Opis modelu rynkowego, w tym rozliczeń w relacji prosument i sprzedawca w warunkach obecnie obowiązującego prawa oraz w świetle przygotowywanych regulacji ustawy o OZE Warsztaty Rynku Energetycznego Zespół tematyczny Rozwój usług i produktów związanych z wdrożeniem sieci inteligentnych w celu maksymalizacji korzyści dla odbiorców energii, prosumentów i KSE Marek Kulesa dyrektor biura TOE Konstancin - Jeziorna, 2 sierpnia 2012 r.
Zakres prezentacji 1. Opis modelu rynkowego, w tym rozliczeń w relacji prosument i sprzedawca w warunkach obecnie obowiązującego prawa wybrane krajowe uwarunkowania formalno prawne główne założenia mechanizmu świadectw pochodzenia model rozliczeń w relacji prosument i sprzedawca wybrane zagadnienia bariery w rozwoju mikroinstalacji prosumenckich 2. Opis modelu rynkowego, w tym rozliczeń w relacji prosument i sprzedawca w świetle przygotowywanych regulacji nowej ustawy o OZE wybrane krajowe uwarunkowania formalno prawne model rozliczeń w relacji prosument i sprzedawca wybrane zagadnienia uwagi i komentarze do proponowanych rozwiązań M.Kulesa,Wa-wa, 2.08.2012 r. Slajd: 2
Opis modelu rynkowego, w tym rozliczeń w relacji prosument i sprzedawca w warunkach obecnie obowiązującego prawa Wybrane krajowe uwarunkowania formalno prawne (1) ustawa z dnia 10 kwietnia 1997 r. Prawo energetyczne (Dz. U. z 2006 r. Nr 89, poz. 625, z późn. zm.) ustawa z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej (Dz. U. z 2004 r. Nr 173, poz. 1807 z późn. zm.) ustawa z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego (Dz. U. z 2000 r. Nr 98, poz. 1071, późn. zm.) rozporządzenie Ministra Gospodarki z dnia 18 sierpnia 2011 r. w sprawie szczegółowych zasad kształtowania i kalkulacji taryf oraz rozliczeń w obrocie energią elektryczną (Dz. U. 2011 nr 189 poz. 1126) rozporządzenie Ministra Gospodarki z dnia 4 maja 2007 r. w sprawie szczegółowych warunków funkcjonowania systemów elektroenergetycznych (Dz. U. Nr 93, poz. 623) M.Kulesa,Wa-wa, 2.08.2012 r. Slajd: 3
Opis modelu rynkowego, w tym rozliczeń w relacji prosument i sprzedawca w warunkach obecnie obowiązującego prawa Wybrane krajowe uwarunkowania formalno prawne (2) rozporządzenie Ministra Gospodarki z dnia 14 sierpnia 2008 r. w sprawie szczegółowego zakresu obowiązków uzyskania i przedstawienia do umorzenia świadectw pochodzenia, uiszczenia opłaty zastępczej, zakupu energii elektrycznej i ciepła wytworzonych w odnawialnych źródłach energii oraz obowiązku potwierdzania danych dotyczących ilości energii elektrycznej wytworzonej w odnawialnym źródle energii elektroenergetycznego (Dz. U. Nr 156, poz. 969 z późn. zmianami) rozporządzenie Ministra Gospodarki z dnia 26 lipca 2011 r. w sprawie sposobu obliczania danych podanych we wniosku o wydanie świadectwa pochodzenia z kogeneracji oraz szczegółowego zakresu obowiązku uzyskania i przedstawienia do umorzenia tych świadectw, uiszczania opłaty zastępczej i obowiązku potwierdzania danych dotyczących ilości energii elektrycznej wytworzonej w wysokosprawnej kogeneracji (Dz. U. nr 176 poz. 1052) M.Kulesa,Wa-wa, 2.08.2012 r. Slajd: 4
