BAROMETR BEZPIECZEŃSTWA W OBROCIE GOSPODARCZYM. - raport

BAROMETR BEZPIECZEŃSTWA W OBROCIE GOSPODARCZYM - raport

Spis treści Barometr Bezpieczeństwa Badanie 3 Barometr Bezpieczeństwa 4 BOG w grupach 5 Terminowość regulowania płatności 6 Najtrudniejsze do odzyskania kwoty naleŝności 7 Nieterminowe regulowanie płatności jako przeszkoda w prowadzeniu działalności gospodarczej 8 Sposoby radzenia sobie z przeterminowanymi wierzytelnościami 9 WydłuŜenie terminów spłaty faktur 10 Podsumowanie 11 Szczegółowe wyniki badania 12 InfoMonitor budujemy bezpieczeństwo w obrocie gospodarczym 2

Badanie Zatory płatnicze oraz zaległe i stracone zobowiązania stanowią waŝne zagadnienie w Ŝyciu gospodarczym. Biorąc pod uwagę konsekwencje zaległości płatniczych InfoMonitor Biuro Informacji Gospodarczej S.A. (InfoMonitor), Biuro Informacji Kredytowej S.A. (BIK), Związek Banków Polskich (ZBP) i Pentor Research International (Pentor) dostrzegły potrzebę monitorowania rozmiarów tego zjawiska w obrocie gospodarczym i jego zmian w czasie. Odpowiedzią jest zapoczątkowane w listopadzie 2007 r. regularnie przeprowadzane badanie wśród przedsiębiorców mierzące poziom bezpieczeństwa w obrocie gospodarczym. Podstawowym wskaźnikiem prezentującym poziom oraz zmiany badanego zjawiska jest BOG wskaźnik bezpieczeństwa w obrocie gospodarczym. Badanie przeprowadzono z pracownikami trzech segmentów firm. Respondentami były osoby odpowiedzialne za finanse firmy. Zrealizowano 200 efektywnych wywiadów w grupach: dostawców usług finansowych, którzy stanowili 3 próby (banki, spółdzielcze kasy oszczędnościowo-kredytowe, ubezpieczyciele, firmy wydające karty kredytowe, firmy leasingowe, firmy zajmujące się wykupywaniem długów i faktoringiem, spółki udzielające poŝyczek), dostawców usług masowych 3 próby (spółdzielnie lub wspólnoty mieszkaniowe, dostawcy energii elektrycznej, wodociągi, dostawcy innych usług komunalnych, dostawcy gazu, dostawcy telewizji satelitarnej lub kablowej, przedsiębiorstwa komunikacji miejskiej, operatorzy telekomunikacyjni) i w grupie przedsiębiorców 30%. Badanie przeprowadzono w dniach od 8 do 11 sierpnia. PosłuŜono się metodą wywiadów telefonicznych wspomaganych komputerowo CATI. InfoMonitor budujemy bezpieczeństwo w obrocie gospodarczym 3

Barometr Bezpieczeństwa W odczuciu przedsiębiorców w ciągu ostatnich 3 miesięcy nieznacznie wzrosło bezpieczeństwo w obrocie gospodarczym. Po okresie wyraźnego spadku zauwaŝalnego zwłaszcza na przełomie roku, po raz pierwszy zanotowano wzrost współczynnika. 25,71 22,19 20,7 21,06 11'2007 02'2008 05'2008 09'2008 Ogółem Do stworzenia wskaźnika wykorzystano metodę standaryzowanych sum. Wskaźnik moŝe przyjmować wartości z zakresu od -100 do 100. Wzrost jego wartości oznacza poprawę oceny bezpieczeństwa w obrocie gospodarczym. Wartość wskaźnika w sierpniu jest dodatnia 21,06 i o 0,36 wyŝsza od odnotowanej w pomiarze majowym. InfoMonitor budujemy bezpieczeństwo w obrocie gospodarczym 4

BOG w grupach Poprawa sytuacji w głównej mierze spowodowana jest przez wzrosty w sektorze dostawców usług masowych. Zanotowane zmiany w znacznej mierze niwelują spadki obserwowane w ciągu ostatnich dwóch pomiarów. 11'2007; 22,77 02'2008; 19,02 05'2008; 21,9 09'2008; 16,05 W sierpniu 2008 r. wskaźnik bezpieczeństwa w obrocie gospodarczym (BOG) przyjął wartość 16,05 punktów w przypadku dostawców usług finansowych, co stanowi spadek w stosunku do maja 2008 o 5,85 punktu. Dostawcy usług finansowych 11'2007; 26,59 02'2008; 19,95 05'2008; 14,2 09'2008; 24,32 W przypadku dostawców usług masowych wskaźnik wyniósł 24,32 punkty jest to bardzo wyraźny wzrost w porównaniu do poprzedniej fali badania (o 10,12 w porównaniu do poprzedniego pomiaru). Dostawcy usług masowych 11'2007; 29,2 02'2008; 29,82 05'2008; 27,9 09'2008; 24,67 Dla wskaźnika w grupie przedsiębiorców odnotowano spadek o 3 do poziomu 24,67 punktów. Przedsiębiorcy InfoMonitor budujemy bezpieczeństwo w obrocie gospodarczym 5

