bibliotecznych, wyszukuje w bibliotece źródła potrzebnych informacji Przedstawia najistotniejsze treści w takim porządku, w jakim Charakteryzuje grupy społeczne występują w tekście Przedstawia najważniejsze wydarzenia z życia bohaterów przynależnych do następujących rodzajów sztuki: literatura Omawia wątek miłości na przykładzie Przedstawia propozycję odczytania konkretnego tekstu kultury bohaterów literackich i uzasadnia ją Omawia na podstawie poznanych dzieł literackich i innych tekstów kultury podstawowe ponadczasowe zagadnienia egzystencjalne, np. miłość; dostrzega i poddaje refleksji uniwersalne wartości humanistyczne Dostrzega zróżnicowanie postaw społecznych, narodowych, religijnych, etycznych, kulturowych i w ich kontekście kształtuje swoją tożsamość Tworzy spójne wypowiedzi ustne (monolog i dialog) oraz pisemne w następujących formach gatunkowych: urozmaicone kompozycyjnie i fabularnie opowiadanie; charakterystyka postaci literackiej; dostosowuje odmianę i styl języka do gatunku, w którym się wypowiada Uczestniczy w dyskusji, uzasadnia własne zdanie, przyjmuje poglądy innych lub polemizuje z nimi Stosuje związki frazeologiczne, rozumiejąc ich znaczenie Tworzy opowiadanie ustne Wykorzystuje związki frazeologiczne z rzeczownikiem miłość, człowiek Wyraża własne zdanie na temat miłości bohaterów Tworzy charakterystykę postaci
Zeszyt ćwiczeń, część 1, Uczta Odbiera komunikaty pisane oraz zawarte w obrazie Wyszukuje w wypowiedzi potrzebne Wyszukuje w wypowiedzi potrzebne informacje informacje Rozpoznaje wypowiedź o charakterze emocjonalnym Odczytuje sytuację przedstawioną na i perswazyjnym obrazie Odróżnia informacje o faktach od opinii Zna pojęcie opis sytuacji Odróżnia czasowniki i imiesłowy wyjaśnia ich funkcję Określa funkcję składniową w tekście przymiotników w tekście i ich formę gramatyczną Odróżnia informacje o faktach od opinii Rozpoznaje funkcję perswazyjną przymiotników w tekście reklamy Zna zasady pisowni partykuły nie z przymiotnikami Przedstawia najistotniejsze treści w takim porządku, w jakim Analizuje sytuację przedstawioną na występują w tekście obrazie przynależnych do następujących rodzajów sztuki: literatura, sztuki plastyczne Tworzy spójne wypowiedzi pisemne w następujących formach Redaguje opis sytuacji przedstawionej gatunkowych: zróżnicowany funkcjonalnie i stylistycznie opis na obrazie w roli jednej z postaci sytuacji, opis dzieł sztuki; dostosowuje odmianę i styl języka do Stosuje poprawne formy odmiany gatunku, w którym się wypowiada przymiotników Stosuje zasady organizacji tekstu zgodne z wymogami gatunku, Stosuje zasadę pisowni partykuły nie z przymiotnikami wypowiedź na zadany temat Stosuje poprawne formy odmiany przymiotników, stosuje poprawne formy wyrazów w związkach składniowych (zgody)
John Ronald Reuel Tolkien, Urodziny Bilba* (fragment Drużyny pierścienia) Poprawia ewentualne błędy językowe, ortograficzne Wprowadza do wypowiedzi partykuły, rozumiejąc ich role w modyfikowaniu znaczenia składników wypowiedzi Porządkuje informacje w zależności od ich funkcji w przekazie Zna pojęcie hasło encyklopedyczne Rozumie pojęcie stylu, rozpoznaje styl potoczny, urzędowy, Zna cechy stylu encyklopedycznego artystyczny i naukowy Przedstawia najistotniejsze treści wypowiedzi w takim Porządkuje plan wydarzeń porządku, w jakim występują w tekście Uzupełnia plan ramowy, tworząc szczegółowy przynależnych do następujących rodzajów sztuki: literatura, teatr Rozpoznaje problematykę utworu Uwzględnia w interpretacji potrzebne konteksty tu: mitologiczny Dostrzega zróżnicowanie postaw etycznych Uczestniczy w dyskusji, uzasadnia własne zdanie, przyjmuje poglądy innych lub polemizuje z nimi Sprawnie posługuje się oficjalną i nieoficjalną odmianą polszczyzny Tworząc wypowiedzi, dąży do precyzyjnego wysławiania się Stosuje różne rodzaje zdań we własnych tekstach, dostosowuje szyk wyrazów do wagi, jaką nadaje przekazywanym informacjom Wykorzystuje wiedzę o składni w stosowaniu reguł interpunkcyjnych, stosuje średnik LEKTURA Określa cechy kompozycyjne i językowe przemówienia okolicznościowego o charakterze nieoficjalnym Tworzy notatkę na podstawie tekstu Wygłasza przemówienie Redaguje hasło encyklopedyczne
