PLAN WYNIKOWY kryteria oceniania wiedzy i umiejętności Tadeusz MisiaszekFotografia cyfrowa zajęcia artystyczne w gimnazjum PODSTAWA PROGRAMOWA KSZTAŁCENIA OGÓLNEGO ZAJĘCIA ARTYSTYCZNE III i IV ETAP EDUKACYJNY CELE KSZTAŁCENIA WYMAGANIA OGÓLNE I. Odbiór wypowiedzi i wykorzystanie zawartych w nich informacji percepcja sztuki. II. Tworzenie wypowiedzi ekspresja przez sztukę. III. Analiza i interpretacja tekstów kultury recepcja sztuki. TREŚCI NAUCZANIA I UMIEJĘTNOŚCI WYMAGANIA SZCZEGÓŁOWE Odbiór wypowiedzi i wykorzystanie zawartych w nich informacji percepcja sztuki Uczeń: uczestniczy w percepcji dzieł sztuki poprzez wyszukiwanie informacji o sztuce, także w Internecie, zwiedzanie muzeów oraz wirtualnych galerii sztuki i muzeów potrafi formułować opinie, porównywać i wartościować szeroko rozumianą sztukę, a także działalność artystyczną rówieśników i własną ma świadomość różnorodności sztuki fotograficznej i jej związków z nowoczesnymi technologiami zna zasady prawa autorskiego dotyczące ochrony własności intelektualnej oraz podstawowe zasady prawa do wizerunku. Tworzenie wypowiedzi ekspresja przez sztukę Uczeń: poszukuje różnorodnych możliwości ekspresji we własnych działaniach artystycznych świadomie stosuje środki i techniki fotograficzne we własnych pracach artystycznych wykazuje się umiejętnością twórczego myślenia, kreatywnością, realizuje oryginalne projekty tworzy różnorodne prace fotograficzne, wykorzystując różne technologie, np. fotografię cyfrową i analogową, specyficzne właściwości cyfrowego aparatu fotograficznego wynikające z jego konfiguracji, graficzne programy komputerowe realizuje i przedstawia własne projekty artystyczne za pomocą różnych nośników, np. prezentacji multimedialnych, fotografii. Analiza i interpretacja wytworów kultury recepcja sztuki Uczeń: rozróżnia style i rodzaje fotografii zna podstawowe pojęcia i terminy związane z fotografią rozpoznaje najważniejsze dzieła fotografii; zna związki fotografii reporterskiej z wydarzeniami politycznymi i społecznymi dostrzega i analizuje różne konteksty dzieł fotograficznych odnajduje powiązania i relacje pomiędzy fotografią i innymi dziedzinami sztuki wykazuje się umiejętnością analizy dzieła fotograficznego dostrzega poszczególne elementy dzieła, porównuje, znajduje wzajemne związki i podsumowuje zebrane informacje. wykazuje się wiedzą na temat szeroko rozumianej sztuki fotograficznej oraz jej powiązania z otaczającą współczesnego człowieka rzeczywistością wizualną. TEMAT Wymagania podstawowe konieczne 2 ( ocena Wymagania ponadpodstawowe rozszerzające 4 ( ocena dobra)
1.Podstawowe terminy dotyczące fotografii cyfrowej dopuszczająca) podstawowe 3 ( ocena dostateczna) Uczeń: zna podstawowe terminy dotyczące fotografii cyfrowej; potrafi wymienić podstawowe elementy konstrukcyjne cyfrowego aparatu fotograficznego; wie, jakie zadania spełniają podstawowe elementy cyfrowego aparatu fotograficznego matryca, migawka i obiektyw; potrafi odnaleźć dostęp do podstawowych funkcji aparatu cyfrowego; dopełniające 5 ( ocena bardzo dobra) Uczeń: wyjaśnia, od czego zależy jakość matrycy aparatu cyfrowego; wyjaśnia zależności pomiędzy podstawowymi elementami i ustawieniami aparatu fotograficznego oraz rozumie ich wpływ na jakość wykonanego zdjęcia; potrafi wykorzystać instrukcję obsługi danego aparatu cyfrowego do poznania ogólnych i specyficznych cech i konfiguracji aparatu; potrafi zaproponować odpowiednią