Terminowość regulowania płatności Blisko co czwarty pytany (2) deklaruje, Ŝe terminowe wpłaty nie przekraczają połowy wszystkich regulowanych wobec nich naleŝności. Co ciekawe, zdarzają się firmy (), wobec których ani jedna płatność nie jest regulowana terminowo! Największa grupa spośród badanych (3) deklaruje, Ŝe terminowe wpłaty plasują się u nich pomiędzy 5, a 7 wszystkich naleŝności. W dość dobrej sytuacji znajduje się około 40% ankietowanych, więcej niŝ 7 zobowiązań otrzymują oni w terminie, ale tak naprawdę zaledwie wszystkich otrzymuje płatności terminowo. Jaki procent naleŝności, wobec Pana(i) firmy /banku płacony jest zgodnie z terminem? 2 40% Ogółem 08.08 1 3 30% 0% Od do Od 1do 2 Od 2 do 50% Od 5 do 7 Od 7 do 90% PowyŜej 90% Nie wiem, trudno powiedzieć InfoMonitor budujemy bezpieczeństwo w obrocie gospodarczym 6

Najtrudniejsze do odzyskania kwoty naleŝności Firmy mają największy problem z egzekucją bardzo duŝych kwot, przekraczających 5000 złotych tak wskazało 4 respondentów, czyli niemal co drugi pytany, albo kwot najmniejszych, nieprzekraczających 1000 złotych. Kwoty pomiędzy 1000 a 5000 zł są wyraźnie rzadziej wskazywane przez respondentów. Zgodnie z oczekiwaniami przedstawiciele usług masowych (49%) najczęściej mają problemy z wyegzekwowaniem kwot do 1000 zł, natomiast to przedsiębiorcy (6) przede wszystkim wskazują na naleŝności przekraczające 5000zł jako najtrudniejsze do wyegzekwowania. (szczegółowe zestawienie rozkładu badania w poszczególnych grupach strona 16). Ze ściągnięciem jakiej wysokości kwot od pojedynczych dłuŝników są największe problemy (źródło: PENTOR dla InfoMonitora) 3 4 poniŝej 1000 zł od 1000 do 2000 zł pomiędzy 2000 a 5000 zł powyŝej 5000 zł InfoMonitor budujemy bezpieczeństwo w obrocie gospodarczym 7

Nieterminowe regulowanie płatności jako przeszkoda w prowadzeniu działalności gospodarczej Podobnie jak w poprzednich kwartałach, badani uznają za znaczny problem nieterminowe regulowanie płatności przez kontrahentów. Dokonując oceny powagi tego problemu na czterostopniowej skali, gdzie 1 oznacza powaŝne, a 4 niewielkie utrudnienie, aspekt ten zarówno obecnie, jak i w maju 2008, został oceniony średnio na 2 punkty. Rangę problemu niezmiennie ocenili takŝe przedstawiciele sektora finansowego na 2,1, i przedsiębiorcy na 1,9. Jedyną grupą, która obecnie uznaje nieterminowe płatności za nieco mniejszy problem niŝ podczas poprzedniej fali badania są dostarczyciele usług masowych średnia ocena 2,0 (wzrost o 0,1 punktu). W jakim stopniu, w Pana(i) opinii, nieterminowe regulowanie płatności stanowi przeszkodę w prowadzeniu działalności gospodarczej w Polsce? 08.2008 OGÓŁEM 2,0 FINANSE 2,1 USŁUGI MASOWE 2,0 PRZEDSIĘBIORCY (N=60) 1,9 05.2008 2,0 2,1 1,9 1,9 02.2008 2,2 2,1 1,9 2,2 11.2007 2,1 1,9 2,2 2,1 [1] PowaŜna przeszkoda [4] Niewielka przeszkoda InfoMonitor budujemy bezpieczeństwo w obrocie gospodarczym 8

Sposoby radzenia sobie z przeterminowanymi wierzytelnościami Respondenci zapytani jak radzą sobie z nierzetelnymi kontrahentami najczęściej wskazują na listowne wezwania do zapłaty wierzytelności. W okresie trzech ostatnich miesięcy taką metodą odzyskiwania zaległych wierzytelności posłuŝyło się 9 badanych. Nieco rzadziej pytani decydują się na bezpośredni kontakt z dłuŝnikiem 8 i na telefoniczne wezwania do zapłaty 8. Większość ankietowanych wskazuje jednak na więcej niŝ jedną metodę odzyskiwania zaległości, prawdopodobnie korzystając z usług instytucji lub firm zewnętrznych, gdy zawiodą starania podejmowane samodzielnie. Tak więc 5 ogółu badanych korzysta z usług komornika, 3 z usług firmy windykacyjnej, 1 przekazuje dane nierzetelnego kontrahenta do biura informacji gospodarczej. Niemal połowa badanych oświadczyła, Ŝe nierzetelnemu płatnikowi wymawia umowę. Ponadto 5 badanych zadeklarowało, Ŝe podejmuje inne jeszcze niŝ wymienione w ankiecie działania prawne celem odzyskania wierzytelności. Ogółem Wezwania listowne do zapłaty wierzytelności Czy zdarzyło się, iŝ w okresie ostatnich trzech miesięcy, w celu odzyskania wierzytelności, Pana(i) firma /bank podejmował(a) 93 Kontakt bezpośredni z dłuŝnikiem 85 Wezwania telefoniczne do zapłaty wierzytelności 82 Skorzystanie z usług komornika 58 Podjęcie innych działań prawnych 54 Wymówienie umowy z powodu zaległości w płatnościach 48 Skorzystanie z usług firmy windykacyjnej 33 Podanie dłuŝnika do Biura Informacji Gospodarczej SprzedaŜ naleŝności 12 15 0 10 20 30 40 50 60 70 80 90 100 Działalność biur informacji gospodarczej mieści się w dwóch wymienionych przez ankietowanych metodach działania. Pierwszym krokiem jest wysłanie do nierzetelnego płatnika listu z ostrzeŝeniem o zamiarze przekazania jego danych do biura informacji gospodarczej. Jak pokazują doświadczenia InfoMonitora skuteczność takiego listu wynosi około 4. W pozostałych przypadkach, gdy mimo ostrzeŝenia płatność nie wpłynęła, firma przekazuje dane dłuŝnika do bazy BIG udostępniając tym samym innym przedsiębiorcom informację o nierzetelności płatniczej danego przedsiębiorcy lub konsumenta. InfoMonitor budujemy bezpieczeństwo w obrocie gospodarczym 9

