A C T A U N I V E R S I T A T I S L O D Z I E N S I S FOLIA OECONOMICA 274, 2012 * POJCIE BŁDU MEDYCZNEGO I ZDARZENIA MEDYCZNEGO 1. WSTP W dzisiejszych czasach istnieje wiele zawodów, które wi si ze spełnianiem ról społecznych, polegajcych na wiadczeniu usług osobom trzecim, zwizanych z ochron tak cennych wartoci jak: ycie, zdrowie czy dobre imi. S to zawody takie jak: zawód lekarza, farmaceuty, inyniera budowlanego, architekta, itp., w których powszechnie uznaje si, i myli si nie wolno. W ich przypadku zwykle nie istnieje adna strategia, która całkowicie chroniłaby przed popełnieniem błdów, a skutki jakie wywołuj mog by niezwykle dotkliwe. Szczególnie widoczne jest to w przypadku lekarzy, których błdy maj wpływ nie tylko na ycie i zdrowie leczonej jednostki ale co za tym idzie na całe otoczenie danego lekarza oraz pacjenta. Celem artykułu jest zatem uporzdkowanie terminologii dotyczcej błdu medycznego i zdarzenia medycznego. W artykule zostan zaprezentowane podstawowe definicje z zakresu błdu i zdarzenia medycznego oraz zostan przedstawione własne propozycje tych poj. Artykuł napisany jest w oparciu o zebran literatur, ródła internetowe oraz o zdobyte dowiadczenie w badaniu akt sdowych dotyczcych błdów medycznych. 2. POJCIE BŁDU I JEGO KLASYFIKACJE Pojcie błdu pojawia si niemal we wszystkich dziedzinach nauki i ycia. Przykładem mog by zarówno nauki cisłe takie jak matematyka, fizyka itp., jak równie nauki humanistyczne, to jest filozofia, pedagogika, itp. Ze wzgldu na swoj powszechno, literatura bogata jest w szereg definicji zwizanych z tym pojciem. Najbardziej ogóln z nich prezentuje Z. Pitek, który uwaa, e * Mgr, Katedra Ubezpiecze, Wydział Ekonomiczno-Socjologiczny, Uniwersytet Łódzki, 90-214 Łód, ul Rewolucji 1905 r. nr 41/43. [61]
62 błd to szczególny rodzaj zakłóce w gromadzeniu, wykorzystaniu i przekazywaniu informacji 1. E. arnecka-biały nieco rozszerza zakres tego pojcia gdy fakt wystpienia błdu uzalenia od spełnienia pewnych warunków 2 : musi istnie podmiot błdzcy czyli wyposaony w wiadomo człowiek, lub jaki inny podmiot (zwierz, posta mityczna, bóstwo), musi istnie otoczenie, w którym mog dokonywa si jakie zmiany, musi istnie jakie odniesienie danego podmiotu do danego oczekiwania. Z punktu widzenia tematu artykułu najistotniejszymi bd błdy popełniane przez człowieka zatem dalszej analizie zostan poddane tylko tego rodzaju błdy. Do dzisiaj powstała znaczca lista klasyfikacji błdów. Niezalenie od tego jakich dziedzin ycia one dotycz, na przykład E. arnecka-biały wyrónia takie błdy jak: błdy zawinione i niezawinione, błdy małe, due, banalne, ciekawe, czy te błdy teoretyczne i praktyczne 3. SYTUACJA Nieskuteczne zabezpieczenia, niejasne zagro- enia, złe oznakowanie, zbyt póne ostrzeganie, złe warunki rodowiska pracy (temperatura, wilgotno, zapylenie, hałas, wibracje, złe owietlenie, niewygodna pozycja ciała, itp.), złe warunki organizacyjne (zły styl zarzdzania, konflikt celów, stres czasowy itp.) CZŁOWIEK Niewłaciwa selekcja personelu, niewłaciwy przydział zada, nieodpowiednie lub niewystarczajce wyszkolenie, brawura, skłonno do ryzyka, frustracja, stres, poczucie niepewnoci, zmczenie senno, nuda. SKUTKI Awaria, straty materialne, urazy, uszkodzenia