Antoine de Saint Exupéry, Mały Książę** Odbiera komunikaty pisane Wyszukuje w wypowiedzi potrzebne informacje oraz cytuje Porządkuje informacje w zależności od ich funkcji w przekazie Rozpoznaje różnice między fikcją a kłamstwem Samodzielnie dociera do informacji w książkach Stosuje zasady korzystania z zasobów bibliotecznych, wyszukuje w bibliotece źródła potrzebnych informacji Opisuje odczucia, które budzi w nim dzieło Rozpoznaje problematykę utworu Przedstawia najistotniejsze treści w takim porządku, w jakim występują w tekście Charakteryzuje postać mówiącą w utworze Rozróżnia narrację pierwszoosobową i trzecioosobową oraz potrafi określić ich funkcje w utworze Omawia funkcje elementów konstrukcyjnych utworu Przypisuje czytany utwór do właściwego rodzaju literackiego (epika) przynależnych do następujących rodzajów sztuki: literatura Przedstawia propozycję odczytania konkretnego tekstu kultury i uzasadnia ją Ze zrozumieniem posługuje się pojęciami dotyczącymi wartości pozytywnych i ich przeciwieństw oraz określa postawy z nimi związane, np. tolerancja nietolerancja Omawia na podstawie poznanych dzieł literackich i innych tekstów kultury podstawowe ponadczasowe zagadnienia egzystencjalne, np. miłość, przyjaźń, samotność, inność, sprawiedliwość; dostrzega i poddaje refleksji uniwersalne Rozumie pojęcie opowiastka filozoficzna Rozróżnia fikcję od kłamstwa Cytuje Dociera do informacji o autorze i gatunku literackim Odtwarza treść utworu Nazywa problemy Charakteryzuje świat dorosłych i dzieci Charakteryzuje narratora Określa funkcję elementów kompozycyjnych utworu Przedstawia propozycję odczytania utworu Omawia problematykę utworu, posługując się nazwami wartości Wyodrębnia elementy epiki
wartości humanistyczne Dostrzega zróżnicowanie postaw społecznych, narodowych, religijnych, etycznych, kulturowych i w ich kontekście kształtuje swoją tożsamość Tworzy spójne wypowiedzi ustne (monolog i dialog) oraz pisemne w następujących formach gatunkowych: urozmaicone kompozycyjnie i fabularnie opowiadanie; dostosowuje odmianę i styl języka do gatunku, w którym się wypowiada Stosuje zasady organizacji tekstu zgodne z wymogami gatunku, wypowiedź na zadany temat Uczestniczy w dyskusji, uzasadnia własne zdanie, przyjmuje poglądy innych lub polemizuje z nimi Stosuje zasady etykiety językowej Cynik dawniej i dziś Redaguje opowiadanie Dyskutuje Andrzej Kwiatek, Michał Worwąg, Diogenes i Aleksander; Gwiazdy domem Diogenesa; Antifilos, Anegdota o Diogenesie Wyszukuje w wypowiedzi potrzebne informacje oraz cytuje Rozumie pojęcie anegdota Cytuje fragmenty charakteryzujące Porządkuje informacje w zależności od ich funkcji w przekazie postawę cynika Rozumie pojęcie scenariusz Rozpoznaje problematykę utworu Porównuje budowę, temat, sposób ukazania świata przedstawionego przynależnych do następujących rodzajów sztuki: literatura, w utworach film Analizuje literacki scenariusz filmowy, Uwzględnia w interpretacji potrzebne konteksty tu: wyróżnia scenerię wydarzeń, opis filozoficzny kostiumów, rekwizyty, bohaterów Tworzy spójną wypowiedź pisemną Redaguje dialog między bohaterami
Caesar van Everdingen, Diogenes szukający uczciwego człowieka, XVII Leon Kruczkowski, Niemcy Uczestniczy w dyskusji, uzasadnia własne zdanie, przyjmuje poglądy innych lub polemizuje z nimi Redaguje scenariusz filmowy Rozróżnia informacje zawarte w obrazie Identyfikuje postaci przedstawione na Odbiera komunikaty pisane obrazie Opisuje odczucia, które budzi w nim dzieło Odczytuje sytuację przedstawioną na Rozpoznaje problematykę utworu obrazie Omawia funkcje elementów konstrukcyjnych utworu (tytułu) Interpretuje mimikę postaci przedstawionej na obrazie przynależnych do następujących rodzajów sztuki: sztuki Odczytuje kontekst filozoficzny we plastyczne współczesnych utworach Znajduje w tekstach współczesnej kultury popularnej nawiązania do tradycyjnych wątków literackich i kulturowych Tworzy spójne wypowiedzi pisemne w następujących formach Redaguje opowiadanie o określonym gatunkowych: urozmaicone