86-200 Chełmno ul. Świętojerska 1, tel./fax (0-56) 686 00 41

86-200 Chełmno ul. Świętojerska 1, tel./fax (0-56) 686 00 41 www.pupchelmno.pl RANKING ZAWODÓW DEFICYTOWYCH I NADWYŻKOWYCH W POWIECIE CHEŁMIŃSKIM W I PÓŁROCZU 2008 ROKU Chełmno wrzesień 2008

Spis treści Wstęp... 2 1. Metodologia opracowania... 4 2. Analiza bezrobotnych według grup zawodowych... 8 3. Analiza ofert pracy według zawodów (grup zwodów)... 12 4. Analiza zawodów deficytowych i nadwyżkowych... 13 5. Analiza sytuacji osób bezrobotnych według sekcji PKD... 16 6. Struktura osób bezrobotnych i ofert pracy według sekcji PKD... 18 Wnioski... 19 1

Wstęp Monitoring zawodów jest procesem systematycznego obserwowania zjawisk zachodzących na rynku pracy, formułowania ocen, wniosków i ostrzeżeń dla systemu kształcenia zawodowego i szkolenia bezrobotnych. Monitoring określa popyt i podaż na poszczególnych rynkach zawodowo-terytorialnych. Opracowanie ma na celu przeprowadzenie monitoringu zawodów nadwyżkowych i deficytowych w powiecie chełmińskim a także koordynację kierunków kształcenia z potrzebami rynku pracy. Celem badania zawodów nadwyżkowych (tj. zawodów, na który występuje na rynku pracy mniejsze zapotrzebowanie niż liczba osób poszukujących pracy w tym zawodzie) i deficytowych (tj. zawodów, na który występuje na rynku pracy wyższe zapotrzebowanie niż liczba osób poszukujących pracy w tym zawodzie) przeprowadzonego w PUP jest stworzenie ich rankingów, które stanowią narzędzie dla monitoringu, czyli procesu obserwowania zjawisk zachodzących na lokalnym rynku pracy. Pozwoli on na ocenę i wnioski niezbędne dla prawidłowego funkcjonowania systemów: szkolenia bezrobotnych /określenie odpowiednich kierunków przekwalifikowań bezrobotnych, zapewniających większą efektywność organizowanych szkoleń/ oraz kształcenia zawodowego /dotyczy władz oświatowych oraz dyrekcji szkół/. Ma służyć lepszemu dopasowaniu kwalifikacji osób poszukujących pracy do oczekiwań pracodawców. Dzięki niemu nastąpi usprawnienie pracy poradnictwa zawodowego poprzez wskazanie zawodów deficytowych i nadwyżkowych. Monitoring ułatwi działania mające zaktywizować osoby długotrwale bezrobotne. Opracowanie to pozwoli m.in. pracownikom instytucji rynku pracy, przedstawicielom instytucji edukacyjnych na zapoznanie się ze skalą niedostosowania struktury zawodów/specjalności do potrzeb rynku pracy, a tym samym wskaże konieczność prowadzenia zintegrowanych działań na rzecz dostosowania systemu kształcenia do potrzeb rynku pracy. Raport zawiera analizę skali i struktury bezrobocia rejestrowanego w Powiatowym Urzędzie Pracy w Chełmnie w grupach i zawodach oraz popytu na pracę dla 2

poszczególnych zawodów z punktu widzenia zgłaszanych do Powiatowego Urzędu Pracy ofert pracy. Bada także zawody wykazujące deficytowość lub nadwyżkę pracowników. Podstawą opracowania analizy są załączniki 2 i 3 do sprawozdania MGiP-01 ( Bezrobotni oraz oferty pracy według zawodów i specjalności w I półroczu 2008 roku, Bezrobotni według rodzaju działalności ostatniego miejsca pracy oraz oferty pracy. Stan w I półroczu 2008 roku ). Analiza zawodów nadwyżkowych i deficytowych pozwoli na ocenę lokalnego rynku pracy i przeprowadzenia prognoz niezbędnych dla prawidłowego funkcjonowania systemów szkoleń oraz kształcenia zawodowego. 3

