Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa w Gorzowie Wielkopolskim Systematyka pojęć oraz działań niezbędnych przy tworzeniu strategii rozwoju turystyki w NASZYM MIEŚCIE Zagadnienia na potrzeby użytku kameralnego Sporządził Arkadiusz Wołoszyn Wykładowca Zakładu Organizacji i Zarządzania Turystyką Gorzów Wlkp. 27 kwietnia 2011 roku
Systematyka pojęć podstawowych Walor turystyczny Atrakcja turystyczna i rekreacyjna Produkt turystyczny i rekreacyjny Turystyczny produkt kompleksowy (nazywany także obszarowym, kompaktowym, zintegrowanym, pakietowym itd.) Potencjalna wartość turystyczna przestrzeni geograficznej, przyrodniczej, kulturowej itd.. Realna przyczyna ruchu turystycznego. Udostępniona i zagospodarowana przestrzeń turystycznorekreacyjna Zdefiniowana i skalkulowana forma udostępniania atrakcji turystycznej (określenie czasowo przestrzenne) wyrażona najczęściej regulaminem i ceną Przemyślana forma udostępniania wielu atrakcji w jednej ofercie i w jednej cenie: dojazd, wyżywienie, nocleg, bilety wstępu, udział w imprezach, pilotaż itd.. Miasto Gorzów Wlkp., jego położenie, tereny zielone, architektura, historia, mieszkańcy i ich dokonania itd. Obiekty hotelowe, gastronomiczne, infrastruktura komunikacyjna, trasy, szlaki, urządzenia rekreacyjne, imprezy itd.. Usługa komunikacyjna, hotelowa, gastronomiczna, pilotażowa, ale także bilet wstępu lub usługa handlowa: mapa, pamiątka itd.. Wycieczka po Gorzowie pod wspólną nazwą Gorzów przystań dla zdrowia, czyli weekend aktywności ruchowej i umysłowej Miasto (teren zurbanizowany) jest obiektem penetracji turystycznej, ponieważ umożliwia: zwiedzanie architektury, przestrzeni, obiektów, urządzeń itd.; udział w wydarzeniach kulturalnych i sportowych;
rozrywkę, odwiedzanie rodziny i znajomych; zakupy, korzystanie z usług; załatwianie spraw osobistych urzędowych, okolicznościowych itd.; edukację, doskonalenie zawodowe itd.; uczestnictwo w spotkaniach biznesowych, targowych, konferencjach itd. Gorzów Wielkopolski, jak każde miasto, ulega ewolucji w kierunku użyteczności turystycznej i rekreacyjnej Miasto przemysłowe zespół obiektów, zakładów, fabryk etc. Noclegownia dla przemysłu migracja zawodowa, położenie przygraniczne, otoczenie strefą przemysłową etc. 750 lat historii miasta nad Wartą. Dorobek architektoniczny, kulturowy, sportowy etc. Przystań dla nauki, biznesu, kultury. Przystań dla sportu. Moje Miasto Przystań rekreacja i zdrowia. Strategia rozwoju turystyki i rekreacji w Gorzowie Wielkopolskim, to korzystny DOKUMENT Planowy rozwój branży uwzględniający interakcje środowiska przyrodniczego, społecznego i ekonomicznego, to unikanie degradacji przestrzeni, demoralizacji społecznej, konfliktów z przyjezdnymi etc. Niekontrolowany rozwój generuje straty, a strategia pozwala maksymalizować zyski branżowcom oraz mieszkańcom! Transparentność jasne wyrażenie realnych celów rozwoju, wskazanie niezbędnego wkładu (źródeł finansowania), namacalnych zysków społecznych i adresatów zysków komercyjnych etc. Instrument zarządzania turystyką i rekreacją w mieście, wskazanie ulg podatkowych, ułatwień formalnych etc. Podstawa ubiegania się o finansowe środki zewnętrzne, w tym fundusze Unii Europejskiej etc. Etapy tworzenia dokumentów programowych, składowych Strategii rozwoju turystyki w Gorzowie Wielkopolskim I etap: Raport o stanie turystyki i rekreacji (waloryzacja, inwentaryzacja, sondowanie opinii społecznej, badania rynku branżowego, analiza obowiązujących scenariuszy politycznych, organizacyjnych, ekonomicznych itd.; czas trwania zależy od stanu badań: do dwóch lat badań empirycznych).
