Ekspert Ogrzewnictwa 07

Przewodnik inwestora / Zbiorniki galmet coraz doskonalsze / Maxima z ehpa-q bezkonkurencyjna! Spectra Smart - idea wprowadzona w życie / cenne rady / 10 największych zalet kotła Galaxia NR 7 MAJ 2017

08 Przewodnik inwestora 22 Maxima z EHPA-Q bezkonkurencyjna!

SPIS TREŚCI Aktualności Przewodnik inwestora - część 1 Razem czy osobno Zbiorniki Galmet coraz doskonalsze Dobry instalator powinien to wiedzieć Maxima z EHPA-Q bezkonkurencyjna! Spectra Smart - idea wprowadzona w życie Cenne rady 10 największych zalet kotła Galaxia Trasa mobilnej ekspozycji Galmet Wielkie słowa wielkich ludzi Ciekawostki technologiczne Teheran-Jałta-Poczdam - jak podzielono świat 4 8 12 14 18 22 24 26 32 34 36 38 40 32 10 największych zalet kotła Galaxia NR 7 MAJ 2017 Nr 7, Maj 2017 OKŁADKA Przewodnik inwestora / Zbiorniki galmet coraz doskonalsze / Maxima z ehpa-q bezkonkurencyjna! / Spectra Smart - idea wprowadzona w życie / cenne rady / 10 największych zalet kotła Galaxia Magazyn Ekspert Ogrzewnictwa Wydawca: Galmet Sp. z o.o. Sp. K. Adres redakcji: 48-100 Głubczyce, ul. Raciborska 36 tel.: +48 77 403 45 88, fax: +48 77 403 45 99 www.galmet.com.pl e-mail: redakcja@ekspertogrzewnictwa.pl www.ekspertogrzewnictwa.pl nakład: 15 tys. egz. Zespół redakcyjny: Julia Sobaszek, Ewelina Barton, Aleksandra Podgórska-Walaszek, Andrzej Kozłowski, Artur Adamów, Roman Balicz, Marek Balicz, Marek Kaleta, Mirosław Piróg, Jacek Krzysztoń, Paweł Kurek, Mirosław Lewicki, Robert Słotwiński, Sebastian Mamczur, Paweł Uznański.

AKTUALNOŚCI AKTUALNOŚCI Galmet na targach ISH we Frankfurcie, od lewej: Artur Bernardt, Paweł Kurek, Dariusz Siudmak, Mirosław Piróg, Roman Balicz / fot. Galmet Targi Enex, ISH Frankfurt, LUBDOM Galmet aktywnie bierze udział we wszystkich najważniejszych targach branżowych. W ostatnich miesiącach swoje produkty firma zaprezentowała w Kielcach na targach ENEX, na prestiżowych targach ISH Frankfurt oraz LUBDOM w Lublinie. Krajowe i zagraniczne imprezy wystawiennicze były doskonałą okazją do pokazania innowacyjnych, ekologicznych urządzeń wykorzystujących odnawialne źródła energii. Ogromnym zainteresowaniem cieszyła się MAXIMA najefektywniejsza pompa ciepła do c.o. i c.w.u., SPECTRA ekologiczna pompa ciepła z podgrzewaczem do c.w.u. oraz kolektor słoneczny KSG21 Premium GT z miedzianym absorberem. Na stoiskach można było zapoznać się z szeroką ofertą ekologicznych kotłów c.o. oraz spotkać się i porozmawiać z ekspertami Galmet. 4

ZAKSA mistrzem Polski Po emocjonującym sezonie, sponsorowana przez Galmet drużyna z Kędzierzyna-Koźla nie zawiodła i zdobyła podwójną koronę oraz obroniła tytuł Mistrza Polski pokonując PGE Skrę Bełchatów. ZAKSA po raz kolejny okazała się bezkonkurencyjna; sukcesem zespołu był triumf w Pucharze Polski, wygrana fazy zasadniczej PlusLigi oraz pierwsze miejsce i awans do play-off rozgrywek Ligi Mistrzów. ZAKSA to pierwszy klub w historii, który w jednym sezonie zdobył Puchar Polski i został Mistrzem Polski, broniąc jednocześnie tytułu zdobytego w sezonie 2015/2016. Nowa mobilna ekspozycja Mobilne stanowisko ekspozycyjne do badań porównawczych poziomu emisji kotłów c.o. jest kolejnym wspólnym osiągnięciem Ośrodka Badawczego AGH w Miękini i firmy Galmet. Umieszczenie w instalacji kotła c.o. Galaxia, pozwala porównać ile zanieczyszczeń emituje stary kocioł zasypowy w porównaniu do nowoczesnego, ekologicznego kotła z podajnikiem. Łódzkie Łabędzie Galmet znalazł się wśród firm wyróżnionych statuetką Łódzkich Łabędzi w konkursie dla Pracodawcy Kreującego i Wspierającego Edukację. Jest to najważniejsza nagroda przyznawana firmom współpracującm ze szkołami w województwie łódzkim (w przypadku firmy Galmet jest to Zespół Szkół Ponadgimnazjalnych nr 20 w Łodzi). Uroczysta gala wręczenia odbyła się 16 marca w Muzeum miasta Łodzi. NR 7 MAJ 2017 5

AKTUALNOŚCI Lechoszest Team w rajdowych mistrzostwach Czech Arkadiusz Lechoszest, kierowca sponsorowany przez Galmet, bierze udział w Peugeot Total Rally Cup 2017. Rajdową bronią zawodnika z Opolszczyzny pozostanie Peugeot 208 R2, ale w nowym, odmienionym designie. Sezon 2017 niesie wiele zmian w roli pilota zobaczymy Łukasza Sitka, wicemistrza XTG Adam Opel Cup 2016, a za przygotowanie samochodu odpowiedzialna będzie ekipa Car Speed Service Racing. Peugeot Total Rally Cup jest rozgrywany po raz pierwszy i składać się będzie z pięciu rund rozgrywanych równocześnie z rundami Rajdowych Mistrzostw Czech. Finiszem będzie rajdowy klasyk sierpniowy Rajd Barum, uznawany za jeden z najtrudniejszych asfaltowych rajdów w Europie. XVII Turniej piłki nożnej o Puchar Prezesa Galmet Pracownicy Galmet wzięli udział w organizowanym corocznie Turnieju piłki nożnej halowej o Puchar Prezesa Galmet. Była to już XVII edycja, w której wystąpili przedstawiciele poszczególnych działów produkcyjnych. Ostatecznie trofeum zdobyli reprezentanci działu produkcji kotłów. W trakcie turnieju zostali również wyłonieni: król strzelców - Rafał Zmurczyński, najlepszy bramkarz Mateusz Gawlik oraz najlepszy zawodnik Wojciech Pytel. Podczas rozgrywek sportowych, Stanisław Galara, prezes Galmet wręczył pracownikom ze stażem 10, 20, a nawet 30-letnim nagrody za długoletnią i rzetelną pracę. XVII Turniej o Puchar Prezesa Galmet / fot. Galmet Mistrzowski drifter Jakub Stępień wicemistrz Polski w drifcie, dołączył do grupy sportowców wspieranych przez Galmet. Od 4 lat ambitnie realizuje swoje sportowe marzenia, a od 2 lat trwa jego prawdziwa kariera. Obecnie zdobył w najwyższej klasie PRO tytuł wicemistrza Polski, ale to dopiero początek dobrej passy Kuby, w planach jest zdobycie tytułu Mistrza Polski. Jakub Stępień Drifter / fot. No Limits Photo Team 6

Platynowy Laur Umiejętności i Kompetencji Stanisław Galara, prezes zarządu Galmet, otrzymał Platynowy Laur Umiejętności i Kompetencji - wyjątkową nagrodę przyznawaną dla ludzi nieprzeciętnych, wyróżniających się firm, organizacji, inwestycji, które aktywnie i skutecznie tworzą gospodarkę rynkową oraz działają w europejskich standardach. To wyrazy uznania za 35-lecie działalności firmy Galmet. W gali udział wzięli parlamentarzyści, administracja rządowa i samorządowa oraz przedsiębiorcy. Uroczysta gala odbyła się 27 stycznia 2017 roku w Filharmonii Opolskiej im. J. Elsnera w Opolu. Wręczenie Platynowego Laura / fot. Edyta Hanszke Najlepszy produkt XVII Eko-Wystawy! Ponad 120 wystawców uczestniczyło w XVII Eko-Wystawie Ciepło przyjazne środowisku w Pietrowicach Wielkich. Eko Wystawa, szczególnie w tym roku, w którym problem smogu i niskiej emisji dotknął niemal wszystkie województwa stała się doskonałą okazją do zaprezentowania przyjaznych środowisku, nowoczesnych i innowacyjnych systemów grzewczych. Wystawa w Pietrowicach Wielkich jest jedną z największych imprez wystawienniczych na południu kraju. Produkowany przez Galmet kocioł c.o. V klasy Galaxia został doceniony przez organizatorów wydarzenia i uhonorowany statuetką za najlepszy produkt Eko-Wystawy. Przygotowała: Aleksandra Podgórska-Walaszek Dział marketingu kom. +48 692 095 573 a.podgorska-walaszek@galmet.com.pl NR 7 MAJ 2017 7

DLA INWESTORA PRZEWODNIK INWESTORA CZĘŚĆ 1: Wybieramy ogrzewanie c.o. i c.w.u. gruntowa pompa ciepła i wymiennik c.w.u. 8

Ekspert Ogrzewnictwa: W tym wydaniu poradnika poprosiliśmy Julię Sobaszek, Krajowego Doradcę ds. Pomp Ciepła Galmet o pomoc przy wyborze optymalnego, kompletnego systemy grzewczego, tj. gruntowej pompy ciepła do ogrzewania domu i przygotowania c.w.u. oraz właściwego wymiennika c.w.u. do takiej instalacji. Julia Sobaszek: Na początku chcę zaznaczyć, że bez wątpienia ogrzewanie domu i c.w.u. za pomocą gruntowej pompy ciepła jest najnowocześniejszym i najwydajniejszym sposobem zaopatrzenia domu w ciepło. Rozwiązanie takie właściwie nie ma słabych stron. Wystarczy dokonać tylko doboru odpowiedniego modelu pompy ciepła i zbiornika, poprawnie wykonać montaż i przez długie lata cieszyć się zaletami ekologicznego, skutecznego, niebywale komfortowego i niezwykle taniego w użytkowaniu systemu. Jakie korzyści wynikają z zastosowania gruntowej pompy ciepła? Co trzeba wziąć pod uwagę, aby dobrać właściwą pompę ciepła do domu? Ile wynoszą koszty jej użytkowania? Maxima firmy Galmet, to obecnie najefektywniejsza na polskim rynku pompa ziemna do ogrzewania domu i wody użytkowej. Gwarantuje maksymalny komfort użytkowania i wysoką wydajność przez cały rok. Zapewnia kompleksową obsługę budynku, korzystając z energii odnawialnej zgromadzonej w gruncie (OZE). Pozwala zaopatrzyć dom w ciepłą wodę użytkową, zadbać o jego ogrzewanie, a gdy zajdzie potrzeba podgrzać wodę do basenu. Pracuje w systemie ziemia woda i zapewnia najwyższe parametry pracy niezależnie od temperatury na zewnątrz. Maxima może pracować samodzielnie lub pełnić rolę najważniejszego elementu Hybrydowego Systemu Grzewczego (HSG). Zastosowanie HSG Galmet gwarantuje poprawną współpracę wszystkich urządzeń, atrakcyjną cenę zestawu, jakość na najwyższym poziomie, a wszystko z kompleksowym i bezpłatnym doradztwem w zakresie doboru i uzyskania dofinansowania. To Pompa ciepła Maxima dostarcza 100% ciepła niezbędnego do ogrzania domu i wody użytkowej. zdecydowanie najlepsze dostępne w naszym kraju kompleksowe, zintegrowane i uniwersalne rozwiązanie zarówno do ogrzewania domów, instytucji, jak i obiektów przemysłowych. Skonstruowana przez Galmet gruntowa pompa ciepła Maxima w ciągu roku zdobyła wiele nagród i wyróżnień. To zasłużona popularność. Maxima, to przede wszystkim pierwsza produkowana w Polsce gruntowa pompa ciepła wyróżniona najwyższym europejskim odznaczeniem - Europejskim Znakiem Jakości EHPA-Q, przyznawanym przez Europejskie Stowarzyszenie Pomp Ciepła. Urządzenie z takim znakiem gwarantuje najwyższą jakość, wydajność, oszczędność i trwałość, a także błyskawiczną dostępność serwisu i części zamiennych bezpośrednio od producenta. Jaka jest podstawowa funkcjonalność takiej pompy ciepła? Maxima dostarcza 100% ciepła niezbędnego do ogrzania domu i wody użytkowej. Taki tryb pracy pompy ciepła nazywamy monowalentnym. Do współpracy z pompą ciepła zaleca się stosowanie systemów niskotemperaturowych (ogrzewanie podłogowe, ścienne). Pozwala ono obniżyć o około 2 C temperaturę w pomieszczeniu, sprawiając, że odczuwamy komfort cieplny już przy 20, a nie przy 22 C, jak to się dzieje przy ogrzewaniu grzejnikowym. W jaki sposób pomagacie klientom wybrać idealną pompę ciepła dla ich domu? W Krajowym Centrum Doradztwa Techniki Grzewczej Galmet staramy się pomagać już na etapie planowania i projektowania inwestycji, a później w trakcie realizacji również doradzamy i jesteśmy do dyspozycji klienta. Doradca Galmet ds. dofinansowań pomaga natomiast w wyszukiwaniu programów dofinansowania funkcjonujących w poszczególnych regionach i miastach. NR 7 MAJ 2017 9