Opis modelu rynkowego, w tym rozliczeń w relacji prosument i sprzedawca w warunkach obecnie obowiązującego prawa Główne założenia mechanizmu świadectw pochodzenia (1) wszystkie OZE (CHP) posiadają koncesje OZE (CHP) generuje dwa produkty: energię i świadectwa pochodzenia świadectwa OZE i CHP wystawiane są przez Prezesa URE obowiązek zakupu całej produkcji energii elektrycznej z OZE przez sprzedawcę z urzędu po cenach rynkowych (średnia cena energii na rynku konkurencyjnym roku poprzedniego) obowiązek posiadania świadectw OZE (i CHP) spoczywa głównie na podmiotach (przede wszystkim wytwórcach i przedsiębiorstwach obrotu) sprzedających energię elektryczną odbiorcom końcowym obrót prawami majątkowymi wynikającymi ze świadectw OZE (i CHP) odbywa się na rynku giełdowym (TGE) M.Kulesa,Wa-wa, 2.08.2012 r. Slajd: 5
Opis modelu rynkowego, w tym rozliczeń w relacji prosument i sprzedawca w warunkach obecnie obowiązującego prawa Główne założenia mechanizmu świadectw pochodzenia (2) Wytwórca energii w OZE (prosument) Świadectwo pochodzenia (ŚP) Energia elektryczna Rynek praw majątkowych wynikających z ŚP Rynek energii elektrycznej Przedmiot handlu Segment rynku M.Kulesa,Wa-wa, 2.08.2012 r. Slajd: 6
Model rozliczeń w relacji prosument i sprzedawca Obowiązki sprzedawców z urzędu związane z OZE art. 9a ustawy, ust. 6 Sprzedawca z urzędu jest obowiązany, w zakresie określonym w przepisach wydanych na podstawie ust. 9, do zakupu energii elektrycznej wytworzonej w odnawialnych źródłach energii przyłączonych do sieci dystrybucyjnej lub przesyłowej znajdującej się na terenie obejmującym obszar działania tego sprzedawcy, oferowanej przez przedsiębiorstwo energetyczne, które uzyskało koncesję na jej wytwarzanie lub zostało wpisane do rejestru, o którym mowa w art. 9p ust. 1; zakup ten odbywa się po średniej cenie sprzedaży energii elektrycznej w poprzednim roku kalendarzowym, o której mowa w art. 23 ust. 2 pkt 18 lit. b. M.Kulesa,Wa-wa, 2.08.2012 r. Slajd: 7
Model rozliczeń w relacji prosument i sprzedawca Źródło: www.ure.gov.pl M.Kulesa,Wa-wa, 2.08.2012 r. Slajd: 8
Model rozliczeń w relacji prosument i sprzedawca Rola i znaczenie modelu oraz kształtowania opłat zastępczych obowiązek OZE Oz = Ozj x (Eo - Eu) Oz opłata zastępcza w złotych Ozj jednostkowa opłata zastępcza wynosząca (2006) 240 złotych za 1 MWh (2012: 286,74 zł/mwh) Eo Eu ilość energii elektrycznej, w MWh, wynikająca z obowiązku uzyskania i przedstawienia do umorzenia świadectw pochodzenia (z OZE) ilość energii elektrycznej, wyrażona w MWh, wynikająca ze świadectw pochodzenia (z OZE), które przedsiębiorstwo energetyczne przedstawiło do umorzenia w danym roku M.Kulesa,Wa-wa, 2.08.2012 r. Slajd: 9
Model rozliczeń w relacji prosument i sprzedawca Rynek praw majątkowych TGE - lipiec 2011 - czerwiec 2012 Źródło: www.tge.pl M.Kulesa,Wa-wa, 2.08.2012 r. Slajd: 10
Model rozliczeń w relacji prosument i sprzedawca Rynek praw majątkowych TGE 8 maja 31 lipca 2012 r. Źródło: www.tge.pl M.Kulesa,Wa-wa, 2.08.2012 r. Slajd: 11
Model rozliczeń w relacji prosument i sprzedawca Model rozliczeń w relacji prosument i sprzedawca. Ceny czerwiec/lipiec 2012 Wytwórca energii w OZE Świadectwo pochodzenia (ŚP) Energia elektryczna Przedmiot handlu Sprzedawca /TGE (lipiec 2012) ok. 240-250 PLN/MWh sprzedawca z urzędu (obligo)/ inny sprzedawca min. 198,90 PLN/MWh Ceny sprzedaży produktów M.Kulesa,Wa-wa, 2.08.2012 r. Slajd: 12
Model rozliczeń w relacji prosument i sprzedawca Model rozliczeń w relacji prosument i sprzedawca. Ceny 2011/2012 Wytwórca energii w OZE (prosument) Świadectwo pochodzenia (ŚP) Koszty uniknięte przez prosumenta Energia elektryczna Nadwyżki (jeżeli będą) Sprzedawca z urzędu/ inny sprzedawca /TGE (czerwiec 2012) 260 PLN/MWh koszt uniknięty zakupu energii elektrycznej (2011-GD) 268 PLN/MWh koszt uniknięty zakupu usługi dystrybucyjnej (2011-GD-st.zmienna) 157 PLN/MWh sprzedawca z urzędu min. 198,90 PLN/MWh M.Kulesa,Wa-wa, 2.08.2012 r. Slajd: 13
