Spis treści Wskazówki jak pewnie Instrukcje 2 zbędne pomoce 2 Problemy/zagadnienia 3 Cel programu Jak pewnie 4 Na zakończenie dzisiejszej pogadanki 4 Kto powinien zapoznać się z tymi informacjami? 4 Co chcemy osiągnąć? 4 Główne informacje do przekazania 5 Kwestie osobiste 5 bezpieczeństwa w otoczeniu 5 Treść pogadanki 6 Lista kontrolna do wskazówek Jak utrzymać się pewnie na nogach 7 Przygotuj się dobrze przed wygłoszeniem pogadanki 8 Na miejscu 8 Po zakończeniu 9 Ocena 9 Wskazówki jak poprowadzić prezentację 10 Plan prezentacji - 45 minut 11 Przygotuj się! Zorganizuj się! Lista kontrolna prezentacji 15 Kwestionariusz oceny prezentacji 17
Instrukcje Niniejszy zestaw pomocniczy prezentera pogadanki Jak utrzymać się pewnie na nogach został przygotowany w celu ułatwienia tobie oraz innym prezenterom przekazania osobom starszym informacji i porad, które pomogą im utrzymać się pewnie na nogach i zmniejszą ryzyko upadków. Program składa się z: Informacji ogólnych Proponowanego planu pogadanki Egzemplarza broszury Steps to Stay on Your Feet, do rozdania uczestnikom Materiałów pomocniczych 15-minutowej taśmy video Kwestionariusza oceny prezentacji przez uczestników Pomoce potrzebne do wygłoszenia pogadanki Stay on Your Feet WA Home Safety Checklist Stay on Your Feet WA How Safe are you from Falling? Kwestionariusz Stay on Your Feet WA Are Your Shoes Safe? - lista pytań 2
Wskazówki jak pewnie Problemy/zagadnienia Upadki są główną przyczyną tragicznych zgonów oraz hospitalizacji osób powyżej 65 roku życia. Środowiskowy program Jak pewnie propaguje dbanie o zdrowie w starszym wieku i ma na celu ułatwienie osobom starszym zachowania sprawności ruchowej oraz niezależności poprzez zmniejszenie ryzyka upadku. Osoby w wieku powyżej 65 lat są najbardziej narażone na upadki. Spośród tej grupy: W przeciągu następnego roku co trzecia osoba doświadczy upadku. Połowa tych osób odniesie poważne obrażenia wskutek upadku. Upadki nie muszą być nieodłączną częścią procesu starzenia. Istnieje wiele wskazówek, których zastosowanie zmniejszy ryzyko upadku. Pogadanka Jak pewnie, jest jedną z metod stosowanych przez zachodnioaustralijski program Stay on Your Feet w celu poinformowania osób starszych co mogą zrobić, aby utrzymać się w pozycji pionowej i zachować sprawność fizyczną. Jednym z najbardziej efektywnych elementów tego programu są prezenterzy z tej samej grupy wiekowej, którzy współpracują z osobami starszymi w środowisku i umożliwiają im podjęcie aktywnych kroków w celu zmniejszenia ryzyka upadków. Niniejszy zestaw ma na celu ułatwienie prezenterom przekazania głównych punktów programu Jak pewnie w sposób profesjonalny i jasny. 3
Cel programu Jak pewnie Zredukowanie częstotliwości upadków oraz zakresu obrażeń spowodowanych upadkami u osób starszych. Po wysłuchaniu dzisiejszej pogadanki Po wysłuchaniu pogadanki osoby starsze będą mogły Wymienić główne przyczyny upadków Podać wskazówki, z których mogą korzystać w celu zmniejszenia ryzyka upadku Zlokalizować miejsca i okoliczności, w których grozi im upadek Kto powinien zapoznać się z tymi informacjami? Wszyskie osoby starsze, które chcą pozostać aktywne, niezależne i nadal mieszkać we własnych domach będą zainteresowane pogadanką na temat tego, jak pewnie. Do grup, które pogadanka zainteresuje, mogą należeć między innymi: Grupy seniorów Biblioteki lokalne Przedstawiciele władz lokalnych Grupy (zrzeszenia) sportowe Organizacje kościelne i inne grupy społeczne Co chcemy osiągnąć? Zmniejszyć liczbę upadków wśród osób starszych Zmniejszyć liczbę obrażeń spowodowanych upadkami Poprawić jakość życia osób starszych Zwiększyć liczby osób dłużej i niezależnie mieszkających we własnych domach 4
