RAPORT WAKACYJNY 2014 PRACA SEZONOWA W MIESIĄCACH LETNICH RAPORT W LICZBACH TOP 10 PRAC WAKACYJNYCH W POLSCE GDZIE POLACY ZARABIAJĄ? WAKACYJNA PRACA MARZEŃ GDZIE SZUKAĆ PRACY WAKACYJNEJ? CO ZROBIĆ, ŻEBY NIE DAĆ SIĘ OSZUKAĆ?
SPIS TREŚCI RAPORT W LICZBACH..........................................4 KTO KORZYSTA Z SEZONOWYCH OFERT PRACY?......................... 6 Szanowni Państwo, PRACA WAKACYJNA W POLSCE - NAJPOPULARNIEJSZE OFERTY PRACY............6 wakacje to dla większości z nas czas urlopów, relaksu Pod lupę bierzemy również zagraniczne rynki. Przedstawiamy TOP 10 PRAC WAKACYJNYCH W POLSCE............................ 7 i odpoczynku od zawodowych zajęć. Jednocześnie najchętniej wybierane kierunki pracy Polaków, zarówno PRACA NA ZASTĘPSTWO......................................8 letnie miesiące dla wielu grup stanowią dobrą okazję do w Europie, jak i na świecie, dokonujemy ich krótkiej analizy dodatkowego zarobku, zdobycia pierwszych doświadczeń i załączamy poradnik, w jaki sposób poszukiwać wakacyjnego PRACA WAKACYJNA ZA GRANICĄ GDZIE POLACY ZARABIAJĄ................9 na rynku pracy, czy nowych kwalifikacji. W wakacje bowiem zatrudnienia i na co zwrócić uwagę podejmując pracę poza OFERTY PRACY ZA GRANICĄ....................................10 rynek pracy wyjątkowo szeroko otwiera się na pracowników granicami Polski. tymczasowych. W raporcie znajdą Państwo także ciekawe, aktualne dane Chcąc przedstawić Państwu możliwości, jakie daje statystyczne na temat emigracji Polaków i tendencji wakacyjnego poszukującym pracy wakacyjny rynek oraz tendencje, rynku pracy, a także zestawienia najpopularniejszych w okresie które możemy obserwować w obszarze wakacyjnego letnim stanowisk wraz z wykazem płac, na jakie mogą liczyć zatrudnienia Polaków, Work Service przygotował raport kandydaci do pracy zarówno w Polsce jak i zagranicą. WAKACYJNA PRACA MARZEŃ...................................14 GDZIE SZUKAĆ PRACY WAKACYJNEJ?................................16 CO ZROBIĆ, ŻEBY NIE DAĆ SIĘ OSZUKAĆ?.............................18 o sezonowym zatrudnieniu w miesiącach letnich. W raporcie przyglądamy się polskiemu rynkowi pracy Zapraszam Państwa do lektury raportu i życzę owocnie w czasie wakacji, pokazujemy jakie branże poszukują spędzonych wakacji, pracowników tymczasowych oraz jakie grupy najczęściej zainteresowane są podjęciem pracy sezonowej. Tomasz Hanczarek Prezes Zarządu Work Service S.A.