ciała, czasowa lub trwała niezdolno do pracy, wypadek miertelny. ZACHOWANIE Pochopne decyzje, nieuzasadnione ryzyko, łamanie zasad, przepisów i reguł, popiech, nieuwaga, bezmylno, apatia. Rys. 1. Model analizy przyczynowej powstawania błdów ludzkich r ó d ł o: Z. K o r b a n, Błdy ludzkie i ich wpływ na poziom bezpieczestwa pracy, Praca Zdrowie Bezpieczestwo 2009, nr 1(211). Jeszcze inne rodzaje błdów przedstawił Z. Pitek: błdy ludzkie wiadome i niewiadome ale moliwe do uwiadomienia oraz błdy w naturze, do których 1 Z. P itek, Błdy w Naturze i błdy wobec Natury, Prakseologia 1993, nr 3 4(120 121). 2 E. a r n e c k a - B i a ł y, Wprowadzenie: Anatomia błdu, Prakseologia 1993, nr 3 4 (120 121). 3 Ibidem.
Pojcie błdu medycznego i zdarzenia 63 dochodzi poniej wiadomoci. Nastpnie wyrónił błdy w rozumowaniu i błdy w działaniu, które s odpowiednikiem błdów teoretycznych i praktycznych 4. Dodatkowo Z. Korban uzupełnia powysze klasyfikacje o tzw. błdy pominicia (zaniechania) oraz błdy wykonania (polegajce na wydaniu błdnego polecenia, przekazaniu błdnej informacji, czy te polegajce na zastosowaniu błdnej kolejnoci realizacji etapów zadania, błdnego czasu wykonania zadanie wykonane zbyt wczenie, zadanie wykonane za póno, błdy jakociowe), które s efektem tzw. łacucha przyczynowego 5. Łacuch ten został zaprezentowany na rys. 1. Pod wzgldem skutków działa poznawczych i praktycznych błdy zostały równie podzielone przez Z. Uniszewskiego na: poyteczne, szkodliwe i obojtne 6. 3. BŁD MEDYCZNY Wraz z rozwojem sztuki lekarskiej zaczto zwraca uwag na prac lekarza. Od niego bowiem zaleało i nadal zaley ycie wielu ludzi. Popełnienie przez niego błdu medycznego nierzadko wizało si z cikimi konsekwencjami jakie musiał ponie. Aby zapobiega czy te zminimalizowa ryzyko ich powstawania od wieków tworzono rónego rodzaju kodeksy i prawa. Do szeroki wykaz dokumentów, które odwołuj si do błdów medycznych, przedstawia Z. Marek w swojej ksice pt. Błdy medyczne. Midzy innymi pierwsze wzmianki na temat błdów odnajduje on ju w kodeksie Hammurabiego, którego powstanie datuje si na XVIII w. p.n.e. Nastpnie mówi o staroytnych prawach Lex Pompeia i Lex Cornalia. W Egipcie wskazuje na Ksigi boga Thot, w Indiach Ksigi Praw Manu i inne. W Polsce pokazuje je np. w traktacie O niedoskonałych lekarzach z 1519 r. Jak mona wic zauway formowanie si definicji błdu medycznego jest niezwykle długie i po dzi dzie nie zostało ono zakoczone, dyskusje bowiem nad jej kształtem wci trwaj. Jedn z propozycji, która pojawiła si na pocztku XX w. jest definicja L. Wachholza, która została przytoczona przez Z. Marka: Błd jest to nierozmylne uszkodzenie ciała lub pozbawienie ycia chorego dokonane przez lekarza, lub inn osob do leczniczej działalnoci upowanion, a to wskutek nie wiadomoci zasad sztuki lub zaniedbania. (...) Błd moe by tylko wtedy uznany za karygodny, jeeli był widoczny, jeeli go mona było unikn, przez zastosowanie zwykłych a nie nadzwyczajnych wiadomoci lub zrcznoci i jee- 4 Z. P itek, op. cit. 5 Z. K o r b a n, Błdy ludzkie i ich wpływ na poziom bezpieczestwa pracy, Praca Zdrowie Bezpieczestwo 2009, nr 1(211). 6 Z. U n i s z e w s k i, Konflikty i negocjacje, Prószyski i Spółka, Warszawa 2002.
