Instrukcja obsługi Powietrznik tłoczny PP/PVC Größe 0 Größen I + II Größen III + IIII P_MAZ_0043_SW Proszę najpierw dokładnie zapoznać się z instrukcją! Nie wyrzucać! Odpowiedzialność za błędy powstałe w wyniku błędnej instalacji oraz obsługi odpowiada uzytkownik! Zmiany techniczne zastrzeżone. Nr części 984807 Tłumaczenie oryginalnej instrukcji obsługi (2006/42/WE) BA MOZ 001 12/13 PL
Instrukcje uzupełniające Instrukcje uzupełniające Proszę zapoznać się z poniższymi instrukcjami uzupełniającymi! Znając je będą Państwo w stanie w pełni wykorzystać informacje zawarte w instrukcji obsługi. W tekście w sposób szczególny uwypuklono: Wyliczenia Instrukcje postępowania ð Rezultaty instrukcji postępowania - patrz (odnośniki) Informacje Informacja zawiera ważne wskazówki dla prawidłowego funkcjonowania urządzenia lub ułatwiające pracę. Wskazówki bezpieczeństwa Wskazówki bezpieczeństwa oznaczono piktogramami - patrz rozdział "Bezpieczeństwo". Ogólne równouprawnienie W dokumencie tym wykorzystano formę gramatyczną rodzaju męskiego w znaczeniu neutralnym, w celu uzyskania tekstu łatwiejszego do czytania. Forma zwracania się do kobiet i mężczyzn jest zawsze taka sama. Czytelniczki prosimy o wyrozumiałość za takie uproszczenia w tekście. 2
Spis treści Spis treści 1 Identyfikacja produktu... 4 2 O produkcie... 5 3 Rozdział Bezpieczeństwo... 6 4 Składowanie i transport... 7 5 Instalacja... 8 5.1 Zainstalować rozmiar 0 (V = 0,15 l)... 10 5.2 Instalacja rozmiaru I i II (V = 0,35 l lub 1 l)... 11 5.3 Instalacja rozmiaru III i IIII (V = 2 l lub 4 l)... 12 6 Uruchamianie... 13 7 Konserwacja... 15 8 Usuwanie zakłóceń w funkcjonowaniu... 16 9 Wyłączenie z eksploatacji i utylizacja... 17 10 Dane techniczne... 18 10.1 Uwzględnione dyrektywy / normy... 19 11 Wyposażenie... 20 12 Załącznik... 21 12.1 Arkusze wymiarowe... 21 12.2 Podstawy obliczeń pojemności obliczeniowej... 23 3
Identyfikacja produktu 1 Identyfikacja produktu Wielkość Pojemność PS * V* Przyłącze Wersja z tworzywa Nr zamówienia: 0 0,15 l 1.5 d 6, 8 lub 12 PPE 1021157 PCB 1021120 I 0,35 l 3.5 d 12 DN 8 PPE 243218 II 1 l 10 d 16 DN 10 II 1 l 10 d 20 DN 15 III 2 l 20 G 1 1/4 DN 20 IIII 4 l 40 G 1 1/2 DN 25 * Produkt ciśnienia i objętości PCB 243203 PPE 243219 PCB 243204 PPE 243220 PCB 243205 PPE 243211 PCB 243207 PPE 243212 PCB 243208 4
O produkcie 2 O produkcie Powietrzniki tłoczne PP / PVC to amortyzatory pulsacyjne bez membrany oddzielającej między poduszką gazową i dozowanym medium. Są one stosowane do bezpulsacyjnego dozowania i redukowania oporu przepływu w przypadku długich przewodów i lepkich mediów dozowanych. 5
Rozdział Bezpieczeństwo 3 Rozdział Bezpieczeństwo Oznaczenia wskazówek bezpieczeństwa Niniejsza instrukcja obsługi zawiera następujące hasła ostrzegawcze dla różnych stopni niebezpieczeństwa: Hasło ostrzegawcze OSTRZE ŻENIE UWAGA Znaczenie Sygnalizuje możliwość wystąpienia niebezpiecznej sytuacji. Jeśli nie uda się jej zapobiec, mogą się Państwo znaleźć w sytuacji zagrożenia życia oraz narazić się na ciężkie obrażenia. Sygnalizuje możliwość wystąpienia niebezpiecznej