Ubezpieczenia lekarzy i lekarzy dentystów

Transkrypt

1 Ubezpieczenia lekarzy i lekarzy dentystów Podstawy prawne, zakres i produkty ubezpieczenia Marta Klimkowska-Misiak Przewodnicząca zespołu ds. ubezpieczeń Naczelnej Rady Lekarskiej

2 Agenda 1. Definicja pojęcia odpowiedzialność i jej rodzaje 1. Ubezpieczenie obowiązkowe w świetle ustawy o ubezpieczeniu obowiązkowym, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych 1. Dlaczego ubezpieczenie odpowiedzialności cywilnej lekarza jest dla niego ważne? 1. Obowiązki ubezpieczeniowe lekarza w świetle przepisów prawa obowiązującego w 2011 roku 1. Regulacje prawne dotyczące ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej wynikające z wejścia w życie ustawy o działalności leczniczej

3 Odpowiedzialność to konieczność, obowiązek moralny lub prawny odpowiadania za swoje czyny i ponoszenie za nie konsekwencji Rodzaje odpowiedzialności: powszechna: karna, represyjna - za popełnienie przestępstwa cywilna, odszkodowawcza - za wyrządzoną szkodę lub krzywdę majątkową przesłanki poniesienia odpowiedzialności cywilnej (szkoda, związek przyczynowy, wina) szczególna: zawodowa - za przewinienia zawodowe

4 W etyce odpowiedzialność jest określana jako świadomość ponoszenia konsekwencji za czyny wykonane bądź niewykonanie czynów, a więc za zachowanie nakazane lub zakazane normą moralną i oceniane jest pozytywnie lub negatywnie. Odpowiedzialność zawodowa to obowiązek moralny lub prawny ponoszenia konsekwencji za wykonane osobiście lub polecone innej osobie do wykonania czynności zawodowe lub za ich zaniedbanie bądź zaniechanie. Jest związana z przynależnością do określonej grupy zawodowej i wiąże się z interpretacją przyjętych przez tę grupę norm określonych m.in w kodeksie deontologicznym (kadra kierownicza odpowiada za to komu zleciła zadania i jakie stworzyła warunki do ich realizacji).

5 Cechy charakterystyczne dla ubezpieczeń obowiązkowych wynikające z treści poszczególnych artykułów ustawy o ubezpieczeniach obowiązkowych Art. 1 ust. 3 podstawowe zasady jakim powinny odpowiadać, inne niż w pkt. 1 umowy ubezpieczeń obowiązkowych. Art. 4 ust. 4 są to ubezpieczenia wynikające z przepisów odrębnych ustaw lub umów międzynarodowych ratyfikowanych przez RP, nakładających na określone podmioty obowiązek zawarcia umowy Art. 5 ust. 2 zakład ubezpieczeń nie może odmówić zawarcia umowy ubezpieczenia obowiązkowego jeżeli w ramach prowadzonej działalności zawiera takie umowy ubezpieczenia Art. 5 ust. 3 MF określa w drodze Rozporządzenia rodzaj i zakres dokumentu potwierdzającego spełnienie obowiązku zawarcia umowy

6 Cechy charakterystyczne dla ubezpieczeń obowiązkowych wynikające z treści poszczególnych artykułów ustawy o ubezpieczeniach obowiązkowych Art. 6 umowę ubezpieczenia obowiązkowego zawartą z naruszeniem przepisów ustawy oraz odrębnych ustaw lub umów międzynarodowych wprowadzających obowiązek ubezpieczenia uważa się za zawartą zgodnie z tymi przepisami, z zastrzeżeniem art. 10 ust. 1 Art. 7 określa sumę gwarancyjną lub sumę ubezpieczenia stanowiącą górną granice odpowiedzialności zakładu ubezpieczeń Art. 9 umowa ubezpieczenia OC obejmuje odpowiedzialność cywilną podmiotu objętego obowiązkiem ubezpieczenia za szkody wyrządzone czynem niedozwolonym oraz wynikłe z niewykonania lub nienależnego wykonania Zobowiązania Art. 9a obejmuje szkody o jakich mowa w Art. 9, będące następstwem zdarzenia, które miało miejsce w okresie ubezpieczenia

7 Cechy charakterystyczne dla ubezpieczeń obowiązkowych wynikające z treści poszczególnych artykułów ustawy o ubezpieczeniach obowiązkowych Art. 11 ust. 2 obejmuje również szkody będące wynikiem rażącego niedbalstwa ubezpieczonego lub osób, za które ponosi on odpowiedzialność Art. 11 ust. 3 mówi, że zakładowi przysługuje prawo dochodzenia od ubezpieczonego lub osób, za które ponosi on odpowiedzialność zwrotu odszkodowania za szkody określone w ust. 2, a także w przypadku jeżeli szkoda została wyrządzona przez ubezpieczonego lub osoby..., w stanie: po użyciu alkoholu pod wpływem środków odurzających, substancji psychotropowych środków zastępczych w rozumieniu przepisów o przeciwdziałaniu narkomanii

