SIMOTICS FD. Asynchroniczny silnik Typ 1MQ1. Instrukcja obsługi / Instrukcja montażu. Answers for industry.

Do stosowania w strefie 2 (IEC/EN 60079-10-1) II 3G Ex na IIC T3 Gc SIMOTICS FD Asynchroniczny silnik Typ 1MQ1 Instrukcja obsługi / Instrukcja montażu Wydanie 03/2015 Answers for industry.

31.03.2015 16:29 V7.02

Wprowadzenie 1 Wskazówki dotyczące bezpieczeństwa 2 Asynchroniczny silnik SIMOTICS FD 1MQ1 Instrukcja obsługi Instrukcja montażu Opis 3 Przygotowanie zastosowania 4 Montaż 5 Podłączenie elektryczne 6 Uruchomienie 7 Praca 8 Utrzymanie 9 Części zamienne 10 Utylizacja 11 Do stosowania w strefie 2 (IEC/EN 60079-10-1) II 3G Ex na IIC T3 Gc Serwis i doradztwo techniczne Dane techniczne i rysunki Dokumentacja jakości Dokumentacja uzupełniająca A B C D Wydanie 03/2015

Wskazówki prawne Koncepcja wskazówek ostrzeżeń Podręcznik zawiera wskazówki, które należy bezwzględnie przestrzegać dla zachowania bezpieczeństwa oraz w celu uniknięcia szkód materialnych. Wskazówki dot. bezpieczeństwa oznaczono trójkątnym symbolem, ostrzeżenia o możliwości wystąpienia szkód materialnych nie posiadają trójkątnego symbolu ostrzegawczego. W zależności od opisywanego stopnia zagrożenia, wskazówki ostrzegawcze podzielono w następujący sposób. NIEBEZPIECZEŃSTWO oznacza, że nieprzestrzeganie tego typu wskazówek ostrzegawczych grozi śmiercią lub odniesieniem ciężkich obrażeń ciała. OSTRZEŻENIE oznacza, że nieprzestrzeganie tego typu wskazówek ostrzegawczych może grozić śmiercią lub odniesieniem ciężkich obrażeń ciała. OSTROŻNIE oznacza, że nieprzestrzeganie tego typu wskazówek ostrzegawczych może spowodować lekkie obrażenia ciała. UWAGA oznacza, że nieprzestrzeganie tego typu wskazówek ostrzegawczych może spowodować szkody materialne. W wypadku możliwości wystąpienia kilku stopni zagrożenia, wskazówkę ostrzegawczą oznaczono symbolem najwyższego z możliwych stopnia zagrożenia. Wskazówka oznaczona symbolem ostrzegawczym w postaci trójkąta, informująca o istniejącym zagrożeniu dla osób, może być również wykorzystana do ostrzeżenia przed możliwością wystąpienia szkód materialnych. Wykwalifikowany personel Produkt /system przynależny do niniejszej dokumentacji może być obsługiwany wyłącznie przez personel wykwalifikowany do wykonywania danych zadań z uwzględnieniem stosownej dokumentacji, a zwłaszcza zawartych w niej wskazówek dotyczących bezpieczeństwa i ostrzegawczych. Z uwagi na swoje wykształcenie i doświadczenie wykwalifikowany personel potrafi podczas pracy z tymi produktami / systemami rozpoznać ryzyka i unikać możliwych zagrożeń. Zgodne z przeznaczeniem używanie produktów firmy Siemens Przestrzegać następujących wskazówek: OSTRZEŻENIE Produkty firmy Siemens mogą być stosowane wyłącznie w celach, które zostały opisane w katalogu oraz w załączonej dokumentacji technicznej. Polecenie lub zalecenie firmy Siemens jest warunkiem użycia produktów bądź komponentów innych producentów. Warunkiem niezawodnego i bezpiecznego działania tych produktów są prawidłowe transport, przechowywanie, ustawienie, montaż, instalacja, uruchomienie, obsługa i konserwacja. Należy przestrzegać dopuszczalnych warunków otoczenia. Należy przestrzegać wskazówek zawartych w przynależnej dokumentacji. Znaki towarowe Wszystkie produkty oznaczone symbolem są zarejestrowanymi znakami towarowymi firmy Siemens AG. Pozostałe produkty posiadające również ten symbol mogą być znakami towarowymi, których wykorzystywanie przez osoby trzecie dla własnych celów może naruszać prawa autorskie właściciela danego znaku towarowego. Wykluczenie od odpowiedzialności Treść drukowanej dokumentacji została sprawdzona pod kątem zgodności z opisywanym w niej sprzętem i oprogramowaniem. Nie można jednak wykluczyć pewnych rozbieżności i dlatego producent nie jest w stanie zagwarantować całkowitej zgodności. Informacje i dane w niniejszej dokumentacji poddawane są ciągłej kontroli. Poprawki i aktualizacje ukazują się zawsze w kolejnych wydaniach. Siemens AG Process Industries and Drives Postfach 48 48 90026 NÜRNBERG NIEMCY Nr katalogowy dokumentu: A5E32582260 P 03/2015 Prawo do dokonywania zmian zastrzeżone Copyright Siemens AG 2013, -, 2015. Wszelkie prawa zastrzeżone

Spis treści 1 Wprowadzenie...13 1.1 Informacje ogólne...13 2 Wskazówki dotyczące bezpieczeństwa...15 2.1 Informacje dla osoby odpowiedzialnej za instalację...15 2.2 Zachowanie pięciu zasad bezpieczeństwa...16 2.3 Wykwalifikowany personel...16 2.4 Bezpieczne posługiwanie się maszynami elektrycznymi...16 2.5 w zagrożonych wybuchem obszarach strefy 2 lub 22...18 2.6 Kompatybilność elektromagnetyczna...19 2.7 Odporność na zakłócenia...19 2.8 Napięcia zakłócające podczas pracy przy przetworniku...20 2.9 Pola elektromagnetyczne podczas eksploatacji urządzeń elektroenergetycznych...20 3 Opis...21 4 Przygotowanie zastosowania...27 4.1 Kwestie związane z projektowaniem urządzenia o istotnym znaczeniu dla bezpieczeństwa...27 4.2 Przestrzeganie trybu pracy...27 4.3 Zapewnienie chłodzenia...27 4.4 Przestrzeń wymagana do wentylacji...28 4.5 Miejsce wymagane do wentylacji (Opcja z filtrem)...28 4.6 Układ blokujący silnika wentylatora obcego...29 4.7 Termiczna ochrona silnika...29 4.8 Termiczna ochrona silnika z termistorami PTC (opcja)...29 4.9 Układ blokujący dla automatycznego urządzenia do dosmarowywania (opcja)...30 4.10 Układ blokujący ogrzewania postojowego...30 4.11 Stojak podtrzymujący dla formy budowy IMB5...30 4.12 Emisje hałasu...31 4.13 Wartości graniczne prędkości obrotowych...31 4.14 Przestrzeganie przebiegu prędkości obrotowej i momentu obrotowego...32 4.15 Synchronizacja faz podczas przełączania sieci zasilającej...32 4.16 Częstotliwości własne układu...32 Instrukcja obsługi 03/2015 5

Spis treści 4.17 Obciążenie skręcające zespołu wałów w wyniku zakłóceń w instalacji elektrycznej...33 4.18 Transport i przechowywanie...33 4.18.1 Sprawdzenie dostawy...33 4.18.2 Podnoszenie maszyny...34 4.18.3 Zabezpieczenie wirnika...35 4.18.4 Transport zespołu maszynowego...36 4.18.5 Przechowywanie...37 4.18.6 Ochrona maszyny przed korozją...40 4.19 Praca z przetwornikiem...41 4.19.1 System sieci...41 4.19.2 Praca maszyn zabezpieczonych przed wybuchem z przemiennikiem...41 4.19.3 Redukcja prądów łożyskowych...42 4.19.4 Izolowane łożyska podczas pracy z przemiennikiem...43 5 Montaż...47 5.1 Przygotowanie montażu...47 5.1.1 Warunki montażu...47 5.1.2 Rezystancja izolacji i współczynnik absorpcji...48 5.1.3 Kontrola rezystancji izolacji i współczynnika absorpcji...49 5.1.4 Przygotowanie powierzchni montażowych (IM B3)...51 5.1.5 Przygotowanie powierzchni przyłączeniowych w przypadku mocowania kołnierzowego...51 5.1.6 Przygotowanie powierzchni przyłączeniowych w przypadku mocowania ściennego...52 5.2 Podnoszenie i pozycjonowanie maszyny w miejscu eksploatacji...52 5.2.1 Warunki prawidłowego wyrównania i bezpiecznego mocowania...52 5.2.2 Sprawdzenie zawiesi...53 5.2.3 Usuwanie blokady wirnika...53 5.2.4 Usunięcie blokady wirnika w przypadku maszyn o konstrukcji pionowej...53 5.2.5 Usunięcie ochrony przed korozją...54 5.2.6 Montaż elementów napędzanych...55 5.2.7 Wymagania dla bezpiecznego podnoszenia i transportu...56 5.2.8 Zestawienie maszyny...58 5.2.9 Spuszczanie skroplin...58 5.2.10 Zgrubne wyrównanie maszyny...60 5.3 Montaż maszyny...60 5.3.1 Wskazówki bezpieczeństwa dotyczące montażu...60 5.3.2 Wybór śrub...61 5.3.3 Założenia dla spokojnego, bezwstrząsowego biegu...61 5.3.4 Wyrównanie maszyny względem maszyny roboczej i zamocowanie (IM B3 / IM B35)...62 5.3.5 Wyrównanie maszyny względem maszyny roboczej i zamocowanie (IM B5)...64 5.3.6 Mocowanie stojaka podtrzymującego (IM B5)...64 5.3.7 Wyrównanie maszyny względem maszyny roboczej i zamocowanie (IM V1, IM V10)...65 5.3.8 Siły osiowe i promieniowe...66 6 Podłączenie elektryczne...67 6.1 Wskazówki dotyczące bezpieczeństwa instalacji elektrycznej...67 6.2 Skrzynka zacisków...67 6.2.1 Skrzynka zacisków 1XB1621...68 6.2.2 Skrzynka zacisków 1XB1631...69 6.2.3 Skrzynka zaciskowa 1XB7730...70 6 Instrukcja obsługi 03/2015

Spis treści 6.2.4 Skrzynka zaciskowa 1XB7731...70 6.2.5 Skrzynka zaciskowa 1XB7740...71 6.2.6 Skrzynka zaciskowa 1XB7750...72 6.2.7 Obrót skrzynki zaciskowej...72 6.3 Przygotowanie...75 6.3.1 Oznaczenie zacisków...75 6.3.2 Dobór kabli...75 6.3.3 Podłączenie przewodu uziemiającego...76 6.3.4 Przyłączenie ekranu metalowego w skrzynce zaciskowej...77 6.3.5 Przewody wyprowadzone na zewnątrz - Podłączenie bez skrzynki zacisków...77 6.3.6 Kierunek obrotów...78 6.4 Podłączenie...78 6.4.1 Wprowadzenie kabli do skrzynki zaciskowej 1XB... ze stopniowanym uszczelnieniem pierścieniowym...79 6.4.2 Wprowadzenie kabli do skrzynki zaciskowej 1XB... z dławnicą kablową...80 6.4.3 Atestowane przepusty przewodów i zatyczki zamykające...81 6.4.4 Ułożenie kabli...81 6.4.5 Podłączanie kabli z końcówkami kablowymi...82 6.4.6 Podłączenie kabli bez końcówek kablowych...83 6.4.7 Zastosowanie przewodów aluminiowych...85 6.4.8 Stosowanie kabli jednożyłowych...86 6.4.9 Wewnętrzne wyrównanie potencjałów...86 6.4.10 Bezstopniowa powierzchnia przylegania uszczelnienia w pokrywie skrzynki zaciskowej...86 6.4.11 Minimalne szczeliny powietrzne...87 6.4.12 Zakończenie prac związanych z podłączeniem...87 6.5 Podłączenie obwodów pomocniczych...88 6.5.1 Dobór kabli...88 6.5.2 Wprowadzanie i układanie kabli w pomocniczej skrzynce zacisków...88 6.5.3 Samobezpieczne obwody prądowe dla sensorów lub czujników...89 6.5.4 Przyłączenie ekranu metalowego w skrzynce zaciskowej...89 6.5.5 Podłączanie silnika wentylatora zewnętrznego...90 6.5.6 Podłączanie kontroli temperatury dla uzwojenia stojana...90 6.5.7 Czynności kończące...91 6.5.8 Praca z przemiennikiem...92 6.5.8.1 Napięcie szczytowe przemiennika...92 6.5.8.2 Praca przekształtnikowa w sieciach uziemionych...93 7 Uruchomienie...95 7.1 Sprawdzenia przed uruchomieniem...95 7.2 Pomiar rezystancji izolacji i indeksu polaryzacji przed uruchomieniem...96 7.3 Smarowanie łożysk tocznych przed uruchomieniem...96 7.4 Ustawienie automatycznego urządzenia do dosmarowywania...97 7.5 Uruchomienie wentylatora zewnętrznego...98 7.6 Wartości nastaw dla kontroli temperatury łożysk...99 7.7 Wartości nastaw dla kontroli temperatury uzwojenia...99 7.8 Bieg próbny...100 7.9 Ustawianie parametrów silnika w przekształtniku...101 Instrukcja obsługi 03/2015 7

Spis treści 7.9.1 Wybór typu i danych silnika w programie "STARTER"...101 7.9.2 Uruchomienie na przekształtniku SINAMICS S/G poprzez AOP30...104 7.9.3 Uruchomienie na przekształtniku SINAMICS G120P poprzez IOP...107 8 Praca...109 8.1 Wskazówki dotyczące bezpieczeństwa podczas pracy...109 8.2 Praca w obszarach zagrożonych wybuchem Strefy 2...110 8.3 Włączanie maszyny...111 8.4 Wyłączanie ogrzewania postojowego...111 8.5 Smarowanie uzupełniające łożysk tocznych...111 8.6 Przerwy w pracy...112 8.6.1 Unikać obroszenia bądź kondensacji pary wodnej we wnętrzu maszyny...113 8.6.2 Unikanie uszkodzeń postojowych łożyska tocznego...113 8.6.3 Pomiar rezystancji izolacji po dłuższym postoju...114 8.7 Wyłączanie maszyny z eksploatacji...114 8.8 Wyłączenie wentylatora obcego...114 8.9 Ponowne uruchamianie maszyny...115 8.10 Ponowne włączenie po wyłączeniu awaryjnym...115 8.11 Zakłócenia...115 8.11.1 Przegląd w razie usterek...115 8.11.2 Zakłócenia elektryczne...116 8.11.3 Zakłócenia mechaniczne...117 8.11.4 Zakłócenia w wentylatorze zewnętrznym...118 8.11.5 Zakłócenia łożyska tocznego...119 9 Utrzymanie...121 9.1 Przegląd i konserwacja...121 9.1.1 Instrukcje bezpieczeństwa dla inspekcji i konserwacji...121 9.1.2 Niebezpieczeństwo wybuchu podczas czyszczenia z użyciem sprężonego powietrza...123 9.1.3 Pomiar rezystancji izolacji i indeksu polaryzacji w ramach prac konserwacyjnych...123 9.1.4 Przegląd w razie usterek...123 9.1.5 Pierwszy przegląd po montażu lub naprawie...124 9.1.6 Przegląd główny...124 9.1.7 Przegląd i konserwacja ogrzewania postojowego...125 9.1.8 Przegląd łożysk tocznych...125 9.1.9 Łożyska toczne z automatycznym urządzeniem do dosmarowywania...126 9.1.10 Okresy smarowania i rodzaje smarów dla eksploatacji łożysk tocznych...126 9.1.11 Uszczelnianie łożysk tocznych (opcja podwyższony stopień ochrony )...130 9.1.12 Czyszczenie układu chłodzenia...131 9.1.13 Konserwacja wentylatora zewnętrznego...131 9.1.14 Naprawa uszkodzeń powierzchni lakierowanej...132 9.1.15 Lakierowanie...132 9.1.16 Konserwacja skrzynek zaciskowych...133 9.2 Naprawa...133 9.2.1 Przygotować prace naprawcze...134 9.2.2 Ogrzewanie postojowe...135 9.2.3 Wentylator obcy...135 8 Instrukcja obsługi 03/2015

Spis treści 9.2.3.1 Agregat wentylatora obcego...135 9.2.3.2 Wymiana wentylatora obcego...136 9.2.4 Łożysko toczne...137 9.2.4.1 Demontaż łożysk tocznych...137 9.2.4.2 Wymontować pierścień V...138 9.2.4.3 Wymontować labiryntowy pierścień uszczelniający...138 9.2.4.4 Montaż łożysk tocznych...139 9.2.4.5 Montaż pierścienia V...140 9.2.4.6 Zamontować pierścień V (opcja Podwyższony stopień ochrony )...141 9.2.4.7 Montaż labiryntowego pierścienia uszczelniającego...142 9.2.5 Uszczelnianie maszyny...143 10 Części zamienne...145 10.1 Dane zamówienia...145 10.2 Łożyska toczne...145 10.3 Ogrzewanie postojowe...146 10.4 Obudowa, stojan i wirnik...147 10.5 Wentylator obcy (promieniowy)...148 10.6 Wentylator obcy (osiowy)...149 10.7 Zestaw łożysk strona DE i NDE...150 10.8 Zestaw łożysk strona DE i NDE...151 10.9 Przetwornik obrotów (opcjonalnie)...152 10.10 Skrzynka zacisków 1XB1621...153 10.11 Skrzynka zaciskowa 1XB1631...155 10.12 Skrzynka zaciskowa 1XB7730...157 10.13 Skrzynka zaciskowa 1XB7731...158 10.14 Skrzynka zaciskowa 1XB7740...159 10.15 Skrzynka zaciskowa 1XB7750...160 10.16 Pomocnicza skrzynka zaciskowa 1XB9014...161 10.17 Pomocnicza skrzynka zaciskowa 1XB9015...162 10.18 Pomocnicza skrzynka zaciskowa 1XB9016...163 10.19 Pomocnicza skrzynka zaciskowa 1XB302...164 11 Utylizacja...165 A 11.1 Wprowadzenie...165 11.2 Przepisy prawne specyficzne dla danego kraju...165 11.3 Rozbieranie maszyny...165 11.4 Utylizacja podzespołów...165 Serwis i doradztwo techniczne...167 A.1 Centrum Serwisowe Siemens...167 Instrukcja obsługi 03/2015 9

Spis treści B C D A.2 RoHS - ograniczenia w stosowaniu określonych niebezpiecznych materiałów...168 Dane techniczne i rysunki...169 B.1 Momenty dokręcania połączeń śrubowych...169 Dokumentacja jakości...171 C.1 Deklaracja zgodności z normami Unii Europejskiej...171 Dokumentacja uzupełniająca...187 D.1 Wentylator obcy...187 Indeks...197 Tabele Tabela 3-1 Wykonanie maszyny...21 Tabela 3-2 Tabela 3-3 Tabela 3-4 Tabela 4-1 Tabela 4-2 Wykonanie maszyny z typem ochrony przed zapłonem Ex na...22 Dane na tabliczce znamionowej...23 Warianty łożysk tocznych...25 Zapotrzebowanie na miejsce...28 Zapotrzebowanie na miejsce...28 Tabela 4-3 Momenty dokręcenia śruby wału blokady wirnika...36 Tabela 5-1 Tabela 5-2 Tabela 6-1 Tabela 6-2 Tabela 6-3 Tabela 6-4 Tabela 6-5 Tabela 6-6 Tabela 7-1 Tabela 7-2 Tabela 7-3 Tabela 7-4 Rezystancja izolacji uzwojenia stojana przy 40 C...49 Dopuszczalne odchylenia przy wyrównywaniu maszyny z elastycznym sprzęgłem...63 Oznaczenia zacisków na przykładzie 1U1-1...75 Określenie przekroju przewodu uziemiającego...76 Technika przyłączeniowa (podłączenie z końcówką kablową / bez końcówki kablowej)...79 Wersje płyty do wprowadzania kabli...81 Minimalne odstępy w powietrzu w zależności od efektywnej wartości napięcia przemiennego U eff...87 Maksymalne napięcie szczytowe przekształtnika...92 Wartości nastaw dla kontroli temperatur łożysk przed uruchomieniem...99 Wartości nastaw dla kontroli temperatury łożysk...99 Wartości nastaw podczas uruchomienia...99 Wartość nastawy podczas normalnej pracy...100 Tabela 8-1 Zakłócenia elektryczne...116 Tabela 8-2 Zakłócenia mechaniczne...117 Tabela 8-3 Zakłócenia obiegu chłodzenia...118 Tabela 8-4 Zakłócenia łożyska tocznego...119 Tabela 9-1 Kontrole po montażu lub naprawie...124 Tabela 9-2 Tabela 9-3 Kontrole przy przeglądzie głównym...124 Kryteria doboru smarów do łożysk tocznych...126 Tabela 9-4 Smary do łożysk tocznych dla pionowych i poziomych form wykonania...128 10 Instrukcja obsługi 03/2015

Spis treści Tabela 9-5 Tabela 10-1 Alternatywne smary stałe 2. klasy NLGI do silników o poziomej formie konstrukcji...128 Części zamienne do obudowy, stojana i wirnika...147 Tabela 10-2 Części zamienne dla wentylatora obcego...148 Tabela 10-3 Części zamienne dla wentylatora obcego...149 Tabela 10-4 Tabela 10-5 Części zamienne do zestawu łożysk strona DE i NDE...150 Części zamienne do zestawu łożysk strona DE i NDE...151 Tabela 10-6 Części zamienne przetwornika obrotów...152 Tabela 10-7 Tabela 10-8 Tabela 10-9 Tabela 10-10 Tabela 10-11 Tabela 10-12 Tabela 10-13 Tabela 10-14 Tabela 10-15 Tabela 10-16 Tabela 10-17 Części zamienne do skrzynki zaciskowej 1XB1621...153 Dodatkowe części zamienne...154 Dodatkowe części zamienne do skrzynki zaciskowej 1XB1631 z dwuczęściowym przepustem kablowym...156 Części zamienne głównej skrzynki zaciskowej 1XB7730...157 Dodatkowe części zamienne...157 Części zamienne głównej skrzynki zaciskowej 1XB7731...158 Dodatkowe części zamienne...158 Części zamienne głównej skrzynki zaciskowej 1XB7740...159 Dodatkowe części zamienne...159 Części zamienne głównej skrzynki zaciskowej 1XB7750...160 Dodatkowe części zamienne...160 Tabela B-1 Momenty dokręcania połączeń śrubowych z tolerancją ± 10%...169 Rysunki Rysunek 3-1 Tabliczka znamionowa (przedstawienie schematyczne)...23 Rysunek 4-1 Wolna przestrzeń na wlot powietrza...29 Rysunek 4-2 Unieruchomienie osiowe wirnika...36 Rysunek 4-3 Zasadniczy schemat napędu jednostkowego...44 Rysunek 4-4 Zasadniczy schemat napędu tandemowego...45 Rysunek 5-1 Rodzaj wyważenia po stronie DE...55 Rysunek 5-2 Spust kondensatu przy ustawieniu pionowym...59 Rysunek 5-3 Spust kondensatu przy ustawieniu poziomym...59 Rysunek 5-4 Schemat zasadniczy: Wyrównanie maszyny względem maszyny roboczej...63 Rysunek 6-1 Skrzynka zaciskowa 1XB1621...68 Rysunek 6-2 Skrzynka zaciskowa 1XB1631...69 Rysunek 6-3 Skrzynka zaciskowa 1XB7730...70 Rysunek 6-4 Skrzynka zaciskowa 1XB7731...70 Rysunek 6-5 Skrzynka zaciskowa 1XB7740...71 Rysunek 6-6 Skrzynka zaciskowa 1XB7750...72 Rysunek 6-7 Uchwyt odciążający i wkład uszczelniający...79 Rysunek 6-8 Podłączenie z końcówką kablową i śrubą mocującą (schemat zasadniczy)...82 Instrukcja obsługi 03/2015 11