sytuacji. Jeśli nie uda się jej zapobiec, mogą się Państwo narazić się na średnie obrażenia lub szkody rzeczowe. Znaki ostrzegawcze dla różnych stopni niebezpieczeństwa Niniejsza instrukcja obsługi zawiera następujące znaki ostrzegawcze dla różnych stopni niebezpieczeństwa: Użytkowanie zgodne z przeznaczeniem Powietrzniki tłoczne służą do tłumienia pulsacji wytwarzanych przez oscylacyjną pompę dozującą w dozowanym medium, przepływającym przez system przewodów rurowych. Powietrzniki tłoczne mogą być stosowane wyłącznie w przypadku mediów płynnych! Wszelkie inne zastosowania lub modyfikacje są zabronione! Powietrzników tłocznych nie wolno stosować z mediami gazowymi (wyjątek: niezbędna poduszka powietrzna), z mediami palnymi lub z ciałami stałymi! Powietrzniki tłoczne nie mogą być wykorzystywane wraz z dozowanymi mediami, które wpływają negatywnie na tworzywa, z których są wykonane (patrz lista odporności w najnowszym katalogu produktów firmy ProMinent lub na stronie www.prominent.com)! Powietrzniki tłoczne nie mogą być eksploatowane poza podanymi warunkami otoczenia i eksploatacji! Powietrzniki tłoczne mogą być eksploatowane wyłącznie przez wykwalifikowany personel. Użytkownik jest zobowiązany do przestrzegania wskazówek niniejszej instrukcji obsługi! Znaki ostrzegawcze Rodzaj niebezpieczeństwa Ostrzeżenie przed miejscem niebezpiecznym. Przed przystąpieniem do instalacji i uruchamiania należy dokładnie przeczytać niniejszą instrukcję obsługi. 6
Składowanie i transport 4 Składowanie i transport Powietrznik tłoczny należy chronić przed mrozem. Powietrznik tłoczny należy chronić przed bezpośrednim promieniowaniem słonecznym i innymi źródłami promieniowania UV. Przed rozpoczęciem składowania lub transportowania powietrznik tłoczny należy koniecznie opróżnić (dozowane medium?, wyposażenie ochronne?) Zamknąć wszystkie otwory, by do wewnątrz nie przedostały się żadne ciała obce. Dane Wartość Jednostka Temperatura podczas składowania i transportu 0... 60 C 7
Instalacja 5 Instalacja OSTRZEŻENIE! Powietrzniki tłoczne muszą być w każdej chwili łatwo dostępne w celu ich obsługi i konserwacji - dojścia nie mogą być zastawiane lub blokowane. Przed przystąpieniem do instalacji i uruchamiania należy dokładnie przeczytać niniejszą instrukcję obsługi. Powietrzniki tłoczne instalować zgodnie z obowiązującymi przepisami (dot. np. zbiorników ciśnieniowych). Po kontroli przeprowadzanej w zakładzie producenta, w powietrznikach tłocznych mogą występować resztki wody. W przypadku stosowania dozowanych mediów, które nie mogą mieć kontaktu z wodą, z powietrznika tłocznego należy usunąć resztki wody, a następnie przepłukać odpowiednim rozpuszczalnikiem. Powietrzniki tłoczne nie mogą być wykorzystywane wraz z dozowanymi mediami, które wpływają negatywnie na tworzywa, z których są one wykonane - patrz lista odporności w najnowszym katalogu produktów firmy ProMinent lub na stronie www.prominent.com. Sprawdzić najpierw, czy powietrznik tłoczny posiada prawidłową pojemność. (Podstawy obliczenia dla pojemności obliczeniowej - patrz "Załącznik"). Powietrznik tłoczny należy chronić przed bezpośrednim promieniowaniem słonecznym i innymi źródłami promieniowania UV. Powietrznik tłoczny instalować możliwie jak najbliżej pompy dozującej. 8