DLA INWESTORA Poniżej przedstawiam konkretny przykład optymalnego doboru pompy ciepła Maxima i zbiornika na potrzeby konkretnego projektu nowego domu. Na bieżąco monitorujemy, gdzie i jakiej wysokości dotację może otrzymać klient zainteresowany zakupem nowoczesnych ekologicznych urządzeń grzewczych lub modernizacją istniejącej instalacji. Do naszych zadań należy dobór urządzeń optymalnych do każdej inwestycji, kalkulacja oszczędności, dokładne określenie korzyści wynikających z wyboru produktów Galmet. Wystarczy przedstawić doradcy Galmet najważniejsze parametry swojego domu, aby otrzymać konkretne, najlepsze dostępne rozwiązanie. Jakie parametry domu należy przedstawić dla uzyskania najbardziej precyzyjnej porady? Najważniejsze parametry jakie należy przedstawić, to m.in.: powierzchnia ogrzewanych pomieszczeń zapotrzebowanie na c.w.u. rodzaj ogrzewania zapotrzebowanie cieplne budynku Najistotniejszy jest ten ostatni, czyli zapotrzebowanie budynku na ciepło. Jak określić zapotrzebowanie cieplne budynku? Kamera termowizyjna pokaże straty cieplne budynku / fot. Fotolia Zapotrzebowanie cieplne budynku zależy przede wszystkim od stopnia izolacyjności budynku, zastosowanych technologii budowy oraz strefy klimatycznej. Przypomnę, że w Polsce wyróżniamy 5 stref klimatycznych. Zapotrzebowanie cieplne budynku uwzględnia: straty przez przegrody przezroczyste i nieprzezroczyste, dach oraz do gruntu, a także straty wentylacyjne. Każdy projekt nowego domu posiada dokładne wyliczenie zapotrzebowania cieplnego. W starszych budynkach natomiast, warto wykonać audyt energetyczny. Obliczenia wykonuje się zgodnie z normą PN-EN 12831. Można też zastosować szacunkowe wartości jednostkowego zapotrzebowania, które zależą m.in. od rodzaju budynku, roku budowy, ale nie będą one tak precyzyjne, jak wyliczenia zgodne z normą. W przybliżeniu możemy przyjąć, że szacunkowe zapotrzebowanie cieplne wynosi w przypadku budynku: starego nieocieplonego: >100 W/m 2 starego ocieplonego: 60-80 W/m 2 nowego, standardowo wykończonego: 30-50 W/m 2 energooszczędnego: 25-40 W/m 2 pasywnego: 10 W/m 2 W zależności od liczby mieszkańców, należy przyjąć dodatek mocy na c.w.u. (dodatkowe zapotrzebowanie na energię potrzebną do ogrzania c.w.u.) w wysokości np. 0,25 kw na osobę przy standardowym zużyciu. Zgodnie z projektem, parametry, które bierzemy pod uwagę to: Powierzchnia ogrzewanych pomieszczeń: 120 m 2 Zapotrzebowanie cieplne budynku wartość z projektu lub audytu zgodnie z normą PN-EN 12831: 6 kw Liczba mieszkańców: 4 Zapotrzebowanie dobowe na ciepłą wodę: 200 l Instalacja ogrzewania podłogowego: 100% - bez dodatkowej regulacji Maksymalna projektowa temperatura zasilania: 35 C Maksymalna projektowa temperatura powrotu: 30 C Lokalizacja: strefa klimatyczna II Temperatura zadana pomieszczeń: 20 C Temperatura c.w.u.: 50 C Cena energii elektrycznej: 0,6 zł / kwh Jakie urządzenia można polecić dla powyższej instalacji? Najodpowiedniejsza będzie następująca konfiguracja: Maxima 7 GT gruntowa pompa ciepła w klasie energetycznej A++, mocy grzewczej 7,25 kw i COP na poziomie 4,32 (przy B0W35, zgodnie z normą EN 14511). SGW(S) Maxi 250 ekonomiczny wymiennik c.w.u. firmy Galmet o pojemności nominalnej 250 l dedykowany do pomp ciepła. W powyższym systemie dolne źródło ciepła, z którego pobierane jest ciepło do instalacji stanowi grunt. W zależności od wielkości działki, jakości gruntu i preferencji właściciela zaleca się wykonanie 2 odwiertów pionowych o długości 70 m każdy lub kolektora poziomego o powierzchni 280 m 2. 10

Jak wyznaczana jest łączna głębokość odwiertów i powierzchnia poziomych kolektorów dolnego źródła ciepła? Łączna powierzchnia kolektorów poziomych lub długość pionowych (odwiertów) zależy od mocy chłodniczej oraz uzysku ciepła z dolnego źródła (jednostkowego poboru ciepła z gruntu). Średni uzysk to ok. 40 W/m w przypadku odwiertów pionowych i ok. 20 W/m 2 przy kolektorach poziomych. Uzysk ten rośnie wraz ze wzrostem gęstości i wilgotności gruntu. Długość odwiertów wyznaczamy ze wzoru: moc chłodnicza wydajność jednostkowa = 5570 = 139,25 m 40 a powierzchnię kolektorów poziomych określa wzór: moc chłodnicza 5570 = = 278,5 m 2 wydajność jednostkowa 20 moc chłodnicza = moc grzewcza moc elektryczna Porównanie wyraźnie wskazuje, że ogrzewanie domu pompą ciepła Maxima (c.o. i c.w.u.) jest zdecydowanie najtańsze. Ze względu na sposób obsługi i zasilania tego urządzenia jest to również sposób najbardziej komfortowy, w pełni ekologiczny i zapewniający największą czystość w domu. Mgr inż. Julia Sobaszek Krajowy doradca ds. pomp ciepła kom. +48 784 941 146 j.sobaszek@galmet.com.pl Dziękujemy za rozmowę. W kolejnym wydaniu magazynu zamieścimy drugą część Przewodnika inwestora, której tematem będą korzyści ze stosowania pompy gruntowej przy instalacji grzejnikowej. Dla pompy ciepła Maxima 7 GT zalecane są zatem odwierty o łącznej długości ok. 140 m, wykonane w 2 obiegach (2 x 70 m) lub kolektory poziome o powierzchni ok. 280 m 2. Jakie oszczędności daje zastosowanie pompy ciepła Maxima w opisanym układzie w stosunku do innych sposobów zasilania c.o. i c.w.u.? Możemy porównać wartości dla kilku najpopularniejszych sposobów ogrzewania. Łączne zapotrzebowanie ciepła c.o. i c.w.u. przy zastosowaniu pompy ciepła wynosi: Zapotrzebowanie ciepła Ogrzewanie w kwh Ciepła woda w kwh Suma w kwh Pompa ciepła 8893 3363 12256 Drugie źródło ciepła 0 0 0 Aby wygenerować niezbędną ilość energii cieplnej (sumaryczne zapotrzebowanie cieplne powyżej- 12 256 kwh), pompa ciepła pobierze następującą ilość energii elektrycznej: Do ogrzania budynku: 1766 kwh/rok Do przygotowania c.w.u.: 1120 kwh/rok Roczne koszty energii elektrycznej wynoszą zatem jedynie: 1 731,60 zł brutto Czas pracy pompy ciepła dla ogrzewania budynku to 1194 h/rok; zaś czas przygotowania ciepłej wody to 465 h/rok. A dokładne porównanie kosztów ogrzewania dla różnych źródeł wygląda następująco: Rodzaj ogrzewania Łączne koszty zł/rok Pompa ciepła 1732 Pellet 2688 Gaz 3339 Ogrzewanie elektryczne akumulacyjne 3776 Olej 4140 Ogrzewanie elektryczne bezpośrednie 7353 NR 7 MAJ 2017 11

DLA INWESTORA Razem czy osobno? Pytanie może wydawać się dwuznaczne, ale w tym wypadku nie dotyczy spraw osobistych, ale wyboru systemu ogrzewania domu i wody użytkowej podczas budowy lub remontu. Czy warto połączyć ten system z instalacją fotowoltaiczną? Przecież system PV najwydajniej pracuje w okresie letnim a największe zapotrzebowanie na energię przy ogrzewaniu domu, np. pompą ciepła przypada w zimie. Obserwując zmieniające się ustawodawstwo dotyczące OZE, szczególnie produkcji prądu, jak również system wsparcia służących do tego urządzeń, warto zwrócić uwagę na jego ewolucję. Instalacje fotowoltaiczne postrzegane dotąd głównie jako źródło energii elektrycznej stały się ważnym elementem systemów ogrzewania c.o. i c.w.u., szczególnie istotnym przy ogrzewaniu domu np. pompą ciepła. Jak jednak w pełni wykorzystać zalety systemu fotowoltaicznego, skoro największą sprawność ma on w okresie letnim, a największe zapotrzebowanie na energię w domu jest w okresie zimowym. Tutaj z pomocą przychodzą rozwiązania wprowadzone w znowelizowanej ustawie o OZE z 22.06.2016 r. Pojawia się w niej pojęcie bilansowania energii. To bardzo istotna możliwość, która pozwala na maksymalne wykorzystanie zalet poszczególnych elementów systemu OZE. Zapis w Ustawie (Art. 4 z podpunktami) mówi, że nadmiar energii wyprodukowanej w systemie fotowoltaicznym można oddać do sieci energetycznej, a w momentach niedoboru produkcji z systemu PV, np. w nocy, można wskazaną przez zapis ustawy część energii odebrać. Zapis ten pozwala również na odebranie w okresie zimowym energii nadprodukowanej latem. Energię możemy odebrać z systemu energetycznego w stosunku: 1 : 0,8 (moc instalacji < 10 kw) 1 : 0,7 (moc instalacji > 10 kw) Wyprodukowany i oddany do sieci nadmiar energii możemy odebrać z sieci energetycznej w przeciągu 1 roku. To właśnie możliwość odebrania w zimie energii nadprodukowanej latem sprawia, że połączenie pompy ciepła do c.o. i c.w.u. z instalacją PV staje się coraz popularniejszym rozwiązaniem, szczególnie w nowych budynkach. Poniżej przedstawiono porównanie szacowanego czasu zwrotu inwestycji w system fotowoltaiczny dla układu: Gruntowa pompa ciepła + dedykowany mocowo system PV Powietrzna pompa ciepła + dedykowany mocowo system PV Dla domu o powierzchni 120 m 2, zapotrzebowaniu cieplnym 6 kw przy cenie energii elektrycznej 0,6 zł/kwh. Roczne zapotrzebowanie na energię elektryczną konieczną do pracy gruntowej pompy ciepła: 2 886 kwh x 0,6 zł 1 732 zł/rok Roczne zużycie energii wynosi 5 886 kwh - 3 532 zł/rok, w tym: ogrzewanie domu i wody: 2 886 kwh x 0,6 zł 1 732 zł/rok pozostałe cele: 3 000 kwh x 0,6 zł 1 800 zł/rok 12

