Car clubs: wnioski z Londynu 9 maja 2011 r. Mark Watts, dyrektor, Arup
Co to jest car club? Jest to usługa handlowa polegająca na udostępnieniu klientom samochodów na zasadzie przedpłaty (system pay-as-you-go). Pojazdy można wynajmować nawet na tak krótki okres jak godzina Operator ponosi odpowiedzialność za serwisowanie aut, ich ubezpieczanie i opodatkowanie Klienci korzystają z samochodów dostępnych w pobliżu ich miejsca zamieszkania, za opłatę równą zaledwie ułamkowi tego, co wydawaliby na własny samochód Tego typu przedsięwzięcia ograniczają ruch drogowy i problemy z miejscami do parkowania, a także zanieczyszczenie powietrza
M Rezerwacje internetowe Rezerwacje telefoniczne Rezerwacje dokonywane za pomocą telefonu komórkowego
Parkowanie na ulicy blisko domu Dostęp do samochodu za pomocą karty elektronicznej Możliwe również parkowanie w innych miejscach Wystarczy przyłożyć kartę do czytnika w samochodzie
3-drzwiowe Polo samochód rodzinny - Touran 5-drzwiowy Golf Van
Car clubs mogą się znacznie przyczynić do ograniczenia natężenia ruchu drogowego: każdy nowy samochód car club to o 20 prywatnych samochodów mniej na drogach.
Car clubs ograniczają natężenie ruchu drogowego i zanieczyszczenia oraz zwiększają mobilność Członkowie car club pokonują rocznie nawet o 50% km mniej niż posiadacze własnych samochodów, którzy nie przystąpili do takiego klubu Nowi członkowie prowadzą samochód o 36% rzadziej niż wcześniej Zażegnując nawyk używania samochodu do wszystkiego, car clabs ograniczają natężenie ruchu drogowego oraz zanieczyszczenie oraz zwiększają aktywność fizyczną. Ograniczają również liczbę posiadanych samochodów oraz korki i problemy z przestrzenią parkingową
Warszawa, C40 UrbanLife
Członkowie londyńskiego car club Streetcar Members of Streetcar oszczędzają średnio 2000 euro rocznie na kosztach transportu dzięki członkostwu w klubie
Dlaczego kierowcy przystępują do car clubs? Przyciągają one osoby, które chcą uniknąć kosztów i problemów związanych z posiadaniem własnego samochodu, a równocześnie odczuwają potrzebę skorzystania z samochodu od czasu do czasu Samochody z car club mogą być wykorzystywane w celach służbowych zamiast samochodów do wspólnego użytku Członkowie car club w Londynie to zazwyczaj biali pracujący mężczyźni w wieku 25-34 lat, z wykształceniem wyższym i zarobkami powyżej średniej. Niemniej jednak, car club zwiększają również mobilność osób mniej zamożnych 60% członków korzysta z samochodów podczas wycieczek i wyjazdów weekendowych, a połowa - do robienia zakupów Grupa osób, które mogą odnieść największe korzyści finansowe z car club to właściciele samochodów, którzy rzadko prowadzą - wykazują oni jednak najmniejsze zainteresowanie klubami Ochrona środowiska to również względnie ważny czynnik
Model biznesowy car clubs (w Londynie) Firma Streetcar zaczęła od 8 samochodów w dzielnicy Clapham w 2004 r. Obecnie ma 1500 samochodów i 90 tys. członków w całym Londynie Model biznesowy stosowany w Londynie opiera się na dużej liczbie klientów indywidualnych korzystających z pojazdów głównie wieczorami i w weekendy oraz niewielkiej liczbie klientów instytucjonalnych/biznesowych korzystających z pojazdów w ciągu dnia Opłata w wys. 6,5-9 euro ma być konkurencyjna względem taryfy taksówkowej w związku z tym, że przebywane odległości zazwyczaj nie przekraczają 30 km. Nowe atrakcyjne 5-drzwiowe samochody, takie jak Volkswagen Golf Przyjazny dla użytkownika system rezerwacji i prosty sposób rozliczeń Samochody klubowe są używane przez 40% czasu w przeciwieństwie do samochodów prywatnych, których używa się tylko przez 4% czasu