1. Metodologia opracowania Struktura klasyfikacji oparta jest na systemie pojęć, z których najważniejsze to: zawód, specjalność, umiejętności oraz kwalifikacje zawodowe. Zawód zdefiniowany został jako zbiór zadań (zespół czynności) wyodrębnionych w wyniku społecznego podziału pracy, wykonywanych stale lub z niewielkimi zmianami przez poszczególne osoby i wymagających odpowiednich kwalifikacji (wiedzy i umiejętności), zdobytych w wyniku kształcenia lub praktyki. Zawód może dzielić się na specjalności. Specjalność jest wynikiem podziału pracy w ramach zawodu, zawiera część czynności o podobnym charakterze (związanych z wykonywaną funkcją lub przedmiotem pracy), wymagających pogłębionej lub dodatkowej wiedzy i umiejętności, zdobytych w wyniku dodatkowego szkolenia lub praktyki. Umiejętność określono jako sprawdzoną możliwość wykonania odpowiedniej klasy zadań w ramach zawodu (specjalności), natomiast przez kwalifikacje zawodowe rozumiane są układy wiedzy i umiejętności wymagane do realizacji składowych zadań zawodowych. Dla celów klasyfikacji istotne są dwa aspekty kwalifikacji: poziom i specjalizacja. Poziom kwalifikacji potraktowano jako funkcję kompleksowości i zakresu umiejętności (kompleksowość umiejętności traktując jako czynnik ważniejszy), wynikających ze złożoności oraz zakresu zadań i obowiązków. Specjalizację kwalifikacji zdefiniowano natomiast przez rodzaj koniecznej wiedzy czy umiejętność posługiwania się określonymi urządzeniami i narzędziami lub przez rodzaj stosowanych materiałów czy produkowanych wyrobów albo rodzaj świadczonych usług. Kwalifikacje mogą być i często są nabywane w ramach systemu kursowego lub poprzez praktykę. Decydującym czynnikiem dla określenia, jak dany zawód powinien być sklasyfikowany, są wymagane kwalifikacje niezbędne do wykonania zadań i obowiązków, a nie sposób, w jaki te kwalifikacje są osiągane. 4

Wszystkie pozycje klasyfikacyjne opatrzone zostały symbolem cyfrowym (kodem). Grupy wielkie oznaczono symbolem jednocyfrowym, grupy duże - dwucyfrowym, grupy średnie - trzycyfrowym, a elementarne - czterocyfrowym. Poszczególnym zawodom i specjalnościom przyporządkowano kod sześciocyfrowy. Poszczególne grupy wielkie zawodów można scharakteryzować następująco: 1. Przedstawiciele władz publicznych, wyżsi urzędnicy i kierownicy Grupa ta obejmuje zawody, w których podstawowymi zadaniami są: planowanie, określanie i realizowanie podstawowych celów i kierunków polityki państwa, formułowanie przepisów prawnych oraz kierowanie działalnością jednostek administracji publicznej, a także sprawowanie funkcji zarządzania w przedsiębiorstwach lub ich wewnętrznych jednostkach organizacyjnych. 2. Specjaliści Grupa ta obejmuje zawody wymagające posiadania wysokiego poziomu wiedzy zawodowej, umiejętności oraz doświadczenia w zakresie nauk technicznych, przyrodniczych, społecznych, humanistycznych i pokrewnych. Ich głównymi zadaniami są: wdrażanie do praktyki koncepcji i teorii naukowych lub artystycznych, powiększanie dotychczasowego stanu wiedzy poprzez badania i twórczość oraz systematyczne nauczanie w tym zakresie. 3. Technicy i inny średni personel. Grupa ta obejmuje zawody wymagające wiedzy, umiejętności i doświadczenia niezbędnych do wykonywania głównie prac technicznych i podobnych, związanych z badaniem i stosowaniem naukowych oraz artystycznych koncepcji i metod działania. 4. Pracownicy biurowi. 5

Grupa ta obejmuje zawody wymagające wiedzy, umiejętności i doświadczenia niezbędnych do zapisywania, organizowania, przechowywania i wyszukiwania informacji, obliczania danych liczbowych, finansowych i statystycznych oraz wykonywania obowiązków wobec klientów, szczególnie związanych z operacjami pieniężnymi, organizowaniem podróży, informacjami i spotkaniami w zakresie biznesu. 5. Pracownicy usług osobistych i sprzedawcy Grupa ta obejmuje zawody wymagające wiedzy, umiejętności i doświadczenia, które są niezbędne do świadczenia usług ochrony, usług osobistych związanych m.in. z podróżą, prowadzeniem gospodarstwa, dostarczaniem żywności, opieką osobistą oraz do sprzedawania i demonstrowania towarów w sklepach hurtowych czy detalicznych. 6. Rolnicy, ogrodnicy, leśnicy i rybacy Grupa ta obejmuje zawody wymagające wiedzy, umiejętności i doświadczenia niezbędnych do uprawy i zbioru ziemiopłodów, zbierania owoców lub roślin dziko rosnących, uprawy i eksploatacji lasów, chowu i hodowli zwierząt, połowów lub hodowli ryb. 7. Robotnicy przemysłowi i rzemieślnicy Grupa ta obejmuje zawody wymagające wiedzy, umiejętności i doświadczenia niezbędnych do uzyskiwania i obróbki surowców, wytwarzania i naprawy towarów oraz budowy, konserwacji i naprawy dróg, konstrukcji i maszyn. Główne zadania wymagają znajomości i zrozumienia charakteru pracy, stosowanych materiałów, maszyn i wytwarzanych produktów. 8. Operatorzy i monterzy maszyn i urządzeń 6

