Załącznik do uchwały nr LII/382/2014 Rady Miejskiej w Szprotawie z dnia 28 marca 2014 r. Program Aktywności Lokalnej dla sołectwa Leszno Górne na rok 2014r. Wprowadzenie Podstawą prawną Programu jest art. 110 ust. 10 ustawy o pomocy społecznej z dnia 12 marca 2004 roku (Dz. U. z 2013 r. poz. 182), zgodnie z którym kierując się potrzebami w zakresie pomocy społecznej, opracowuje się i kieruje do wdrożenia lokalne programy pomocy społecznej. Program Aktywności Lokalnej dla sołectwa Leszno Górne wskazuje na problemy związane z funkcjonowaniem społeczności lokalnych i grup społecznych oraz wyznacza kierunki działań, mających na celu poprawę sytuacji w tym zakresie. Program ten określa również kierunki działań w zakresie Aktywizacji Lokalnej mieszkańców, mające na celu wzmocnienie podmiotowości obywateli gminy oraz ich wspólnot, jak również stworzenie warunków dla rozwoju instytucji społeczeństwa obywatelskiego, wzmocnienie spójności społecznej i terytorialnej na rzecz zrównoważonego rozwoju społecznego. Program Aktywności Lokalnej skierowany jest do osób w ramach konkretnego środowiska lub członków danej społeczności. Oznacza to, że w ramach programu można prowadzić działania aktywizacyjne adresowane do ludzi mieszkających na pewnej przestrzeni, obejmującej obszar gminy, dzielnicy, osiedla, sołectwa, wsi. Może to być środowisko grupy zawodowej lub społecznej, mieszkańców bloku czy nawet kilku rodzin mieszkających w okolicy. Zadaniem Programu Aktywności Lokalnej jest przeciwdziałanie zjawisku wykluczenia społecznego (wyłączenia z życia społecznego) poszczególnych osób i grup społecznych. Program Aktywności lokalnej dla sołectwa Leszno Górne jest dokumentem niezbędnym do realizacji przez Ośrodek Pomocy Społecznej w Szprotawie projektu systemowego pt.: Aktywna integracja alternatywą na lepsze jutro w ramach Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki Priorytet VII Promocja integracji społecznej, Działanie 7.1 Rozwój i upowszechnienie aktywnej integracji; Poddziałanie 7.1.1 Rozwój i upowszechnienie aktywnej integracji przez ośrodki pomocy społecznej. I Diagnoza Nadrzędnym zadaniem Ośrodka Pomocy Społecznej w Szprotawie jest pomoc osobom i rodzinom w przezwyciężaniu trudności życiowych, których sami nie są w stanie pokonać, wykorzystując własne zasoby i możliwości. Główną formą pomocy są zasiłki, ale chociaż trafiają one do najbardziej potrzebujących, to jednak nie gwarantują wystarczającego zaspokojenia potrzeb, wyprowadzenia z ubóstwa i wykluczenia społecznego. Dlatego też Ośrodek Pomocy Społecznej
w Szprotawie podejmuje szereg działań zmierzających do podniesienia poziomu aktywności lokalnej społeczności, rozwiązania jej problemów oraz zaspokajania potrzeb indywidualnych i zbiorowych przy aktywnym zaangażowaniu mieszkańców oraz we współpracy z instytucjami i organizacjami działającymi na terenie gminy Szprotawa. Program Aktywności Lokalnej stanowi odpowiedź na potrzebę stworzenia efektywnego, instytucjonalnego wsparcia prowadzącego do reintegracji społecznej i zawodowej osób zagrożonych wykluczeniem społecznym z terenów Gminy Szprotawa tj. miejscowości Leszno Górne, Biernatów, Buczek i Sieraków. Leszno Górne położone jest w południowej części naszej Gminy Szprotawa, granicząc z powiatem Bolesławieckim oraz z Gminą Przemków. W skład Sołectwa Leszna Górnego przyporządkowane są dwa przysiółki tj. Biernatów i Buczek oraz Biernatów. Ogólna powierzchnia wsi wynosi 792,18 ha tj. 7,92 km2, zamieszkała przez 1507 