WydłuŜenie terminów spłaty faktur Według zdecydowanej większości respondentów (6) fakt przedłuŝenia terminów płatności faktur nie zmniejszyłby problemu powstawania zatorów płatniczych. Ich zdaniem kaŝdy termin i tak jest przekraczany. Optymistycznie do takiego pomysłu podchodzi około co 10 badany (), uwaŝając Ŝe taka zmiana pozwoliłaby bezpieczniej planować wydatki. Umiarkowany optymizm, mówiący o poprawie, ale tylko iluzorycznej, wynikającej z zapisów w dokumentach, wykazuje 1 pytanych. Czy Pana(i) zdaniem wydłuŝenie terminów płatności faktur zmniejszyłoby problem powstawania zatorów płatniczych? 1 Ogółem 6 Tak, moŝna by bezpieczniej planować wydatki Raczej tak, choć w zasadzie tylko na papierze Nie, kaŝdy termin i tak jest przekraczany Trudno powiedzieć InfoMonitor budujemy bezpieczeństwo w obrocie gospodarczym 10

Podsumowanie 21 punktów na 24 punkty 5000 zł na 2 9 tyle wyniósł wskaźnik bezpieczeństwa w obrocie gospodarczym we wrześniu 2008 (najwięcej) bezpieczeństwo w obrocie gospodarczym oceniają przedsiębiorcy ankietowanych deklaruje, Ŝe ani jedna płatność wobec jego firmy nie jest regulowana terminowo i więcej to kwoty najtrudniejsze do odzyskania zdaniem niemal połowy ankietowanych przedsiębiorców w skali od 1 do 4 oceniają ankietowani przedsiębiorcy negatywny wpływ nieterminowego regulowania płatności na prowadzenie działalności gospodarczej przedsiębiorców podejmuje próbę samodzielnego wyegzekwowania zadłuŝenia wysyłając list do dłuŝnika 5 badanych przedsiębiorców zwraca się do komornika 6 przedsiębiorców nie wierzy, by wydłuŝenie terminów płatności zmniejszyłoby problem zatorów płatniczych InfoMonitor budujemy bezpieczeństwo w obrocie gospodarczym 11

Szczegółowe wyniki badania InfoMonitor budujemy bezpieczeństwo w obrocie gospodarczym 12

