WOJEWÓDZKI OŚRODEK KOORDYNACYJNY. Załącznik nr 2a Wojewódzki Ośrodek Koordynujący (WOK), który nadzoruje realizację programu profilaktyki w podległym regionie-województwie tworzą: A/ kierownik WOK Pracą WOK zarządza kierownik WOK, który jest jednocześnie szefem Pracowni Kolposkopowej. Zastępcą kierownika WOK jest szef Pracowni Cytodiagnostyki. B/Pracownia Cytodiagnostyki WOK Struktura, zasady działania i organizacja Pracowni Cytodiagnostyki WOK 1.Personel Pracowni Cytodiagnostyki: Kierownik pracowni: Specjalista patomorfolog (wymagane doświadczenie z zakresu cytodiagnostyki), Od 1 do 4 patomorfologów z wieloletnim doświadczeniem w cytodiagnostyce ginekologicznej, w zależności od potrzeb danego województwa, Cytotechnicy: od 3 do 10 (w tym 1 starszy cytotechnik z ponad 15 letnim doświadczeniem w cytologii ginekologicznej), w zależności od potrzeb danego województwa. 2.Minimalny zakres świadczonych usług: Liczba badań wykonywana przez jednego cytotechnika min. 7 000 rocznie. Liczba badań wykonywanych przez pracownię min. 20 000 rocznie. 3. Aparatura: wysokiej jakości mikroskopy min. 3 sztuki; preferowane urządzenie do automatycznego wybarwiania preparatów (docelowo należy dążyć do wyposażenia wojewódzkiego ośrodka koordynującego w urządzenie do automatycznego wybarwiania preparatów). 4. Baza lokalowa: Placówki realizujące program na szczeblu wojewódzkim muszą spełniać wymagania określone w obowiązujących przepisach, w szczególności w: rozporządzeniu Ministra Zdrowi i Opieki Społecznej z dnia 21 września 1992r. w sprawie wymagań, jakim powinny odpowiadać pod względem fachowym i sanitarnym pomieszczenia i urządzenia zakładu opieki zdrowotnej (Dz.U. Nr 74 poz. 366 z późn. zm) w odniesieniu do zakładów opieki zdrowotnej; 5.Wymogi proceduralne cytodiagnostyki: - Barwienie preparatów metodą Papanicolau lub H + E; 1
- Preferowany system automatycznego wybarwiania preparatów cytologicznych i nakrywania szkiełek; - Ocena preparatu dokonywana przy użyciu mikroskopu spełniającego normy ISO; - Rozpoznanie cytologiczne formułuje starszy cytotechnik, a jego zgodność potwierdza patomorfolog; - W sytuacjach wątpliwych, dyskusyjnych i niejasnych oceny preparatu dokonuje patomorfolog pracujący w WOK; - Patomorfolog dokonuje powtórnej oceny wszystkich preparatów dodatnich oraz 10% preparatów klasyfikowanych jako ujemne (realizatorzy etapu diagnostycznego są zobowiązani do dostarczania do WOK wszystkich wyników dodatnich oraz 10% ujemnych); - Rozpoznanie podpisuje cytotechnik i patomorfolog-kierownik pracowni cytodiagnostyki; - W sytuacji nieprawidłowego wyniku cytologicznego zalecenia co do dalszego postępowania diagnostycznego wyznacza i podpisuje kierownik WOK, ginekolog kolposkopista; - Wynik wymazu cytologicznego jest wydawany w dwóch egzemplarzach; pierwszy egzemplarz jest odsyłany do lekarza pobierającego wymaz i stanowi źródło informacji dla pacjentki drugi egzemplarz jest własnością Pracowni Cytodiagnostyki. 4.Archiwizacja danych - Pracownia cytodiagnostyki prowadzi archiwum preparatów cytologicznych; czas przechowywania dla wyników dodatnich bezterminowo, ujemnych 5 lat - Pracownia przechowuje egzemplarz każdego wyniku cytologicznego - Wynik wymazu cytologicznego jest wprowadzany do komputerowej bazy danych przez pracowników admninistracyjnych Wojewódzkiego Ośrodka Koordynujacego. C/Pracownia Kolposkopowa WOK Struktura, zasady działania i organizacja Pracowni Kolposkopowej WOK. 1.Personel Pracowni Kolposkopowej WOK Kierownik Pracowni: specjalista ginekolog-położnik (II 0 stopień specjalizacji) z doświadczeniem z zakresu kolposkopii oraz ginekologii onkologicznej. Lekarze ginekolodzy - kolposkopiści (1-3 osoby) dysponujący doświadczeniem praktycznym w wykonywaniu kolposkopii oraz w onkologii ginekologicznej (ukończone certyfikowane kursy kolposkopowe). Dwie pielęgniarki przeszkolone w pracy gabinetu zabiegowego/kolposkopowego, pobierania i utrwalania wymazów cytologicznych, uzupełniania dokumentacji medycznej 2.Zakres wykonywanych badań: Wykonywanie kolposkopii u kobiet uczestniczących w programie profilaktyki, które mają nieprawidłowy wynik wymazu cytologicznego, Pobieranie celowanej biopsii, wyskrobin z kanału szyjki macicy, Wyznaczanie indywidualnego algorytmu dalszego postępowania. 2
