Podpora psychiczna czy badacz i strateg? Stare i nowe role pracownika socjalnego w społeczności lokalnej raz towarzyszące im dylematy Dobroniega Trawkowska Instytut Socjologii UŚ
Role zawodowe w pracy socjalnej w latach 2000 2012 A. Kotlarska-Michalska O potrzebie poszerzania ról pracownika socjalnego [w:] Ciągłość i zmiana w pomocy społecznej i pracy socjalnej. Red. A. Żukiewicz.. Księga jubileuszowa z okazji XV- lecia Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej w Krakowie, Wydawnictwo Impuls. Kraków 2009.
Role: łącznik międzyinstytucjonalny, podpora psychiczna, łącznik między szkołą a rodziną, organizator społeczności lokalnej, środowiskowy koordynator działań społecznych, projektant programów profilaktycznych, projektant i koordynator projektu sieciowego, strateg, kreator modelu polityki społecznej i polityki socjalnej, rzecznik klienta pomocy społecznej, badacz problemów społecznych, odkrywca nowych obszarów pracy socjalnej
Wielość ról pracownika socjalnego i jej uwarunkowania: specyfika pracy socjalnej: cechy zespołów ról, funkcje pracy socjalnej różnorodność i wielość oczekiwań
Uwarunkowania kreacji ról zawodowych w pracy socjalnej Nowe obszary pracy socjalnej i ujawnione potrzeby Oczekiwania ustawodawcy Oczekiwania środowisk zawodowych Oczekiwania grup w społecznościach lokalnych
Rola rynku wydawniczego Rola specjalizacji II stopnia w zawodzie pracownik socjalny Rola przykładów i dobrych praktyk
Organizator społeczności lokalnej, koordynator pieczy zastępczej, animator społeczny Pracujący z rodziną pracownik socjalny oraz asystent Praca socjalno-wychowawcza z rodziną Asystentura w podejściu skoncentrowanym na rozwiązaniach Uczestnik zespołów konsultacyjnych, projektowych, interdyscyplinarnych (praca zespołowa) Animator małych grup Pracujący z indywidualnym przypadkiem
Potrzeba nowych ról potrzeba nowych kompetencji asystent (rodziny, osoby niepełnosprawnej), animator małych grup, organizator społeczności lokalnych, badacz i diagnosta lokalnych problemów społecznych, strateg
Rola społeczności lokalnej, zadania środowisk zawodowych, w kreowaniu nowych ról pracowników socjalnych oraz wspieraniu środowiska zawodowego w ich realizacji
Stare i nowe dylematy w rolach: Oczekiwania potrzeby kompetencje Mówię, jak jest, robię, co mi każą M. M. Granosik, Rekonstrukcja uwarunkowań możliwości przekształceń/zmian organizacji codziennej pracy socjalnej w miejskich i gminnych ośrodkach pomocy społecznej, w: M. Dudkiewicz (red.) Pracownicy socjalni: pomiędzy instytucją pomocy społecznej a środowiskiem lokalnym. Instytut Spraw Publicznych, Warszawa 2011, s. 89. Role przyjmowane przez pracowników w trakcie pracy socjalnej to: informator, doradca, terapeuta (nielicencjonowany), mediator. Niektóre z nich odgrywane są częściej, inne rzadziej Rola terapeuty była przedefiniowana w role: pocieszyciela, powiernika, spowiednika (jak ksiądz) i tylko w takim kontekście akceptowana przez pracowników socjalnych jako odgrywana każdego dnia pracy M. Racław, Ludzie instytucji i ludzie w instytucji. Pracownicy socjalni o swojej pracy, w: M. Dudkiewicz (red.), s. 43.
Granice odpowiedzialności pracownika socjalnego: Tak, czasami mamy takie dylematy, że zastanawiamy się, dlaczego aż w takim stopniu ja muszę coś zrobić w danym momencie, dlaczego nie ma określonych ściśle procedur, że jest taka sytuacja, to robie to i to, tylko musimy się poruszać troszkę po omacku, żeby po prostu wilk był syty i owca cała, żeby zabezpieczyć jako tako środowisko, ale też siebie i wszystkich dokoła M. Racław, Ludzie instytucji i ludzie w instytucji. Pracownicy socjalni o swojej pracy, w: M. Dudkiewicz (red.), s. 55. Komu pomoc, komu opieka, ile opieki, ile pomocy?
Role odrzucone przez pracowników socjalnych: rola polityka społecznego rola reformatora
Dziękuję za uwagę Dobroniega Trawkowska