Wskazówki jak pewnie Główne informacje do przekazania Przyczyny upadków można zaklasyfikować do dwóch podstawowych grup: Okoliczności osobiste; oraz Czynniki środowiskowe Powyższe grupy można podzielić w zaleznosci od: Okoliczności osobistych, jak: Choroby Przyjmowanie wielu lekarstw odpowiednia dieta Słaby wzrok Bolące stopy i nieodpowiednie obuwie Zaburzenia równowagi Zmiany w sposobie chodzenia; oraz Brak ruchu Czynnikow środowiskowych: W domu Wokół domu; oraz W miejscach publicznych Dzisiejsza pogadanka skupi się na pokazaniu co można zrobić aby mocno trzymać się na nogach i zawiera listę wskazówek Jak pewnie. 5
Treść pogadanki Pogadanka zawiera porady, jakie osoby starsze mogą zastosować, aby pewnie utrzymać sie na nogach i zmniejszyć ryzyko upadku. Potrwa ona około 45 minut. Materiały do wykorzystania: Kwestionariusz Czy grozi Ci upadek? Taśma video pt. Jak pewnie wskazówki Jak pewnie -wskazówki Steps to Stay on Your Feet - zestaw pytań kontrolnych Kwestionariusz oceny prezentacji oraz długopisy /ołówki 6
Wskazówki jak pewnie Lista kontrolna JAK PEWNIE UTRZYMAĆ SIĘ NA NOGACH I ZMNIEJSZYĆ RYZYKO UPADKU -WSKAZÓWKI Rozpoznaj, usuń i zgłoś niebezpieczeństwa Dbaj o zdrowie Kontroluj swoje lekarstwa Regularnie badaj wzrok Odżywiaj się dobrze Dbaj o stopy i noś odpowiednie obuwie Utrzymuj równowagę Trzymaj się prosto Zachowaj sprawność fizyczną 7
Przygotuj się do wygłoszenia pogadanki Przed spotkaniem Potwierdź datę i godzinę spotkania Potwierdź liczbę słuchaczy Przygotuj odpowiednią liczbę kopii następujących pomocy: Jak pewnie wskazówki, zestawu pytań kontrolnych dotyczących bezpieczeństwa w domu ( Home Safety Checklist ), kwestionariusza Czy grozi Ci upadek? oraz kwestionariusza Czy Twoje buty są odpowiednie? Upewnij się, że na miejscu jest sprawny telewizor i magnetowid Na miejscu Sprawdź czy masz wszystkie materiały pomocnicze: Zestaw prezentera i kasetę video Przyjedź wcześniej Spotkaj się z umówioną osobą reprezentującą organizatora Zapoznaj się z procedurami ewakuacyjnymi oraz planami budynku Przygotuj potrzebny sprzęt; oraz Miej pod ręką plan wykładu 8
Wskazówki jak pewnie Po pogadance Podziękuj wszystkim za uczestnictwo Rozdaj i potem zbierz wypełnienione kwestionariusze oceny pogadanki Zarezerwuj dalsze pogadanki dla innych grup Ocena Ocena jest istotną częścią programu, która pozwoli ci zorientować się, czy prezentacja była udana i w jaki sposób możesz ją poprawić. Zasygnalizuje również organizatorom, które materiały powinny być zaktualizowane lub ulepszone, ile osób skorzystało z pogadanek a także będzie źródłem informacji ogólnych o uczestnikach. Pamiętaj, aby rozdać a potem zebrać kwestionariusze oceny. 9
Wskazówki, jak poprowadzić pogadankę Korzystaj z listy kontrolnej, aby upewnić się, że masz wszystko, co potrzebne; Przyjedź wcześnie i sprawdź sprzęt; Przedstaw się; Uśmiechaj się; Patrz na słuchaczy; Zaangażuj słuchaczy do czynnego udziału; Okazuj entuzjazm; Poruszaj się po pomieszczeniu; Mów z ekspresją w głosie; Zmieniaj tempo mówienia, ton i wysokość głosu; Mów wyraźnie; Jeśli konieczne, korzystaj z mikrofonu; Zachowaj koncentrację; Mów w sposób prosty i jasny; Pogadanka nie powinna trwać dłużej niż 45 minut jeśli będziesz mówić zbyt długo, słuchacze stracą zainteresowanie; Rozdaj materiały każdemu ze słuchaczy; Zachęć słuchaczy do wypełnienia Home Safety Checklist po zakończeniu pogadanki; Pamiętaj, aby zawsze kierować ludzi do pracowników służby zdrowia po porady zdrowotne; I, przede wszystkim, wygłaszaj pogadankę z przyjemnością, bo wtedy i słuchacze będą w niej z przyjemnością uczestniczyć. 10