64 li był wynikiem naleytego namysłu lekarza nie za działania porywczego wywołanego nagłoci przypadku 7. Inny pogld przedstawił B. Popielski: Błd jest to postpowanie wbrew powszechnie uznanym zasadom wiedzy lekarskiej, w szkodliwym dla chorego działaniu lub zaniechaniu, którego mona było unikn stosujc si do zasad odpowiadajcych stanowi wiedzy lekarskiej 8. Z bardziej współczesnych podej, mona wyróni stanowisko A. Liszewskiej: Błdem w sztuce lekarskiej nazywamy takie postpowanie lekarza, które narusza wypracowane na gruncie nauki i praktyki medycznej obowizujce w konkretnym wypadku reguły postpowania zawodowego 9. Podobnie autorzy publikacji organizacyjny błd medyczny rozumiej przez błd w sztuce lekarskiej, błdne z medycznego punktu widzenia rozpoznanie lub leczenie w wyniku bd braku wiadomoci przecitnie wymaganych od praktykujcego lekarza, bd braku naleytej starannoci, przy zachowaniu której nie nastpiłyby skutki ujemne dla zdrowia lub ycia pacjenta 10. Dla potrzeb tej pracy błdem medycznym nazywa bdziemy postpowanie lekarza lub innej osoby upowanionej do działalnoci leczniczej, które doprowadziło do pogorszenia si stanu zdrowia, uszkodzenia ciała pacjenta lub pozbawienia ycia chorego, wskutek braku przecitnie wymaganej od praktykujcego lekarza wiedzy, czy te braku naleytej starannoci przy wykonywaniu czynnoci medycznych. Działalnoci lecznicz, w myl Ustawy z dnia 15 kwietnia 2011 r. o działalnoci leczniczej jest przede wszystkim udzielanie wiadcze zdrowotnych, czyli wiadcze słucych zachowaniu, ratowaniu, przywracaniu lub poprawie zdrowia oraz inne działania medyczne wynikajce z procesu leczenia lub przepisów odrbnych regulujcych zasady ich wykonywania 11. Wymagania, co do wiedzy jak lekarz powinien posiada, precyzuje midzy innymi Ustawa o zawodzie lekarza i lekarza dentysty oraz Kodeks etyki lekarskiej. Według pierwszego aktu prawnego, obowizkiem kadego lekarza jest posiadanie odpowiednich kwalifikacji potwierdzonych odpowiednimi dokumentami 12. Kodeks etyki lekarskiej za mówi, i lekarz nie powinien wykracza poza swoje umiejtnoci zawodowe przy wykonywaniu czynnoci diagnostycznych, zapobiegawczych, leczniczych i orzeczniczych. Jeli zakres tych czynnoci 7 Z. M a r e k, Błd medyczny. Odpowiedzialno etyczno-deontologiczna i prawna lekarza, Wydawnictwo Medyczne, Kraków 2007. 8 B. P o p i e l s k i, Medycyna i Prawo, PZWL, Warszawa 1968. 9 A. L i s z e w s k a, Odpowiedzialno karna lekarza za błd w sztuce medycznej, Edukacja prawnicza, maj 2009, nr 107. 10 L. P o d c i e c h o w s k i, A. K r ó l i k o w s k a, P. H i n c z, J. W i l c z y s k i, Organizacyjny błd medyczny, Perinatologia, Neonatologia i Ginekologia 2009, t. 2, z. 4, s. 288 292. 11 Ustawa z dnia 15 kwietnia 2011 r. o działalnoci leczniczej, DzU 2011, nr 112, poz. 654; art. 3. 12 Ustawa o zawodzie lekarza i lekarza dentysty z dnia 5 grudnia 1996 r., DzU 2008, nr 136, poz. 857.