Instalacja Powietrznik tłoczny chronić zasadniczo przy użyciu regulowanego zaworu przelewowego lub zaworu wielofunkcyjnego. W przeciwnym razie może dojść do jego pęknięcia lub wyrzutu. Zainstalować zawór opróżniający, by odpowietrzyć powietrznik tłoczny ( w rozmiarze 0 zawór opróżniający jest zainstalowany). Wąż zaworu odciążającego wprowadzić do zbiornika zapasowego lub do innego, wentylowanego pojemnika. Powietrzniki tłoczne pracują efektywnie tylko przy pewnym i stabilnym przeciwciśnieniu. Dlatego w przypadku niskiego przeciwciśnienia należy zainstalować zawór trzymający ciśnienie lub zawór dozujący. W celu kontroli ciśnienia w systemie przewodów rurowych zalecane jest przewidzenie możliwości zainstalowania manometru w pobliżu powietrznika tłocznego. Zainstalować zawory odcinające, by pozbawić powietrznik tłoczny ciśnienia. W razie potrzeby zainstalować zawór napowietrzający, by ułatwić odpowietrzanie powietrznika tłocznego. Unikać drgań! Powietrznik tłoczny zamocować w razie potrzeby przy użyciu uchwytu ściennego lub opaski - patrz "Akcesoria". Przewody rurowe podłączyć do powietrznika tłocznego w taki sposób, by pomiędzy nimi nie oddziaływały żadne siły, np. wskutek przesunięcia, ciężaru lub rozciągnięcia przewodu. 9
Instalacja Wielkość przyłącza powietrznika tłocznego musi odpowiadać wielkości przyłącza orurowania. Wielkości te mogą się różnić najwyżej o jedną wartość znamionową. 5.1 Zainstalować rozmiar 0 (V = 0,15 l) Uwzględnić kierunek przepływu przez powietrznik tłoczny (patrz strzałka kierunku na obudowie). Sprawdzić, czy zawór opróżniający jest zamknięty - śrubę radełkowaną przekręcić maksymalnie w prawo. W przeciwnym wypadku dozowane medium może wyciec, jeżeli przedostanie się pod ciśnienie. Przygotować odpowiednią nakrętkę złączkową z końcówką węża i pierścieniem zaciskowym do podłączenia króćca wylotowego. 1. Powietrznik tłoczny z króćcem wlotowym skierowanym w dół przykręcić pionowo do elementu wkręcanego przy użyciu pierścienia o- ring - zazwyczaj bezpośrednio do zaworu ciśnieniowego pompy dozującej. 2. Podłączyć króciec wylotowy do przewodu dozującego. 3. Wąż 6x4 zaworu odciążającego wprowadzić do zbiornika zapasowego lub do innego, wentylowanego pojemnika. 4. Dodatkowo powietrznik tłoczny należy przymocować za pomocą obejmy rurowej. Powietrznik tłoczny oraz przewody nie mogą drgać! Uwzględnić przykład instalacji. 10
Instalacja 4 3 2 1 1. Powietrznik tłoczny zainstalować w poziomym przewodzie - wyższa część powietrznika tłocznego musi być skierowana pionowo do góry! 5 6 7 P_MAZ_0044_SW 2. Dodatkowo powietrznik tłoczny należy przymocować za pomocą uchwytu ściennego - patrz "Akcesoria". Powietrznik tłoczny oraz przewody nie mogą drgać! Rys. 1: Przykład instalacji rozmiaru 0 6 2 5 4 3 2 1 1 Zawór trzymający ciśnienie, regulowany 2 Zawór dozujący 3 Zawór odcinający 4 Manometr 5 Zawór wielofunkcyjny 6 Amortyzator pulsacyjny 7 Pompa dozująca 5.2 Instalacja rozmiaru I i II (V = 0,35 l lub 1 l) 8 9 P_MAZ_0045_SW Rys. 2: Przykład instalacji I + II dla elektromagnetycznych pomp dozujących 7 3 2 5 4 2 1 Uwzględnić kierunek przepływu przez powietrznik tłoczny (patrz strzałka kierunku na obudowie). 