Spis treści Rysunek 6-9 Rysunek 7-1 Rysunek 7-2 Rysunek 9-1 Rysunek 9-2 Rysunek 9-3 Rysunek 10-1 Rysunek 10-2 Rysunek 10-3 Rysunek 10-4 Rysunek 10-5 Rysunek 10-6 Rysunek 10-7 Rysunek 10-8 Rysunek 10-9 Podłączanie z obejmami zaciskowymi (schemat ideowy)...84 Wybór typu silnika...102 Wpisywanie danych silnika...103 Demontaż labiryntowego pierścienia uszczelniającego (schemat zasadniczy)...139 Łożysko toczne z przedsionkiem smarowym (schemat ideowy)...142 Położenie kołków gwintowanych labiryntowego pierścienia uszczelniającego na zewnętrznej pokrywie łożyska...143 Obudowa, stojan i wirnik...147 Wentylator obcy...148 Wentylator obcy...149 Zestaw łożysk strona DE i NDE...150 Zestaw łożysk strona DE i NDE...151 Przetwornik obrotów...152 Skrzynka zaciskowa 1XB1621 ze standardowym wprowadzeniem kabla...153 Dwuczęściowy przepust kablowy...153 Skrzynka zaciskowa 1XB1631...155 Rysunek 10-10 Główna skrzynka zaciskowa 1XB7730...157 Rysunek 10-11 Główna skrzynka zaciskowa 1XB7731...158 Rysunek 10-12 Główna skrzynka zaciskowa 1XB7740...159 Rysunek 10-13 Główna skrzynka zaciskowa 1XB7750 ze standardowym wprowadzeniem kabla...160 Rysunek 10-14 Pomocnicza skrzynka zaciskowa 1XB9014...161 Rysunek 10-15 Pomocnicza skrzynka zaciskowa 1XB9015...162 Rysunek 10-16 Pomocnicza skrzynka zaciskowa 1XB9016...163 Rysunek 10-17 Pomocnicza skrzynka zaciskowa 1XB302...164 12 Instrukcja obsługi 03/2015

Wprowadzenie 1 1.1 Informacje ogólne Ta instrukcja opisuje maszynę oraz informuje jak nalezy się z nią obchodzić od momentu dostarwy, aż do złomowania. Zachować instrukcję do późniejszego użytku. Przed przystąpieniem do jakichkolwiek prac przy maszynie nalezy przeczytać tą instrukcję obsługi i postępować zgodnie z instrukcjami. W ten sposób zapewnia się bezpieczne i wolne od zakłóceń działanie, jak również długi czas użytkowania maszyny. Jeśli mają Państwo propozycje ulepszenia tego dokumentu, prosimy o kontakt z Centrum Serwisowym (Strona 167). Wyróżniki tekstu Założenia dla wskazówek ostrzegawczych objaśnione są na odwrocie strony tytułowej. Zawsze należy przestrzegać wskazówek dotyczących bezpieczeństwa zawartych w niniejszej instrukcji. Oprócz informacji ostrzegawczych, które ze względów bezpieczeństwa muszą być bezwzględnie przestrzegane, w niniejszej instrukcji znajdują się następujące wyróżniki tekstu: 1. Instrukcje działania są prezentowane jako numerowana lista. Należy zachowywać kolejność wykonywania działań. W wyliczeniach są używane punkty listy. Myślnik oznacza wyliczenia na drugim poziomie. Wskazówka Wskazówka jest ważną informacją odnośnie produktu, posługiwania się produktem lub odpowiedniej części dokumentacji. Wskazówka zawiera pomoc lub dodatkowe sugestie. Instrukcja obsługi 03/2015 13

Wprowadzenie 1.1 Informacje ogólne 14 Instrukcja obsługi 03/2015

Wskazówki dotyczące bezpieczeństwa 2 2.1 Informacje dla osoby odpowiedzialnej za instalację Ta maszyna elektryczna została zaprojektowana i skonstruowana zgodnie z dyrektywą 2006/95/EG ("Dyrektywa Niskonapięciowa") i jest przewidziana do użytku w instalacjach przemysłowych. W przypadku zastosowania tej maszyny elektrycznej poza Unią Europejską należy przestrzegać specyficznych przepisów krajowych. Przestrzegać lokalnych i branżowych przepisów dotyczących bezpieczeństwa i konstrukcji. Osoby odpowiedzialne za instalację muszą zapewnić następujące warunki: Prace projektowe oraz wszystkie czynności wykonywane przy maszynie oraz za pomocą tej maszyny są wykonywane tylko przez wykwalifikowany personel. Instrukcja Obsługi jest zawsze dostępna podczas wszystkich prac. Dane techniczne i parametry dotyczące dopuszczalnych warunków montażu, podłączenia, otoczenia i eksploatacji są konsekwentnie przestrzegane. Przestrzegane są specyficzne przepisy dotyczące konstrukcji i bezpieczeństwa, jak również przepisy dotyczące stosowania sprzętu ochrony indywidualnej. Wskazówka Podczas projektowania, montażu, uruchamiania i prac serwisowych wskazany jest kontakt z właściwym centrum serwisowym (Strona 167) w celu uzyskania pomocy technicznej i możliwości korzystania z usług serwisowych. W poszczególnych rozdziałach tego dokumentu znajdują się instrukcje dotyczące bezpieczeństwa. Proszę zachować te instrukcje dotyczące bezpieczeństwa dla swojego własnego bezpieczeństwa, dla ochrony innych osób oraz zapobiegania uszkodzeniu mienia. Przestrzegać poniższych wskazówek bezpieczeństwa podczas wykonywania wszelkich czynności przy maszynie i za pomocą maszyny. Ta maszyna elektryczna została zaprojektowana i skonstruowana zgodnie z dyrektywą 94/9/ EG ("Dyrektywa ochrony przeciwwybuchowej") i jest przewidziana do użytku w instalacjach przemysłowych z atmosferami wybuchowymi. Pierwsze uruchomienie w krajach Wspólnoty Europejskiej jest niedozwolone do momentu stwierdzenia zgodności instalacji, w której jest montowana maszyna, z tą dyrektywą. W przypadku używania maszyny poza Unią Europejską należy przestrzegać przepisów krajowych. OSTRZEŻENIE Uruchomienie przed stwierdzeniem zgodności W przypadku uruchomienia maszyny przed stwierdzeniem zgodności instalacji, nie można zagwarantować ochrony przeciwwybuchowej instalacji. Może dojść do wybuchu. Następstwem może być śmierć, poważne obrażenia ciała i szkody materialne. Maszynę wolno uruchamiać dopiero po potwierdzeniu zgodności instalacji zgodnie z dyrektywą dotyczącą ochrony przed wybuchem. Instrukcja obsługi 03/2015 15

Wskazówki dotyczące bezpieczeństwa 2.4 Bezpieczne posługiwanie się maszynami elektrycznymi 2.2 Zachowanie pięciu zasad bezpieczeństwa Dla własnego bezpieczeństwa oraz w celu uniknięcia szkód materialnych należy podczas prac zawsze przestrzegać istotnych dla bezpieczeństwa wskazówek oraz poniższych pięciu zasad bezpieczeństwa według normy EN 50110 1 "Prace w stanie beznapięciowym". Pięć zasad bezpieczeństwa należy zastosować w podanej kolejności przed rozpoczęciem prac. Pięć zasad bezpieczeństwa 1. Odłączyć zasilanie. Odłączyć również obwody pomocnicze, np. ogrzewanie postojowe. 2. Zabezpieczyć przed ponownym załączeniem. 3. Upewnić się, że nie występuje napięcie. 4. Uziemić i zewrzeć. 5. Zakryć lub odgrodzić sąsiednie elementy będące pod napięciem. Po zakończeniu prac wykonane czynności przeprowadzić w odwrotnej kolejności. 2.3 Wykwalifikowany personel Wszystkie czynności przy maszynie mogą być wykonywane wyłącznie przez wykwalifikowany personel. Wykwalifikowany personel w rozumieniu tej dokumentacji to osoby, spełniające następujące warunki: Z uwagi na ich wykształcenia i doświadczenie są w stanie rozpoznać występujące w zakresie swoich czynności niebezpieczeństwa i uniknąć możliwych zagrożeń. Wykonywanie prac przy maszynie zleca im zawsze osoba odpowiedzialna. 2.4 Bezpieczne posługiwanie się maszynami elektrycznymi Bezpieczeństwo na stanowisku roboczym zależy od uwagi, ostrożności i rozsądku wszystkich osób, które instalują, eksploatują i konserwują maszynę. Oprócz przestrzegania wymienionych środków ostrożności w pobliżu maszyny należy z zasady zachować ostrożność. Stale zwracać uwagę na własne bezpieczeństwo. W celu uniknięcia wypadków przestrzegać również: ogólnych przepisów bezpieczeństwa danego kraju Specyficzne przepisy użytkownika i zakresu zastosowania specyficznych uzgodnień dokonanych z użytkownikiem oddzielnych wskazówek dotyczących bezpieczeństwa, dostarczonych wraz z maszyną symboli bezpieczeństwa i wskazówek umieszczonych na maszynie i jej opakowaniu 16 Instrukcja obsługi 03/2015

Wskazówki dotyczące bezpieczeństwa 2.4 Bezpieczne posługiwanie się maszynami elektrycznymi OSTRZEŻENIE Części znajdujące się pod napięciem Maszyny elektryczne posiadają części znajdujące się pod napięciem. Na skutek zdemontowania osłon, zastosowania maszyny niezgodnie z przeznaczeniem, nieprawidłowej obsługi lub niewystarczającej konserwacji może dojść do wypadków śmiertelnych, ciężkich obrażeń ciała lub szkód materialnych. Podczas pracy przy maszynie należy zawsze przestrzegać "Pięciu zasad bezpieczeństwa (Strona 16)". Osłony usuwać tylko zgodnie ze wskazówkami zawartymi w niniejszej w Instrukcji Obsługi. Prawidłowo obsługiwać maszynę. Regularnie i fachowo konserwować maszynę. OSTRZEŻENIE Części wirujące Maszyny elektryczne posiadają niebezpieczne części wirujące. Na skutek zdemontowania osłon, zastosowania maszyny niezgodnie z przeznaczeniem, nieprawidłowej obsługi lub niewystarczającej konserwacji może dojść do wypadków śmiertelnych, ciężkich obrażeń ciała lub szkód materialnych. Osłony usuwać tylko zgodnie ze wskazówkami zawartymi w niniejszej w Instrukcji Obsługi. Prawidłowo obsługiwać maszynę. Należy regularnie przeprowadzać konserwację maszyny. Zabezpieczyć wolne końce wału. OSTRZEŻENIE Gorące powierzchnie Maszyny elektryczne mają gorące powierzchnie. Nie należy ich dotykać. Następstwem mogą być ciężkie oparzenia. Przed przystąpieniem do prac przy maszynie należy pozostawić ją do ostygnięcia. Osłony usuwać tylko zgodnie ze wskazówkami zawartymi w niniejszej w Instrukcji Obsługi. Prawidłowo eksploatować maszynę. Instrukcja obsługi 03/2015 17

Wskazówki dotyczące bezpieczeństwa 2.5 w zagrożonych wybuchem obszarach strefy 2 lub 22 OSTROŻNIE Substancje szkodliwe dla zdrowia Substancje chemiczne potrzebne do nastawienia, eksploatacji i utrzymania maszyny mogą być szkodliwe dla zdrowia. Mogą one powodować zatrucia, uszkodzenia skóry, oparzenia dróg oddechowych i inne obrażenia. Należy przestrzegać wskazówek zawartych w niniejszej instrukcji obsługi oraz informacji produktowych producenta. Przestrzegać odpowiednich przepisów bezpieczeństwa i stosować zalecane środki ochrony ciała. OSTROŻNIE Substancje łatwo zapalne i palne Substancje chemiczne potrzebne do nastawienia, eksploatacji i utrzymania maszyny mogą być łatwo zapalne i palne. Mogą one być szkodliwe dla zdrowia oraz powodować szkody materialne. Należy przestrzegać wskazówek zawartych w niniejszej instrukcji obsługi oraz informacji produktowych producenta. Przestrzegać odpowiednich przepisów bezpieczeństwa i stosować zalecane środki ochrony ciała. OSTRZEŻENIE Emisje hałasu Podczas pracy maszyna może charakteryzować się poziomem emisji hałasu, który jest niedopuszczalny dla miejsc pracy. Następstwem mogą być uszkodzenia słuchu. Należy zapewnić bezpieczną eksploatację maszyny w obrębie urządzenia stosując odpowiednie środki bezpieczeństwa, jak np. osłony, izolacje akustyczne lub środki ochrony słuchu. 2.5 w zagrożonych wybuchem obszarach strefy 2 lub 22 Instalacje elektryczne w strefach zagrożonych wybuchem muszą być montowane, instalowane i eksploatowane przez osoby odpowiedzialne zgodnie z obowiązującymi w tym zakresie przepisami i rozporządzeniami. Wskazówka Podstawowe wymagania w stosunku do instalacji elektrycznych i ich eksploatacji w strefach zagrożonych wybuchem podane są np. w dyrektywie 1999/92/EG oraz w normie IEC / EN 60079-14. 18 Instrukcja obsługi 03/2015

Wskazówki dotyczące bezpieczeństwa 2.7 Odporność na zakłócenia Niebezpieczeństwa zapłonu Ocena zagrożeń podczas pracy, lokalnych warunków eksploatacji oraz wymagane metody kontroli muszą być wiążąco wyjaśnione przez operatora w porozumieniu z odpowiednim urzędem nadzoru. Bezwzględnie przestrzegane muszą być niezbędne czynności. Producent maszyny nie może podać w tym zakresie ogólnie obowiązujących zaleceń. Należy przestrzegać informacji zawartych w niniejszej instrukcji obsługi. Wskazówka Podstawowe informacje dotyczące oceny niebezpieczeństwa zapłonu ze strony urządzeń elektrycznych oraz ich pracy w strefach zagrożonych wybuchem podane są np. w dyrektywach 94/9/EG i 1999/92/EG oraz w szeregu norm IEC / EN 60079. Jeżeli dla maszyny nie zachodzi certyfikacja przez podmiot trzeci, należy przestrzegać zawartch w dyrektywach oraz normach ustalonych danych technicznych oraz warunków szczególnych. Certyfikat należy przedstawić przed uruchomieniem. 2.6 Kompatybilność elektromagnetyczna Maszyna zaprojektowana jest według normy IEC/EN 60034 i przy zastosowaniu zgodnie z przeznaczeniem spełnia wymagania dyrektywy europejskiej 2004/108/EG dotyczącej kompatybilności elektromagnetycznej. 2.7 Odporność na zakłócenia Maszyna zasadniczo spełnia wymagania odporności na zakłócenia według IEC/ EN 61000 6 2. W przypadku maszyn z wbudowanymi czujnikami (np. termistory PTC) wykonawca całej instalacji musi sam zapewnić wystarczającą odporność na zakłócenia poprzez odpowiedni dobór przewodów sygnałowych czujników i urządzeń przetwarzających. Instrukcja obsługi 03/2015 19

Wskazówki dotyczące bezpieczeństwa 2.9 Pola elektromagnetyczne podczas eksploatacji urządzeń elektroenergetycznych 2.8 Napięcia zakłócające podczas pracy przy przetworniku OSTRZEŻENIE Napięcia zakłóceniowe przy pracy z przekształtnikiem Przy pracy z przekształtnikiem, w zależności od jego producenta, typu i zastosowanych środków przeciwzakłóceniowych, występują emisje zakłóceń o różnym nasileniu. Przy maszynach z wbudowanymi czujnikami, np. termistory PTC, w przewodzie czujnika mogą wystąpić napięcia zakłóceniowe zależne od przekształtnika. Może dojść do powstania zakłóceń, które mogą bezpośrednio lub pośrednio skutkować śmiercią, poważnymi obrażeniami lub szkodami materialnymi. Przestrzegać wytycznych EMC producenta przekształtnika, aby uniknąć przekroczenia wartości granicznej wg IEC/EN 61000-6-3 dla układu napędowego złożonego z maszyny i przekształtnika. Podjąć odpowiednie środki EMC. 2.9 Pola elektromagnetyczne podczas eksploatacji urządzeń elektroenergetycznych OSTRZEŻENIE Zakłócenia urządzeń elektronicznych przez elektryczne instalacje energetyczne Elektryczne instalacje energetyczne wytwarzają podczas pracy pole elektryczne. Podczas przebywania w bezpośrednim otoczeniu maszyny mogą wystąpić zagrażające życiu awarie implantów medycznych, np. rozruszników serca. Może nastąpić utrata danych na nośnikach magnetycznych lub elektronicznych. Zabronione jest pozostawanie osób z rozrusznikami serca w pobliżu maszyny. Należy wystarczająco chronić personel obsługi pracujący przy instalacji przed ewentualnie występującymi szkodami przy pomocy odpowiednich środków, np. oznakowania, wygrodzenia, instruktaże bezpieczeństwa i wskazówki ostrzegawcze. Należy przestrzegać odpowiednich, krajowych przepisów BHP i przepisów bezpieczeństwa. Nie nosić ze sobą magnetycznych, ani elektronicznych nośników danych. 20 Instrukcja obsługi 03/2015

Opis 3 Obszar zastosowań Niniejsza maszyn elektryczna została opracowana dla szerokiego zakresu zastosowań w technice napędowej oraz w przetwarzaniu energii. Charakteryzuje się ona dużą wytrzymałością, długim okresem eksploatacji oraz niezawodnością, jak również dużą elastycznością funkcjonalną, umożliwiającą optymalne dostosowanie do różnych zadań. W niniejszej dokumentacji zawarto szczegóły dotyczące wykonania dostarczonej maszyny, jak również dopuszczalnych warunków eksploatacji. Maszyna została wykonana zgodnie ze specyfikacją zamawiającego i może być używana wyłącznie do zastosowań określonych w umowie. Dopuszczalne warunki pracy można znaleźć na tabliczce znamionowej. Dane techniczne opisane są w katalogu. Typ ochrony przed zapłonem Ex na Maszyna ta jest wykonana w rodzaju ochrony przed zapłonem "bez iskrzenia" (Ex na) według IEC / EN 60079 15. Dlatego może ona być eksploatowana w obszarach zagrożonych wybuchem strefy 2 według IEC / EN 60079 10-1. OSTRZEŻENIE Niebezpieczeństwo wybuchu Niniejsza maszyna nie jest skonstruowana do stosowania w obszarach zagrożonych wybuchem gazu lub w obszarach, w których występuje niebezpieczeństwo wybuchu mieszanek hybrydowych. Eksploatacja maszyny w tych obszarach może doprowadzić do wybuchu. Następstwem może być śmierć, poważne obrażenia ciała i szkody materialne. Nie eksploatować tej maszyny w obszarach zagrożonych wybuchem gazu lub w obszarach, w których występuje niebezpieczeństwo wybuchu mieszanek hybrydowych. Wykonanie maszyny Przepisy i normy zastosowane przy projektowaniu i kontroli maszyny znajdują się na tabliczce znamionowej. Wykonanie maszyny zasadniczo odpowiada następującym normom: Stany odnośnych norm zharmonizowanych należy przyjąć ewent. z Deklaracji Zgodności WE. Tabela 3-1 Wykonanie maszyny Cecha Norma Dane znamionowe i charakterystyka robocza IEC/EN 60034 1 Stopień ochrony IEC/EN 60034 5 Instrukcja obsługi 03/2015 21

Opis Cecha Norma Chłodzenie IEC/EN 60034 6 Forma wykonania IEC/EN 60034 7 Oznaczenia wyprowadzeń i kierunek obrotów IEC/EN 60034 8 Dopuszczalne poziomy hałasu IEC/EN 60034 9 Charakterystyka rozruchowa, wirujące części maszyny elektrycznej * IEC/EN 60034 12 Intensywność drgań IEC/EN 60034 14 Klasy sprawności silników indukcyjnych klatkowych trójfazowych ** IEC/EN 60034 30-1 Wartości graniczne intensywności drgań DIN ISO 10816-3 * Tylko dla maszyn do pracy sieciowej ** Za wyjątkiem silników wielobiegunowych W przypadku maszyn w wykonaniu przeciwwybuchowym obowiązują dodatkowo następujące normy: Tabela 3-2 Wykonanie maszyny z typem ochrony przed zapłonem Ex na Cecha Norma Klasa przeciwwybuchowości Ex na 1 IEC / EN 60079 0 IEC / EN 60079-15 1 Opcjonalnie, w zależności od zamówienia Tabliczka znamionowa Tabliczka znamionowa zawiera dane identyfikujące i najważniejsze, aktualne dane techniczne. Dane na tabliczce znamionowej oraz postanowienia umowy ustalają granice użytkowania zgodnie z przeznaczeniem. 22 Instrukcja obsługi 03/2015

Opis SIEMENS Rysunek 3-1 Tabliczka znamionowa (przedstawienie schematyczne) Tabela 3-3 Dane na tabliczce znamionowej Poz. Opis Poz. Opis (1) Rodzaj silnika (15) Moc znamionowa [kw lub HP] (2) Numer zamówieniowy (16) Współczynnik mocy znamionowej (3) Numer seryjny (17) Znamionowa prędkość obrotowa [1/min lub obr/min] (4) Określenie typu silnika (18) Częstotliwość znamionowa [Hz] (5) Ciężar (19) Klasa wydajności (kod IE) lub stopień sprawności według normy IEEE112B lub brak (6) Stopień ochrony (20) Stopień sprawności według normy IEC/EN 60034-2-1 lub prąd przy wielkości współczynnika obciążenia (7) Rodzaj konstrukcji (21) Konstrukcja silnika (silnik z przemiennikiem lub sieciowy) (8) Dopuszczalny zakres temperatury otoczenia (22) Napięcie / częstotliwość sieci (9) Klasa termiczna systemu izolacyjnego (23) Opcjonalne informacje dodatkowe (np. współczynnik obciążenia, oznaczenie konstrukcji i oznaczenie kodowe, ilość i temperatura wlotowa wody chłodzącej, ) (10) Klasa termiczna wykorzystania (24) Kraj i miasto produkcji Instrukcja obsługi 03/2015 23

Opis Poz. Opis Poz. Opis (11) Maksymalna prędkość obrotowa [1/min lub obr/min] (25) Oznaczenie certyfikacji dla UL / CSA + numer pliku (opcjonalnie) (12) Norma(y) (26) Numer(y) certyfikatu(ów) w przypadku silników Ex dla strefy 2 (opcjonalnie) (13) Napięcie znamionowe [V] i układ połączeń (27) Kierunek obrotów (14) Prąd znamionowy [A] (28) Kod Data Matrix (numer katalogowy i numer seryjny) Wirnik Pakiet wirnika z uzwojeniem klatkowym jest wciśnięty na wał. Wał posiada zwykle cylindryczną końcówkę wału po stronie napędzanej (DE). W zależności od wersji drugi czop końcowy wału może znajdować się po stronie nienapędzanej (NDE). Napęd Obroty silnika regulowane są przez przemiennik. Został on zoptymalizowany do pracy z niskonapięciowym systemem SINAMICS. Drugi przemiennik musi spełniać pewne wymagania: więcej informacji można znaleźć w katalogu lub dokumentacji projektu. UWAGA Zniszczenie maszyny przy pracy sieciowej Podłączenie maszyny bezpośrednio do elektrycznej sieci zasilającej, może spowodować jej zniszczenie. Maszynę należy eksploatować tylko z przekształtnikiem. Chłodzenie System chłodzenia skonstruowany jest jako zamknięty, wewnętrzny obieg chłodzenia. Utracone ciepło maszyny oddawane jest przez powierzchnię do powietrza otoczenia. Wentylator na wale powoduje ruch powietrza chłodzącego w wewnętrznym obiegu pierwotnym. Ruch powietrza chłodzącego w zewnętrznym obiegu wtórnym wytwarzany jest przez oddzielnie napędzane wentylatory. Stopień ochrony Maszyna wykonana jest w stopniu ochrony IP55. 24 Instrukcja obsługi 03/2015

