Ciesz-Lab. Cieszyńskie Laboratorium Współpracy Scenariusz Zogniskowanego Wywiadu Pogłębionego FGI I Aranżacja dyskusji. Wyjaśnienie celów badania. Zakresu poruszanych tematów. Informacja o nagraniu przebiegu rozmowy i zapewnienie anonimowości Formuła aranżacyjna: Nasze dzisiejsze spotkanie jest jednym z działań podejmowanych w ramach projektu zatytułowanego Ciesz-Lab. Cieszyńskie Laboratorium Współpracy realizowanego w partnerstwie organizacji pozarządowej (Stowarzyszenie Wspierania Inicjatyw Gospodarczych DELTA PARTNER) oraz jednostki samorządu terytorialnego (Powiat Cieszyński). Projekt jest współfinansowany ze środków Unii Europejskiej z Europejskiego Funduszu Społecznego w ramach Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki, Priorytet V Dobre rządzenie, Działanie 5.4 Rozwój potencjału trzeciego sektora, Poddziałanie 5.4.2 Rozwój dialogu obywatelskiego. Celem projektu jest: wdrożenie nowoczesnych standardów współpracy międzysektorowej w powiecie cieszyńskim (PC) oraz zwiększenie jakości/efektywności współdziałania jednostek samorządu terytorialnego (JSC) i organizacji pozarządowych (NGO) na rzecz aktywizacji społeczności lokalnej; zwiększenie w PC aktywnego udziału NGO w konsultowaniu i tworzeniu polityk publicznych; wzrost zakresu wspólnego zaangażowania JST i NGO w diagnozowanie problemów lokalnych i jakości współpracy w PC; rozszerzenie zakresu i form współpracy JST i NGO w PC; podniesienie poziomu integracji NGO w PC oraz poprawa sytemu komunikacji międzysektorowej; Strona1
podniesienie kompetencji przedst. JST i NGO w zakresie realizacji nowoczesnych form współpracy międzysektorowej na rzecz poprawy kultury współpracy w PC. Celem ogólnym projektu jest rozszerzenie zakresu i form współpracy JST i NGO w powiecie cieszyńskim do czerwca 2015 r. Celem tego spotkania jest poznanie państwa opinii na temat kilku kluczowych problemów związanych z współpracą jednostek samorządu terytorialnego z organizacjami pozarządowymi. Zapraszając Państwa do udziału w badaniu zapewniamy poufność wszystkich wypowiedzi. Z jednej strony zobowiązuje nas do tego ustawa o ochronie danych, a z drugiej strony standardy i zasady etyki badawczej. Zarejestrowane wyniki tego badania posłużą jedynie do zbiorczego opracowania, w którym mogą pojawić się cytowane wypowiedzi respondentów w określonych tematach, jednakże w sposób uniemożliwiający identyfikację autorów tych wypowiedzi. Spotkanie, w którym Państwo uczestniczycie jest częścią badań przeprowadzanych wśród przedstawicieli jednostek samorządu terytorialnego oraz organizacji pozarządowych działających na terenie powiatu cieszyńskiego. II Prezentacja uczestników badania. Proszę się przedstawić i w kilku słowach powiedzieć czym się Państwo zajmują, jakie instytucje Państwo reprezentują? Co jest, Państwa zdaniem największym problemem związanym z współpracą jednostek samorządu terytorialnego z organizacjami pozarządowymi (krótko)? Strona2
III Tematy dyskusji: 1. Ocena aktualnego stanu współpracy jednostek samorządu terytorialnego z organizacjami pozarządowymi Proponuję na początek abyście Państwo podzielili się swoimi uwagami na temat: czy poprawa jakości, trafności, skuteczności, użyteczności polityk publicznych wymaga udziału organizacji pozarządowych oraz partnerów społecznych w tworzeniu i realizacji tych polityk? Jak wygląda współpraca jednostek samorządu terytorialnego i organizacji pozarządowych w zakresie tworzenia polityk publicznych 1? o czy organizacje pozarządowe uczestniczą w procesie ich