Krzysztof Maciołek Grzegorz Kurowski Konrad Piotrowski

Krzysztof Maciołek Grzegorz Kurowski Konrad Piotrowski

2 grupa wysoko kwalifikowanych, zawodowych urzędników zatrudnionych w organach administracji publicznej oraz instytucjach gospodarczych; system rządów, w którym główną rolę odgrywa aparat administracyjny; określenie marnotrawstwa, bezduszności i niekompetencji urzędników.

3 Państwo biurokratyczne (wg. koncepcji F. Konecznego) państwo, w którym administracja jest oddana w ręce biurokracji. Jego przeciwieństwem jest państwo obywatelskie, gdzie administracja jest oddana w ręce obywateli.

Uwaga: Miejsce odzwierciedla średnią z wskaźników cząstkowych danego kraju dotyczących liczby, czasu trwania i kosztów formalności oraz minimalnego wniesionego kapitału wymaganego do rozpoczęcia działalności gospodarczej w formie spółki z o. o. 4 Źródło: http://www.for.org.pl

5 w Meksyku, w wyniku reform skrócony został czas potrzebny do rozpoczęcia działalności gospodarczej z 58 do 27 dni, co spowodowało: - wzrost zarejestrowanych spółek o 6% - wzrost zatrudnienia o 2,6% - spadek cen o 1% w Peru szara sfera mogłaby zmniejszyć się z 60% do 37% (gdyby uprościć regulacje na wzór obowiązujących w USA)

W sektorze przemysłowym przedsiębiorstwa zarejestrowane zatrudniają cztery razy więcej pracowników i uzyskują cztery razy lepsze wyniki finansowe niż niezarejestrowane. Gwinea-Bissau Obecnie mniej niż 2% przedsiębiorców uważa konkurencję ze strony szarej strefy za problem, w 1999r. uważała tak jedna trzecia z nich (w wyniku reform nastąpił spadek liczby dni potrzebnych na rozpoczęcie działalności gospodarczej ze 103 do 25) Słowacja 6

rozpoczęcie działalności w formie spółki z o.o. Republika Demokratyczna Konga Polska Liczba formalności 13 10 Liczba dni 155 31 Koszt (jako procent dochodu brutto na mieszkańca) 500 % 20 % 7

8 Od 2003 r. 93 kraje uprościły rozpoczęcie działalności gospodarczej w formie spółki z o.o. w drodze 146 reform. Pięć najbardziej udanych reform: Redukcja minimalnych wymagań kapitałowych Wprowadzenie zasady jednego okienka Standaryzacja dokumentów rejestracyjnych Zmiana przestarzałych formalności Umożliwienie rozpoczęcia działalności gospodarczej przez Internet

W 2004 mniej niż 45% realizowanych projektów budowlanych w Tbilisi miało wymagane pozwolenia Gruzja jako jeden z lepszych reformatorów: redukcja rodzajów działalności wymagających zezwoleń z 909 do 159 liczba formalności niezbędnych do zbudowania magazynu zmalała z 29 do 12, a czas uzyskania pozwolenia o 3 miesiące wprowadzenie wielu ułatwień 9

Większa liczba pozwoleń budowlanych wydanych w Gruzji po przeprowadzeniu reformy 10 Źródło: http://www.for.org.pl

30 różnych formalności około 308 dni 160% wartości dochodu brutto na mieszkańca 11

12 W ciągu 3 ostatnich lat 42 kraje przeprowadziły reformy przepisów regulujących wydawanie pozwoleń budowlanych. Pięć najbardziej udanych reform: Redukcja zezwoleń Ułatwienie dostępu do informacji Wprowadzenie składania wniosków o pozwolenie online Ograniczenie inspekcji Konsolidacja pozwoleń na projekty

13 Aby chronić pracowników przed dyskryminacją i innymi niesprawiedliwymi praktykami w zakresie zatrudnienia, wprowadzane są regulacje prawne. Międzynarodowa Organizacja Pracy opracowała zbiór podstawowych zasad i praw dotyczących pracy, takich jak prawo do negocjacji zbiorowych, zniesienie pracy przymusowej, zakaz zatrudniania dzieci oraz przeciwdziałanie dyskryminacji podczas rekrutacji i w trakcie obowiązywania umowy o pracę.