Opis Łożyskowanie toczne W zależności od wersji i odpowiednio do warunków eksploatacji podanych w zamówieniu, maszyny wyposażane są w różne warianty łożysk tocznych. Odpowiednie typy podane są na tabliczce smarowania maszyny. W przypadku pracy z przemiennikiem po stronie nienapędzanej (NDE) montowane jest zazwyczaj łożysko izolowane. Występują następujące warianty łożyskowania tocznego: Tabela 3-4 Warianty łożysk tocznych Wersja Konstrukcja pozioma, napęd za pośrednictwem sprzęgła Konstrukcja pozioma, dla zwiększonych sił poprzecznych, np. przy napędzie pasowym Konstrukcja pionowa, wysokość położenia osi 315, napęd za pośrednictwem sprzęgła Konstrukcja pionowa, wysokość położenia osi 355 450 Łożysko toczne Strona napędzana (DE): Łożysko kulkowe jako łożysko stałe Strona nienapędzana (NDE): Łożysko kulkowe jako łożysko osadzone przesuwnie z osiowymi sprężynami naciskowymi Strona napędzana (DE): Łożysko walcowe jako łożysko osadzone przesuwnie Strona nienapędzana (NDE): Łożysko kulkowe jako łożysko stałe Strona napędzana (DE): Łożysko kulkowe jako łożysko stałe Strona nienapędzana (NDE): Łożysko kulkowe jako łożysko osadzone przesuwnie z osiowymi sprężynami naciskowymi Strona napędzana (DE): Połączenie łożysko kulkowe skośne / łożysko kulkowe jako łożysko stałe Strona nienapędzana (NDE): Łożysko kulkowe jako łożysko osadzone przesuwnie z osiowymi sprężynami naciskowymi Automatyczne urządzenie do dosmarowywania (opcja) Łożyska toczne są opcjonalnie wyposażone w automatyczne urządzenie do dosmarowywania. Łożyska toczne są w ustawianych odstępach czasu zasilane porcjami nowego smaru przez urządzenie do dosmarowywania. Wersja łożyska tocznego dla "podwyższonego stopnia ochrony" (opcja) Poprzez umieszczenie wstępnej komory smarowania przed właściwym wkładem łożyskowym osiąga się lepsze uszczelnienie wkładów łożyskowych przed wnikaniem kurzu i wody. Mimo, że w obu przypadkach celowe jest użycie tego samego smaru, dla lepszego rozróżnienia funkcji powinno się mówić o smarze "smarującym" i smarze "uszczelniającym". Budowa Zewnętrzna pokrywa łożyska wraz z obudową łożyska stanowi zbiornik na zużyty smar, a wraz z labiryntowym pierścieniem uszczelniającym (opcjonalnie) komorę wstępną na smar uszczelniający. W zewnętrznej pokrywie łożyska umieszczona jest również druga smarowniczka z kanałem na smar, która służy do wtłaczania smaru uszczelniającego. Wstępna komora smaru odizolowana jest od zbiornika na smar za pomocą kombinacji pierścienia V i pierścienia filcowego V, aby zapobiec przedostawaniu się do zbiornika na smar smaru uszczelniającego, który został wtłoczony do komory wstępnej. Smar uszczelniający Instrukcja obsługi 03/2015 25

Opis znajdujący się w komorze wstępnej powoli przedostaje się podczas eksploatacji przez uszczelnienie labiryntowe i uszczelnia je bądź usuwa kurz, który ewentualnie wniknął do wnętrza i kurz znajdujący się na zewnętrz. Skrzynka zaciskowa Do podłączenia kabli stosuje się następujące skrzynki zaciskowe w zależności od wykonania silnika: Skrzynka zaciskowa Wskazówka Zastosowanie GT640 1XB1621 Tylko dla maszyn sieciowych 1XB1631 2 1XB1631 Nie dla wykonań przeciwwybuchowych wg IEC 1XB7730 Nie dla wykonań przeciwwybuchowych wg IEC 1XB7731 Nie dla wykonań przeciwwybuchowych wg IEC 1XB7740 2 1XB7740 Nie dla wykonań przeciwwybuchowych wg IEC Zależnie od skrzynki zaciskowej i jej wykonania jest możliwe jej obracanie ±90 odpowiednio do kierunku przyłączenia. Przełożenie na drugą stronę silnika jest możliwe tylko przy wsparciu Centrum Serwisowego. W przypadku wystąpienia w przyszłości potrzeby przezbrojenia na inną skrzynkę zaciskową należy skontaktować się z Service Center (Strona 167). Patrz również Obrót skrzynki zaciskowej (Strona 72) Skrzynka zacisków (Strona 67) Wskazówka Więcej informacji na ten temat można znaleźć w katalogu D81.8-2/14. Urządzenia dodatkowe Zgodnie ze specyfikacją zamówienia mogą zostać wbudowane lub zamontowane różne urządzenia dodatkowe, jak np. czujniki temperatury do kontroli łożysk lub uzwojeń. Ogrzewanie postojowe (opcjonalne) Maszyna jest wyposażona w ogrzewanie postojowe. Dane dotyczące podłączenia znajdują się na dodatkowej tabliczce na maszynie. 26 Instrukcja obsługi 03/2015

Przygotowanie zastosowania 4 Dobre zaplanowanie i przygotowanie do eksploatacji maszyny są ważnymi założeniami dla łatwego i prawidłowego zainstalowania, bezpiecznej eksploatacji i dostępu do maszyny dla konserwacji i napraw. W tym rozdziale znajdują się informacje o tym, na co należy zwrócić uwagę przy projektowaniu urządzenia ze względu na tę maszynę i co należy przygotować przed jej dostawą. 4.1 Kwestie związane z projektowaniem urządzenia o istotnym znaczeniu dla bezpieczeństwa Ryzyka resztkowe związane z maszyną. Ryzyka te są opisane w rozdziale "Wskazówki dotyczące bezpieczeństwa" (Strona 15) lub we fragmentach dotyczących danego tematu. W celu zapewnienia bezpiecznej eksploatacji maszyny wewnątrz urządzenia, należy zatroszczyć się przez odpowiednie środki bezpieczeństwa, takie jak osłony, ogrodzenia, oznaczenia itd. 4.2 Przestrzeganie trybu pracy Należy przestrzegać trybu pracy maszyny. Odpowiednie sterowanie pozwala zapobiec osiąganiu nadmiernych prędkości obrotowych, które mogą spowodować uszkodzenie maszyny. 4.3 Zapewnienie chłodzenia Proszę zapewnić, by w miejscu zastosowania maszyna i ew. zamontowany obcy agregat wentylatorowy były wystarczająco chłodzone przez przepływające powietrze: Powietrze chłodzące może być doprowadzane i odprowadzane bez przeszkód. Pełna wydajność wentylatora jest zapewniona tylko wtedy, gdy koło wentylatora ma swobodny napływ. Należy zachować wolny odstęp wg rysunku wymiarowego. Wydmuchiwane ciepłe powietrze nie może być ponownie zasysane. W przypadku o konstrukcji pionowej z wlotem powietrza od góry, otwory wlotu powietrza muszą być chronione przed wnikaniem do środka ciał obcych i wody. Patrz również Podłączanie silnika wentylatora zewnętrznego (Strona 90) Instrukcja obsługi 03/2015 27

Przygotowanie zastosowania 4.5 Miejsce wymagane do wentylacji (Opcja z filtrem) 4.4 Przestrzeń wymagana do wentylacji W miejscu instalacji maszyny zachować wolną przestrzeń dla wlotu powietrza (A). W miejscu instalacji maszyny należy przewidzieć wystarczającą ilość miejsca, aby w razie potrzeby możliwy był demontaż i montaż obudowy wentylatora. Wymagane zapotrzebowanie na miejsce zostało podane w poniższej tabeli: Tabela 4-1 Zapotrzebowanie na miejsce Wznios wału silnika [mm] Wymagane miejsce / Wolna przestrzeń A 315 200 mm 355 220 mm 400 260 mm 450 320 mm 4.5 Miejsce wymagane do wentylacji (Opcja z filtrem) W miejscu instalacji maszyny zachować wolną przestrzeń dla wlotu powietrza (A). W miejscu instalacji maszyny należy przewidzieć wystarczającą ilość miejsca, aby w razie potrzeby możliwy był demontaż i montaż filtra. Wymagane zapotrzebowanie na miejsce zostało podane w poniższej tabeli: Tabela 4-2 Zapotrzebowanie na miejsce Wznios wału silnika [mm] Wymagane miejsce / Wolna przestrzeń A 315 300 mm 355 350 mm 400 400 mm 450 450 mm 28 Instrukcja obsługi 03/2015

Przygotowanie zastosowania 4.8 Termiczna ochrona silnika z termistorami PTC (opcja) Rysunek 4-1 Wolna przestrzeń na wlot powietrza 4.6 Układ blokujący silnika wentylatora obcego W przypadku maszyn z wentylatorami zewnętrznymi należy uwzględnić układ blokujący, który uniemożliwia włączenie i eksploatację maszyny głównej przy wyłączonym wentylatorze zewnętrznym. Patrz również Podłączanie silnika wentylatora zewnętrznego (Strona 90) Wentylator obcy (Strona 187) 4.7 Termiczna ochrona silnika Maszyna jest seryjnie wyposażona w czujnik temperatury KTY 84 i opcjonalnie w termistory albo PT100 do bezpośredniego nadzoru temperatury silnika, aby chronić maszynę przed przeciążeniem w czasie pracy. Należy przewidzieć odpowiedni układ połączeń do monitorowania. 4.8 Termiczna ochrona silnika z termistorami PTC (opcja) Maszyna wyposażona jest w termistory PTC do bezpośredniego monitorowania temperatury silnika, aby podczas pracy chronić maszynę przed przeciążeniem. Należy przewidzieć odpowiedni układ połączeń do monitorowania. Instrukcja obsługi 03/2015 29

Przygotowanie zastosowania 4.11 Stojak podtrzymujący dla formy budowy IMB5 4.9 Układ blokujący dla automatycznego urządzenia do dosmarowywania (opcja) Dosmarowanie jest dopuszczalne tylko przy obracającym się wale. Dlatego w przypadku maszyn z automatycznym urządzeniem do dosmarowywania należy stosować układ blokujący, zapobiegający pracy tego urządzenia przy zatrzymanej maszynie. 4.10 Układ blokujący ogrzewania postojowego Używanie ogrzewania postojowego przy pracującej maszynie prowadzi do zwiększenia temperatur w maszynie. Należy zastosować układ blokujący, który w przypadku włączenia maszyny wyłączy ogrzewanie postojowe. Ogrzewania postojowego używać tylko przy wyłączonej maszynie. Patrz również Wyłączanie ogrzewania postojowego (Strona 111) OSTRZEŻENIE Niebezpieczeństwo wybuchu Jeżeli ogrzewanie postojowe jest włączone natychmiast po wyłączeniu maszyny, to może nastąpić przekroczenie klasy temperaturowej lub maksymalnej temperatury powierzchni maszyny. W atmosferze wybuchowej może dojść do wybuchu. Następstwem może być śmierć, poważne obrażenia ciała i szkody materialne. Ogrzewanie postojowe włączyć najwcześniej po upływie jednej godziny od momentu wyłączenia maszyny. 4.11 Stojak podtrzymujący dla formy budowy IMB5 Dla formy budowy IMB5 silnik musi być podparty po stronie NDE za pomocą stojaka podtrzymującego. Stojak podtrzymujący nie należy do zakresu dostawy. Należy zatem zapewnić odpowiednio dobrany stojak podtrzymujący o odpowiedniej sztywności. Od spodu silnika znajduje się płaszczyzna z gwintowanym otworem M36x40 do którego można wkręcić stojak podtrzymujący. 30 Instrukcja obsługi 03/2015

Przygotowanie zastosowania 4.13 Wartości graniczne prędkości obrotowych Masa silnika znajduje się na tabliczce znamionowej, dane dotyczące geometrii silnika znajdują się na rysunku wymiarowym. OSTRZEŻENIE Brak podparcia po stronie NDE W przypadku gdy silnik nie zostanie podparty po stronie NDE, to kołnierz może nie wytrzymać ciężaru silnika. Z tego powodu silnik lub jego części mogą się rozlecieć. Następstwem może być śmierć, poważne obrażenia ciała i szkody materialne. Należy zapewniać odpowiednio dobrany stojak podtrzymujący. 4.12 Emisje hałasu OSTRZEŻENIE Emisje hałasu Podczas pracy maszyna może charakteryzować się poziomem emisji hałasu, który jest niedopuszczalny dla miejsc pracy. Następstwem mogą być uszkodzenia słuchu. Należy zapewnić bezpieczną eksploatację maszyny w obrębie urządzenia stosując odpowiednie środki bezpieczeństwa, jak np. osłony, izolacje akustyczne lub środki ochrony słuchu. 4.13 Wartości graniczne prędkości obrotowych OSTRZEŻENIE Za wysokie prędkości obrotowe Zbyt duże prędkości obrotowe mogą spowodować zniszczenie maszyny. Następstwem może być śmierć, poważne obrażenia ciała i szkody materialne. Poprzez sterowanie uniemożliwić pracę powyżej dopuszczalnej prędkości obrotowej. Przestrzegać informacji o prędkości obrotowej na tabliczce znamionowej. Instrukcja obsługi 03/2015 31

Przygotowanie zastosowania 4.16 Częstotliwości własne układu 4.14 Przestrzeganie przebiegu prędkości obrotowej i momentu obrotowego OSTRZEŻENIE Przekroczenie klasy temperaturowej Jeśli przebieg prędkości obrotowej i momentu obrotowego nie będzie przestrzegany może dojść wtedy do przekroczenia klasy temperaturowej. Może dojść do wybuchu. Następstwem może być śmierć, ciężkie obrażenia ciała i szkody materialne. Należy przestrzegać przebiegu prędkości obrotowej i momentu obrotowego. Należy przestrzegać informacji zawartych na dodatkowej tabliczce na silniku. 4.15 Synchronizacja faz podczas przełączania sieci zasilającej UWAGA Przełączanie sieci zasilającej Podczas przełączenia na inną sieć zasilającą z innym położeniem faz mogą wystąpić uszkodzenia maszyny. Podczas przełączenia należy zsynchronizować fazy. Należy zastosować odpowiednie środki do synchronizacji faz. 4.16 Częstotliwości własne układu UWAGA Uszkodzenia maszyny przez rezonans systemu Układ składający się z fundamentu i zespołu maszynowego musi być zaprojektowany i dostosowany w sposób uniemożliwiający rezonanse układu, których konsekwencją jest przekroczenie dopuszczalnych wartości drgań. Zbyt wysokie drgania mogą spowodować uszkodzenie zespołu maszynowego. Maksymalne wartości drgań wg. ISO 10816-3 nie mogą być przekraczane. 32 Instrukcja obsługi 03/2015

Przygotowanie zastosowania 4.18 Transport i przechowywanie 4.17 Obciążenie skręcające zespołu wałów w wyniku zakłóceń w instalacji elektrycznej Przy zakłóceniach na przyłączu elektrycznym podczas pracy dojść do podwyższonych momentów w szczelinie powietrznej, które mogą doprowadzić do dodatkowych obciążeń skręcających zespołu wałów. Wskazówka Odpowiedzialność za cały zespół wałów ponosi projektant instalacji. OSTRZEŻENIE Zniszczenie maszyny W przypadku nieprawidłowego zaprojektowania mechaniczne obciążenia skręcające zespołu wałów mogą doprowadzić do zniszczenia maszyny. Następstwem może być śmierć, poważne obrażenia ciała i szkody materialne. Przy projektowaniu urządzeń należy uwzględnić dane projektowe. Wskazówka Więcej informacji na ten temat znajduje się w katalogu D81.8, w rozdziale 2. 4.18 Transport i przechowywanie Podczas prowadzenia wszelkich prac związanych z maszyną, należy przestrzegać ogólnych wskazówek dotyczących bezpieczeństwa (Strona 15) oraz zapisów normy EN 50110 1, co umożliwia bezpieczne użytkowanie maszyn elektrycznych. 4.18.1 Sprawdzenie dostawy Dostawa jest kompletowana indywidualnie. Natychmiast po otrzymaniu dostawy należy sprawdzić, czy jest ona zgodna z dokumentami przewozowymi. Nie ponosimy żadnej odpowiedzialności i nie udziela żadnej gwarancji w przypadku spóźnionej reklamacji brakujących elementów. Widoczne uszkodzenia w transporcie należy natychmiast zgłosić dostawcy. Wszelkie widoczne uszkodzenia w transporcie lub niekompletną dostawę należy natychmiast zgłosić właściwemu partnerowi handlowemu. Instrukcja obsługi wchodzi w zakres dostawy. Należy ją przechowywać w sposób dostępny. Instrukcja obsługi 03/2015 33

Przygotowanie zastosowania 4.18 Transport i przechowywanie 4.18.2 Podnoszenie maszyny Aby zapewnić bezpieczne podnoszenie i transport maszyny, należy przestrzegać następujących wymagań: Personel musi posiadać odpowiednie kwalifikacje do obsługi urządzeń dźwigowych i prowadzenia wózków widłowych. Do podnoszenia maszyny należy używać dopuszczonych, nieuszkodzonych i wystarczająco zwymiarowanych urządzeń prowadzących linę i rozpierających. Przed użyciem należy sprawdzić urządzenia do podnoszenia. Ciężar maszyny podany jest na tabliczce znamionowej. Podczas podnoszenia maszyny należy kierować się danymi widniejącymi na tabliczce informacyjnej. Zachować podany kąt odchylenia. Podczas podnoszenia nie przekraczać podanych na tabliczce informacyjnej wartości maksymalnego przyspieszenia i maksymalnej prędkości. Maszynę należy podnosić bez szarpnięć. Przyspieszenie a 3,942 m/s 2 Prędkość v 20 m/min Do podnoszenia używać wyłącznie elementów do podnoszenia umieszczonych na obudowie stojana. OSTRZEŻENIE W przypadku transportu w innej pozycji maszyna może się przewrócić, ześlizgnąć albo spaść Jeżeli maszyna będzie transportowana lub podnoszona w pozycji niezgodnej z jej konstrukcją, to może się ona przechylić, ześlizgnąć w urządzeniu do podnoszenia lub przewrócić. Następstwem może być śmierć, poważne obrażenia ciała i szkody materialne. Do podnoszenia używać wyłącznie elementów do podnoszenia umieszczonych na obudowie stojana. Należy używać elementów do podnoszenia odpowiadających konstrukcji maszyny. Używać odpowiednich urządzeń prowadzących linę i rozpierających. Ciężar maszyny podany jest na tabliczce znamionowej. 34 Instrukcja obsługi 03/2015

Przygotowanie zastosowania 4.18 Transport i przechowywanie OSTRZEŻENIE W przypadku transportu przy środku ciężkości usytuowanym nie na środku maszyna może się przewrócić, ześlizgnąć albo spaść Jeżeli środek ciężkości ładunku nie znajduje się na środku między punktami zawieszenia, podczas transportu lub podnoszenia, maszyna może się przechylić, przesunąć w urządzeniu podnoszącym i przewrócić. Następstwem może być śmierć, poważne obrażenia ciała lub szkody materialne. Podczas wszelkich prac transportowych należy zwracać uwagę na wskazówki dotyczące obsługi umieszczone na maszynie. Zwrócić przy tym uwagę na różne obciążenie zawiesi linowych lub pasów do podnoszenia, jak również udźwig urządzenia podnoszącego. Transportować i podnosić maszynę wyłącznie zgodnie z położeniem środka ciężkości. Jeżeli środek ciężkości nie znajduje się na środku między punktami zawieszenia, należy ustawić hak podnoszenia nad środkiem ciężkości. 4.18.3 Zabezpieczenie wirnika W zależności od wersji maszyna może być wyposażona w blokadę wirnika. UWAGA Szkody transportowe Jeśli blokada wirnika nie zostanie użyta, to maszyna może zostać uszkodzona w wyniku wstrząsów przy transporcie Skutkiem mogą być szkody materialne. Jeżeli maszyna wyposażona jest w blokadę wirnika, należy transportować ją zawsze z blokadą wirnika. Blokada wirnika musi być założona zawsze na czas transportu. Blokadę wirnika usunąć dopiero przed założeniem elementu napędzanego. Gdy maszyna jest transportowana po nałożeniu elementu przeniesienia napędu, wtedy należy podjąć inne właściwe środki do osiowego unieruchomienia wirnika. Patrz poniższy rysunek. Przy maszynach budowy pionowej blokadę wirnika należy demontować tylko w położeniu pionowym. Przy transporcie w położeniu poziomym przed przełożeniem maszyny należy unieruchomić wirnik. Maszyny pionowe wysyłane są z zakładu producenta w pozycji poziomej. Instrukcja obsługi 03/2015 35

Przygotowanie zastosowania 4.18 Transport i przechowywanie 1 Tuleja 2 Śruba i podkładka Rysunek 4-2 Unieruchomienie osiowe wirnika Tabela 4-3 Momenty dokręcenia śruby wału blokady wirnika Gwint w czopie końcowym wału Moment dokręcania Siła naprężenia wstępnego M20 80 Nm 20 kn M24 150 Nm 30 kn M30 230 Nm 40 kn Wskazówka Przechowywanie blokady wirnika Należy koniecznie przechowywać blokadę wirnika. W przypadku ewentualnego demontażu i ponownego transportu musi być ona ponownie zamontowana. 4.18.4 Transport zespołu maszynowego OSTRZEŻENIE Upadek maszyny Uchwyty do podnoszenia przystosowane są tylko do ciężaru maszyny. Jeżeli zespół maszynowy podnoszony i transportowany jest jako jedno urządzenie, uchwyty do podnoszenia mogą pęknąć. Może dojść do upadku maszyny bądź zespołu maszynowego. Następstwem może być śmierć, poważne obrażenia ciała i szkody materialne. Nie podnosić zespołów maszynowych zaczepiając za pojedyncze maszyny. Do transportu zespołów maszynowych używać wyłącznie przewidzianych do tego celu urządzeń, jak np. otworów lub uchwytów do podnoszenia na płytach podstawy. Należy zwrócić przy tym uwagę na nośność urządzenia podnoszącego. 36 Instrukcja obsługi 03/2015

Przygotowanie zastosowania 4.18 Transport i przechowywanie Wskazówka Umieszczenie maszyny na podwyższonym i bezpiecznym miejscu W celu uzyskania bezpiecznego i łatwego dostępu do spodu maszyny, należy umieścić ją na podwyższonym i bezpiecznym miejscu. NIEBEZPIECZEŃSTWO Przebywanie pod zawieszonymi ładunkami Jeśli podnośniki lub zawiesia zawiodą, maszyna może spaść. Następstwem może być śmierć, poważne obrażenia ciała i szkody materialne. Nie przebywać pod podniesioną maszyną i w jej pobliżu. 4.18.5 Przechowywanie Jeżeli maszyna nie jest uruchamiania bezpośrednio po jej dostarczeniu, to należy ją odpowiednio przechowywać. UWAGA Uszkodzenia przestojowe łożysk Przy nieprawidłowym przechowywaniu występuje niebezpieczeństwo wystąpienia uszkodzeń przestojowych w łożyskach. Skutkiem mogą być szkody materialne, jak np. wyżłobienia stojaka i korozja. Przestrzegać poniższych wskazówek dotyczących przechowywania. Warunki i przygotowanie Towary przechowywać wyłącznie w nieuszkodzonych opakowaniach. Towary w uszkodzonych opakowaniach rozpakować i przechowywać odpowiednio dla danego rodzaju towaru. Jeżeli ma to znaczenie z punktu widzenia prawidłowego przechowywania, przed składowaniem należy naprawić wszelkie uszkodzenia opakowania. Instrukcja obsługi 03/2015 37