Grupa ta obejmuje zawody wymagające wiedzy, umiejętności i doświadczenia niezbędnych do prowadzenia pojazdów i innego sprzętu ruchomego, nadzorowania, kontroli i obserwacji pracy maszyn i urządzeń przemysłowych na miejscu lub przy pomocy zdalnego sterowania oraz do montowania produktów z komponentów według ścisłych norm i metod. Wykonywanie zadań wymaga głównie posiadania wiedzy i zrozumienia zasad funkcjonowania obsługiwanych urządzeń. 9. Pracownicy przy pracach prostych Grupa ta obejmuje zawody, które wymagają niskich lub podstawowych umiejętności i niewielkiej wiedzy teoretycznej niezbędnych do wykonywania przeważnie prostych i rutynowych prac. Praca wykonywana jest przy zastosowaniu prostych narzędzi ręcznych i przy ograniczonej własnej inicjatywie i ocenie. W niektórych przypadkach wymaga pewnego wysiłku fizycznego. 10.Siły zbrojne W grupie tej klasyfikowani są żołnierze zawodowi służby stałej i kontraktowej oraz żołnierze zasadniczej i nadterminowej służby wojskowej. 7

2. Analiza bezrobotnych według grup zawodowych W Powiatowym Urzędzie Pracy w Chełmnie na koniec I półrocza 2008 roku zarejestrowanych było 2729 osób bezrobotnych, w tym 1679 kobiet i 90 absolwentów. Struktura bezrobocia według grup zawodów wygląda następująco (wybrane grupy zawodów, które stanowią więcej niż 5% ogółu bezrobotnych): robotnicy obróbki metali i mechanicy maszyn i urządzeń (kod grupy 72) stanowią 18,3% (kobiety 5,7%; absolwenci 0%) ogółu bezrobotnych, modelki, sprzedawcy i demonstratorzy (kod grupy 52) stanowią 11,1% (kobiety 17,4%; absolwenci 2,0%) ogółu bezrobotnych, pozostali robotnicy przemysłowi i rzemieślnicy (kod grupy 74) stanowią 10,2% (kobiety 10,8%; absolwenci 0%) ogółu bezrobotnych, pracownicy usług osobistych i ochrony (kod grupy 51) stanowią 9,8% (kobiety 14,2%; absolwenci 3,9%) ogółu bezrobotnych, pracownicy pozostałych specjalności (kod grupy 34) stanowią 9,5% (kobiety 13,5%; absolwenci 47,1%) ogółu bezrobotnych, górnicy i robotnicy budowlani (kod grupy 71) stanowią 6,9% (kobiety 0,5%; absolwenci 0%) ogółu bezrobotnych, pracownicy przy pracach prostych w handlu i usługach (kod grupy 91) stanowią 5,4% (kobiety 7,0%; absolwenci 0%) ogółu bezrobotnych, średni personel techniczny (kod grupy 31) stanowią 5,3% (kobiety 4,2%; absolwenci 7,8%) ogółu bezrobotnych. 8