Skorzystaj z dotacji W poszukiwaniu dotacji warto skorzystać z pomocy doradcy ds. dofinansowań. Wyjaśni on formalności związane z otrzymaniem funduszy i wskaże programy funkcjonujące w poszczególnych regionach. Kontakt pod nr. tel. 692 086 899 Okres zwrotu inwestycji ulegnie znacznemu skróceniu jeśli zakup instalacji PV zostanie sfinansowany z dotacji do odnawialnych źródeł energii, o jakie mogą starać się mieszkańcy całego kraju. Dotacje te mogą obejmować również zakup i montaż pomp ciepła. Roczne zapotrzebowanie na energię elektryczną konieczną do pracy powietrznej pompy ciepła: 3 167 kwh x 0,6 zł 1 900 zł/rok Roczne zużycie energii wynosi 6 167 kwh - 3 700 zł/rok, w tym: ogrzewanie domu i wody: 3 167 kwh x 0,6 zł 1 900 zł/rok pozostałe cele: 3 000 kwh x 0,6 zł 1 800 zł/rok W obu przypadkach dla budynku o powyższym zapotrzebowaniu na energię elektryczną, zaleca się montaż instalacji fotowoltaicznej o mocy 6 kw. Instalacja PV o mocy 6 kw wyprodukuje w ciągu roku ok. 5 800 kwh co zagwarantuje ok. 3 480 zł oszczędności w skali roku. Koszt instalacji fotowoltaicznej o mocy 6 kw wynosi: 26 000 zł z 8% VAT. Zwrot kosztów instalacji PV nastąpi po około 7,5 roku. Po tym okresie cała energia elektryczna wykorzystywana w domu, przez cały okres eksploatacji systemu będzie darmowa. Dofinansowania, w zależności od udzielającej ich instytucji, mogą sięgać nawet 60-70% kosztów kwalifikowanych i realizowane są przez gminy, powiaty lub Wojewódzkie Fundusze Ochrony Środowiska. Licencjonowani instalatorzy Galmet, których listę można znaleźć na stronie www.galmet.com.pl, pomogą w doborze właściwych urządzeń do konkretnej inwestycji oraz zapewnią profesjonalny montaż i serwis. Mgr inż. Robert Słotwiński Regionalny Kierownik OZE - Polska Południe kom. +48 883 364 136 r.slotwinski@galmet.com.pl NR 7 MAJ 2017 13

Ogrzewacze wody Zbiorniki GALMET coraz doskonalsze 14

Wprowadzone przez Galmet dodatkowe zabezpieczenie antykorozyjne DIELECTRIC PROTECTION znacznie wydłuża żywotność zbiorników tej marki. Obok dotychczas stosowanych zabezpieczeń: emalii ceramicznej Extra Glass i anody magnezowej lub bezobsługowej anody tytanowej, które zabezpieczają całą powierzchnię zbiornika, wprowadzono dodatkowe zabezpieczenie, w postaci łączników dielektrycznych. EXTRA GLASS Emalia ceramiczna Extra Glass nakładana jest metodą na mokro i specjalnie wypalana. Pozwala, to idealnie zabezpieczyć całą powierzchnię wymiennika. DIELECTRIC PROTECTION Czyli zabezpieczenie antykorozyjne przyłączy dopływu/odpływu c.w.u oraz cyrkulacji stosowane jest w wymiennikach c.w.u. o pojemności 100-500 l. Jakie korzyści wynikają ze stosowania zabezpieczenia DIELECTRIC PROTECTION? Stosowanie zabezpieczenia DIELEC- TRIC PROTECTION znacząco wydłuża żywotność zbiornika, a tym samym całej instalacji. Zabezpieczone zostają elementy instalacji c.w.u. najbardziej narażone na występowanie korozji kontaktowej. Do korozji w instalacji c.w.u. dochodzi najczęściej na styku dwóch różnych metali. Zetknięcie miedzi (rura, śrubunek) z żelazem (mufa zbiornika) powoduje powstanie ogniwa korozyjnego. W wyniku jego pracy uszkodzeniu ulegają ścianki przyłączy, które korodują. Zastosowanie zabezpieczeń w postaci łączników dielektrycznych pozwala uniknąć bezpośredniego kontaktu elementów metalowych zbiornika z instalacją miedzianą. Tym samym nie dochodzi do uszkodzenia przyłączy. W jakich instalacjach zalecane jest stosowanie łączników dielektrycznych? Łączniki dielektryczne zalecane są do stosowania przy instalacjach miedzianych. Łączniki z tworzywa sztucznego nieprzewodzące prądu elektrycznego - montowane są pomiędzy króćcami przyłączeniowymi zbiornika: wody zimnej, ciepłej i cyrkulacji, a przewodami instalacji. Zabezpieczenie to powinno być stosowane również wtedy, gdy zawór lub grupa bezpieczeństwa zostały podłączone bezpośrednio do urządzenia. W których zbiornikach zastosowano zabezpieczenie DIELECTRIC PROTECTION? Zabezpieczenie DIELECTRIC PRO- TECTION stosowane jest w zbiornikach emaliowanych Galmet, o pojemności od 100 do 500 litrów (zarówno tych bez wężownicy, jak i z 1, 2, lub 3 wężownicami). Łączniki dielektryczne występują w dwóch średnicach nominalnych DN20 i DN25, do stosowania w króćcach 3/4 i 1. Laboratorium do badań strat ciepła ErP / fot. Galmet Laboratorium do badań strat ciepła ErP w Galmet Galmet znacznie ulepszył najpopularniejsze ogrzewacze wody z jedną i dwiema wężownicami spiralnymi o pojemności 400 i 500 litrów. Od teraz ogrzewacze Tower i Tower Biwal są jeszcze wydajniejsze, co potwierdza klasa energetyczna B. Dzięki zastosowaniu innowacyjnej izolacji znacznie ograniczono straty ciepła. Pozwoliło to istotnie podnieść komfort użytkowania. Ciepła woda dostępna jest teraz znacznie szybciej, zbiornik dłużej utrzymuje jej wysoką temperaturę a koszty jej wytworzenia są mniejsze. Ta wyjątkowa, jak na wymienniki, o dużej pojemności klasa energetyczna B została już wprowadzona w ogrzewaczach Galmet o pojemności 400 i 500 litrów. W najbliższym czasie oferowana będzie też w wymiennikach o innych pojemnościach. W jaki sposób osiągnięto tak dobre parametry ogrzewaczy? Intensywne prace działu Badań i Rozwoju (BiR) ogrzewaczy wody pozwalają oferować klientom sprawdzone produkty o wysokich parametrach. Efekty pracy laboratorium Galmet do badań strat ciepła ErP, to gwarancja dla każdego klienta, że wybierany przez niego produkt posiada deklarowane najlepsze parametry. To jeszcze większe możliwości badań klas energetycznych ErP. Laboratorium ogrzewaczy prowadzi stałe badania izolacyjności ogrzewaczy i systematycznie polepsza ich parametry. NR 7 MAJ 2017 15

Ogrzewacze wody ciepła. Anoda tytanowa w połączeniu z nakładaną metodą na mokro (równomiernie na całej powierzchni wymiennika) emalią ceramiczną stanowią najwydajniejsze zabezpieczenie antykorozyjne stosowane w zbiornikach. Anoda tytanowa nie wymaga też cyklicznej wymiany jak ma to miejsce przy anodach magnezowych. Produkcja ogrzewaczy wody / fot. Galmet SGW(S) Tower Wymiennik c.w.u z jedną wężownicą spiralną pozwalający na komfortowe ogrzewanie wody energią z kotła c.o. SGW(S)B Tower BIWAL Wymiennik biwalentny, z dwiema wężownicami spiralnymi. Pozwala na maksymalne wykorzystanie zasilania z dwóch źródeł ciepła jednocześnie. Ogrzewacz Tower Biwal umożliwia podgrzewanie ciepłej wody użytkowej za pomocą odnawialnej energii słonecznej oraz ekologicznych kotłów c.o. Jakie rozwiązania wprowadzono? Jeszcze lepsze parametry ogrzewaczy Tower i Tower Biwal to m.in. efekt wprowadzenia specjalnie opracowanego ocieplenia. Wykonana na bazie włókniny typu PET oraz polistyrenu innowacyjna izolacja Neodul, to kolejne mądre rozwiązanie wprowadzone przez Galmet w autorskich produktach. Zastosowanie ocieplenia z dwóch materiałów o różnych współczynnikach przenikania pozwoliło znacznie obniżyć straty ciepła. Galmet zadbał też o komfortowy montaż i transport swoich wyjątkowych ogrzewaczy. Izolacja Neodul oferowana jest w postaci dwóch części szczelnie łączonych zamkiem. To kolejny powód, dla którego warto wybrać wymienniki Galmet w klasie energetycznej B Który wymiennik wybrać do pompy ciepła do c.o. i c.w.u.? Maksymalny komfort, wysoka wydajność i unikalny design to zalety, pompy ciepła Maxima, które Galmet zawarł w najnowszym wymienniku dedykowanym do pomp ciepła. Maximus, to najnowsze mądre rozwiązanie w ofercie wymienników największego producenta ogrzewaczy wody w Polsce. Wymiennik Maximus gwarantuje optymalne wykorzystanie mocy pompy ciepła i szybkie przygotowanie do 300 litrów ciepłej wody. Zastosowanie wężownicy spiralnej wykonanej w technologii wężownica w wężownicy znacznie skraca czas ogrzewania wody. Tak wykonana wężownica ma powierzchnię aż 3,8 m 2 co pozwoliło uzyskać ponadprzeciętną wydajność. Komfort użytkowania Maximus to również maximum wygody i niskie koszty eksploatacji. Uzyskano je dzięki zastosowaniu zaawansowanej anody tytanowej i grzałki elektrycznej o mocy 2kW. Pracą grzałki elektrycznej steruje bezpośrednio sterownik pompy Maximus wymiennik c.w.u. idealnie dobrany Wysoka wydajność wymiennika Maximus to również zasługa jednolitej izolacji zbiornika wykonanej z twardej pianki poliuretanowej. Skupienie wszystkich przyłączy hydraulicznych z tyłu wymiennika znacząco ułatwia montaż a jednocześnie zapewnia wygodne użytkowanie instalacji. Estetyczny wygląd wymiennika to zasługa metalowej obudowy o unikalnym kształcie. Maximus Wymiennik c.w.u. z maksymalnie dużą wężownicą spiralną do pomp ciepła Wymiennik Maximus w połączeniu z pompą ciepła Maxima tworzą ekologiczny system ogrzewania o nieprzeciętnym designie. System taki to w pełni uzasadnione ekonomicznie i ekologicznie rozwiązanie. inż. Roman Balicz Krajowy doradca ds. ogrzewaczy wody kom. +48 883 357 787 r.balicz@galmet.com.pl 16