W jakim stopniu, w Pana(i) opinii, nieterminowe regulowanie płatności stanowi przeszkodę w prowadzeniu działalności gospodarczej w Polsce? 08.2008 05.2008 02.2008 11.2007 Ogółem 08.08 Ogółem 05.08 Ogółem 02.08 Ogółem 11.07 Finanse 1 1 1 Usługi masowe 1 Przedsiębiorcy (N=60) OGÓŁEM 2,0 2,0 2,2 2,1 Czy problem nieterminowego regulowania naleŝności, wśród firm z Pana(i) branŝy, występuje często czy rzadko? Jak ogólnie ocenia Pan(i) zdolność kontrahentów Pana(i) firmy/banku do regulowania bieŝących zobowiązań? Jaki procent naleŝności, wobec Pana(i) firmy /banku płacony jest zgodnie z terminem? 1 1 FINANSE 4 3 3 29% 3 3 3 30% 2 29% 2 2 3 3 1 1 0% Od do Od 1 do 2 Od 2 do 50% Od 5 do 7 Od 7 do 90% PowyŜej 90% Nie wiem, trudno powiedzieć 2,1 2,1 2,1 1,9 [1] PowaŜna przeszkoda [4] Niewielka przeszkoda 08.2008 05.2008 02.2008 OGÓŁEM 2,4 2,5 2,3 11.2007 2,5 [1] Często [4] Rzadko 08.2008 05.2008 02.2008 OGÓŁEM 11.2007 FINANSE 2,6 2,4 2,7 2,7 FINANSE [1] Zdecydowanie niska [4] Zdecydowanie wysoka USŁUGI MASOWE 2,0 1,9 1,9 2,2 USŁUGI MASOWE 2,2 2,2 2,2 2,2 USŁUGI MASOWE 2,7 2,7 2,7 PRZEDSIĘBIORCY (N=60) 1,9 1,9 2,2 2,1 PRZEDSIĘBIORCY (N=60) 2,5 2,6 2,5 2,5 PRZEDSIĘBIORCY (N=60) NIETERMINOWE REGULOWANIE PŁATNOŚCI Nieterminowość niezmiennie postrzegana jako problem. Podobnie jak w poprzednich kwartałach, tak i obecnie, badani uznają za znaczny problem nieterminowe regulowanie płatności przez kontrahentów. Dokonując oceny powagi tego problemu na 4 stopniowej skali, gdzie 1 oznacza powaŝne, a 4 niewielkie utrudnienie, aspekt ten zarówno obecnie, jak i w maju 2008, został oceniony średnio na 2,0. Rangę problemu niezmiennie ocenili takŝe przedstawiciele sektora finansowego - na 2,1 (brak zmian), i przedsiębiorcy - na 1,9 (brak zmian). Jedyną grupą, która obecnie uznaje nieterminowe płatności za nieco mniejszy problem niŝ podczas poprzedniej fali badania są dostarczyciele usług masowych średnia ocena 2,0 (wzrost o 0,1 punktu). Spadek rzetelności partnerów biznesowych. Po wzroście dbałości o terminowe regulowanie naleŝności przez kontrahentów w poprzednim kwartale, obecnie badani coraz częściej obserwują sytuacje, w których partnerzy biznesowi spóźniają się z płatnościami. Średnio częstotliwość występowania takich sytuacji, oceniono na 2,4 co oznacza spadek w stosunku do maja 2008 o 0,1 punktu. Spadek wśród ogółu badanych wywołany jest opinią przedstawicieli sektora finansowego, którzy o 0,1 punktu niŝej niŝ w czasie poprzedniego pomiaru, ocenili terminowość płatności (2,6). Do spadku przyczynili się takŝe przedsiębiorcy obniŝając swoją ocenę o 0,1 pkt (2,5), co stanowi powrót do odczuć deklarowanych przez nich w lutym 2008. Przedstawiciele sektora usług masowych podtrzymują swoją opinię z trzech poprzednich kwartałów, oceniając częstotliwość nieterminowego regulowania naleŝności średnio na 2,2, co wśród badanych grup jest najbardziej krytyczną opinią. ZDOLNOŚĆ DO REGULOWANIA BIEśĄCYCH ZOBOWIĄZAŃ Brak zmian w ocenie zdolności kontrahentów do regulowania naleŝności. Zdolność kontrahentów do terminowego regulowania bieŝących naleŝności oceniana jest, podobnie jak w trzech poprzednich falach badania (listopad 2007, luty 2008 i maj 2008) raczej wysoko średnia ocena ogółu badanych to. Zarówno przedstawiciele usług masowych jak i przedsiębiorcy nie zmienili zdania na temat zdolności kontrahentów do regulowania naleŝności. Ich oceny tego aspektu utrzymują się na tym samym poziomie od lutego 2008 i wynoszą odpowiednio: 2,7 i. Nieznaczny spadek odnotowano w sektorze finansowym, którego przedstawiciele ocenili omawiany aspekt nieco gorzej niŝ w ubiegłym kwartale na (spadek o 0,1). NALEśNOŚCI PŁACONE W TERMINIE VS. NALEśNOŚCI PRZETERMINOWANE Znaczny spadek odsetka nieterminowych płatności. W stosunku do poprzedniego kwartału nie uległy znacznej zmianie deklaracje badanych odnośnie odsetka naleŝności płaconego terminowo przez ich partnerów biznesowych. Blisko co czwarty pytany (2) deklaruje, Ŝe terminowe wpłaty nie przekraczają połowy naleŝności (w poprzedniej fali było to 29%). 3 badanych wskazuje sytuacje, w których terminowe wpłaty plasują się pomiędzy 5, a 7 wszystkich naleŝności (w maju było to 29%), zaś 30% pytanych otrzymuje w terminie pomiędzy 7 a 90% zobowiązań finansowych. W wypadku respondentów terminowe wpływy naleŝności przekraczają 90%. InfoMonitor budujemy bezpieczeństwo w obrocie gospodarczym 13