mieszkańców. Jak wynika z danych Ośrodka Pomocy Społecznej w Szprotawie z miejscowości Leszna Górnego, Biernatowa, Buczka i Sierakowa są 73 rodziny, którym zrealizowano świadczenia w okresie od 01.01.2013 r. do 31.12.2013 r. a liczba osób w tych rodzinach wynosi 165. Klientami OPS z terenu Leszna Górnego są głównie osoby niepracujące, w tym osoby zarejestrowane w Powiatowym Urzędzie Pracy tj. osoby bezrobotne i poszukujące pracy, najczęściej o niskich kwalifikacjach zawodowych lub kwalifikacjach niedostosowanych do aktualnych potrzeb na rynku pracy. Liczba bezrobotnych wynosi 99 osób w tym 52 kobiety, ponadto 94 osoby mają status osoby bezrobotnej, która znajduje się w szczególnej sytuacji na rynku pracy. Mieszkańcy Leszna Górnego i okolic borykają się z wieloma trudnymi problemami dotykającymi zarówno osoby indywidualne jak i rodziny. Do najczęściej występujących problemów społecznych należą: bezrobocie, uzależnienia, niepełnosprawność, długotrwała choroba, wandalizm, brak aktywności społecznej, bierność w polepszeniu własnej sytuacji życiowej, poczucie bezradności a w konsekwencji uzależnienie od pomocy instytucjonalnej. Wszystkie te problemy mogą stać się przyczyną wykluczenia społecznego. Realizacja Programu Aktywności Lokalnej stworzy warunki do polepszenia sytuacji tych osób, wzmocni ich potencjał oraz zmniejszy ich uzależnienie od instytucji pomocowych. II Cel ogólny programu Głównym celem Programu Aktywności Lokalnej jest zwiększenie aktywności mieszkańców sołectwa Leszno Górne w szczególności grup zagrożonych wykluczeniem społecznym we wszystkich obszarach życia społecznego, w tym także rynku pracy oraz zwiększenie ich potencjału rozwojowego.
III Cele szczegółowe: 1) inicjowanie integracji społeczności lokalnych poprzez partnerstwo osób i instytucji; 2) wspólne diagnozowanie potrzeb i problemów społeczności lokalnych; 3) wsparcie postaw obywatelskich poprzez zwiększenie kompetencji społecznych, promocję działań prospołecznych, dostęp do informacji o uprawnieniach oraz edukację, 4) poprawa jakości życia poprzez zaspokojenie potrzeb społecznych, 5) integracja społeczna, 6) aktywna integracja osób zagrożonych wykluczeniem społecznym i ich otoczenia, 7) poprawa funkcjonowania osób wykluczonych w społeczeństwie, 8) zapobieganie trudnym sytuacjom poprzez działania zmierzające do usamodzielnienia i integracji ze środowiskiem; IV Odbiorcy Programu Program Aktywności Lokalnej adresowany jest do 33 osobowej grupy osób zagrożonej wykluczeniem społecznym zamieszkałych w miejscowościach Leszno Górne, Buczek, Biernatów i Sieraków. Grupę docelową stanowić będą uczestnicy wywodzący z rodzin korzystających ze wsparcia Ośrodka Pomocy Społecznej w Szprotawie. Potencjalni uczestnicy to osoby bezrobotne, nieaktywne zawodowe oraz osoby niepełnosprawne oraz ich otoczenie. V Metody pracy wykorzystywane do realizacji programu : W ramach realizacji Programu Aktywności Lokalnej przewiduje się zastosowanie: 1) środowiskowej pracy socjalnej - działania realizowane przez pracownika socjalnego, mające na celu pomoc osobom i rodzinom we wzmacnianiu lub odzyskiwaniu zdolności do funkcjonowania w społeczeństwie poprzez pełnienie odpowiednich ról społecznych oraz tworzenie warunków sprzyjających temu celowi, z uczestnikami podpisane będą kontrakty socjalne i indywidualne ścieżki reintegracji 2) zasiłki i pomoc w naturze- finansowane przez Ośrodek Pomocy Społecznej 3) instrumentów aktywnej integracji - szereg instrumentów aktywizacyjnych z zakresu aktywizacji zawodowej, edukacyjnej, zdrowotnej i społecznej o której mowa w zasadach przygotowania, realizacji rozliczania projektów systemowych Ośrodków Pomocy społecznej, Powiatowych Centrów Pomocy Rodzinie oraz Regionalnego Ośrodka Polityki Społecznej w ramach programu Operacyjnego Kapitał Ludzki,
