Rada Unii Europejskiej Bruksela, 12 czerwca 2017 r. (OR. en) 10159/17 ENFOPOL 301 PROCIV 54 WYNIK PRAC Od: Sekretariat Generalny Rady Data: 8 czerwca 2017 r. Do: Delegacje Nr poprz. dok.: 9477/17 Dotyczy: Konkluzje Rady w sprawie stworzenia nieformalnej sieci ekspertów kompetentnych w dziedzinie identyfikacji ofiar katastrof Konkluzje Rady (8 czerwca 2017 r.) Delegacje otrzymują w załączeniu konkluzje Rady w sprawie stworzenia nieformalnej sieci ekspertów kompetentnych w dziedzinie identyfikacji ofiar katastrof, przyjęte przez Radę na jej 3546. posiedzeniu, które odbyło się w dniu 8 czerwca 2017 r. 10159/17 krk/dj/mf 1 DGD 1C PL
ZAŁĄCZNIK KONKLUZJE RADY w sprawie stworzenia nieformalnej sieci ekspertów kompetentnych w dziedzinie identyfikacji ofiar katastrof RADA UNII EUROPEJSKIEJ ZDAJĄC SOBIE SPRAWĘ Z TEGO, że poważne incydenty, niezależnie od tego, czy zostały spowodowane przez człowieka, czy nie, często prowadzą do wysokiej liczby ofiar, również śmiertelnych; oraz że ogólna łatwość podróżowania przyczyniła się do znacznego przepływu osób, czyniąc wysoce prawdopodobnym, że jeśli dojdzie do poważnego incydentu zarówno w UE, jak i poza nią ofiarami najprawdopodobniej będą osoby różnych narodowości, BIORĄC POD UWAGĘ, że po takich incydentach identyfikacja ofiar w ramach procesu zarządzania skutkami powinna odbywać się jak najszybciej i jak najsprawniej, by ulżyć cierpieniom pozostałych przy życiu krewnych i umożliwić repatriację szczątków danej ofiary, UWZGLĘDNIAJĄC Kartę praw podstawowych Unii Europejskiej i prawo danej osoby do traktowania z godnością, PAMIĘTAJĄC, że Tytuł V TFUE dotyczący przestrzeni wolności, bezpieczeństwa i sprawiedliwości, a zwłaszcza jego art. 87, przewiduje ustanowienie współpracy policyjnej obejmującej wszystkie właściwe organy państw członkowskich, w tym policję, służby celne i inne organy ścigania wyspecjalizowane w zapobieganiu przestępstwom, ich wykrywaniu i ściganiu; przy czym proces identyfikacji ofiar może wesprzeć dochodzenia dotyczące poważnej i zorganizowanej przestępczości oraz terroryzmu, 10159/17 krk/dj/mf 2
MAJĄC NA UWADZE Prace na szczeblu UE nad zarządzaniem skutkami ataków terrorystycznych, w szczególności posiedzenie dyrektorów generalnych ds. ochrony ludności, które skupiło się na wzmocnieniu gotowości i zwiększeniu zdolności reagowania oraz poprawie współpracy dostosowanej do konkretnych wyzwań dla służb ratownictwa medycznego, identyfikacji ofiar katastrof i podnoszeniu świadomości społecznej; dyskusję ministrów na posiedzeniu Rady ds. Wymiaru Sprawiedliwości i Spraw Wewnętrznych w dniu 9 grudnia 2016 r. na temat zarządzania skutkami zamachów terrorystycznych; Perspektywę, że skala katastrofy może przerosnąć zdolności reagowania danego kraju, w związku z czym konieczna będzie pomoc zewnętrzna; Że skoordynowany wysiłek współpracujących ze sobą państw członkowskich może znacznie przyspieszyć powrót ofiar do zdrowia i proces identyfikacji; Bieżące wysiłki na rzecz wprowadzenia w życie konkluzji Rady w sprawie utworzenia do 2020 r. europejskiego obszaru nauk sądowych oraz powiązany plan działania w celu dalszego rozwoju infrastruktury nauk sądowych w Europie 1. UZNAJĄC Indywidualne wysiłki i działania podejmowane przez państwa członkowskie w dziedzinie identyfikacji ofiar katastrof; Międzynarodowe wysiłki INTERPOLU w dziedzinie identyfikacji ofiar katastrof; Pole dla dalszych wysiłków w celu usprawnienia praktyk, w szczególności w UE; oraz Potrzebę wspólnych ćwiczeń, programów szkoleniowych, wymiany dobrych praktyk i wytycznych między państwami członkowskimi w celu skutecznego przeprowadzania procesu identyfikacji ofiar katastrof. 1 10128/16 10159/17 krk/dj/mf 3