Pojcie błdu medycznego i zdarzenia 65 przewysza umiejtnoci lekarza, wówczas winien si on zwróci do bardziej kompetentnego kolegi. Wyjtek stanowi nagłe wypadki i cikie zachorowania, gdy zwłoka moe zagraa zdrowiu lub yciu chorego 13. Czynnociami medycznymi s natomiast wszelkie działania podejmowane zgodnie z obowizujcymi w medycynie metodami i procedurami, których przedmiotem jest organizm człowieka 14. Przez brak zachowania naleytej starannoci rozumie bdziemy w przypadku działalnoci lekarskiej niedbalstwo i brak sumiennoci w postpowaniu z pacjentem w okrelonej sytuacji 15. Jak podaj autorzy artykułu o starannoci i rzetelnoci lekarza, w przepisach prawnych spotka si moemy z okreleniem starannoci, uytym w rónym kontekcie, najczciej jako wymóg sumiennego, uwanego i troskliwego zajmowania si pacjentem. Podobnie jak w przypadku samego pojcia błdu, tak i przy błdzie medycznym, dokonuje si klasyfikacji rónych rodzajów tego typu błdów. I tak w medycynie spotykamy si z: błdami decyzyjnymi, błdami wykonawczymi, błdami organizacyjnymi oraz błdami opiniodawczymi. Pierwsze z nich zwizane s z błdami diagnostycznymi i terapeutycznymi czyli takie, które wi si z błdnym rozpoznaniem, mimo e mona było unikn podjcia złej decyzji gdyby lekarz postpował zgodnie ze swoj wiedz i doktryn. Drugi rodzaj błdów dotyczy niepoprawnego wykonania prawidłowego zlecenia diagnostycznego lub terapeutycznego. Najczciej dotyczy wadliwego wykonania zlecenia przełoonego przez jego podwładnego. Nastpny rodzaj to błdy organizacyjne, które s zwizane z wadliw organizacj pracy w danej jednostce medycznej. Wyrónia si tutaj trzy kategorie tego błdu: 1) błd popełniony w wyniku niepoprawnej pracy zespołu, 2) niepoprawne przechowywanie leków, niewłaciwe ich oznaczenie czy te brak troski o sterylno narzdzi, opatrunków itp., 3) błdy dokonywane przez kierowników duych zespołów, lekarzy wojewódzkich, czy te osoby kierujce resortem zdrowia. Ostatni za kategori błdów s błdy opiniodawcze, które s zwizane z wystawianiem wszelkiego rodzaju dokumentów, zawiadcze o stanie zdrowia pacjenta, które nie zawsze odzwierciedlaj stan faktyczny 16. 13 Kodeks etyki lekarskiej, http://www.nil.org.pl/ data/assets/pdf_file/0003/ 4764/Kodeks- Etyki-Lekarskiej.pdf; stan z dnia 26 maja 2012. 14 B. B r o n i e w i c z, Legalno zabiegu leczniczego, http://www.prawaczlowieka.edu.pl/ index.php?dok=a93c168323147d1135503939396cac628dc194c5-d3; stan z dnia 26 maja 2012. 15 J. T r n k a, J. D r o n i k, R. S u s ł o, A. S t e c i w k o, Staranno i rzetelno a lekkomylno- ci niedbalstwo w pracy lekarza rodzinnego, Przewodnik lekarza 2008, nr 1. 16 Z. M a r e k, op. cit.