A ODNAWIALNE ŹRÓDŁA ENERGII NAJLEPSZY ZESTAW SOLARNY PRIME www.galmet.com.pl Zestaw solarny PRIME to kompletny zestaw solarny przeznaczony do przygotowania ciepłej wody dla 3-5 osobowej rodziny. Podstawę zestawu stanowią 3 najwyższej jakości, miedziane kolektory płaskie KSG21 Premium GT oraz wydajny wymiennik Tower Biwal 300 l w klasie energetycznej A. Zestaw PRIME gwarantuje szybkie i niemal darmowe ogrzewanie wody. Produkujemy w Polsce PODLEGA DOFINANSOWANIU

DLA INSTALATORA 18

DOBRY INSTALATOR powinien to wiedzieć Każdy z nas na co dzień korzysta z ciepłej wody użytkowej. Wynika to oczywiście z naszej wygody i przyzwyczajeń. Wiedza użytkowników w jaki sposób jest przygotowana ciepła woda użytkowa różni się w zależności od tego gdzie mieszkamy, czy w bloku czy w domu jednorodzinnym. Mieszkając w zabudowie wielorodzinnej nie zastanawiamy się jak została wyprodukowana i dostarczona ciepła woda do naszych umywalek, pryszniców, a nawet grzejników. Wydaje się, że jest to rzecz oczywista i nikt nie zaprząta sobie tym głowy, chyba że pojawia się awaria. Temat dużych instalacji możemy zatem pominąć, gdyż nad tym czuwa duża grupa wykwalifikowanych inżynierów oraz instalatorów. Temat przygotowania ciepłej wody użytkowej jak również wody c.o. w budynkach jednorodzinnych jest bardzie złożony i wymaga większej uwagi, a czasami nawet wiedzy użytkowników. Przy dokonywaniu modernizacji lub budowie nowej kotłowni przed zaproszeniem instalatora, w celu oględzin i wyceny naszej inwestycji, musimy się zastanowić jakim źródłem ogrzewania jesteśmy zainteresowani. Należy przeanalizować jakie efekty chcemy uzyskać i jakie koszty jesteśmy gotowi ponieść. Pamiętajmy, że instalator nie jest w stanie zaproponować nam odpowiedniego rozwiązania, jeżeli my sami nie jesteśmy zdecydowani czego tak naprawdę oczekujemy. Przy wyborze ogrzewacza / zbiornika do przygotowania ciepłej wody użytkowej musimy wziąć pod uwagę kilka parametrów: zapotrzebowanie na ciepłą wodę użytkową (ilość osób), liczbę punktów poboru, wyposażenie łazienki (wanna, prysznic), odległość punktów poboru od zbiornika, przyzwyczajenia i upodobania mieszkańców. Oszacowanie zapotrzebowania jest bardzo ważne, przedział pojemności waha się od 30 l/os. (małe zapotrzebowanie) do nawet 80 l/os. Podana wartość wskazuje zapotrzebowanie na dobę. Średnio przyjmuje się wartość ok. 50 l/os. Kolejnymi ważnymi parametrami są: liczba punktów poboru oraz odległość punktów od zbiornika. Przy kilku punktach poboru oraz dużej odległości miedzy nimi a źródłem należy uwzględnić straty na transporcie ciepłej wody użytkowej. W celu zwiększenia komfortu cieplnego stosujemy w takich przypadkach system cyrkulacji. Aby zminimalizować koszty cyrkulacji należy zadbać o izolację rur oraz jej czasową pracę. Najczęściej powielanym błędem jest włączenie cyrkulacji na pracę ciągłą przez 24h, ten częsty błąd wynika z niewiedzy jaką funkcję ma spełniać cyrkulacja. Większość użytkowników uważa, że cyrkulacja ma dostarczać cały czas ciepłą wodą o temperaturze takiej samej jak w zbiorniku. Jest to nieporozumienie, gdyż cyrkulacja ma nam dać medium o temperaturze zdatnej do użycia czyli ok. 40 C. Większość sterowników źródeł ciepła (kocioł, pompa ciepła) ma możliwość programowego sterowania pracą pompy cyrkulacyjnej. Cykl powtarza się co 30 min przez 2 min. Jeżeli poszukujemy do naszej łazienki tzw. białego montażu, to zróbmy to jeszcze przed wykonaniem kotłowni (jeśli budujemy dom od podstaw). Na rynku mamy bogatą ofertę urządzeń o bardzo różnych pojemnościach (wanna) oraz wydajnościach l/min (prysznice, deszczownice). Duże zapotrzebowania urządzeń należy uwzględnić przy wyborze pojemności zbiornika. Bo może się okazać, że zbiornik przeliczony na standardową wannę 120 l i słuchawkę prysznicową (ok. 6 l/min) może być zdecydowania za mały dla wanny narożnej np. 260 l i deszczownicy 500 x 500 mm (od 18 l/min). NR 7 MAJ 2017 19

DLA INSTALATORA Dobór urządzenia grzewczego do zbiornika ciepłej wody użytkowej. Jeśli mamy już przeliczony zbiornik to przychodzi czas na dobranie odpowiedniego źródła grzewczego. W większości przypadków źródło grzewcze jest dobierane do instalacji grzewczej. Na podstawie zapotrzebowania energetycznego budynku dobieramy moc grzewczą źródła. Przy doborze mocy grzewczej np. kotła na paliwo stałe dotychczas zabezpieczało się naddatek mocy do przygotowania ciepłej wody użytkowej o wartości ok. 500 W/os. Aktualnie często się z tego rezygnuje ponieważ czas podgrzewu zbiornika ciepłej wody bardzo się skrócił i jest nieodczuwalny na temperaturze instalacji c.o. Mówimy tu cały czas o małych instalacjach. Inaczej wygląda sytuacja przy pompach ciepła. W tym przypadku, należy uwzględnić naddatek mocy dla przykładu przy zbiorniku 200 l naddatek wynosi 1 kw (4 osoby, zapotrzebowanie na dobę 50 l/os.) Najmniej problemów sprawi nam dobór kotła na paliwo stałe do zbiornika c.w.u. Moce maksymalne wężownic spiralnych w zbiornikach od 200 l wynoszą odpowiednio ok. 33 kw (dla parametru 70/10/45) - zbiorniki z pojedynczą wężownicą spiralną oraz ok. 26 kw (dla parametru 70/10/45) - przy zbiornikach biwalentnych (dwie wężownice) i są znacznie większe, niż moce stosowanych kotłów grzewczych, co ostatecznie gwarantuje szybki podgrzew c.w.u. Najwięcej problemów sprawia dobór zbiornika c.w.u. dla pompy ciepła. Tutaj musimy się wykazać większą wiedzą niż przy wyborze zbiornika do kotła stałopalnego. Nieprawidłowe dobranie powierzchni wężownicy spiralnej zbiornika do mocy grzewczej pompy ciepła może skutkować nieosiąganiem żądanej temperatury ciepłej wody użytkowej, jak również niepoprawną pracą samej pompy ciepła. Według ogólnoprzyjętych zasad min. powierzchnia wężownicy spiralnej wynosi 0,3 m² (optymalnie 0,4) na każdy 1kW mocy grzewczej pompy ciepła. Przykładowo dla pompy ciepła Airmax 2 9GT nominalna moc grzewcza wynosi 8,11 kw, obliczając zgodnie z powyższym wzorem wymaganą powierzchnię wężownicy: Aw=8,11 (0,3 0,4)=2,43 3,24 m 2. Wymienniki Maxi i Maxi Plus dedykowane do pomp ciepła Airmax 2 i Maxima: Model pompy ciepła Optymalna powierzchnia wężownicy [m²] Proponowany zasobnik MAXI Powierzchnia wężownicy w zbiorniku MAXI [m²] Proponowany zasobnik MAXI PLUS Powierzchnia wężownicy pod pompę ciepła w zbiorniku MAXI PLUS [m²] Airmax² 6 GT 2,47 Maxima 7 GT 2,18 MAXI 250 l 3,0 MAXI PLUS 300 l 2,2 Airmax² 9 GT 3,24 MAXI 250 l 3,0 Maxima 10 GT 2,96 MAXI 300 l 3,8 MAXI PLUS 400 l 3,8 Airmax² 12 GT 4,40 MAXI PLUS 400 l 3,8 MAXI 300 l 3,8 Maxima 12 GT 3,75 MAXI PLUS 500 l 4,8 Airmax² 15 GT 5,57 MAXI 400 l 5,0 Maxima 16 GT 4,97 MAXI 500 l 6,0 MAXI PLUS 500 l 4,8 Przy zastosowaniu pompy ciepła gruntowej powierzchnia wężownicy spiralnej w zbiorniku powinna wynieść 0,3 m² na każdy 1 kw mocy pompy ciepła. Przykładowo dla pompy ciepła Maxima 10 GT nominalna moc grzewcza wynosi 9,85kW, obliczając zgodnie z powyższym wzorem wymaganą powierzchnię wężownicy: Aw=9,85 (0,3)=2,96 m 2. Dobór zbiornika buforowego do instalacji Zbiorniki buforowe stosowane są jako akumulatory, które magazynują energię cieplną przygotowaną przez źródło grzewcze. Bufory są uzupełnieniem do: układów z pompą ciepła; układów solarnych; kotłów na paliwa stałe, czy kominków. Zbiorniki buforowe nie wymagają emaliowania, gdyż przystosowane są do magazynowania tylko i wyłącznie medium neutralnego (np. zdemineralizowanej wody kotłowej, roztworu glikolu itp.). Jeśli chodzi o pojemność bufora do instalacji, to jest ona uzależniona od typu źródła grzewczego. Kiedy zdecydujemy się na zakup kotła na paliwo stałe/kominka, wówczas bufor powinien być dobrany wg określonych przeliczników - przyjmuje się, że 1 kw mocy grzewczej kotła/kominka odpowiada 40-80 l wody grzewczej, czyli dla kotła o mocy 20 kw min. pojemność bufora powinna wynosić ok. 800 l. Inaczej wygląda sytuacja kiedy źródłem ogrzewania jest pompa ciepła. W takim przypadku bufor jest elementem stabilizującym pracę urządzenia i znacznie ogranicza ilość jego załączeń. Jest on szczególnie wymagany w instalacjach z ogrzewaniem grzejnikowym, całkowitym lub częściowym. Tradycyjne grzejniki szybko osiągają wymaganą temperaturę, co powoduje wyłączenie pompy ciepła, niestety równie szybko się wychładzają, co prowadzi do jej ponownego załączenia. Takie taktowanie nie jest zalecane, ponieważ skraca żywotność sprężarki. Bufor służy do hydraulicznego rozdzielenia układu pompy ciepła i układu grzewczego. Zapewnia niezależnie wymagany przepływ przez skraplacz pompy ciepła. Przykładowo, stosując precyzyjną regulację systemu grzewczego termostatami, gdy nastąpi zamknięcie obiegów grzewczych, utrzymanie wymaganego przepływu bez bufora byłoby niemożliwe. 20