kompozycyjnie i fabularnie czasie akcji opowiadanie, zróżnicowany stylistycznie i funkcjonalnie opis Redaguje opis dzieła sztuki dzieł sztuki Odbiera komunikaty pisane, mówione, w tym nadawane za Określa czas i miejsce dramatu pomocą mediów audiowizualnych Gromadzi informacje potrzebne do Wyszukuje w wypowiedzi potrzebne informacje oraz cytuje charakterystyki postaci Rozumie pojęcia: cynik, cynizm Rozpoznaje problematykę utworu Ocenia postawę postaci dramatu Przypisuje czytany utwór do właściwego rodzaju literackiego (dramat) Dostrzega zróżnicowanie postaw etycznych i w ich kontekście kształtuje swoją tożsamość
Jim Davis, Garfield* Film Jean-Pierre Jeunet, Amelia Tworzy spójne wypowiedzi ustne i pisemne w następujących formach gatunkowych: charakterystyka postaci literackiej; dostosowuje odmianę i styl języka do gatunku, w którym się wypowiada Rozróżnia informacje przekazane werbalnie oraz zawarte w obrazie Porządkuje informacje w zależności od ich funkcji w przekazie Redaguje charakterystykę postaci dramatu Rozumie pojęcie komizm (komizm postaci, komizm sytuacyjny, komizm słowny) Opisuje odczucia, które budzi w nim dzieło W komiksie rozpoznaje nawiązania do Znajduje w tekstach współczesnej kultury popularnej starożytnej koncepcji filozoficznej nawiązania do tradycyjnych wątków literackich i kulturowych Operuje słownictwem z określonych kręgów tematycznych Redaguje komentarz do tezy Uczestniczy w dyskusji, uzasadnia własne zdanie, przyjmuje poglądy innych lub polemizuje z nimi Odbiera komunikaty nadawane za pomocą mediów Definiuje pojęcie szczęścia audiowizualnych w kontekście filozoficznym Porządkuje informacje w zależności od ich funkcji w przekazie i w nawiązaniu do filmu Rozróżnia narrację pierwszoosobową i trzecioosobową oraz Omawia elementy języka filmu potrafi określić ich funkcje w utworze Charakteryzuje postawę bohatera Dostrzega zróżnicowanie postaw społecznych, obyczajowych, filmowego narodowych, etycznych, kulturowych i w ich kontekście kształtuje swoją tożsamość przynależnych do następujących rodzajów sztuki: film Uwzględnia w interpretacji potrzebne konteksty tu: filozoficzny Omawia na podstawie poznanych dzieł literackich i innych tekstów kultury podstawowe ponadczasowe zagadnienia egzystencjalne: szczęście
Tworzy spójne wypowiedzi ustne w następujących formach gatunkowych: charakterystyka postaci filmowej Być ascetą Charakteryzuje bohatera filmowego Ewa Wipszycka, Święty Antoni, czyli o pierwszych pustelnikach; Sasseta, Spotkanie świętego Antoniego ze świętym Pawłem, XV w. Zeszyt ćwiczeń, część 1, Święty Hieronim Rozróżnia informacje przekazane werbalnie oraz zawarte Rozumie pojecie ikonografia w obrazie Rozumie pojęcia: asceta, asceza Porządkuje informacje w zależności od ich funkcji w przekazie Wyszukuje w wypowiedzi potrzebne informacje oraz cytuje Przedstawia informacje w takim porządku, w jakim występują Przedstawia chronologicznie losy w tekście postaci Dostrzega zróżnicowanie postaw religijnych i w ich kontekście Odczytuje symbolikę sytuacji kształtuje swoją tożsamość przedstawionej na obrazie Rozpoznaje problematykę utworu przynależnych do następujących rodzajów sztuki: literatura, sztuki plastyczne Przedstawia propozycję odczytania konkretnego tekstu kultury i uzasadnia ją Tworzy spójne wypowiedzi ustne w następujących formach Opowiada historię przedstawioną na gatunkowych: urozmaicone kompozycyjnie i fabularnie obrazie opowiadanie; dostosowuje odmianę i styl języka do gatunku, w którym się wypowiada Odbiera komunikaty pisane oraz zawarte w obrazie Rozpoznaje różne rodzaje podmiotów, orzeczeń, dopełnień, okoliczników oraz przydawkę rozumie ich funkcje Zna pojęcie atrybut Rozpoznaje postać na obrazie na podstawie atrybutu Zna pojęcie życiorys