II etap: Warianty strategiczne rozwoju analiza retrospektywna (dobór kryteriów do SWOT, TOWS uwarunkowania zmian w otoczeniu rynkowym oraz oddziaływania czynników zewnętrznych i asertywności czynników wewnętrznych, określenie wkładu i potencjalnych rezultatów, opracowanie scenariuszy i modeli funkcjonowania: rozpoznawczych i normatywnych, uzasadnienie wyboru strategii optymalnej itd.; do roku badań statystycznych). III etap: Projekt strategii rozwoju turystyki i rekreacji w Gorzowie Wlkp. (redakcja dokumentu według kanonów zleceniodawcy: wybór celów rozwojowych w oparciu o konsultację społeczną, prawną etc, określenie wkładów własnych i inwestycyjnych, sposobów realizacji, podmiotów kontrolnych, zainteresowanych, odpowiedzialnych, doprecyzowanie korzyści i zysków itd.; minimum rok działań legislacyjnych). IV etap: Strategia rozwoju turystyki i rekreacji w Gorzowie Wlkp. (zatwierdzenie gotowego dokumentu, a w tym organizacji i procesu wdrażania, monitoringu rezultatów i sposobów modernizacji założeń itd.). Uwaga! Czas poszczególnych etapów nie musi się sumować. Okres budowy dokumentu zależny jest również od założeń wstępnych ich poziomu uszczegółowienia. Jednak, jeżeli ma być dokumentem wartościowym, to nie powstanie z dnia na dzień! Udział Państwowej Szkoły Wyższej w Gorzowie Wielkopolskim w tworzeniu strategii Prowadzenie badan empirycznych sprzyjających tworzeniu Raportu... (I etap) Studia retrospektywne i budowanie koncepcji strategicznych (II etap) Kierowanie tematycznym serwisem informacyjnym Przygotowywanie treści i projektów przewodników dla IT Zakres działań służących promocji turystycznej Gorzowa bezwzględnie potrzebnych obecnie Utworzenie listy gotowych produktów para i stricte turystycznych (na podstawie zgłoszeń). Wdrożenie tanich form uatrakcyjnienia miasta (wyznaczanie szlaków, wydawanie broszur IT, inicjowanie szkolenia kadr przewodnickich itd.). Propagowanie mody na miasto proturystyczne wśród mieszkańców.
Koordynacja działań i wprowadzanie produktów zintegrowanych. Wsparcie promocyjne inicjatyw turystycznych (najlepiej zgodnie z oczekiwaniami zainteresowanych). Tworzenie lokalnego lobbingu branżowego (np. LOT) pod potrzeby działań długodystansowych, angażujących różne podmioty we wspólnej sprawie opłacalnej mieszkańcom i podmiotom gospodarczym. Etc. Działania tworzonego Zakładu Turystyki i Rekreacji w Państwowej Szkole Wyższej w Gorzowie Wielkopolskim sprzyjające promocji turystycznej 1) Prowadzenie studiów na kierunku turystyka i rekreacja w specjalnościach usługowych. 2) Prowadzenie prac badawczo-rozwojowych na temat miasta. 3) Przygotowywanie projektów przewodników oraz koncepcji miejskich szlaków turystycznych na podstawie badań. 4) Inne, zgodnie z potrzebami i możliwościami Literatura Alejziak W., Turystyka w obliczu wyzwań XXI wieku. Wydawnictwo Albis, Kraków, 2000. Bieńczyk G., Krajoznawstwo i jego związki z turystyką. Wyższa Szkoła Ekonomiczna, Warszawa, 2003. Bosiacki S., Sikora J. (red. naukowa), Strategia rozwoju turystyki w województwie gorzowskim, AWF w Poznaniu, 1997. Gołembski G. (red. naukowy), Turystyka jako czynnik wzrostu konkurencyjności regionów w dobie globalizacji, Akademia Ekonomiczna w Poznaniu, 2008. Gołembski G. (red.), Regionalne aspekty rozwoju turystyki. Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa- Poznań, 1999. Kornak A., S., Rapacz A., Zarządzanie turystyką i jej podmiotami w miejscowości i regionie, Wydawnictwo Akademii Ekonomicznej im. Oskara Langego we Wrocławiu, 2001. Kowalczyk A. (red. naukowy), Turystka zrównoważona, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2010. Krzymowska-Kostrowicka A., Geoekologia turystyki i wypoczynku, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 1997. Marketingowa strategia Polski w sektorze turystyki na lata 2008-2015, Polska Organizacja Turystyczna, Warszawa 2008. Meyer B., Milewski D. (red.), Strategia rozwoju turystyki w regionie, PWN Warszawa, 2009.