Diagram podsumowujący wszystkie wyżej wymienione przypadki: Bufor do pompy ciepła Airmax 2 / Maxima TAK NIE przy zastosowaniu ogrzewania grzejnikowego, mieszanego w przypadku instalacji ogrzewania podłogowego bez regulacji Airmax 2 Powietrzna pompa ciepła do c.o. i c.w.u. przy instalacji ogrzewania podłogowego z regulacją Pojemność bufora instalacji zależy od przyjętych założeń. Jeśli bufor ma być standardowym elementem stabilizującym, przyjmuje się pojemność 30 l/kw mocy nominalnej pompy ciepła. Jeżeli natomiast przewiduje się pracę pompy ciepła w systemie dwutaryfowym energii elektrycznej, wtedy bufor ma pełnić funkcję akumulatora, a jego pojemność przyjmuje się 60 l/kw mocy nominalnej pompy ciepła. Pojemność bufora można obliczyć ze wzoru: Vb=Qn*v Qn - moc nominalna pompy ciepła w punkcie pracy A7W35 [kw] Maxima Gruntowa pompa ciepła do c.o. i c.w.u. v - zalecany standardowo współczynnik: 30 l/kw (w przypadku pracy w systemie dwutaryfowym 60 l/kw) Zbiorniki buforowe SG(B) dedykowane do pomp ciepła Airmax 2 i Maxima: Model pompy ciepła Sugerowana pojemność bufora [l] Proponowane bufory Rzeczywista pojemność proponowanego bufora [l] Airmax² 6 GT 185 SG(B) 200 223 Maxima 7 GT 218 SG(B) 300 305 Airmax² 9 GT 243 SG(B) 200 / 300 223 / 305 Maxima 10 GT 296 SG(B) 300 / 400 305 / 387 SGW(S) Maxi i Maxi Plus Wymienniki biwalentne z maksymalnie dużą wężownicą spiralną do pomp ciepła Airmax² 12 GT 330 SG(B) 300 / 400 305 / 387 Maxima 12 GT 375 SG(B) 400 387 Airmax² 15 GT 418 SG(B) 400 / 500 387 / 467 Maxima 16 GT 497 SG(B) 500 467 inż. Roman Balicz Krajowy doradca ds. ogrzewaczy wody kom. +48 883 357 787 r.balicz@galmet.com.pl Bufor SG(B) Zbiornik akumulujący ciepłą wodę lub glikol do zasilania układów c.o. NR 7 MAJ 2017 21

POMPY CIEPŁA MAXIMA z EHPA-Q bezkonkurencyjna! Ta pompa ciepła do c.o. jest przebojem od dnia premiery - zdobywa nagrodę za nagrodą, tytuł za tytułem. Ostatnio Maxima bo o niej mowa - OTRZYMAŁA najwyższy Europejski Znak Jakości EHPA-Q. Wcześniej zdobyła Medal Międzynarodowych Targów ENEX 2016 oraz Ekolaur Polskiej Izby Ekologii w kategorii Ekoprodukt Zielone Technologie, podczas 15. jubileuszowej edycji konkursu. Sukcesy urządzenia są w pełni zasłużone - produkowana przez Galmet gruntowa pompa ciepła do c.o. i c.w.u. gwarantuje użytkownikom niezawodność, bardzo dużą wydajność, opiekę producenta i pakiet konkretnych korzyści. Przeczytaj, dlaczego wybrać pompę ciepła ze znakiem EHPA-Q. Pierwsza polska pompa ciepła z EHPA-Q Zaledwie rok po wprowadzeniu na rynek Maxima otrzymała najwyższe europejskie odznaczenie - Europejski Znak Jakości EHPA-Q. Jest to pierwsza gruntowa pompa ciepła produkowana w Polsce wyróżniona tym znakiem. Jest on potwierdzeniem wysokiej jakości parametrów technicznych oraz najwyższej jakości obsługi zapewnianej przez producenta urządzenia. Co dokładnie oznacza Europejski Znak Jakości EHPA-Q EHPA-Q przyznawany jest wyłącznie trwałym, niezawodnym i energooszczędnym produktom, gwarantującym bezpieczeństwo. Potwierdza, że produkowana przez Galmet pompa ciepła spełnia wysokie wymagania określone przez Europejskie Stowarzyszenie Pomp Ciepła (EHPA). Wymagania te są jednakowe dla wszystkich krajów. Urządzenie musi zdobyć pozytywną ocenę z testów przeprowadzanych według ściśle określonych procedur i dokonanych zgodnie z wymaganiami Norm Europejskich. Ponadto sygnowane znakiem EHPA-Q pompy ciepła muszą przejść badania testowe, dotyczące bezpieczeństwa oraz pracy w skrajnych warunkach. Testy urządzeń wykonywane są w niezależnych ośrodkach badawczych, akredytowanych zgodnie z normą ISO 17025 i certyfikowanych przez EHPA. Producent pompy ciepła zobowiązuje się również do zapewnienia dostępu do części zamiennych przez co najmniej 10 lat. Znak EHPA-Q potwierdza też spełnienie warunków stawianych urządzeniom w programach dofinansowań. Europejski Znak Jakości EHPA-Q w Polsce Europejski Znak Jakości EHPA-Q (European Heat Pump Association Quality - Jakość gwarantowana przez Europejskie Stowarzyszenie Pomp Ciepła) potwierdza jakość wykonania pomp ciepła, podobnie jak Solar Keymark potwierdza jakość wykonania kolektorów słonecznych. Przyznawanie znaku jakości EHPA-Q jest koordynowane przez komitet ds. znaku jakości powołany przez Europejskie Stowarzyszenie Pomp Ciepła (EHPA). Komitet ten zapewnia wspólną dla całej Europy standaryzację, rozwija 22

A ++ ODNAWIALNE ŹRÓDŁA ENERGII zasady, przepisy i wymagania związane z tym wyróżnieniem. W Polsce za certyfikację pomp ciepła znakiem EHPA-Q odpowiedzialna jest Polska Komisja Znaku Jakości EHPA-Q ustanowiona przez Polską Organizację Rozwoju Technologii Pomp Ciepła (PORT PC). Lista aktualnych certyfikatów, potwierdzających posiadanie Europejskiego Znaku Jakości EHPA-Q dostępna jest na stronach komitetu ds. znaku jakości, pod adresem www.ehpa.org, a w Polsce również na stronie organizacji PORT PC (www.portpc.pl). inż. Marek Balicz Specjalista ds. pomp ciepła kom. +48 664 916 519 m.balicz@galmet.com.pl Jakie korzyści zapewnia pompa ciepła do c.o. ze znakiem jakości EHPA-Q? Gwarancja najwyższej jakości produktu potwierdzona przez testy niezależnych, akredytowanych ośrodków badawczych. Wysoka sprawność urządzenia (COP) > 4,30 przy B0W35, zgodnie z EN 14511 zapewniająca niskie koszty ogrzewania. Poświadczona wysoka jakość usług w zakresie obsługi klienta, w tym serwis gwarantujący czas reakcji do 24 godzin od momentu zgłoszenia usterki przez klienta. Zgodność wszystkich głównych komponentów z wymaganiami krajowymi (oznakowanie CE). Pełna dostępność części zamiennych przez co najmniej 10 lat od daty zakupu. Deklaracja bezpiecznego poziomu hałasu i poziomu mocy akustycznej zgodnie z EN 12102. NR 7 MAJ 2017 23

OD POMPY CIEPŁA 24

NAWIALNE ŹRÓDŁA ENERGII Cel Postawiliśmy sobie cel: stwórzmy produkt, który zapewni użytkownikom komfort ciepłej wody użytkowej będąc przy tym maksymalnie wygodny w obsłudze. Powinien również zadbać o potrzeby całej rodziny i chronić środowisko naturalne. Projekt Wszystkie te cechy zamknęliśmy w jednej, eleganckiej konstrukcji SQUARE Jacket Design, tak właśnie powstał projekt unikalnej pompy ciepła Spectra Smart. Komfort obsługi Sterowanie pompą ciepła jednym kliknięciem? Pompa Spectra Smart tak właśnie działa. Najważniejsze funkcje dostępne są od ręki. Duży, czytelny wyświetlacz z kolorowym panelem dotykowym i intuicyjnym, kafelkowym menu. To wszystko sprawia, że sterowanie zaawansowaną pompą ciepła staje się dziecinnie proste. Jednym dotknięciem wybierasz rozwiązania Smart. Spectra Smart dba o komfort domowników, ale również ich bliskich. W trybie Turbo ogrzewa wodę w ekspresowym tempie. Spectra Smart to także dbałość o ekonomię tryb Eco, to rozwiązanie, gwarantujące realne oszczędności. Wiemy jak cenny jest czas spędzany z rodziną, dlatego to mądry sterownik pompy ciepła dba o utrzymanie optymalnej temperatury wody, nawet do 55 C. Natomiast zbiornik o pojemności 200 litrów gromadzi wodę dla 4-5 osobowej rodziny. Bezpieczeństwo Bezpieczeństwo Twojego domu jest dla nas priorytetem, dlatego wyposażyliśmy pompę Spectra Smart w szereg zaawansowanych technologii, które zadbają o Twój spokojny sen. Funkcja Antylegionella to wyraz troski o zdrowie użytkownika. Bezobsługowa anoda tytanowa to natomiast specjalne zabezpieczenie zbiornika pompy, które wraz z trybem antyzamrożeniowym gwarantuje jej długowieczne i niezawodne działanie. Wyjeżdżasz na wakacje? Wystarczy włączyć tryb urlop, który przełączy urządzenie w bezpieczny tryb oczekiwania. Oszczędność Projektując pompę ciepła Spectra Smart wiedzieliśmy, że musi być oszczędna, ponieważ tak samo jak Ty dbamy o środowisko naturalne. Założyliśmy, że będzie zużywać jak najmniej energii elektrycznej i wytwarzać jak najwięcej ciepła. Opracowaliśmy urządzenie, w którym pobieramy ze zbiornika 3,5 raza więcej energii cieplnej (w postaci ciepłej wody), niż dostarczamy energii elektrycznej. Energia pozyskiwana jest w większości z otaczającego nas powietrza, czyli źródła odnawialnego i zupełnie darmowego. Pompa ciepła Spectra Smart ma rekordową wydajność (COP) równą 3,49 (wg normy PN-EN 16147, przy A15/ W10-55) i to w najwyższej dla tego typu pomp ciepła klasie A. Wszystko to przy najlepszym stosunku ceny do jakości i wydajności. Spectra Smart to gwiazda OZE na tle innych urządzeń. Można zyskać jeszcze więcej! Pompy ciepła Galmet dzięki doskonałym parametrom gwarantują maksymalne oszczędności. Jednak, gdy połączysz pompę ciepła z ekologicznym kotłem c.o. lub instalacją solarną w zintegrowany Hybrydowy System Grzewczy zyskasz jeszcze więcej, wykorzystując możliwości systemu idealnie dopasowanego do Twoich potrzeb i warunków. Dodatkowo możesz zaoszczędzić, korzystając również z programu dofinansowań w Twojej miejscowości dotacje są w zasięgu ręki, ponieważ Spectra Smart spełnia wszystkie warunki stawiane urządzeniom OZE. Mgr inż. Paweł Kurek Specjalista ds. pomp ciepła kom. +48 664 916 525 p.kurek@galmet.com.pl NR 7 MAJ 2017 25