4) działań o charakterze środowiskowym inicjatywy integrujące obejmujące między innymi, badania, opracowania, analizy, edukację społeczną i obywatelską, spotkania konsultacje, debaty, organizowanie i inspirowanie do udziału mieszkańców w imprezach i spotkaniach w szczególności o charakterze integracyjnym, edukacyjnym, kulturalnym, sportowym, ekologicznym i turystycznym. 5) Prac społecznie użytecznych prace wykonywane przez bezrobotnych bez prawa do zasiłku skierowanych przez starostę, organizowane są przez gminę w jednostkach organizacyjnych, organizacjach lub instytucjach zajmujących się pomocą charytatywną lub na rzecz społeczności lokalnej zgodnie z ustawą o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy; 6) Klub Integracji Społecznej (KIS) W ramach KIS jako instrumentu PAL realizowane będą działania zmierzające do zapewnienia osobom zagrożonym wykluczeniem społecznym pomocy w uzyskaniu bezpieczeństwa socjalnego, aktywizacji zawodowej i pomoc w osobistym rozwoju. VI Opis planowanych działań W ramach Programu Aktywności Lokalnej podejmowane będą następujące działania: 1) tworzenie partnerstw lokalnych; 2) badanie potrzeb i problemów mieszkańców; 3) wspieranie lokalnych liderów, 4) podejmowanie inicjatyw integracyjnych, 5) promowanie, wspieranie i realizowanie instrumentów aktywizujących i integrujących o charakterze zdrowotnym, edukacyjnym, kulturalnym, sportowym, ekologicznym i turystycznym, 6) współdziałanie instytucji samorządowych z instytucjami pozarządowymi i lokalną społecznością, 7) wspieranie organizacyjne oraz finansowe lokalnych inicjatyw, 8) umożliwienie dostępu do informacji i konsultacji, 9) organizowanie i wspieranie rozwoju edukacji społecznej i obywatelskiej, wolontariatu, grup samopomocowych, edukacyjnych i innych, 10) inne wynikające z aktualnych potrzeb i zgodne z celami programu. VII Założenia programu:
Założeniem Programu Aktywności Lokalnej na rok 2014 jest poprawa warunków i jakości życia oraz zapobieganie wykluczeniu społecznemu mieszkańców sołectwa Leszno Górne, zorientowane holistycznie na osoby, rodziny, grupy społeczne oraz ich środowiska poprzez: otwartość OPS na potrzeby środowiska lokalnego, współpraca OPS z instytucjami oraz organizacjami pozarządowymi i zawieranie partnerstw, angażowanie lokalnej społeczności w realizacji celów i kierunków działań, podejmowanie działań zintegrowanych i wielokierunkowych, kierowanie działań w pierwszej kolejności do osób i grup wykluczonych i zagrożonych wykluczeniem społecznym. VIII Przewidywane efekty: Realizując Program Aktywności Lokalnej można spodziewać się szeregu efektów, do których zaliczyć można między innymi: 1) integracja społeczności lokalnej i grup społecznych, 2) zdiagnozowanie potrzeb i problemów oraz planowanie i realizowanie zadań w odpowiedzi na realne potrzeby, 3) skuteczniejsze i efektywniejsze wykorzystywanie istniejących zasobów, 4) podwyższenie jakości realizowanych działań środowiskowych oraz inicjowanie nowych form i metod pracy, 5) stworzenie płaszczyzny sprzyjającej angażowaniu się w życie lokalnej społeczności, 6) wzrost poczucia przynależności do danej społeczności i odpowiedzialności za procesy w niej zachodzące, 7) wzrost zaangażowania instytucji oraz organizacji pozarządowych w zakresie podejmowania działań środowiskowych, 8) realizacja inicjatyw i współorganizowanych przez lokalne społeczności, 9) stały monitoring potrzeb środowiska lokalnego, 10) aktywizacja osób wykluczonych, 11) poprawa funkcjonowania osób wykluczonych w społeczeństwie,