KLIENCI Czy w Pana(i) firmie/banku poziom wierzytelności, których termin płatności minął przynajmniej 60 dni temu, jest? KLIENCI INDYWIDUALNI 08.2008 N=170 05.2008 N=173 02.2008 N=170 11.2007 N=166 KORPORACYJNI 08.2008 N=163 05.2008 N=151 02.2008 N=154 11.2007 N=166 Czy, Pana(i) zdaniem, poziom wierzytelności, których termin płatności minął przynajmniej 60 dni temu w ciągu ostatnich 3 miesięcy...? KLIENCI INDYWIDUALNI OGÓŁEM OGÓŁEM 08.2008 N=170 05.2008 N=173 02.2008 N=170 11.2007 N=166 5 KLIENCI KORPORACYJNI OGÓŁEM 08.2008 N=163 05.2008 N=151 02.2008 N=154 11.2007 N=166 5 FINANSE Czy przewiduje Pan(i), Ŝe poziom wierzytelności, których termin płatności mija w okresie 60 dni w ciągu następnych 3 miesięcy..? 5 FINANSE [1] Zdecydowanie wzrósł [5] Zdecydowanie zmalał 5 FINANSE 5 FINANSE 5 [1] Zdecydowanie wzrośnie [5] Zdecydowanie zmaleje [1] Zdecydowanie wysoki [4] Zdecydowanie niski 2,7 OGÓŁEM KLIENCI INDYWIDUALNI OGÓŁEM 08.2008 N=170 05.2008 N=173 02.2008 N=170 11.2007 N=166 KLIENCI 5 KORPORACYJNI 08.2008 OGÓŁEM N=163 05.2008 N=151 02.2008 N=154 11.2007 N=166 5 FINANSE 2,7 2,7 FINANSE USŁUGI MASOWE USŁUGI MASOWE PRZEDSIĘBIORCY USŁUGI MASOWE PRZEDSIĘBIORCY 3,4 3,4 5 USŁUGI MASOWE 5 5 3,4 5 PRZEDSIĘBIORCY 5 USŁUGI MASOWE PRZEDSIĘBIORCY USŁUGI MASOWE 2,4 2,7 2,6 5 PRZEDSIĘBIORCY 2,7 3,4 5 PRZEDSIĘBIORCY 5 WIERZYTELNOŚCI PRZETERMINOWANE Stabilny poziom nieterminowych wierzytelności. Obecnie poziom nieterminowych wierzytelności wśród klientów indywidualnych został uznany przez badanych za nieco wyŝszy niŝ w poprzednim kwartale i oceniony na 2,7 (na 4 stopniowej skali gdzie 1 oznacza zdecydowanie wysoki, a 4 zdecydowanie niski poziom przeterminowanych naleŝności). Główną przyczyną takiego wyniku jest pogorszenie w tym zakresie, które sygnalizują dostawcy usług masowych (z 2,7 do 2,4), oraz badani z sektora finansowego (z do 2,7). Zmianę na lepsze obserwujemy jedynie wśród przedstawicieli segmentu przedsiębiorców (z do ) Pomimo ogólnego pogorszenia poziomu nieterminowych płatności wśród klientów indywidualnych, badani nadal uwaŝają ten poziom za dość niski. W przypadku kontrahentów biznesowych sytuacja dla ogółu badanych nie uległa zmianie na przestrzeni ostatniego kwartału średnia ocena nadal wynosi. Zmianie nie uległa takŝe ocena wystawiona przez przedstawicieli sektora finansowego, która utrzymuje się na poziomie. Aspekt ten słabiej niŝ w maju 2008 oceniają przedsiębiorcy na, zaś dostawcy usług masowych przyznają mu duŝo wyŝszą ocenę równą (wzrost o 0,3). NiŜsza ocena ostatnich 3 miesięcy. Ocena zmian jakie w tej sferze nastąpiły w ostatnich 3 miesiącach nieznacznie się pogorszyła w stosunku do pomiaru z maja 2008. Na 5 stopniowej skali, gdzie 1 oznacza zdecydowany wzrost wierzytelności, których termin spłaty minął przynajmniej 60 dni temu, a 5 ich zdecydowany spadek, w odniesieniu do klientów indywidualnych odnotowano nieznaczny, 0,1 punktowy spadek (średnia ocena ). Nieco większy spadek odnotowano w przypadku nieuregulowanych płatności klientów korporacyjnych, które badani ocenili na (spadek o 0,2). Pozytywne nastroje w odniesieniu do najbliŝszego kwartału. Choć w warstwie prognostycznej zaobserwowano niewielkie pogorszenie nastrojów w porównaniu z poprzednim kwartałem, to nastroje te nadal są dosyć pozytywne. Respondenci przewidując zmianę jaka nastąpi w poziomie zaległych wierzytelności (na 5 stopniowej skali, gdzie 1 oznacza zdecydowanie wzrośnie, a 5 zdecydowanie zmaleje ) prognozują poprawę wśród klientów indywidualnych dokładnie na takim samym poziomie, jak w maju 2008 (ocena równa ). Badani są nieco mniej optymistyczni w stosunku do klientów biznesowych, bo w ich przypadku szacowana zmiana wynosi (spadek o 0,1). InfoMonitor budujemy bezpieczeństwo w obrocie gospodarczym 14