OBSŁUGA KLIENTA 26

cenne rady W sprawach technicznych lepiej polegać na fachowcach. Niby wszyscy o tym wiedza, a jednak ciągle zdarzają się ryzykanci, którzy metodami złotych rączek chcą zrobić coś taniej, prościej albo szybciej. Najczęściej kończy się to źle i kosztownie, a w sprawie wyboru i montażu systemu grzewczego może oznaczać negatywne konsekwencje przez wiele lat, bowiem źle dobrane i nieprawidłowo zainstalowane urządzenia będą bardzo uciążliwe, a nawet groźne w eksploatacji. Wiodące światowe marki, dążące do zapewnienia maksymalnego komfortu i bezpieczeństwa swoim klientom, dbają o zapewnienie im specjalistycznej opieki i doradztwa na długo przed tym, zanim kupią oni i zaczną eksploatować produkt danego producenta. Im bardziej zaawansowana technologia zastosowana jest w takich wyrobach z reguły o znacznej wartości, a takie są przecież nowoczesne urządzenia grzewcze tym cenniejsze są takie rady i gwarancja bezpieczeństwa. Nie do przecenienia jest również komfort i spokój użytkownika, który ma pewność, że dokonał najlepszego możliwego wyboru, dobrze zainwestował swoje pieniądze w sprawdzony i perfekcyjnie skonfigurowany system, który sprawnie będzie pracował przez wiele lat. Galmet, jedyny polski producent wytwarzający kompletne, zintegrowane Hybrydowe Systemy Grzewcze o najwyższych światowych parametrach, kolejny raz wysoko postawił poprzeczkę i wyznaczył trend, który nie jest jeszcze w naszym kraju standardem uruchomił Krajowe Centrum Doradztwa Techniki Grzewczej. Jego trzonem jest sześcioosobowy zespół doradców, który dysponuje zarówno odpowiednią wiedzą techniczną jak i doświadczeniem. Fachowcy Galmet są przygotowani, by udzielić porady i pomocy klientom podczas planowania i realizacji inwestycji budowlanych związanych nie tylko z koniecznością wyboru rodzaju zasilania domu w energię cieplną (c.o. i c.w.u.), doboru odpowiednich urządzeń systemu grzewczego, ale również pomagają w pozyskaniu dofinansowania i znalezieniu sprawdzonego instalatora tego systemu. Główną cechą i zaletą takiej obsługi jest jej kompleksowość, co z pewnością zaoszczędzi czas i pieniądze inwestorów. Każdy z doradców jest specjalistą od konkretnego rodzaju urządzeń grzewczych pomp ciepła, ogrzewaczy wody, kotłów c.o., systemów solarnych oraz fotowoltaicznych, ale opracowując najnowocześniejsze i najwydajniejsze układy Hybrydowych Systemów Grzewczych działają zespołowo, a do ich dyspozycji jest również Dział Badań i Rozwoju firmy Galmet. To właśnie ekologiczne zintegrowane Hybrydowe Systemy Grzewcze, korzystające z odnawialnych źródeł energii są oczkiem w głowie zespołu Krajowego Centrum Doradztwa Techniki Grzewczej. Również wśród klientów rośnie zainteresowanie tymi najbardziej efektywnymi i przyjaznymi dla środowiska rozwiązaniami grzewczymi. Warto skorzystać z konsultacji ze specjalistami w tej dziedzinie. NR 7 MAJ 2017 27

OBSŁUGA KLIENTA inż. Roman Balicz Krajowy doradca ds. zbiorników, kierownik Działu Wsparcia Technicznego Galmet O zbiornika wie prawie wszystko, ale jeszcze nie śnią mu się po nocach. Pracownik z 13 letnim doświadczeniem. Karierę w Galmecie zaczynał od hali produkcyjnej, co pozwoliło mu poznać wszystkie etapy produkcji ogrzewaczy. Prywatnie fan piłki nożnej, weekendami zgłębiający tajniki sztuki kulinarnej. Kontakt: kom. +48 883 357 787 r.balicz@galmet.com.pl Mgr inż. Artur Adamów Krajowy doradca ds. kotłów c.o. Zmiana parametrów sterowników kotłów nie stanowi dla niego większego problemu, nawet przez sen. Człowiek niezwykle spokojny i opanowany, żeby wyprowadzić go z równowagi trzeba się naprawdę postarać. Cierpliwie pomaga klientom optymalizować pracę urządzeń, dobiera też optymalne systemy grzewcze oparte na kotłach c.o. Ceni sobie prywatność, dlatego też nie posiada konta na Facebooku czy Instagramie. Poza pracą miłośnik gór, które odwiedza przy każdej możliwej okazji. Zimą uprawia amatorsko narciarstwo, które jest dla niego źródłem ogromnej dawki adrenaliny. Kontakt: kom. +48 883 321 066 a.adamow@galmet.com.pl 28

Mgr inż. Julia Sobaszek Krajowy doradca ds. pomp ciepła O pompach ciepła wie całkiem sporo. Pomaga klientom w doborze systemu grzewczego opartego na pompie ciepła. Przy użyciu autorskiego programu doborowego może zaproponować odpowiednie komponenty systemu. Wykonuje symulacje kosztów eksploatacyjnych instalacji grzewczej. Fanka praktycznych rozwiązań. Miłością darzy królową nauk - matematykę: kalkulacje to dla niej czysta przyjemność. Nie pozostawia pytań bez odpowiedzi, zawsze szuka najlepszego wyjścia z sytuacji. Prywatnie uwielbia małe i duże podróże. Mgr inż. Artur Bernardt Krajowy doradca ds. systemów solarnych i fotowoltaicznych. Konstrukcje kolektorów słonecznych i paneli fotowoltaicznych nie mają dla niego tajemnic. Swoją wiedzą chętnie dzieli się również z klientami. Człowiek - oaza spokoju, nikt nie widział go zdenerwowanego. W wolnym czasie gra w piłkę nożną. Interesuje się też filatelistyką. Jego ulubioną porą roku jest wiosna. Kontakt: kom. +48 664 947 856 a.bernardt@galmet.com.pl Kontakt: kom. +48 784 941 146 j.sobaszek@galmet.com.pl NR 7 MAJ 2017 29

OBSŁUGA KLIENTA Mgr Ewelina Barton Krajowy doradca ds. dofinansowań do systemów grzewczych i OZE Pomoże inwestorom w formalnościach związanych z pozyskaniem środków na budowę bądź modernizację systemów grzewczych. Odpowie na pytanie z jakich środków możesz skorzystać aby najmniejszym kosztem zamienić stare, nieekonomiczne i nieekologiczne źródło ciepła na nowoczesne, ekologiczne i ekonomiczne. Kontakt: kom. +48 692 086 899 e.barton@galmet.com.pl Mgr inż. Sebastian Mamczur Krajowy doradca ds. systemów solarnych i fotowoltaicznych Uświadamia klientom oraz projektantom, że warto inwestować w polskie płaskie kolektory słoneczne. Pomaga w doborze odpowiedniego systemu solarnego. Od pewnego czasu zaangażowany w dział inwestycji. W ciepłe dni odruchowo i w pamięci przelicza natężenie promieniowania słonecznego na sprawność kolektorów. Prywatnie to samo słońce traktuje rekreacyjnie podczas wędrówek górskich. W momentach przemęczenia pracą odgraża się, że szybciej przejdzie na emeryturę. Namiętnie słucha słonecznej muzyki reggae Gentlemana oraz Boba Marleya. Kontakt: kom. +48 664 947 852 s.mamczur@galmet.com.pl 30

5 klasa EN 303-5:2012 NAJLEPSZY KOCIOŁ C.O. NA PELLET W POLSCE GENESIS 2 www.galmet.com.pl Genesis 2 to ekologiczny, automatyczny kocioł c.o. na pellet. Gwarantuje najwyższy komfort obsługi i wyznacza nowe standardy jakości, łącząc najwyższą wydajność z troską o środowisko naturalne. Spełnia wymagania 5 klasy i kwalifikuje się do dofinansowań w programach dotacyjnych w całym kraju. Produkujemy w Polsce PODLEGA DOFINANSOWANIU

10 największych za KOTŁY C.O. V klasy Ten kocioł c.o. został stworzony bezkompromisowo ma zapewnić użytkownikom największy komfo europejskich. Oto Galaxia ekologiczny, automatyczny kocioł c.o. na ekogroszek, który wyznacza n wydajności z troską o środowisko naturalne. Produkowana od niedawna przez Galmet Galaxia wyprz Oczywiście wszystko to z zachowaniem najwyższej obecnie 5. klasy sprawności kotłów i czystości 03 01 Maksymalna oszczędność sprawność kotła ponad 94% Sprawność wynosząca 94,29% (Galaxia KWE 22), to wyjątkowa wartość dla kotłów centralnego ogrzewania. Pozwala uzyskać największą ilość ciepła ze spalanego opału. W kotłach o niskiej sprawności duża cześć energii ulatuje z dymem i tak naprawdę ogrzewa spaliny, a nie pomieszczenia w budynku. W kotłach o wysokiej sprawności straty ciepła są minimalne. Przekłada się to na niższe koszty ogrzewania domu i mniejsze zużycie paliwa. 02 Wyjątkowa czystość spalin Ecodesign Galaxia, to najwyższa jakość i dbałość o czyste powietrze. Kocioł spełnia wymagania określone w najnowszej europejskiej dyrektywie Ecodesign. Przewyższa ona wymagania 5. klasy. Określa bardziej szczegółowo parametry czystości spalin oraz sprawności kotła. Tak wysokie wymagania będą obowiązkowe w UE dla kotłów c.o. dopiero w roku 2020. Kocioł c.o. Galaxia spełnia je już dzisiaj. najwyższa 5 klasa W kotle Galaxia wysoka sprawność to nie wszystko. Urządzenie spełnia zaostrzone normy najwyższej klasy czystości spalin. Wymagania stawiane kotłom grzewczym na paliwa stałe z ręcznym i automatycznym zasypem paliwa określa norma EN 303-5:2012. W przypadku Galaxii potwierdza to certyfikat wydany przez akredytowane laboratorium. 04 Komfort użytkowania Duży zasobnik, który pomieści zapas węgla na kilka dni, powiększona szuflada na popiół i nowoczesny sterownik, który zapewnia stabilną pracę przez wiele dni. Retorta obrotowa, która zwiększa efektywność spalania i zmniejsza ilość popiołu. Wszystko to sprawia, że użytkowanie kotła jest bardzo wygodne i intuicyjne. 05 Bezpieczeństwo Projektanci kotła zadbali nie tylko o maksymalną ochronę powietrza, ale i użytkownika. Zastosowanie innowacyjnej konstrukcji bezpiecznych drzwiczek gwarantuje zachowanie ich temperatury poniżej 40 C, czyli na poziomie niezagrażającym oparzeniami. Dla bezpieczeństwa osób obsługujących kocioł zainstalowano również czujnik otwarcia klapy zasobnika. Zapobiega on uruchomieniu kotła przy otwartym zasobniku. 32

