1
Procedura oceny oddziaływania na środowisko Dystrybucja energii elektrycznej i gazu -działanie 5.2 w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego dla Województwa Dolnośląskiego na lata 2007-2013 Szkolenie współfinansowane przez Unię Europejską ze środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w ramach Pomocy Technicznej Regionalnego Programu Operacyjnego dla Województwa Dolnośląskiego na lata 2007-2013 oraz z budżetu Samorządu Województwa Dolnośląskiego - Wydział Zarządzania Regionalnym Programem Operacyjnym - Wrocław, czerwiec 2010
Podstawy prawne: Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady nr 2001/42/WE z dnia 27 czerwca 2001 r. w sprawie oceny wpływu niektórych planów i programów na środowisko (Dyrektywa SOOŚ), Dyrektywa Rady nr 85/337/EWG z dnia 27 czerwca 1985 r. w sprawie oceny skutków wywieranych przez niektóre przedsięwzięcia publiczne i prywatne na środowisko naturalne (Dyrektywa OOŚ), Dyrektywa Rady nr 92/43/EWG z dnia 21 maja1992 r. nr 92/43/EWG w sprawie ochrony siedlisk przyrodniczych oraz dzikiej fauny i flory, Dyrektywa Rady nr 79/409/EWG z dnia 2 kwietnia 1979 r. w sprawie ochrony dzikiego ptactwa, Ustawa z dnia 3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko, Ustawa z dnia 27 kwietnia 2001 r. Prawo ochrony środowiska, Ustawa z dnia 16 kwietnia 2004 r. o ochronie przyrody, Wytyczne Ministra Rozwoju Regionalnego w zakresie postępowania w sprawie oceny oddziaływania na środowisko dla przedsięwzięć współfinansowanych z krajowych lub regionalnych programów operacyjnych. 3
Zezwolenie na inwestycje (ang. development consent) to decyzja właściwej władzy administracyjnej lub władz, na podstawie której wykonawca ma prawo do wykonania przedsięwzięcia. W Polskim systemie najczęściej pozwolenie na budowę. Uzyskanie zezwolenia na inwestycje musi poprzedzić ocena czy przedsięwzięcie nie wpływa w sposób znaczący na środowisko. Przedsięwzięcie Rozumie się przez to zamierzenie budowlane lub inną ingerencjęw środowisko polegającą na przekształceniu lub zmianie sposobu wykorzystania terenu, w tym również na wydobywaniu kopalin. Przedsięwzięcia powiązane technologicznie kwalifikuje się jako jedno przedsięwzięcie, także jeżeli są one realizowane przez różne podmioty.
Grupy przedsięwzięć Przedsięwzięcia mogące zawsze znacząco oddziaływać na środowisko (I grupa) obligatoryjnie podlegają OOŚ (ujęte w aneksie I dyrektywy OOŚ); Przedsięwzięcia mogące potencjalnie znacząco oddziaływać na środowisko (II grupa), dla których obowiązek przeprowadzenia oceny oddziaływania przedsięwzięcia na środowisko został ustalony w wyniku przeprowadzenia postępowania kwalifikującego tzw. screeningu(ujęte w aneksie II dyrektywy OOŚ); Przedsięwzięcia mogące znacząco oddziaływać na obszary NATURA 2000, a nie będące bezpośrednio związane z ochroną tego obszaru lub nie wynikające z tej ochrony (tzw. III grupa);
Ocena oddziaływania przedsięwzięcia na środowisko Postępowanie w sprawie oceny oddziaływania na środowisko planowanego przedsięwzięcia, obejmuje w szczególności: a) weryfikację raportu o oddziaływaniu przedsięwzięcia na środowisko, b) uzyskanie wymaganych ustawą opinii i uzgodnień, c) zapewnienie możliwości udziału społeczeństwa w postępowaniu; 6
Ocena oddziaływania przedsięwzięcia na środowisko Etapy postępowania administracyjnego 1. Wszczęcie postępowania administracyjnego 2. Kwalifikacja przedsięwzięcia do oceny, tzw. screening(dla II i III grupy) 3. Weryfikacja raportu 4. Uzyskanie wymaganych opinii i uzgodnień 5. Zapewnienie udziału społeczeństwa 6. Analiza uzyskanych danych i podjęcie rozstrzygnięcia 7. Wydanie decyzji administracyjnej i podanie jej do publicznej wiadomości 7
Ustawa z dnia 3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko Art.74.1.Do wniosku o wydanie decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach należy dołączyć: 2) w przypadku przedsięwzięć mogących potencjalnie znacząco oddziaływać na środowisko - kartę informacyjną przedsięwzięcia; 3) poświadczoną przez właściwy organ kopię mapy ewidencyjnej obejmującej przewidywany teren, na którym będzie realizowane przedsięwzięcie, oraz obejmującej obszar, na który będzie oddziaływać przedsięwzięcie; 6) wypis z ewidencji gruntów obejmujący przewidywany teren, na którym będzie realizowane przedsięwzięcie oraz obejmujący obszar, na który będzie oddziaływać przedsięwzięcie. Art.75.1.Organem właściwym do wydania decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach jest: 4) wójt, burmistrz, prezydent miasta - w przypadku pozostałych przedsięwzięć. 8
Wytyczne Ministra Rozwoju Regionalnego w zakresie postępowania w sprawie oceny oddziaływania na środowisko dla przedsięwzięć współfinansowanych z krajowych lub regionalnych programów operacyjnych pkt. 130. Jako podstawowy wymóg, który beneficjenci muszą uwzględnić w związku z pkt. 130. Jako podstawowy wymóg, który beneficjenci muszą uwzględnić w związku z finansowaniem przedsięwzięć ze środków pochodzących z budżetu Wspólnoty Europejskiej należy wskazać przeprowadzenie postępowania OOŚ przez właściwe organy z uwzględnieniem zasady pierwszeństwa prawa wspólnotowego oraz z uwzględnieniem obowiązku prowspólnotowej wykładni przepisów prawa krajowego.
