Inne sk adniki od ywcze C CH2 3S HNCCH3 Beta-karoten Chondroityna H H Witamina E Przeciwutleniacze Woda Witamina C Dyzmutaza nadtlenkowa Tauryna Beta karoten Polifenole Zeolit Glukozamina Dysmutaza nadtlenkowa H Polifenole C CH2 HNCCH3 Cu Zn H 71
Przeciwutleniacze Inne okreêlenia: antyoksydanty ZDRWIE RAZ ZAPBIEGANIE Poniewa przeciwutleniacze wykazujà bardzo korzystny wp yw na organizm, sà sta ym êród em badaƒ medycznych: proces starzenia si, profilaktyka oraz terapia schorzeƒ sercowo- naczyniowych, niektóre nowotwory, zaburzenia nerwowe, katarakta oraz schorzenia zwiàzane z intensywnym wysi kiem fizycznym. Przeciwutleniacze są cząsteczkami organicznymi, które pomagają organizmowi walczyć z wolnymi rodnikami- niebezpiecznymi cząsteczkami powstającymi pod wpływem tlenu i stale produkowanymi w organizmie. Przeciwutleniacze chronią błony oraz jądro komórkowe (strukturę zawierającą DNAmateriał genetyczny) przed działaniem wolnych rodników, które atakują komórkę zarówno od wewnątrz, jak i od zewnątrz. Źródłami przeciwutleniaczy są niektóre owoce i warzywa (oliwki, cytryny, pomarańcze, melony, pomidory, winogrona), ziarna zbóż, liście zielonej herbaty czy czerwone wino. Najpopularniejszymi przeciwutleniaczami są witamina E, witamina C, beta- -karoten, tauryna oraz polifenole. Promienie ultrafioletowe Wolne rodniki Zanieczyszczenia 2 chrona przeciwko wolnym rodnikom Stres Uszkodzona komórka Komórka prawid owa Dieta niedoborowa 72 Profilaktyka oraz terapia schorzeƒ wywo anych dzia aniem wolnych rodników
Beta-karoten Inne okreêlenia: prowitamina A ZDRWIE RAZ ZAPBIEGANIE Podobnie jak inne przeciwutleniacze, beta- karoten pomaga walczyç ze wszystkimi skutkami stresu oksydacyjnego w organizmie: infekcje, nowotwory, schorzenia oczu, zaburzenia neurologiczne. Beta-karoten oraz karotenoidy są prekursorami witaminy A. Nadają one charakterystyczną pomarańczową barwę roślinom. Poza tym, beta-karoten pełni w organizmie rolę przeciwutleniacza, dlatego jest tak ważnym składnikiem diety. Beta- karoten jest bardzo silnym przeciwutleniaczem, wiążącym wolne rodniki, przez co chroni błony komórkowe przed ewentualnym zniszczeniem. To działanie ochronne wzmacniane jest dodatkowo działaniem witaminy E i C oraz polifenoli. Głównym źródłem beta- karotenu są owoce oraz warzywa: melon, morele, marchewka, mango. Wn trze komórki: dzia anie beta-karotenu B ona komórkowa: dzia anie witaminy C i E Jàdro: dzia anie polifenoli Przekrój przez wn trze komórki Przeciwutleniacze - Przeciwdzia anie skutkom stresu oksydacyjnego 73
Chondroityna Inne okreêlenia: siarczan chondroityny ZDRWIE RAZ ZAPBIEGANIE Chondroityna wykazuje dzia anie ochronne w stosunku do stawów, co jest szczególnie istotne u psów ras olbrzymich, u psów aktywnych oraz u psów i kotów w podesz ym wieku. Im wczeêniej dodawana jest do diety, tym wi ksze szanse unikni cia degeneracji chrzàstki stawowej. Siarczan chondroityny pod względem chemicznym należy do węglowodanów. Wchodzi w skład proteoglikanów, które stanowią podstawowy element struktury chrząstki stawowej. Chondroityna stanowi zasadniczy element zapewniający gładką powierzchnię chrząstki oraz jej elastyczność. Hamuje także działanie enzymów uszkadzających chrząstkę. Ściśle współdziała z glukozaminą, która wpływa z kolei na syntezę nowej chrząstki. Chondroityna występuje w chrząstkach większości gatunków zwierząt. Uszkodzenie chrzàstki zwiàzane z wiekiem Chondroityna spowalnia enzymatycznà degeneracj chrzàstki 74 Zapobieganie oraz terapia zwyrodnienia stawów