Czy zdarzyło się, iŝ w okresie ostatnich trzech miesięcy, w celu odzyskania wierzytelności, Pana(i) firma /bank podejmował(a) działania takie jak:...? Wezwania listowne do zapłaty wierzytelności Kontakt bezpośredni z dłuŝnikiem Wezwania telefoniczne do zapłaty wierzytelności Skorzystanie z usług komornika Podjęcie innych działań prawnych Wymówienie umowy z powodu zaległości w płatnościach Skorzystanie z usług firmy windykacyjnej Podanie dłuŝnika do Biura Informacji Gospodarczej SprzedaŜ NaleŜności Poziom wierzytelności, których termin płatności minął przynajmniej 60 dni temu w stosunku do ogółu wierzytelności, wynosi 0% Od 1 do Od do Od do Od do Od 9% do PowyŜej Nie wiem/ trudno powiedzieć Odmowa Ogółem 08. 08 (N=170) Ogółem 05. 08 (N=173) Ogółem 02. 08 (N=170) Ogółem 11.07(N=166) Finanse (N=59) Usługi masowe (N=66) Przedsiębiorcy (N=45) Ogółe 08.08 (N=163) Ogółe 05.08 (N=151) Ogółe 02.08 (N=154) Ogółem 11.07 (N=146) Finanse (N=57) Usługi masowe (N=53) Przedsiębiorcy (N=53) Do 5 tys zł 5,1-10 tys zł 10,1-20 tys zł 20,1-50 tys zł 50,1-75 tys zł 75,1-100 tys zł 100,1-150 tys zł PowyŜej 150 tys zł Miałem(am) takie wierzytelności, ale j uŝ ich nie mam Nie wiem Odmowa Ogółem 08.08 Ogółem 05.08 Ogółem 02.08 Ogółem 11.07 Finanse Usługi masowe Przedsiębiorcy (N=60) 10 7 9 9 9 11.07 93 93 96 90 85 87 80 88 83 89 67 95 51 69 59 22 59 71 57 45 61 69 61 52 39 51 29 37 20 29 13 18 15 23 11 10 9% 1 9% 10 KLIENCI INDYWIDUALNI 13 11 14 14 2 1 1 1 2 2 4 1 9% KLIENCI KORPORACYJNI 2 8 15 29% 29% 29% 11 11 7 11 10 4 10 9 6 13 3 93 91 96 92 88 83 90 90 84 84 74 95 44 59 41 28 55 64 51 48 43 44 49 33 36 54 19 35 20 39 11 7 13 20 6 13 Ogółem Usługi masowe 1 1 1 1 20% 1 14 13 5 8 02.08 10 7 6 3 6 7 5 4 3 1 19 10 1 1 8 6 9 9% 3 3 4 1 10 3 6 3 1 1 1 1 05.08 08.08 94 90 94 97 92 87 96 92 85 84 83 88 53 63 53 42 48 59 46 37 45 60 43 28 39 54 26 35 23 29 26 13 10 14 3 13 2 Finanse Przedsiębiorcy (N=60) 1 33 39 30 1 31 23 28 1 1 19% 2 32 20% 1 1 1 1 9% 1 9% 1 1 1 93 90 96 93 85 84 81 90 82 81 73 92 58 61 64 45 54 57 60 43 48 59 51 30 33 46 23 28 15 20 14 10 12 19 10 7 1 1 9% 1 30% 1 1 9% 3 1 1 9% 1 2 1 1 1 19% Proszę podać szacunkowy poziom wierzytelności, których termin płatności minął przynajmniej 60 dni temu. Czy jest to kwota...? 10 11 9 8 2 9 7 6 3 6 4 7 3 2 SPOSOBY RADZENIA SOBIE Z PRZETERMINOWANYMI WIERZYTELNOŚCIAMI Respondenci zapytani jak radzą sobie z nierzetelnymi kontrahentami najczęściej wskazują na listowne wezwania do zapłaty wierzytelności. W okresie trzech ostatnich miesięcy taką metodą odzyskiwania zaległych wierzytelności posłuŝyło się 9 badanych (o 1 pkt. proc. mniej niŝ w ubiegłej falach badania). Po metodę tą najchętniej sięgają dostawcy usług masowych (9). Nieco rzadziej pytani decydują się na bezpośredni kontakt z dłuŝnikiem 8 i na telefoniczne wezwania do zapłaty 8. Sposoby te najchętniej wykorzystują przedsiębiorcy (odpowiednio: 90% i 9). Wśród mniej popularnych metod znajdują się: korzystanie z usług komornika 5 ogółu badanych, wymówienie umowy (4), oraz skorzystanie z usług firmy windykacyjnej (3). Do najmniej popularnych sposobów odzyskiwania zaległych naleŝności naleŝy podanie dłuŝnika do Biura Informacji Gospodarczej (1), oraz sprzedaŝ naleŝności (). Ponadto ponad połowa badanych (5) deklaruje, Ŝe na drodze odzyskiwania swoich naleŝności podejmuje jeszcze inne działania prawne. POZIOM ZADŁUśENIA Poziom przeterminowanych wierzytelności nadal stabilny. Poziom wierzytelności klientów indywidualnych, których termin płatności minął przynajmniej 60 dni temu nie zmienił się znacząco w ciągu ostatniego kwartału. Przeterminowane wierzytelności stanowią pomiędzy 1 a wszystkich wierzytelności w wypadku blisko co 4 respondenta (2). RównieŜ co 4 pytany deklaruje, Ŝe nieterminowe regulowanie naleŝności stanowi pomiędzy a wszystkich wpłat (2). 40% pytanych deklaruje, iŝ długi, których termin spłaty minął przynajmniej 60 dni temu stanowią powyŝej wszystkich długów. Klienci korporacyjni stanowią grupę, która w nieco mniejszym stopniu zalega z płatnościami. 39% respondentów deklaruje, Ŝe przeterminowane płatności wśród kontrahentów biznesowych nie przekraczają wszystkich naleŝności. Co 4 badany (2) deklaruje, Ŝe zaległości takie utrzymują się na poziomie 3- wszystkich naleŝności, zaś co trzeci pytany (3) deklaruje poziom płatności, których termin minął przynajmniej 60 dni temu, na ponad wszystkich naleŝności. badanych ma problem z takim oszacowaniem lub odmawia udzielenia odpowiedzi. Sytuacja ta występuje zarówno w odniesieniu do klientów indywidualnych jak i korporacyjnych. Wartość przeterminowanych wierzytelności na stałym poziomie. Blisko jedna trzecia badanych (3) szacuje poziom wierzytelności, których termin płatności minął przynajmniej 60 dni temu na kwotę powyŝej 150 tysięcy złotych. Taki poziom zadłuŝenia wskazywany jest przez większość respondentów we wszystkich badanych grupach. Wśród dostawców usług finansowych taki poziom wskazywany jest aŝ przez 39% badanych, wśród dostawców usług masowych przez 2, a wśród przedsiębiorców przez 3. InfoMonitor budujemy bezpieczeństwo w obrocie gospodarczym 15