66 4. POJCIE ZDARZENIA Podobnie jak w przypadku pojcia błdu, pojcie zdarzenia pojawia si w wielu dziedzinach nauki. Przykładem równie tutaj bdzie matematyka, psychologia, prawo, medycyna itp. Do duo miejsca na ten temat powica prakseologia czyli nauka zajmujca si badaniem ludzkich czynnoci celowych i wiadomych. W twórczoci T. Kotarbiskiego teoria zdarze zajmowała bardzo wane miejsce. Według niego zdarzeniami s bd zmiany (zdarzenia kinetyczne), jak np. przelot pocisku, bd stan rzeczy (zdarzenia statyczne) jak np. tkwienie klucza w zamku. Kade zdarzenie zajmuje pewien odcinek czasu, który nazywamy chwil tego zdarzenia 17. Nieco odmienne zdanie miał W. Łukaszewski, który uwaał, e o zdarzeniu mona mówi w sposób zrozumiały tylko wtedy gdy współwystpuj w czasie i przestrzeni co najmniej dwa obiekty jakimi s przedmioty bd ludzie. Posiada ono nastpujce cechy: musi istniecisła lokalizacja czasowa i przestrzenna, musi mie charakter niepowtarzalny i jednokierunkowy, musi by wyłczne oraz wystpowa niepełna przewidywalno i niepełna podatno na manipulacj 18. W literaturze wyodrbnia si róne rodzaje zdarze. Jednym z nich jest zdarzenie losowe, czyli takie, które jest niepewne i niezalene od woli dotknitej nim osoby. Według W. Warkałły zdarzenia te zwizane s z takimi cechami jak: statystyczna prawidłowo co sprawia, e pojawienie si danego zdarzenia daje moliwo uycia metod statystycznych, nadzwyczajno tzn. zdarzenie jest nadzwyczajne tylko dla tego kogo dane zdarzenie dotyczy, losowo brak moliwoci stwierdzenia kogo dotknie dane zdarzenie 19. Nie zawsze mówic o danym zdarzeniu moemy wyróni wszystkie te cechy jednoczenie. Niekiedy trudnoci staje si wykazywanie statystycznej prawidłowoci, o niej moemy bowiem mówi tylko wtedy gdy wystpuje wiele zdarze podobnych, które s rejestrowane. W praktyce jednak wystpuje wiele zdarze, które cechuj si pewn niepowtarzalnoci i unikatowoci danego zdarzenia. W sensie prawnym natomiast wyróni mona tzw. zdarzenie prawne czyli fakt, z którym prawo wie okrelone skutki prawne. Skutki te zale bowiem od tego czy było ono zalene od woli człowieka czy te nie (zob. rys. 2). 17 T. K o t a r b iski, Wybór pism, t. 1, Warszawa 1957, s. 720 728. 18 W. Ł u k a s z e w s k i, Szanse rozwoju osobowoci, Ksika i Wiedza, Warszawa 1984. 19 W. W a r k a ł ł o (red.), Ubezpieczenia Majtkowe. Ochrona ubezpieczeniowa mienia społecznego, Instytut Nauk Prawnych Polskiej Akademii Nauk, Warszawa 1971.
