50/50 EUROPEJSKA SIEĆ CENTRÓW EDUKACYJNYCH ANNA JASKUŁA ZASTĘPCA DYREKTORA STOWARZYSZENIE GMIN POLSKA SIEĆ ENERGIE CITÉS UL.SŁAWKOWSKA 17, 31-016 KRAKÓW WWW.PNEC.ORG.PL, BIURO@PNEC.ORG.PL Lider projektu Partnerzy: Współfinansowanie:
50/50 Europejska Sieć Centrów Edukacyjnych Lider: Diputació de Barcelona, Hiszpania Partnerzy projektu NiezaleŜny Instytut ds. Środowiska, Niemcy Uniwersytet w Vaasa, Finlandia Rada Miasta Almada, Portugalia Prefektura Heraklion, Grecja Lokalna Agencja ds. Energii i Środowiska, Włochy Stowarzyszenie Gmin Polska Sieć Energie Cités, Polska Agencja ds. Koordynacji Rozwoju Obszaru Jeziora Balaton, Węgry Agencja Energetyczna Savinjska, Šaleška i regionu Koroška, Słowenia Czas trwania: maj 2009 maj 2012
Idea projektu EURONET 50/50 Cel: wprowadzenie metodologii 50/50 w 50 centrach edukacyjnych i utworzenie w ten sposób europejskiej sieci szkół oszczędzających energię i podejmujących walkę ze zmianami klimatycznymi Grupa docelowa: szkoły podstawowe z róŝnych krajów europejskich, dzieci 10 12 lat
Metodologia 50/50 Podział korzyści ekonomicznych wynikających z oszczędzania energii pomiędzy szkoły i władze lokalne 50% kwoty zaoszczędzonej dzięki zastosowaniu przez uczniów i nauczycieli środków efektywności energetycznej jest wypłacane szkołom drugie 50% będzie stanowiło oszczędności dla władz lokalnych, które płacą rachunki
KaŜdy wygrywa! szkoły uzyskają dodatkowe środki finansowe władze lokalne ograniczą swoje wydatki na energię szkoły efektywne energetycznie przyczynią się do osiągnięcia lokalnych celów związanych z wykorzystaniem energii i ochroną klimatu
Cele Planowane rezultaty Podniesienie wiedzy i świadomości uczniów w zakresie wykorzystania energii w szkole: pochodzenie, zuŝycie, straty, efektywność, oszczędzanie, Zmiana nawyków konsumpcyjnych grup docelowych z zakresu energię ZaangaŜowanie społeczności szkolnej w zarządzanie energią w szkole w celu osiągnięcia lepszej efektywności energetycznej
Wykorzystując metodologię 50/50 szkoły mogą promować bardziej zrównowaŝone podejście do energii zapewnić, Ŝe przyszłe pokolenia będą korzystały z energii w bardziej odpowiedzialny sposób i wpłyną pozytywnie na zachowanie swoich rodzin
Szkoły uczestniczące w projekcie EURONET 50/50 Partner Kraj Liczba szkół DIBA Hiszpania 13 UFU e.v. Niemcy 2 ALESA srl. Włochy 5 VEI Finlandia 5 LBDCA Węgry 6 Almada Portugalia 5 PNEC Polska 6 Heraklion Grecja 3 KSSENA Słowenia 5 W ramach projektu EURONET 50/50 zostanie utworzona europejska sieć obejmująca przynajmniej 50 szkół RAZEM 50
Przygotowanie do realizacji projektu EURONET 50/50 Wybór szkół zainteresowanych projektem Zawarcie porozumienia pomiędzy szkołą a organem prowadzącym Zebranie danych na temat zuŝycia energii w szkole oraz związanych z nim kosztów Wyznaczenie wartości referencyjnych potrzebnych do wyliczenia oszczędności Zawarcie umowy pomiędzy szkołą a organem prowadzącym Lider: Partnerzy: Współfinansowanie:
Wybrane szkoły w Polsce Szkoła Podstawowa nr 4 w Bielawie Ekologiczna Szkoła Podstawowa nr 7 w Bielawie Szkoła Podstawowa nr 10 w Bielawie Szkoła Podstawowa Nr 13 w Bielsku-Białej Szkoła Podstawowa Nr 7 w Cieszynie Szkoła Podstawowa nr 11 w Dąbrowie Górniczej Zespół Szkół w Jadachach (Nowa Dęba) Szkoła Podstawowa w Janowie Szkoła Podstawowa Nr 2 w Niepołomicach Zespół Szkół Nr 1 w Raciechowicach Szkoła Podstawowa w Zagórzu (Niepołomice)
