ODPOWIEDZI I SCHEMAT PUNKTOWANIA POZIOM PODSTAWOWY DLA NIEWIDOMYCH Zdający otrzymuje punkty tylko za poprawne rozwiązania, precyzyjnie odpowiadające poleceniom zawartym w zadaniach. Poprawne rozwiązania zadań, uwzględniające inny tok rozumowania niż podany w modelu, oceniane są zgodnie z zasadami punktacji. Gdy do jednego polecenia zdający podaje kilka odpowiedzi (z których jedna jest prawidłowa, inne nieprawidłowe), to nie otrzymuje punktów za żadną z nich. Jeżeli polecenie brzmi: Napisz równanie reakcji..., to w odpowiedzi zdający powinien napisać równanie reakcji chemicznej, a nie jej schemat. Dobór współczynników w równaniach reakcji chemicznych może różnić się od przedstawionego w modelu (np. mogą być zwielokrotnione), ale bilans musi być prawidłowy. Niewłaściwy dobór lub brak współczynników powoduje utratę punktu za zapis tego równania. W rozwiązaniach zadań rachunkowych oceniane są: metoda, wykonanie obliczeń i podanie wyniku z jednostką. Błędny zapis jednostki lub jej brak przy ostatecznym wyniku liczbowym powoduje utratę punktu. W obliczeniach wymagane jest poprawne zaokrąglanie wyników liczbowych. Za poprawne obliczenia będące konsekwencją zastosowania niepoprawnej metody zdający nie otrzymuje punktów. Za poprawne spostrzeżenia i wnioski będące konsekwencją niewłaściwie zaprojektowanego doświadczenia zdający nie otrzymuje punktów. Za napisanie wzorów strukturalnych zamiast wzorów półstrukturalnych (grupowych) nie odejmuje się punktów. Zapis, w równaniach reakcji nie jest wymagany. W równaniach reakcji, w których ustala się stan równowagi, brak nie powoduje utraty punktów. Elementy odpowiedzi umieszczone w nawiasach nie są wymagane.
Przykładowy zestaw zadań z chemii dla osób niewidomych Zadanie Model odpowiedzi Uwagi za czynność. A. - Za wybór nuklidów o numerach: I, II B. - Za wybór nuklidów o numerach: I, III. - Za obliczenie różnicy elektroujemności w NaCl, i HCl 0,9 - Za napisanie wzoru związku, w którym występuje wiązanie jonowe: NaCl. - Za zastosowanie prawidłowej metody opartej o interpretację równania reakcji. - Za obliczenia i podanie prawidłowego wyniku z poprawną jednostką: m (a) Me 40 u I sposób x Me 6 g Me,4 dm wodoru 8,96 dm wodoru M Me 40 g mol - m (a) Me 40 u II sposób 8,96 dm n H,4 dm mol 0,4 mol n Me n H 0,4 mol 6 g M Me 40 g mol - 0,4 mol m (a) Me 40 u Punktacja 4. - Za podanie nazwy pierwiastka: siarka za zadanie
5. - Za napisanie równania reakcji : SiO + 4Al Al O + Si 6. - Za napisanie równania reakcji: Ca + + CO - CaCO Pełny zapis jonowy ze skreśleniami należy uznać za poprawny. 7. A.- Za napisanie równania reakcji w probówce I: NaOH + SO NaHSO 4 lub NaOH + SO Na SO 4 + H O - Za napisanie równania reakcji w probówce II: CaO + HCl CaCl + H O Dopuszcza się zapis równań w probówce I: SO + H O H SO 4 i H SO 4 + NaOH Na SO 4 + H O B. - Za określenie charakteru chemicznego tlenków: SO - kwasowy CaO - zasadowy 8. A.- Za wybór odczynników: sód, woda lub Na, H O B. - Za napisanie równania reakcji: Na + H O NaOH + H 9. - Za napisanie równań reakcji: CuO + H SO 4 CuSO 4 + H O CuSO 4 + NaOH Cu(OH) + Na SO 4 0. A. - Za napisanie równania reakcji: CaCO (T ) CaO + CO Dopuszcza się zapis równań w probówce II: CaO + H O Ca(OH) i Ca(OH) + HCl CaCl + H O Dopuszcza się odpowiedź: (SO ) - kwaśny Dopuszcza się zapis : CuO + SO CuSO 4 Uznaje się użycie każdego rozpuszczalnego w wodzie wodorotlenku. B. - Za określenie typu reakcji: endotermiczna lub endoenergetyczna lub endoergiczna lub endo- (endo). - Za napisanie wzorów związków: CO, CH 4, SO Za prawidłowe wzory pkt, za prawidłowe wzory pkt, za lub brak wzoru 0 pkt
4 Przykładowy zestaw zadań z chemii dla osób niewidomych. - Za określenie najsilniejszy utleniacz: chlor lub Cl lub Cl, najsłabszy utleniacz: jod lub I lub I.. - Za zastosowanie prawidłowej metody łączącej dane z szukanymi. - Za obliczenia i podanie prawidłowego wyniku z poprawną jednostką: %N 5% M (8 + 4 + 48) g mol 80g mol NH NO 4 %N 8 g 00% 5% 80 g - - 4. - Za napisanie równania reakcji: NH 4 NO (T ) N O + H O 5. A.- Za podanie numeru probówki, w której gaz wydzielał się intensywniej: II - Za określenie czynnika: stopień rozdrobnienia lub powierzchnia kontaktu (cynku lub reagenta w stałym stanie skupienia) B.- Za napisanie równania reakcji: Zn + H + Zn + + H Pełny zapis jonowy ze skreśleniami należy uznać za poprawny. 6. - Za odpowiedź: (Rozpuszczalność) zmaleje o 0,94 g. 7. - Za zastosowanie prawidłowej metody do obliczenia masy azotanu(v) potasu i objętości wody. - Za obliczenia i podanie prawidłowych wyników z poprawnymi jednostkami: m KNO 4 g, V wody 76 cm
5 m KNO c p m 00% r % 00 g 00% 4 g m wody 00 g 4 g 76 g V wody 76 cm 8. - Za podanie wzoru alkoholu: CH CH OH lub C H 5 OH 9. - Za podanie wzoru węglowodoru: CH CH 0. - Za określenie typu reakcji: (reakcja) addycji lub przyłączenia. - Za określenie typu reakcji: (reakcja) substytucji lub podstawienia. - Za podanie wzorów: Za podanie poprawnych wzorów A: C H półstrukturalnych lub strukturalnych węglowodorów należy przyznać łącznie B: C 6 H 6 pkt.. - Za napisanie wzoru: CH CH C CH CH 4. - Za wybór informacji dotyczących kwasów: -b, -a 5. - Za napisanie wzoru: HCOOCH CH lub HCOOC H 5 - Za podanie nazwy grupy: estry