3. Aparatura: kolposkop cyfrowy (opcjonalnie kolposkop optyczny), z możliwością archiwizacji obrazów i informacji w bazie danych min. 1 sztuka. 4.Wymogi proceduralne: - W Pracowni powinno się wykonywać minimum 500 kolposkopii rocznie - Badania powinny być wykonywane z wykorzystaniem kolposkopów optycznych i cyfrowych, wyposażonych w opcję archiwizowania obrazu. - Opis wykonanej kolposkopii powinien być dokonany na odpowiednim formularzu (patrz formularz badania kolposkopowego) i dołączony do dokumentacji pacjentki (pacjentka otrzymuje podpisaną kopię opisu badania). - Wynik badania kolposkopowego podpisuje kierownik Pracowni koposkopowej. - W sytuacji konieczności wykonania biopsji lub pobrania wyskrobin z kanału szyjki macicy, otrzymany materiał jest utrwalany i przekazywany wraz z czytelnie wypełnioną kartą badania patomorfologicznego do współpracującego z WOK Zakładu Patomorfologii. - Opis badania kolposkopowego powinien być wprowadzony do komputerowej bazy danych WOK. - W sytuacji wykonanej biopsji, dokumentacja wykonanej kolposkopii powinna być na bieżąco uzupełniana o wynik badania patomorfologicznego. 5.Archiwizacja danych Opis badania kolposkopowego, zachowane obrazy kolposkopowe, wyniki patomorfologiczne wykonanych biopsji powinny być archiwizowane w Pracowni Kolposkopowej bezterminowo, w postaci dokumentów, jak i danych zgromadzonych w odpowiednim programie komputerowym. D/Sekretariat WOK Struktura, zasady działania i organizacja Sekretariatu WOK 1.Personel Sekretariatu WOK szef sekretariatu WOK referent ds. uzupełniania komputerowej bazy danych. 2.Zakres czynności - organizowanie akcji indywidualnych zaproszeń do uczestniczenia w programie, - prowadzenie dokumentacji kobiet zgłaszających się na badanie (wypisywanie danych osobowych, zbieranie wywiadu, przeprowadzanie badań ankietowych itd.), - uzupełnianie komputerowej bazy danych WOK, - wydawanie wyników wymazów cytologicznych, - indywidualne wzywanie na badanie kobiet z nieprawidłowym wynikiem wymazu cytologicznego, - prowadzenie archiwizacji wyników badań realizowanych w WOK. 3
Do zadań Wojewódzkiego Ośrodka Koordynującego należy: - prowadzenie i monitorowanie przebiegu programu profilaktyki raka szyjki macicy w województwie po przez: prowadzenie etapu podstawowego i diagnostycznego programu profilaktyki wybór realizatorów etapu podstawowego i/lub diagnostycznego organizowanie pracy podmiotów uczestniczących w programie w realizacji etapu podstawowego i diagnostycznego sprawowanie nadzoru nad jakością cytodiagnostyki realizowane w ramach programu profilaktyki przez powtórną weryfikację wszystkich wyników nieprawidłowych-dodatnich ASC-US, ASC-H, AGC, LSIL, HSIL, rak) i 10% wyników ujemnych przez lekarza patomorfologa-kierownika pracowni cytodiagnostyki WOK weryfikowanie nieprawidłowych-dodatnich wyników badań cytologicznych za pomocą badania kolposkopowego i ewentualnie biopsji celowanej oraz pobrania wyskrobin z kanału szyjki macicy klasyfikowanie kobiet z nieprawidłowym wynikiem wymazu cytologicznego do grupy podwyższonego ryzyka rozwoju raka szyjki macicy i wyznaczanie indywyidualnego toku kontroli cytologicznych, częściej niż co 12 miesięcy. prowadzenia dokumentacji zgodnej z wymogami programu profilaktyki raka szyjki macicy, uzupełnianej o opis kolejnych badań kolposkopowych, wynik patomorfologiczny wykonanych biopsji celowanych prowadzenia i stałego aktualizowania komputerowej bazy danych WOK, która jest częścią składową centralnej bazy danych o programie prowadzenia archiwum wydanych wyników wymazów cytologicznych i zbiór preparatów, które powinny być przechowywane przez 5 lat jeśli wynik wymazu był prawidłowy i bezterminowo jeśli wynik był prawidłowy-dodatni prowadzenia wewnętrznego szkolenia w zakresie doskonalenia umiejętności cytotechników, patomorfologa oraz lekarzy ginekologów- kolposkopistów, średniego personelu medycznego i personelu pomocniczego uczestniczenia w szkoleniach organizowanych przez COK oraz kursach organizowanych w ramach realizacji Sektorowego Programu Operacyjnego Rozwoju Zasobów Ludzkich, Podnoszenia Umiejętności i kwalifikacji pracowników ochrony zdrowia Kryteria wyboru (oceny ofert) Wojewódzkich Ośrodków Koordynujących. 