Uwaga: Brak możliwości oznacza, że zwalnianie nisko opłacanych pracowników ze względów ekonomicznych jest całkowicie zabronione. 14 Źródło: http://www.for.org.pl

Uwaga: Miejsce odzwierciedla średnią wskaźników danego kraju dotyczących swobody zatrudniania i zwalniania pracowników, elastyczności czasu pracy oraz kosztów zwalniania. 15 Źródło: http://www.for.org.pl

W Polsce wskaźnik: swobody zatrudnienia (0-100) wynosi 11 swobody zwalniania (0-100) wynosi 40 16

17 Od 2004r. 35 państw uelastyczniło prawo pracy, a 15 usztywniło. Cztery reformy, które tworzą możliwości zatrudnienia (szczególnie kobiet, młodzieży i osób niewykwalifikowanych, poprzez ułatwienia dla przedsiębiorców): Dopuszczenie elastycznych godzin pracy Wprowadzenie płac dla stażystów Niższe koszty zwalniania Podwyższenie i zrównanie ustawowego wieku emerytalnego

Uwaga: Miejsce odzwierciedla średnią wskaźników danego kraju dotyczących liczby formalności, czasu i kosztów wymaganych do rejestracji własności nieruchomości. 18 Źródło: http://www.for.org.pl

19 Źródło: http://www.for.org.pl

Rejestracja własnej nieruchomości w Polsce: 6 różnych formalności około 197 dni 0,5% wartości nieruchomości 20

21 Od 2004 r. odnotowano 87 reform w 64 krajach, które ułatwiły rejestrację prawa własności nieruchomości. Pięć najskuteczniejszych reform to: Uproszczenie i obniżenie opłat Wprowadzenie przyspieszonej ścieżki rejestracji Utworzenie rejestru elektronicznego Zniesienie obowiązku rejestracji w sądzie Zniesienie obowiązku korzystania z usług notariusza

Uwaga: Miejsce oznacza sumę wskaźnika zakresu uprawnień oraz wskaźnika zakresu informacji kredytowej. 22 Źródło: http://www.for.org.pl

Tam, gdzie brakuje rejestru kredytobiorców i skutecznych przepisów dotyczących zabezpieczeń, jak ma to miejsce w większości biednych krajów, banki udzielają mniej kredytów. W Polsce wskaźnik zakresu informacji kredytowej (0-6) wynosi 4, natomiast w Niemczech 6. 23

24 Od 2004 r. zarejestrowano 79 reform w obszarze informacji kredytowych w 56 państwach oraz 42 reformy w przepisach dotyczących zabezpieczeń w 32 państwach. Pięć reform, które pomagają przedsiębiorcom uzyskać kredyty: Rozszerzenie zakresu informacji gromadzonych w rejestrze kredytowym Wyeliminowanie przeszkód prawnych do dzielenia się informacjami kredytowymi Umożliwienie wykorzystania wszystkich rodzajów aktywów w charakterze zabezpieczeń Utworzenie rejestru zastawów Umożliwienie egzekucji z przedmiotu zabezpieczenia bez udziału sądu

25 W wyniku nowego prawa dotyczącego papierów wartościowych (zapewniającego większą ochronę inwestorom) w roku 2006, w Meksyku obroty na giełdzie zwiększyły się gwałtownie a ceny akcji wzrosły o 55 proc. w skali roku.

W Polsce: 2 W Polsce: 9 Wskaźnik poziomu inwestora (0-10) w Polsce: 6 26 Źródło: http://www.for.org.pl

27 Od 2005 r. w 34 państwach przyjęto 43 reformy mające na celu ochronę inwestorów. Trzy najbardziej skuteczne reformy : Otwarcie działań spółki na nadzór inwestorów Wymóg zatwierdzania działań przez udziałowców, którzy nie odnoszą z nich zysków Ułatwianie inwestorom wnoszenia powództw do sądów pod warunkiem, że są one niezależne

28 Źródło: http://www.for.org.pl

Kraje, które ułatwiają i utrudniają płacenie podatków W Polsce rocznie płaci się podatek 41 razy, co zabiera 418 godzin rocznie. 29 Źródło: http://www.for.org.pl

30 Od 2005 r., spośród 90 reform (które objęły 65 krajów) wskazuje się na cztery, zakończone największym powodzeniem: Wprowadzenie składania deklaracji podatkowych online Połączenie podatków Uproszczenie przepisów rachunkowych i administracji podatkowej Obniżenie stawek podatkowych i rozszerzenie podstawy obliczania podatku

31 W latach 2006-2007 dwadzieścia cztery kraje wprowadziły ułatwienia w obrocie międzynarodowym. Większość krajów przyspieszyła wydawanie zezwoleń na import i eksport. Reformy miały miejsce w krajach zamożnych (Austria), na dużych rynkach wschodzących (Brazylia, Indie i Tajlandia) oraz w krajach biednych (takich jak Dżibuti czy Uganda). Pierwsze miejsce wśród reformatorów zajęła Afryka, w której przeprowadzono dwie trzecie wszystkich reform.