Jacopo da Voragine, Legenda o świętym Aleksym Zna pojęcie CV (Curriculum Vitae) Określa funkcje składniowe zaimków i przysłówków Określa formę gramatyczną zaimków Przedstawia najistotniejsze treści w takim porządku, w jakim Porządkuje akapity występują w tekście Tworzy spójne wypowiedzi pisemne w następujących formach Uzupełnia tekst poprawnymi formami gatunkowych: życiorys i CV; dostosowuje odmianę i styl zaimków języka do gatunku, w którym się wypowiada Redaguje życiorys Stosuje zasady organizacji tekstu zgodne z wymogami gatunku, Redaguje CV Przyporządkowuje synonimy do wypowiedź na zadany temat wyrażeń Tworząc wypowiedź, dąży do precyzyjnego wysławiania się, Poprawia błędy językowe świadomie dobiera synonimy Stosuje zasady pisowni partykuły nie Stosuje poprawne formy odmiany zaimków, stosuje poprawne z przysłówkami i zaimkami formy wyrazów w związkach składniowych (zgody) Poprawia ewentualne błędy językowe Wprowadza do wypowiedzi partykuły, rozumiejąc ich rolę w modyfikowaniu znaczenia składników wypowiedzi Przedstawia najistotniejsze treści w takim porządku, w jakim Rozumie pojęcie: legenda występują w tekście Przedstawia chronologicznie etapy Wyszukuje w wypowiedzi potrzebne informacje oraz cytuje wędrówki bohatera Przedstawia informacje w takim porządku, w jakim występują Nawiązuje do średniowiecznych w tekście wzorców, charakteryzując bohatera Dostrzega zróżnicowanie postaw religijnych i w ich kontekście Interpretuje opisane w legendzie kształtuje swoją tożsamość sytuacje w kontekście filozoficznym,
Bonaventura Berlinghieri, Święty Franciszek, 1235; Giotto di Bondone, Kazanie do ptaków, XII w.; o. Gianmario Palidoro, Dekalog świętego Franciszka oparty na jego pismach i wczesnych źródłach franciszkańskich Leopold Staff, Biedaczyno asyski! Rozpoznaje problematykę utworu kulturowym i historycznym Przypisuje czytany utwór do właściwego rodzaju literackiego (epika) Uwzględnia w interpretacji potrzebne konteksty tu: historyczny i kulturowy Przedstawia propozycję odczytania konkretnego tekstu kultury i uzasadnia ją Operuje słownictwem z określonych kręgów tematycznych Uczestniczy w dyskusji na temat Uczestniczy w dyskusji, uzasadnia własne zdanie, przyjmuje wzorca postaci świętego poglądy innych lub polemizuje z nimi w średniowieczu Odbiera komunikaty pisane, rozróżnia informacje przekazane Rozumie pojęcie apel werbalnie oraz zawarte w obrazie Przedstawia najważniejsze treści nauki Samodzielnie dociera do informacji w książkach, prasie, św. Franciszka mediach elektronicznych Przedstawia najważniejsze treści wypowiedzi w takim Omawia sposób przedstawienia porządku, w jakim występują w tekście wydarzeń z życia bohatera Rozpoznaje cechy typowe dla przynależnych do następujących rodzajów sztuki: literatura, średniowiecznej sztuki plastycznej sztuki plastyczne Tworzy spójne wypowiedzi pisemne, dostosowuje odmianę Redaguje apel i styl języka do gatunku, w którym się wypowiada Odbiera komunikaty pisane Rozumie pojęcie paradoks Wyszukuje w wypowiedzi potrzebne informacje oraz cytuje Odczytuje paradoks Rozpoznaje intencję wypowiedzi (aprobatę, dezaprobatę) Samodzielnie dociera do informacji w książkach, prasie,
mediach elektronicznych Charakteryzuje postać mówiącą w utworze Charakteryzuje podmiot liryczny przynależnych do następujących rodzajów sztuki: literatura Rozpoznaje ideę franciszkańską w tekstach współczesnej kultury Znajduje w tekstach współczesnej popularnej kultury nawiązania do tradycyjnych wątków literackich i kulturowych Uwzględnia w interpretacji potrzebne konteksty tu: religijny Tworzy spójne wypowiedzi pisemne Redaguje kilkuzdaniowy wniosek na temat treści przedstawionych w utworze Redaguje notatkę o sposobie przedstawienia idei franciszkańskiej w utworze literackim LEKTURA Ursula Le Guin, Czarnoksiężnik z Archipelagu* Odbiera komunikaty pisane Wyszukuje w wypowiedzi potrzebne informacje oraz cytuje Porządkuje informacje w zależności od ich funkcji w przekazie Rozpoznaje różnice między fikcją a kłamstwem Samodzielnie dociera do informacji w książkach Stosuje zasady korzystania zasobów bibliotecznych, wyszukuje w bibliotece źródła potrzebnych informacji Opisuje odczucia, które budzi w nim dzieło Rozpoznaje problematykę utworu Przedstawia najistotniejsze treści w takim porządku, w jakim występują w tekście