1.Oferent powinien zapewnić realizację podstawowych zadań WOK, które polegają na prowadzeniu i monitorowaniu przebiegu programu profilaktyki raka szyjki macicy w województwie poprzez: A/ wybór realizatorów etapu podstawowego i/lub diagnostycznego na terenie danego województwa, B/ prowadzenie etapu podstawowego i/lub diagnostycznego programu profilaktyki C/ organizowanie pracy podmiotów uczestniczących w programie w realizacji etapu podstawowego i diagnostycznego 4
D/ sprawowanie nadzoru nad jakością cytodiagnostyki realizowane w ramach programu profilaktyki przez powtórną weryfikację wszystkich wyników nieprawidłowych-dodatnich ASC-US, ASC-H, AGC, LSIL, HSIL, rak) i 10% wyników ujemnych przez lekarza patomorfologa - kierownika pracowni cytodiagnostyki WOK E/ weryfikowanie nieprawidłowych-dodatnich wyników badań cytologicznych za pomocą badania kolposkopowego i ewentualnie biopsji celowanej oraz pobrania wyskrobin z kanału szyjki macicy F/ klasyfikowanie kobiet z nieprawidłowym wynikiem wymazu cytologicznego do grupy podwyższonego ryzyka rozwoju raka szyjki macicy i wyznaczanie indywyidualnego toku kontroli cytologicznych częściej niż co 12 miesięcy. G/ prowadzenia dokumentacji zgodnej z wymogami programu profilaktyki raka szyjki macicy, uzupełnianej o opis kolejnych badań kolposkopowych, wynik patomorfologiczny wykonanych biopsji celowanych H/ prowadzenia i stałego aktualizowania komputerowej bazy danych WOK, która jest częścią składową centralnej bazy danych o programie I/prowadzenia archiwum wydanych wyników wymazów cytologicznych i zbiór preparatów, które powinny być przechowywane przez 5 lat jeśli wynik wymazu był prawidłowy i bezterminowo jeśli wynik był prawidłowy-dodatni J/prowadzenia wewnętrznego szkolenia w zakresie doskonalenia umiejętności cytotechników, patomorfologa oraz lekarzy ginekologów-kolposkopistów, średniego personelu medycznego i personelu pomocniczego K/uczestniczenia w szkoleniach organizowanych przez COK oraz kursach organizowanych w ramach realizacji Sektorowego Programu Operacyjnego Rozwoju Zasobów Ludzkich, Podnoszenia Umiejętności i kwalifikacji pracowników ochrony zdrowia. 2.Oferent powinien dysponować A/doświadczeniem praktycznym, udokumentowanym udziałem w programie profilaktyki raka szyjki macicy B/ znajomością zagadnień profilaktyki i wczesnego wykrywania raka szyjki macicy, w tym; cytodiagnostyki, systemu klasyfikacji wg. The Bethesda System, kolposkopii, jak również czynników ryzyka rozwoju raka szyjki macicy (udokumentowane certyfikowanymi szkoleniami specjalistycznymi) 3.Oferent powinien zapewniać A/wyspecjalizowaną kadrę dysponująca wiedzą teoretyczną i doświadczeniem praktycznym w prowadzeniu: - Pracowni Cytodiagnostyki (2-5 patomorfologów z doświadczeniem w cytodiagnostyce ginekologicznej, 3-10 cytotechników) - Pracowni Kolposkopii (lekarz ginekolog kolposkopista wykonujący co najmniej 500 kolposkopii rocznie z doświadczeniem z zakresu onkologii ginekologicznej, 1-3 ginekologów kolposkopistów, którzy ukończyli certyfikowany kurs kolposkopii); B/ zespół dysponujący doświadczeniem w pracy administracyjnej, w tym: 5
- prowadzeniu sekretariatu - obsłudze komputerowej bazy danych - organizowaniu szkoleń, kursów i zebrań - prowadzeniu i archiwizowaniu specjalistycznej dokumentacji medycznej C/ podstawowe przygotowanie logistyczne do organizacji WOK, w tym: -własną bazę lokalową, umożliwiająca organizację pracy: sekretariatu WOK, instalowanie komputerowej bazy danych o programie i archiwum pracowni cytodiagnostyki pracowni kolposkopowej -własnym zapleczem dydaktycznym, zapewniającym możliwość organizowania szkoleń z zakresu warunków realizacji programu. 6