Czy Pana(i) zdaniem wydłuŝenie terminów płatności faktur zmniejszyłoby problem powstawania zatorów płatniczych? Tak, moŝna by bezpieczniej planować wydatki Raczej tak, choć w zasadzie tylko na papierze Nie, kaŝdy termin i tak jest przekraczany Trudno powiedzieć Osoby indywidualne/prywatne, Małe i średnie firmy, które same nie otrzymują płatności na czas DuŜe firmy, które odwlekają płacenie zobowiązań, wiedząc, Ŝe nie poniosą Rozkłada się to mniej więcej po równo Małe kwoty - do 1000 zł Zaległości od 1000 do 5000 zł Kwoty pomiędzy 5000 a 20 000 zł Zaległości powyŝej 20 000 zł Odmowa odpowiedzi 3 3 3 3 1 4 1 2 1 2 3 1 1 1 1 2 1 1 1 1 20% 3 2 30% 3 3 Ogółem Finanse Usługi m as ow e Przedsiębiorcy (N=60) 5 5 6 6 7 6 Kto Pana(i) zdaniem ma największe problemy z terminowym regulowaniem zobowiązań? Ogółem Finanse Usługi m asow e Przedsiębiorcy (N=60) Ile wynosi obecnie najwyŝsze zadłuŝenie w Państwa firmie? Ogółem Finanse Us ługi m asow e Przedsiębiorcy (N=60) 100% Ze ściągnięciem jakiej wysokości kwot od pojedynczych dłuŝników są Pana(i) zdaniem największe problemy: Małe kwoty - do 1000 zł Zaległości od 1000 do 2000 zł Kwoty pomiędzy 2000 a 5000 zł Zaległości powyŝej 5000 zł 1 1 9% 1 3 3 49% 4 4 3 6 Ogółem Finanse Usługi m as ow e Przedsię biorcy (N=60) Czy specjalne certyfikaty o rzetelności płatniczej, wydawane przez Biura Informacji Gospodarczej mogą być przydatne przy działalności gospodarczej: Tak, pokazują, Ŝe firma jest rzetelna i warto z nią współpracować Tylko w przypadku, kiedy będą wystawiane z określonym czasem obowiązywania i przez podmiot, który ma dane z całego rynku Nie zaszkodzą, choć nie będą wpływać o decyzji o rozpoczęciu współpracy z danym kontrahentem Nie, nie dają Ŝadnej gwarancji, Ŝe kontrahent wywiąŝe się ze zobowiązań w przyszłości 2 3 2 1 2 20% 1 3 2 2 3 1 2 2 2 3 Ogółem Finanse Usługi masow e Przedsiębior cy (N=60) WYDŁUśENIE TERMINÓW SPŁATU FAKTUR Według zdecydowanej większości respondentów (6) fakt przedłuŝenia terminów płatności faktur nie zmniejszyłby problemu powstawania zatorów płatniczych. UwaŜają bowiem, Ŝe w efekcie kaŝdy termin i tak jest przekraczany zdanie takie szczególnie silnie podtrzymują przedstawiciele sektora usług masowych (7). Optymistycznie do takiego pomysłu podchodzi ok. co 10 badany (), uwaŝając Ŝe taka zmiana pozwoliłaby bezpieczniej planować wydatki. Umiarkowany optymizm, mówiący o poprawie ale tylko iluzorycznej, wynikającej z zapisach w dokumentach, wykazuje 1 pytanych. PROBLEMY Z TERMINOWYM REGULOWANIEM ZOBOWIĄZAŃ Respondenci pytani o grupę kontrahentów, która ma największe problemy z terminowym regulowaniem zobowiązań, są podzieleni. Dostawcy usług masowych przede wszystkim wskazują na osoby indywidualne (5). Przedsiębiorcy uznają, Ŝe w gronie najbardziej kłopotliwych płatników znajdują się małe i średnie firmy, które same nie dostają płatności na czas (4). Dostawcy usług finansowych równie często (3) wskazują na kaŝdą z wymienionych grup. Ponadto co 4 pytany (2) uwaŝa, Ŝe zaległości rozkładają się mniej więcej równomiernie na wszystkie grupy. WYSOKOŚĆ ZADŁUśENIA O wysokości zadłuŝenia respondenci mówią raczej niechętnie. Szczególnie dotyczy to dostarczycieli usług finansowych, spośród których wszyscy odmówili wskazania ile wynosi najwyŝsze zadłuŝenie. Dostarczyciele usług masowych najczęściej wskazują na kwoty pomiędzy 5 00 a 20 000 zł (3 wskazań w tej grupie badanych), a przedsiębiorcy na wierzytelności przekraczające 20 000 zł (5). PROBLEMY ZE ŚCIĄGNIĘCIEM NALEśNOŚCI ZE WZGLĘDU NA ICH WYSOKOŚĆ W opinii respondentów największym problemem jest wyegzekwowanie albo małych kwot (3 pytanych wskazuje na sumy nie przekraczające 1000 zł) albo zdecydowanie wysokich (blisko co 2 pytany 4 - wskazuje na naleŝności przekraczające 5000zł). Kwoty pomiędzy 1000 a 5000 zł są wyraźnie rzadziej wskazywane przez respondentów. Przedstawiciele usług masowych najczęściej (49%) mają problemy z wyegzekwowaniem kwot do 1000 zł. Przedsiębiorcy natomiast przede wszystkim wskazują na naleŝności przekraczające 5000zł (6). CERTYFIKATY O RZETELNOŚCI PŁATNICZEJ Opinia odnośnie skuteczności certyfikatów o rzetelności płatniczej wydawanych przez Biura Informacji Gospodarczej jest podzielona. Co 4 pytany (2) podchodzi do takiego pomysłu optymistycznie, uwaŝając Ŝe uzyskanie certyfikatu będzie świadczyło o rzetelności partnera biznesowego. 2 popiera takie rozwiązanie, ale przy załoŝeniu, Ŝe certyfikaty byłyby wystawiane na określony czas. 2 twierdzi, Ŝe ich uzyskanie nie zaszkodzi firmie, ale teŝ nie wpłynie na decyzję o rozpoczęciu z nią współpracy. Podobna część respondentów (2) podchodzi do tego produktu sceptycznie uwaŝając, Ŝe certyfikaty nie dają Ŝadnej gwarancji Ŝe kontrahent wywiąŝe się z zobowiązań w przyszłości. InfoMonitor budujemy bezpieczeństwo w obrocie gospodarczym 16