Charakteryzuje postać mówiącą w utworze Rozróżnia narrację pierwszoosobową i trzecioosobową oraz potrafi określić ich funkcje w utworze Omawia funkcje elementów konstrukcyjnych utworu Przypisuje czytany utwór do właściwego rodzaju literackiego (epika) Rozpoznaje odmiany gatunkowe literatury popularnej: powieść fantasy przynależnych do następujących rodzajów sztuki: literatura Przedstawia propozycję odczytania konkretnego tekstu kultury i uzasadnia ją Uwzględnia w interpretacji potrzebne konteksty Ze zrozumieniem posługuje się pojęciami dotyczącymi wartości pozytywnych i ich przeciwieństw oraz określa postawy z nimi związane Omawia na podstawie poznanych dzieł literackich i innych tekstów kultury podstawowe, ponadczasowe zagadnienia egzystencjalne, np. śmierć, wiara; dostrzega i poddaje refleksji uniwersalne wartości humanistyczne Dostrzega zróżnicowanie postaw społecznych, narodowych, religijnych, etycznych, kulturowych i w ich kontekście kształtuje swoją tożsamość Tworzy spójne wypowiedzi ustne (monolog i dialog) oraz pisemne; dostosowuje odmianę i styl języka do gatunku, w którym się wypowiada Stosuje zasady organizacji tekstu zgodne z wymogami gatunku, wypowiedź na zadany temat Uczestniczy w dyskusji, uzasadnia własne zdanie, przyjmuje
Ewa Nowak, Rozmowa z Zośką i Matyldą poglądy innych lub polemizuje z nimi Stosuje zasady etykiety językowej Konteksty, nawiązania, deformacje Odczytanie w tekstach kultury kontekstów, nawiązań, dostrzeżenie deformacji Odbiera komunikaty pisane Cytuje wypowiedzi narratora i jego Wyszukuje w wypowiedzi potrzebne informacje oraz cytuje komentarze Odróżnia informację o faktach od opinii Rozpoznaje intencję wypowiedzi (aprobatę, dezaprobatę, negację, prowokację) Charakteryzuje postać mówiącą w utworze Interpretuje głosowo wypowiedź Interpretuje głosowo wybrane utwory (recytowane w całości bohatera zgodnie z intencją zawartą lub we fragmentach) w wypowiedzi Znajduje w tekstach współczesnej kultury popularnej Rozpoznaje w reklamach nawiązania nawiązania do tradycyjnych wątków literackich i kulturowych do tradycyjnych wątków literackich Uwzględnia w interpretacji potrzebne konteksty tu: i kulturowych filozoficzny Interpretuje obraz szczęścia w kulturze Ze zrozumieniem posługuje się pojęciami dotyczącymi wartości pozytywnych i ich przeciwieństw oraz określa postawy z nimi związane, np. piękno brzydota, a także rozpoznaje ich obecność w życiu oraz w literaturze i sztuce Omawia na podstawie poznanych dzieł literackich podstawowe ponadczasowe zagadnienia egzystencjalne: szczęście Uczestniczy w dyskusji, uzasadnia własne zdanie, przyjmuje Dyskutuje o wpływie reklam na poglądy innych lub polemizuje z nimi kształtowanie postaw społecznych, Przestrzega zasad etyki mowy obyczajowych, kulturowych Stosuje zasady etykiety językowej wie, w jaki sposób zwracać się do rozmówcy w zależności od sytuacji i relacji, łączącej go
Bolesław Prus, Na wakacjach Józef Tischner, Józek Bryjka z Ochotnicy z osobą, do której mówi, zna formuły grzecznościowe, konwencje językowe zależne od środowiska, ma świadomość konsekwencji używania formuł niestosownych i obraźliwych Sprawnie posługuje się oficjalną i nieoficjalną odmianą polszczyzny, zna granice stosowania slangu młodzieżowego Wyszukuje w wypowiedzi potrzebne informacje oraz cytuje Porządkuje informacje w zależności od ich funkcji w przekazie Odróżnia informacje o faktach od opinii Samodzielnie dociera do informacji w książkach, prasie, mediach elektronicznych oraz w wypowiedziach ustnych Rozumie pojęcie monolog wewnętrzny Odróżnia informacje o faktach od opinii Charakteryzuje postać mówiącą w utworze Ocenia postawę bohatera Rozróżnia narrację pierwszoosobową i trzecioosobową oraz potrafi określić ich funkcje w utworze Ze zrozumieniem posługuje się pojęciami dotyczącymi wartości pozytywnych i ich przeciwieństw oraz określa postawy z nimi związane, np. odwaga tchórzostwo Omawia na podstawie poznanych dzieł literackich podstawowe i ponadczasowe zagadnienia egzystencjalne: odwaga Dostrzega zróżnicowanie postaw społecznych, obyczajowych, etycznych i w ich kontekście kształtuje swoją tożsamość Tworzy spójne wypowiedzi ustne oraz pisemne w następujących formach gatunkowych: urozmaicone kompozycyjnie i fabularnie opowiadanie, charakterystyka postaci literackiej, sprawozdanie ze zdarzenia w życiu Charakteryzuje postać literacką Redaguje relację ze zdarzenia w życiu w roli dziennikarza Redaguje opowiadanie z monologiem wewnętrznym Wyszukuje w wypowiedzi potrzebne informacje oraz cytuje Cytuje przykłady komizmu