Najliczniej prezentowane zawody to (do niniejszego opracowania zostały uwzględnione zawody reprezentowane przez 80 lub więcej osób): sprzedawca (522107) 230 osób, w tym 220 kobiet i 1 absolwent, ślusarz (722204) 141 osób, w tym 38 kobiet i 0 absolwentów, asystent ekonomiczny (341902) 125 osób, w tym 107 kobiet i 13 absolwentów, krawiec (743304) 89 osób, w tym 86 kobiet i 0 absolwentów, kucharz (512202) 89 osób, w tym 73 kobiety i 1 absolwent, Bardzo liczną grupę bezrobotnych stanowią osoby bez kwalifikacji zawodowych: bez kwalifikacji zawodowych (000000) 657 osób, w tym 416 kobiet i 39 absolwentów, Struktura napływu bezrobotnych w I półroczu 2008 r., według grup zawodów, wyglądała następująco (wybrane grupy zawodów, które stanowią więcej niż 5% ogółu bezrobotnych): robotnicy obróbki metali i mechanicy maszyn i urządzeń (kod grupy 72) stanowią 19,6% (kobiety 4,4%; absolwenci 2,3%) ogółu bezrobotnych, pracownicy pozostałych specjalności (kod grupy 34) stanowią 12,0% (kobiety 18,5%; absolwenci 36,2%) ogółu bezrobotnych, pozostali robotnicy przemysłowi i rzemieślnicy (kod grupy 74) stanowią 11,4% (kobiety 9,7%; absolwenci 4%) ogółu bezrobotnych, modelki, sprzedawcy i demonstratorzy (kod grupy 52) stanowią 9,5% (kobiety 17,9%; absolwenci 6,9%) ogółu bezrobotnych, pracownicy usług osobistych i ochrony (kod grupy 51) stanowią 8,6% (kobiety 13,7%; absolwenci 4,6%) ogółu bezrobotnych, górnicy i robotnicy budowlani (kod grupy 71) stanowią 7,2% (kobiety 0,4%; absolwenci 1,1%) ogółu bezrobotnych, średni personel techniczny (kod grupy 31) stanowią 7% (kobiety 4,1%; absolwenci 6,3) ogółu bezrobotnych, 9

Napływ bezrobotnych według zawodów kształtował się następująco (do niniejszego opracowania zostały uwzględnione zawody reprezentowane przez więcej niż 50 osób): sprzedawca (522107) 143 osoby, w tym 131 kobiet i 12 absolwentów, asystent ekonomiczny (341902) 117 osób, w tym 90 kobiet i 38 absolwentów, ślusarz (722204) 95 osób, w tym 14 kobiet i 0 absolwentów, mechanik samochodów osobowych (723105) 55 osób, w tym 0 kobiet i 1 absolwent, tokarz (722304) 53 osoby, w tym 12 kobiet i o absolwentów, kucharz (512201) 52 osoby, w tym 33 kobiety i 2 absolwentów, Liczną grupę napływających bezrobotnych stanowią osoby bez kwalifikacji zawodowych: bez zawodu (000000) 622 osoby, w tym 348 kobiety i 102 absolwentów, Na koniec I półrocza 2008 roku w Powiatowym Urzędzie Pracy w Chełmnie zarejestrowanych było 90 osób do 12 miesięcy od daty ukończenia szkoły (absolwentów), w tym 67 kobiet. Wśród tej grupy bezrobocie generowane jest przede wszystkim w sześciu dużych grupach zawodowych (wybrane grupy zawodów, ze wskaźnikiem powyżej 7%): pracownicy pozostałych specjalności (kod grupy 34) 47,1%, kobiety 44,4% osób do 12 miesięcy od daty ukończenia szkoły, pozostali specjaliści (kod grupy 24) 19,6%, kobiety 19,4% osób do 12 miesięcy od daty ukończenia szkoły, średni personel techniczny (kod grupy 31) 7,8%, kobiety 8,3% osób do 12 miesięcy od daty ukończenia szkoły. Wśród osób zarejestrowanych w okresie do 12 miesięcy od daty ukończenia szkoły najwięcej jest osób w zawodach (wybrano zawody reprezentowane przez co najmniej 10 osób): asystent ekonomiczny (341903) - 13 osób, w tym 6 kobiet, 10

Również bez zawodu w tej grupie bezrobotnych zarejestrowanych jest 39 osób, w tym 31 kobiet. Na szczególną uwagę zasługują również osoby zarejestrowane jako osoby bezrobotne powyżej 12 miesięcy. Na koniec I półrocza 2008 roku liczba tych osób równa była 853 (w tym 582 kobiety). Wśród tej grupy osób najliczniej występują następujące grupy zawodowe (wybrano grupy ze wskaźnikiem większym niż 8%): robotnicy obróbki metali i mechanicy maszyn i urządzeń (kod grupy 72) 16,9%, w tym 7,3% kobiet wśród osób zarejestrowanych powyżej 12 miesięcy, modelki, sprzedawcy i demonstratorzy (kod grupy 52) 13,7%, w tym 19,3% kobiet wśród osób zarejestrowanych powyżej 12 miesięcy, pracownicy usług osobistych i ochrony (kod grupy 51) 10,2%, w tym 14,4% kobiet wśród osób zarejestrowanych powyżej 12 miesięcy, pracownicy przy pracach prostych w handlu i usługach (kod grupy 91) 8,5%, w tym 9,3% kobiet wśród osób zarejestrowanych powyżej 12 miesięcy, Również bez zawodu w tej grupie bezrobotnych zarejestrowanych jest 77 osób, w tym 49 kobiet. 11