12) zmiana postaw społeczności lokalnych wobec osób i grup marginalizowanych i wykluczonych społecznie, 13) wzrost kompetencji i aktywności mieszkańców oraz poziomu zaangażowania w życie społeczne, w tym aktywności na rynku pracy. IX Realizatorzy Realizatorem Programu Aktywności Lokalnej jest Ośrodek Pomocy Społecznej w Szprotawie przy współpracy z: 1) Urzędem Miejskim w Szprotawie 2) Szprotawskim Domem Kultury 3) Powiatowym Urzędem Pracy 4) Organizacjami pozarządowymi 5) Kościołem Katolickim i innymi kościołami/ związkami wyznaniowymi 6) Policją i Strażą Miejską 7) Szkołami, przedszkolami 8) Lokalnymi pracodawcami 9) Placówkami Służby Zdrowia 10) Komitetami osiedlowymi 11) Sołtysami radami sołeckimi 12) Szprotawskim Zarządem Nieruchomościami CHROBRY X Miejsce i czas realizacji programu Program Aktywności Lokalnej będzie realizowany w 2014 roku na terenie miejscowości Leszno Górne, Biernatów, Buczek i Sieraków. XI Finansowanie programu Wartość całkowita projektu wynosi 199,414,35 zł. z czego 15 % stanowi wkład własny i jest to kwota 29,912,15 zł. Program Aktywności Lokalnej dla sołectwa Leszno Górne na rok 2014 jest niezbędnym dokumentem służącym realizacji projektu, w tym współfinansowanego przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego pt.: Aktywna integracją alternatywą na lepsze jutro w ramach Programu Operacyjnego
Kapitał Ludzki, Priorytet VII Promocja integracji społecznej, Działanie 7.1 Rozwój i upowszechnienie aktywnej integracji; Poddziałanie 7.1.1 Rozwój i upowszechnianie aktywnej integracji przez ośrodki pomocy społecznej. PAL powinien zapewnić optymalne wykorzystanie funduszy budżetowych i pozabudżetowych, oraz umożliwić osiąganie jak najlepszych efektów. XII Monitoring i ewaluacja Realizacja zadań wynikających z niniejszego Programu będzie monitorowana na bieżąco przez Ośrodek Pomocy Społecznej w Szprotawie. Celem będzie obserwacja zmian ilościowych i jakościowych, jakie pojawiają się podczas realizacji działań. W przypadku stwierdzenia jakichkolwiek rozbieżności między założeniami a rezultatami na bieżąco będą dokonywane zmiany w przyjętych założeniach lub metodach pracy. Monitoring i ewaluacja prowadzone będą w oparciu o gromadzoną dokumentację (np.: listy obecności, ankiety, zdjęcia, zaświadczenia, sprawozdania z podjętych działań), w tym prowadzoną na bieżąco sprawozdawczość finansową i merytoryczną, które pozwolą na właściwe zorganizowanie działań, terminowość ich realizacji oraz prawidłową realizację budżetu. Monitoring i ewaluacja pozwoli zwiększyć oddziaływania podjętych animacyjnych działań, zaś liderom różnych instytucji, organizacji, grup społecznych, społeczności lokalnych ułatwiać będzie podejmowanie animacji bardziej efektywnych i tańszych w sensie lepszego wykorzystania posiadanych zasobów, w tym środków finansowych. Pozwoli również przyjrzeć się efektom i jakości interdyscyplinarnej pracy oraz budowaniu relacji pomiędzy instytucjami, organizacjami, podmiotami gospodarczymi i grupami społecznymi. Za monitoring i ewaluację odpowiedzialni będą pracownicy socjalni, specjalista do spraw monitoringu oraz pracownicy Klubu Integracji Społecznej w Szprotawie.