STWIERDZA, że wskazane jest przedsięwzięcie dalszych środków, które zwiększą skuteczność i szybkość procesu identyfikacji ofiar katastrof, a jednocześnie skupią europejskich ekspertów w tej dziedzinie, tak by umożliwić wymianę informacji i doświadczeń, ułatwić kontakt i zwiększyć możliwości wspólnych ćwiczeń i szkoleń w tej dziedzinie w ścisłej współpracy z istniejącymi sieciami, takimi jak INTERPOL; i dlatego Z ZADOWOLENIEM PRZYJMUJE utworzenie nieformalnej sieci ekspertów do spraw identyfikacji ofiar katastrof, w celu wzmocnienia koordynacji między zespołami państw członkowskich do spraw identyfikacji ofiar katastrof, PODKREŚLA, że sieć ta powinna ściśle współpracować z INTERPOLEM, jak również z właściwymi organami krajowymi i unijnymi w dziedzinie identyfikacji ofiar katastrof i uzupełniać bieżące działania w dziedzinie zarządzania skutkami zamachów terrorystycznych. Sieć nie powinna dublować prac istniejących grup i powinna dążyć do wspierania już istniejących procesów, ODNOTOWUJE, że współpracę między organami ścigania, organami wymiaru sprawiedliwości i innymi organami państw członkowskich regulują odnośne obowiązujące akty prawne i że stworzenie nieformalnej sieci pozostaje bez uszczerbku dla tych przepisów, PROPONUJE, by sieć realizowała następujące cele: 1) Dopilnowanie, by zainteresowane strony, w tym, ale nie wyłącznie, podmioty działające w dziedzinie egzekwowania prawa, ochrony cywilnej, sądownictwa, organy ochrony zdrowia, a także organizacje pozarządowe w poszczególnych państwach członkowskich były informowane o procesie identyfikacji ofiar katastrof na szczeblu strategicznym, 2) Sporządzenie wykazu krajowych punktów kontaktowych z każdego państwa członkowskiego i uczestniczącego państwa stowarzyszonego w ramach układu z Schengen oraz przeprowadzenie inwentaryzacji istniejących zasobów i potencjału w dziedzinie identyfikacji ofiar katastrof, 3) Współpraca z odpowiednimi podmiotami, w tym z INTERPOLEM, w mobilizacji, w razie potrzeby, zespołów państw członkowskich do spraw identyfikacji ofiar katastrof w przypadku katastrof międzynarodowych, 10159/17 krk/dj/mf 4
4) Przegląd istniejących możliwości szkoleniowych związanych z identyfikacją ofiar katastrof oraz zbadanie możliwości przyszłych szkoleń w tym zakresie, 5) Organizowanie dobrowolnych ćwiczeń dla praktyków w dziedzinie identyfikacji ofiar katastrof i zarządzanie nimi w celu utrzymania jednolitego i wysokiego poziomu zdolności i wiedzy fachowej w dziedzinie identyfikacji ofiar katastrof we wszystkich państwach członkowskich, 6) Zachęcanie do korzystania z istniejących kanałów bezpiecznej wymiany informacji, takich jak system i24/7 INTERPOLU, jako jednolitej i bezpiecznej metody wymiany informacji dotyczących procesu identyfikacji ofiar katastrof (np. wymiana danych ante mortem i post mortem), 7) Zbadanie stosunków oraz ścisła współpraca z Komisją międzynarodowych instytutów kryminalistycznych, takich jak Europejska Sieć Instytutów Kryminalistycznych (ENFSI), sieciami identyfikacji ofiar katastrof, takimi jak nordycka grupa identyfikacji ofiar katastrof i z INTERPOLEM, oraz z organami wymiaru sprawiedliwości, takimi jak Europejska Sieć Szkolenia Kadr Wymiaru Sprawiedliwości (EJTN), 