François Rabelais, Beczka Diogenesa (fragment Gargantui i Pantagruela) Porządkuje informacje w zależności od ich funkcji w przekazie Rozpoznaje intencję wypowiedzi Dostrzega zróżnicowanie słownictwa, rozpoznaje słownictwo ogólnonarodowe i słownictwo o ograniczonym zasięgu (wyrazy gwarowe) Uwzględnia w interpretacji potrzebne konteksty tu: Rozpoznaje komizm (sytuacji, postaci, filozoficzny języka) Tworzy spójne wypowiedzi ustne oraz pisemne Redaguje opowiadanie z elementami w następujących formach gatunkowych: urozmaicone charakterystyki/artykuł/przemówienie kompozycyjnie i fabularnie opowiadanie, charakterystyka naukowe postaci literackiej Dyskutuje Uczestniczy w dyskusji, uzasadnia własne zdanie, przyjmuje poglądy innych lub polemizuje z nimi Wyszukuje w wypowiedzi potrzebne informacje oraz cytuje Porządkuje informacje na podstawie Porządkuje informacje w zależności od ich funkcji w przekazie Rozpoznaje intencję wypowiedzi (aprobatę, dezaprobatę, negację, prowokację) Dostrzega zróżnicowanie słownictwa rozpoznaje słownictwo ogólnonarodowe i słownictwo o ograniczonym zasięgu (neologizmy) i rozumie ich funkcję w tekście tekstu Określa funkcję neologizmów i nagromadzenia czasowników w tekście Wyjaśnia związek między językiem narracji a ukazaną sytuacją Przedstawia propozycję odczytania konkretnego tekstu kultury Określa temat utworu i uzasadnia ją Ocenia postawy bohaterów Wskazuje funkcje użytych w utworze środków stylistycznych z zakresu słownictwa (neologizmów)
Zbigniew Herbert, Pan Cogito a perła Woody Allen, Moja apologia Tworzy spójną wypowiedź pisemną w następujących formach gatunkowych: urozmaicone kompozycyjnie i fabularnie opowiadanie Stosuje zasady organizacji tekstu zgodne z wymogami gatunku, wypowiedź na zadany temat Wyszukuje w wypowiedzi potrzebne informacje oraz cytuje Rozpoznaje intencję wypowiedzi (prowokację) Rozumie pojecie stylu, rozpoznaje styl potoczny, artystyczny i naukowy Redaguje inne zakończenie utworu Rozpoznaje ironię Wykorzystuje informacje ze słownika symboli do odczytania przekazu Przedstawia najistotniejsze treści wypowiedzi w takim Interpretuje tytuł utworu porządku, w jakim występują w tekście Charakteryzuje postać mówiącą w utworze Uwzględnia w interpretacji potrzebne konteksty tu: filozoficzny Omawia na podstawie poznanych dzieł literackich i innych tekstów kultury podstawowe ponadczasowe zagadnienia egzystencjalne, np. cierpienie Omawia funkcję elementów konstrukcyjnych utworu (tytułu) Znajduje w tekstach współczesnej kultury popularnej nawiązania do tradycyjnych wątków literackich i kulturowych Tworzy spójne wypowiedzi ustne Stosuje związki frazeologiczne, rozumiejąc ich znaczenie Wyszukuje w wypowiedzi potrzebne informacje oraz cytuje Porządkuje informacje w zależności od ich funkcji w przekazie Dostrzega autoironię w wypowiedzi osoby mówiącej Wyjaśnia znaczenie związków frazeologicznych Tworzy komiks Cytuje fragmenty samooceny Porządkuje informacje potrzebne do charakterystyki postaci
Zeszyt ćwiczeń, część 2, Postawy filozoficzne na wesoło Jan Brzechwa, Pchła Szachrajka (fragment) Opisuje odczucia, które budzi w nim dzieło Nazywa odczucia i wrażenia wywołane Charakteryzuje postać mówiącą w utworze lekturą tekstu Rozróżnia narrację pierwszoosobową i trzecioosobową oraz Wyjaśnia tytuł utworu potrafi określić ich funkcje w utworze Rozpoznaje kontekst filozoficzny w Omawia funkcję elementów konstrukcyjnych utworu (tytułu) tekstach współczesnej kultury Wskazuje elementy dramatu, takie jak tekst poboczny, dialog Uwzględnia w interpretacji potrzebne konteksty tu: filozoficzny Tworzy spójne wypowiedzi ustne w następujących formach Charakteryzuje bohatera literackiego gatunkowych: charakterystyka postaci literackiej Odbiera komunikaty pisane oraz zawarte w obrazie Zna pojęcie streszczenie Wyszukuje w wypowiedzi potrzebne informacje oraz cytuje