Przygotowanie zastosowania 4.18 Transport i przechowywanie Ogólne informacje na temat przechowywania Jeśli to możliwe, maszynę należy przechowywać w magazynie. Miejsce przechowywania musi spełniać następujące warunki: Wybrać poziome, zabezpieczone przed zalaniem, wolne od wstrząsów (v eff 0,2 mm/s) i suche miejsce magazynowania o odpowiedniej wielkości. Miejsce magazynowania musi być dobrze przewietrzane oraz wolne od pyłu i przemarzania. Zapewnić ochronę przed ekstremalnymi warunkami pogodowymi. Zapewnić stabilne warunki temperaturowe w zakresie od 10 C (50 F) do 50 C (120 F). Temperatura pomieszczenia powinna być o ok. 10 K wyższa od temperatury na zewnątrz. Temperatura nie powinna spadać poniżej -20 C. Względna wilgotność powietrza powinna wynosić poniżej 60 %. Podłoga miejsca składowania musi być wystarczająco twarda. Nie wolno przekraczać maksymalnego dopuszczalnego obciążenia stropu ani regałów magazynowych. Powietrze w otoczeniu nie może zawierać agresywnych gazów. Zabezpieczyć maszynę przed uderzeniami i wilgocią. Maszyny, urządzenia i skrzynie ustawiać na paletach, belkach lub fundamentach, aby zabezpieczyć je przed wilgotnością podłoża i wodą. Zapewnić swobodną cyrkulację powietrza pod składowanym towarem. Między osłonami i maszyną umieścić elementy dystansowe. Osłony lub brezent nie mogą leżeć wokół na podłożu. Przechowywanie na wolnym powietrzu W przypadku składowania na wolnym powietrzu konieczne jest spełnienie dodatkowych warunków: Podłoże musi być wystarczające twarde. Należy zapobiec osiadaniu maszyny w ziemi. Osłony lub brezent do ochrony przed niekorzystnymi warunkami atmosferycznymi nie mogą dotykać górnej powierzchni składowanego towaru. W przeciwnym razie uniemżliwiona zostanie cyrkulacja powietrza pod składowanym towarem. Ochrona przed wilgocią Jeżeli nie ma suchego miejsca do przechowywania, to maszynę należy zabezpieczyć przed wilgocią w następujący sposób: Owinąć maszynę materiałem chroniącym przed wilgocią. Owinąć maszynę folią: W osłonie foliowej umieścić wskaźnik wilgotności. Włożyć do folii środek osuszający. Szczelnie zapakować maszynę. Regularnie przeprowadzać oględziny maszyny. 38 Instrukcja obsługi 03/2015

Przygotowanie zastosowania 4.18 Transport i przechowywanie UWAGA Uszkodzenie zespołu łożyska tocznego Przy nieprawidłowym przechowywaniu występuje niebezpieczeństwo powstania uszkodzeń przestojowo-magazynowych. Skutkiem mogą być szkody materialne, np. uszkodzenia w wyniku wstrząsów. W przypadku maszyn dostarczonych z blokadą wirnika, należy zabezpieczyć wirnik zgodnie ze wskazówkami dotyczącymi transportu (Strona 35). Zabezpieczyć maszynę przed silnymi wstrząsami promieniowymi, ponieważ nie mogą one być w pełni skompensowane przez blokadę wirnika. UWAGA Uszkodzenia łożyska Jeżeli przez klienta zostały już zamontowane elementy takie jak np. sprzęgło lub koło pasowe, istnieje możliwość uszkodzenia łożyska podczas transportu. W takim przypadku należy zapewnić własną blokadę wirnika. OSTRZEŻENIE Niebezpieczeństwo wybuchu przy uszkodzonych materiałach uszczelniających Gdy maszyna jest przechowywana poza podanymi temperaturami granicznymi, to mogą powstać uszkodzenia na materiałach uszczelniających i mogą one przestać spełniać swoją funkcję. W następstwie tego do maszyny może wniknąć atmosfera wybuchowa i przy uruchomieniu może nastąpić zapłon. Może dojść do wybuchu. Następstwem może być śmierć, poważne obrażenia ciała lub szkody materialne. Zastosowane materiały są optymalnie dobrane pod kątem podanego w zamówieniu zakresu temperatur. Nie przechowywać maszyny w temperaturach wykraczających poza zakres podany w specyfikacji. Specyficzne wartości graniczne temperatur podane są na tabliczce znamionowej. Przechowywanie długookresowe Jeżeli maszyna ma być przechowywana przez okres dłuższy niż sześć miesięcy, to co sześć miesięcy należy sprawdzać czy jej stan jest prawidłowy. Maszynę należy przechowywać odpowiednio do wytycznych w rozdziale "Przechowywanie (Strona 37)" możliwie w opakowaniu. Sprawdzać maszynę pod kątem uszkodzeń. Wykonywać wymagane prace konserwacyjne. Poprzez odpowiednie warunki przechowywania należy zadbać o to, by w maszynie nie dochodziło do kondensacji wilgoci. Jeśli maszyna nie jest zapakowana w folię, należy ciągle podgrzewać lekko uzwojenia, np. za pomocą ogrzewania postojowego, jeżeli jest, oraz dbać o wymianę powietrza w miejscu przechowywania. Instrukcja obsługi 03/2015 39

Przygotowanie zastosowania 4.18 Transport i przechowywanie Magazynowanie powyżej trzech miesięcy Maszynę należy smarować po każdych dwóch latach magazynowania. 1. Rozpakować maszynę. 2. Usunąć blokadę wirnika, o ile jest. 3. Przy magazynowaniu dłużej niż dwa lata należy dosmarować wirnik podwójną ilością smaru w stosunku do tabliczki smarowania. Dzięki temu smar ulegnie równomiernemu rozprowadzeniu i pokryje wszystkie powierzchnie. Umożliwia to zapobieganie korozji. UWAGA Uszkodzenia łożysk tocznych Ta sama lub prawie taka sama pozycja przechowywania łożysk tocznych może prowadzić do ich uszkodzeń. Co trzy miesiące należy obrócić ręcznie wirnik o 5 obrotów. Upewnić się, że pozycja spoczynkowa łożyska tocznego po obróceniu wirnika jest inna niż wcześniej. Należy użyć wpustów jako punkt odniesienia, jeśli są. 4. Odnowić ochronę antykorozyjną. 5. Przymocuj ponownie blokadę wirnika, o ile jest. 6. Ponownie zapakować maszynę. 4.18.6 Ochrona maszyny przed korozją Jeśli maszyna jest przechowywana w suchym miejscu, wtedy należy podjąć następujące środki ochrony przed korozją. Przechowywanie do sześciu miesięcy: Wszystkie dostępne gołe części, takie jak wolne końce wałów, kołnierz czy też łapy maszyny pokryć osłoną ochronną. Przechowywanie powyżej sześciu miesięcy: Wszystkie dostępne gołe części pomalować środkiem do długookresowej ochrony antykorozyjnej, jak np. Tectyl 506. Regularnie przeprowadzać przeglądy maszyny i w razie potrzeby wymieniać antykorozyjną powłokę ochronną. Zabiegi konserwacyjne należy protokołować, aby móc przywrócić poprzedni stan maszyny przed jej późniejszym uruchomieniem. 40 Instrukcja obsługi 03/2015

Przygotowanie zastosowania 4.19 Praca z przetwornikiem 4.19 Praca z przetwornikiem Poniższy rozdział ma zastosowanie tylko wtedy, gdy urządzenie przeznaczone jest do pracy z przemiennikiem. Wskazówka Po numerze zamówienia można rozpoznać, czy maszyna została zamówiona do pracy z przemiennikiem: W 6-tej pozycji numeru zamówienia podana jest cyfra 1, 2, 3 lub 4. OSTRZEŻENIE Praca z niedopuszczalnym przekształtnikiem Jeżeli w protokole z badania lub certyfikacie określony jest na dodatkowej tabliczce typ przekształtnika, praca maszyny dozwolona jest tylko z tym przekształtnikiem. Skutkiem użytkowania z niedopuszczalnymi przekształtnikami może być śmierć, poważne obrażenia ciała lub szkody materialne. Silnik użytkować tylko z określonymi przekształtnikami. 4.19.1 System sieci UWAGA Niesymetryczne obciążenie napięciem podczas pracy w sieci TN w połączeniu w trójkąt Podczas pracy w sieci TN w połączeniu w trójkąt z jednym uziemionym przewodem zewnętrznym mogą wystąpić niesymetryczne obciążenia napięciem uzwojenia silnika. Następstwem może być uszkodzenie izolacji. Nie eksploatować maszyny w sieci TN z jednym uziemionym przewodem zewnętrznym. UWAGA Zwarcie doziemne podczas eksploatacji w sieci IT Gdy przy pracy w sieci IT wystąpi zwarcie doziemne, wówczas nastąpi nadmierne obciążenie izolacji. Następstwem może być uszkodzenie izolacji. Proces należy zakończyć możliwie w ciągu dwóch godzin. Należy usunąć przyczynę błędu. Należy zastosować urządzenia monitorujące doziemienie. 4.19.2 Praca maszyn zabezpieczonych przed wybuchem z przemiennikiem Praca maszyn zabezpieczonych przed wybuchem z przemiennikiem częstotliwości dozwolona jest wówczas, gdy przestrzegane są dane dotyczące zakresu nastaw prędkości obrotowej oraz Instrukcja obsługi 03/2015 41

Przygotowanie zastosowania 4.19 Praca z przetwornikiem charakterystyka momentu obrotowego i zagwarantowany jest monitoring temperatury uzwojenia za pośrednictwem wbudowanego czujnika temperatury w połączeniu z przyrządem wyzwalającym. 4.19.3 Redukcja prądów łożyskowych Prądy łożyskowe można zredukować następującymi metodami: Należy zapewnić dużą powierzchnię styku. Masywne przewody miedziane nie nadają się do uziemienia wysokoczęstotliwościowego z powodu efektu naskórkowości. Przewód wyrównawczy: Zastosować przewody wyrównawcze: Pomiędzy silnikiem i maszyną roboczą Pomiędzy silnikiem i przekształtnikiem Pomiędzy skrzynką zaciskową i punktem uziemienia wysokiej częstotliwości na obudowie silnika. Dobór i podłączenie kabla: Używać ekranowanych przewodów połączeniowych o możliwie symetrycznej budowie. Pleciony ekran utworzony z możliwie wielu pojedynczych przewodów musi mieć dobrą przewodność elektryczną. Do tego celu dobrze nadają się ekrany plecione z miedzi lub aluminium. Podłączenie ekranu realizowane jest obustronnie przy silniku oraz przy przemieniku. W celu uzyskania dobrego odprowadzenia prądów o wysokiej częstotliwości należy zapewnić dużą powierzchnię styku: Jako styk 360 na przekształtniku przy silniku np. za pomocą dławnic EMC przy przepustach kablowych. 42 Instrukcja obsługi 03/2015

Przygotowanie zastosowania 4.19 Praca z przetwornikiem Jeżeli ekran kabla ma odpowiednią powierzchnię styku, osiąga on niezbędne wyrównanie potencjałów między obudową silnika a przekształtnikiem. Konieczny jest wówczas oddzielny przewód wyrównawczy wysokiej częstotliwości. Koncentryczny ekran miedziany lub aluminiowy Zbrojenie stalowe Jeżeli z powodu szczególnych warunków ekran kabla nie ma zapewnionej powierzchni styku lub nie jest ona wystarczająca, wtedy wymagane wyrównanie potencjałów nie może być zapewnione. W tym przypadku należy zastosować oddzielny przewód wyrównawczy wysokiej częstotliwości: pomiędzy obudową silnika i szyną uziemienia ochronnego przekształtnika. Pomiędzy obudową silnika i maszyną roboczą Należy wyprowadzić oddzielny przewód wyrównawczy wysokiej częstotliwości z plecionych taśm płaskich wykonanych z miedzi lub przewodów nawojowych wysokiej częstotliwości. Masywne przewody miedziane nie nadają się do uziemienia wysokoczęstotliwościowego z powodu efektu naskórkowości. Należy zapewnić dużą powierzchnię styku. Budowa sieci Aby zredukować zagrożenie lub uniknąć szkód spowodowanych prądami łożyskowymi należy zawsze rozpatrywać jako całość układ składający się z: silnika, przekształtnika i maszyny roboczej. Redukcję prądów łożyskowych wspomagają następujące działania: Zbudowanie w całej instalacji nienagannie rozgałęzionego układu uziemienia z niską impedancją. Zastosowaanie filtrów składowej zgodnej (rdzenie tłumiące) na wyjściu przekształtnika. Dobór i wymiarowanie wykonywane przez partnerów handlowych firmy Siemens. Ograniczenie przyrostów napięcia poprzez zastosowanie filtrów wyjściowych. Tłumi to udział wyższych harmonicznych w napięciu wyjściowym. Wskazówka Dokumentacja przekształtnika Instrukcja obsługi przekształtnika nie jest częścią składową niniejszej dokumentacji. Należy uwzględnić również informacje projektowe dotyczące przekształtnika. 4.19.4 Izolowane łożyska podczas pracy z przemiennikiem W przypadku użytkowania maszyny przy przemienniku niskiego napięcia, po stronie NDE montowane jest izolowane łożysko i obrotomierz z izolowanym łożyskiem (opcja). Instrukcja obsługi 03/2015 43

Przygotowanie zastosowania 4.19 Praca z przetwornikiem Przestrzegać informacji podanych na tabliczkach maszyny co do izolacji łożysk i możliwych mostków. 1 Maszyna robocza 4 Łożysko izolowane 2 Silnik 5 Montaż izolowanego obrotomierza 3 Sprzęgło Rysunek 4-3 Zasadniczy schemat napędu jednostkowego UWAGA Uszkodzenia łożyska Nie wolno mostkować izolacji łożyska. Wskutek przepływu prądu mogą powstać uszkodzenia łożyska. Również w przypadku późniejszych prac montażowych, np. montażu automatycznego systemu smarowania lub nieizolowanego rejestratora drgań, należy zwrócić uwagę na to, aby nie zmostkować izolacji łożyska. W razie potrzeby proszę zwrócić się do Centrum Serwisowego. 44 Instrukcja obsługi 03/2015

Przygotowanie zastosowania 4.19 Praca z przetwornikiem Napęd tandemowy Jeżeli dwa silniki połączone zostaną jeden za drugim jako tak zwany "Napęd tandemowy", należy pomiędzy silnikami wbudować izolowane sprzęgło. 1 Maszyna robocza 4 Łożysko izolowane 2 Silnik 5 Montaż izolowanego obrotomierza 3 Sprzęgło 6 Izolowane sprzęgło Rysunek 4-4 Zasadniczy schemat napędu tandemowego UWAGA Uszkodzenia łożyska Jeśli między silnikami napędu tandemowego nie zamontowano izolowanego sprzęgła, prądy łożyskowe mogą spowodować uszkodzenie łożysk po stronie napędzanej (DE) w obu silnikach. W celu połączenia silników zastosować izolowane sprzęgło. Jeżeli dwa silniki połączone zostaną jeden za drugim w tak zwany "napęd tandemowy", wówczas między silnikami należy wbudować sprzęgło oznakowane zgodnie z Dyrektywą 94/9/ WE. Instrukcja obsługi 03/2015 45

Przygotowanie zastosowania 4.19 Praca z przetwornikiem 46 Instrukcja obsługi 03/2015

Montaż 5 Podczas prowadzenia wszelkich prac związanych z maszyną, należy przestrzegać ogólnych wskazówek dotyczących bezpieczeństwa (Strona 15) oraz zapisów normy EN 50110 1, co umożliwia bezpieczne użytkowanie maszyn elektrycznych. Wskazówka Utrata zgodności z dyrektywami europejskimi Maszyna przygotowana do wysyłki odpowiada wymogom dyrektyw europejskich. Samodzielne zmiany lub przebudowy maszyny powodują utratę zgodności z dyrektywami europejskimi i utratę gwarancji. OSTRZEŻENIE Niebezpieczeństwo wybuchu w wyniku zmian przy maszynie Znaczące zmiany przy maszynie są niedopuszczalne lub mogą być dokonane tylko przez producenta. Ponadto w atmosferze wybuchowej może dojść do wybuchu. Następstwem może być śmierć, poważne obrażenia ciała i szkody materialne. W razie potrzeby proszę zwrócić się do Centrum Serwisowego. 5.1 Przygotowanie montażu 5.1.1 Warunki montażu Przed rozpoczęciem prac montażowych konieczne jest spełnienie wymienionych poniżej warunków: Personel dysponuje instrukcją montażu i obsługi. Maszyna stoi rozpakowana w stanie gotowym do montażu w miejscu montażu. Wskazówka Pomiar rezystancji izolacji uzwojenia przed rozpoczęciem prac montażowych Jeśli to możliwe, pomiaru rezystancji izolacji uzwojenia dokonać przed rozpoczęciem prac montażowych. Jeśli rezystancja izolacji jest niższa od wymaganej wartości, należy zastosować odpowiednie środki zaradcze. Środki zaradcze wiążą się z koniecznością ponownego demontażu i transportu maszyny. Instrukcja obsługi 03/2015 47

Montaż 5.1 Przygotowanie montażu UWAGA Wysokie temperatury Podczas pracy, elementy maszyny są gorące. Takie elementy, jak np. izolacja przewodów, mogą ulec uszkodzeniu w wyniku wysokich temperatur. Nie wolno mocować do podzespołów maszyny części wrażliwych na działanie temperatury, jak np. normalne przewody lub podzespoły elektroniczne. Używać wyłącznie żaroodpornych elementów. Przewody przyłączeniowe, wprowadzenia kabli i przewodów muszą być odpowiednie do temperatury otoczenia. 5.1.2 Rezystancja izolacji i współczynnik absorpcji Poprzez pomiar rezystancji izolacji i współczynnika absorpcji uzyskuje się informacje o stanie maszyny. Dlatego nalezy sprawdzać rezystancję izolacji i współczynnik absorpcji w następujących sytuacjach: Przed pierwszym uruchomieniem maszyny Po dłuższym okresie składowania lub przestoju W ramach prac konserwacyjnych W ten sposób uzyskuje się następujące informacje o stanie izolacji uzwojeń: Czy izolacja uzwojeń czołowych jest zabrudzona substancją przewodzącą? Czy izolacja uzwojeń wchłonęła wilgoć? Dzięki temu można zdecydować o uruchomieniu maszyny lub ewentualnie potrzebnych środkach zaradczych, jak czyszczenie i / lub suszenie uzwojeń: Czy można uruchomić maszynę? Czy konieczne jest czyszczenie lub suszenie? Szczegółowe informacje odnośnie kontroli i wartości granicznych można znaleźć tutaj: "Kontrola rezystancji izolacji i współczynnika absorpcji" (Strona 49) 48 Instrukcja obsługi 03/2015

Montaż 5.1 Przygotowanie montażu 5.1.3 Kontrola rezystancji izolacji i współczynnika absorpcji OSTRZEŻENIE Niebezpieczne napięcie na zaciskach Podczas pomiaru rezystancji izolacji lub współczynnika absorpcji uzwojenia stojana i bezpośrednio po nim, na zaciskach występują czasami niebezpieczne napięcia. Skutkiem dotknięcia może być śmierć, poważne obrażenia ciała lub szkody materialne. Należy upewnić się, że przy podłączonych przewodach zasilających, nie może zostać podane napięcie zasilające. Rozładować uzwojenie po pomiarze aż do wykluczenia zagrożenia, np. następującymi metodami: Połączyć zaciski przyłączeniowe z potencjałem ziemi aż napięcie zmaleje do bezpiecznych wartości. Podłączyć kabel przyłączeniowy Pomiar rezystancji izolacji 1. Przed rozpoczęciem pomiaru rezystancji izolacji należy zapoznać się z instrukcją obsługi używanego miernika izolacji. 2. Upewnić się, czy nie są podłączone kable sieciowe. 3. Zmierzyć rezystancję izolacji uzwojenia względem obudowy stojana i temperaturę uzwojenia. Temperatura uzwojenia przy pomiarze nie powinna przekraczać 40 C. Przeliczyć zmierzone wartości rezystancji izolacji na temperaturę odniesienia 40 C według wzoru w poniższej tabeli. W ten sposób gwarantowana jest porównywalność z podanymi wartościami minimalnymi. 4. Wartość rezystancji izolacji odczytywać po 1 min od przyłożenia napięcia pomiarowego. Graniczne wartości rezystancji izolacji uzwojenia stojana Poniższa tabela podaje napięcie pomiarowe oraz wartości graniczne rezystancji izolacji. Wartości te odpowiadają zaleceniom normy IEEE 43-2000. Tabela 5-1 Rezystancja izolacji uzwojenia stojana przy 40 C U N [V] U Mess [V] R C [MΩ] U 1000 500 5 1000 U 2500 500 (maks. 1000) 100 2500 < U 5000 1000 (maks. 2500) 5000 < U 12000 2500 (maks. 5000) U > 12000 5000 (maks. 10000) U n = napięcie znamionowe - patrz tabliczka znamionowa U pom = napięcie pomiarowe DC R C = minimalna rezystancja izolacji przy temperaturze odniesienia 40 C Instrukcja obsługi 03/2015 49

Montaż 5.1 Przygotowanie montażu Przy temperaturze uzwojenia ok. 25 C minimalne rezystancje izolacji wynoszą 20 MΩ (U 1000 V) wzgl. 300 MΩ (U > 1000 V). Wartości obowiązują dla całego uzwojenia w stosunku do ziemi. Przy pomiarze pojedynczych przewodów obowiązują podwójne wartości minimalne. Należy przestrzegać co następuje: Przy pomiarach dla których temperatura uzwojeń jest inna niż 40 C wyniki pomiarów należy przeliczyć zgodnie z poniższymi równaniami z normy IEEE 43-2000 do wartości przy temperaturze odniesienia 40 C. (1) (2) R C = K T R T R C Rezystancja uzwojenia odniesiona do temperatury referencyjnej 40 C K T Współczynnik temperatury zgodnie z równaniem (2) R T Zmierzona wartość rezystancji uzwojeń o temperaturze T w C 40 Temperatura odniesienia w C 10 Zmniejszenie / podwojenie wartości rezystancji uzwojeń na 10K K T = (0,5) (40-T)/10 T Temperatura uzwojeń w C Rezystancja uzwojeń maleje o połowę lub podwaja się przy zmianie temperatury o 10 K. Na 10 K wzrostu temperatury rezystancja izolacji zmniejsza się o połowę. Na 10 K spadku temperatury rezystancja podwaja się. Suche, nowe uzwojenia mają rezystancje izolacji między 100... 2000 MΩ lub wyższe wartości. Jeżeli wartość rezystancji izolacji jest zbliżona do wartości minimalnej, przyczyną może być wilgoć i/lub zanieczyszczenie. Również wielkość uzwojenia, napięcie znamionowe i inne właściwości wpływają na rezystancję izolacji i w razie potrzeby należy je uwzględnić. Podczas eksploatacji rezystancja izolacji uzwojeń może się obniżyć wskutek wpływu otoczenia i warunków pracy. Krytyczną wartość rezystancji izolacji należy wyliczyć przez pomnożenie napięcia znamionowego (kv) przez specyficzną wartość krytyczną rezystancji i przeliczyć na aktualną temperaturę uzwojenia w chwili pomiaru, patrz wcześniejsza tabela. Pomiar współczynnika absorpcji 1. Do określenia współczynnika absorpcji należy zmierzyć rezystancję izolacji po 1 min i po 10 min. 2. Obliczyć stosunek zmierzonych wartości: PI = R izol 10 min / R izol 1 min Nowoczesne urządzenia pomiarowe wyświetlają te wartości automatycznie po upływie czasów pomiarowych. Przy rezystancji izolacji > 5000 MΩ pomiar PI nie jest już miarodajny i dlatego nie jest już brany do oceny. R (10 min) / R (1 min) 2 Ocena Izolacja w dobrym stanie < 2 Zależnie od diagnozy całkowitej izolacji 50 Instrukcja obsługi 03/2015

Montaż 5.1 Przygotowanie montażu UWAGA Uszkodzenie izolacji Jeśli zostanie osiągnięta lub przekroczona w dół krytyczna rezystancja izolacji, mogą wystąpić uszkodzenia izolacji i przebicia napięcia. Skontaktować się z Centrum Serwisowym (Strona 167). Jeżeli zmierzona wartość jest bliska wartości krytycznej, należy dalej kontrolować rezystancję izolacji w krótszych odstępach czasu. Wartości graniczne rezystancji izolacji ogrzewania postojowego Rezystancja izolacji ogrzewania postojowego względem obudowy maszyny przy pomiarze napięciem 500 V DC nie powinna być mniejsza od wartości 1 MΩ. 5.1.4 Przygotowanie powierzchni montażowych (IM B3) Przestrzegać, aby powierzchnie fundamentu były płaskie i czyste. Wskazówka Podkładki regulacyjne Dla zdefiniowanej powierzchni ustawienia, w Centrum Serwisowym, można zamówić podkładki regulacyjne (opcja L31). W ten sposób zapobiega się problemom z drganiami, które w przeciwnym razie mogą doprowadzić do uszkodzenia łożysk. Sprawdzić wymiary otworów w łapach. Patrz również Dane techniczne i rysunki (Strona 169) Usunięcie ochrony przed korozją (Strona 54) Podnoszenie maszyny (Strona 34) 5.1.5 Przygotowanie powierzchni przyłączeniowych w przypadku mocowania kołnierzowego Przed ustawieniem oczyścić kołnierz, zwrócić uwagę, aby powierzchnie przyłączeniowe były płaskie oraz czyste. Sprawdzić geometrię kołnierza. Instrukcja obsługi 03/2015 51