Dziewięć kroków do udanej realizacji projektu EURONET 50/50 Wykorzystanie zaoszczędzonych pieniędzy Zgłoszenie zapotrzebowania na małe inwestycje Kampania informacyjna Przedstawienie propozycji rozwiązań Pomiary temperatury + ocena gospodarowania energią Przegląd energetyczny szkoły Wprowadzenie uczniów w problematykę projektu Wstępny przegląd energetyczny szkoły Powołanie zespołu ds. Energii Lider: Partnerzy: Współfinansowanie:
KROK 1: Powołanie zespołu ds. energii Członkowie zespołu: Wybrana klasa lub grupa uczniów Jeden lub dwóch zainteresowanych nauczycieli Szkolny woźny Expert zewnętrzny z Urzędu Miasta/Gminy Zadania zespołu: ocena sytuacji energetycznej szkoły opracowanie i wdroŝenie rozwiązań pozwalających na ograniczenie zuŝycia energii w szkole promocja projektu wśród rówieśników W cieplejszych miesiącach zespół moŝe skupić się na innych problemach (np. problem odpadów, oszczędności wody) decyzja szkoły Lider: Partnerzy: Współfinansowanie:
KROK 2: Wstępny przegląd energetyczny szkoły Uczestnicy: Dyrektor szkoły Nauczyciele zaangaŝowani w projekt Szkolny woźny Expert zewnętrzny z Urzędu Miasta/Gminy Cel: wstępna ocena sytuacji energetycznej szkoły (ocena systemu ogrzewania, stanu budynku, ) identyfikacja obszarów, w których uczniowie będą mieli moŝliwość wykazania się zwiększenie zaangaŝowania uczestników przeglądu w realizację projektu Koordynator: Partnerzy: Współfinansowanie:
KROK 3: Wprowadzenie uczniów w problematykę projektu Na tym etapie realizacji projektu uczniowie zostają wprowadzeni w problematykę: zmian klimatycznych ochrony klimatu oszczędzania energii efektywności energetycznej wykorzystanie OZE Cel: Zwiększenie świadomości energetycznej dzieci oraz pokazanie, Ŝe istnieją moŝliwości przeciwdziałania zmianom klimatycznym. Koordynator: Partnerzy: Współfinansowanie:
KROK 4: Przegląd energetyczny szkoły Przygotowanie przeglądu: określenie zadań do zrealizowania rozdział zadań pomiędzy członków zespołu przygotowanie arkuszy roboczych Przegląd energetyczny: przeglądu dokonuje zespół ds. energii naleŝy zwrócić uwagę na takie elementy jak: stan budynku system grzewczy oświetlenie sprzęt elektryczny i elektroniczny wykorzystanie wody postępowanie z odpadami kontroli powinny zostać poddane wszystkie szkolne pomieszczenia (klasy, korytarze, sale gimnastyczne, toalety, pokój nauczycielski, składziki, ) na zakończenie zespół dokonuje omówienia efektów przeprowadzonej kontroli Lider: Partnerzy: Współfinansowanie:
KROK 5: Pomiary temperatury Cel: sporządzenie charakterystyki temperatur panujących w szkole Wykonanie zadania: przez okres dwóch tygodni członkowie zespołu prowadzą pomiary temperatury we wszystkich pomieszczeniach w szkole Cyfrowy termometr K 102 Miernik energii Energy Check 3000 Cyfrowy luksomierz MD 1300 Lider: Partnerzy: Współfinansowanie:
KROK 5: Pomiary temperatury c.d. Cel: sporządzenie charakterystyki temperatur panujących w szkole Wykonanie zadania: na podstawie uzyskanych wyników pomiarów członkowie zespołu sporządzają charakterystykę temperatur panujących w szkole : na planie szkoły zamalowują na czerwono te pomieszczenia, w których panują zbyt wysokie temperatury, na niebiesko te, gdzie jest zbyt chłodno, a na zielono te, gdzie temperatury odpowiadają normom. Temperatury, jakie powinny panować w róŝnych pomieszczeniach w szkole podaje europejska norma EN 12 831 Lider: Partnerzy: Współfinansowanie
KROK 5: Ocena gospodarowania energią w szkole Ocena gospodarowania energią w szkole jest prowadzona równolegle z pomiarami temperatury Wykonanie: Zespół ds. energii obserwuje, w jaki sposób inni uczniowie i nauczyciele korzystają z budynku, zwracając szczególną uwagę na: Sposoby wietrzenia pomieszczeń Metody regulacji ogrzewania Wykorzystanie sprzętu elektrycznego i elektronicznego Wykorzystanie (ciepłej) wody Zespół ds. energii prowadzi wśród uczniów ankiety dotyczące wykorzystania energii w szkole, temperatur i jakości powietrza panujących w pomieszczeniach, itp.
KROK 6: Przedstawienie propozycji rozwiązań Zespół ds. energii: 1. Omawia rezultaty dotychczasowych działań oraz swoje spostrzeŝenia 2. Dokonuje oceny sytuacji energetycznej szkoły 3. Opracowuje propozycje rozwiązań, które pozwolą na zmniejszenie zuŝycia energii w szkole przykładowe propozycje: Oznaczenie wyłączników światła Informacja na drzwiach klasy 4. Identyfikuje grupy docelowe zaproponowanych działań 5. Opracowuje sposób dotarcia do grup docelowych oraz wdroŝenie zaproponowanych rozwiązań
KROK 7: Kampania informacyjna Członkowie zespołu ds. energii dzielą się z resztą społeczności szkolnej tym, czego dowiedzieli się podczas realizacji projektu, a takŝe swoimi propozycjami rozwiązań pozwalających na zaoszczędzenie energii. Sposoby komunikacji ze społecznością szkolną: przygotowanie plakatów lub gazetki ściennej utworzenie strony internetowej przygotowanie przedstawienia napisanie artykułu do szkolnej gazetki zorganizowanie tygodnia oszczędzania energii zaprezentowanie projektu podczas szkolnego wydarzenia zorganizowanie warsztatów Lider Partnerzy: Współfinansowanie:
KROK 8: Zgłoszenie propozycji małych inwestycji Czasem nawet niewielka ilość pieniędzy moŝe pozwolić na wprowadzenie duŝych zmian! Dlatego teŝ szkoła powinna sporządzić listę rzeczy, które moŝna zrobić przy niewielkich nakładach (małe inwestycje) i zwrócić się z prośbą o dofinansowanie do organu prowadzącego lub sponsorów. Wśród zgłoszonych propozycji małych inwestycji mogą znaleźć się: uszczelnienie okien i drzwi umieszczenie srebrnej folii za kaloryferami poprawa izolacji cieplnej wymiana tradycyjnych Ŝarówek na energooszczędne Zmiana sposobu regulacji ogrzewania Większe inwestycje moŝliwe, ale nie są głównym celem projektu EURONET 50/50
KROK 9: Wykorzystanie zaoszczędzonych pieniędzy Po kaŝdym roku realizacji projektu EURONET 50/50 naleŝy: poinformować społeczność szkolną, ile energii udało się zaoszczędzić i o ile w związku z tym obniŝyła się emisja CO 2 poinformować społeczność szkolną, ile pieniędzy szkoła zyskała dzięki podjętym działaniom przedyskutować, na co powinny zostać przeznaczone zaoszczędzone pieniądze udział całej społeczności szkolnej Decyzja o wykorzystaniu zaoszczędzonych pieniędzy pozostaje WYŁĄCZNIE w gestii szkoły!
Realizacja projektu ma stanowić dla dzieci dobrą zabawę!!!