Opis modelu rynkowego, w tym rozliczeń w relacji prosument i sprzedawca w warunkach obecnie obowiązującego prawa Wybrane zagadnienia bariery w rozwoju mikroinstalacji prosumenckich skomplikowany (administracyjny) system koncesjonowania źródeł mikroinstalacji - OZE (CHP) skomplikowany system wydawania świadectw pochodzenia konieczność rozliczenia - uzyskania potencjalnych przychodów z dwóch produktów: energii elektrycznej i świadectw pochodzenia obrót prawami majątkowymi odbywający się na rynku giełdowym (TGE) charakter (zmiennych) cen na rynku energii elektrycznej (uzależnienie ceny zakupu energii elektrycznej przez sprzedawcę z urzędu od ogłaszanej ceny przez Prezesa URE) i świadectw pochodzenia (zmienność bieżących notowań) brak uwzględnienia lokalnego charakteru pracy mikroinstalacji konieczność kalkulacji tzw. kosztów unikniętych M.Kulesa,Wa-wa, 2.08.2012 r. Slajd: 14
Opis modelu rynkowego, w tym rozliczeń w relacji prosument i sprzedawca w świetle przygotowywanych regulacji nowej ustawy o OZE Wybrane krajowe uwarunkowania formalno prawne - projekty projekt nowej ustawy Prawo energetyczne (w wersji 1.7. z dnia 20 grudnia 2011 r.) projekt nowej ustawy o odnawialnych źródłach energii (w wersji 1a.4 z dnia 20 grudnia 2011 r.) projekt nowej ustawy Prawo gazowe (w wersji z dnia 20 grudnia 2011 r.) prezentacja Ministerstwa Gospodarki (MG) Kluczowe elementy projektu Ustawa o odnawialnych źródłach energii z konferencji w dniu 29 maja 2012 r. materiał Rozwiązania dla małych instalacji oraz mikroinstalacji w projekcie ustawy o odnawialnych źródłach energii udostępniony przez przedstawiciela MG Członkom Zespołu 24 lipca 2012 r. projekt ustawy o odnawialnych źródłach energii (w wersji z dnia 26 lipca 2012 r.) art. ozn. * M.Kulesa,Wa-wa, 2.08.2012 r. Slajd: 15
Model rozliczeń w relacji prosument i sprzedawca Rozwiązania proceduralne mikroinstalacja a działalność gospodarcza Art. 4*. Wytwarzanie energii elektrycznej, ciepła lub chłodu w mikroinstalacji, w celu zużycia na potrzeby własne lub sprzedaż nadwyżek energii elektrycznej, ciepła lub chłodu wytworzonych przez wytwórcę w mikroinstalacji nie stanowi działalności gospodarczej w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej (Dz. U. z 2010 r. Nr 220, poz. 1447, z późn, zm.), zwanej dalej ustawą o swobodzie działalności gospodarczej. Art. 3.1.* Działalność gospodarcza w zakresie wytwarzania energii elektrycznej lub ciepła z odnawialnych źródeł energii wymaga uzyskania koncesji na zasadach określonych w przepisach prawa energetycznego. 2. Wykonywanie działalności gospodarczej w zakresie wytwarzania energii elektrycznej lub ciepła w mikroinstalacji, małej instalacji oraz wytwarzania biogazu rolniczego lub wytwarzania energii elektrycznej lub ciepła z biogazu rolniczego nie wymaga uzyskania koncesji. M.Kulesa,Wa-wa, 2.08.2012 r. Slajd: 16
Model rozliczeń w relacji prosument i sprzedawca Obowiązki sprzedawców z urzędu związane z mikroinstalacjami OZE Sprzedawca z urzędu, jest obowiązany do zakupu energii elektrycznej ( ) wytworzonych (ej) z odnawialnych źródeł energii, od wytwórcy energii w mikroinstalacji, lub od wytwórcy wpisanego do rejestru małych instalacji, po określonych poniżej cenach jednostkowych obowiązujących w latach 2013 i 2014, w następujących rodzajach instalacji odnawialnego źródła energii, podłączonych do sieci dystrybucyjnej: 1) biogazu rolniczego o zainstalowanej łącznej mocy elektrycznej do 50 kw 0,70 zł za 1 kwh; 2) biogazu rolniczego o zainstalowanej łącznej mocy elektrycznej powyżej 50 kw do 200 kw 0,65 zł za 1 kwh; 3) biogazu pozyskanego z surowców pochodzących ze składowisk odpadów o zainstalowanej łącznej mocy elektrycznej do 200 kw 0,55 zł za 1 kwh; 4) biogazu pozyskanego z surowców pochodzących z oczyszczalni ścieków o zainstalowanej łącznej mocy elektrycznej do 200 kw 0,45 zł za 1 kwh; 5) hydroenergii o zainstalowanej łącznej mocy elektrycznej do 75 kw 0,70 zł za 1 kwh; 6) energii wiatru na lądzie o zainstalowanej łącznej mocy elektrycznej do 200 kw 0,65 zł za 1 kwh; 7) energii promieniowania słonecznego o zainstalowanej łącznej mocy elektrycznej do 100 kw 1,10 zł za 1 kwh. M.Kulesa,Wa-wa, 2.08.2012 r. Slajd: 17
Model rozliczeń w relacji prosument i sprzedawca Obowiązki sprzedawców z urzędu związane z mikroinstalacjami OZE Art. 37, 129* Sprzedawca z urzędu, w latach 2013 i 2014, jest obowiązany do zakupu energii elektrycznej lub paliw gazowych wytworzonych z odnawialnych źródeł energii, od przedsiębiorstwa energetycznego, które zostało wpisane do rejestru, o którym mowa w art. 17 ust. 1, od wytwórcy, o którym mowa w art. 4, lub od wytwórcy wykonującego działalność gospodarczą w zakresie małych instalacji po określonej stałej cenie jednostkowej, wytworzonej w następujących rodzajach instalacji odnawialnego źródła energii, przyłączonych do sieci dystrybucyjnej (która w która w przypadku następujących rodzajów instalacji odnawialnych źródeł energii wynosi): 1) biogaz rolniczy o zainstalowanej łącznej mocy elektrycznej do 50 kw - 0,70 zł za 1 kwh; 2) biogaz rolniczy o zainstalowanej łącznej mocy elektrycznej powyŝej 50 kw do 200 kw 0,65 zł za 1 kwh; 3) biogaz pozyskany z surowców pochodzących ze składowisk odpadów o zainstalowanej łącznej mocy elektrycznej do 200 kw 0,55 zł za 1 kwh; 4) biogaz pozyskany z surowców pochodzących z oczyszczalni ścieków o zainstalowanej łącznej mocy elektrycznej do 200 kw 0,45 zł za 1 kwh; 5) hydroenergia o zainstalowanej łącznej mocy elektrycznej do 75 kw 0,70 zł za 1 kwh; 6) energia wiatru na lądzie o zainstalowanej łącznej mocy elektrycznej do 200 kw - 0,65 zł za 1 kwh; 7) energia promieniowania słonecznego o zainstalowanej łącznej mocy elektrycznej do 100 kw 1,10 zł za 1 kwh. M.Kulesa,Wa-wa, 2.08.2012 r. Slajd: 18
Model rozliczeń w relacji prosument i sprzedawca Model rozliczeń w relacji prosument i sprzedawca. Ceny czerwiec/lipiec 2012 Wytwórca energii w OZE w mikro/małej instalacji Energia elektryczna sprzedawca z urzędu (obligo) cena zakupu uzależniona od rodzaju OZE od 450 PLN/MWh do 1100 PLN/MWh Przedmiot handlu Ceny sprzedaży produktów M.Kulesa,Wa-wa, 2.08.2012 r. Slajd: 19
Model rozliczeń w relacji prosument i sprzedawca Obowiązki sprzedawców z urzędu związane z mikroinstalacjami OZE Cena zakupu energii elektrycznej ( ) nie może być niższa niż suma ceny zakupu energii elektrycznej oraz równowartości opłaty zastępczej, skorygowanej minimalnym współczynnikiem korekcyjnym obowiązującym w danym roku dla odpowiedniej technologii wytwarzania energii elektrycznej lub paliwa gazowego w instalacji odnawialnego źródła energii. Sprzedawca z urzędu ma obowiązek zakupu energii elektrycznej lub paliwa gazowego po stałej cenie, przez okres kolejnych 15 lat, liczony od dnia oddania do użytkowania tej instalacji, jednak nie dłużej niż do 31 grudnia 2027 r. W tym samym okresie sprzedawcy z urzędu, przysługuje prawo do pokrycia wynikłych z tego tytułu strat. Sprzedawca z urzędu składa do Zarządcy Rozliczeń S.A. wniosek o pokrycie ujemnego salda, obliczonego na podstawie różnicy pomiędzy wartością sprzedaży* i wartością zakupu** wykazanymi w sprawozdaniu - w terminie 10 dni po zakończeniu miesiąca kalendarzowego. (* na TGE i rynku regulowanym, ** z mikroinstalacji OZE) Zarządca Rozliczeń S.A. po weryfikacji wniosku, w oparciu o sprawozdanie oraz w terminie 21 dni od dnia otrzymania wniosku, wypłaca na wskazany we wniosku rachunek bankowy sprzedawcy z urzędu kwotę na pokrycie salda. M.Kulesa,Wa-wa, 2.08.2012 r. Slajd: 20
Opis modelu rynkowego, w tym rozliczeń w relacji prosument i sprzedawca w świetle przygotowywanych regulacji nowej ustawy o OZE Wybrane zagadnienia uwagi i komentarze do proponowanych rozwiązań uproszczenie/likwidacja warunków formalnych - koncesjonowania dla wytwarzania energii elektrycznej w mikroinstalacjach OZE (niejasny status CHP brak ustawy Prawo energetyczne po konsultacjach?) brak obciążeń systemem wydawania świadectw pochodzenia sprzedaż sprzedawcom z urzędu jednego produktu - energii elektrycznej po określonej stałej cenie konieczność uwzględnienia roli prosumentów na lokalnych rynkach energii (energia zużyta nie może być sprzedana?) zwolnienie z akcyzy energii elektrycznej z mikroinstalacji OZE niejednoznaczny, skomplikowany system rekompensat dla sprzedawców z urzędu ręczne sterowanie wsparciem określonych rodzajów OZE M.Kulesa,Wa-wa, 2.08.2012 r. Slajd: 21
Model rozliczeń w relacji prosument i sprzedawca Model rozliczeń w relacji prosument i sprzedawca. Ceny 2011/2012 (1) Wytwórca energii w OZE w mikro/ małej instalacji (prosument) Koszty uniknięte przez prosumenta Energia elektryczna Nadwyżki (jeżeli będą) koszt uniknięty zakupu energii elektrycznej (2011-GD) 268 PLN/MWh koszt uniknięty zakupu usługi dystrybucyjnej (2011-GD-st.zmienna) 157 PLN/MWh sprzedawca z urzędu cena zakupu nadwyżek uzależniona od rodzaju OZE od 450 PLN/MWh do 1100 PLN/MWh M.Kulesa,Wa-wa, 2.08.2012 r. Slajd: 22
Model rozliczeń w relacji prosument i sprzedawca Model rozliczeń w relacji prosument i sprzedawca. Ceny 2011/2012 (2) Wytwórca energii w OZE w mikro/ małej instalacji (prosument) Energia elektryczna (całość produkcji) zakupu energii elektrycznej (2011-GD) - 268 PLN/MWh zakupu usługi dystrybucyjnej (2011-GD) 209 PLN/MWh? sprzedawca z urzędu cena zakupu nadwyżek uzależniona od rodzaju OZE od 450 PLN/MWh do 1100 PLN/MWh M.Kulesa,Wa-wa, 2.08.2012 r. Slajd: 23
Opis modelu rynkowego, w tym rozliczeń w relacji prosument i sprzedawca w świetle przygotowywanych regulacji nowej ustawy o OZE Źródło: Projekt ustawy o odnawialnych źródłach energii. Ministerstwo Gospodarki, Warszawa 27 lipca 2012 r. M.Kulesa,Wa-wa, 2.08.2012 r. Slajd: 24
Towarzystwo Obrotu Energią ul. Czackiego 7/9/11 00 043 Warszawa tel. (22) 827 57 93 fax (22) 826 61 55 e-mail: toe@toe.pl Dziękuję za uwagę M.Kulesa,Wa-wa, 2.08.2012 r. Slajd: 25
Projekt WINNICA (2001) 2x44 kwe (pierwsze mikroźródło?) M.Kulesa,Wa-wa, 2.08.2012 r. Slajd: 26
Projekt PASS (2008) 3x 1,05 MWe (pierwsza wyspa z prawdziwego zdarzenia) M.Kulesa,Wa-wa, 2.08.2012 r. Slajd: 27
Projekt SZCZYGŁOWICE (2009) 1,934 MWe ( metan czyni cuda w kopalnianym wytwarzaniu kogeneracyjnym) M.Kulesa,Wa-wa, 2.08.2012 r. Slajd: 28
Projekt BOCHNIA (2012) 120 kwe (TRIGENERACJA PLUS krokiem w przyszłość? agregat+kocioł + absorber+panele) M.Kulesa,Wa-wa, 2.08.2012 r. Slajd: 29
Przyszłość (?) M.Kulesa,Wa-wa, 2.08.2012 r. Slajd: 30