26 czerwca 2015 r. Warszawa, Klub Bankowca Notatka ze Spotkania Zespołu ds. polecenia przelewu SEPA Uczestnicy spotkania: Banki Członkowie SEPA Polska 1 Bank BGŻ BNP Paribas S.A. Paweł Głogowski 2 Elżbieta Dziewięcka 3 Bank Handlowy w Warszawie S.A. Dominika Duziak 4 Bank Millennium S.A. Małgorzata Popiel 5 Bank Ochrony Środowiska S.A. Edyta Węgrodzka 6 Wojciech Kucharski 7 Bank Pekao S.A. Jolanta Spychała 8 Wioletta Kwiatkowska 9 Bank Zachodni WBK S.A. Monika Górecka 10 Credit Agricole Bank Polska S.A. Marta Szaraniec 11 Deutsche Bank Polska S.A. Konrad Dudek 12 ING Bank Śląski S.A. Małgorzata Bilska 13 mbank S.A. Joanna Sęczyk 14 Justyna Klimczak 15 Piotr Sikorski 16 PKO Bank Polski S.A. Aldona Gryz 17 RBS Bank (Polska) S.A. Magdalena Śladowska Podmioty współpracujące: 18 Krajowa Izba Rozliczeniowa Tomasz Jończyk 19- Narodowy Bank Polski Edyta Bednarska 20 Narodowy Bank Polski Paweł Łysakowski 21 Narodowy Bank Polski Krzysztof Kotlinowski Związek Banków Polskich 22 Sekretarz SEPA Polska Ewelina Stępnik Dnia 26 czerwca 2015 r. w Klubie Bankowca w Warszawie odbyło się spotkanie Zespołu ds. polecenia przelewu SEPA, w którym udział wzięli reprezentanci 12 banków członków SEPA Polska, a także reprezentanci Narodowego Banku Polskiego i Krajowej Izby Rozliczeniowej. Spotkanie prowadziła przewodnicząca Zespołu Pani Aldona Gryz. 1
Podczas spotkania omówiono następujące tematy: 1. Analiza możliwości współpracy z Krajową Izbą Rozliczeniową S.A. w zakresie spełnienia wymogów Rozporządzenia SEPA dotyczących stosowania formatu XML w komunikacji z klientem-niekonsumentem. Temat dotyczył zaproponowanego na ostatnim spotkaniu rozwiązania, polegającego na stworzeniu przez Krajową Izbę Rozliczeniową S.A. ogólnodostępnego uniwersalnego narzędzia do konwersji formatów dostarczanych bankowi przez klienta, na format ISO 20022 xml. Na spotkaniu obecny był przedstawiciel Krajowej Izby Rozliczeniowej S.A. Pan Tomasz Jończyk, który przedstawił wyniki wewnętrznej konsultacji w tej sprawie. Poinformował, że w ramach KIR S.A. rozważane były dwa warianty ewentualnego rozwiązania konwerter dostępny na stronie internetowej, oraz aplikacja instalowana na komputerze klienta. Ze względu na kwestie logistyczne, takie jak konieczność zapewnienia pomocy klientowi w procesie instalacji, itp., wskazał pierwsze rozwiązanie jako bardziej racjonalne. Pan Jończyk potwierdził, że KIR S.A. jest zainteresowany współpracą w tym zakresie, jednak ostateczne decyzje zależne są od wielu czynników, takich jak rodzaje i ilość formatów plików generowanych po stronie klientów. W związku z tym ustalono, że KIR S.A. przekaże listę danych, które niezbędne są do wstępnej oceny możliwości uruchomienia rozwiązania, i na tej podstawie w ramach Członków Zespołu przeprowadzona zostanie konsultacja. Jednocześnie, Członkowie Zespołu zostaną poproszeni o potwierdzenie, że bank jest zainteresowany uruchomieniem rozwiązania. Zapewniono przy tym, że wszelkie informacje przekazane w tym celu przez Członków Zespołu zostaną użyte wyłącznie do celu przeprowadzenia powyższej analizy. 2
2. Konsultacja z Narodowym Bankiem Polskim w zakresie komunikowanej daty obowiązywania zasady IBAN Only. Zespół przeprowadził dyskusję dotyczącą przekazanych przez przedstawicieli Narodowego Banku Polskiego informacji nt opinii NBP w zakresie terminu wdrożenia zasady IBAN-Only wynikającej z Rozporządzenia 260/2012 dla krajów non-euro. Opinie te przekazywane były członkom Zespołu elektronicznie przed spotkaniem. W wyniku dyskusji Zespół ponownie podtrzymał swoje stanowisko w sprawie, a jego Członkowie odnieśli się do przekazanych przez przedstawicieli NBP rekomendowanych działań w celu zminimalizowania ryzyka odrzucania transakcji SEPA. Uzgodniono o przekazaniu następujących odpowiedzi: 1. Proponowane działanie: Dostosować wcześniej systemy dostawców usług płatniczych do paneuropejskiego rozwiązania, które będzie dostępne po 1.02.2016 r. (działanie to nie jest obligatoryjne, ale dopuszczalne). Zgodnie z zaleceniem Zespołu decyzja o, wcześniejszym niż przewidziane prawem, wdrożeniu zasady IBAN-Only leży w gestii każdego z banków. W chwili obecnej część banków już oferuje takie udogodnienia dla klientów. Niemniej jednak, z uzyskiwanych w ramach dyskusji Zespołu informacji wynika, że nie wszystkie banki są przygotowane na wcześniejsze wdrożenie odpowiedniego rozwiązania, gdyż do momentu, gdy taka decyzja powinna zapaść w ramach banku, nie była jeszcze znana rekomendacja NBP o zalecanym, wcześniejszym niż 31 października 2016 r., wdrożeniu. Z tego względu niektóre banki, z przyczyn subiektywnych, nie zdążą wdrożyć zasady IBAN Only wcześniej niż przed 31 października 2016 r. 2. Proponowane działanie: Wyraźnie poinformować polskich klientów o sposobie pozyskiwania kodów BIC swoich kontrahentów ze strefy euro (można założyć, że będzie to element ogólnopolskiej kampanii informacyjnej nt. SEPA koordynowanej przez ZBP). 3