8 9 P_MAZ_0046_SW Rys. 3: Przykład instalacji I + II dla silnikowych pomp dozujących Uwzględnić przykłady instalacji. 1 Zawór trzymający ciśnienie, regulowany 2 Zawór odcinający 3 Manometr 4 Amortyzator pulsacyjny 5 Zawór napowietrzający 6 Zawór wielofunkcyjny 7 Zawór przelewowy, regulowany 8 Pompa dozująca 9 Zawór opróżniający 11
Instalacja 5.3 Instalacja rozmiaru III i IIII (V = 2 l lub 4 l) 6 5 4 2 1 Uwzględnić przykłady instalacji. 7 8 9 P_MAZ_0048_SW Przygotować odpowiednią nakrętkę złączkową z końcówką węża i pierścieniem zaciskowym do podłączenia króćca wylotowego. Rys. 5: Przykład instalacji wolnego wylotu 6 5 3 1. Powietrznik tłoczny z króćcem wlotowym skierowanym pionowo w dół zainstalować w kierunku przepływu! 2. Dodatkowo powietrznik tłoczny należy przymocować za pomocą uchwytu ściennego - patrz "Akcesoria". Powietrznik tłoczny oraz przewody nie mogą drgać! 7 8 6 5 4 9 2 P_MAZ_0047_SW 7 8 9 P_MAZ_0049_SW Rys. 6: Przykład instalacji bez opóźnienia (np. przy rozpylaniu) 1 Zawór trzymający ciśnienie, regulowany 2 Zawór dozujący 3 Zawór elektromagnetyczny 4 Zawór odcinający 5 Manometr 6 Amortyzator pulsacyjny 7 Zawór opróżniający 8 Pompa dozująca 9 Zawór przelewowy, regulowany Rys. 4: Przykład instalacji przewodu ciśnieniowego 12
Uruchamianie 6 Uruchamianie Podczas uruchamiania powietrzników tłocznych przestrzegać przepisów krajowych. Np. w Niemczech dla powietrznika tłocznego wielkości IIII (V = 4 l, produkt ciśnienia i objętości P * V > 20) użytkownik, zgodnie z rozporządzeniem o zbiornikach ciśnieniowych, musi aktualnie zlecić kontrolę odbioru powietrznika przez rzeczoznawcę według TRB 531 (przepisy techniczne dla zbiorników ciśnieniowych) w miejscu ustawienia (kontrola dokumentacji, kontrola wyposażenia, kontrola ustawienia oraz poświadczenie kontroli odbioru). W przypadku wielkości 0 (V = 0,15 l) sprawdzić, czy zawór opróżniający jest zamknięty - śrubę radełkowaną obrócić maksymalnie w prawo! W przeciwnym wypadku dozowane medium może wyciec, jeżeli przedostanie się pod ciśnienie. Jeżeli dozowane są niebezpieczne media, zakładać odpowiednie wyposażenie ochronne - patrz karta charakterystyki dozowanego medium. Dla powietrznika tłocznego o wielkości IIII musi być dostępna deklaracja producenta WE. Sprawdzić prawidłową instalację na podstawie wskazówek dotyczących instalacji. 13
Uruchamianie 1. Sprawdzić instalację. (Czy zawór przelewowy jest prawidłowo ustawiony?) 2. Nie przy pierwszym uruchomieniu: Zamknąć urządzenia odcinające i pozbawić powietrznik tłoczny ciśnienia. Otworzyć zawór opróżniający i ewentualnie zawór napowietrzający, aż powietrznik tłoczny napełni się powietrzem (w przewodzie opróżniającym nie płynie już dozowane medium); dozowane medium musi wypłynąć! Następnie zamknąć obydwa zawory. 3. Otworzyć odpowiednie urządzenia odcinające. 4. Pompę dozującą uruchomić z małą wydajnością dozowania - powoli zwiększać wydajność dozowania do wybranej wartości. 5. Sprawdzić, czy wszystkie hydrauliczne elementy urządzenia są szczelne. 14