Plan prezentacji 45 minut Cel prezentacji Wskazówki jak pewnie Dostarczenie uczestnikom wiedzy, która pomoże im zmniejszyć ryzyko upadku. Zachęcenie słuchaczy do zastosowania się do wskazówek, które pomogą zmniejszyć ryzyko upadku. Sesja Przegląd Czas Treść 3 minuty Wstęp Przywitaj wszystkich obecnych Przedstaw się Krótko określ swoją rolę Podziękuj gospodarzowi spotkania za zaproszenie Poinformuj obecnych o procedurach ewakuacyjnych 3 minuty Określ cel spotkania Zwróć się do słuchaczy (to co masz powiedzieć napisane jest pochyłym drukiem): Kto ma ponad 65 lat, proszę podnieść rękę. Osoby w wieku 65 lat lub powyżej są najbardziej narażone na niebezpieczeństwo upadku. Spośród tej grupy: W przeciągu następnego roku co trzecia osoba doświadczy upadku. Połowa tych osób odniesie poważne obrażenia na skutek upadku. Upadki nie muszą być nieodłączną częścią procesu starzenia. Istnieje wiele wskazówek, których stosowanie pomoże zmniejszyć ryzyko upadku. 11
Czas Treść 5 minut Skup uwagę grupy na temacie pogadanki Zapytaj słuchaczy, czy znają kogoś, kto doświadczył upadku Zapytaj o przyczynę upadku Wysłuchaj tylko dwóch krótkich relacji, inaczej przekroczysz limit czasowy Podsumuj i wylicz przyczyny upadku w każdej z relacji słuchaczy, np. złe samopoczucie, niebezpieczeństwo w otoczeniu Głównym punktem do podkreślenia w tych relacjach jest fakt, że upadki są powodowane wieloma czynnikami 10 minut Słuchacze wypełniają Listę kontrolną Czy grozi Ci upadek? (uwaga: potrzebne długopisy/ołówki) Kto z Państwa uważa, że grozi mu niebezpieczeństwo upadku? Wiele osób uważa, że nie grozi im upadek i informacje na ten temat ich nie dotyczą. Lista kontrolna pomoże im zorientować się czy ryzyko upadku ich dotyczy. Poświęćmy kilka minut na wypełnienie dwustronicowej listy kontrolnej (po obu stronach kartki). 12
Wskazówki jak pewnie Czas Treść Zapytaj, czy większość osób skończyła. U osób, które odpowiedziały tak na przynajmniej jedno z pytań kwestionariusza, może występować zwiększone ryzyko upadku. Zalecamy, aby zabrać tę listę kontrolną do lekarza lub innego pracownika służby zdrowia, aby omówić zaznaczone punkty. Proszę pamiętać, że zapobieganie upadkowi jest lepsze niż leczenie jego skutków. Wraz z postępowaniem procesu starzenia, ryzyko upadku może się zwiększyć, więc musimy korzystać ze sposobów, które pozwolą nam pewnie. 15 minut Taśma video Co mogą Państwo zrobić aby pewnie utrzymać się na nogach? Obejrzyjmy materiał na taśmie. Uczestnicy oglądają taśmę Jak pewnie - wskazówki. 13
Czas Treść 10 minut Zajęcia grupowe Podsumuj główne punkty rozdając Jak pewnie - wskazówki. Po rozdaniu poproś słuchaczy o zidentyfikowanie sposobów na zwiększenie bezpieczeństwa z każdego punktu listy. np. Rozpoznaj, usuń i powiadom o niebezpieczeństwach usuń luźno leżące dywaniki. Zapytaj słuchaczy, co mogą zrobić aby pewnie? Zachęć słuchaczy do przeczytania informacji i wypełnienie list kontrolnych po zakończeniu pogadanki. Rozdaj kwestionariusz oceny pogadanki oraz długopisy/ołówki. Podziękuj słuchaczom za uwagę. Zbierz kwestionariusze oceny. 14