RAPORT W LICZBACH 2400 euro maksymalna miesięczna stawka płac dla pracownika montażu/produkcji w Niemczech 2000 dolarów średnia miesięczna pensja, jaką otrzyma barman w Nowym Jorku (bez napiwków) 4 5 maksymalne zarobki kelnera podczas miesięcznej pracy w Anglii 2100 euro 2800 euro miesięczna pensja, jaką otrzyma za pracę w ogrodnictwie osoba zatrudniona w Holandii 13,75 PLN 13,2 PLN 12,0 PLN średnia godzinowa stawka płac dla pomocy biurowej w Polsce TYLE PIENIĘDZY EMIGRANCI Z NIEMIEC PRZEKAZALI DO POLSKI W 2013 ROKU średnia godzinowa stawka płac dla hostessy w Polsce średnia godzinowa stawka płac kuriera w Polsce 1,351 mln euro 4,071 mln euro TYLE PIENIĘDZY EMIGRANCI PRZEKAZALI DO POLSKI W 2013 ROKU
Kto korzysta z sezonowych ofert pracy? Praca wakacyjna w Polsce Młodzi Osoby młode, uczące się mogą wykonywać jedynie prace lekkie, niezagrażające ich życiu i zdrowiu. Nieskomplikowane prace na krótki okres dają szansę na zarobienie wystarczającej ilości pieniędzy na ich potrzeby. najpopularniejsze oferty pracy 6 Studenci Z pracy w wakacje korzystają w celu zarobienia pieniędzy na wynajęcie mieszkania, czy czesne na studia. Są także i tacy, którzy pracują po to, aby zarobić na wakacje albo łączą przyjemne z pożytecznym i podejmują prace w ośrodkach turystycznych, czy za granicą. Bezrobotni Osoby bezrobotne równie chętnie podejmują się prac typowo sezonowych. Szczególnie dotyczy to długotrwale pozostających bez pracy, którzy zamieszkują tereny dotknięte najwyższym bezrobociem w Polsce. Ta grupa osób chętnie korzysta z ofert w rolnictwie czy przetwórstwie przemysłowym w Polsce i za granicą. Absolwenci i pracownicy wykwalifikowani Do tej grupy zaliczamy pracowników skoncentrowanych na rozwoju osobistym i budowaniu własnej ścieżki kariery. Z uwagi na tymczasowy brak pracy chętnie podejmują się prac na zastępstwo. Takie doświadczenie może ułatwić im późniejsze znalezienie stałej pracy w preferowanym zawodzie. Rynek pracy sezonowej w Polsce kwitnie w okresie od czerwca do końca października. Najbardziej poszukiwani są wtedy pracownicy do branż związanych z turystyką, gastronomią, promocją, opieką (nad dziećmi i osobami starszymi), a także osoby na zastępstwo we wszystkich branżach. Oferty pracy są zróżnicowane pod względem zarobków, a także okresu zatrudnienia. Okres trwania zatrudnienia może kształtować się od tygodnia do kilku miesięcy. Warto wziąć to pod uwagę szukając zajęcia na wakacje. Stawki prac sezonowych w Polsce nie są wysokie, jeśli porównamy je na przykład z wysokością wynagrodzenia proponowanego w Niemczech, Holandii czy Wielkiej Brytanii. Większość ofert dotyczy bowiem prac prostych, do których zatrudniani są pracownicy nieposiadający wysokich kwalifikacji. Najczęściej pracę w wakacje podejmują studenci, osoby bezrobotne lub osoby o niskich kwalifikacjach zawodowych. Od kilku lat obserwujemy coraz większe zainteresowanie pracami sezonowymi w Polsce wśród naszych wschodnich sąsiadów. Wedle danych Work Service, co czwarty pracownik tymczasowy w okresie letnim jest obcokrajowcem. NR TOP 10 - PRACE WAKACYJNE PŁACA MIN.* PŁACA MAKS.* ŚREDNIA 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 pomoc w biurze hostessa kurier ankieter rozwożenie pizzy opieka do dzieci prace sezonowe w ogrodnictwie rozdawanie ulotek kelner pomoc kuchenna w restauracji 11,10 9,13 10,45 9,79 9,13 8,50 7,80 9,02 6,60 7,81 18,70 19,80 15,95 15,40 13,20 12,10 11,00 9,90 11,00 8,80 14,90 14,45 13,20 12,50 11,60 10,30 9,40 9,46 8,80 8,30 *Stawki godzinowe podawane w PLN 7