Konserwacja 7 Konserwacja Wskazówki bezpieczeństwa Odpowietrzenie powietrznika tłocznego Jeżeli dozowane są niebezpieczne lub nieznane media, zakładać odpowiednie wyposażenie ochronne. Przestrzegać karty charakterystyki dozowanego medium. Powietrznik tłoczny odpowietrzać w odpowiednich odstępach! W przypadku zbyt małej poduszki gazowej może dojść do jego pęknięcia lub wyrzutu. Terminy konserwacji: W zależności od dozowanego medium, instalacji i warunków roboczych należy wykonywać konserwację w regularnych odstępach czasu. Zamknąć urządzenia odcinające i pozbawić powietrznik tłoczny ciśnienia. 1. Otworzyć zawór opróżniający i ewentualnie zawór napowietrzający, aż powietrznik tłoczny napełni się powietrzem ( w przewodzie opróżniającym nie płynie już dozowane medium). Dozowane medium musi wypłynąć! Tylko wielkość 0: Zintegrowany zawór odpowietrzający przekręcić w lewo o ok. 1 obrót. 2. Zamknąć ponownie zawór opróżniający i ewentualnie zawór napowietrzający. 3. Otworzyć ponownie urządzenia odcinające. 4. Wytworzyć ciśnienie i sprawdzić szczelność powietrznika tłocznego. Regularne kontrole Mocne osadzenie połączeń śrubowych i - jeśli występuje - uchwytu ściennego Szczelność powietrznika tłocznego (spawy i klejenia) Stopień tłumienia za pomocą manometru w pobliżu powietrznika tłocznego 15
Usuwanie zakłóceń w funkcjonowaniu 8 Usuwanie zakłóceń w funkcjonowaniu Opis błędów Przyczyna Co robić Urządzenie uderza (zwiększony poziom hałasu, manometr na powietrzniku tłocznym wskazuje duże odchylenia ciśnienia, silne drgania elementów urządzenia, dozowanie nie jest równomierne,...) Poduszka gazowa jest zbyt mała lub zniknęła. Natychmiast zatrzymać pompę dozującą Powietrznik tłoczny napowietrzyć bez ciśnienia - patrz Konserwacja. 16
Wyłączenie z eksploatacji i utylizacja 9 Wyłączenie z eksploatacji i utylizacja Najpierw pozbawić powietrznik tłoczny ciśnienia. W przypadku wyłączania powietrznika tłocznego z eksploatacji należy go oczyścić z chemikaliów i brudu. Jeżeli dozowane są niebezpieczne lub nieznane media, zakładać odpowiednie wyposażenie ochronne. Przestrzegać karty charakterystyki dozowanego medium. Podczas utylizacji należy przestrzegać obowiązujących lokalnych przepisów. 17
Dane techniczne 10 Dane techniczne Wielkość Pojemność PS * V* Przyłącze Wersja z tworzywa Nr zamówienia: 0 0,15 l 1.5 d 6, 8 lub 12 PPE 1021157 PCB 1021120 I 0,35 l 3.5 d 12 DN 8 PPE 243218 II 1 l 10 d 16 DN 10 II 1 l 10 d 20 DN 15 III 2 l 20 G 1 1/4 DN 20 IIII 4 l 40 G 1 1/2 DN 25 * Produkt ciśnienia i objętości PCB 243203 PPE 243219 PCB 243204 PPE 243220 PCB 243205 PPE 243211 PCB 243207 PPE 243212 PCB 243208 Ciśnienie robocze, maksymalne Wersja z tworzywa Ciśnienie robocze Temperatura PP 10 bar 0... 20 C 6,6 bar 40 C 3,2 bar 60 C PCW 10 bar 0... 20 C 18