Montaż 5.2 Podnoszenie i pozycjonowanie maszyny w miejscu eksploatacji Patrz również Dane techniczne i rysunki (Strona 169) Usunięcie ochrony przed korozją (Strona 54) Podnoszenie maszyny (Strona 34) 5.1.6 Przygotowanie powierzchni przyłączeniowych w przypadku mocowania ściennego Zwrócić uwagę, aby powierzchnie ścian były płaskie i czyste. Sprawdzić wymiary otworów w stopach. Podeprzeć maszynę od dołu np. za pomocą listwy ściennej i zakołkować ją. Patrz również Dane techniczne i rysunki (Strona 169) 5.2 Podnoszenie i pozycjonowanie maszyny w miejscu eksploatacji 5.2.1 Warunki prawidłowego wyrównania i bezpiecznego mocowania W celu prawidłowego wyrównania i bezpiecznego przymocowania wymagana jest szczegółowa wiedza fachowa o stosowaniu następujących koniecznych środków: przygotowanie fundamentów dobór i montaż sprzęgła pomiar nierównomierności ruchu obrotowego i ruchu w płaszczyźnie Pozycjonowanie maszyny Jeżeli wymagane procedury i etapy pracy nie są znane, można skorzystać z usług właściwego centrum serwisowego (Strona 167). 52 Instrukcja obsługi 03/2015

Montaż 5.2 Podnoszenie i pozycjonowanie maszyny w miejscu eksploatacji 5.2.2 Sprawdzenie zawiesi Zawiesia, jak np. uchwyty do zawieszania ciężarów, uchwyty do podnoszenia lub śruby pierścieniowe, jak również podnośniki, należy sprawdzić przed podniesieniem maszyny: Zawiesia umieszczone na maszynie sprawdzić pod kątem ewentualnych uszkodzeń. Uszkodzone zawiesia wymienić. Przed rozpoczęciem użytkowania należy sprawdzić, czy zawiesia są prawidłowo przymocowane. Do podnoszenia maszyny należy używać wyłącznie dopuszczonych, sprawnych i wystarczająco zwymiarowanych podnośników. Przed użyciem należy je sprawdzić. OSTRZEŻENIE Maszyna może spaść W przypadku uszkodzenia lub nieprawidłowego mocowania zawiesi i podnośników, maszyna może spaść podczas podnoszenia. Następstwem może być śmierć, poważne obrażenia ciała i szkody materialne. Zawiesia i podnośniki należy sprawdzić przed rozpoczęciem użytkowania. 5.2.3 Usuwanie blokady wirnika Jeśli w maszynie występuje blokada wirnika, należy usunąć ją możliwie najpóźniej, np. dopiero po nałożeniu elementu napędowego bądź napędzanego. 5.2.4 Usunięcie blokady wirnika w przypadku maszyn o konstrukcji pionowej UWAGA Uszkodzenie łożyska Podczas demontażu blokady łożyska w pozycji poziomej może dojść do uszkodzenia łożyska. Blokadę wirnika wolno demontować wyłącznie w pionowym położeniu maszyny. UWAGA Uszkodzenie łożyska Brak blokady wirnika może doprowadzić do uszkodzenia łożyska w przypadku przechylenia maszyny. Wirnik należy przymocować przed ustawieniem maszyny w pozycji poziomej. Instrukcja obsługi 03/2015 53

Montaż 5.2 Podnoszenie i pozycjonowanie maszyny w miejscu eksploatacji Wskazówka Przechowywanie blokady wirnika Należy koniecznie przechowywać blokadę wirnika. W przypadku ewentualnego demontażu i ponownego transportu musi być ona ponownie zamontowana. 5.2.5 Usunięcie ochrony przed korozją Obrabiane, metalicznie gołe powierzchnie elementów maszyny i małe części, jak śruby, trzpienie, kliny, wpusty, kołki pasowane, pokryte są środkiem ochronnym antykorozyjnym. Ochronę antykorozyjna należy usuwać ostrożnie, bezpośrednio przed rozpoczęciem montażu. Metalicznie gołe powierzchnie elementów maszyny Powłokę ochronną przeciwkorozyjną usuwać z obrabianych powierzchni elementów maszyny i małych części za pomocą nafty, benzyny do prania chemicznego albo podobnymi rozpuszczalnikami lub środkami czyszczącymi. UWAGA Uszkodzenia lakieru Jeżeli lakierowane powierzchnie będą miały kontakt ze środkiem do czyszczenia lub rozpuszczalnikiem, to może to spowodować uszkodzenie powłoki. Grube warstwy ochrony przeciwkorozyjnej zmiękczać za pomocą odpowiednich rozpuszczalników. Zmiękczone warstwy usuwać np. kawałkami drewna twardego o wymiarach ok. 10 x 10 x 1 cm. Nie usuwać farby przeciwrdzewnej papierem ściernym, ani nie zeskrobywać. UWAGA Uszkodzenia na powierzchni maszyny Jeżeli do usuwania zabezpieczenia przed korozją używane będą takie przedmioty metalowe jak skrobak, szpachelka lub paski blachy, to może to spowodować uszkodzenia na powierzchni części maszyny. Powierzchnie pozbawione konserwacji należy lekko naoliwić. 54 Instrukcja obsługi 03/2015

Montaż 5.2 Podnoszenie i pozycjonowanie maszyny w miejscu eksploatacji 5.2.6 Montaż elementów napędzanych Dokładność wyważenia Wirnik jest wyważony dynamicznie. W przypadku czopu wału z wpustami, rodzaj wyważenia można odczytać z oznaczenia umieszczonego na czole czopu wału po stronie DE: Oznaczenie H oznacza wyważenie z połową wpustu Oznaczenie "F" oznacza wyważenie z całym wpustem Rysunek 5-1 Rodzaj wyważenia po stronie DE Nakładanie elementów przeniesienia napędu Założenia: Sprzęgło lub element napędzany muszą być odpowiednio zwymiarowane dla danego trybu pracy. Przestrzegać zaleceń producenta sprzęgła. Zwrócić uwagę na prawidłowy rodzaj wyważenia elementu napędzanego zgodnie z rodzajem wyważenia wirnika. Stosować wyłącznie nawiercone i wyważone elementy napędzane. Przed nałożeniem elementu napędzanego sprawdzić średnicę nawiercenia oraz stan wyważenia. Dokładnie oczyścić czop końcowy wału. Nakładanie: Elementy napędzane przed założeniem należy rozgrzać, aby uległy rozszerzeniu. Różnicę temperatur do podgrzania dobrać odpowiednio do średnicy wirnika i rodzaju materiału. Przestrzegać zaleceń producenta sprzęgła. Elementy napędzane zakładać i zdejmować wyłącznie przy użyciu odpowiedniego przyrządu. Element napędzany założyć w jednym cyklu przez otwór czołowy w wale lub nasunąć ręcznie Unikać uderzeń młotkiem, aby nie uszkodzić łożyskowania. Instrukcja obsługi 03/2015 55

Montaż 5.2 Podnoszenie i pozycjonowanie maszyny w miejscu eksploatacji Czopy wału z wpustami Aby zachować dokładność wyważenia, należy postępować w następujący sposób: Jeżeli element napędzany przy wyważeniu "H" jest krótszy niż wpust, należy zdjąć materiał wpustu wystający poza kontur wału i element napędzany lub wyważyć masy. Jeśli element napędzany jest wepchnięty aż do odsadzenia wału, podczas wyważania sprzęgła należy uwzględnić tę część rowka sprzęgła, która nie jest wypełniona przez wpust. Następujące dane dotyczą wszystkich maszyn czterobiegunowych o częstotliwości 60 Hz: Wpust musi być odsadzony, jeżeli piasta sprzęgła jest krótsza niż wpust. Środek ciężkości połówki sprzęgła powinien zawsze znajdować się w obrębie długości czopu wału. Zastosowane sprzęgło powinno być przygotowane do wyważenia systemowego Liczba biegunów maszyny podana jest na tabliczce znamionowej, na 10. pozycji typu silnika. Maszyny czterobiegunowe opisane są tam znakiem "B". OSTRZEŻENIE Wpust może zostać wyrzucony Wpusty są zabezpieczone tylko przed wypadnięciem podczas transportu. Jeżeli maszyna z dwoma czopami wału nie posiada elementu napędzanego na jednym z nich, wpust może zostać odrzucony podczas pracy. Następstwem może być śmierć lub poważne obrażenia ciała. Nie eksploatować maszyny bez założonych elementów napędzanych. Wpust na czopie wału bez elementu napędzanego zabezpieczyć przed odrzuceniem, a w przypadku wyważenia "H" skrócić go mniej więcej do połowy długości. 5.2.7 Wymagania dla bezpiecznego podnoszenia i transportu Aby zapewnić bezpieczne podnoszenie i transport maszyny, należy przestrzegać następujących wymagań: Personel musi posiadać odpowiednie kwalifikacje do obsługi urządzeń dźwigowych i prowadzenia wózków widłowych. Do podnoszenia maszyny należy używać dopuszczonych, nieuszkodzonych i wystarczająco zwymiarowanych urządzeń prowadzących linę i rozpierających. Przed użyciem należy sprawdzić urządzenia do podnoszenia. Ciężar maszyny podany jest na tabliczce znamionowej. 56 Instrukcja obsługi 03/2015

Montaż 5.2 Podnoszenie i pozycjonowanie maszyny w miejscu eksploatacji Podczas podnoszenia maszyny należy kierować się danymi widniejącymi na tabliczce informacyjnej. Zachować podany kąt odchylenia. Podczas podnoszenia nie przekraczać podanych na tabliczce informacyjnej wartości maksymalnego przyspieszenia i maksymalnej prędkości. Maszynę należy podnosić bez szarpnięć. Przyspieszenie a 3,942 m/s 2 Prędkość v 20 m/min Do podnoszenia używać wyłącznie elementów do podnoszenia umieszczonych na obudowie stojana. OSTRZEŻENIE W przypadku transportu w innej pozycji maszyna może się przewrócić, ześlizgnąć albo spaść Jeżeli maszyna będzie transportowana lub podnoszona w pozycji niezgodnej z jej konstrukcją, to może się ona przechylić, ześlizgnąć w urządzeniu do podnoszenia lub przewrócić. Następstwem może być śmierć, poważne obrażenia ciała i szkody materialne. Do podnoszenia używać wyłącznie elementów do podnoszenia umieszczonych na obudowie stojana. Należy używać elementów do podnoszenia odpowiadających konstrukcji maszyny. Używać odpowiednich urządzeń prowadzących linę i rozpierających. Ciężar maszyny podany jest na tabliczce znamionowej. OSTRZEŻENIE W przypadku transportu przy środku ciężkości usytuowanym nie na środku maszyna może się przewrócić, ześlizgnąć albo spaść Jeżeli środek ciężkości ładunku nie znajduje się na środku między punktami zawieszenia, podczas transportu lub podnoszenia, maszyna może się przechylić, przesunąć w urządzeniu podnoszącym i przewrócić. Następstwem może być śmierć, poważne obrażenia ciała lub szkody materialne. Podczas wszelkich prac transportowych należy zwracać uwagę na wskazówki dotyczące obsługi umieszczone na maszynie. Zwrócić przy tym uwagę na różne obciążenie zawiesi linowych lub pasów do podnoszenia, jak również udźwig urządzenia podnoszącego. Transportować i podnosić maszynę wyłącznie zgodnie z położeniem środka ciężkości. Jeżeli środek ciężkości nie znajduje się na środku między punktami zawieszenia, należy ustawić hak podnoszenia nad środkiem ciężkości. Wskazówka Umieszczenie maszyny na podwyższonym i bezpiecznym miejscu W celu uzyskania bezpiecznego i łatwego dostępu do spodu maszyny, należy umieścić ją na podwyższonym i bezpiecznym miejscu. Instrukcja obsługi 03/2015 57

Montaż 5.2 Podnoszenie i pozycjonowanie maszyny w miejscu eksploatacji NIEBEZPIECZEŃSTWO Przebywanie pod zawieszonymi ładunkami Jeśli podnośniki lub zawiesia zawiodą, maszyna może spaść. Następstwem może być śmierć, poważne obrażenia ciała i szkody materialne. Nie przebywać pod podniesioną maszyną i w jej pobliżu. 5.2.8 Zestawienie maszyny Warunki Przed ustawieniem maszyny w miejscu instalacji konieczne jest spełnienie wymienionych poniżej warunków: Powierzchnie przyłączeniowe są czyste. Antykorozyjna powłoka ochronna została usunięta z powierzchni przyłączeniowych, takich jak np. łapy maszyny, kołnierz,... W maszynie nie ma wody kondensacyjnej. Ustawienie maszyny Maszynę ustawiać powoli i ostrożnie w miejscu instalacji, unikając wstrząsów. Patrz również Spuszczanie skroplin (Strona 58) 5.2.9 Spuszczanie skroplin Skropliny mogą zbierać się w maszynie w następujących warunkach: Silne wahania temperatury otoczenia, np. bezpośrednie działanie promieni słonecznych i wysoka wilgotność powietrza Praca przerywana lub wahania obciążenia w trakcie eksploatacji UWAGA Uszkodzenia przez skropliny Gdy uzwojenie stojana jest wilgotne, wtedy maleje rezystancja izolacji uzwojenia stojana. Skutkiem mogą być przebicia napięcia, które mogą zniszczyć uzwojenie. Skropliny mogą być także przyczyną korodowania maszyny. Zapewnić odpływ skroplin. W zależności od ustawienia, otwory do odpływu wody mogą być umieszczone na dole. 58 Instrukcja obsługi 03/2015

Montaż 5.2 Podnoszenie i pozycjonowanie maszyny w miejscu eksploatacji Spuszczenie wody przy ustawieniu pionowym W osłonie łożyska po stronie DE w obszarze podstawy lub naprzeciwko smarowniczki znajduje się otwór spustowy wody i w razie potrzeby można go zamknąć przy pomocy śruby zamykającej. Rysunek 5-2 Spust kondensatu przy ustawieniu pionowym Spuszczenie wody przy ustawieniu poziomym Otwory spustowe wody znajdują się w obudowie stojana w dolnej części i w razie potrzeby można je zamknąć przy pomocy śruby zamykającej. Rysunek 5-3 Spust kondensatu przy ustawieniu poziomym Aby usunąć kondensat należy wykonać następujące działania: 1. Wyjąć śruby zamykające, aby kondensat mógł wypłynąć. 2. Następnie ponownie założyć śruby zamykające. Instrukcja obsługi 03/2015 59

Montaż 5.3 Montaż maszyny UWAGA Stopień ochrony ulega obniżeniu Stopień ochrony maszyny jest obniżany przez usunięcie śruby zamykającej nominalnie do IP44. 5.2.10 Zgrubne wyrównanie maszyny Warunek Element napędzany, np. połowa sprzęgła, jest już założony. Zgrubne wyrównanie maszyny W celu pozycjonowania poziomego, przesunąć maszynę na bok fundamentu. Zwrócić uwagę na zachowanie pozycji osiowej. 5.3 Montaż maszyny 5.3.1 Wskazówki bezpieczeństwa dotyczące montażu OSTRZEŻENIE Zagrożenie ze strony nieodpowiednich materiałów mocujących Śruby z wybraną nieodpowiednią klasą wytrzymałości lub mocowane z błędnym momentem dokręcenia mogą pękać lub zluźniać się. Ruchy maszyny mogą uszkodzić łożyska. Wirnik może rozbić obudowę maszyny, może nastąpić wyrzucenie elementów maszyny. Następstwem może być śmierć, poważne obrażenia ciała i szkody materialne. Dotrzymywać wymaganych klas wytrzymałości dla połączeń gwintowych. Połączenia gwintowe dokręcać z podanymi momentami dokręcającymi. OSTRZEŻENIE Naprężenia w częściach mocujących Jeśli maszyna nie jest prawidłowo wyrównana, może dojść do naprężeń w elementach mocujących. Mogą nastąpić: zluzowanie lub pęknięcie śrub, ruchy maszyny, wyrzucenie elementów maszyny. Następstwem może być śmierć, poważne obrażenia ciała i szkody materialne. Starannie wyrównywać maszynę względem maszyny roboczej. 60 Instrukcja obsługi 03/2015

Montaż 5.3 Montaż maszyny UWAGA Uszkodzenie elementów dobudowanych Elementy dobudowane, jak np. czujnik temperatury lub czujnik prędkości obrotowej są umieszczone przy maszynie i przez nieprawidłowe obchodzenie mogą zostać zerwane lub zniszczone. Następstwem może być nieprawidłowe działanie maszyny, łącznie z jej całkowitym zniszczeniem. Podczas prowadzenia prac remontowych przy maszynie, skorzystać w razie potrzeby z odpowiedniej drabiny. Podczas montażu nie deptać po przewodach ani elementach dobudowanych. Nie stawać na elementach dobudowanych. 5.3.2 Wybór śrub Jeśli nie zalecono innego postępowania, w celu bezpiecznego zamocowania maszyny i przenoszenia sił wywoływanych momentem obrotowym, stosować śruby mocujące z klasą wytrzymałości 8.8 według ISO 898 1. Przy doborze śrub i planowaniu fundamentu uwzględnić maksymalnie występujące siły w przpadku zakłocenia, jak np. zwarcie lub przełączenia sieci zasilającej w opozycji faz itp. Wartości sił fundamentowych można znaleźć w rozdziale "Dane techniczne i rysunki". Patrz również Dane techniczne i rysunki (Strona 169) 5.3.3 Założenia dla spokojnego, bezwstrząsowego biegu Warunki spokojnej, bezwstrząsowej pracy: Stabilne wykonanie fundamentu Dokładne wyrównanie maszyny Prawidłowe wyważenie części nakładanych na koniec wału Zachowanie prędkości drgań wg ISO 10816 3 Instrukcja obsługi 03/2015 61

Montaż 5.3 Montaż maszyny 5.3.4 Wyrównanie maszyny względem maszyny roboczej i zamocowanie (IM B3 / IM B35) 1. Należy uwzględnić ewentualne przepisy dotyczące wyrównywania maszyny roboczej i zalecenia producenta sprzęgła. 2. Wyrównać maszyny względem maszyny roboczej za pomocą członu napędzanego sprzęgła w taki sposób, aby linie środkowe wałów w stanie rozgrzanym przebiegały bez przemieszczenia równoległego i kątowego. Dzięki temu na ich łożyska nie oddziaływują podczas pracy żadne dodatkowe siły. W przypadku różnej rozszerzalności termicznej silnika i napędzanej maszyny zesprzęglenia proszę dokonać w stanie zimnym z odpowiednim przemieszczeniem ustawczym. Przemieszczenie ustawcze, które należy ustawić w stanie zimnym, musi określić i podać osoba odpowiedzialna za system. 3. W celu pozycjonowania pionowego (x 0), pod całe stopy maszyny podłożyć cienkie podkładki blaszane. Liczba podkładek blaszanych powinna być możliwie jak najmniejsza, tzn. należy użyć możliwie jak najmniejszy stos podkładek. Przez to unika się naprężeń maszyny. Do lekkiego uniesienia maszyny użyć gwintów do śrub odciskowych. Stan wyważenia wału (z pełnym wpustem lub z połową wpustu) oraz błędy osiowania nabierają znaczenia szczególnie przy wysokich prędkościach obrotowych lub stosowaniu sztywnych sprzęgieł. 62 Instrukcja obsługi 03/2015

Montaż 5.3 Montaż maszyny 4. Podczas pozycjonowania zwracać uwagę na równomierny luz osiowy (y 0) na całym obwodzie sprzęgła. 5. Przymocować maszynę do fundamentu. Dobór elementów mocujących zależy od fundamentu i wchodzi w zakres odpowiedzialności osoby obsługującej instalację. 1 Podłożenie blach w celu wyrównania silnika 2 Wyrównanie laserowe Rysunek 5-4 Schemat zasadniczy: Wyrównanie maszyny względem maszyny roboczej Tabela 5-2 Dopuszczalne odchylenia przy wyrównywaniu maszyny z elastycznym sprzęgłem Max prędkość obrotowa n max Max przemieszczenie równoległe Max przemieszczenie kątowe y n max 1500 min -1 x maks = 0,08 mm y maks = 0,08 mm / 100 mm D 1500 obr/min < n max 3600 obr/min x maks = 0,05 mm y maks = 0,05 mm / 100 mm D Wskazówka Rozszerzalność cieplna maszyny Przy ustawianiu maszyny należy wziąć pod uwagę rozszerzalność cieplną maszyny. Patrz również Momenty dokręcania połączeń śrubowych (Strona 169) Instrukcja obsługi 03/2015 63

Montaż 5.3 Montaż maszyny 5.3.5 Wyrównanie maszyny względem maszyny roboczej i zamocowanie (IM B5) Standardowy kołnierz posiada pierścień centrujący. Odpowiedzialność za wybór pasowania kołnierza współpracującego maszyny roboczej ponosi producent systemu lub osoba obsługująca instalację. Wskazówka Jeśli maszyna nie posiada kołnierza centrującego, należy ją wyrównać odpowiednio do maszyny roboczej. Sposób postępowania Oś maszyny podczas podnoszenia musi być ustawiona poziomo, a kołnierz równolegle do kołnierza współpracującego, co pozwoli uniknąć zaciskania się i naprężeń. W przeciwnym razie może dojść do uszkodzenia pierścienia centrującego. 1. Natłuścić kołnierz centrujący pastą montażową, co ułatwi pracę. 2. W gwint kołnierza maszyny roboczej wkręcić trzy śruby odległościowe, rozmieszczając je co 120 na całym obwodzie. Śruby odległościowe wspomagają pozycjonowanie. 3. Ustawić maszynę jak najbliżej maszyny roboczej tak, aby się nie stykały, a ich osie znajdowały się w jednej linii. Maszynę ustawiać powoli, aby nie uszkodzić pierścienia centrującego. 4. W razie potrzeby obrócić maszynę tak, aby otwory kołnierza znajdowały się centralnie nad otworami gwintowanymi. 5. Dosunąć maszynę do kołnierza współpracującego tak, aby dokładnie przylegał. 6. Przymocować maszynę śrubami mocującymi kołnierza, wymieniając także śruby odległościowe. Patrz również Momenty dokręcania połączeń śrubowych (Strona 169) 5.3.6 Mocowanie stojaka podtrzymującego (IM B5) Od spodu silnika znajduje się płaszczyzna z gwintowanym otworem M36x40 do którego można wkręcić stojak podtrzymujący. Stojak podtrzymujący powinien być tak zamontowany aby nie wystąpiły żadne dodatkowe naprężenia mechaniczne w obudowie. 64 Instrukcja obsługi 03/2015

Montaż 5.3 Montaż maszyny OSTRZEŻENIE Naprężenia mechaniczne Z powodu niewłaściwego montażu stojaka podtrzymującego, w obudowie silnika mogą wystąpić naprężenia mechaniczne które mogą prowadzić do uszkodzenia silnika. Może to spowodować, że silnik lub jego części mogą się rozlecieć podczas pracy. Następstwem może być śmierć, ciężkie obrażenia ciała i szkody materialne. Stojak podtrzymujący powinien być tak zamontowany aby nie wystąpiły żadne dodatkowe naprężenia mechaniczne w obudowie. 5.3.7 Wyrównanie maszyny względem maszyny roboczej i zamocowanie (IM V1, IM V10) Standardowy kołnierz posiada pierścień centrujący. Odpowiedzialność za wybór pasowania kołnierza współpracującego maszyny roboczej ponosi producent systemu lub osoba obsługująca instalację. Wskazówka Jeśli maszyna nie posiada kołnierza centrującego, należy ją wyrównać odpowiednio do maszyny roboczej. Sposób postępowania Oś maszyny podczas podnoszenia musi być ustawiona pionowo, a kołnierz równolegle do kołnierza współpracującego, co pozwoli uniknąć zaciskania się i naprężeń. W przeciwnym razie może dojść do uszkodzenia pierścienia centrującego. 1. Natłuścić kołnierz centrujący pastą montażową, co ułatwi pracę. 2. Dwie śruby odległościowe wkręcić po przeciwnych stronach w gwint kołnierza maszyny roboczej. Śruby odległościowe wspomagają pozycjonowanie. 3. Powoli przenieść maszynę nad maszyną roboczą i osadzić ją w zamku tak, aby maszyny jeszcze się nie stykały. Zbyt szybkie osadzenie może spowodować uszkodzenie pierścienia centrującego. 4. W razie potrzeby obrócić maszynę tak, aby otwory kołnierza znajdowały się centralnie nad otworami gwintowanymi. 5. Dosunąć maszynę do kołnierza współpracującego tak, aby dokładnie przylegał i usunąć śruby odległościowe. 6. Przymocować maszynę śrubami mocującymi kołnierza. Patrz również Momenty dokręcania połączeń śrubowych (Strona 169) Instrukcja obsługi 03/2015 65