3. Analiza ofert pracy według zawodów (grup zawodów) W I półroczu 2008 roku do Powiatowego Urzędu Pracy w Chełmnie zostało zgłoszonych 681 ofert pracy. Badając strukturę ofert pracy, sytuacja przedstawia się następująco (wybrane grupy zawodów, które stanowią więcej niż 6% ogółu bezrobotnych): pracownicy przy pracach prostych w handlu i usługach (kod grupy 91) 35,5% z ogółu złożonych ofert pracy, pracownicy obsługi biurowej (kod grupy 41) 16% z ogółu złożonych ofert pracy, modelki, sprzedawcy i demonstratorzy (kod grupy 52) 10,6% z ogółu złożonych ofert pracy, pracownicy pozostałych specjalności (kod grupy 34) 10,1% z ogółu złożonych ofert pracy. Największe zapotrzebowanie na rynku pracy wystąpiło w następujących zawodach (powyżej 60 ofert): robotnik gospodarczy (914103) 221 ofert pracy, pracownik biurowy (419101) 82 ofert pracy, sprzedawca (522107) 72 oferty pracy. 12

4. Analiza zawodów deficytowych i nadwyżkowych Przez zawód deficytowy należy rozumieć taki zawód, na który występuje wyższe zapotrzebowanie na rynku pracy, niż liczba osób poszukujących pracy w tym zawodzie. Zawód nadwyżkowy to zawód, w którym liczba osób poszukujących pracy jest wyższa, niż zapotrzebowanie na ten zawód na rynku pracy. Zawody zrównoważone to zawody, w których liczba szukających pracy w danym zawodzie jest podobna to liczby ofert pracy w zawodzie. Zawody nadwyżkowe i deficytowe określane są za pomocą średniej miesięcznej nadwyżki deficytu podaży siły roboczej, która stanowi różnicę między średnią miesięczną liczbą zarejestrowanych bezrobotnych w danym zawodzie w I półroczu 2008 roku, a średnią miesięczną liczbą ofert pracy zgłoszonych w tym zawodzie w tym okresie. Poniżej zostały przedstawione grupy zawodów (kod grupy w nawiasie) według wskaźnika intensywności nadwyżki/deficytu zawodów: Wartość 0,0000 (nie było żadnej oferty pracy) osiągnęły: - leśnicy i rybacy (63), - ogrodnicy (62), - siły zbrojne (01), - rolnicy (61), - rolnicy i rybacy pracujący na własne potrzeby (64). 13

Zawody nadwyżkowe występują w następujących grupach zawodów: KOD GRUPA ZAWODÓW WARTOŚĆ "32" ŚREDNI PERSONEL W ZAKRESIE NAUK BIOLOGICZNYCH I OCHRONY ZDROWIA 0,0145 "23" SPECJALIŚCI SZKOLNICTWA 0,0455 "24" POZOSTALI SPECJALIŚCI 0,0484 "31" ŚREDNI PERSONEL TECHNICZNY 0,1048 "21" SPECJALIŚCI NAUK FIZYCZNYCH, MATEMATYCZNYCH I TECHNICZNYCH 0,1053 "72" ROBOTNICY OBRÓBKI METALI I MECHANICY MASZYN I URZĄDZEŃ 0,1254 "74" POZOSTALI ROBOTNICY PRZEMYSŁOWI I RZEMIEŚLNICY 0,1337 "73" ROBOTNICY ZAWODÓW PRECYZYJNYCH, CERAMICY, WYTWÓRCY WYROBÓW GALANTERYJNYCH, ROBOTNICY POLIGRAFICZNI I POKREWNI 0,1429 "71" GÓRNICY I ROBOTNICY BUDOWLANI 0,1574 "22" SPECJALIŚCI NAUK PRZYRODNICZYCH I OCHRONY ZDROWIA 0,1667 "81" OPERATORZY MASZYN I URZĄDZEŃ WYDOBYWCZYCH I PRZETWÓRCZYCH 0,2000 "51" PRACOWNICY USŁUG OSOBISTYCH I OCHRONY 0,3023 "34" PRACOWNICY POZOSTAŁYCH SPECJALNOŚCI 0,3812 "52" MODELKI, SPRZEDAWCY I DEMONSTRATORZY 0,5035 "82" OPERATORZY I MONTERZY MASZYN 0,5789 "83" KIEROWCY I OPERATORZY POJAZDÓW 0,6000 "93" ROBOTNICY POMOCNICZY W GÓRNICTWIE, PRZEMYŚLE, BUDOWNICTWIE I TRANSPORCIE 0,7391 Zawody deficytowe: - robotnicy pomocniczy w rolnictwie, rybołówstwie i pokrewni (92) 1 - pracownicy obrotu pieniężnego i obsługi klientów (42) 1,75 - pracownicy obsługi biurowej (41) 4,1923 - pracownicy przy pracach prostych w handlu i usługach (91) 6,7222 W Powiatowym Urzędzie Pracy w Chełmnie występuje 318 zawodów (bezrobotni zarejestrowani z konkretnym zawodem bądź oferty pracy zgłoszone w zawodzie). Wskaźnik MAX występuje w 33 zawodach, 258 zawodów nadwyżkowych (wskaźnik 0,0000 aż w 226), 14 zawodów jest deficytowych, 13 wykazuje równowagę. 14