Woda ZDRWIE RAZ ZAPBIEGANIE Czysta woda pita w du ych iloêciach zapobiega skutkom odwodnienia organizmu (sucha, pofa dowana skóra, s abe wype nienie naczyƒ krwionoênych, przyspieszona akcja serca, podniesiona temperatura, etc.). dwodnienie rz du 10% mo e spowodowaç szybkà Êmierç. Woda (H 2 ) to najbardziej rozpowszechniony związek chemiczny. Jest to podstawowy składnik każdego żywego organizmu, niezbędny do życia. U młodych organizmów stanowi 75% ciała, u dorosłych 60%. Woda uczestniczy we wszystkich przemianach zachodzących w organizmie. Tkanka tłuszczowa zawiera 15% wody, szkielet 50%, mięśnie 75%, a krew 83%. Woda odgrywa szereg istotnych funkcji worganizmie: -stanowi idealne środowisko przenoszące składniki odżywcze oraz rozcieńczające substancje szkodliwe; -stanowi optymalne środowisko dla wielu reakcji biochemicznych; Woda wydychana Pragnienie: regulacja - wpływa na temperaturę wewnętrzną ciała; - zapewnia odpowiednie nawilżenie w stawach, w oczach, w uchu wewnętrznym (przenoszenie dzwięku), etc. Istnieją trzy główne źródła wody dla psów ikotów: - picie, które stanowi podstawowe źródło, - pożywienie, w którym znajduje się od 10% wody (sucha karma) do 85% (karmy wilgotne), - reakcje metaboliczne organizmu, którym towarzyszy produkcja wody (reakcje utleniania składników odżywczych), które są jednocześnie źródłem energii (1g utlenianych tłuszczy dostarcza 1.07 g wody). Brak pocenia si Woda wydalana wraz z ka em Woda metaboliczna Woda do picia oraz woda w po ywieniu Woda wydalana wraz z moczem Podstawowy sk adnik od ywczy niezb dny do ycia 75
Glukozamina ZDRWIE RAZ ZAPBIEGANIE Glukozamina jest sk adnikiem stosowanym w celach zapobiegawczych oraz terapeutycznych w przypadku problemów ze stawami u psów ras olbrzymich, u psów aktywnych oraz u psów i kotów w podesz ym wieku. Im wczeêniej dodawana jest do diety, tym wi ksze szanse unikni cia degeneracji chrzàstki stawowej. Glukozamina pod względem chemicznym należy do węglowodanów. Wchodzi w skład proteoglikanów, które stanowią podstawowy element struktury chrząstki stawowej. Glukozamina stanowi zasadniczy element zapewniający gładką powierzchnię chrząstki oraz jej elastyczność. Głównym efektem jej działania jest stymulowanie tworzenia nowej chrząstki. Ściśle współpracuje z chondroityną, która hamuje destrukcję chrząstki. Glukozamina występuje w chrząstkach większości gatunków zwierząt. Uszkodzenie chrzàstki zwiàzane z wiekiem Glukozamina stymuluje regeneracj komórek chrzàstki 76 Zapobieganie oraz terapia zwyrodnienia stawów
Polifenole ZDRWIE RAZ ZAPBIEGANIE Polifenole odgrywajà bardzo istotnà rol w walce ze starzeniem si komórek, z nowotworami, schorzeniami sercowo-naczyniowymi oraz schorzeniami t a infekcyjnego. Polifenole należą do grupy substancji występujących w świecie roślin. d kilku lat stanowią one przedmiot intensywnych badań ze względu na bardzo silne działanie przeciwutleniające w organizmie. Walcząc z wolnymi rodnikami, a zwłaszcza chroniąc DNA przed potencjalną destrukcją czy mutacjami, polifenole działają bardzo skutecznie w obrębie wnętrza komórki. Występują powszechnie w roślinach, zarówno w korzeniach, jak i w liściach oraz owocach. Polifenole o najsilniejszym działaniu występują w zielonej herbacie, winogronach, niektórych wodorostach oraz w oliwkach. Wn trze komórki: dzia anie polifenoli B ona komórkowa: dzia anie witaminy C i E Jàdro: dzia anie polifenoli Przekrój przez wn trze komórki Lutte contre Starzenie le vieillissement si - Zapobieganie - Prévention nowotworom anticancéreuse 77