Montaż 5.3 Montaż maszyny Dokładność osiowania Współosiowość wałów maszyny elektrycznej i maszyny robocze nie powinna przekraczać przeciętnie 0,05 mm. 5.3.8 Siły osiowe i promieniowe Dopuszczalne wartości dla sił osiowych i promieniowych można uzyskać w Centrum Serwisowym Siemens (Strona 167) lub znaleźć w przynależnym katalogu maszyny. UWAGA Uszkodzenia łożyska lub wału Umiejscowienie dużych mas napędzanych i jej punktów ciężkości poza końcami wału może prowadzić do powstania rezonansu. Następstwem mogą być uszkodzenia łożyska i uszkodzenia wału. Przestrzegać dopuszczalnych obciążeń dla sił na końcu wału zgodnie z danymi katalogowymi lub danymi projektu. Wskazówka Więcej informacji na ten temat można znaleźć w katalogu D81.8-2/14. 66 Instrukcja obsługi 03/2015

Podłączenie elektryczne 6 Podczas prowadzenia wszelkich prac związanych z maszyną, należy przestrzegać ogólnych wskazówek dotyczących bezpieczeństwa (Strona 15) oraz zapisów normy EN 50110 1, co umożliwia bezpieczne użytkowanie maszyn elektrycznych. Wskazówka Centrum Serwisowe Jeśli potrzebują Państwo wsparcia przy podłączeniu elektrycznym maszyny, prosimy o kontakt z Centrum Serwisowym (Strona 167). 6.1 Wskazówki dotyczące bezpieczeństwa instalacji elektrycznej OSTRZEŻENIE Elementy połączeniowe mogą się poluzować Konsekwencją stosowania elementów mocujących z nieodpowiedniego materiału lub mocowania z błędnym momentem dokręcenia, mogą być zakłócenia przepływu prądu lub obluzowanie elementów przyłączeniowych. Elementy mocujące mogą się obracać, co wiąże się z ryzykiem przekroczenia minimalnych odstępów powietrznych. Może dojść do powstania iskry, w obszarach zagrożenia wybuchem, może dojść do wybuchu. Następstwem może być śmierć, poważne obrażenia ciała lub uszkodzenie maszyny, łącznie z poważną awarią, a pośrednio również straty materialne dotyczące instalacji, związane z awarią maszyny. Połączenia gwintowe dokręcać z podanymi momentami dokręcającymi. Stosować wyłącznie elementy mocujące wykonane z odpowiednich materiałów. Podczas inspekcji sprawdzać miejsca połączeń. Patrz również Momenty dokręcania połączeń śrubowych (Strona 169) 6.2 Skrzynka zacisków W zależności od wersji na maszynie mogą być zabudowane różne skrzynki zaciskowe. W zależności od skrzynki zacisków występować mogą różne wprowadzenia kabli i możliwości podłączenia kabli. Skrzynki zaciskowe zabudowane na maszynie można zidentyfikować za pomocą ilustracji w następnych rozdziałach. Instrukcja obsługi 03/2015 67

Podłączenie elektryczne 6.2 Skrzynka zacisków Skrzynka zacisków 1XB1621 (Strona 68) Skrzynka zacisków 1XB1631 (Strona 69) Skrzynka zaciskowa 1XB7730 (Strona 70) Skrzynka zaciskowa 1XB7731 (Strona 70) Skrzynka zaciskowa 1XB7740 (Strona 71) Skrzynka zaciskowa 1XB7750 (Strona 72) 6.2.1 Skrzynka zacisków 1XB1621 Rysunek 6-1 Skrzynka zaciskowa 1XB1621 Przewody przyłączeniowe wprowadzane są do skrzynki zaciskowej 1XB1621 za pomocą dławnic kablowych przez otwory gwintowane 2 x M80 x 2 i 2 x M25 x 1,5. Dławnice kablowe nie należą do standardowego zakresu dostawy. Wersja ze stopniowanym uszczelnieniem pierścieniowym jest opcjonalna. Więcej informacji można znaleźć tutaj: Wprowadzenie kabli do skrzynki zaciskowej 1XB... z dławnicą kablową (Strona 80) Podłączenie kabli bez końcówek kablowych (Strona 83) Podłączanie kabli z końcówkami kablowymi (Strona 82) Patrz również Wprowadzenie kabli do skrzynki zaciskowej 1XB... ze stopniowanym uszczelnieniem pierścieniowym (Strona 79) 68 Instrukcja obsługi 03/2015

Podłączenie elektryczne 6.2 Skrzynka zacisków 6.2.2 Skrzynka zacisków 1XB1631 Rysunek 6-2 Skrzynka zaciskowa 1XB1631 Przewody przyłączeniowe wprowadzane są do skrzynki zaciskowej 1XB1631 za pomocą dławnic kablowych przez otwory gwintowane 4 x M80 x 2 i 2 x M25 x 1,5. Dławnice kablowe nie należą do standardowego zakresu dostawy. Wersja z uszczelnieniem pierścieniem cebulastym jest opcjonalne. Więcej informacji można znaleźć tutaj: Wprowadzenie kabli do skrzynki zaciskowej 1XB... z dławnicą kablową (Strona 80) Podłączenie kabli bez końcówek kablowych (Strona 83) Podłączanie kabli z końcówkami kablowymi (Strona 82) Patrz również Wprowadzenie kabli do skrzynki zaciskowej 1XB... ze stopniowanym uszczelnieniem pierścieniowym (Strona 79) Instrukcja obsługi 03/2015 69

Podłączenie elektryczne 6.2 Skrzynka zacisków 6.2.3 Skrzynka zaciskowa 1XB7730 W skrzynce zaciskowej 1XB7730 można podłączyć tylko trzyżyłowy przewód elektryczny. Rysunek 6-3 Skrzynka zaciskowa 1XB7730 Przewody przyłączeniowe wprowadzane są do skrzynki zaciskowej 1XB7730 za pomocą dławnic kablowych z otworami gwintowanymi 1 x M72 x 2 i 3 x M25 x 1,5. Dławnice kablowe nie należą do standardowego zakresu dostawy. Więcej informacji można znaleźć tutaj: Wprowadzenie kabli do skrzynki zaciskowej 1XB... z dławnicą kablową (Strona 80) Podłączanie kabli z końcówkami kablowymi (Strona 82) Podłączenie kabli bez końcówek kablowych (Strona 83) 6.2.4 Skrzynka zaciskowa 1XB7731 Rysunek 6-4 Skrzynka zaciskowa 1XB7731 70 Instrukcja obsługi 03/2015

Podłączenie elektryczne 6.2 Skrzynka zacisków Przewody przyłączeniowe wprowadzane są do skrzynki zaciskowej 1XB7731 za pomocą dławnic kablowych z otworami gwintowanymi 2 x M72 x 2 i 3 x M25 x 1,5. Dławnice kablowe nie należą do standardowego zakresu dostawy. Więcej informacji można znaleźć tutaj: Wprowadzenie kabli do skrzynki zaciskowej 1XB... z dławnicą kablową (Strona 80) Podłączanie kabli z końcówkami kablowymi (Strona 82) Podłączenie kabli bez końcówek kablowych (Strona 83) 6.2.5 Skrzynka zaciskowa 1XB7740 Rysunek 6-5 Skrzynka zaciskowa 1XB7740 Przewody przyłączeniowe wprowadzane są do skrzynki zaciskowej 1XB7740 za pomocą dławnic kablowych z otworami gwintowanymi 4 x M80 x 2 i 3 x M25 x 1,5. Dławnice kablowe nie należą do standardowego zakresu dostawy. Więcej informacji można znaleźć tutaj: Wprowadzenie kabli do skrzynki zaciskowej 1XB... z dławnicą kablową (Strona 80) Podłączanie kabli z końcówkami kablowymi (Strona 82) Podłączenie kabli bez końcówek kablowych (Strona 83) Instrukcja obsługi 03/2015 71

Podłączenie elektryczne 6.2 Skrzynka zacisków 6.2.6 Skrzynka zaciskowa 1XB7750 Rysunek 6-6 Skrzynka zaciskowa 1XB7750 Przewody przyłączeniowe wprowadzane są do skrzynki zaciskowej 1XB7750 za pomocą dławnic kablowych z gwintem 8 x M72 x 2 i 3 x M25 x 1,5. Dławnice kablowe nie należą do standardowego zakresu dostawy. Więcej informacji można znaleźć tutaj: Wprowadzenie kabli do skrzynki zaciskowej 1XB... z dławnicą kablową (Strona 80) Podłączanie kabli z końcówkami kablowymi (Strona 82) Podłączenie kabli bez końcówek kablowych (Strona 83) 6.2.7 Obrót skrzynki zaciskowej Zależnie od skrzynki zaciskowej i jej wykonania jest możliwe jej obracanie ±90 odpowiednio do kierunku przyłączenia. Przełożenie na drugą stronę silnika jest możliwe tylko przy wsparciu Centrum Serwisowego (Strona 167). Gdy wystąpi potrzeba obrócenia skrzynki zaciskowej innej niż niżej wymieniona, należy również zwrócić się do Centrum Serwisowego. Postępowanie przy obracaniu skrzynki zaciskowej jest zależne od liczby i przekroju wewnętrznych przewodów stojana jak też typu skrzynki zaciskowej: 1XB7730 Skrzynkę zaciskową można z zamontowanymi przewodami stojana obracać o ±90. 1XB7731 W przypadku sześciu lub mniej przewodów można skrzynkę zaciskową z zamontowanymi przewodami stojana obracać o ±90. Przy więcej niż sześciu przewodach wewnętrzne przewody stojana muszą przed obróceniem zostać zdemontowane. 72 Instrukcja obsługi 03/2015

Podłączenie elektryczne 6.2 Skrzynka zacisków 1XB7740 W przypadku 12 lub mniej przewodów i małego przekroju można skrzynkę zaciskową z zamontowanymi przewodami stojana obracać o ±90. W przypadku więcej niż 12 przewodów albo przewodów o przekroju większym niż 50 mm², wewnętrzne przewody stojana muszą przed obróceniem zostać zdemontowane. 1XB7750 Wewnętrzne przewody stojana przed obróceniem muszą zostać zdemontowane. Obrót skrzynki zaciskowej z zamontowanymi przewodami stojana 1. Upewnić się, że silnik jest pozbawiony napięcia. 2. Odkręcić nakrętki kołpakowe pokrywy i zdjąć pokrywę ze skrzynki zaciskowej. Pokrywa skrzynki zaciskowej jest bardzo ciężka. 3. Gdy silnik jest już podłączony: Zdemontować przewody zasilania elektrycznego. Poluzować dławnicę wprowadzenia kabla i wyciągnąć przewody przez otwór. 4. Odkręcić taśmy uziemienia na dwóch stronach dolnej części skrzynki zaciskowej. 5. Odkręcić mocowania dolnej części ze wspornikiem albo opcjonalnie z kanałem kablowym. 6. Wkręcić po przekątnej dwie śruby z uchem w gwint M10 w narożach i dźwigiem lekko unieść obudowę skrzynki zaciskowej. 7. Obrócić skrzynkę zaciskową o ±90 w żądanym kierunku i ostrożnie osadzić ją. Nie uszkodzić przy tym uszczelki. 8. Przykręcić skrzynkę zaciskową do wspornika / kanału kablowego (4 x M16, moment dokręcania 170 Nm). 9. Zamocować taśmy uziemiające na dolnej części skrzynki zaciskowej i wspornika wzgl. kanale kablowym: Usunąć w tym celu korki obydwu najbliższych po obróceniu gwintów M8 na wsporniku wzgl. kanale kablowym. Przeszlifować powierzchnie wokół otworów, tak by taśmy uziemiające miały metaliczny kontakt. Następnie zamocować obydwie taśmy na dolnej części skrzynki zaciskowej i na wsporniku lub kanale kablowym (4xM8, moment dokręcania 11 Nm). Odsłonięte miejsca wokół miejsc styku zabezpieczyć środkiem antykorozyjnym. 10.Podłączyć (ponownie) przewody zasilania elektrycznego. Więcej informacji: Podłączenie przewodu uziemiającego (Strona 76) Wprowadzanie i układanie kabli... Podłączanie kabli... Podnieść pokrywę skrzynki zaciskowej i wsunąć ją na śruby. Nie uszkodzić przy tym uszczelki. 11.Unieruchomić najpierw dwa połączenia dławikowe leżące po przekątnej a następnię ręką dokręcić nakrętki. Następnie mocno dokręcić wszystkie nakrętki (4xM10, moment dokręcania 40 Nm). Instrukcja obsługi 03/2015 73

Podłączenie elektryczne 6.2 Skrzynka zacisków Obrót skrzynki zaciskowej ze zdemontowanymi przewodami stojana 1. Upewnić się, że silnik jest pozbawiony napięcia. 2. Odkręcić nakrętki kołpakowe lub śruby pokrywy i zdjąć pokrywę ze skrzynki zaciskowej. 3. Gdy silnik jest już podłączony: Zdemontować przewody zasilania elektrycznego. Poluzować dławnicę wprowadzenia kabla i wyciągnąć przewody przez otwór. 4. Odkręcić połączenia wewnętrznych przewodów stojana, opcjonalnie również tych w punkcie gwiazdowym. 5. Odkręcić taśmy uziemienia na dwóch stronach dolnej części skrzynki zaciskowej. 6. Odkręcić mocowania dolnej części ze wspornikiem albo opcjonalnie z kanałem kablowym. 7. Wkręcić po przekątnej dwie śruby z uchem w gwint M10 w narożach i dźwigiem lekko unieść obudowę skrzynki zaciskowej. 8. Obrócić skrzynkę zaciskową o ±90 w żądanym kierunku i ostrożnie osadzić ją. Nie uszkodzić przy tym uszczelki. 9. Przykręcić skrzynkę zaciskową do wspornika / kanału kablowego (4xM16, moment dokręcania 170 Nm). 10.Zamocować taśmy uziemiające na dolnej części skrzynki zaciskowej i wspornika / kanale kablowym: Usunąć w tym celu korki obydwu najbliższych po obróceniu gwintów M8 na wsporniku / kanale kablowym. Przeszlifować powierzchnie wokół otworów, tak by taśmy uziemiające miały metaliczny kontakt. Następnie zamocować obydwie taśmy na dolnej części skrzynki zaciskowej i na wsporniku / kanale kablowym (4xM8, moment dokręcania 11 Nm). Odsłonięte miejsca wokół miejsc styku zabezpieczyć środkiem antykorozyjnym. 11.Podłączyć przewody zgodnie ze schematem połączeń na wewnętrznej stronie pokrywy (M12, moment dokręcania 20 Nm). Przestrzegać odstępów minimalnych. Więcej informacji: Minimalne szczeliny powietrzne (Strona 87) 12.Podłączyć (ponownie) przewody zasilania elektrycznego. Więcej informacji: Podłączenie przewodu uziemiającego (Strona 76) Wprowadzanie i układanie kabli... Podłączanie kabli... 13.Podnieść pokrywę skrzynki zaciskowej i wsunąć ją na śruby. Nie uszkodzić przy tym uszczelki. 14.Unieruchomić dwa połączenia gwintowe leżące po przekątnej a następnię włożyć nakrętki lub śruby. 15.Następnie mocno dokręcić wszystkie nakrętki lub śruby (M10, moment dokręcania 40 Nm). 74 Instrukcja obsługi 03/2015

Podłączenie elektryczne 6.3 Przygotowanie Patrz również Podłączanie kabli z końcówkami kablowymi (Strona 82) Podłączenie kabli bez końcówek kablowych (Strona 83) Wprowadzenie kabli do skrzynki zaciskowej 1XB... z dławnicą kablową (Strona 80) 6.3 Przygotowanie 6.3.1 Oznaczenie zacisków Przy oznaczaniu zacisków według IEC / EN 60034 8 dla maszyn prądu trójfazowego obowiązują następujące definicje: Tabela 6-1 Oznaczenia zacisków na przykładzie 1U1-1 1 U 1-1 Oznaczenie x Kod określający przypisanie biegunów w silniku o przełączanych biegunach, o ile dotyczy. Mniejsza liczba odpowiada mniejszym obrotom. Przypadek specjalny dla uzwojenia dzielonego. x Oznaczenie fazy U, V, W x Liczba znamionowa dla początku (1) lub końca (2) uzwojenia lub przy więcej niż jednym przyłączu na uzwojenie x Dodatkowe parametry w przypadku, gdy przy większej ilości zacisków z takim samym oznaczeniem obligatoryjne jest równoległe podłączenie przewodów zasilających 6.3.2 Dobór kabli Przy wyborze przewodów przyłączeniowych należy kierować się następującymi kryteriami: Znamionowe natężenie prądu Napięcie znamionowe Ewentualnie współczynnik obciążenia Warunki związane z instalacją, jak np. temperatura otoczenia, sposób ułożenia, przekrój kabli uwarunkowany wymaganą długością kabli itd. Wymogi wg IEC/EN 60204-1 Wymogi według IEC/EN 60079 14 Wskazówki projektowe Instrukcja obsługi 03/2015 75

Podłączenie elektryczne 6.3 Przygotowanie 6.3.3 Podłączenie przewodu uziemiającego Przekrój przewodu uziemiającego maszyny musi być zgodny z przepisami wykonawczymi, np. IEC / EN 60204 1. Tabela 6-2 Określenie przekroju przewodu uziemiającego Przekrój przewodów roboczych S [mm²] Przekrój przewodu uziemiającego [mm²] S > 35 S/2 Na obudowie stojana, w oznaczonym miejscu podłączenia przewodu uziemiającego znajduje się śruba z łbem sześciokątnym z odkładką sprężystą i płaską. Przewód uziemiający można podłączyć w następujący sposób: za pomocą przewodów wielodrutowych z końcówkami kablowymi za pomocą taśm płaskich z odpowiednio wykonanym zakończeniem przewodu Alternatywnie można podłączyć przewód uziemiający do oznaczonego miejsca przyłączeniowego bez końcówki kablowej za pośrednictwem płyty zaciskowej. Podłączenie przewodu uziemiającego Zapewnić aby powierzchnie przyłączeniowe posiadały dobry styk i były zabezpieczone przed korozją odpowiednim środkiem, np. wazeliną bezkwasową. Pod łbem śruby umieścić podkładkę sprężystą i płaską. Skontrolować czy nie jest przekraczona maksymalna dopuszczalna grubość zacisku wynosząca 10 mm dla końcówki kablowej lub taśmy płaskiej. Zamocować śrubę zaciskową zgodnie z poniższą tabelą. Głębokość wkręcenia i moment dokręcania różnią się w przypadku stosowania końcówek kablowych lub zacisków uziemiających. Przy stosowaniu końcówek kablowych Przy stosowaniu zacisków uziemiających Śruba Głębokość wkręcenia Moment dokręcania M6 > 6 mm 8 Nm M8 > 8 mm 20 Nm M12 x 25 > 16 mm 38 Nm M16 x 35 > 20 mm 92 Nm M6 > 9 mm 8 Nm M8 > 12 mm 20 Nm M10 > 15 mm 40 Nm M12 > 18 mm 70 Nm M16 > 20 mm 170 Nm W skrzynce zaciskowej należy używać tylko oznakowanych zacisków dla przewodu uziemiającego. Patrz również Praca z przemiennikiem (Strona 92) 76 Instrukcja obsługi 03/2015

Podłączenie elektryczne 6.3 Przygotowanie 6.3.4 Przyłączenie ekranu metalowego w skrzynce zaciskowej Jeżeli przewody posiadają zbrojenie metalowe, które są wprowadzane do skrzynki zaciskowej albo skrzynki zacisków pomocniczych z nie samobezpiecznymi obwodami prądowymi, wówczas ekran metalowy należy uziemić w skrzynce zacisków. Dopuszczalne są inne miejsca uziemienia. W skrzynkach zacisków z wewnętrzną częścią uziemienia podłączyć metalowy ekran do wewnętrznej części uziemiającej. W skrzynkach zacisków bez wewnętrznej części uziemiającej należy podłączyć metalowy ekran do jednego z żółto-zielonych zacisków uziemiających. 6.3.5 Przewody wyprowadzone na zewnątrz - Podłączenie bez skrzynki zacisków Jeśli maszyna została zamówiona z wyprowadzonymi przewodami, tzn. bez skrzynki zaciskowej, wtedy fachowe podłączenie musi nastąpić w zewnętrznej skrzynce zaciskowej. Upewnić się, że zewnętrzna skrzynka zacisków wykonana jest zgodna z danymi na tabliczce znamionowej i nadaje się do danego zastosowania. OSTRZEŻENIE Zakłócenia powodowane nieprawidłowym doborem technicznym Nieprzestrzeganie informacji technicznych przy podłączaniu, np. stopień ochrony, minimalne odstępy w powietrzu lub skrośne, mogą prowadzić do zakłóceń. Te zakłócenia mogą być pośrednią lub bezpośrednią przyczyną śmierci, poważnych obrażeń ciała lub szkód rzeczowych. Należy przestrzegać informacji zawartych na tabliczce znamionowej. Jeżeli zostanie zamówiona maszyna z wyprowadzonymi przewodami, należy przestrzegać w tym wypadku określonych warunków dla strefy 2. Zakłada się, że zamawiający, budujący i obsługujący instalację znają te warunki i są one zachowane. Instrukcja obsługi 03/2015 77

Podłączenie elektryczne 6.4 Podłączenie 6.3.6 Kierunek obrotów Jeśli maszyna posiada jeden czop wału lub dwa czopy wału z różnymi średnicami, kierunek obrotów, patrząc w kierunku czoła pojedynczego lub grubszego czopu, definiowany jest następująco: Gdy kable sieciowe są podłączone w kolejności faz L1, L2, L3 do U, V, W, uzyskuje się kierunek zgodny z ruchem wskazówek zegara. Jeśli zostaną zmienione dwa przyłącza, np. L1, L2, L3 do W, V, U, daje to obroty przeciwne do ruchu wskazówek zegara. Wskazówka Maszyny, które mogą obracać się tylko w jednym określonym kierunku, posiadają na tabliczce znamionowej oznakowanie za pomocą strzałki i oznaczenia zacisków w wymaganej sekwencji faz. UWAGA Uszkodzenia maszyny Jeżeli maszyna eksploatowana będzie inaczej niż zamówiono bądź w błędnym kierunku obrotów, wówczas nie będzie wystarczająco chłodzona. Następstwem może być uszkodzenie maszyny. Należy zwrócić uwagę na informacji dotyczące kierunku obrotów podane na tabliczce znamionowej. 6.4 Podłączenie Generalnie dla przyłącza elektrycznego obowiązuje zasada: Przed rozpoczęciem prac wykonać pewne podłączenie przewodu ochronnego. Przy wprowadzeniu kabla do skrzynki zacisków można uszczelnić i unieruchomić kable przyłączeniowe. Przewody przyłączeniowe, a w szczególności przewód ochronny muszą być ułożone w skrzynce zacisków swobodnie i tak, aby uniknąć ocierania się izolacji przewodów. Podłączyć maszynę tak, aby utrzymywane było trwałe, bezpieczne połączenie elektryczne. Unikać wystających końcówek drutu. Doprowadzone z zewnątrz przewody pomocnicze należy ułożyć i zamocować oddzielnie od przewodu głównego. W tym celu występują w razie potrzeby elementy z opaskami kablowymi. 78 Instrukcja obsługi 03/2015