Zdecydowana większość grup zawodów to zawody nadwyżkowe. Poniższa tabela przedstawia ranking zawodów generujących długotrwałe bezrobocie w powiecie chełmińskim w I półroczu 2008 r. z podziałem na grupy zawodów. Grupy zawodów uszeregowane zostały od najwyższego do najniższego wskaźnika. Kod grupy zawodów Nazwa grupy zawodów Wskaźnik długotrwałego bezrobocia 2 3 4 "63" LEŚNICY I RYBACY 1 ROBOTNICY POMOCNICZY W ROLNICTWIE, RYBOŁÓWSTWIE I "92" POKREWNI 0,8000 ROBOTNICY POMOCNICZY W GÓRNICTWIE, PRZEMYŚLE, "93" BUDOWNICTWIE I TRANSPORCIE 0,5915 "91" PRACOWNICY PRZY PRACACH PROSTYCH W HANDLU I USŁUGACH 0,5893 "73" ROBOTNICY ZAWODÓW PRECYZYJNYCH, CERAMICY, WYTWÓRCY WYROBÓW GALANTERYJNYCH, ROBOTNICY POLIGRAFICZNI I POKREWNI 0,5714 OPERATORZY MASZYN I URZĄDZEŃ WYDOBYWCZYCH I PRZETWÓRCZYCH 0,5238 "81" "61" ROLNICY 0,4697 "41" PRACOWNICY OBSŁUGI BIUROWEJ 0,4681 "52" MODELKI, SPRZEDAWCY I DEMONSTRATORZY 0,4609 "82" OPERATORZY I MONTERZY MASZYN 0,4286 "83" KIEROWCY I OPERATORZY POJAZDÓW 0,4211 "42" PRACOWNICY OBROTU PIENIĘŻNEGO I OBSŁUGI KLIENTÓW 0,4167 "62" OGRODNICY 0,4000 "51" PRACOWNICY USŁUG OSOBISTYCH I OCHRONY 0,3873 "72" ROBOTNICY OBRÓBKI METALI I MECHANICY MASZYN I URZĄDZEŃ 0,3456 "64" ROLNICY I RYBACY PRACUJĄCY NA WŁASNE POTRZEBY 0,3333 "71" GÓRNICY I ROBOTNICY BUDOWLANI 0,3125 "31" ŚREDNI PERSONEL TECHNICZNY 0,3091 "23" SPECJALIŚCI SZKOLNICTWA 0,3043 "34" PRACOWNICY POZOSTAŁYCH SPECJALNOŚCI 0,3010 "74" POZOSTALI ROBOTNICY PRZEMYSŁOWI I RZEMIEŚLNICY 0,2938 ŚREDNI PERSONEL W ZAKRESIE NAUK BIOLOGICZNYCH I OCHRONY ZDROWIA 0,2841 "32" "21" SPECJALIŚCI NAUK FIZYCZNYCH, MATEMATYCZNYCH I TECHNICZNYCH 0,2632 "22" SPECJALIŚCI NAUK PRZYRODNICZYCH I OCHRONY ZDROWIA 0,2222 "24" POZOSTALI SPECJALIŚCI 0,1429 "01" SIŁY ZBROJNE 0,0000 15