8 Cechy charakterystyczne dla ubezpieczeń obowiązkowych wynikające z treści poszczególnych artykułów ustawy o ubezpieczeniach obowiązkowych Art. 12 niezapłacenie raty składki w terminie nie powoduje ustania odpowiedzialności ubezpieczyciela Art 14 określa tryb wypłaty odszkodowania: 30 dni od informacji o szkodzie od poszkodowanego lub uprawnionego jeśli komplikacje - 14 dni od ostatecznego ustalenia szkody i wysokości odszkodowania, nie dłużej niż 90 dni od ogłoszenia niemożność wypłacenia jeżeli toczy się postępowanie cywilne lub karne

9 Cechy charakterystyczne dla ubezpieczeń obowiązkowych wynikające z treści poszczególnych artykułów ustawy o ubezpieczeniach obowiązkowych Art. 15 ubezpieczyciel powinien zwrócić koszty poniesione w celu zapobieżenia zwiększenia szkody oraz niezbędne koszty obrony w postępowaniu karnym i koszty zastępstwa prawnego w postępowaniu cywilnym, poniesione na polecenie lub za zgodą zakładu ubezpieczeń Art. 20 ust. 2 w postępowaniu sądowym o naprawienie szkody objętej ubezpieczeniem obowiązkowym OC jest niezbędne przypozwanie zakładu ubezpieczeń.

10 Znaczenie ubezpieczenia OC dla lekarza JEDYNY RODZAJ ODPOWIEDZIALNOŚCI JAKĄ MOŻNA UBEZPIECZYĆ

11 Znaczenie ubezpieczenia OC dla lekarza Ubezpieczenie OC zabezpiecza lekarza przed roszczeniami pacjentów z tytułu błędów medycznych czyli sytuacji, gdy: nie rozpoznał nieprawidłowo leczył zaniedbał lub zlekceważył objawy podjął się leczenia, mimo że nie posiadał odpowiedniej biegłości

12 Znaczenie ubezpieczenia OC dla lekarza a zatem - gdy nie zrobił dla chorego wszystkiego, co mógł i powinien Błąd medyczny - przesłanki i jego rodzaje wg dr Elżbiety Skupień Instytut Ekspertyz Sądowych w Krakowie

13 Znaczenie ubezpieczenia OC dla lekarza Stale rośnie wiadomość ubezpieczeniowa wśród pacjentów. Wzrasta liczba roszczeń związanych ze szkodami wyrządzonymi przy wykonywaniu czynności medycznych spowodowanych głównie błędami lekarskimi i zarażeniami chorobami zakaźnymi przede wszystkim WZW, a także w związku ze szkodami powstałymi na skutek naruszenia praw pacjenta, do których należą w szczególności:

14 Znaczenie ubezpieczenia OC dla lekarza Prawo do: Świadczeń zdrowotnych, Informacji, Tajemnicy informacji, Wyrażenia zgody na udzielanie świadczeń zdrowotnych, Poszanowania intymności i zgodności, Dostępności do dokumentacji medycznej, Zgłoszenia sprzeciwu wobec opinii lub orzeczeń lekarza Opieki duszpasterskiej itd.

15 Znaczenie ubezpieczenia OC dla lekarza Wzrasta wartość zasądzanych sum odszkodowań. w 2000 roku Sąd Najwyższy zasądził 10. tyś złotych tytułem odszkodowania za zakażenie wirusem żółtaczki typu C w 2006 roku zasądzona kwota to 150. tyś złotych

16 Znaczenie ubezpieczenia OC dla lekarza Roszczenia zgłaszane są z dużym opóźnieniem w stosunku do daty w której zdarzenie miało miejsce (nie zwalnia to nas z odpowiedzialności). Art. 442 ust. 3 w razie wyrządzenia szkody na osobie, przedawnienie nie może skończyć się wcześniej niż z upływem trzech lat od dnia, w którym poszkodowany dowiedział się o szkodzie i osobie obowiązanej do jej naprawienia.

17 Znaczenie ubezpieczenia OC dla lekarza Poszkodowany może dochodzić od lekarza lub ubezpieczyciela następujących świadczeń: jednorazowego zadość uczynienia odszkodowania z tytułu utraconych dochodów pokrycia tzw. utraconych korzyści pokrycia niezbędnych kosztów leczenia renty na zwiększone potrzeby pokrycia kosztów przekwalifikowania zawodowego

18 Znaczenie ubezpieczenia OC dla lekarza Z roszczeniem może wystąpić sam poszkodowany i jego najbliższa rodzina. Jeśli w wyniku zdarzenia poszkodowany zmarł, to rodzina może wystąpić o dodatkowe świadczenia: pokrycie kosztów pochówku i nagrobka rentę alimentacyjną zadośćuczynienie za doznaną krzywdę i cierpienie

19 Obowiązkowe ubezpieczenie OC Były zawierane na podstawie poniższych przepisów, zawartych w niżej wymienionych ustawach: z dnia 5 grudnia 1996 roku o zawodach lekarza i lekarza dentysty z dnia 30 sierpnia 1991 roku o zakładach opieki zdrowotnej z dnia 27 sierpnia 2004 roku o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych.