Dane techniczne Wersja z tworzywa Ciśnienie robocze Temperatura 6 bar 40 C 1 bar 60 C Warunki otoczenia Wielkość Temperatura podczas składowania i transportu: Temperatura otoczenia: Temperatura dozowanego medium: Wartość 0... 60 C zależna od maksymalnego ciśnienia roboczego Ä Ciśnienie robocze, maksymalne na stronie 18 zależna od maksymalnego ciśnienia roboczego Ä Ciśnienie robocze, maksymalne na stronie 18 Tworzywa stykające się z medium Wersja z tworzywa Uszczelki inne elementy PP EPDM PP PCW FPM PVC-U FPM = kauczuk fluorowy 10.1 Uwzględnione dyrektywy / normy Dyrektywa dotycząca zbiorników ciśnieniowych 87/404/EWG Rozporządzenie dotyczące zbiorników ciśnieniowych, zbiorników ciśnieniowych na gaz i instalacji napełniających 19
Wyposażenie 11 Wyposażenie Uchwyty ścienne (składające się z obejmy rurowej, płyty montażowej i złączki) dla wielkości o pojemności Nr zamówienia: I 0,35 l 818501 II 1 l 818502 III 2 l 803645 IIII 4 l 803646 20
Załącznik 12 Załącznik 12.1 Arkusze wymiarowe Wielkość 0 (V = 0,15 l) M20 x1,5 49 6x4* 244 230 M 20 x1,5 Rys. 7 P_MAZ_0050_SW * Wielkość podłączanego węża 21
Załącznik Wielkość I + II (V = 0,35 l + 1 l) D B A P_MAZ_0051_SW Wielkość Przyłącze A B Ø D I DN 8 150 170 75 II DN 10 192 220 110 III DN 15 200 220 110 22
Załącznik Wielkość III + IIII (V = 2 l + 4 l) D B C G P_MAZ_0052_SW Wielkość Przyłącze G B C Ø D III G 1 1/4 - DN 20 220 290 140 IIII G 1 1/2 - DN 25 320 410 160 12.2 Podstawy obliczeń pojemności obliczeniowej (dla pomp dozujących jednostronnego działania) Oszacowanie pojemności obliczeniowej V0 w l dla pulsacji resztkowej ok. ±5 % (na podstawie typu pompy i ciśnienia urządzenia Pm, wydajności dozowania Q i częstotliwości skoku f): V0 = 0,8 * F * C * VH z 23
Załącznik V 0 - Pojemność obliczeniowa F - Współczynnik dla typu pompy, patrz Ä na stronie 23 C - Współczynnik przeliczeniowy; przy Pm * 1,1 odczytać w Ä na stronie 25 Pm - Ciśnienie urządzenia (bary) VH - Pojemność skokowa (ml/skok) przy średnim ciśnieniu roboczym - patrz dane wydajności pompy Tab. 1: Współczynnik F dla typu pompy Typ pompy F Pompa 1-cylindryczna 26 Pompa 2-cylindryczna 12 Pompa 3-cylindryczna 6 Pompa 4-cylindryczna 6 24
Załącznik Przykład: Dane wyjściowe Typ pompy: gamma/ L, typ 1005, Pojemność skokowa VH: Ciśnienie robocze Pm: Typ pompy, pompa dozująca 1-cylindryczna 0,46 ml/skok (przy średnim ciśnieniu roboczym) 5,5 bar Tym samym: F = 26 (dla pomp dozujących 1-cylindrycznych (patrz Ä na stronie 23)) C = 3,378 (dla 1,1 * Pm = 5,5 (patrz Ä na stronie 25)) V0 = 0,8 * C * F * VH = 0,0008 * 3,378 * 26 * 0,46 = 0,032 l Dlatego wybrać powietrznik o pojemności V = 0,15 l lub V = 0,35 l. Tab. 2: Współczynnik przeliczeniowy C 1,1 * Pm C 1,1 1.070 1.2 1.139 1.3 1.206 1.4 1.271 1.5 1.336 1.6 1.399 1.7 1.461 25
Załącznik 1,1 * Pm C 1.8 1.522 1.9 1.581 2 1.641 2.5 1.924 3 2.193 3.5 2.449 4 2.692 4.5 2.926 5 3.156 5.5 3.378 6 3.598 6.5 3.809 7 4.012 7.5 4.217 8 4.415 8.5 4.612 9 4.800 9.5 4.993 10 5.188 26
27
ProMinent Dosiertechnik GmbH Im Schuhmachergewann 5-11 D-69123 Heidelberg Telefon: +49 6221 842-0 Faks: +49 6221 842-612 e-mail: info@prominent.com Internet: www.prominent.com 987099, 1, pl_pl 2011