METODOLOGIA 50/50 - OSZCZĘDZANIE ENERGII W SZKOLE KROK PO KROKU

Transkrypt

1 METODOLOGIA 50/50 - OSZCZĘDZANIE ENERGII W SZKOLE KROK PO KROKU Stowarzyszenie Gmin Polska Sieć Energie Cités Kraków, ul. Sławkowska 17 tel./faks: biuro@pnec.org.pl

2 Metodologia 50/50: powstała i została przetestowana w Niemczech, w latach 90. XX wieku (Hamburg, Berlin); zakłada aktywne zaangażowanie uczniów w proces zarządzania energią w szkole oraz nauczenie ich ekologicznych zachowań poprzez konkretne działania; zakłada podział oszczędności finansowych osiągniętych w wyniku działań podjętych przez uczniów i innych członków społeczności szkolnej pomiędzy szkołę a jej organ prowadzący: 50% zaoszczędzonej kwoty stanowi oszczędność dla organu prowadzącego, który płaci rachunki; 50% zaoszczędzonej kwoty zostaje wypłacone szkole.

3 Wdrażanie metodologii 50/50 w szkole składa się z 9 etapów: Wykorzystanie zaoszczędzonych pieniędzy Zgłoszenie zapotrzebowania na małe inwestycje Kampania informacyjna Przedstawienie propozycji rozwiązań Pomiary temperatury + ocena gospodarowania energią Przegląd energetyczny szkoły Wprowadzenie uczniów w problematykę projektu Wstępny przegląd energetyczny szkoły Powołanie zespołu ds. Energii

4 KROK 1: Powołanie zespołu ds. energii Członkowie zespołu: Wybrana klasa lub grupa uczniów Jeden lub dwóch nauczycieli Szkolny woźny Zadania zespołu: analiza i ocena wykorzystania energii w szkole zaproponowanie rozwiązań mających na celu ograniczenie zużycia energii w szkole wdrożenie ww. rozwiązań przygotowanie kampanii informacyjno-edukacyjnej skierowanej do reszty społeczności szkolnej Zasadniczo, swoje zadania zespół ds. energii powinien realizować w sezonie grzewczym. W cieplejszych miesiącach zespół może skupić się na innych problemach, np. wykorzystania wody czy gospodarowania odpadami.

5 KROK 2: Wstępny przegląd energetyczny szkoły Uczestnicy: Dyrektor szkoły Nauczyciele zaangażowani w projekt Szkolny woźny Wstępny przegląd energetyczny szkoły ma miejsce PRZED rozpoczęciem pracy z uczniami i ma na celu przygotowanie ich do realizacji działań projektowych. Cel: wstępna ocena energetyczna budynku szkoły (ocena systemu ogrzewania, stanu budynku, ); identyfikacja elementów, na które warto zwrócić uwagę uczniów, jak również obszarów, w których będą mieli oni możliwość wykazania się; zwiększenie zaangażowania uczestników przeglądu w realizację projektu.

6 KROK 3: Wprowadzenie uczniów w tematykę ochrony klimatu i oszczędzania energii Na tym etapie realizacji projektu uczniowie zostają zaznajomieni z takimi zagadnieniami jak: Cel: formy energii, korzystanie z energii w życiu codziennym i jego skutki; efekt cieplarniany, zmiany klimatyczne, ochrona klimatu; oszczędzanie energii, efektywność energetyczna, wykorzystanie odnawialnych źródeł energii. przygotowanie teoretyczne do realizacji zadań przewidzianych w projekcie; zwiększenie wiedzy i świadomości uczniów w zakresie oszczędzania energii i ochrony klimatu; uświadomienie uczniom, że istnieją możliwości przeciwdziałania zmianom klimatycznym, a ich indywidualne działania mają znaczenie.

7 KROK 4: Przegląd energetyczny szkoły Przygotowanie przeglądu: określenie zadań do zrealizowania; rozdział zadań pomiędzy członków zespołu; przygotowanie arkuszy roboczych do wypełnienia podczas przeglądu. Przegląd energetyczny: przeglądu dokonuje zespół ds. energii; należy zwrócić uwagę na takie elementy jak: stan budynku system grzewczy oświetlenie szkoły wykorzystywany sprzęt elektryczny i elektroniczny wykorzystanie wody kontroli powinny zostać poddane wszystkie szkolne pomieszczenia (klasy, korytarze, sale gimnastyczne, toalety, pokój nauczycielski, składziki, ); na zakończenie zespół omawia efekty przeprowadzonego badania.