uzgadniania? o czy organizacje pozarządowe uczestniczą w procesie monitorowania realizacji tych polityk? o czy istnieje ustalony, powszechnie znany i obowiązujący sposób (wzorzec) postępowania w obszarze uzgadniania i monitorowania realizacji polityk publicznych? Jak wygląda współpraca samorządu z organizacjami pozarządowymi w zakresie realizacji zadań publicznych? o jakie formy tej współpracy są stosowane? o czy stosowane formy współpracy stwarzają możliwość budowania współpracy długofalowej? o czy istnieje ustalony, powszechnie znany i obowiązujący sposób (wzorzec) postępowania w obszarze realizacji zadań publicznych? Czy jednostki samorządu terytorialnego stwarzają warunki sprzyjające społecznej aktywności ułatwiające mieszkańcom podejmowanie inicjatyw obywatelskich i tworzenie organizacji pozarządowych, wyrażanie opinii, podejmowanie się realizacji zadań i usług publicznych oraz uczestnictwo w zarządzaniu rozwojem lokalnym? 1 Lokalne polityki publiczne to suma systemowych i porządkowych działań na rzecz rozwiązania najważniejszych problemów, które dotykają mieszkańców lokalnych społeczności. Strona3
o czy funkcjonuje system wspierania inicjatyw obywatelskich i organizacji pozarządowych? o czy funkcjonuje system wspierania procesów integracji sektora organizacji pozarządowych? o czy funkcjonują tzw. partnerstwa lokalne? Jak teraz, po tym co sobie dotąd powiedzieliśmy, wygląda Państwa ocena współpracy jednostek samorządu terytorialnego z organizacjami pozarządowymi w powiecie cieszyńskim? Co jest największym mankamentem w tej współpracy a co, największym pozytywem? 2. Postulowane wzorce, procedury, standardy współpracy jednostek samorządu terytorialnego z organizacjami pozarządowymi Jak powinna wyglądać współpraca jednostek samorządu terytorialnego i organizacji pozarządowych w zakresie tworzenia polityk publicznych? o jak powinien wyglądać wzorzec postępowania w obszarze uzgadniania i monitorowania realizacji polityk publicznych? o jakie powinny obowiązywać zasady wzajemnego informowania się samorządu terytorialnego i organizacji pozarządowych o planach, zamierzeniach i kierunkach działań? Jak powinna wyglądać współpraca samorządu z organizacjami pozarządowymi w zakresie realizacji zadań publicznych? o jakie mechanizmy, Państwa zdaniem, mogły by usprawnić współpracę samorządu terytorialnego i organizacji pozarządowych przy realizacji zadań publicznych z wykorzystaniem form finansowych? o jakie mechanizmy, Państwa zdaniem, mogły by usprawnić współpracę samorządu terytorialnego i organizacji pozarządowych przy realizacji zadań publicznych z wykorzystaniem form niefinansowych? o jakie mechanizmy, Państwa zdaniem, mogły by urealnić partnerstwo projektowe w realizacji zadań publicznych? Strona4
Jakie rozwiązania powinny zostać zastosowane aby poprawić warunki sprzyjające społecznej aktywności? o poprzez system wspierania inicjatyw obywatelskich i organizacji pozarządowych; o poprzez system wspierania procesów integracji sektora organizacji pozarządowych; o poprzez łączenie zasobów, wiedzy, doświadczenia, współudziału, współdecydowania i współodpowiedzialności za kondycję wspólnoty lokalnej, jednostek samorządu, organizacji pozarządowych a także innych podmiotów lokalnych (np. przedsiębiorców)? Które z proponowanych tu rozwiązań są możliwe do wdrożenia prawie natychmiast? o co należałoby przedsięwziąć, aby przyspieszyć realizację proponowanych rozwiązań? o Jakie dostrzegacie Państwo najpoważniejsze bariery, z którymi należy się uporać aby wprowadzić te rozwiązania? IV Podsumowanie dyskusji. Wskazanie najważniejszych wniosków płynących z dyskusji. 