konfigurację ustawień aparatu do różnych warunków, w jakich jest wykonywane zdjęcie; 2.Teoria fotografii, budowa aparatu fotograficznego, obiektywy potrafi dokonać klasyfikacji cyfrowych aparatów fotograficznych ze względu na ich konstrukcję kompakt, hybryda, lustrzanka potrafi opisać różnicę powstawania obrazu pomiędzy aparatami analogowymi i cyfrowymi potrafi uruchomić aparat i skonfigurować go do pracy w trybie automatycznym; potrafi opisać ewolucję konstrukcyjną aparatów analogowych i cyfrowych; w aparacie typu lustrzanka potrafi dokonać zmiany obiektywu; potrafi skonfigurować działanie aparatu cyfrowego od funkcji automatycznych, poprzez programy preselekcyjne do ustawień manualnych; potrafi dokonać wyboru odpowiedniej czułości matrycy do zastanych warunków oświetleniowych; 3. Kanon światowej fotografii potrafi dokonać klasyfikacji przedstawionych zdjęć reportaż, portret, martwa potrafi uzasadnić zaliczenie reprodukowanych w podręczniku zdjęć do kanonu światowej fotografii;
natura, pejzaż, detal; potrafi opisać znaczenie fotografii jako składnika materiału prasowego, podręcznika, dokumentacji; potrafi dokonać wyboru zdjęcia istotnego dla siebie i uzasadnić swój wybór; potrafi opisać i wymienić możliwie szeroki zestaw informacji uzyskany z analizy wybranego zdjęcia zamieszczonego w podręczniku; potrafi wymienić kilku najwybitniejszych fotografików oraz, posługując się Internetem, dotrzeć do ich biografii i publikowanych fotografii; 4. Twoje zdjęcia 5. Parametry i ustawienia aparatu w twoich rękach dokonuje świadomego wyboru własnych zdjęć, kierując się estetyką i stroną techniczną; potrafi umotywować dokonanie wyboru zdjęć; potrafi ustosunkować się do wybranych zdjęć innych uczniów; potrafi określić, co to jest: rozdzielczość, czułość, balans bieli, głębia ostrości, czas otwarcia migawki, autofocus, lampa błyskowa; potrafi dotrzeć do elementów aparatu, których ustawienie ma wpływ na wymienione powyżej elementy; potrafi wybrać ustawienie półautomatyczne aparatu (portret, pejzaż, sport, sylwetka, makro) odpowiednio do wybranego motywu; potrafi krytycznie odnieść się do własnych zdjęć oraz do zdjęć innych uczniów, prezentowanych na lekcji; potrafi opisać i uzasadnić konfigurację aparatu podczas wykonywania zdjęć zawartych w prezentacji; potrafi przedstawić motywy, jakimi kierował się podczas wykonywania prezentowanych zdjęć; potrafi dokonać wstępnej analizy zdjęć własnych i prezentowanych przez innych uczniów; potrafi skonfigurować aparat na ustawienia manualne i podjąć decyzję o odpowiednim ustawieniu takich parametrów, jak: rozdzielczość, czułość, balans bieli, głębia ostrości, czas otwarcia migawki, autofocus lub ostrość ręczna, zastosowanie lampy błyskowej; w przypadku lustrzanki potrafi dobrać odpowiedni obiektyw do fotografowanego motywu; potrafi wykonać szybkie zdjęcie reporterskie,
potrafi dobrać odpowiednią rozdzielczość do późniejszego zastosowania zdjęcia; potrafi dokonać rozładowania karty pamięci swego aparatu i przeniesienia danych na inne nośniki; wykorzystując ustawienia: automatyczne, półautomatyczne (programy preselekcyjne) oraz ustawienia manualne; potrafi świadomie konfigurować głębię ostrości dla uzyskania zaplanowanego efektu końcowego; potrafi dokonywać ręcznej korekty parametrów wykonywania zdjęcia; 6. Ecce homo oto człowiek. Sylwetka, postać, kadrowanie bierze udział w sesji fotograficznej zorganizowanej podczas zajęć i świadomie wybiera motyw i kadr; potrafi na podstawie wskazówek nauczyciela dostosować konfigurację aparatu do panujących podczas sesji warunków; stosuje wewnętrzną lampę błyskową w aparacie fotograficznym; aranżuje warunki sesji: ustawienie względem okna dla światła naturalnego, proponuje lokalizację lamp błyskowych lub stałych dla światła sztucznego. Wybiera warunki plenerowe; podczas pracy z modelem aktywnie współpracuje z nim, proponuje ustawienia i pozycje modela; świadomie wybiera kadr oraz estetykę obrazu; świadomie wybiera podczas sesji zróżnicowane dynamicznie ustawienia modela; podejmuje decyzje o stosowaniu koloru lub opcji czarno- -białej podczas fotografowania; 7.Portret tylko twarz, czy coś więcej bierze udział w sesji fotograficznej, próbuje znaleźć odpowiedni moment i nawiązać kontakt z modelem; potrafi skonfigurować aparat wybrać gotowy program, a w przypadku lustrzanki, zdecydować się na program preselekcyjny; podczas kadrowania poszukuje modela osobę portretowaną i ustala z nią warunki sesji. Informuje o okolicznościach, ilości osób i wymaganiach portretu; aranżuje jedną lokację do zdjęć, wybiera rodzaj oświetlenia; podczas fotografowania próbuje stosować ustawienia manualne i na podstawie
8. Aranżacja wymyśl sytuację, stwórz ją i sfotografuj zwraca uwagę na podstawowe elementy portretowania odpowiedni fragment sylwetki, ulokowanie twarzy, zbliżenia; jeśli posiada taką opcję w swoim aparacie, wykonuje zdjęcia czarno-białe; dostrzega swój wpływ na zachowanie modela i próbuje go utrzymać podczas fotografowania; potrafi wybrać i opisać sytuację lub postać będącą przedmiotem sesji; znajduje modela, przedstawia mu swój pomysł, starając się go przekonać do sesji; bierze czynny udział w przygotowaniu aranżacji, poszukiwaniu kostiumu lub rekwizytu; podczas sesji świadomie wybiera program lub ustawienia półautomatyczne aparatu; próbuje fotografować ten sam motyw na różnych ustawieniach aparatu, próbuje dokonywać korekty ustawień; podglądu zdjęć, wprowadzać korekty ustawień parametrów aparatu; podczas sesji utrzymuje kontakt z modelem. Rozmawia, zadaje pytania lub prowokuje i świadomie wybiera poszczególne kadry, zwracając uwagę na uzewnętrznione emocje modela; potrafi ocenić, kiedy model się dekoncentruje lub jest zmęczony i przerywa sesję w odpowiednim momencie; poszukuje inspiracji, planuje aranżację, projektuje otoczenie zdjęcia lub wybiera gotową lokację, wymyśla składniki kostiumu, makijażu, fryzury modela lub modeli; podczas planowania sesji zwraca uwagę na historię lub anegdotę, jaką zdjęcie będzie zawierało; planuje oświetlenie kadru; podczas sesji dba o wizualną dokładność i zaplanowane szczegóły obrazu; wykonuje niezbędną liczbę zdjęć dla osiągnięcia efektu, skupiając się jednak na jakości obrazu; przy pracy z lustrzanką próbuje stosować funkcję bracketingu stopniowania parametrów ekspozycji zdjęcia; 9.Perspektywa jak głęboka jest kartka papieru odnajduje elementy perspektywy w motywie zaproponowanym przez nauczyciela lub kolegów podczas sesji; po wykonaniu zdjęcia potrafi odnaleźć wybiera lokację spełniającą warunki wyraźnego odwzorowania perspektywy architektonicznej lub wybiera motyw, który będzie fotografowany w różnych perspektywach;
10. Architektura i detal duże składające się z małych 11. Martwa natura czy na pewno martwa elementy perspektywy na obrazie wyświetlacza aparatu; wybiera odpowiedni program lub ustawienia półautomatyczne w przypadku lustrzanki, próbuje dokonywać korekty ustawień; próbuje dokonywać zmian perspektywy uzyskiwanych zdjęć; wybiera odpowiedni program lub ustawienia półautomatyczne swojego aparatu; w przypadku pracy ze statywem, poznaje i stosuje jego możliwości użytkowe oraz sposób mocowania aparatu. W innym przypadku wykorzystuje elementy otoczenia dla unieruchomienia aparatu; w cyklu zdjęć stara się opisać cechy szczególne budynku; odnajduje interesujący detal i próbuje jak najlepiej zarejestrować go w pojedynczym zdjęciu; decyduje się na jedną z martwych natur zastaną lub aranżowaną; stosownie do wyboru przedstawia nauczycielowi projekt fotografowanego motywu; zbiera elementy i konstruuje martwą naturę; wybiera odpowiedni podczas fotografowania stosuje program preselekcji przysłony lub posługuje się ustawieniami manualnymi; świadomie stosuje zjawisko głębi ostrości; wykorzystując ten sam motyw, stosuje wszystkie trzy perspektywy odwzorowania obrazu; proponuje lokalizacje lub trasę klasowej wyprawy fotograficznej z uwzględnieniem obiektów architektonicznych; podczas sesji próbuje zastosować zarówno manewry z perspektywą, jak i podstawowe zasady dokumentacji fotograficznej; przy wyborze detalu dostrzega i próbuje zarejestrować dwa sposoby patrzenia na detal jako sam w sobie i jako element w kontekście; zwraca uwagę na fakturę fotografowanych obiektów i próbuje ją odwzorować na zdjęciach; świadomie stosuje statyw fotograficzny; projektuje martwą naturę, dobiera i kompletuje elementy wchodzące w jej skład; odnajduje motyw będący gotową martwą naturą, w zależności od jego lokalizacji zakłada porę dnia, w której motyw będzie sfotografowany, lub sposób oświetlenia go;
program lub preselekcję, w przypadku lustrzanki próbuje stosować ustawienia manualne i dokonywać ich korekty; 12. Pejzaż podczas pleneru dokonuje samodzielnego wyboru fotografowanego fragmentu pejzażu; potrafi zastosować statyw fotograficzny lub unieruchomić aparat w inny sposób; wykonuje serię zdjęć na różnych ustawieniach aparatu, porównuje ich efekty i na podstawie podglądu potrafi powrócić do optymalnych ustawień aparatu; 13. Pierwsza wystawa ekspozycja dokonań przedstawia do oceny i wyboru minimalną, przewidzianą ilość zdjęć; potrafi samodzielnie zwraca uwagę na symboliczne i alegoryczne znaczenia elementów obydwu martwych natur; potrafi umotywować swój wybór, bądź kompozycję martwej natury; podczas sesji stosuje bracketing i ustawienia manualne; proponuje wybór lokalizacji pleneru fotograficznego, uwzględniając oryginalność lub różnorodność otoczenia budującego pejzaż; podczas sesji świadomie stosuje oprogramowanie i sterowanie manualne aparatu oraz dodatki sprzętowe, jak statyw, wężyk spustowy; w świadomy sposób wyodrębnia elementy pejzażu mające wpływ na kompozycję obrazu i wypróbowuje odpowiedni sposób kadrowania; fotografuje ten sam pejzaż w różnych ustawieniach ogniskowej obiektywu; potrafi uzyskać balans pomiędzy jasnością nieba i odwzorowaniem szczegółów w cieniach obrazu; świadomie stosuje szczegółowe ustawienia aparatu zdjęcia czarnobiałe, regulacja kontrastu, korekta balansu bieli; przedstawia do oceny starannie wybrane zdjęcia; do oceny wybiera zdecydowanie swoje najlepsze zdjęcia spośród wszystkich przedstawianych