8 KROK 5: Długoterminowe pomiary temperatury Cel: sporządzenie charakterystyki temperatur panujących w szkole Wykonanie zadania: przez okres dwóch tygodni członkowie zespołu prowadzą pomiary temperatury we wszystkich pomieszczeniach w szkole na podstawie uzyskanych wyników pomiarów członkowie zespołu sporządzają charakterystykę temperatur panujących w szkole : na planie szkoły zamalowują na czerwono te pomieszczenia, w których panują zbyt wysokie temperatury, na niebiesko te, gdzie jest zbyt chłodno, a na zielono te, gdzie temperatury odpowiadają normom. Temperatury, jakie powinny panować w różnych pomieszczeniach w szkole podaje europejska norma EN

9 KROK 5: Ocena gospodarowania energią w szkole Ocena gospodarowania energią w szkole jest prowadzona równolegle z pomiarami temperatury. Wykonanie: Zespół ds. energii obserwuje, w jaki sposób inni uczniowie i nauczyciele korzystają z budynku, zwracając szczególną uwagę na: Sposoby wietrzenia pomieszczeń Metody regulacji ogrzewania Wykorzystanie sprzętu elektrycznego i elektronicznego Wykorzystanie (ciepłej) wody Zespół ds. energii prowadzi wśród uczniów ankiety dotyczące wykorzystania energii, ich opinii na temat temperatur i jakości powietrza panujących w pomieszczeniach szkolnych itp.

10 KROK 6: Przedstawienie propozycji rozwiązań Zespół ds. energii: 1. Omawia rezultaty dotychczasowych działań oraz swoje spostrzeżenia. 2. Dokonuje oceny sytuacji energetycznej szkoły. 3. Opracowuje propozycje rozwiązań, które pozwolą na zmniejszenie zużycia energii w szkole przykładowe propozycje: Oznaczenie wyłączników światła Informacja na drzwiach klasy 4. Identyfikuje grupy docelowe zaproponowanych przez siebie działań. 5. Opracowuje sposób dotarcia do tych grup oraz wdraża zaproponowane rozwiązania przy ich udziale.

11 KROK 7: Kampania informacyjna Członkowie zespołu ds. energii dzielą się z resztą społeczności szkolnej tym, czego dowiedzieli się podczas realizacji projektu, a także swoimi propozycjami rozwiązań pozwalających na zaoszczędzenie energii. Sposoby komunikacji ze społecznością szkolną: przygotowanie plakatów lub gazetki ściennej utworzenie strony internetowej przygotowanie przedstawienia napisanie artykułu do szkolnej gazetki zorganizowanie tygodnia oszczędzania energii zaprezentowanie projektu podczas szkolnego wydarzenia zorganizowanie warsztatów

12 KROK 8: Zgłoszenie zapotrzebowania na małe inwestycje Czasem nawet niewielka ilość pieniędzy pozwala na wprowadzenie dużych zmian! Choć głównym celem metodologii 50/50 jest bezinwestycyjne oszczędzanie energii, uczniowie z zespołu ds. energii mogą również zaproponować realizację drobnych inwestycji i zwrócić się z prośbą o ich sfinansowanie do dyrekcji, organu prowadzącego szkołę lub potencjalnych sponsorów. Wśród zgłoszonych propozycji małych inwestycji mogą znaleźć się: uszczelnienie okien i drzwi zakup i umieszczenie srebrnej folii za kaloryferami wymiana tradycyjnych żarówek na energooszczędne zmiana sposobu regulacji ogrzewania

13 KROK 9: Wykorzystanie zaoszczędzonych pieniędzy Po każdym roku realizacji projektu EURONET 50/50 należy: wyliczyć i poinformować społeczność szkolną: ile energii udało się zaoszczędzić; o ile obniżyła się w związku z tym emisja CO 2 ; ile pieniędzy zyskała szkoła. przedyskutować z uczniami, na co powinny zostać przeznaczone zaoszczędzone pieniądze Decyzja o wykorzystaniu zaoszczędzonych pieniędzy pozostaje wyłącznie w gestii szkoły i powinna zostać skonsultowana z zespołem ds. energii!

14 Poradnik Oszczędzanie energii w szkołach Szczegółowy opis metodologii 50/50 oraz konkretne wskazówki dot. pracy z zespołem ds. energii zawiera poradnik dla nauczycieli Oszczędzanie energii w szkołach wydany przez nasze Stowarzyszenie. Poradnik pokazuje, jak krok po kroku wdrożyć w szkole metodologię 50/50 i zawiera szereg przydatnych arkuszy roboczych, opisów doświadczeń, rysunków, przykładów etykiet zachęcających do oszczędzania energii itd. Pierwotna wersja poradnika została rozszerzona o część poświęconą oszczędzaniu wody i racjonalnej gospodarce odpadami!

15 Korzyści wynikające z wdrożenia metodologii 50/50: podniesienie świadomości energetycznej uczniów i nauczycieli oraz zmiana ich zachowań w kierunku racjonalnego wykorzystania energii i innych zasobów; przenoszenie pozytywnych wzorców zachowań do domów; zyskanie dodatkowych środków finansowych przez szkołę; ograniczenie wydatków na energię przez organ prowadzący szkołę; poprawa stanu środowiska lokalnego oraz wniesienie wkładu w globalną walkę ze zmianami klimatu; połączenie nauki z dobrą zabawą!

16 DZIĘKUJEMY ZA UWAGĘ Stowarzyszenie Gmin Polska Sieć Energie Cités Kraków, ul. Sławkowska 17 tel./faks: