RADOŚĆ Nr 1 CZERWIEC 2010 ISSN życia Bezstresowe studiowanie Uniwersytet Trzeciego Wieku str. 4 Co z tą kulturą? str. 6 ROZMOWA Z IWONĄ GUZOWSKĄ: Charakter się z wiekiem nie zmienia str. 8 NIEBEZPIECZNE PIGUŁKI Str. 18
SOPOT przyjazny seniorom Starzenie się społeczeństw jest tendencją obserwowaną w całej Europie i wymaga systematycznego badania różnych aspektów życia osób starszych, a co za tym idzie dostosowywania polityki społecznej do zmieniającej się rzeczywistości demograficznej. Zasadniczym zadaniem jest więc zapewnienie ludziom starszym godnych warunków życia i należytej pozycji społecznej. ZNACZNA LICZBA bezpieczeństwo W Sopocie osoby w wieku emerytalnym stanowią obecnie ponad 24 proc. mieszkańców. Miasto podejmuje więc szereg działań na rzecz swoich najstarszych mieszkańców, z jednej strony udoskonalając usługi opiekuńcze dla osób, które z racji wieku lub choroby potrzebują takiej opieki ale również oferując różne formy aktywności. Działania opiekuńcze, pomocowe skierowane do osób starszych Miasto Sopot realizuje poprzez działalność Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej. Osoba, która znajduje się w trudnej sytuacji życiowej może otrzymać różne formy wsparcia dostosowane do jej potrzeb. Dzięki podwyższeniu przez Radę Miasta Sopotu, kryterium dochodowego, większa grupa osób starszych może korzystać z dofinansowania do zakupu leków i leczenia oraz do kosztów ogrzewania mieszkań. Osobie samotnej, która z powodu wieku, choroby lub innych przyczyn wymaga pomocy innych osób, a jest jej pozbawiona, przysługuje pomoc w formie usług opiekuńczych w miejscu zamieszkania. Istnieje również możliwość dowożenia ciepłego posiłku do domu. Sopocki MOPS pomaga również osobom starszym niepełnosprawnym. Miasto przeznacza m.in. własne środki na dostosowanie mieszkania dla osoby starszej niesprawnej (likwidację barier architektonicznych), oraz dofinansowuje transport specjalnym samochodem przystosowanym do przewozu osób niepełnosprawnych. Zarówno w MOPSie, jak i w Sopockim Centrum Wolontariatu można skorzystać z pomocy wolontariusza, np. w dokonywaniu zakupów, dotrzymywaniu towarzystwa czy czytaniu książki. DOJRZAŁOŚĆ W KURORCIE Już wkrótce seniorzy będą mogli skorzystać z szeregu możliwości jakie oferuje nowa placówka Sopockie Centrum Seniora. W ramach centrum działać będzie: Dom Pomocy Społecznej dla osób wymagających całodobowej opieki, Dzienny Dom Pobytu oraz Klub Seniora. Przy Dziennym Domu Pobytu dział będzie punkt bezpłatnych porad prawnych dla osób starszych i niepełnosprawnych, które mają ograniczone możliwości poruszania się. Zasadnicze znaczenie w procesie dobrego przeżywania starości stanowi zachowanie aktywności, tak fizycznej, jak i intelektualnej, stąd tak dużym powodzeniem cieszy się Sopocki Uniwersytet Trzeciego Wieku oraz miejskie profilaktyczne programy zdrowotne skierowane do starszych i niepełnosprawnych mieszkańców Sopotu, np. wsparcie geriatryczne dla osób po 65 roku życia, dzienny turnus rehabilitacyjny w Sanatorium Leśnik czy Rehabilitacja domowa dla osób leżących. W ramach grantów miejskich Miasto Sopot dotuje organizacje pozarządowe zajmujące się aktywizacją osób starszych, m. in. sopocki oddział Polskiego Związku Emerytów, Rencistów i Inwalidów, który prowadzi m.in. klub seniora, klub brydżo- wy, klub szachowy i zapewnia im w ten sposób kontakty interpersonalne, aktywność oraz integrację środowiska seniorskiego. Podobnie Polski Komitet Pomocy Społecznej prowadzi zajęcia usprawniające osoby starsze: gimnastykę, spotkania integracyjne i okolicznościowe. Również sopocki MOPS podejmuje różnorodne działania na rzecz aktywizacji środowiska lokalnego, np. projekt Kawiarnia dla seniora, zachęcający do spędzania wolnego czasu w miejscach publicznych. MAPA BARIER Miasto Sopot jest polskim partnerem międzynarodowego projektu Q-Ageing, którego celem jest tworzenie przestrzeni przyjaznej seniorom. W ramach projektu w Sopocie zostanie m.in. stworzona mapa występujących w mieście barier architektonicznych wraz z propozycją możliwych rozwiązań. Planowane jest również uruchomienie przyjaznych seniorom terminali komputerowych z dostępem do Internetu oraz portalu internetowego do sopockich seniorów i prowadzonego z ich udziałem. Wszystkie działania realizowane przez Miasto Sopot mają na celu stwarzanie i zapewnienie osobom starszym warunków umożliwiających dobrą jakość ich życia. 2
Drodzy Czytelnicy! Każdy człowiek, jeśli tylko chce, może dawać z siebie wszystko i zwyciężać! Żadna choroba, kalectwo i cierpienie nie musi zabierać mu godności, pełni człowieczeństwa, nie musi zabijać marzeń, ambicji i talentów!!! Z wielką przyjemnością i satysfakcją przekazujemy Państwu pierwsze wydanie naszego magazynu Radość Życia. Sytuacja ekonomiczna i brak perspektyw dla ludzi 50+ spowodowały konieczność odpowiedniego profilu magazynu. Jak to zwykle bywa podczas inauguracji, zastanawiamy się do jak licznej grupy Czytelników dotrze nasz magazyn, czym zainteresuje oraz w jakim stopniu uda się zaprezentować życie dzisiejszych osób 50+, którzy są dla mnie, jak pięknie zapisana Księga. Pełni mądrości i radości życia! Nasz magazyn zamierza sprostać oczekiwaniom Czytelników, którzy są aktywni lub potrzebują wskazówek i pomocy. Prezentować będziemy problemy społeczne, kulturalne, sportowe, psychologiczne, zdrowotne, turystyczne w formie informacyjnej bądź publicystycznej. Informacje w 100 proc. przydatne oferty pracy, możliwości rekreacji i wypoczynku, dbanie o zdrowie i finanse, sposób poruszania się po mieście i urzędach, propozycje zakupu sprzętu komputerowego, możliwości dodatkowej edukacji. Postaramy się, aby Radość Życia dotarła do wszystkich grup społeczności naszego kraju. Z ogromną uwagą będziemy obserwować zmiany natury socjologicznej, które dokonują się na naszych oczach. Jednocześnie zapraszamy wszystkich Czytelników do współpracy. Życzymy Państwu miłej lektury! Katarzyna Dorosz Projekt ten otrzymał wyróżnienie w konkursie Gdyński biznesplan 2008 r. warto wiedzieć warto wiedzieć warto wiedzieć» Dlaczego dzieci muszą jeździć w fotelikach? Powód jest dość banalny: pasy w samochodzie montowane są zbyt wysoko dla najmłodszych pasażerów. Niezabezpieczone dziecko jest statystycznie siedem razy bardziej narażone na odniesienie poważnych, a nawet śmiertelnych obrażeń. Wystarczy gwałtowne hamowanie, aby wystrzeliło z tylnej kanapy z siłą blisko jednej tony i wyleciało przez przednią szybę samochodu. I to już przy prędkości... 30 km/h. Tak wynika z przeprowadzanych testów zderzeniowych. Od 1999 r. obowiązek jazdy w fotelikach mają wszystkie dzieci, które nie ukończyły 12 lat i mają mniej, jak 150 cm wzrostu. Za przewożenie dzieci bez fotelika można zapłacić 150 zł i otrzymać trzy punkty karne. redaktor naczelny: skład i opracowanie graficzne: wydawca: Partner Merytoryczny Wydania: katarzyna dorosz katarzynadorosz@wp.pl mariusz kurzyk grafik@kurzyk.com studio102 ul. śląska 64/4, 81-304 gdynia www.studio102.pl Fundacja Pomagam homo homini» (Nie)obowiązkowa apteczka. Choć każdy kierowca powinien posiadać gaśnicę i trójkąt ostrzegawczy, to zestaw pierwszej pomocy na pewno może się przydać w najmniej oczekiwanym momencie. W apteczce powinno znaleźć się: kilka par jednorazowych lateksowych rękawiczek, bandaże w różnych wielkościach, kompresy gazowe (najlepiej różne rozmiary), gaza jałowa i trójkątna chusta. Przyda się także folia NRC, maseczka do sztuczn e g o o d d y - c h a n i a, nożyczki i plastry.» Zwolnij! Przy zderzeniu z samochodem jadącym 60 km/h pieszy praktycznie nie ma żadnych szans. Jego możliwość przeżycia zwiększa się o połowę, gdy prędkość wyniesie 50 km/h. Staraj się nie jeździć szybciej zwłaszcza w terenie zabudowanym. Zmniejszenie prędkości o 3 km/h to ok. 500 ofiar mniej rocznie! Powodem jest droga hamowania i energia zderzenia, które rosną zdecydowanie szybciej niż prędkość. Załóżmy, że jeden samochód jedzie z prędkością 50 km/h, a drugi 60 km/h. Kierowcy w tym samym czasie naciskają pedał hamulca. Co się dzieje? Gdy samochód jadący wolniej się zatrzyma, to drugi będzie miał na liczniku... 44 km/h! Takie są fakty. Droga hamowania samochodu osobowego jadącego 100 km/h, to w najlepszym przypadku 40 m. warto wiedzieć 3
EDUKACJA BEZSTRESOWE Jak powstał Gdański Uniwersytet Trzeciego Wieku? Skąd wzięła się idea stworzenia takiej uczelni? Inicjatorką Uniwersytetu Trzeciego Wieku była profesor Piekarek Jankowska, a sam pomysł zrodził się, ponieważ osoby starsze i nieaktywne już zawodowo odczuwały potrzebę pogłębiania swojej wiedzy. Patrząc na przykłady płynące z innych polskich miast okazało się, że stworzenie dla nich miejsca do pogłębiania tej wiedzy to pomysł jak najbardziej trafiony. Gdańsk wyróżnia się jednak na tle innych miast, ponieważ nasz Uniwersytet Trzeciego Wieku jest w strukturach Uniwersytetu Gdańskiego. Poza naszym miastem jest to rzadkość. Kiedy powstał uniwersytet? Nasz uniwersytet powstał pięć lat temu i rzeczywiście widzę, że był to dobry pomysł. Na pierwsze zajęcia zapisało się 420 studentów. A ilu jest ich teraz? Obecnie mamy 1250 studentów. Jest to całkiem spora liczba. Kto finansuje taki uniwersytet? Czy studenci płacą za zajęcia? Nasz uniwersytet trzeciego wieku jest samowystarczalny, opłacany przez słuchaczy. Oferta podstawowa uniwersytetu (czyli wykłady i prelekcje) mieści się w opłacie semestralnej, która wynosi 30 zł. Natomiast wszelkie inne dodatkowe zajęcia jak np. historia sztuki czy nauka języków obcych to średnio 60 zł za cały semestr. Ilość osób studiujących jest wystarczająca, aby opłacić wykładowców. Za pozostałe kwestie finansowe odpowiada Uniwersytet Gdański. Władze uczelni, a także jej pracownicy i studenci są jak najbardziej przychylni studiującym seniorom. Jak można zostać studentem GUTW? Czy konieczne jest przekroczenie jakiejś konkretnej granicy wiekowej? Nie. Jesteśmy akurat takim uniwersytetem, gdzie nie ma żadnej bariery wiekowej. Nieważne jest też miejsce z a m i e s z k a - Z Ludwiką Sikorską, Pełnomocnikiem Rektora UG ds. Gdańskiego Uniwersytetu Trzeciego Wieku, rozmawia Patrycja Szkatulska 4