5. Analiza sytuacji osób bezrobotnych według sekcji PKD Struktura bezrobotnych wg rodzaju działalności ostatniego miejsca pracy oraz sekcji PKD w powiecie chełmińskim w I półroczu 2008 r. przedstawia się następująco: Bezrobotni zarejestrowani w I-półroczu Bezrobotni stan w końcu I- półrocza Sekcja PKD Rolnictwo, łowiectwo i leśnictwo 14 60 Rybactwo 0 0 Górnictwo 0 0 Przetwórstwo przemysłowe 287 438 Wytwarzanie i zaopatrywanie w energię elektryczną, gaz, wodę 0 0 Budownictwo 52 67 Handel hurtowy i detaliczny; naprawa pojazdów samochodowych, motocykli oraz artykułów użytku osobistego i domowego 103 192 Hotele i restauracje 6 16 Transport, gospodarka magazynowa i łączność 6 16 Pośrednictwo finansowe 2 6 Obsługa nieruchomości, wynajem i usługi związane z prowadzeniem działalności gospodarczej 8 10 Administracja publiczna i obrona narodowa; obowiązkowe ubezpieczenia społeczne i powszechne ubezpieczenie zdrowotne 312 445 Edukacja 9 29 Ochrona zdrowia i pomoc społeczna 23 63 Działalność usługowa komunalna, społeczna i indywidualna, pozostała 812 854 Gospodarstwa domowe zatrudniające pracowników 0 8 Organizacje i zespoły eksterytorialne 0 0 Działalność nie zidentyfikowana 0 0 Ogółem 1634 2204 16

Analiza danych wskazała, że w powiecie chełmińskim zgłoszono 681 ofert pracy. Mniej ofert pracy w stosunku do zarejestrowanych osób w I półroczu 2008 r. wpłynęło w następujących sekcjach PKD: - osoby pracujące w rolnictwie, łowiectwie i leśnictwie, - osoby pracujące w ochronie zdrowia i pomocy społecznej, - osoby pracujące w przetwórstwie przemysłowym, - osoby pracujące w budownictwie, - osoby pracujące w sekcji działalność usługowa komunalna, społeczna i indywidualna, pozostała. Więcej ofert pracy w stosunku do zarejestrowanych osób w I półroczu 2008 r. wpłynęło w następujących sekcjach PKD: - wytwarzanie i zaopatrywanie w energię elektryczną, gaz, wodę, - pracowników zatrudnionych w handlu hurtowym i detalicznym lub naprawiających pojazdy samochodowe, motocykle, artykuły użytku osobistego i domowego, - hotele i restauracje, - transport, gospodarka magazynowa i łączność, - pośrednictwo finansowe, - administracja publiczna i obrona narodowa; obowiązkowe ubezpieczenia społeczne i powszechne ubezpieczenie zdrowotne, - edukacja, - obsługa nieruchomości, wynajem i usługi związane z prowadzeniem działalności gospodarczej. 17

6. Struktura osób bezrobotnych i ofert pracy według sekcji PKD: Poniższa tabela przedstawia strukturę bezrobotnych i ofert pracy według PKD w powiecie chełmińskim w I kwartale 2008 r.: Bezrobotni zarejestrowani w I-półroczu Bezrobotni stan w końcu I- półrocza Oferty pracy zgłoszone w I- półroczu Oferty pracy stan w I- półrocza Sekcja PKD Rolnictwo, łowiectwo i leśnictwo 0,8568 2,7223 0,4405 0,0000 Rybactwo 0,0000 0,0000 0,0000 0,0000 Górnictwo 0,0000 0,0000 0,0000 0,0000 Przetwórstwo przemysłowe 17,5643 19,8730 10,5727 17,4419 Wytwarzanie i zaopatrywanie w energię elektryczną, gaz, wodę 0,0000 0,0000 0,2937 0,0000 Budownictwo 3,1824 3,0399 4,6990 15,1163 Handel hurtowy i detaliczny; naprawa pojazdów samochodowych, motocykli oraz artykułów użytku osobistego i domowego 6,3035 8,7114 16,1527 24,4184 Hotele i restauracje 0,3672 0,7260 3,5242 4,6512 Transport, gospodarka magazynowa i łączność 0,3672 0,7260 1,7621 5,8140 Pośrednictwo finansowe 0,1224 0,2722 1,7621 0,0000 Obsługa nieruchomości, wynajem i usługi związane z prowadzeniem działalności gospodarczej 0,4896 0,4537 1,4684 0,0000 Administracja publiczna i obrona narodowa; obowiązkowe ubezpieczenia społeczne i powszechne ubezpieczenie zdrowotne 19,0942 20,1906 53,0103 23,2558 Edukacja 0,5508 1,3158 1,9090 0,0000 Ochrona zdrowia i pomoc społeczna 1,4076 2,8584 1,7621 3,4884 Działalność usługowa komunalna, społeczna i indywidualna, pozostała 49,6940 38,7477 2,6432 5,8140 Gospodarstwa domowe zatrudniające pracowników 0,0000 0,3630 0,0000 0,0000 Organizacje i zespoły eksterytorialne 0,0000 0,0000 0,0000 0,0000 Działalność nie zidentyfikowana 0,0000 0,0000 0,0000 0,0000 Ogółem 100 100 100 100 W najtrudniejszej sytuacji w powiecie chełmińskim znalazły się osoby bezrobotne, które przed rejestracją w Urzędzie Pracy związane były: - z działalnością usługową komunalną, społeczną i indywidualną, pozostałą (38,74%). 18