Praca wakacyjna za granicą gdzie zarabiają Polacy? Praca na zastępstwo Praca sezonowa w okresie letnim nie musi być nisko Praca na zastępstwo płatna. W okresie wakacji pracodawcy szukają także ma dużo plusów pracowników wykwalifikowanych, o wysokich kompetencjach i konkretnych umiejętnościach. ++ umożliwia zdobycie cennego doświadczenia w ramach własnych zainteresowań Takie osoby zatrudniane są na okres tymczasowy, ++ pomaga podnieść kompetencje i nabyć nowe umiejętności na zastępstwo pracowników stałych, którzy przebywa- 8 ją na urlopach. ++ łatwiej o takie zatrudnienie niż o pracę stałą Czasem do zadań pracownika tymczasowego należy ++ wysokość wynagrodzenia za przepracowany czas jest często porównywalna do pensji pracowników stałych jedynie kontynuowanie określonego projektu, a niekiedy ++ wystarczy popracować 2-3 tygodnie, żeby dobrze zarobić odpowiada pracownik zatrudniony na stałe. PŁACA MAKS.* ŚREDNIA ekspedient 10,50 13,80 12,00 pracownik biurowy 12,60 17,60 15,10 pracownik produkcji pomoc w księgowości 11,30 11,00 17,00 18,15 14,15 14,50 W roku 2013 Polacy pracujący za granicą przesłali do W latach 2007-2008 Irlandia była źródłem najwięk- Polski 4,071 mln euro. Z każdym rokiem wartość trans- szych transferów, a dziś pracują tam głównie emigranci ferów pieniężnych maleje. Wyraźne wyhamowanie długookresowi, którzy zarobione pieniądze wolą inwe- dynamiki wzrostowej związanej z przekazywaniem stować w kraju zamieszkania. Z kolei coraz większego przez Polaków pieniędzy widać po 2007 roku, który jak znaczenia nabierają Niderlandy oraz Norwegia, gdzie dotąd był rekordowy. Emigracja była wówczas nową coraz więcej Polaków zarabia dzięki pracy sezonowej. możliwością dla Polaków, z której masowo zaczęli korzystać w celach zarobkowych. Dużą część przeka- magazynier *Stawki godzinowe podawane w PLN 10,45 16,50 13,40 Zdecydowana większość zarobków wypracowana była zywanych środków do Polski stanowią wynagrodzenia w krajach Unii Europejskiej (3,524 mln euro). Z danych zdobywane przez naszych rodaków na zasadzie pracy NBP wynika, że w 2013 roku najwięcej środków do sezonowej. Można bowiem zaobserwować, że mniej Polski napłynęło od osób pracujących w Niemczech pieniędzy pochodzi z krajów, w których emigracja (1, 351 mln euro). Drugie miejsce pod względem zmienia charakter z cyrkulacyjnej (i krótkookresowej) wartości przekazywanych pieniędzy zajmuje Wielka na stałą. Widać to dokładnie na przykładzie Irlandii. Brytania 886 mln euro wpłynęło z tego tytułu w 2013 r. do Polski. Na znaczeniu zyskują też Niderlandy, skąd Polacy przekazali do Polski 282 mln euro. /////////////////////////////// /////////////////////////////// PŁACA MIN.* PRACE NA ZASTĘPSTWO 9 ++ jest okazją do nawiązania nowych kontaktów musi realizować wszystkie zadania, za które na co dzień
EUROPA 10 NIEMCY ANGLIA Od 1 maja 2011 roku niemiecki rynek pracy został Do niedawna jeden z popularniejszych kierunków wy- w pełni otwarty dla polskich pracowników i od tamtego bieranych przez Polaków w celach emigracji zarobko- czasu cieszy się wśród nich niezmiennie dużą popular- wej. Obecnie stawki płac w Anglii w porównaniu do nością. W najbliższych latach ta tendencja się utrzyma. krajów Unii Europejskiej nie są najwyższe, lecz nadal Polacy będą chętnie wyjeżdżać do Niemiec do prac atrakcyjne. Kelner w Londynie zarobi za miesiąc pracy sezonowych ze względu na wyższe niż w Polsce wyna- do 2600 euro, a dodatkowo może też liczyć na napiw- grodzenia, a także bliskość geograficzną. Ten kierunek ki. Na rynku występuje również niezmiennie zapotrze- jest szczególnie atrakcyjny dla osób, które nie mogą lub bowanie na pracowników budowlanych, którzy mogą nie chcą na trwałe wyjeżdżać z Polski. Wśród najlicz- zarabiać do 2450 euro miesięcznie, a osoby do pracy niejszych ofert prac sezonowych za Odrą znajdują się w kuchni są w stanie zarabiać od 1900 euro i więcej zajęcia w rolnictwie, budownictwie, czy też w produkcji za miesiąc pracy. Z ofert pracy w punktach gastrono- przemysłowej. micznych typu restauracje czy puby, mogą skorzystać WAKACYJNE PRACE PŁACA MIES. (EUR) kelner 1000-2600 prace budowlane 1500-2450 prace w kuchni 1050-1900 11 jedynie osoby dobrze władające językiem angielskim. Równie atrakcyjne