Gdzie zakładane są car clubs? Na podstawie badania przeprowadzonego przez TfL oraz innych źródeł, główne kryteria sukcesu to: dobry dostęp do transportu publicznego duża gęstość zaludnienia obecność zarówno klientów indywidualnych, jak i biznesowych wintegrowanie car clubs w politykę mieszkaniową, parkingową i rozwojową dobrze rozbudowana sieć samochodowa (zarówno pod względem obszaru geograficznego, jak i rodzaju pojazdów) dobra współpraca między władzami lokalnymi, operatorami transportu publicznego a operatorami car club
Warszawa, C40 UrbanLife Polityka wprowadzania opłat od natężenia ruchu drogowego zdecydowanie pomaga zwiększyć popyt na car clubs
Rola sektora publicznego Udostępnianie i finansowanie przestrzeni parkingowej W Londynie na ten cel przeznacza się roczne dofinansowanie w wys. około 500 tys. euro Niektóre gminy rozpisują przetargi na udzielenie operatorom klubów licencji (tzw. 'karty łowieckiej'), zazwyczaj na 5 lat Niektóre gminy wprowadzają opłaty biznesowe za parking (ok. 700 euro), inne opłaty mieszkalne (ok. 80 euro) lub pozwalają na parkowanie Rozpowszechnianie informacji i najlepszych praktyk w celu propagowania wiedzy na temat koncepcji car club Wintegrowanie car clubs w szerszy zakres polityki miasta
Ważne jest, aby car clubs znajdowały się tam, gdzie mogą przysłużyć się swoim klientom. Oznacza to, że parkingi nie powinny znajdować się tam gdzie znajdzie się miejsce, ale tam gdzie jest popyt na car club." Transport for London
Potencjalna wielkość rynku car clubs W Bostonie (USA) 5 procent mieszkańców jest zarejestrowanych jako członkowie car club. Obecnie w Londynie liczba członków car club wynosi 100 tys. Szacuje się, że rynek car club w Londynie może osiagnąć 1 milion członków - oznacza to co piątą osobę dorosłą Głównym ograniczeniem rozwoju rynku car club jest brak dostępnych miejsc parkingowych - w związku z tym kluczową rolę odgrywa tu sektor publiczny
Możliwości w ramach zamówień publicznych Zazwyczaj władze lokalne rozpisują przetarg na udzielenie licencji umożliwiającej działalność na danym obszarze Jednak na samym początku może nie być żadnej konkurencji, dlatego warto zacząć od 'wyrażenia zainteresowania' (złożenia oferty) jeszcze przed rozpoczęciem drogiej procedury przetargowej
Konkurencja Doświadczenia z Wielkiej Brytanii wskazują na to, że konkurencja na danym terenie nie przynosi korzyści dopóki rynek car club dobrze się nie rozwinie Konkurencja cenowa jest mało prawdopodobna Duża liczba operatorów stwarza nierealistyczny popyt na miejsca parkingowe, może spowodować wysyłanie mylących sygnałów marketingowych i stać się dodatkowym obciążeniem administracyjnym dla władz lokalnych Klienci mogą nie dostrzegać zbytnich korzyści z konkurencji na rynku poza większym wyborem samochodów
Przykład 1: Kensington i Chelsea Akredytowani operatorzy gotowi spełnić pewne kryteria. Wstępna faza obejmująca 99 miejsc parkingowych została równo podzielona między operatorów, a kolejne miejsca będą przydzielane rotacyjnie. Operatorzy zajęli się wyborem lokalizacji miejsc parkingowych na podstawie wytycznych urzędu. Operatorzy zapłacili za oznaczenia miejsc parkingowych oraz proces zmiany zarządzania natężeniem ruchu drogowego (Traffic Management Order - TMO), przy czym efekt skali ograniczył koszt z 2000 funtów do 500 funtów.