8) Poszukiwanie możliwych sposobów współpracy z innymi sieciami związanymi z Grupą Roboczą ds. Egzekwowania Prawa, takimi jak i EMPEN i Kynopol, 9) Zachęcanie do tworzenia krajowych jednostek identyfikacji ofiar katastrof w państwach członkowskich oraz zacieśnianie współpracy między tymi jednostkami, 10) Podkreślanie, jak ważne jest wykorzystanie wytycznych ustanowionych przez INTERPOL w celu przeprowadzenia procesu identyfikacji ofiar katastrof, 11) Propagowanie stosowania przez krajowe jednostki do spraw identyfikacji ofiar katastrof podręcznika identyfikacji ofiar katastrof opracowanego przez INTERPOL. PROPONUJE, by działalność sieci była zorganizowana w następujący sposób: 1) Wszystkie państwa członkowskie oraz państwa stowarzyszone w ramach Schengen, a także Komisja, Europol i INTERPOL, są zaproszone do uczestnictwa w sieci, 2) Można będzie poszukać sposobów współpracy z innymi stosownymi organizacjami i podmiotami, takimi jak Międzynarodowa Komisja ds. Osób Zaginionych (ICMP), Eurojust, CEPOL, ENFSI, EJTN i oenzetowska organizacja na rzecz pomocy w przypadku katastrof, 10159/17 krk/dj/mf 5
3) Rozważana jest możliwość współpracy z państwami trzecimi w procesie identyfikacji ofiar katastrof, w porozumieniu z INTERPOLEM, 4) Sieć powinna preferować podejście multidyscyplinarne, aby odzwierciedlić skład zespołu ds. identyfikacji ofiar katastrof i być w stanie korzystać ze specjalizacji w ramach konkretnych obszarów wiedzy fachowej związanej z procesem identyfikacji ofiar katastrof, 5) Zgodnie z zaleceniem zawartym w wytycznych na temat relacji między Grupą Roboczą ds. Egzekwowania Prawa a powiązanymi z nią grupami ekspertów i sieciami 2 ustanawia się sekretariat sieci, aby zapewnić wsparcie administracyjne w zakresie planowania i monitorowania działań oraz poszukiwać możliwości finansowania, 6) Zgodnie z wytycznymi posiedzenia sieci powinny odzwierciedlać potrzeby. Sieć powinna regularnie informować o swoich działaniach właściwe struktury w Radzie, 7) Po dwóch latach od rozpoczęcia działalności, a nie później niż do końca 2019 r., właściwe organy Rady oceniają, czy sieć ta jest nadal potrzebna. ZWRACA SIĘ DO KOMISJI, by rozważyła udzielenie wsparcia finansowego na rzecz określonych działań, takich jak przyjmowanie i realizacja specjalnych ćwiczeń symulacyjnych i ćwiczeń w terenie dla praktyków w dziedzinie identyfikacji ofiar katastrof, ZWRACA SIĘ DO EUROPOLU, by zapewnił sieci praktyczne wsparcie, np. poprzez wykorzystanie platformy Europolu przeznaczonej dla ekspertów, ZWRACA SIĘ DO CEPOLU, by współpracował z europejską siecią ds. identyfikacji ofiar katastrof w celu dalszego organizowania działań szkoleniowych i by rozważył opracowanie innych narzędzi szkoleniowych w dziedzinie identyfikacji ofiar katastrof, ze szczególnym uwzględnieniem wielostronnych programów wymiany, wspólnych programów szkoleń, modułów e-learningowych i seminariów internetowych, biorąc pod uwagę multidyscyplinarny charakter procesu identyfikacji ofiar katastrof, oraz ZACHĘCA Europejską Sieć Szkolenia Kadr Wymiaru Sprawiedliwości do współpracy z siecią w celu opracowywania i realizacji programów szkoleniowych dla środowiska sądowniczego, by wzbogacić jego wiedzę na temat procesu identyfikacji ofiar katastrof, poprzez zlecenie właściwym ekspertom pomocy zespołowi ds. identyfikacji ofiar katastrof w jego metodach dochodzeniowych, by mógł on interpretować przedstawione dowody. 2 12915/2/15 REV 2 10159/17 krk/dj/mf 6