let kotła Galaxia rt i wydajność oraz sprostać najwyższym wymaganiom nie tylko obecnych, ale i przyszłych norm owe standardy jakości tego typu urządzeń. Jest dowodem, że możliwe jest połączenie najwyższej edza konkurencję i już teraz spełnia wymagania, które będą obowiązywały w UE dopiero od 2020 roku. emisji spalin, zgodnie z normą EN 303-5:2012, co kwalifikuje ten model do dofinansowań (np. WFOŚiGW). 07 Kocioł z dotacją Główne cechy Galaxii - jakość wykonania, najwyższa sprawność potwierdzona certyfikatem i najniższa emisja spalin, zapewniająca ochronę środowiska naturalnego sprawiają, że kocioł ten jest dotowany w samorządowych programach wsparcia termomodernizacji i budownictwa ekologicznego. Umożliwiają one zakup kotła c.o. Galaxia w cenie klasycznego kotła z podajnikiem lub niższej. 06 Optymalne wykorzystanie energii Rekordowa sprawność kotła to także zasługa maksymalnego ograniczenia strat ciepła i umożliwienie jego szybkiego przekazania do instalacji c.o. Wzmocnione elementy ceramiczne osłaniają całą komorę spalania, magazynują wytworzone ciepło, a jednocześnie izolują kocioł. Na szybki odbiór ciepła pozwala zastosowanie wymiennika wielowyciągowego o dużej powierzchni. Przepływ ogrzanego powietrza pomiędzy poszczególnymi elementami kotła c.o. regulują specjalnie opracowane zawirowywacze. Ich zadaniem jest również umożliwienie odzyskania dodatkowego ciepła ze spalin. 08 Filar Hybrydowego Systemu Grzewczego Kocioł centralnego ogrzewania Galaxia, to podstawa wydajnego i ekologicznego systemu grzewczego. Połączony z pompą ciepła lub zestawem solarnym z kolektorami płaskimi i wymiennikiem c.w.u. tworzy Hybrydowy System Grzewczy. Dostarcza ciepło niezbędne do ogrzania domu i wody użytkowej, korzystając z Odnawialnych Źródeł Energii. Za optymalną współpracę urządzeń w danym systemie odpowiada elektroniczny sterownik kotła c.o. 09 Zarządzanie online intuicyjny sterownik Nowoczesny regulator, który umożliwia sterowanie pracą kotła za pomocą smartfona lub tabletu zapewnia maksymalną funkcjonalność, opartą na najnowszych technologiach. Zastosowano w nim zmodyfikowany algorytm regulacji PID Dynamic, który automatycznie steruje pracą wszystkich zależnych podzespołów. Wyposażony jest w duży graficzny wyświetlacz z klawiaturą, a w opcji dostępny jest kolorowy wyświetlacz dotykowy LCD. Nie musisz kupować tzw. pokojówki - sterownik po wyposażeniu w moduł bezprzewodowy może pełnić rolę przenośnego regulatora pokojowego. Nie wymaga też stałego podłączenia do prądu. Wbudowana bateria pozwala na wygodne przenoszenie go między pomieszczeniami. 10 Niezrównana funkcjonalność Moduł sterujący Galaxii zapewnia obsługę wszystkich rodzajów czujników, zapewniających bezpieczeństwo użytkownika i optymalną pracę kotła c.o. Moduł ten umożliwia przyłączenie: czujnika otwarcia pokrywy zasobnika, temperatury c.w.u., temperatury zasobnika, pogodowego, temperatury instalacji podłogowej, temperatury zaworu, panelu pokojowego Roomster i czujnika temperatury płaszcza. Sterownik E-Lider zapewnia również kompleksową obsługę przygotowania ciepłej wody użytkowej. Począwszy od pełnej obsługi pompy cyrkulacyjnej i ładującej, po ochronę zdrowia użytkowników, dzięki funkcji neutralizacji bakterii Legionella w instalacji c.w.u. Mgr inż. Artur Adamów Krajowy doradca ds. kotłów c.o. kom. +48 883 321 066 a.adamow@galmet.com.pl NR 7 MAJ 2017 33

mobilna ekspozycja Trasa mobilnej ekspozycji galmet W czasie wiosenno-letnim mobilna ekspozycja Galmet odwiedzi wiele imprez targowych, pikników oraz sklepów i hurtowni instalacyjnych. 22-27.05.2017 Wodkan Tarnów ---------- 02.06.2017 Vinsar Wrocław ---------- 03.06.2017 Święto Gminy Wieprz ---------- 10.06.2017 Dni Lędzin ---------- 20.06.2017 Aqua Instal Iława ---------- 21.06.2017 Abakus Olsztyn ---------- 22.06.2017 Olszewski Łomża ---------- 23.06.2017 REDTerm Białystok ---------- 24-25.06.2017 XXIV Regionalna Wystawa Zwierząt Hodowlanych Szepietowo ---------- 26.06.2017 Komfort Zambrów ---------- 27.06.2017 Aljan Hajnówka ---------- 28.06.2017 Markos Bielsk Podlaski ---------- 29.06.2017 Ryżko Siemiatycze ---------- 02.07.2017 Eko-Festyn Mszana Dolna ---------- 28.06.2017 Markos Bielsk Podlaski ---------- 17.07.2017 EFLI Gostyń ---------- 18.07.2017 Hydrokaninstal Leszno ---------- 19.07.2017 W Młynie Oborniki ---------- 20.07.2017 Eko-Instal Poznań ---------- 21.07.2017 Karlos Konin ---------- Więcej na /GalmetPL 34

NR 7 MAJ 2017 35 Reklama

CYTATY WIELKIE SŁOWA WIELKICH LUDZI W chwilach, gdy szukasz inspiracji, warto posłuchać słów osób, które w swoim życiu osiągnęły rzeczy niemożliwe. Możesz być kim zechcesz i robić co zechcesz potrzebujesz tylko siły i motywacji. Arnold Schwarzenegger Kulturysta, aktor i polityk, b. gubernator Kalifornii Sukces to drabina, po której nie sposób wspinać się z rękami w kieszeni. Magic Johnson Koszykarz Kiedy odnosisz sukcesy biznesowe, jesteś tak dobry jak Twój zespół. Nikt nie może przeprowadzić każdego interesu sam. 36

ELON MUSK Twórca PayPala, Tesli i SpaceX Jeśli wstajesz rano, i myślisz, że przyszłość będzie lepsza, to jest dobry dzień. W przeciwnym razie, nie jest. Wisława Szymborska Poetka, eseistka, laureatka nagrody Nobla Czytanie książek to najpiękniejsza zabawa, jaką sobie ludzkość wymyśliła. Napoleon Bonaparte Wojskowy, cesarz Francuzów Cierpliwość, wytrwałość i pot tworzą niepokonaną kombinację sukcesu. Konfucjusz Filozof Człowiek, który goni dwa zające nie złapie ani jednego. NR 7 MAJ 2017 37

CIEKAWOSTKI TECHNOLOGICZNE Kalendarz Google w wersji ściennej Magic Calendar jest dziełem Kosho Tsuboi, projektanta, który postanowił przenieść aplikację Kalendarza Google na ścianę. Efektem jest kalendarz ścienny w pełni zsynchronizowany z naszym kalendarzem na telefonie czy tablecie. Jak to działa? Wszystko za sprawą wyświetlacza e-ink, który łączy się bezprzewodowo z dowolnym urządzeniem opartym na systemie Android i synchronizuje planowane przez nas aktywności na fizycznym kalendarzu ściennym. Wspomniany wyświetlacz e-ink ma co prawda niską rozdzielczość i wąskie spektrum wyświetlanych kolorów, ale w zamian zużywa bardzo mało energii (jedno ładowanie wystarcza na 30 miesięcy). Magic Calendar jest częścią japońskiego programu Android Experiments i już teraz został wybrany do dalszego dopracowania, tak więc możliwe, że już wkrótce zobaczymy go na naszych ścianach. Samobalansujący się motocykl Hondy Coś, co jeszcze jakiś czas temu wydawać się mogło niemożliwe, dzieje się naprawdę. Inżynierowie koncernu Honda zaprezentowali na targach CES 2017 motocykl wyposażony w Riding Assist - czyli zaawansowany system automatycznej stabilizacji. To jednak nie wszystko, bowiem motocykl Hondy potrafi także samodzielnie podążać za właścicielem np. w miejsce parkingowe! Co prawda nie wiadomo jeszcze kiedy i czy w ogóle jednoślady z technologią Riding Assist trafią do salonów Hondy, jednak biorąc pod uwagę niezwykle pozytywny odbiór prezentacji, wydaje się to wyłącznie kwestią czasu. 38

Rewolucja w świecie baterii Akumulatory rządzą naszym światem niektórym to stwierdzenie mogłoby się wydawać przesadzone, jednak bez nich nie moglibyśmy używać smartfonów, notebooków, nie wspominając już o dopiero podbijających rynek samochodach elektrycznych. John B. Goodenough, twórca powszechnie dziś znanych baterii litowo-jonowych, szykuje nam kolejną rewolucję. 94-letni, emerytowany profesor z Teksasu przyszłość akumulatorów widzi bowiem w szkle, które ma zastąpić stosowany w nich do tej pory ciekły elektrolit. Nowa bateria ma być bezpieczniejsza, przechowywać trzy razy więcej energii i do tego ładować się szybciej od swojej poprzedniczki. Pomysł na nową baterię został opublikowany przez naukowców w brytyjskim periodyku Energy & Environmental Science. Teraz czas na ruch producentów, od których Goodenough oczekuje przygotowania baterii do sprzedaży komercyjnej. Buty z drukarki 3D Futurecraft 4D taką nazwę nosić będą buty z podeszwą wykonaną w technologii Digital Light Synthesis, które Adidas we współpracy z firmą Carbon planuje wprowadzić do masowej sprzedaży jeszcze w tym roku. Wspomniana technologia druku 3D jest w stanie wielokrotnie skrócić czas powstawania obiektów (w tym przypadku podeszwy), jak również zwiększyć ich trwałość i solidność, dodatkowo tworząc przy tym obiekt przyjazny środowisku, czyli w pełni biodegradowalny. Ta zainspirowana filmem Terminator 2 technologia zupełnie inaczej traktuje druk 3D. Zamiast drukować przedmioty warstwa po warstwie, utwardza światłem żywicę, posiłkując się tlenem (jako środkiem hamującym). Plan obu firm jest ambitny i zakłada, że do końca 2018 roku do sklepów trafi przynajmniej 100 tysięcy par takich adasiów. Sztuczna skóra zasilana słońcem Protetyka wchodzi na wyższy poziom. Wszystko za sprawą nowego wynalazku naukowców z Uniwersytetu w Glasgow, gdzie opracowano pierwszą, autonomiczną sztuczną skórę z sensorami dotyku i temperatury. Nowa skóra wyposażona została w ogniwa fotowoltaiczne ukryte pod cienką warstwą grafenu, które przekształcają promienie słoneczne w energię elektryczną zasilającą wspomniane sensory. Rozwiązanie to, z pewnością znajdzie zastosowanie w różnego rodzaju bioprotezach, z biegiem czasu zasilając nie tylko same sensory ale i całe układy motoryczne napędzające protezy. Przygotował: Paweł Uznański Dział marketingu kom. +48 883 358 979 p.uznanski@galmet.com.pl NR 7 MAJ 2017 39

felieton historyczny TEHERAN-JAŁTA-POCZDAM jak podzielono świat Trzy miasta w trzech różnych częściach świata. Trzy spotkania trzech przywódców w ciągu trzech lat, które zdecydowały o losach setek milinów ludzi na trzech kontynentach. Preludium Do konferencji w Teheranie (28 listopada - 1 grudnia 1943 r.) alianckie mocarstwa łączyły tylko indywidualne działania wojenne przeciwko wspólnym wrogom, które dopiero tam zyskały jednolite ramy strategiczne i jako taką koordynację. Spotkanie Wielkiej Trójki przygotowali ministrowie spraw zagranicznych ZSRR, USA i Wielkiej Brytanii podczas moskiewskich rozmów w listopadzie 1943 r. Były one wyjątkowo niefortunne, bowiem amerykański sekretarz stanu Cordell Hull z powodu wady wymowy mówił niezrozumiale i wyjątkowo działał na nerwy brytyjskiemu ministrowi Anthony emu Edenowi, co momentami przybierało wręcz komiczny charakter, np. kiedy Hull ustawiał temperaturę klimatyzacji, Eden zirytowany natychmiast ją zmieniał. Niechęć pomiędzy Amerykanami i Anglikami była wyraźna, co sprytnie wykorzystywał Wiaczesław Mołotow, zmuszając ich do przyjęcia swoich propozycji. Hull, tak naprawdę, miał tylko przekonać Rosjan do zmiany miejsca przyszłej konferencji, bowiem spotkanie w Teheranie mogło oznaczać dla Roosevelta naruszenie amerykańskiej konstytucji, która nakładała na niego obowiązek podpisywania decyzji Kongresu w ciągu 10 dni, a pobyt w odległym i fatalnie skomunikowanym Teheranie mógł to uniemożliwić. Nie udało mu się nawet to. Amerykanie starali się pomijać Brytyjczyków we wszystkim, bowiem prezydentowi USA, Franklinowi Delano Rooseveltowi zależało na spotkaniu ze Stalinem w cztery oczy. Chciał zyskać przede wszystkim jego wsparcie w wojnie z Japonią, a nie skupiać się na sprawach Europy. Stalin rozdaje karty Czas i miejsce konferencji w rzeczywistości narzucił Józef Stalin, który po zmianie sojuszy (jeszcze dwa lata wcześniej wspierał Hitlera), stał się filarem i nadzieją koalicji antyhitlerowskiej. Zwłaszcza w oczach Roosevelta, który z niezrozumiałych powodów był oczarowany Stalinem i nazywał go Wujkiem Joe. Amerykański prezydent nie pozwalał Churchillowi na przejęcie inicjatywy, ponieważ nie znosił ludzi inteligentniejszych od siebie (sam nie skończył żadnych studiów, był wielbicielem westernów i powieści detektywistycznych) i niewiele wiedział o Europie, zwłaszcza Wschodniej, na której w rzeczywistości w ogóle mu nie zależało. Pozycja Imperium Brytyjskiego natomiast była słaba - epoka kolonialna stawała się przeszłością, a militarnie Anglicy za- 40