Kraje, które ułatwiają i utrudniają eksport każdy dodatkowy dzień opóźnienia eksportowanego produktu obniża poziom eksportu o ponad 1 % w przypadku wrażliwych na upływ czasu produktów rolnych, zmniejszenie opóźnień o 10 % zapewnia ponad 30 % wzrost eksportu 32 Źródło: http://www.for.org.pl

Eksport i import w Polsce: liczba dokumentów eksportowych 5 liczba dokumentów importowych 5 czas potrzebny na wyeksportowanie towaru - 17 dni czas potrzebny na zaimportowanie towaru - 27 dni 33

34 W ciągu trzech ostatnich lat 55 krajów przeprowadziło 68 reform mających na celu przyspieszenie obrotu międzynarodowego. Największym sukcesem zakończyło się pięć reform: Ograniczenie kontroli fizycznych Wprowadzenie systemu online dla obsługi deklaracji celnych Skrócenie opóźnień wewnątrz kontynentu afrykańskiego Pomiar opóźnień na granicy Przejście od obniżania taryf celnych do skracania opóźnień

Kraje, w których dochodzenie należności z umów jest najbardziej i najmniej efektywne W 2006 r. Słowenia przyjęła prawo zobowiązujące rząd do wypłaty 5 000 EUR za sprawę, jako rodzaj grzywny za opóźnienie działania wymiaru sprawiedliwości. W Bośni i Hercegowinie pozwy z tytułu niezapłaconych rachunków stanowią 70% zaległości sądów 35 Źródło: http://www.for.org.pl

Kraje, w których dochodzenie należności z umów jest najbardziej i najmniej efektywne W Papui Nowej Gwinei wierzyciel, aby odzyskać dług w wysokości 1 540 USD, mógłby zapłacić nawet 1 700 USD, (dwukrotność średniego wynagrodzenia) W Polsce dochodzenie należności z umów zajmuje 830 dni, wymaga 38 formalności i stanowi 10% roszczenia 36 Źródło: http://www.for.org.pl

37 Od 2004 r. udokumentowano 65 reform w zakresie dochodzenia należności z umów. Największe zmiany przyniosło pięć reform: Utworzenie wyspecjalizowanych sądów gospodarczych Usprawnienie procesu odwoławczego Przyspieszenie i obniżenie kosztów egzekucji orzeczeń Wprowadzenie systemu zarządzania sprawami Wprowadzenie elektronicznego sądu

38 Cele dobrego systemu prawa upadłościowego: maksymalizacja całkowitej wartości wpływów uzyskiwanych przez wierzycieli, akcjonariuszy, pracowników oraz inne zainteresowane strony; przywrócenie do poprzedniej kondycji przedsiębiorstw zdolnych do utrzymania się na rynku oraz likwidacja tych, które nie rokują takich nadziei; zapewnienie sprawnej i przewidywalnej zmiany kolejności zaspokajania roszczeń w miarę pogarszania się kondycji finansowej spółki, ograniczając w ten sposób ryzyko inwestorów.

Kraje, w których postępowanie upadłościowe jest najbardziej i najmniej efektywne W Polsce doprowadzenie upadłość działalności do końca zabiera 3 lata i stanowi 22% wartości majątku przedsiębiorstwa. 39 Źródło: http://www.for.org.pl

40 Od 2003 r. reformy systemu prawa upadłościowego przeprowadziło 40 krajów. Najbardziej skutecznymi okazało się osiem rodzajów reform: Zmniejszenie zależności od sądów Wprowadzenie wyspecjalizowanych sądów Zwiększenie uprawnień wierzycieli Ograniczenie odwołań Wprowadzenie terminów Wykorzystanie Internetu do publikowania orzeczeń i powiadamiania o licytacjach Wprowadzenie tzw. zabezpieczeń o zmiennym składzie Wprowadzenie zawodu zarządcy masy upadłościowej

Pozycja Polski wśród 190 bardziej znaczących państw na świecie: Swoboda prowadzenia działalności gospodarczej Rozpoczęcie działalności gospodarczej 129 Uzyskiwanie pozwoleń budowlanych 156 Zatrudnianie i zwalnianie pracowników 78 Rejestracja prawa własności nieruchomości 81 Uzyskiwanie kredytu 68 Ochrona inwestorów 33 Płacenie podatków 125 Obrót międzynarodowy 40 Dochodzenie należności z umów 68 Upadłość działalności gospodarczej w formie spółki z o.o. 88 74 41 Źródło: http://www.for.org.pl