Podłączenie elektryczne 6.4 Podłączenie Tabela 6-3 Technika przyłączeniowa (podłączenie z końcówką kablową / bez końcówki kablowej) Skrzynka zaciskowa GT640 1XB1621 1XB1631 1XB7730 1XB7731 1XB7740 1XB7750 Przyłącze Z końcówką kablową (Strona 82) Bez końcówki kablowej (Strona 83) 6.4.1 Wprowadzenie kabli do skrzynki zaciskowej 1XB... ze stopniowanym uszczelnieniem pierścieniowym Skrzynki zaciskowe 1XB1621, 1XB1631 mogą opcjonalnie być wyposażone w stopniowane uszczelnienie pierścieniowe. Przewód przyłączeniowy uszczelniany jest w miejscu wprowadzenia za pomocą wycinanego wkładu uszczelniającego i unieruchamiany przez uchwyt odciążający. Wprowadzenie i podłączenie kabli w skrzynce zaciskowej Skrzynka zaciskowa jest otwarta, kabel przycięty na odpowiednią długość i odizolowany. Należy zwrócić uwagę na to, aby podłączenie kabla nie było narażone na działanie sił zewnętrznych. Rysunek 6-7 Uchwyt odciążający i wkład uszczelniający W celu podłączenia kabli należy postępować w następujący sposób: 1. Odkręcić górną część uchwytu odciążającego 3 i poluzować śruby mocujące dolną część uchwytu odciążającego 2. Element odciążający można umieścić w skrzynce zaciskowej lub na zewnątrz. W razie potrzeby wykonać uchwyt odciążający. 2. Wkład uszczelniający 1 należy wyciąć tak, aby jego otwór był o 1 do 3 mm mniejszy od średnicy przewodu. Instrukcja obsługi 03/2015 79

Podłączenie elektryczne 6.4 Podłączenie 3. Nałożyć wkład uszczelniający na końcówkę kabla. 4. Końcówkę kabla przygotować odpowiednio do rodzaju używanego kabla oraz zastosowania, np. z końcówką kablową. 5. Końcówki przewodu podłączyć zgodnie ze schematem na zaciskach. Schemat połączeń znajduje się w pokrywie skrzynki zaciskowej. Więcej informacji na ten temat podano w rozdziale "Podłączanie kabli..." 6. W razie potrzeby dopasować średnicę przewodu, tworząc zwijkę z odpowiedniej taśmy uszczelniającej w okolicy wkładu uszczelniającego. Nasunąć wkład uszczelniający na przygotowaną zwijkę. 7. Przewód z nasadzonym wkładem uszczelniającym umieścić w otworze przepustowym. Skręcić obejmę uchwytu odciążającego, jeżeli przewód jest ułożony koncentrycznie w otworze przepustowym. 8. Zamocować obejmę uchwytu odciążającego. 9. Śruby zaciskowe dla obejmy uchwytu odciążającego dokręcić tak, aby występował wymagany zacisk i nie doszło do uszkodzenia izolacji przewodu. Zalecany moment obrotowy wynosi 5 Nm. 10.Śruby zaciskowe dokręcić po 24 godzinach. OSTRZEŻENIE Uszkodzenie izolacji Jeśli śruby zaciskowe obejmy elementu odciążającego są zbyt mocno dokręcone, izolacja może ulec uszkodzeniu. Uszkodzenie izolacji może doprowadzić do przebicia napięciowego. Następstwem może być śmierć, poważne obrażenia ciała i szkody materialne. Śruby zaciskowe obejmy uchwytu odciążającego należy dokręcać z odpowiednim momentem obrotowym. 6.4.2 Wprowadzenie kabli do skrzynki zaciskowej 1XB... z dławnicą kablową Przewody przyłączeniowe wprowadzane są do skrzynki zaciskowej przez wymienną płytę do wprowadzania kabli lub króćce przepustowe. Płyta do wprowadzania kabli jest standardowo nawiercona. Dławnice kablowe nie należą do standardowego zakresu dostawy. W przypadku wersji zabezpieczonej przed wybuchem płyta przepustowa jest standardowo nienawiercona. Dzięki temu można dopasować ilość i wielkość otworów do warunków zastosowania. 80 Instrukcja obsługi 03/2015

Podłączenie elektryczne 6.4 Podłączenie Wprowadzenie kabla można obrócić o 180. Tabela 6-4 Wersje płyty do wprowadzania kabli Skrzynka zaciskowa Standardowa Płyta wlotowa kabla wiercona w 1XB1621 2 x M80 x 2 + 2 x M25 x 1,5 1XB1631 4 x M80 x 2 + 2 x M25 x 1,5 1XB7730 1 x M72 x 2 + 3 x M25 x 1,5 1XB7731 2 x M72 x 2 + 3 x M25 x 1,5 1XB7740 4 x M80 x 2 + 3 x M25 x 1,5 1XB7750 8 x M72 x 2 + 3 x M25 x 1,5 Wykonanie przeciwwybuchowe / opcja L01 Nienawiercona Wprowadzanie kabli do skrzynki zaciskowej W celu wprowadzenia kabli, wykonać następujące czynności: 1. Odkręcić płytę przepustową dla kabli. 2. W razie potrzeby w płycie przepustowej kabli nawiercić wymaganą ilość otworów lub gwintów o wymaganej wielkości. Zwrócić uwagę na to, aby płyta przepustowa kabli po nawierceniu dała się zamontować i była wystarczająco sztywna. 3. Zamontować potrzebne dławnice kablowe. 4. Wprowadzić kable przez dławnice kablowe. 5. Zamontować płytę do wprowadzania kabli z zamontowanymi kablami do skrzynki zacisków. 6. Końcówki kabli podłączyć do zacisków zgodnie ze schematem połączeń. Schemat połączeń znajduje się w pokrywie skrzynki zaciskowej. Więcej informacji na ten temat podano w rozdziale "Podłączanie kabli..." 6.4.3 Atestowane przepusty przewodów i zatyczki zamykające Używać wyłącznie zatyczek zamykających i przepustów przewodów, które posiadają certyfikat dopuszczający ich stosowanie w danym obszarze zagrożenia wybuchem (strefie) i są odpowiednio oznakowane. 6.4.4 Ułożenie kabli Kable należy układać zgodnie z normą IEC / EN 60364-5-52. Do przewodów ułożonych na stałe używać wyłącznie dławnic kablowych EMC i atestowanych dławnic kablowych z elementem obciążającym. Dławnice kablowe należy przykręcić do otworów gwintowanych odkręcanej płyty przepustowej. Dławnice kablowe nie wchodzą w zakres dostawy. Należy przy tym przestrzegać warunków montażu i eksploatacji określonych w certyfikacie badania dławnic i sprawdzić czy są one zachowane. Instrukcja obsługi 03/2015 81

Podłączenie elektryczne 6.4 Podłączenie Do przewodów ułożonych nie na stałe należy zastosować w celu zabezpieczenia ich przed skręceniem się ochronne przepusty przewodów z elementem obciążającym. Należy stosować przewody ekranowane, których osłona ponad dławicami kablowymi EMC zostanie połączona możliwie dużą powierzchnią ze skrzynką zaciskową maszyny w sposób zapewniający dobre przewodzenie. Odsłonięte przewody przyłączeniowe należy rozmieścić w skrzynce zaciskowej w taki sposób, żeby przewód ochronny był ułożony z naddatkiem długości, a izolacja przewodów nie mogła zostać uszkodzona Jeżeli wbudowane są szyny przyłączeniowe z aluminium należy dołączyć między końcówką kablową a szyną podkładkę ze stali. Dzięki temu unikniemy korozji kontaktowej (stykowej). Nieużywane gwinty lub otwory należy zamknąć w odpowiedni sposób i zapewnić zachowanie stopnia ochrony IP. Stopień ochrony IP znajduje się na tabliczce znamionowej. Nieużywane dławnice kablowe należy zamienić na certyfikowane dławnice zamykające. 6.4.5 Podłączanie kabli z końcówkami kablowymi 1. Końcówki kablowe dobrać odpowiednio do wymaganego przekroju poprzecznego przewodu i wielkości śrub mocujących bądź sworzni. Informacje dotyczące maksymalnego przekroju przewodu dla danej standardowej wersji skrzynki zacisków podane są w katalogu. Ukośne ułożenie przewodów doprowadzających dopuszczalne jest tylko wtedy, gdy zachowane są wymagane izolacyjne szczeliny powietrzne. 2. Izolację z końców przewodów należy zdjąć w taki sposób, aby pozostała izolacja sięgała aż do końcówki kablowej 1. Do każdego zacisku podłączać tylko jeden koniec przewodu. 3. Końcówkę należy odpowiednio zamocować na końcu przewodu, np. przez zaciśnięcie. Rysunek 6-8 Podłączenie z końcówką kablową i śrubą mocującą (schemat zasadniczy) 4. W razie potrzeby zaizolować końcówki kablowe dla zachowania minimalnych odstępów w powietrzu jak też powierzchniowych odstępów izolacyjnych. 82 Instrukcja obsługi 03/2015

Podłączenie elektryczne 6.4 Podłączenie 5. Nałożyć końcówkę kablową na wspornik zacisku. Uwzględnić przy tym rozmieszczenie istniejących ewentualnie kabłąków łączeniowych. W przypadku skrzynki zaciskowej 1XB7740 i 1XB7750 ustawić końcówkę kablową na szynę prądową. 6. Element mocujący 2 dokręcić odpowiednim momentem obrotowym dokręcenia: Element mocujący Śruba mocująca M12 Śruby mocujące M16 Nakrętki mocujące M12 Moment dokręcania 20 Nm 40 Nm 20 Nm Wskazówka Więcej informacji na ten temat znajduje się w katalogu D81.8, w rozdziale 2. OSTRZEŻENIE Niebezpieczeństwo wybuchu w przypadku zastosowania końcówek kablowych bez prowadnicy bocznej W przypadku przekrojów poprzecznych przewodu poniżej 70 mm 2 końcówka kablowa bez prowadnicy bocznej może się przekręcić. Może to spowodować niezachowanie minimalnych wielkości szczelin powietrznych i doprowadzić do wybuchu. Następstwem może być śmierć, poważne obrażenia ciała i szkody materialne. W przypadku przekrojów poprzecznych przewodu poniżej 70 mm 2 należy stosować wyłącznie końcówki kablowe z prowadnicą boczną. Należy przestrzegać minimalnych wielkości szczelin powietrznych (Strona 87). 6.4.6 Podłączenie kabli bez końcówek kablowych Przy odpowiednim zamówieniu mogą zostać wbudowane zaciski obejmowe, które nadają się do przyłączania przewodów drobno- albo wielodrutowych bez stosowania końcówek tulejkowych żył. W przypadku stosowania tulei żyłowych, przed podłączeniem należy je zamocować na końcu przewodu przez fachowe zaprasowanie, umożliwiające przewodzenie prądu. UWAGA Przegrzanie końcówek przewodów Jeśli koniec przewodu nie jest prawidłowo opasany tuleją końcową żyły i zamocowany przy jej użyciu, może dojść do przegrzania. Każdą tuleję końcową żyły można stosować tylko dla jednego końca przewodu. Fachowo zamocować tuleję końcową żyły. Do każdego zacisku podłączać tylko jeden koniec przewodu. Instrukcja obsługi 03/2015 83

Podłączenie elektryczne 6.4 Podłączenie Sposób postępowania Przy podłączaniu należy zwracać uwagę na dotrzymianie minimalnych odstępów w powietrzu jak też izolacyjnych odstępów powierzchniowych. 1. Otworzyć skrzynkę zaciskową i przyciąć kabel na odpowiednią długość. Opaski zaciskowe skrzynek zaciskowych 1XB7730 / 1XB7731 mogą chwytać tylko przewody do 185 mm². 2. Końcówkę kablową przygotować odpowiednio do rodzaju używanego kabla oraz zastosowania. Należy zwrócić uwagę na to, aby podłączenie kabla nie było narażone na działanie sił zewnętrznych. 3. Izolację z końców przewodów należy zdjąć w taki sposób, żeby pozostała izolacja sięgała prawie aż do zacisku obejmowego. 4. W zależności od wielkości przewodu zwrócić uwagę na prawidłowe rozmieszczenie obejm zaciskowych 3, 4. Włożyć przewód do obejm zaciskowych. Dokręcić nakrętki zaciskowe 5 momentem dokręcania według następującej tabeli: Skrzynka zaciskowa GT640 / 1XB1621 / 1XB1631 / 1XB1634 1XB7730 / 1XB7731 1XB7740 / 1XB7750 Moment dokręcania 8 Nm 4 Nm 8 Nm Rysunek 6-9 Podłączanie z obejmami zaciskowymi (schemat ideowy) 5. Jeżeli śruba zaciskowa 2 została poluzowana, należy ponownie dokręcić ją następującym momentem: Skrzynka zaciskowa 1XB1621 / 1XB1631 / 1XB1634 Moment dokręcania 40 Nm GT640 / 1XB7730 / 1XB7731 / 20 Nm 1XB7740 / 1XB7750 W skrzynce zaciskowej GT640, 1XB7730 i 1XB7731 mocowanie korpusu zacisku 1 realizowane jest za pomocą nakrętki zaciskowej M12 na kołkach gwintowanych wsporników zacisków z momentem obrotowym 20 Nm. 84 Instrukcja obsługi 03/2015

Podłączenie elektryczne 6.4 Podłączenie Przy odpowiednim zamówieniu mogą być zamontowane zaciski obejmowe, które nadają się do podłączania cienko- i wielo-drutowych przewodów bez stosowania tulejek końcowych żyły. W przypadku stosowania tulei żyłowych, przed podłączeniem należy je zamocować na końcu przewodu przez fachowe zaprasowanie, umożliwiające przewodzenie prądu. OSTRZEŻENIE Niebezpieczeństwo wybuchu przez przegrzanie końców przewodu Jeśli koniec przewodu nie jest prawidłowo opasany tuleją żyłową i zamocowany przy jej użyciu, może dojść do przegrzania. Konsekwencją może być przekroczenie klasy temperaturowej maszyny. Może dojść do zapłonu mieszanki palnej. Następstwem może być śmierć, poważne obrażenia ciała i szkody materialne. Każdą tuleję żyłową można stosować tylko dla jednego końca przewodu. Konieczne jest fachowe mocowanie tulei żyłowej. Do każdego zacisku podłączać tylko jeden koniec przewodu. 6.4.7 Zastosowanie przewodów aluminiowych W przypadku używania przewodów aluminiowych, należy spełnić dodatkowo następujące warunki: Używać końcówek kablowych przeznaczonych wyłącznie do podłączania przewodów aluminiowych. Bezpośrednio przed włożeniem przewodu aluminiowego należy usunąć za pomocą szczotki lub pilnika warstwę tlenku na stykach przewodu i/lub elementu współpracującego. Następnie od razu natłuścić miejsca styku za pomocą obojętnej wazeliny, aby zapobiec ponownemu utlenianiu. UWAGA Przepływ aluminium w wyniku działania ciśnienia styku Aluminium przepływa po montażu w wyniku działania ciśnienia styku. Połączenie z nakrętką zaciskową może przez to ulec poluzowaniu. Oporność stykowa rośnie i dochodzi do zakłóceń przepływu prądu; skrzynka zaciskowa i jej otoczenie mogą się zapalić. Może to spowodować uszkodzenie maszyny, łącznie z poważną awarią, a pośrednio również straty materialne dotyczące instalacji, związane z awarią maszyny. Dokręcić nakrętki zaciskowe po mniej więcej 24 godzinach i ponownie po upływie ok. czterech tygodni. Należy zwrócić uwagę, aby podłączone zaciski nie przewodziły napięcia. Instrukcja obsługi 03/2015 85

Podłączenie elektryczne 6.4 Podłączenie 6.4.8 Stosowanie kabli jednożyłowych OSTRZEŻENIE Wysokie temperatury wywołane przez indukowane prądy wirowe W przypadku wysokich prądów i przy zastosowaniu kilku przewodów jednożyłowych zamiast wielożyłowych w strefie wprowadzeń kabli mogą wystąpić wysokie temperatury wywołane przez prądy wirowe. Może dojść do zwarcia i do wybuchu. Następstwem może być śmierć, poważne obrażenia ciała i szkody materialne. Po uruchomieniu należy upewnić się, że w czasie pracy nie są przekraczane dopuszczalne granice temperatur podłączonych kabli sieciowych. Poprzez zmianę układu wejść lub zmianę płyt przepustowych dla kabli można, po konsultacji z producentem, zmniejszyć ten efekt temperaturowy. Stosowa płytę do wprowadzania kabli z metalu nieżelaznego. 6.4.9 Wewnętrzne wyrównanie potencjałów Śruby mocujące skrzynki zacisków służą jako połączenie przewodu ochronnego pomiędzy zaciskiem uziemiającym w obudowie skrzynki zacisków i korpusem maszyny. Pomiędzy pokrywą skrzynki zacisków i obudową skrzynki zacisków śruby mocujące pokrywę służą jako wyrównanie potencjałów. Specjalny zewnętrzny przewód ochronny jest wbudowywany dodatkowo tylko wtedy, gdy montowane są na przykład uszczelki bez dodatkowego oparcia. Podczas prac montażowych należy zwrócić uwagę na to, aby wszystkie środki wyrównania potencjałów były skuteczne. 6.4.10 Bezstopniowa powierzchnia przylegania uszczelnienia w pokrywie skrzynki zaciskowej Powierzchnię uszczelnienia pokrywy skrzynki zaciskowej tworzy obudowa skrzynki zaciskowej i element przepustowy dla kabli. W celu zapewnienia odpowiedniego uszczelnienia, a tym samym stopnia ochrony maszyny, należy zwrócić uwagę na prawidłowe ustawienie. Króciec przepustowy kabli lub płytę przepustową kabli należy ustawić względem obudowy skrzynki zaciskowej w taki sposób, aby powierzchnia uszczelnienia między skrzynką zaciskową a pokrywą skrzynki zaciskowej tworzyła jedną płaszczyznę. W obszarze uszczelnienia nie powinny występować żadne stopnie. 86 Instrukcja obsługi 03/2015

Podłączenie elektryczne 6.4 Podłączenie 6.4.11 Minimalne szczeliny powietrzne Po zakończeniu fachowego montażu należy skontrolować, czy zachowane są minimalne odstępy w powietrzu pomiędzy elementami nieizolowanymi. Zwrócić przy tym uwagę na wystające końcówki drutu. Tabela 6-5 Minimalne odstępy w powietrzu w zależności od efektywnej wartości napięcia przemiennego U eff Wartość efektywna napięcia przemiennego U eff 500 V 630 V 800 V 1,000 V Minimalne odstępy w powietrzu 8 mm 10 mm 12 mm 14 mm Wartości te obowiązują dla wysokości ustawienia do 2000 m. Przy określaniu minimalnych odstępów w powietrzu wartość napięcia w tabeli można podwyższyć o współczynnik 1,1, dzięki czemu zakres napięcia znamionowego będzie uwzględniony dla użytku ogólnego. 6.4.12 Zakończenie prac związanych z podłączeniem 1. Przed zamknięciem skrzynki zacisków należy skontrolować: Czy podłączenia elektryczne w skrzynce zacisków są zgodne z danymi zawartymi w poprzednich rozdziałach oraz czy zostały dokręcone prawidłowym momentem obrotowym. Maszynę podłączono zgodnie z dopuszczalnym kierunkiem obrotów. Czy wnętrze skrzynki zacisków jest czyste i nie ma w nim pozostałości przewodów, zanieczyszczeń, ani żadnych ciał obcych. Wszystkie uszczelki i powierzchnie uszczelnień skrzynki zacisków są nieuszkodzone i prawidłowo wykonane. Nieużywane przepusty zamknięte są wklejonymi metalowymi lub atestowanymi elementami zamykającymi. Elementy zamykające można odkręcić tylko przy użyciu narzędzia. Przewody przyłączeniowe ułożone są swobodnie, a ich izolacja nie może ulec uszkodzeniu w eksploatacji. 2. Zamknąć skrzynkę zacisków za pomocą śrub mocujących pokrywę, patrz rozdział Momenty dokręcania połączeń śrubowych (Strona 169). Instrukcja obsługi 03/2015 87

Podłączenie elektryczne 6.5 Podłączenie obwodów pomocniczych 6.5 Podłączenie obwodów pomocniczych 6.5.1 Dobór kabli Przy wyborze przewodów przyłączeniowych do obwodów pomocniczych należy kierować się następującymi kryteriami: Znamionowe natężenie prądu Napięcie znamionowe Warunki związane z instalacją, jak np. temperatura otoczenia, sposób ułożenia, przekrój kabli uwarunkowany wymaganą długością kabli itd. Wymogi wg IEC/EN 60204-1 Wymogi według IEC/EN 60079 14 Używać wyłącznie zatyczek zamykających i przepustów przewodów, które posiadają certyfikat dopuszczający ich stosowanie w danym obszarze zagrożenia wybuchem (strefie) i są odpowiednio oznakowane. 6.5.2 Wprowadzanie i układanie kabli w pomocniczej skrzynce zacisków Informacje potrzebne do podłączenia obwodów pomocniczych znajdują się na schemacie zacisków, na wewnętrznej stronie pokrywy danej skrzynki zaciskowej oraz w danych technicznych. Do podłączenia pomocniczych obwodów zasilania, w razie potrzeby, w głównej skrzynce zacisków wbudowana jest listwa zaciskowa. Wymagana długość odizolowania przewodów dla zacisków pomocniczych wynosi w zależności od typu zacisku od 6 do 9 mm. Przy prawidłowej długości przewód sięga aż do uchwytu zacisku, a izolacja przewodu sięga jednocześnie do części stykowej zacisku. Dopasowanie dławnic kablowych Do wprowadzenia przewodów przyłączeniowych nad prostokątnym wycięciem w obudowie skrzynki zaciskowej znajduje się przykręcona płyta. Standardowo płyta ta dostarczana jest z gwintowanymi otworami i dławnicami kablowymi. 1. Otworzyć pomocniczą skrzynkę zaciskową i odkręcić płytę przepustową. W zależności o wykonania skrzynki zaciskowej płyta przepustowa kabli znajduje się poniżej ekranu blachy stalowej. 2. W przypadku nienawierconej wersji płyty przepustowej nawiercić w niej wymaganą ilość otworów lub gwintów o wymaganej wielkości dławnicy kablowej. 3. W razie potrzeby oznakować przewody w celu ich późniejszego przyporządkowania. 4. Przewody przeprowadzić przez dławnice kablowe i płytę przepustową, a następnie podłączyć. 88 Instrukcja obsługi 03/2015

Podłączenie elektryczne 6.5 Podłączenie obwodów pomocniczych 5. Zamontować płytę przepustową kabli. 6. Upewnić się, że uszczelnienie na króćcu dławnic kablowych jest zgodne ze stopniem ochrony. 6.5.3 Samobezpieczne obwody prądowe dla sensorów lub czujników Przy wyborze i prowadzeniu kabli przyłączowych przestrzegać normy IEC / EN 60079 14. UWAGA Samobezpieczne obwody prądowe dla sensorów lub czujników Jeżeli wbudowane są niebieskie zaciski przyłączeniowe dla czujników, podłączenie musi być wykonane do atestowanych, samobezpiecznych obwodów prądowych. W przeciwnym razie następstwem mogą być szkody materialne. Należy przy tym przestrzegać również dodatkowych wymagań zawartych w normie IEC / EN 60079 14 dotyczących urządzeń samobezpiecznych i należących do nich przewodów przyłączeniowych. UWAGA Podłączenie czujnika temperatury Czujniki temperatury mogą być podłączone tylko do samobezpiecznych obwodów prądowych z poświadczonymi urządzeniami analizującymi. Nie wolno przekraczać maksymalnych prądów i mocy wejściowych dopuszczalnych zgodnie ze świadectwem badania zgodności ze wzorem konstrukcyjnym WE. W przeciwnym razie następstwem mogą być szkody materialne. Jeżeli wbudowane są ekranowane, samobezpieczne czujniki temperatury, należy podłączyć je za pośrednictwem niebieskich zacisków przyłączeniowych. Ekran przewodów jest uziemiony dokładnie raz, wielokrotne uziemienie jest niedopuszczalne. 6.5.4 Przyłączenie ekranu metalowego w skrzynce zaciskowej Jeżeli przewody posiadają zbrojenie metalowe, które są wprowadzane do skrzynki zaciskowej albo skrzynki zacisków pomocniczych z nie samobezpiecznymi obwodami prądowymi, wówczas ekran metalowy należy uziemić w skrzynce zacisków. Dopuszczalne są inne miejsca uziemienia. W skrzynkach zacisków z wewnętrzną częścią uziemienia podłączyć metalowy ekran do wewnętrznej części uziemiającej. W skrzynkach zacisków bez wewnętrznej części uziemiającej należy podłączyć metalowy ekran do jednego z żółto-zielonych zacisków uziemiających. Instrukcja obsługi 03/2015 89