Przygotuj się! Zorganizuj się! Lista kontrolna prezentacji Temat zamówionej prezentacji: Steps to Stay on Your Feet Kiedy: Dzień: Data: / / Godzina: Czas trwania: minut Gdzie Pełny adres: Wskazówki jak pewnie Potwierdzone Kto zamówił spotkanie? Imię i nazwisko osoby, nazwa organizacji i numer telefonu: Rodzaj i cel spotkania (np. oficjalne spotkanie z prezenterem, spotkanie towarzyskie): Czy jest parking w pobliżu miejsca spotkania? (Poproś o zarezerwowanie miejsca do zaparkowania, szczególnie wieczorem) Czy będzie ci potrzebna pomoc w przeniesieniu materiałów? Czy dostępna jest komunikacja publiczna w pobliżu miejsca spotkania? Nazwisko osoby, która ma cię przywitać w miejscu spotkania: Gdzie będzie odbywać się spotkanie? (np. świetlica, sala konferencyjna) 15
Słuchacze Kto będzie w grupie słuchaczy? (np. grupa spacerowa seniorów) Ile osób? Jak będą ustawione miejsca do siedzenia (np. w rzędach, wokół stołu) Czy wszyscy będą mnie widzieć? Czy wszyscy będą mnie słyszeć? Czy jest mikrofon? Czy jest telewizor i magnetowid? Materiały pomocnicze Czy mam wystarczającą ilość? Kwestionariusze oceny prezentacji Czy mam wystarczającą ilość kwestionariuszy? Czy potrzebna mi jest pomoc w dostarczeniu materiałów na miejsce? Instrukcje jak poprowadzić pogadankę Czy mam przygotowane instrukcje i pomoce wizualne? 16
Wskazówki jak pewnie KWESTIONARIUSZ OCENY PREZENTACJI Jak pewnie Miejsce: Imię i nazwisko prezentera: Data: / / Dane osobiste 1. Rok urodzenia (Proszę wpisać rok) 2. Kraj urodzenia 3. Płeć (Proszę zakreślić) męska lub żeńska 4. Gdzie mieszkasz? (Zakreśl jedną z odpowiedzi) We własnym domu W mieszkaniu W domu spokojnej starości W schronisku Na osiedlu dla emerytów Z rodziną 5. Czy przydarzył Ci się upadek w ciągu ostatniego roku? (Zakreśl jedną z odpowiedzi) Jeśli nie, przejdź do pytania 6. a. Jeśli tak, co Twoim zdaniem było przyczyną upadku? 6. Czy myślisz, że upadkom można zapobiec? (Zakreśl jedną z odpowiedzi) jestem pewny/a 17
7. Oceń poniższe aspekty prezentacji: (Zaznacz odpowiednią kratkę) Doskonałe Bardzo dobre Dobre Przeciętne Słabe Bardzo słabe Przekazane informacje Lokal Taśma video Jak pewnie utrzymać się na nogachwskazówki 8. Oceń poniższe aspekty prezentera: (Zaznacz odpowiednią kratkę) Prezenter/ka był/a Dobrze przygotowany/a Wykazał/a znajomość tematu Zainteresował/a słuchaczy Zachęcał/a słuchaczy do udziału wiem 9. Które z aspektów prezentacji uważasz za NAJBARDZIEJ pomocne i dlaczego? 18
Wskazówki jak pewnie 10. Które z aspektów prezentacji uważasz za NAJMNIEJ pomocne i dlaczego? 11. W wyniku udziału w dzisiejszej prezentacji moja WIEDZA na temat przyczyn upadków: (zakreśl jedną z odpowiedzi) Bardzo Trochę wiele się zwiększyła się zwiększyła się zwiększyła zmieniła się 12. W wyniku udziału w dzisiejszej prezentacji, mam zamiar zastosować następujące rady aby zmniejszyć ryzyko upadku: (Proszę zakreślić odpowiednie z poniższych odpowiedzi) Rozpoznawanie, usuwanie i powiadamianie o niebezpieczeństwach Dbanie o zdrowie Kontrolowanie swoich leków Badanie kontrolne wzroku Dobre odżywianie Dbanie o stopy Noszenie odpowiedniego obuwia Poprawienie równowagi Poprawę sposobu chodzenia Ruch i aktywność fizyczną 19
Wskazówki jak pewnie Wyjaśnij, w jaki sposób zastosujesz powyższe wskazówki 13. Czy masz sugestie odnośnie poprawienia prezentacji? Uwagi Tłumaczenie opłacone z budżetu australijskiego Ministerstwa Zdrowia i Opieki nad Ludźmi Starszymi. 20