Winston Churchill Franklin Delano Roosevelt Józef Stalin angażowani byli tylko w basenie Morza Śródziemnego i nie poradziliby sobie bez pomocy aliantów. Niemoc Churchilla Przy takim układzie sił nie może dziwić fakt, że konferencja musiała skończyć się katastrofą dla demokratycznej części świata. Winston Churchill pod względem znajomości polityki międzynarodowej, wiedzy wojskowej i strategii bił Roosevelta na głowę, był znacznie bardziej przewidujący, znał metody Sowietów (wśród swoich współpracowników nazywał Stalina i jego ministrów bandytami i zbrodniarzami ) i miał poglądy zdecydowanie antykomunistyczne. Sam jednak niewiele mógł zdziałać i jego bezradność była momentami wyraźna (np. wychodził ze spotkania wściekły na taras i zapalał cygaro, kiedy syn prezydenta Roosevelta, Ellliott, dowcipkował ze Stalinem o konieczności rozstrzelania po wojnie od 50 do 100 tys. niemieckich oficerów). Churchill w Teheranie czuł się fatalnie, był mocno zaziębiony, później okazało się, że miał ostre zapalenie płuc, a w poprzednich latach miał przecież dwa poważne ataki serca. Nie był też człowiekiem młodym, podczas konferencji (30 listopada) obchodził 69 urodziny, do tego towarzystwo, w którym je spędzał, nie było wymarzone. Podejście Amerykanów tolerował z trudnością, a Stalinowi nie ufał i sojusz z nim traktował jako zło konieczne do wygrania wojny - po ataku na Związek Radziecki mówił w Parlamencie: Gdyby Hitler najechał piekło, udzieliłbym w Izbie Gmin najlepszych rekomendacji Lucyferowi. Manipulacje, wódka i milczenie... Sowiecki przywódca od początku prowadził swoje ulubione intrygi starał jak najbardziej utrudnić podróż i pobyt Rooseveltowi i Churchillowi, dlatego naciskał na odległy i niewygodny dla nich Teheran - największe miasto Bliskiego Wschodu, zajęte przez wojska brytyjskie i sowieckie. Zadufany w sobie amerykański prezydent był przekonany, że uwiedzie Stalina swoją błyskotliwością i elokwencją, co spowodowało, że momentami zachowywał się błazeńsko. Poruszający się na wózku inwalidzkim Roosevelt (skutek choroby Heinego- -Medina) został zresztą upokorzony już pierwszego dnia, ponieważ, ze względu na rzekome zagrożenie zamachem przygotowywanym na Wielką Trójkę (była to prawdopodobnie plotka sfabrykowana przez NKWD) i odległość ambasady amerykańskiej, musiał zamieszkać w naszpikowanej agentami i podsłu- NR 7 MAJ 2017 41

felieton historyczny chami ambasadzie sowieckiej. Miało to uniemożliwić Amerykaninowi jakiekolwiek poufne rozmowy z Churchillem. Sytuację dramatycznie pogarszał fakt, że zachodni przywódcy przyjechali na rozmowy nieprzygotowani, bez wspólnej strategii wobec żądań Stalina. Zamiast przeforsować logiczne i uzasadnione rozwiązania, które mogłyby zagwarantować powojenny ład i równowagę na świecie, dali się zmanipulować i determinowani strachem, przed nieprzewidywalnością polityki Stalina milcząco zgodzili się na wszystkie jego oczekiwania. Przede wszystkim obawiali się, że Stalin może zawrzeć separatystyczny pokój z Niemcami lub odmówić wsparcia Amerykanów w wojnie z Japonią. Milcząca zgoda, czyli postanowienia Milczenie podczas konferencji miało ogromne znaczenie w większości stawianych przez Stalina kwestii, w których Roosevelt i Churchill nie mieli uzgodnionego stanowiska lub różnili się w poglądach zachowywali milczenie (licząc na odwleczenie tematu), co Stalin jednoznacznie interpretował jako zgodę na proponowane przez siebie rozwiązanie i wielokrotnie później się na to powoływał. W ten sposób w milczeniu m.in. przehandlowano Polskę i kilka innych państw Europy Środkowo-Wschodniej. Ustalono, że Niemcy podzielone zostaną na strefy okupacyjne, a radziecka strefa przylegać będzie do Polski - przez nasz kraj przebiegały linie komunikacyjne do tej strefy, co przesądzało jego losy. Tę część protokołu utajniono. Wnioskował o to Roosevelt, który jesienią 1944 r. po raz czwarty chciał wygrać wybory prezydenckie i nie mógł ryzykować utraty głosów 7-milionowej i wpływowej Polonii amerykańskiej. Churchillowi było to również na rękę, ponieważ nie musiał drażnić polskiego rządu w Londynie, zachowując nad nim kontrolę. Nową granicę wschodnią Polski i ZSRR ustalono na tzw. linii Curzona (w rzeczywistości lord George Curzon nie był ani autorem koncepcji tej linii demarkacyjnej w 1920 r., ani jej zwolennikiem). Mołotow utożsamiał tę linię z granicą wytyczoną paktem Ribbentrop- -Mołotow, przeciwko czemu protestował Anthony Eden, brytyjski minister spraw zagranicznych. Stalinowi zależało na jak najszybszym utworzeniu drugiego frontu na zachodzie Europy, co miało odciążyć Armię Czerwoną, która od momentu ataku Niemiec na ZSRR ponosiła główny ciężar wojny. Otrzymał zapewnienie Roosevelta, że drugi front powstanie we Francji, w maju 1944 roku tu przegranym znowu był Churchill, któremu zależało 42

Przed rosyjską ambasadą Na zdjęciu od lewej: niezidentyfikowany brytyjski oficer; generał George C. Marshall, szef sztabu USA, ściska dłoń Archibald a Clark a Kerr a, brytyjskiego ambasadora w ZSRR; tłumacz Stalina; Harry Hopkins; Józef Stalin; minister spraw zagranicznych Mołotow i generał Woroszyłow podczas konferencji w Teheranie, 1 grudnia 1943 r.. na utworzeniu drugiego frontu w Grecji. W rzeczywistości lądowanie w Normandii miało miejsce dopiero 6 czerwca 1944 r. USA i Wielka Brytania zobowiązały się również do udzielenia pomocy oddziałom Josipa Broz-Tity w Jugosławii, przy jednoczesnym wycofaniu poparcia dla czetników i rezygnacji z inwazji na Bałkanach (poza Grecją przydzieloną do brytyjskiej strefy operacyjnej). Zadeklarowano utworzenie Organizacji Narodów Zjednoczonych oraz Europejskiej Komisji Doradczej, która miała zdecydować o powojennych losach Niemiec; Stalin zażądał dodatkowo wydzielenia sowieckiej strefy wpływów w Europie Wschodniej i krajach nadbałtyckich. Uczestnicy konferencji zobowiązali się, że żaden z krajów nie zawrze separatystycznego pokoju z Niemcami i będzie dążył do bezwarunkowej kapitulacji i likwidacji III Rzeszy. Dokonano podziału krajów Europy na strefy operacyjne Polska oczywiście znalazła się w strefie operacyjnej Armii Czerwonej. Oswajanie Stalina Obrady w Teheranie przebiegały w dość dziwnej i niezrozumiałej, zwłaszcza z dzisiejszego punktu widzenia, atmosferze. Zachodni przywódcy przylecieli do Teheranu z członkami swoich rodzin Roosevelt z synem i zięciem, a Churchill z dziećmi, Sarah i Randolphem, którzy uczestniczyli w części rozmów. Prawdopodobnie zamysłem było ocieplenie rozmów z sowieckim dyktatorem. Ocieplaniu miały również służyć sute kolacje-przyjęcia, podczas których alkohol miał skłonić gości do nieformalnych rozmów, zwierzeń i odkrywania kart (typowa zagrywka Stalina). Czasem przybierało to niespodziewany obrót, np. kiedy Churchill wręczył Stalinowi Seria znaczków pocztowych Znaczki upamiętniające konferencję w Teheranie, wydane w Republice Środkowoafrykańskiej - co dziwne, w 2011 r. rycerski miecz, dar od brytyjskiego monarchy Jerzego VI, ten przekazał go Mołotowowi, który ciężki miecz upuścił, omal nie obcinając sobie stopy. Uratował go jedynie refleks... kelnera. Polska w rękach Sowietów Bez wątpienia konferencja Wielkiej Trójki w Teheranie była kluczowym momentem II wojny światowej. Podjęto tam najważniejsze decyzje o końcowych etapach wojny i powojennych losach Europy, w tym Polski, zwłaszcza kształcie polskich granic i przynależności zachodni przywódcy praktycznie oddali Rzeczpospolitą we władanie Stalina. Konferencje w Jałcie i Poczdamie, mimo, że ważne z historycznego punktu widzenia, właściwie nie wniosły większych zmian do ustaleń z Teheranu, gdzie powstały ramy przyszłego świata były raczej wypełnieniem formy treścią, czyli uzgadnianiem kolejnych szczegółów. W niczym nie zmieniło to faktu, że Stalin, przy bierności Roosevelta i Churchilla, dostał to co chciał i umacniał tylko swoje zdobycze. Bardziej szczegółowo o konferencjach w Jałcie i Poczdamie w jednym z kolejnych wydań. Robert Galara Wiceprezes Galmet NR 7 MAJ 2017 43

A ++ ODNAWIALNE ŹRÓDŁA ENERGII BAFA Bundesamt für Wirtschaft und Ausfuhrkontrolle NAJLEPSZA POLSKA POMPA CIEPŁA Z EHPA-Q MAXIMA - POMPA CIEPŁA DO C.O. I C.W.U. PODLEGA DOFINANSOWANIU Maxima to pierwsza gruntowa pompa ciepła produkowana w Polsce wyróżniona Europejskim Znakiem Jakości EHPA-Q. Znak ten nadawany jest tylko najbardziej wydajnym i ekologicznym urządzeniom w Europie. Niezależnie od pory roku i temperatury na zewnątrz Maxima dostarcza ciepło niezbędne do ogrzania domu i wody. Produkujemy w Polsce www.galmet.com.pl