Wnioski Powyższa analiza pokazała ogólny zarys struktury bezrobotnych i ofert pracy w powiecie chełmińskim. Wyszczególnione zostały zawody reprezentowane przez największą liczbę osób zarejestrowanych w urzędzie pracy oraz oferty pracy w zawodach. Wyniki przeprowadzonego monitoringu zawodów deficytowych i nadwyżkowych w oparciu o statystykę rynku pracy nie są w stanie określić w pełni rzeczywistej skali zjawiska w przedmiotowym zakresie. Jest to spowodowane tym, że nie wszystkie wolne miejsca pracy zgłaszane są przez pracodawców do urzędów pracy. Ponadto należy brać również pod uwagę fakt, że coraz więcej bezrobotnych może być sklasyfikowanych w wielu zawodach, ale w momencie sporządzania sprawozdań statystycznych - zawarci są w systemie ewidencji komputerowej pod jednym kodem zawodu. Reasumując jednak możemy stwierdzić, że po pierwsze znaczna część bezrobotnych to osoby bez kwalifikacji lub posiadające je na poziomie średnim lub zasadniczym, na co wskazują zawody o najwyższej liczbie osób bezrobotnych. Istotnym elementem charakteryzującym osoby bezrobotne jest duży udział kobiet w poszczególnych zawodach. Zawodem charakteryzującym się największą liczbą zarejestrowanych osób bezrobotnych na koniec I półrocza 2008 r. (230) jest zawód sprzedawcy. Należy również zwrócić uwagę na fakt, że wśród zarejestrowanych bezrobotnych największą grupę stanowią bezrobotni bez kwalifikacji zawodowych (657). Nie wszystkie oferty pracy, jakie pojawiają się na rynku pracy są zgłaszane w Powiatowym Urzędzie Pracy, ale i z drugiej strony nie wszyscy bezrobotni rejestrują się, niezależnie od wykształcenia. Należy zwrócić uwagę na kilka zasadniczych rzeczy. Osoby posiadające wykształcenie wyższe (i nie tylko) często szukają pracy na własną rękę, wszystkimi dostępnymi metodami, na samym końcu kierują się do urzędu pracy, jeśli zaś chodzi o pracodawców, oni również korzystają z innych metod szczególnie jeśli chodzi o prace wysoce wyspecjalizowane, wymagające dużych kwalifikacji i doświadczenia. Warto zwrócić na to uwagę i sprawić, aby młodzi 19

ludzie kończący naukę samodzielnie potrafili doskonalić swoje umiejętności i podnosić kwalifikacje w celu szybkiego znalezienia odpowiedniego zatrudnienia. Niepokojące jest to, iż zawody o największej liczbie absolwentów charakteryzują się również największą liczbą napływających bezrobotnych oraz tych zarejestrowanych w Powiatowym Urzędzie Pracy. W porównaniu z raportem zawodów deficytowych i nadwyżkowych za I półrocze 2007 r. można stwierdzić iż nastąpił znaczny spadek osób bezrobotnych w poszczególnych zawodach ale zarazem zmniejszyła się liczba zgłoszonych ofert pracy. Analiza, którą Państwu przekazujemy nie jest w stanie w pełni oddać złożoności problemu na lokalnym rynku pracy. Opiera się ona bowiem na danych z rejestrów Powiatowego Urzędu Pracy dotyczących bezrobotnych i ofert pracy. Nie ma natomiast możliwości objęcia analizą osób faktycznie nie pracujących a nie będących w oficjalnych rejestrach. Dotyczy to także ofert pracy, w przypadku których trudno jest ustalić jaki ich odsetek nie zostaje zgłoszony do urzędów pracy. 20