Pojcie błdu medycznego i zdarzenia 67 Zdarzenie prawne Zdarzenie niezalene od woli człowieka Zdarzenie zalene od woli człowieka Czyny Akty prawne Czyny dozwolone Czyny niedozwolone Akty organów pastwa Czynnoci prawne Rys. 2. Zdarzenia w sensie prawnym r ó d ł o: J. B o r a t y s k i, Prawo i postpowanie administracyjne, WSiP, Warszawa 2005. Zdarzenia zalene od woli człowieka s wynikiem działalnoci ludzi. Mona je podzieli na czyny, które s działaniami podejmowanymi bez zamiaru wywoływania skutków prawnych oraz akty prawne, czyli czynnoci prawne, akty administracyjne i orzeczenia sdowe. Osobnej uwagi wymagaj natomiast zdarzenia wystpujce w medycynie. 5. ZDARZENIE MEDYCZNE W medycynie wyodrbniono zdarzenia niepodane, które charakteryzuj si tym, e w przypadku wystpienia błdu medycznego odpowiedzialno ponosz nie tylko wiadczeniodawcy, ale równie zalecane procedury, sprzt oraz placówka funkcjonujca w okrelonym systemie ochrony zdrowia. Definicja zdarzenia niepodanego wskazuje, e moe ono wynika nie tylko z winy
68 człowieka czy zespołu ludzi ale take z ergonomicznej niedoskonałoci poszczególnych ogniw systemu 20. Przyczyn zdarze niepodanych lekarza mona upatrywa w złoonoci procesów leczniczych, istnieniu utajonych problemów w systemie, dysproporcji pomidzy postpami wiedzy i technologii medycznej a moliwociami cigłego dokształcania si lekarzy i innych pracowników słuby zdrowia. Natomiast do indywidualnych czynników ludzkich wpływajcych na powstawanie tych zdarze zaliczy mona ogólne słaboci natury człowieka np. błdy podczas wykonywania prostych czynnoci, stan zdrowia i sprawnoci lekarza, błdy poznawcze, szczególne cechy osobowoci i zachowania si 21. Pojcie zdarzenia medycznego zostało wprowadzone przez Ustaw z dnia 28 kwietnia 2011 r. o zmianie ustawy o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta oraz Ustawy o ubezpieczeniach obowizkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych. Na jej podstawie stworzono nowy sposób dochodzenia odszkodowania w przypadku zajcia zdarzenia medycznego. W myl jej zapisu zdarzeniem medycznym nazywamy zakaenia pacjenta biologicznym czynnikiem chorobotwórczym, uszkodzenia ciała lub rozstrój zdrowia pacjenta albo mier pacjenta bdc nastpstwem niezgodnych z aktualn wiedz medyczn: 1) diagnoz, jeeli spowodowała ona niewłaciwe leczenie albo opóniła właciwe leczenie, przyczyniajc si do rozwoju choroby, 2) leczeniem, w tym wykonania zabiegu operacyjnego, 3) zastosowaniem produktu leczniczego lub wyrobu medycznego. Przepis ten stosuje si tylko do zdarze medycznych bdcych nastpstwem udzielania wiadcze zdrowotnych w szpitalu 22, wykluczajc tym samym takie zakłady opieki zdrowotnej jak przychodnie, ambulatoria, pogotowie ratunkowe, itp. Moemy zatem stwierdzi, e zdarzenie medyczne posiada cechy zdarzenia niepodanego, poniewa zawiera w sobie niezamierzone i niespodziewane wydarzenie w procesie diagnostycznym lub leczniczym powodujce przejciow lub trwał szkod u pacjenta 23. Aby uproci nieco wyej przedstawion definicj zaproponowano na potrzeby niniejszego artykułu nowe podejcie, według którego zdarzeniem medycznym nazywa bdziemy czynnoci szpitalne, które przyczyniły si do po- 20 L. K r y s t, Zdarzenie niepodane i błdy medyczne w opiece zdrowotnej, Bezpieczestwo Pracy Nauka i Praktyka, listopad 2011, nr 11(482). 21 R. C r a n o v s k y, R. K r a j e w s k i, Przyczyny zdarze niepodanych i ogólne zasady postpowania lekarza w razie ich wystpienia, Medycyna praktyczna 2011, nr 3. 22 DzU 2011, nr 113, poz. 660 Ustawa z dnia 28 kwietnia 2011 r. o zmianie ustawy o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta oraz ustawy o ubezpieczeniach obowizkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych. 23 R. C r a n o v s k y, O niedoskonałoci naszych poczyna, czyli o tzw. błdach medycznych wprowadzenie, Medycyna praktyczna 2011, nr 1.