Przykład 2: Greenwich W lutym 2005 r. władze londyńskiej dzielnicy Greenwich i firma BioRegional połączyły swoje siły w celu stworzenia car club w centrum Greenwich. Firma BioRegional otrzymała od państwa 50 tys. funtów na uruchomienie car club we współpracy z partnerem samorządowym. Wybrany operator otrzymał bezpłatny dostęp do 10 dedykowanych przestrzeni parkingowych. Przetarg wygrała firma Streetcar, a pierwsze 8 samochodów zostało udostępnionych do użytku w grudniu 2005 r. W lutym 2006 r. klub miał już ponad 100 członków - o 20 więcej niż zakładano, i to 3 miesiące wcześniej niż przewidywano. Podjęto decyzję o utrzymaniu jednego operatora do obsługi ulicznych miejsc parkingowych, tak aby zapewnić współdziałanie pojazdów i ułatwić korzystanie z pojazdów użytkownikom.
Przykład 3: Lambeth Londyńska gmina Lambeth posiada obecnie uliczne miejsca parkingowe obsługiwane przez dwóch operatorów. W przyszłości liczba operatorów może się zwiększyć. Miejsca parkingowe przydzielane są na zasadzie przetargu. Na początku 2007 r. ogłoszono przetarg na 9 miejsc parkingowych. W tym samym czasie zgłosiło się trzech operatorów. Oferty zostały ocenione w oparciu o cenę, obsługe klienta, stabilność finansową i środowiskową, doświadczenie/możliwości marketingowe oraz umiejętność współpracy z urzędem miasta. Miejsca parkingowe przydzielono do podziału dwum operatorom: City Car Clubs oraz Streetcar. W najpliższej przyszłości ogłoszony zostanie przetarg na kolejną transzę miejsc parkingowych w oparciu o te same kryteria.
Zakładanie car klubu w Warszawie Przynajmniej 5 samochodów na początek Prawdopodobnie trzeba będzie zachęcić do inwestowania firmy zagraniczne - Streetcar/Zipcar, największy brytyjski operator, szuka możliwości rozszerzenia działalności w Europie Prawdopodobnie potrzebne będzie wstępne dofinansowanie ze środków publicznych, np. zapewnienie bezpłatnych miejsc parkingowych Możliwe jest również dofinansowanie z UE w ramach programów CIVITAS i VIVALDI Niektóre władze lokalne wolą partnerstwo z operatorem komercyjnym w celu podzielenia się zyskiem i ryzykiem
Dlaczego prezydent miasta miałby inwestować w car clubs? Wspieranie działalności car clubs to bardzo opłacalny sposób na ograniczenie natężenia ruchu drogowego i zanieczyszczeń oraz zwiększenie mobilności Szacuje się, że w Londynie każdy car club przyczynia się do zdjęcia 20 prywatnych samochodów z miejskich dróg Prezydent miasta zapewnił dofinansowanie car clubs w wys. ok. 2,5 mln euro w ciągu ostatnich 5 lat Może się to wydawać dużo, ale 1500 samochodów stanowiących własność car club to ograniczenie liczby prywatnych samochodów o 30 tys. Wystarczy porównać to z kosztem opłaty od natężenia ruchu drogowego w wys. 250 mln funtów, która ograniczyła liczbę pojazdów poruszających się po centrum Londynu o 70 tys.
"Każdy członek car club ogranicza swój ślad węglowy średnio o 1,04 ton rocznie. Przeciętny samochód klubowy to około 64% emisji CO2 mniej niż w przypadku przeciętnego samochodu jeżdżącego ulicami Londynu." Transport for London, Car Club Starter Pack, 2010
Dziękujemy Masz pytania? 9 maja 2011 r. Mark Watts, dyrektor, Arup