14. Fotoreportaż podglądanie pod pełną kontrolą 15. Dziecko temat wdzięczny dokonać wyboru własnych zdjęć na wystawę; podczas dyskusji z uczniami i nauczycielem rozumie ich motywy w ocenie jego zdjęć; wykonuje i przedstawia do oceny jeden fotoreportaż lub inną ustaloną przez nauczyciela minimalną ich liczbę ; przedstawiony zestaw zdjęć posiada względnie wyrównane parametry: kontrast, jaskrawość i nasycenie obrazu; w przedstawionym reportażu daje się wyodrębnić historię lub dokumentację zdarzenia; potrafi uchwycić na zdjęciach momenty emocjonalne; stosuje zmiany ogniskowej obiektywu; stosuje ustawienia pozwalające na dobrą jakość zdjęć; na zajęciach; podczas wyboru zdjęć na wystawę potrafi ustosunkować się do krytycznej oceny zdjęć ze strony uczniów i nauczyciela; angażuje się w techniczne działania związane z montażem ekspozycji; angażuje się w organizację wernisażu wystawy; wykonuje kilka niezależnych fotoreportaży, angażując się w ich wykonanie podczas zajęć, na terenie szkoły i jako pracę samodzielną po zajęciach; w wykonanych zestawach zdjęć świadomie stosuje elementy reporterskiej narracji: zmiany ogniskowej i perspektywy, efekt podglądania, kompozycję kadru z uwypukleniem najważniejszych elementów obrazu; w przedstawionych fotoreportażach dba o widoczną kompozycję serii, budowanie historii i pointę; świadomie stosuje technikę czarno-białą; poprzez odpowiednie ustawienia wpływa na dynamikę obrazu; w przedstawionych cyklach uwypukla lakoniczność formy; podczas sesji znajduje optymalne dla siebie i nieinwazyjne dla fotografowanych dzieci miejsce, skąd fotografuje, zachowuje się w sposób nieprzyciągający uwagi; potrafi skojarzyć z sobą
stosowanie krótkich czasów migawki i długie czasy polowania na moment decydujący o jej naciśnięciu; optymalnie wybiera postaci do kadru; świadomie stosuje detal i pracę na długiej ogniskowej obiektywu; do oceny przedstawia zarówno reportaż, jak i pojedyncze zdjęcia; 16. Sport wysiłek, emocje, szybkość próbuje znaleźć odpowiednie miejsce do zdjęć oraz świadomie stosuje zmianę ogniskowej obiektywu; potrafi wybrać interesujący motyw i ująć go w czytelny kadr; potrafi zastosować jeden sposób przedstawienia ruchu; proponuje wydarzenie sportowe, będące przedmiotem sesji i możliwe do zrealizowania; podczas sesji potrafi znaleźć optymalne dla zdjęć, dozwolone i bezkolizyjne miejsce; świadomie stosuje różne czasy otwarcia migawki, uzyskując dynamikę ruchu zapisaną w różny sposób; potrafi przedstawić dynamiczne sytuacje w postaci pojedynczego kadru i reportażu; potrafi przedstawić humanistyczny aspekt sportu i jego emocjonalność; 17. Działalność człowieka ślady i efekty potrafi ustosunkować się do tematu podczas samodzielnej pracy, odnajdując adekwatny motyw; wykonuje poprawne technicznie zdjęcia przeznaczone do oceny; podejmuje próbę zastosowania manualnych ustawień aparatu; odnajduje w krajobrazie, otoczeniu lub przestrzeni efekty albo ślady sygnujące ludzką działalność oraz obecność i lakonicznie je przedstawia na zdjęciu; w przypadku cyklu zdjęć potrafi dokonać syntezy czasu i zmiany wyglądu obserwowanej przestrzeni; świadomie stosuje technikę