Zna związki frazeologiczne dotyczące kłamstwa Porządkuje informacje w zależności od ich funkcji w przekazie Określa funkcję składniową Korzysta ze słownika frazeologicznego liczebników Rozpoznaje różne rodzaje podmiotów, orzeczeń, dopełnień, Zna zasady poprawnościowe związane okoliczników oraz przydawkę rozumie ich funkcje z użyciem wyrazów typu: część, cząstka, masa Rozpoznaje problematykę utworu Charakteryzuje osobę mówiącą Przedstawia najistotniejsze treści w takim porządku, w jakim w tekście występują w tekście Określa problematykę utworu Porządkuje informacje zgodnie przynależnych do następujących rodzajów sztuki: literatura z chronologią Rozpoznaje postawy stoików, epikurejczyków, cyników w tekstach współczesnej kultury Tworzy spójne wypowiedzi pisemne; dostosowuje odmianę i styl języka do gatunku, w którym się wypowiada Redaguje zaproszenie Wyjaśnia znaczenie związków
Autocharakterystyka Powtórzenie Stosuje zasady organizacji tekstu zgodne z wymogami gatunku, wypowiedź na zadany temat Stosuje związki frazeologiczne, rozumiejąc ich znaczenie Tworząc wypowiedź, dąży do precyzyjnego wysławiania się, świadomie dobiera synonimy Stosuje poprawne formy odmiany liczebników, stosuje poprawne formy wyrazów w związkach składniowych (zgody) Poprawia ewentualne błędy językowe Wprowadza do wypowiedzi partykuły, rozumiejąc ich rolę w modyfikowaniu znaczenia składników wypowiedzi SZKOŁA PISANIA autocharakterystyka Tworzenie spójnych wypowiedzi pisemnych Odbiera komunikaty pisane Wyszukuje w wypowiedzi potrzebne informacje Samodzielnie dociera do informacji w książkach, prasie, mediach elektronicznych oraz w wypowiedziach ustnych frazeologicznych Redaguje streszczenie Redaguje autocharakterystykę Gromadzi synonimy Stosuje zasady pisowni partykuły nie z liczebnikami Zna pojęcie autocharakterystyka Gromadzi informacje do opisu postaci Przedstawia najistotniejsze treści wypowiedzi w takim Tworzy plan odtwórczy wypowiedzi porządku, w jakim występują w tekście Omawia funkcję elementów konstrukcyjnych utworu (tytułu, motta). Uczeń: Tworzy spójne wypowiedzi pisemne w następujących formach Redaguje autocharakterystykę gatunkowych: charakterystyka postaci rzeczywistej Tworzy plan twórczy własnej wypowiedzi POWTÓRZENIE Utrwalenie najważniejszych zagadnień teoretycznoliterackich Porządkuje informacje w zależności od ich funkcji w przekazie Zna pojęcia: liryka, epika, dramat
Samodzielnie dociera do informacji w książkach Rozróżnia czas akcji od czasu powstania utworu Określa tematykę utworu Potrafi określić czas, w którym powstawały utwory Jana Kochanowskiego, Henryka Sienkiewicza, Czesława Miłosza, Stanisława Lema Rozumie pojęcia: franciszkanizm, liryka pośrednia, monolog wewnętrzny, paradoks, komizm, stoik, ikonografia, epikurejczyk, asceta, żywoty świętych, stygmaty, cynik, idea, legenda Przypisuje czytany utwór do właściwego rodzaju literackiego Podaje przykłady utworów lirycznych, Wskazuje funkcję użytych w utworze środków stylistycznych epickich i dramatycznych z zakresu składni (powtórzeń, pytań retorycznych) Przypisuje poznany utwór do właściwego rodzaju i gatunku literackiego Podaje przykłady środków stylistycznych z zakresu składni (powtórzenia, apostrofy, wykrzyknienia, pytania retorycznego) Tworzy spójne wypowiedzi pisemne, dostosowuje odmianę i styl języka do gatunku, w którym się wypowiada Redaguje przemówienie okolicznościowe z zastosowaniem Stosuje różne rodzaje zdań we własnych tekstach, dostosowuje szyk wyrazów i zdań składowych do wagi, jaką nadaje przekazywanym informacjom stylistycznych środków składniowych Wykorzystuje wykrzyknik jako część mowy w celu wyrażenia emocji, stosuje wołacz w celu osiągnięcia efektów retorycznych