Pojcie błdu medycznego i zdarzenia 69 gorszenia stanu zdrowia pacjenta lub spowodowały jego mier poprzez dokonanie złej diagnozy, niewłaciwego leczenia lub zastosowania produktów leczniczych. Przez czynnoci medyczne rozumie bdziemy wszelkie działania podejmowane zgodnie z obowizujcymi w medycynie metodami i procedurami, których przedmiotem jest organizm człowieka, wykonywanymi na terenie szpitala. 6. BŁD MEDYCZNY A ZDARZENIE MEDYCZNE Analizujc poszczególne pojcia mona zauway, e s one nierozłczne. Potwierdza to R. Kozela, który wyjania, e błd medyczny traktowany jest jako przesłanka do zaistnienia zdarzenia niepodanego w systemie opieki zdrowotnej 24. Biorc za pod uwag to, e zdarzenie niepodane to pojcie nieco szersze od zdarzenia medycznego, moemy powiedzie, e błd medyczny determinuje powstanie zdarzenia medycznego. Nieco odmienne podejcie przedstawił R. Cranovsky, który pisze: błdem medycznym nazywamy zdarzenie, którego mona było unikn, ale tego nie uczyniono 25. Kolejn rónic midzy tymi pojciami jest wskazanie kto dopucił si do powstania danego zdarzenia. W przypadku błdu medycznego naley wskaza konkretn osob jak lekarz, pielgniarka, czy aptekarz. W tym celu powołuje si biegłych sdowych, którzy maj rozstrzygn czy dana osoba dopuciła si błdu medycznego czy te nie. Podejcie za wykorzystujce zdarzenia medyczne skupia si jedynie na samym fakcie zaistnienia zdarzenia, który musi by zbadany przez odpowiedni komisj wojewódzk. W razie potwierdzenia wystpienia danego zdarzenia odpowiedzialno za nie bierze całkowicie szpital. 7. UWAGI KOCOWE Postawiony na wstpie cel powyszego artykułu został osignity, gdy przedstawiono propozycj definicji badanych poj oraz dokonano czciowej analizy dostpnej literatury. Udało si równie dokona pewnego rodzaju porównania badanych poj, w wyniku którego wskazano na wiksz bezosobowo zdarzenia niepodanego oraz nakierunkowanie go tylko na działalno 24 R. K o z e l a, Błdy lekarskie a ergonomia, Atest: Ochrona Pracy 2010, nr 1. 25 R. C r a n o v s k y, O niedoskonałoci, op. cit.
70 lecznicz szpitala. Warto wskaza, e odpowiedzialno z tytułu zajcia błdu medycznego dotyczy wszystkich lekarzy wszystkich specjalnoci pracujcych w rónych placówkach leczniczych. Niewtpliwie temat nie został całkowicie wyczerpany, a dyskusje nad kształtem przedstawionych definicji nadal bd trwały. Kolejnym kierunkiem bada powinno by zatem nie tylko badanie tych poj pod wzgldem ich treci ale take pod wzgldem skutków ekonomicznych błdów medycznych i zdarze medycznych. THE CONCEPT OF MEDICAL ERROR AND MEDICAL EVENT In this paper, Author presents basic definitions found in the Polish literature concerning medical error and medical event. Author proposes her own definitions for the terms. The concept of a medical event was first used in the recent Act of 28 April 2011 amending the act on the patient's rights and Patient's Ombudsman, and the act on obligatory insurance, Guarantee Fund and the Polish Motor Insurers' Bureau, while the notion of a medical error has been used for long. Thus, Author examines differences between the two terms. Based on analysis, Author concludes that the occurrence of a medical event does not require us to demonstrate who has contributed its occurrence, while such demonstration is required in the case of a medical error. The two terms are associated with different scopes of liability for the occurred medical event or error, that is, a medical event is limited to therapeutic activities activity of hospitals while liability for a medical error may be attributed to all medicinal entities. Key words: error, event, medical error, medical event, classification of medical terror.