1. Jak oceniamy aktualny stan współpracy jednostek samorządu terytorialnego z organizacjami pozarządowymi? 2. Jakie widzimy największe bariery dla tej współpracy: a. po stronie jednostek samorządu terytorialnego? b. po stronie organizacji pozarządowych? c. po stronie szeroko rozumianych warunków współpracy 3. Jakie procedury, standardy współpracy jednostek samorządu terytorialnego z organizacjami pozarządowymi: a. powinny zostać wprowadzone? b. są możliwe do wdrożenia już teraz? Strona5
c. jakich działań i z czyjej strony to wymaga: i. dla punktu a.? ii. dla punktu b.? Strona6
Podsumowanie wywiadów grupowych zogniskowanych Brak działań, które polegają na diagnozowaniu problemów lokalnych, a jest taka potrzeba, Wieloletnie umowy i programy współpracy, Środki finansowe to ważny element niwelowania problemów społecznych, Samorządy nie wykorzystują lokalne zasoby np. dzielenie się wyposażeniem, lokalami, Jasne zasady podziału zasobów ze strony samorządów dla podziału zasobów, Brak woli w społeczności do działań oddolnych, spontanicznych, niefinansowych, Większa dostępność do informacji o działaniach prowadzonych przez organizacje pozarządowe, Rada pożytku publicznego powinna się zająć korespondencją z organizacjami pozarządowymi, NGO mogą dać sygnał do JST o potrzebach społeczeństwa lokalnego, Należy konsultować się z organizacjami pozarządowymi przed realizacją inwestycji (wniosek z organizacji niewidomych), Organizacje pozarządowe powinny wykazać większość aktywność w proces konsultacji społecznych, Utworzyć procedury konsultacji z organizacjami pozarządowymi (również w zakresie realizacji inwestycji), Tworzenie rad/ciał doradczych, które będą zaangażowani w procedury konsultacji z organizacjami pozarządowymi, Organizacje są zainteresowane uczestnictwem w konsultacjach społecznych, ale wnioski powinny być przyjęte przez samorząd, Działaj Lokalnie żeby miasto się włączyło w ten program, i była stanowcza odmowa ze strony samorządu, Zasadne jest powoływanie grup roboczych, grup fokusowych do konsultacji społecznych Barierą są znaczne korekty budżetów zadań, Strona7
Organizacja ma wpływ na wybór ofert w ramach konkursów organizowanych w samorządach, Organizacje pozarządowe powinny brać udział w posiedzeniach komisji konkursowych, Brak samorządów w powiecie cieszyńskim, która by finansowała inicjatywy lokalne, W programach współpracy należy wpisać zapis o procedurze regrantingu o skuteczności decyduje przekonanie samorządowców o zasadności podejmowanych działań, Uproszczenie sposobów opisu dokumentów księgowych, należy wdrożyć przepisy o inicjatywie lokalnej, Organizacje pozarządowe mają problemy lokalowe Wiele organizacji pozarządowych nie chce się angażować na forum publicznym, nie chcą brać udziału, W Cieszynie jest procedura konsultacji aktów prawnych z radą pożytku publicznego, Brak jest przestrzeni dla zebrania opinii z organizacji pozarządowych w powiecie cieszyńskim, Informacja o politykach publicznych powinna trafiać do wszystkich organizacji, Powinno wspierać się organizacje w pisaniu wniosków, Powinien być utworzony inkubator III sektora, bo dzięki tej inicjatywie łatwiej będzie małym organizacjom pozarządowym, Tworzenia ciał konsultacyjno-eksperckich jest ważne dla budowy społeczeństwa obywatelskiego, Kooperacja czy indywidualne prace, Organizacje są zaproszone na konsultacje aktów prawnych na poziomie lokalnym. Strona8