18.Czas jak rzeka płynie nieustannie potrafi zastosować elementy symboliki, alegorii lub dowcipu; dba, aby wykonane zdjęcia były poprawne technicznie; czarno-białą; świadomie stosuje krótkie ogniskowe obiektywu i posługuje się kontekstem detalu z otoczeniem; potrafi wyodrębnić zaskakujące zestawienia elementów obrazu; znajduje, własny, oryginalny lub niekonwencjonalny pomysł na zdefiniowanie czasu, stosując różne sposoby fotograficznej narracji i różne techniki wykonywania zdjęć; potrafi łączyć z sobą różne znaczenia fotografii jej wartość dokumentalną, formalną i emocjonalną; podejmuje temat na różne sposoby; 19. Ręce gest, znak, sygnał potrafi dokonać wyboru kadru poziomego lub pionowego i jego odpowiedniego rozmiaru; realizuje zdjęcia posiadające odpowiednią ostrość; potrafi ująć temat w kilku aspektach lub w jednym cyklu zdjęć; 20. Projekt własny przedstawia zarys lub szkic projektu i jego uzasadnienie; realizuje projekt, stosując minimalny, przewidziany przez nauczyciela zestaw technik lub sposobów narracji; wybiera tło, otoczenie lub rekwizyt użyty podczas zdjęć; świadomie stosuje technikę czarno-białą lub kolorową dla uzyskania odpowiednich odwzorowań faktury, odcienia i napięcia ludzkiej skóry; świadomie wybiera sposób oświetlenia, kierunek padania i siłę światła; potrafi zilustrować różne aspekty działania dłoni jako źródła sygnału, kończyny roboczej i narzędzia gestykulacji; przedstawia nauczycielowi fazę konceptualną projektu, zawierającą cel lub spodziewany efekt, opis przedmiotu projektu fotograficznego, sposób jego realizacji i przewidywane techniki,
21. Wystawa końcowa podejmuje próbę ewaluacji projektu przedstawia do oceny minimalną przewidzianą przez nauczyciela liczbę zdjęć; dba, aby przedstawione zdjęcia były poprawne technicznie; wykazuje minimalny wkład pracy podczas montażu wystawy lub aranżacji wernisażu wystawy klasowej. sposoby narracji fotograficznej; opracowuje założenia techniczne wykonania projektu; realizuje projekt, uwzględniając wierność efektu do założeń; przedstawia podsumowanie projektu i jego ewaluację; przedstawia do oceny zdjęcia, które z racji liczby nie poruszają wszystkich tematów podjętych podczas zajęć, lecz stanowią dowód na opanowanie podstawowych i zaawansowanych technik fotografowania, umiejętność konfigurowania aparatu oraz świadome stosowanie umiejętności dla uzyskania konkretnego efektu; angażuje się w prace przy montażu wystawy; angażuje się w aranżację i przebieg wernisażu wystawy klasowej. Ocenę niedostatecznąotrzymuje uczeń, który nie zrealizował minimum wymagań podstawowych, biernie uczestniczył w zajęciach lekcyjnych: nie wykazywał zainteresowania przedmiotem, nie przygotowywał się do lekcji, nie brał udziału w zajęciach fotograficznych. Ocenę celującą otrzymuje uczeń, który spełnił wymagania podstawowe i ponadpodstawowe oraz opanował wiadomości i umiejętności wykraczające poza program nauczania: wykazywał zainteresowanie sztuką, a w szczególności fotografią, aktywnie pracował podczas lekcji, angażował się w realizację ćwiczeń fotograficznych, wykonując prace poprawne technicznie, wskazujące na świadome posługiwanie się aparatem fotograficznym i jego możliwościami technicznymi, jak również na umiejętność manualnej jego konfiguracji dla osiągnięcia określonych efektów formalnych,
samodzielnie zdobywał wiedzę, korzystając z różnych mediów i prezentował ją innym uczniom, wykazywał się ponadprogramową wiedzą z historii fotografii i dotyczącą jej najwybitniejszych przedstawicieli, wykonywał zadania ponadprogramowe, posługiwał się technologiami komputerowymi, stosując je w procesie obróbki zdjęć oraz poszukiwania w sieci materiałów dodatkowych, potrafił dokonać analizy fotografii i zaklasyfikować ją do odpowiedniego gatunku narracji fotograficznej, uczestniczył w konkursach fotograficznych, prezentował swoją twórczość podczas szkolnych imprez, wystaw.