Dyrektywa Rady nr 85/337/EWG z dnia 27 czerwca 1985 r. w sprawie oceny skutków wywieranych przez niektóre przedsięwzięcia publiczne i prywatne na środowisko naturalne (Dyrektywa OOŚ) załącznik II pkt 3a Urządzenia przemysłowe do transportu gazu, pary i gorącej wody, linie napowietrzne do przesyłania energii elektrycznej (przedsięwzięcia niewymienione w załączniku I tj. co najmniej 220 kvi długości powyżej 15 km) Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 9 listopada 2004 r. w sprawie określenia rodzajów przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać na środowisko oraz szczegółowych uwarunkowań związanych z kwalifikowaniem przedsięwzięcia do sporządzenia raportu o oddziaływaniu na środowisko - 3 ust. 1 pkt 7 i 33 Stacje elektroenergetyczne lub napowietrzne linie elektroenergetyczne, o napięciu znamieniowym nie niższym niż 110 kv, niewymienione w 2 ust. 1 pkt 6 Instalacje do przesyłu gazu oraz towarzyszące tłocznie lub stacje redukcujne, z wyłączeniem gazociągów o ciśnieniu nie większym niż 0,5 MPai przyłączy do budynków, niewymienione w 2 ust. 1 pkt 21
Wytyczne Ministra Rozwoju Regionalnego w zakresie postępowania w sprawie oceny oddziaływania na środowisko dla przedsięwzięć współfinansowanych z krajowych lub regionalnych programów operacyjnych Zaleca się przeprowadzenie w uzasadnionych sytuacjach, procedury screeninguw przypadku planowanych inwestycji, które znajdują się poniżej dolnych progów określonych w 3 obowiązującego rozporządzenia OOŚ: -uzyskanie od właściwego organu informacji, czy przedsięwzięcie może potencjalnie znacząco oddziaływać na środowisko pomimo, iż nie spełnia kryteriów ilościowych przewidzianych rozporządzeniem OOŚ.
Natura 2000 Program utworzenia w krajach Unii Europejskiej wspólnego systemu (sieci) obszarów objętych ochroną przyrody. Podstawą dla tego programu jest unijna Dyrektywa Ptasia, Dyrektywa Siedliskowa (Habitatowa) oraz szereg innych rozporządzeń i dokumentów wykonawczych. Celem programu jest zachowanie określonych typów siedlisk przyrodniczych oraz gatunków, które uważa się za cenne i zagrożone w skali całej Europy i wymienia w załącznikach do wyżej wymienionych Dyrektyw. Wspólne działanie na rzecz zachowania dziedzictwa przyrodniczego Europy w oparciu o jednolite prawo ma na celu optymalizację kosztów i spotęgowanie korzystnych dla środowiska efektów.