Jonasz Kofta, Kiedy się dziwić przestanę SPRAWDŹ SIEBIE Sprawdzenie stopnia opanowania umiejętności Odbiera komunikaty pisane Wyróżnia wypowiedzenia zgodne z Wyszukuje w wypowiedzi potrzebne informacje oraz cytuje treścią utworu Cytuje fragmenty wiersza Porządkuje informacje w zależności od ich funkcji w przekazie Samodzielnie dociera do informacji w książkach Rozpoznaje problematykę utworu Charakteryzuje osobę mówiącą Przedstawia najistotniejsze treści w takim porządku, w jakim w utworze występują w tekście Określa temat utworu Charakteryzuje postać mówiącą w utworze Odróżnia lirykę bezpośrednią od liryki Wskazuje funkcje użytych środków stylistycznych z zakresu pośredniej słownictwa (metafor), składni (powtórzeń) Odróżnia powtórzenie od apostrofy, Omawia funkcję elementów konstrukcyjnych utworu (apostrofy) przynależnych do następujących rodzajów sztuki: literatura Przedstawia propozycję odczytania konkretnego tekstu kultury i uzasadnia ją Uwzględnia w interpretacji potrzebne konteksty metaforę od porównania Odczytuje konteksty w różnych tekstach kultury (filozoficzny) Nasz projekt Tworzy spójne wypowiedzi pisemne w następujących formach gatunkowych: charakterystyka postaci rzeczywistej Redaguje odpowiedź na pytanie, stosując elementy autocharakterystyki NASZ PROJEKT Wykorzystanie posiadanych wiadomości i umiejętności podczas wykonywania zadań i rozwiązywania problemów Odbiera komunikaty pisane, w tym nadawane za pomocą Gromadzi, selekcjonuje i wykorzystuje mediów audiowizualnych rozróżnia informacje przekazane materiały z różnych źródeł, w tym
Zdanie pojedyncze werbalnie oraz zawarte w dźwięku i obrazie elektronicznych, na temat historii filmu Samodzielnie dociera do informacji w książkach, prasie, niemego mediach elektronicznych Ogląda nieme filmy z lat dwudziestych Stosuje zasady korzystania z zasobów bibliotecznych, i trzydziestych wyszukuje w bibliotece źródła potrzebnych mu informacji Rozpoznaje technikę filmową i sposoby przynależnych do następujących rodzajów sztuki: film wyrażania zawartych w filmach treści oraz uczuć bohaterów Tworzy spójne wypowiedzi pisemne, dostosowuje odmianę Redaguje scenariusz filmowy (szkic i styl języka do gatunku, w którym się wypowiada fabuły utworu, ramową charakterystykę Tworzy plan twórczy własnej wypowiedzi postaci, opis scenerii, wypowiedzi Świadomie, odpowiedzialnie, selektywnie korzysta (jako bohaterów, informacje o sposobie odbiorca i nadawca) z elektronicznych środków przekazywania realizacji) informacji, w tym z internetu Operuje słownictwem z określonych kręgów tematycznych (film) NAUKA O JĘZYKU składnia zdanie pojedyncze Wykorzystanie wiedzy z zakresu składni w formułowaniu zdań pojedynczych Rozpoznaje różne rodzaje podmiotów, orzeczeń, dopełnień, Zna pojęcie funkcja składniowa okoliczników oraz przydawkę rozumie ich funkcje Określa funkcje części mowy Rozumie pojęcie sposób wyrażenia części zdania Stosuje poprawne formy odmiany rzeczowników, Dokonuje analizy składniowej zdania czasowników, przymiotników, liczebników i zaimków; stosuje pojedynczego poprawne formy wyrazów w związkach składniowych (zgody i rządu) ŚLADAMI CYWILIZACJI DOM
Śladami cywilizacji dom Olga Tokarczuk, Czas domu Wprowadzenie w zagadnienia cywilizacji i kultury Odbiera komunikaty pisane, rozróżnia informacje przekazane Odczytuje dosłowne i przenośne werbalnie oraz zawarte w obrazie znaczenie wyrazu Rozpoznaje wyrazy wieloznaczne i rozumie ich znaczenie Zbiera informacje z różnych źródeł, w tekście porządkuje i selekcjonuje Porządkuje informacje w zależności od ich funkcji w przekazie Samodzielnie dociera do informacji w książkach, prasie, mediach elektronicznych Rozpoznaje problematykę utworu Określa cechy wspólne pojęcia dom z Znajduje w tekstach współczesnej kultury popularnej uwzględnieniem różnych kontekstów nawiązania do tradycyjnych wątków kulturowych Dostrzega zróżnicowanie postaw społecznych, obyczajowych, narodowych, kulturowych Tworzy spójne wypowiedzi pisemne w następujących formach Redaguje argumenty uzasadniające gatunkowych: rozprawka twierdzenie Dom i jego przestrzenie Odbiera komunikaty pisane Rozumie pojęcie rytuał Wyszukuje w wypowiedzi potrzebne informacje oraz cytuje Zna pojęcie archetyp Porządkuje informacje z tekstu na Porządkuje informacje w zależności od ich funkcji w przekazie schemacie Znajduje w tekstach współczesnej kultury popularnej Określa funkcję wprowadzenia motywu nawiązania do tradycyjnych wątków kulturowych biblijnego do tekstu Uzasadnia przedstawienie domu jako archetypu