Zeolit ZDRWIE RAZ ZAPBIEGANIE Dodatek zeolitu do karmy pomaga w zapobieganiu oraz w terapii biegunki. Nie tylko dlatego, e ma zdolnoêç wch aniania nadmiaru wody w przewodzie pokarmowym, ale tak e ze wzgl du na to, e ma zdolnoêç wiàzania toksyn odpowiedzialnych za zwi kszone wydzielanie wody przez Êcian jelit. Zeolit jest glinką - naturalnym minerałem tworzącym mikroskopijną warstwę glinokrzemianu. d kilku lat stosowany jest w terapii biegunek, podobnie jak inne glinokrzemiany (np. bentonit, kaoliny). Zeolit jest nierozpuszczalny w wodzie i w porównaniu do innych glinek: - jest bardziej porowaty, dzięki czemu może pochłaniać objętość stanowiącą 50% swojej własnej objętości; - posiada bardzo dużą powierzchnię wymiany (ponad 100 m 2 na gram!). Zeolit działa w obrębie przewodu pokarmowego na trzy sposoby: -tworzy warstwę ochronną na powierzchni błony śluzowej jelit; -wchłania nadmiar wody; -wchłania substancje toksyczne. W żaden sposób nie wpływa jednak na wchłanianie składników odżywczych przez przewód pokarmowy. Wpływa natomiast na strukturę kości, sprzyjając wchłanianiu wapnia. Zeolit, podobnie jak inne glinki, występuje w naturze w postaci oczyszczonej. 78 Zapobieganie oraz terapia biegunki
Zeolit Warstwa ochronna stopniowo pokrywajàca b on Êluzowà jelit Jelita Pasa jelitowy Warstwa ochronna zeolitu Wch anianie toksyn Pasa nie zmienionych sk adników od ywczych Wch anianie wody Âciana jelit 79
SD Inne okreêlenia: dysmutaza nadtlenkowa ZDRWIE RAZ ZAPBIEGANIE Podobnie jak inne przeciwutleniacze, dysmutaza nadtlenkowa bierze udzia w walce ze wszystkimi skutkami stresu oksydacyjnego w organizmie, takimi jak: wiek, intensywny wysi ek fizyczny, zanieczyszczenia, nowotwory, schorzenia na tle zapalnym, czy zaburzenia neurologiczne. Dysmutaza nadtlenkowa jest enzymem obecnym praktycznie w każdej komórce. Działa jako przeciwutleniacz wobec struktur wewnętrznych komórki. Przez to zaliczana jest do grupy składników żywieniowych chroniących organizm przed działaniem wolnych rodników. Dysmutaza nadtlenkowa jest enzymem występującym wewnątrz komórki (w mitochondriach), gdzie walczy z wolnymi rodnikami, przez co chroni organizm przed skutkami stresu oksydacyjnego. Mimo, iż dysmutaza nadtlenkowa występuje w różnych roślinach, dopiero od niedawna zaczęto ją dodawać do diet dla psów i kotów. Ponieważ jest to białko, ulega rozpadowi w żołądku, co prowadzi do uwolnienia aminokwasów. dkryto natomiast, iż w melonie znajduje się szczególna forma dysmutazy, która jest odporna na działanie soków żołądkowych, dzięki czemu może być stosowana jako dodatek do diety. Wn trze komórki: dzia anie dysmutazy nadtlenkowej B ona komórkowa: dzia anie witaminy C i E Jàdro: dzia anie dysmutazy nadtlenkowej Przekrój przez wn trze komórki 80 Starzenie si - Zapobieganie nowotworom