Zgodnie z obecnie obwiązującymi przepisami w UE i powszechną praktyką banków europejskich, zarówno rachunek w strukturze IBAN, jak i kod BIC banku są prezentowane na wyciągu bankowym obowiązkowo przekazywanym klientowi. W związku z tym klient zlecający płatność może te dane z łatwością pozyskać od beneficjenta, który oczekuje na płatność, jeżeli dane te nie zostały podane np. na fakturze. Niemniej jednak dodatkowe poinformowanie klientów o sposobie pozyskiwania kodów BIC jest uzasadnioną propozycją, która zostanie przekazana do Zespołu ds komunikacji SEPA 3. Proponowane działanie: Analogicznie, należy wyraźnie poinformować wszystkich europejskich dostawców usług płatniczych o możliwej potrzebie informowania swoich klientów nt. wykorzystywanych kodach BIC na potrzeby realizacji transakcji transgranicznych z klientami spoza tej strefy (można założyć, że będzie to element ogólnoeuropejskiej kampanii informacyjnej nt. SEPA koordynowanej przez EBC). Powyższy postulat, oprócz jego spodziewanej praco i czasochłonności, zdaniem Zespołu w praktyce oznaczałby de facto informowanie banków działających w Unii Europejskiej o prawie powszechnie obowiązującym w tych krajach. W związku z tym, wydaje nam się, że kampania informacyjna tego typu, na tak szeroką skalę, nie wniosłaby dodatkowej wartości do procesu pozyskiwania przed klientów kodów BIC. 4. Proponowane działanie: Należy popierać inicjatywy (np. podejmowane przez ERPB) na rzecz wypracowania minimalnego standardu prezentowania przez właściwe instytucje, w których kompetencjach jest nadawanie numerów rozliczeniowych, danych wiążących numery rozliczeniowe z kodami BIC. Zespół ds. polecenia przelewu SEPA zgadza się z tym postulatem. Kwestia baz numerów BIC, prowadzonych między innymi przez Narodowy Bank Polski, była dyskutowana i promowana dotychczas na kilku ze spotkań Zespołu. Niemniej jednak, z uwagi na fakt, 4
że w Polsce za standard danych o którym mowa odpowiada Narodowy Bank Polski, jest to zagadnienie poza zakresem tematycznym Zespołu. 5. Pytanie: W jaki sposób i na jakich warunkach, pomiędzy 2 lutego a 31 października 2016 roku, zostanie zrealizowane polecenie przelewu SEPA klienta polskiego banku obecnie oferującego instrumenty płatnicze SEPA, który nie może uzyskać właściwego kodu BIC od beneficjenta tego przelewu, zlokalizowanego w jednym z krajów strefy euro? Pomiędzy 2 lutego a 31 października 2016 roku polecenia przelewu SEPA klienta polskiego będą realizowane tak jak dotychczas, zgodnie z obowiązującymi regulacjami prawnymi oraz regulaminami poszczególnych banków. 6. Pytanie: Jeżeli taka transakcja będzie traktowana jako niezgodna z SEPA i przetwarzana w niestandardowy sposób, to jak banki zamierzają ograniczyć ryzyko wystąpienia takiej sytuacji? Zgodnie z obecnie obwiązującymi przepisami w UE i powszechną praktyka banków europejskich zarówno rachunek w strukturze IBAN, jak i kod BIC banku są prezentowane na wyciągu bankowym obowiązkowo przekazywanym klientowi. W związku z tym klient zlecający płatność może te dane z łatwością pozyskać od beneficjenta, który oczekuje na płatność, jeżeli dane te nie zostały podane np. na fakturze. 7. Pytanie: Jeżeli taka transakcja zostanie przetworzona jako niezgodna z SEPA i klient z tego powodu zostanie obciążony wyższymi opłatami, to czy Państwa zdaniem może to zwiększyć ryzyko reputacji dla polskiego systemu płatniczego? 5
Biorąc pod uwagę powszechną dostępność informacji dotyczących IBAN i BIC, które są niezbędne dla prawidłowości realizacji także innych płatności niż SEPA, Członkowie Zespołu nie widzą zagrożenia, że banki w UE zaprzestaną prezentowania IBAN i BIC na wyciągu. Kod BIC jest standardowo prezentowany także na stronie www banku czy w innych materiałach informacyjnych. W ocenie Zespołu klient, tak jak obecnie, z łatwością będzie mógł pozyskać informacje niezbędne dla prawidłowej realizacji polecenia przelewu SEPA, w związku z tym nie postrzegamy okresu przejściowego zdefiniowanego w Rozporządzeniu dla krajów non-euro jako zwiększającego ryzyko reputacyjne dla polskiego systemu płatniczego. Ustalono, że odpowiedzi na powyższe pytania zostaną skierowane odpowiednio do osób które przesłały zapytania do Zespołu. Na tym zakończono spotkanie. Sporządziła: Ewelina Stępnik - Sekretarz SEPA Polska Zatwierdziła: Aldona Gryz Przewodnicząca Zespołu ds. polecenia przelewu SEPA 6