Proszę wskazać źródła finansowania dotychczasowej działalności Pana(i) firmy. Czy są to:? Środki własne Kredyt obrotowy w rachunku Leasing Kredyt złotowy komercyjny Kredyt złotowy preferencyjny Fundusze unijne Factoring 3 2 3 2 30% 2 3 3 4 3 20% 1 2 2 1 1 19% 20% 3 2 1 1 1 2 1 1 9% 9% 1 1 OGÓŁEM FIRMY MIKRO (N=801) do 20 tys. (N=62) 21-45 tys. (N=67) 46-90 tys. (N=87) 91-225 tys. (N=173) 226-450 tys. (N=104) 451-800 tys. (N=98) 801 tys-1,8 mln (N=82) 1,9 mln-3,5 mln (N=67) 8 8 9 8 8 8 8 7 8 80% PoŜyczki z innych Instytucji finansowych niŝ banki Środki budŝetowe Np.. subwencje PoŜyczki z innych przedsiębiorstw Kredyt w walutach obcych lub denominowany w walutach obcych preferencyjny Inne Dane pochodzą z Audytu Bankowości Mikroprzedsiębiorstw 2008 Wskazania powyŝej syndykatowego badania Pentor RI Proszę wskazać źródła finansowania dotychczasowej działalności Pana(i) firmy. Czy są to:? Środki własne Kredyt obrotowy w rachunku Leasing Kredyt złotowy Komercyjny Fundusze unijne Faktoring Kredyt złotowy preferencyjny Venture capital (kapitał zagraniczny) Kredyt w walutach obcych lub denominowany w walutach obcych komercyjny Środki budŝetowe np. subwencje PoŜyczki z innych przedsiębiorstw 1 1 2 1 2 1 1 9% 1 1 39% 3 4 5 4 5 8 8 8 PoŜyczki z innych instytucji finansowych niŝ OGÓŁEM (N=600) banki Firmy małe (N=450) Kredyt w walutach obcych lub denominowany w walutach obcych Firmy średnie (N=150) preferencyjny Dane pochodzą z Audytu Bankowości Małych i Średnich Przedsiębiorstw Wskazania powyŝej 2008 syndykatowego badania Pentor RI ŹRÓDŁA FINANSOWANIA DZIAŁALNOŚCI FIRM Środki własne jako główne źródło finansowania. Przedstawiciele wszystkich przedsiębiorstw, zarówno firm mikro, jak i firm małych i średnich, zapytani o główne źródła finansowania działalności ich firmy najczęściej skazywali na środki własne (odpowiednio: 8, 8 i 8). Na drugim i trzecim miejscu znalazły się odpowiednio: kredyt obrotowy w rachunku i leasing, najbardziej popularne wśród respondentów ze średnich firm (odpowiednio: 5 i 4). Warto tutaj takŝe zwrócić uwagę na zaleŝność korzystania z funduszy unijnych od wielkości firmy. Najczęściej z tego źródła finansowania korzystają średnie przedsiębiorstwa (2), rzadziej małe firmy (), a zdecydowanie najrzadziej firmy mikro (). InfoMonitor budujemy bezpieczeństwo w obrocie gospodarczym 17

Barometr Bezpieczeństwa InfoMonitor budujemy bezpieczeństwo w obrocie gospodarczym 18

Barometr Bezpieczeństwa InfoMonitor budujemy bezpieczeństwo w obrocie gospodarczym 19

InfoMonitor budujemy bezpieczeństwo w obrocie gospodarczym 20