20 Obowiązkowe ubezpieczenie OC Ustawa z dnia 15 kwietnia 2011 roku o działalności leczniczej wprowadziła obowiązek zawarcia umowy ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej dla wszystkich podmiotów wykonujących działalność leczniczą, do których należą: przedsiębiorcy we wszelkich formach przewidzianych dla wykonywania działalności gospodarczej (art. 17, ust. 1, pkt. 4) samodzielne publiczne zakłady opieki zdrowotnej jednostki budżetowe instytuty badawcze prowadzące badania naukowe i prace rozwojowe w dziedzinie nauk medycznych

21 Obowiązkowe ubezpieczenie OC fundacje i stowarzyszenia, których celem statutowym jest wykonywanie zadań w zakresie ochrony zdrowia i których statut dopuszcza prowadzenie przez nie działalności leczniczej kościoły lub związki wyznaniowe praktyki zawodowe wykonywane przez lekarzy i lekarzy dentystów (art.18 ust.1, pkt. 5) praktyki zawodowe wykonywane przez pielęgniarki i położne (np. art. 19, ust. 1, pkt. 7) Jest to warunek podjęcia i prowadzenia działalności leczniczej zgodnie z ustawą o działalności leczniczej.

22 Obowiązkowe ubezpieczenie OC Umowa ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej obejmuje szkody będące następstwem udzielania świadczeń zdrowotnych albo niezgodnego z prawem zaniechania udzielania świadczeń zdrowotnych.

23 Obowiązkowe ubezpieczenie OC Definicja świadczeń zdrowotnych: Działania służące zachowaniu, ratowaniu, przywracaniu lub poprawie zdrowia oraz inne działania medyczne wynikające z procesu leczenia lub przepisów odrębnych regulujących zasady ich wykonywania.

24 Obowiązkowe ubezpieczenie OC Szeroki zakres ochrony: Ubezpieczenie OC obejmuje wszystkie szkody wyrządzone działaniem lub zaniechaniem ubezpieczonego, które miało miejsce w okresie trwania ochrony ubezpieczeniowej, będące następstwem udzielania świadczeń zdrowotnych albo niezgodnego z prawem zaniechania udzielania świadczeń zdrowotnych - bez możliwości umownego ograniczenia odpowiedzialności zakładu ubezpieczeń.

25 Obowiązkowe ubezpieczenie OC Wyłączenia: Ubezpieczenie OC nie obejmuje szkód wyrządzonych przez podmiot wykonujący działalność leczniczą w przypadku: pozbawienia lub w okresie zawieszenia prawa doprowadzenia działalności leczniczej polegających na uszkodzeniu, zniszczeniu lub utracie rzeczy polegających na zapłacie kar umownych powstałych w skutek działań wojennych, stanu wojennego, rozruchów i zamieszek, a także aktów terroru

26 Obowiązkowe ubezpieczenie OC Wyłączenia: Obejmuje szkody będące następstwem zabiegów chirurgii plastycznej lub zabiegów kosmetycznych, jednak tylko jeśli są udzielane w przypadkach będących następstwem wady wrodzonej, urazu, choroby lub następstwem jej leczenia.

27 Obowiązkowe ubezpieczenie OC Wysoki poziom sumy gwarancyjnej? - Suma gwarancyjna jest uzależniona od rodzaju podmiotu świadczącego działalność leczniczą np. dla lekarza lub lekarza dentysty wykonującego działalność leczniczą w formie jednoosobowej działalności gospodarczej jako indywidualna praktyka lekarska - suma gwarancyjna została określona jako równowartość: 75 tysięcy euro za jedno zdarzenie 350 tysięcy euro na wszystkie zdarzenia

28 Obowiązkowe ubezpieczenie OC Wysoki poziom sumy gwarancyjnej? 100 tysięcy euro za jedno zdarzenie 500 tysięcy euro na wszystkie zdarzenia dla podmiotu leczniczego, o którym mowa w art. 4 ust. 1 cytowanej ustawy wykonującego działalność leczniczą, o której mowa w art. 8 pkt.1

29 Obowiązkowe ubezpieczenie OC Obligatoryjna data zawarcia umowy - Obowiązek zawarcia umowy ubezpieczenia powstaje najpóźniej w dniu poprzedzającym dzień rozpoczęcia wykonywania działalności leczniczej. Kierownik danego podmiotu niezwłocznie (nie później niż w terminie 7 dni od zawarcia umowy) przekazuje organowi prowadzącemu rejestr, dokumenty ubezpieczenia potwierdzające zawarcie umowy ubezpieczenia wystawione przez ubezpieczyciela. W zależności od rodzaju podmiotu organem prowadzącym rejestr jest wojewoda, okręgowa izba lekarska, bądź okręgowa izba pielęgniarek i położnych.

30 Dziękuję za uwagę