Zaświadczenie organu odpowiedzialnego za obszary NATURA 2000 Wniosek do Regionalnego Dyrektora Ochrony Środowiska (Dolnośląski Urząd Wojewódzki) 1. nazwa przedsięwzięcia będącego elementem projektu ubiegającego się o dofinansowanie w ramach RPO WD wraz z jego tytułem 2. Opis inwestycji zawierający: lokalizację przedsięwzięcia, zakres planowanych prac, parametry przedsięwzięcia 3. czysty wzór zaświadczenia wymaganego w ramach RPO 4. dwa egzemplarze map w skali 1:100000 (lub w skali zbliżonej do wymienionej) określających lokalizację przedsięwzięcia oraz najbliżej położonych obszarów NATURA 2000 (w kolorze) 5. Jeden egzemplarz mapy w skali bardziej szczegółowej (np. 1:10000) z lokalizacją przedsięwzięcia
Proceduraocenyoddziaływanianana środowiskoprzedsięwzięć, dlaktórych sporządzenieraportuo oddziaływaniuna na środowiskojest fakultatywne (tzw. grupaii)
Inwestor składa do wójta, burmistrza, prezydenta miasta, wniosek o wydanie decyzjio środowiskowych uwarunkowaniach,ponadto dołączony do wniosku KIP (i inne wymagane dokumenty) Kwalifikacja przedsięwzięcia do wszczęcia postępowania OOŚ i sporządzenia raportu Organ prowadzący postępowanie zwraca się o opinię co dopotrzeby przeprowadzenia oceny oddziaływania przedsięwzięcia na środowisko oraz konieczności sporządzenia raportu i jego ewentualnego zakresu Postanowienie nakładające obowiązek przeprowadzenia OOŚ (30dni) i określające zakresraportu OOŚ (przysługuje zażalenie). Obowiązek przeprowadzenia OOŚ stwierdza się obligatoryjnie, jeżeli możliwość realizacji przedsięwzięcia jest uzależniona od ustanowienia obszaru ograniczonego użytkowania Postanowienie o braku obowiązkuprzeprowadzenia postępowania OOŚ(30 dni) Regionalny Dyrektor Ochrony Środowiska (14 dni) Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny(14 dni) Inwestor dołącza do wniosku, raport w zakresie zgodnym z postanowieniem Udział społeczeństwa Organ prowadzący postępowanie przeprowadza udział społeczeństwa(21 dni),może przeprowadzić rozprawę administracyjną otwartą dla społeczeństwa Uzgadnianie warunków realizacji przedsięwzięcia Wójt, burmistrz, prezydent miasta występuje o uzgodnieniewarunków realizacji przedsięwzięcia Regionalny Dyrektor Ochrony Środowiska(30 dni) Opinia Państwowego Powiatowego Inspektora Sanitarnego(30 dni) Organ rozpatruje wniosek inwestora, uzgodnienia,opinie,uwagi i wnioski społeczeństwa; wydaje decyzję o środowiskowych uwarunkowaniach zgody na realizację przedsięwzięcia Podaje do publicznej wiadomości informację o wydaniu decyzji
Decyzja o środowiskowych uwarunkowaniach Ocena oddziaływania na środowisko Brak oceny oddziaływania na środowisko Poprzedzona uzgodnieniami i opiniami Określa środowiskowe uwarunkowania Poprzedzona opiniami (w zakresie obowiązku sporządzenia raportu) bez uzgodnień Stwierdza brak potrzeby przeprowadzenia oceny
Problemy w dokumentacji dot. kwestii środowiskowych 1.Brak dołączenia pełnej dokumentacjiz postępowania OOŚ do wniosku o dofinansowanie. 2.Brak w decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach informacji o przeprowadzonych konsultacjach społecznych, orozpatrzonych uwagach i wnioskach w ramach konsultacji społecznych, czy też informacji o przeprowadzeniu analizy wariantów w raporcie, co jest uchybieniem proceduralnym. 3.Nieprawidłowe zakwalifikowanie przedsięwzięciado odpowiedniej grupy rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 9 listopada 2004r. oraz do Aneksu I, II dyrektywy Rady nr 85/337/EWG (dyrektywa EIA), w tym także nieprawidłowe pojmowanie pojęcia urban development project. 18
Problemy w dokumentacji dot. kwestii środowiskowych 5.Niezgodność mechanizmu zgłoszeń budowyz dyrektywą OOŚ, ustawą z dnia 3 października 2008r. o udostępnieniu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko (ustawą OOŚ), a przede wszystkim problem z wdrożeniem art. 29 ust. 3 ustawy- Prawo budowlane(wszedł w życie z dniem 15 listopada 2008r.). 6.Niezgodność zakresu przedsięwzięciapomiędzy decyzją środowiskową, a decyzją inwestycyjną m.in. pozwoleniem na budowę. 19
Zagrożenia wynikające z nieprawidłowego przeprowadzenia postępowania OOŚ zaskarżenia decyzji przez strony postępowania i opóźnienia przygotowania projektu, niedoszacowania kosztów, które beneficjent będzie musiał ponieść w związku z wdrażaniem rozwiązań minimalizujących lub kompensujących oddziaływanie projektu na środowisko, odrzuceniem przez Komisję Europejską (KE) wniosku o dofinansowanie dla dużego projektu w rozumieniu art. 39 rozporządzenia nr 1083/2006, odmową przyznania dofinansowania przez właściwą instytucję albo wstrzymaniem finansowania projektu i obowiązkiem zwrotu środków. 20
Urząd Marszałkowski Województwa Dolnośląskiego Departament Regionalnego Programu Operacyjnego Wybrzeże Słowackiego 12-14 50-411 Wrocław Punkt Informacyjno-Kontaktowy ds. ZPORR i RPO - pok. 403 tel. (71) 776 91 42 lub (71) 776 91 20 rpo@dolnyslask.pl www.rpo.dolnyslask.pl www.umwd.pl Dziękuję za uwagę! Agata Kopeć, Kierownik Działu Koordynacji Zagadnień Środowiskowych, Menedżer ds. Środowiska Wydział Zarządzania Regionalnym Programem Operacyjnym Szkolenie współfinansowane przez Unię Europejską ze środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w ramach Pomocy Technicznej Regionalnego Programu Operacyjnego dla Województwa Dolnośląskiego na lata 2007-2013 oraz z budżetu Samorządu Województwa Dolnośląskiego 21
22