wynagrodzenie otrzymuje w Anglii miesiąc pracy można otrzymać nawet 2400 euro. Rów- pracownik budowlany nawet do 2450 euro za mie- nie atrakcyjne zarobki otrzymują pracownicy budowy. siąc pracy. Najniższe stawki obowiązują w rolnictwie i sadownictwie, gdzie miesięczne wynagrodzenie nie przekracza HOLANDIA zwykle 1900 euro. Umowy o pracę zawierane są od 1-5 miesięcy. Pracodawcy nie wymagają znajomości języka niemieckiego przy tego typu pracach. PŁACA MIES. (EUR) WAKACYJNE PRACE PŁACA MIES. (EUR) Jeszcze trzy lata temu Holandia postrzegana była przez Polaków jako hit emigracyjny. Zarobki były znacznie wyższe niż w Niemczech na tych samych stanowiskach. pracownik montażu - produkcja 1600-2400 prace w sadownictwie prace budowlane (niewykwalifikowany) 1250-2150 prace w rolnictwie 1000-2150 Dziś kraj tulipanów nie cieszy się aż tak dużą popu- 1000-1800 nam Niemcy, ale nadal jest w czołówce. Najwięcej ofert larnością wśród pracowników sezonowych jak bliższe pracy dotyczy pracy w rolnictwie i sadownictwie (zbieprace w rolnictwie 1050-1900 prace w kuchni 950-1650 ranie truskawek, praca na plantacjach kwiatów itp.). Za miesiąc pracy przy zbiorach można zarobić do 2150 euro, w rolnictwie 1800 euro, a najmniej płatne są prace w kuchni 1650 euro. /////////////////////////////// /////////////////////////////// WAKACYJNE PRACE Najwięcej zarobi monter linii produkcyjnej za pełny
12 13 USA Chętnych do skorzystania z sezonowych ofert pracy w Stanach Zjednoczonych nie brakuje, chociaż zarobki pracowników sezonowych nie są już tak wysokie jak jeszcze kilka lat temu. Od momentu wstąpienia Polski do Unii Europejskiej i otwarcia europejskiego rynku pracy dla Polaków, Stany Zjednoczone nie są już ziemią obiecaną. Wynagrodzenia są porównywalne, a niekiedy niższe niż na podobnych stanowiskach w Europie Zachodniej. Dodatkowo barierą do skorzystania z ofert pracy za oceanem jest obowiązek posiadania wizy, a także wysokie koszty związane z podróżą. Korzystnym rozwiązaniem dla studentów planujących wyjazd do pracy w USA w wakacje jest połączenie pracy z nauką języka angielskiego. To jedna z niewielu możliwości na legalną pracę w Stanach w okresie wakacji. Z pozostałych ofert pracy warto korzystać za pośrednictwem renomowanych agencji pracy lub przy wsparciu rodziny czy znajomych, na stałe mieszkających w Stanach Zjednoczonych. NR TOP 5 - PRACE WAKACYJNE PŁACA MIN.* PŁACA MAKS.* ŚREDNIA 1 2 3 4 5 barman w Nowym Jorku kelnerka w Kalifornii pracownik kasyna w Las Vegas opiekunka do dzieci w Nowym Jorku pracownik parku rozrywki w Orlando 8,00 8,00 8,25 8,25 7,93 12,00** 11,00** 15,00 50,00 13,00 10,00 9,50 11,60 29,10 10,46 * Stawki godzinowe netto podawane w USD ** plus napiwki
WAKACYJNA PRACA MARZEŃ Ciekawym rozwiązaniem dla osób preferujących łączenie podróży z pracą w okresie wakacji jest skorzystanie z ofert pracy w miejscach egzotycznych. Każda oferta pracy w miejscach uchodzących za atrakcyjne turystycznie wiąże się z koniecznością posługiwania się dobrą znajomością języka angielskiego. Trzeba także wziąć pod uwagę różnice kulturowe i zwyczaje obowiązujące w danej miejscowości (np. w krajach arabskich). Aby uniknąć niespodzianek na miejscu i wybrać pracę bezpieczną, u wiarygodnego pracodawcy, najlepiej 14 15 nie szukać ofert na własną rękę. Agencje pracy dysponują ofertami pracy sezonowej również w tego typu miejscach i warto z nich skorzystać, aby uniknąć rozczarowania. Animator Na Malcie, Cyprze lub Rodos zarabia miesięcznie 850 1400 EUR* dodatkowo na napiwkach 500-800 EUR* Ratownik W Dubaju, Mauritiusie, Balearach zarabia miesięcznie 1400 2500 EUR* Rezydent Na Malediwach, Meksyku, Wyspach Kanaryjskich zarabia miesięcznie 1150 1800 EUR* Kierowca luksusowych samochodów We Francji i Włoszech zarabia miesięcznie 300 2100 EUR* dodatkowo na napiwkach 600-2000 EUR* *płace netto Źródło: Dane własne - Work Service S.A.