Podłączenie elektryczne 6.5 Podłączenie obwodów pomocniczych 6.5.5 Podłączanie silnika wentylatora zewnętrznego Podłączyć silnik wentylatora obcego według schematu w skrzynce zaciskowej tego silnika oraz z uwzględnieniem odpowiednich informacji z tabliczki znamionowej. 1. Przestrzegać instrukcji obsługi silnika wentylatora obcego 2. Sprawdzić następujące punkty: Napięcie i częstotliwość sieci są zgodne z danymi na tabliczce znamionowej. Przekroje przewodów przyłączeniowych odpowiadają prądowi znamionowemu silnika, z uwzględnieniem obowiązujących przepisów budowlanych. 3. Podłączyć przewód ochronny do przyłącza przewodu ochronnego. 4. Utworzyć pozostałe połączenia elektryczne zgodnie ze schematem połączeń. 5. Jeżeli dostarczony został wentylator obcy z zabudowaną wtyczką, należy sprawdzić, czy rozmieszczenie styków wtyczki zgadza się z rozmieszczeniem styków w gnieździe. 6. Zakończyć prace w skrzynce zacisków wentylatora obcego. W tym celu postępować zgodnie ze wskazówkami podanymi w rozdziale "Zakończenie prac podłączeniowych w pomocniczej skrzynce zaciskowej (Strona 91). Sprawdzenie kierunku obrotów Kierunek obrotów wentylatora zewnętrznego musi być zgodny ze strzałką kierunku obrotów. Wirnik wentylatora jest widoczny przez otwór wlotu powietrza w obudowie silnika wentylatora obcego. Jeśli kierunek obrotów jest niewłaściwy, to należy zamienić dwa przyłącza w skrzynce zaciskowej silnika wentylatora obcego. 6.5.6 Podłączanie kontroli temperatury dla uzwojenia stojana. Do kontroli uzwojeń stojana przed przegrzaniem cieplnym w uzwojeniu stojana zabudowane są termometry rezystancyjne. 90 Instrukcja obsługi 03/2015

Podłączenie elektryczne 6.5 Podłączenie obwodów pomocniczych Przewody przyłączeniowe czujników temperatury doprowadzone są do głównej lub pomocniczej skrzynki zaciskowej. Połączenie i przyporządkowanie zacisków można znaleźć na schemacie zacisków na każdej skrzynce zaciskowej. OSTRZEŻENIE Niebezpieczeństwo porażenia elektrycznego Izolacja czujników temperatury do kontroli uzwojeń wykonana jest odpowiednio do wymagań dla izolacji podstawowej. Przyłącza czujników temperatury są chronione przed dotykiem w skrzynce zaciskowej i nie posiadają bezpiecznej separacji. Dlatego w przypadku usterki na przewodach czujników pomiarowych może występować niebezpieczne napięcie, które w przypadku dotknięcia może spowodować śmierć, poważne obrażenia ciała lub szkody rzeczowe. W razie potrzeby przy podłączaniu czujników temperatury do zewnętrznej kontroli temperatury, podjąć dodatkowe środki dla spełnienia wymagań przed "Zagrożeniem porażenia elektrycznego", patrz IEC 60664-1 lub IEC 61800-5-1. 6.5.7 Czynności kończące 1. Przed zamknięciem pomocniczej skrzynki zaciskowej należy sprawdzić następujące punkty: Przewody zostały podłączone zgodnie ze schematem zacisków. Przewody ułożono swobodnie, a ich izolacja nie może ulec uszkodzeniu. Wnętrze skrzynki zaciskowej jest czyste i nie ma w nim pozostałości przewodów, zanieczyszczeń ani żadnych ciał obcych. Części dławnic kablowych są mocno skręcone i odpowiednie pod względem stopnia ochrony, sposobu układania przewodów, dopuszczalnej średnicy zewnętrznej przewodów itd. oraz czy są zmontowane zgodnie z przepisami. Gwinty w płycie przyłączeniowej są zamknięte przepustami przewodów lub zatyczkami zamykającymi, które zapewniają dany typ ochrony. Nieużywane przepusty są zamknięte. Elementy zamykające są mocno dokręcone, tzn. można je poluzować wyłącznie za pomocą odpowiednich narzędzi. Wszystkie uszczelki i powierzchnie uszczelnień skrzynki zaciskowej przylegają prawidłowo. Śruby zaciskowe lub zaciski śrubowe są mocno dokręcone, nawet jeśli nie są używane. 2. Zamknąć pomocniczą skrzynkę zaciskową za pomocą odpowiedniej pokrywy. Moment dokręcenia dla śrub mocujących pokrywy podany jest w rozdziale "Momenty dokręcania połączeń śrubowych (Strona 169)". Instrukcja obsługi 03/2015 91

Podłączenie elektryczne 6.5 Podłączenie obwodów pomocniczych 6.5.8 Praca z przemiennikiem Poniższy rozdział ma zastosowanie tylko wtedy, gdy urządzenie przeznaczone jest do pracy z przemiennikiem. Wskazówka Po numerze zamówienia można rozpoznać, czy maszyna została zamówiona do pracy z przemiennikiem: W 6-tej pozycji numeru zamówienia podana jest cyfra 1, 2, 3 lub 4. OSTRZEŻENIE Niebezpieczne napięcie wywołane przez przemiennik Dopóki przemiennik zasilający nie zostanie wyłączony lub obwód pośredni przemiennika nie zostanie rozładowany, napięcie elektryczne może występować na zaciskach silnika również przy nieruchomym wirniku. W zależności od typu przemiennika napięcie to wynosi do 1000 V. Należy zadbać o to, aby przed rozpoczęciem prac przy silniku zachowano Pięć zasad bezpieczeństwa (Strona 16). 6.5.8.1 Napięcie szczytowe przemiennika Maksymalne wartości pików napięciowych na wyjściu przekształtnika częstotliwości jako wartości graniczną dla danego systemu izolacji podane zostały w poniższej tabeli: Tabela 6-6 Maksymalne napięcie szczytowe przekształtnika Znamionowe napięcie przekształtnika [V] 500 V Maksymalne napięcie szczytowe przekształtnika Û maks Przewód-przewód Przewód-ziemia Obwód pośredni 1500 V Czas wzrostu 0,5 μs > 500 do 690 V 2250 V Czas wzrostu 0,4 μs 1100 V Czas wzrostu 0,5 μs 1500 V Czas wzrostu 0,4 μs 750 V 1125 V UWAGA Uszkodzenie izolacji przez odbicia w kablach Odbicia w kablach mogą podwoić obciążenie napięciowe dla silnika i zacisków. W wyniku tego uszkodzony zostanie system izolacji, a konsekwencją może być szkoda całkowita maszyny. 92 Instrukcja obsługi 03/2015

Podłączenie elektryczne 6.5 Podłączenie obwodów pomocniczych 6.5.8.2 Praca przekształtnikowa w sieciach uziemionych UWAGA Uszkodzenia przez prądy w przewodzie ochronnym W przypadku eksploatacji maszyny z przemiennikiem z ograniczeniem prądu bez kontroli doziemienia, w przypadku doziemienia na wyjściu mogą wystąpić w przewodzie ochronnym prądy aż do 1,7-krotności prądu przewodu roboczego. Zarówno przewody ochronne normalnie zwymiarowanych, wielożyłowych kabli przyłączeniowych, jak również punkty przyłączenia przewodów ochronnych normalnych skrzynek zacisków nie nadają się do tego. Skutkiem mogą być szkody materialne. Ułożyć wystarczająco zwymiarowany przewód ochronny. Podłączyć przewód ochronny do zacisku uziemiającego umieszczonego na korpusie silnika. Instrukcja obsługi 03/2015 93

Podłączenie elektryczne 6.5 Podłączenie obwodów pomocniczych 94 Instrukcja obsługi 03/2015

Uruchomienie 7 Podczas prowadzenia wszelkich prac związanych z maszyną, należy przestrzegać ogólnych wskazówek dotyczących bezpieczeństwa (Strona 15) oraz zapisów normy EN 50110 1, co umożliwia bezpieczne użytkowanie maszyn elektrycznych. 7.1 Sprawdzenia przed uruchomieniem Po prawidłowo przeprowadzonym montażu przed uruchomieniem urządzenia sprawdzić następujące punkty: Wskazówka Sprawdzenia przed uruchomieniem Poniższe zestawienie czynności kontrolnych przez uruchomieniem może być niepełne. W razie potrzeby konieczne jest podjęcie dalszych czynności kontrolnych, odpowiednio do specyficznych warunków instalacji. Maszyna nie jest uszkodzona. Maszyna jest prawidłowo zamontowana i ustawiona, elementy napędzane są właściwie wyważone i nastawione. Wszystkie śruby mocujące, elementy łączeniowe i przyłącza elektryczne są dociągnięte z podanymi momentami dokręcania. Warunki eksploatacji są zgodne z odpowiednimi danymi dokumentacji technicznej, np. odnośnie stopnia ochrony, temperatury otoczenia,... Ruchome części, jak np. sprzęgło, mogą się swobodnie poruszać. Jeżeli koniec wału nie jest używany, jego wpust jest zabezpieczony przed wyrzutem, a przy typie wyważenia wirnika H (normalne wykonanie) skrócony o połowę. Zastosowano wszystkie środki ochrony przed kontaktem z częściami ruchomymi i znajdującymi się pod napięciem. Izolacja łożysk jest wykonana zgodnie z oznakowaniem. Podłączenie elektryczne Połączenia uziemienia i wyrównywania potencjałów są wykonane prawidłowo. Maszyna jest podłączona zgodnie z podanym kierunkiem obrotów. Odpowiednio skonfigurowane sterowanie i kontrola prędkości obrotowej gwarantują, że nie zostaną wysterowane prędkości obrotowe wyższe od dopuszczalnych, podanych w danych technicznych. W tym celu należy porównać dane na tabliczce znamionowej lub ew. w dokumentacji specyficznej dla urządzenia. Zachowane są minimalne wartości rezystancji izolacji. Instrukcja obsługi 03/2015 95

Uruchomienie 7.3 Smarowanie łożysk tocznych przed uruchomieniem Zachowane są minimalne odstępy powietrzne. Występujące ewentualnie urządzenia dodatkowe do monitorowania maszyny są prawidłowo podłączone i sprawne. Hamulce i sprzęgła jednokierunkowe są całkowicie sprawne. Na urządzeniach kontrolnych ustawione są wartości na "Alarm" i "Wyłączenie" Praca z przemiennikiem Jeśli wykonanie silnika wymaga specjalnego dopasowania przemiennika, odpowiednie dane dodatkowe znajdują się na tabliczce znamionowej. Należy prawidłowo sparametryzować przekształtnik. Dane potrzebne do parametryzacji znajdują się na tabliczce znamionowej maszyny. Informacje odnośnie parametrów można znaleźć w instrukcji obsługi przekształtnika. Podana graniczna prędkość obrotowa n max nie jest przekraczana. Podana graniczna prędkość obrotowa n min nie jest przekraczana. Chłodzenie Sprawdzić, czy zapewnione jest chłodzenie maszyny podczas jej uruchamiania. 7.2 Pomiar rezystancji izolacji i indeksu polaryzacji przed uruchomieniem Poprzez pomiar rezystancji izolacji i współczynnika absorpcji uzyskuje się informacje o stanie maszyny. Dlatego nalezy sprawdzać rezystancję izolacji i współczynnik absorpcji w następujących sytuacjach: Przed pierwszym uruchomieniem maszyny Po dłuższym okresie składowania lub przestoju W ramach prac konserwacyjnych W ten sposób uzyskuje się następujące informacje o stanie izolacji uzwojeń: Czy izolacja uzwojeń czołowych jest zabrudzona substancją przewodzącą? Czy izolacja uzwojeń wchłonęła wilgoć? Dzięki temu można zdecydować o uruchomieniu maszyny lub ewentualnie potrzebnych środkach zaradczych, jak czyszczenie i / lub suszenie uzwojeń: Czy można uruchomić maszynę? Czy konieczne jest czyszczenie lub suszenie? Szczegółowe informacje odnośnie kontroli i wartości granicznych można znaleźć tutaj: "Kontrola rezystancji izolacji i współczynnika absorpcji" (Strona 49) 7.3 Smarowanie łożysk tocznych przed uruchomieniem Następujące informacje zakładają, że zachowane były podane warunki przechowywania. 96 Instrukcja obsługi 03/2015

Uruchomienie 7.4 Ustawienie automatycznego urządzenia do dosmarowywania Informacje ogólne W odniesieniu do smarowania uzupełniającego należy uwzględnić informacje podane na tabliczce smarowania. Smarowanie należy uzupełniać porcjami. Wał musi się przy tym obracać, aby smar został rozprowadzony w łożyskach. Dosmarować łożyska toczne przed uruchomieniem Jeśli między wysyłką z fabryki i uruchomieniem upłynął więcej niż jeden rok i mniej niz cztery lata: Dosmarować łożska toczne podwójną ilością smaru w stosunku do tabliczki smarowania. O ile to możliwe należy przy tym kontrolować temperaturę łożyska. Smarowanie łożysk tocznych na nowo przed uruchomieniem W następujących warunkach łożyska toczne muszą być nasmarowane na nowo: Jeśli maszyna była przechowywana dłużej niż cztery lata. Jeśli maszyna nie była przechowywana zgodnie z wytycznymi w rozdziale "Przechowywanie". Sposób postępowania 1. Wymontować łożyska, rurkę smarowania, kalamitkę i pokrywę łożyska. 2. Wypłukać stary smar. 3. Skontrolować łożyska przed smarowaniem na nowo. W razie potrzeby zamontować nowe łożyska. 4. Nasmarować łożyska i ponownie zmontować komponenty łożyska. Patrz również Okresy smarowania i rodzaje smarów dla eksploatacji łożysk tocznych (Strona 126) Przerwy w pracy (Strona 112) Transport i przechowywanie (Strona 33) 7.4 Ustawienie automatycznego urządzenia do dosmarowywania Proces dosmarowywania następuje w zależności od napięcia zewnętrznego doprowadzonego do urządzenia do dosmarowywania. Przed uruchomieniem należy na automatycznym urządzeniu do dosmarowywania ustawić przedział czasu i ilość smaru. Przy eksploatacji i wymianie nabojów smarowych należy przestrzegać instrukcji obsługi urządzenia do dosmarowywania. Instrukcja obsługi 03/2015 97

Uruchomienie 7.5 Uruchomienie wentylatora zewnętrznego Patrz również Układ blokujący dla automatycznego urządzenia do dosmarowywania (opcja) (Strona 30) 7.5 Uruchomienie wentylatora zewnętrznego Wentylator obcy jest przystosowany tylko do jednego kierunku obrotów, patrz kierunek obrotów na obudowie wentylatora lub na agregacie wentylacyjnym. Wentylator zewnętrzny gwarantuje chłodzenie niezależnie od prędkości obrotowej i kierunku obrotów maszyny głównej. W przypadku otwartego obiegu chłodzenia, powietrze chłodzące może wykazywać tylko lekką agresywność chemiczną i niewielką zawartość pyłu. Sprawdzenia przed pierwszym biegiem próbnym Przed pierwszym biegiem próbnym przeprowadzić następujące sprawdzenia: Wentylator obcy jest odpowiednio zamontowany i ustawiony. Szczelina na całym obwodzie między wirnikiem a nawiewnikiem jest równomierna. Wszystkie elementy mocujące oraz przyłącza elektryczne są mocno dokręcone. Połączenia uziemienia lub wyrównawcze są prawidłowo wykonane. Przepływ powietrza nie jest utrudniony ani uniemożliwiony przez osłony, pokrywy itd. W obudowie wentylatora nie znajdują się ciała obce. Zastosowano wszystkie środki ochrony przed dotykiem części ruchomych lub znajdujących się pod napięciem. Wykonanie biegu próbnego 1. Na chwilę załączyć i wyłączyć silnik wentylatora obcego przewietrzania. 2. Porównać przy tym kierunek obrotów wentylatora obcego ze strzałką kierunku obrotów. Jeżeli kierunek obrotów nie jest zgodny ze strzałką kierunku obrotów, należy zamienić dwie z trzech faz silnika wentylatora obcego przewietrzania. Patrz również Wentylator obcy (Strona 187) 98 Instrukcja obsługi 03/2015

Uruchomienie 7.7 Wartości nastaw dla kontroli temperatury uzwojenia 7.6 Wartości nastaw dla kontroli temperatury łożysk Przed uruchomieniem Jeżeli maszyna wyposażona jest w termometry łożysk, należy przed pierwszym biegiem maszyny nastawić wartość temperatury dla wyłączenia na urządzeniu kontrolnym. Tabela 7-1 Wartości nastaw dla kontroli temperatur łożysk przed uruchomieniem Wartość nastawy Temperatura Alarm 115 C Odłączenie 120 C Normalny tryb pracy Zmierzyć w miejscu ustawienia maszyny normalną temperaturę pracy łożyska T praca w C. Wartości dla wyłączenia i ostrzeżenia nastawić odpowiednio do temperatury roboczej T praca. Tabela 7-2 Wartości nastaw dla kontroli temperatury łożysk Wartość nastawy Temperatura Alarm T praca + 5 K 115 C Odłączenie T praca + 10 K 120 C 7.7 Wartości nastaw dla kontroli temperatury uzwojenia Przed uruchomieniem Przed pierwszym biegiem maszyny nastawić wartość temperatury dla wyłączenia na urządzeniu kontrolnym. Tabela 7-3 Wartości nastaw podczas uruchomienia Wartość nastawy Temperatura Alarm 145 C Odłączenie 155 C Normalny tryb pracy 1. Zmierzyć normalną temperaturę pracy T praca w zakładzie w C. 2. Podać wartości dla wyłączania i ostrzegania odpowiednio do temperatury pracy T praca. Instrukcja obsługi 03/2015 99

Uruchomienie 7.8 Bieg próbny Tabela 7-4 Wartość nastawy podczas normalnej pracy Wartość nastawy Temperatura w przypadku klasy izolacji 180(H), wskaźnik wykorzystania 155(F) Alarm T praca + 10 K 145 Odłączenie T praca + 15 K 155 7.8 Bieg próbny Po montażu lub zmianach należy przeprowadzić próbny przebieg: 1. Uruchomić maszynę bez obciążenia. W tym celu załączyć wyłącznik i w miarę możliwości nie wyłączać przedwcześnie. Skontrolować czy praca jest spokojna. Liczba maksymalnych, kolejnych uruchomień dla maszyn sieciowych: Trzy ze stanu zimnego / dwa ze stanu ciepłego Warunki uruchomienia dla maszyn z przemiennikiem znajdują się w katalogu. Należy ograniczyć do niezbędnych przypadków wyłączenia podczas rozruchu przy niskiej jeszcze prędkości obrotowej, w celu kontroli kierunku obrotów lub sprawdzenia niezbędnych wskaźników. Przed ponownym włączeniem pozwolić na wybieg maszyny. 2. Nadal obserwować maszynę przez pewien czas na biegu jałowym. 3. Obciążyć maszynę przy poprawnej pracy. Skontrolować czy praca jest spokojna. Odczytać wartości napięcia, prądu i mocy i zaprotokołować je. Jeśli to możliwe, odczytać odpowiednie wartości maszyny roboczej i również zaprotokołować. Sprawdzić temperatury łożysk i uzwojenia stojana do osiągnięcia punktu równowagi, o ile jest to możliwe przy użyciu dostępnych przyrządów pomiarowych. Skontrolować pracę mechaniczną pod kątem hałasu lub drgań na łożyskach i tarczach łożyskowych. 4. Wyłączyć maszynę w przypadku niestabilnej pracy lub nietypowych odgłosów. Ustalić przyczynę przerwy w pracy. Jeżeli bieg mechaniczny poprawia się bezpośrednio po wyłączeniu, występują przyczyny magnetyczne lub elektryczne. Jeżeli praca mechaniczna nie poprawia się po wyłączeniu, to występują przyczyny natury mechanicznej: Powody to np. niewyważenie maszyny elektrycznej lub maszyny roboczej, niewystarczające ustawienie zestawu maszynowego, praca maszyny w układzie rezonansowym (układ = silnik, rama posadowcza, fundament, itp.). UWAGA Zniszczenie maszyny W przypadku, gdy nie będą dotrzymane wartości drgań wg według DIN ISO 10816-3, może dojść do zniszczenia maszyny. Wartości drgań podczas eksploatacji muszą być zachowane zgodnie z DIN ISO 10816 3. 100 Instrukcja obsługi 03/2015

Uruchomienie 7.9 Ustawianie parametrów silnika w przekształtniku Wskazówka Więcej informacji na ten temat znajduje się w katalogu D81.8, w rozdziale 2. 7.9 Ustawianie parametrów silnika w przekształtniku Wybór typu silnika służy do określenia konkretnych parametów silnika i optymalizacji wyników pracy. Gdy stosujemy przekształtnik SINAMICS G120/G150 albo SINAMICS S120/S150, wówczas można ustawić parametry silnika poprzez STARTER albo "Advanced Operating Panel". Gdy stosujemy przekształtnik SINAMICS G120P, wówczas można ustawić parametry silnika poprzez "Intelligent Operator Panel" (IOP). UWAGA Niekorzystne warunki pracy Jeżeli wybrany zostanie niewłaściwy typ silnika, to może to spowodować niekorzystne warunki pracy, jak np. zwiększone emisje hałasu. Wskazówka Wstępnie ustawiona modulacja metodą wektora przestrzennego w przypadku przekształtników SINAMICS S W odróżnieniu od przekształtników SINAMICS G w przypadku przekształtników SINAMICS S modulacja metodą wektora przestrzennego jest wstępnie ustawiona. Modulację metodą wektora przestrzennego można ręcznie, gdy aplikacja na to pozwala, zmienić na zoptymalizowany wzór impulsów dla silników SIMOTICS FD. Parametrem SINAMICS jest p1802 = 19 w STARTERZE i w AOP30. 7.9.1 Wybór typu i danych silnika w programie "STARTER" Warunki Silnik jest podłączony do przekształtnika i gotowy do użycia. Przekształtnik posiada wersję oprogramowania co najmniej 4.6. Zainstalowane jest oprogramowanie STARTER co najmniej w wersji 4.3.1 z SSP na komputerze i podłączony jest przekształtnik. W przypadku przekształtnika SINAMICS G120P potrzebyjemy SSP V4.6. Program "STARTER" jest uruchomiony. Pojawia się okno dialogowe "Konfiguracja". Instrukcja obsługi 03/2015 101

Uruchomienie 7.9 Ustawianie parametrów silnika w przekształtniku Wybór parametrów silnika 1. W polu "Nazwa silnika" wpisać nazwę silnika. Wybranie unikalnej nazwy upraszcza późniejsze przypisanie silnika. 2. Wybrać opcję "Określanie danych silnika". 3. W polu "Typ silnika" wybrać pozycję "[14] SIMOTICS FD-Silnik asynchroniczny serii". Rysunek 7-1 Wybór typu silnika 4. Potwierdzić swój wybór przy pomocy przycisku "Dalej". 102 Instrukcja obsługi 03/2015

Uruchomienie 7.9 Ustawianie parametrów silnika w przekształtniku 5. W tabeli "Dane silnika" w kolumnie "Wartość" wpisać odpowiednie dane silnika. Wartość parametru p304...p311 można znaleźć na tabliczce znamionowej silnika. Wartość parametru p335 (sposób chłodzenia silnika) można ustalić na podstawie numeru katalogowego silnika: Numer zamówieniowy silnika Rodzaj chłodzenia Parametr p335 1LL1 IC01 0 1LP1 IC06 1 1LM1 / 1MM1 IC411 4 1LQ1 / 1MQ1 IC416 5 1LH1 / 1MH1 IC71W 6 1LN1 / 1MN1 IC86W 6 Rysunek 7-2 Wpisywanie danych silnika 6. Potwierdzić swój wybór przy pomocy przycisku "Dalej". Instrukcja obsługi 03/2015 103