GDZIE SZUKAĆ OFERT? Ofertami prac sezonowych dysponują agencje pracy, rejonowe urzędy pracy, a także sami pracodawcy. Osoby zainteresowane pracą na wakacje powinny szukać ogłoszeń w internecie, albo w wymienionych punktach pośrednictwa pracy. Rekrutacje trwają od początku czerwca do końca października. 16 17 PRACA ZA GRANICĄ co warto wiedzieć: Należy pamiętać o tym, że decyzja związana z podjęciem pracy za granicą wiąże się ze zmianą miejsca zamieszkania, nierzadko rozłąką z rodziną i to na dłuższy czas. Dopiero na miejscu może się okazać, że brak kontaktu z rodziną jest czynnikiem stresogennym, w efekcie prowadzącym do problemów w pracy. Dlatego decyzja o wyjeździe powinna być przemyślana, podjęta z uwzględnieniem nie tylko korzyści finansowych, ale też ewentualnych niedogodności. Wczesna identyfikacja ewentualnych problemów usprawni podjęcie działań zapobiegawczych, a tym samym pozwoli lepiej przygotować się do wyjazdu w celach zarobkowych. Inną bardzo istotną sprawą jest zadbanie o współpracę z wiarygodną i rzetelną agencją pośrednictwa pracy. Podstawową rzeczą uwiarygodniającą taki podmiot jest posiadanie pozwolenia dyrekcji regionalnej Agencji Federalnej ds. pracy, do prowadzenia zarobkowego użyczania pracowników. Jeśli brakuje takiego pozwolenia i żaden z wyjątków dotyczących obowiązku posiadania pozwolenia nie znajduje użycia, to umowa o pracę między pracownikiem a agencją jest bezskuteczna. Poza posiadaniem licencji, która w myśl przepisów ustawy o regulacji zarobkowego użyczania pracowników jest standardem, należy zwrócić uwagę na stosunek agencji do pracownika w kontekście praw i obowiązków. W celu uniknięcia rozczarowania po pierwszych dniach pracy, pracownik w miarę możliwości, powinien zadbać o to, by przy wyborze zajęcia uwzględnione zostały jego indywidualne wyobrażenia oraz kwalifikacje. Ważne jest zatem, aby wybór padł na agencję, której pracownicy z jednej strony posiadają fachową wiedzę o sektorze pracy, a z drugiej strony są gotowi sprostać indywidualnym życzeniom osoby poszukującej pracę.
Przed samym zawarciem umowy o pracę należy sprawdzić: Wiarygodność pracodawcy / agencji pracy. Dobrym źródłem informacji jest internet i opinie byłych pracowników. 1 6 Czy udzielane są informacje na temat geograficznej lokalizacji zakładów klienta agencji? Historię działalności agencji i pracodawcy. 2 7 Czy należy się liczyć z pracą za granicą (tzw. montaż zdalny)? 18 19 Konkretne odpowiedzi agencji na temat możliwości zatrudnienia w zakładzie klienta. Czy poruszany jest aspekt przejęcia pracownika tymczasowego przez klienta agencji? Czy pracownik został przyporządkowany do odpowiedniej grupy? 5 4 3 8 9 PODSUMOWUJĄC Przed podjęciem decyzji o wyborze agencji zatrudnienia, pracownik powinien przeprowadzić rozmowy z 3-5 różnymi agencjami, aby mieć skalę porównania i na tej podstawie dokonać wyboru najlepszej oferty. 10 Jakie regulacje dot. czasu pracy obowiązują w zakładzie pracy klienta agencji stosunek do pracy na zmiany, pracy weekendowej? Czy umowa o pracę została omówiona w detalach? Czy poziom pełnego zatrudnienia jest uregulowany w umowie o pracę (np. 151,67 godzin miesięcznie albo 35 godzin tygodniowo)? Zanim podejmiemy pracę należy dokładnie przeczytać umowę oraz zapoznać się ze szczegółowymi warunkami pracy. W przypadku podjęcia pracy bez podpisanej umowy pracownik nie jest objęty żadną ochroną.
RAPORT PRZYGOTOWANY PRZEZ FIRMĘ WORK SERVICE S.A. KAŻDORAZOWE CYTOWANIE ZAWARTYCH W NIM INFORMACJI WYMAGA PODANIA ICH ŹRÓDŁA. WIĘCEJ INFORMACJI: Krzysztof Inglot, Dyrektor Departamentu Rozwoju Rynków, Rzecznik Prasowy Arbiter i Mediator Gospodarczy przy International Court of Arbitration & Mediation Centertel. 508 040 345 krzysztof.inglot@workservice.pl www.workservice.pl