STUDIOWANIE nia. Osoba chcąca studiować na GUTW powinna być jednak nieaktywna zawodowo. Może to być emeryt czy rencista, ale nie tylko. Mamy np. studenta, który ma 32 lata, jest na rencie i stał się słuchaczem GUTW. W jakim wieku jest najstarszy student? Najstarszy student ma w tej chwili 87 lat i chodzi na wszystkie wykłady, a oprócz tego uczestniczy w zajęciach z historii sztuki. Gdzie można znaleźć studentów w takim wieku? Jest ich bardzo dużo, o czym świadczą kolejki, kiedy organizowane są zapisy uzupełniające. Naszymi studentami są głównie emerytowani nauczyciele i lekarze, którzy przez całe życie poszerzali swoją wiedzę i zamierzają to robić nawet wtedy, gdy kończy się już ich aktywność zawodowa. Jak wyglądają studia dla seniorów? Kto prowadzi zajęcia? GUTW współpracuje nie tylko z Uniwersytetem Gdańskim, ale również z Politechniką Gdańską, Akademią Sztuk Pięknych, Gdańskim Uniwersytetem Medycznym i Wyższą Szkołą Morską. To właśnie wykładowcy tych uczelni prowadzą zajęcia. Najważniejsze jest to, żeby potrafili oni trafić do swojego audytorium i w jak najprostszy i najbardziej czytelny sposób przekazali wiedzę, głównie praktyczną, co przy okazji sprawia, że dziś osoby starsze nie boją się wypowiedzieć w domu głośno swojego zdania i mają bieżącą wiedzę dotyczącą najnowszych osiągnięć medycyny, chemii, a nawet fizyki. Wykłady z nauk ścisłych cieszą się na GUTW niebywałym powodzeniem. Poza tym zajęcia prowadzi u nas również dyrektor Gdańskiego ZOO Michał Targowski, który przekazuje naszym studentom najnowszą wiedzę zoologiczną, a także planuje wycieczki do ogrodu zoologicznego. A jak prezentuje się organizacja takich studiów? Są one dzienne czy wieczorowe? Zajęcia odbywają się od poniedziałku do soboty, łącznie w semestrze jest ok. 3000 godzin zajęć dydaktycznych. Dotyczy to zarówno oferty podstawowej, jak i dodatkowej uniwersytetu. Przedmioty podstawowe to m.in.: kulturoznawstwo, nauki ścisłe, zoologia, literatura, medycyna, językoznawstwo. Poza tym co wtorek organizowane są dla naszych studentów wycieczki po Gdańsku wraz z przewodnikiem, a dla tych, którzy chcieliby nauczyć się języków obcych mamy w ofercie dodatkowej lektoraty językowe, zaś dla sportowców zajęcia sportowe. Nasi seniorzy są miłośnikami nordic walking. Jak wiedza zdobyta na uniwersytecie może potem przydać się studentom? Nasi studenci nie tylko wiedzą więcej, ale również są bardziej pewni siebie. Poza tym wyjście na uczelnię motywuje do zadbania o siebie, a także do tego, żeby spędzić czas z rówieśnikami. Często naszymi studentami są osoby samotne, dla których uniwersytet jest jedyną okazją do wyjścia i poznania ciekawych ludzi. Nawiązują się przyjaźnie. Co ważne, nasi studenci świetnie dogadują się ze swoimi młodszymi kolegami, a ponieważ studia odmładzają, często jest tak, że na korytarzu ciężko jest odróżnić studenta GUTW od studenta UG. Czy studenci GUTW mają kolokwia, egzaminy? Co z indeksami? Nie męczymy naszych studentów. Nie sprawdzamy ich wiedzy. Są to więc studia bezstresowe. Studenci mają indeksy, gdzie wpisywane są wszystkie zajęcia, na które chodzili. Dzięki tym indeksom nasi seniorzy mają zniżki w teatrach, filharmonii, kinach i innych placówkach kulturalnych, co bardzo często wykorzystują. Poza tym na uczelni organizujemy też uroczyste zakończenie roku akademickiego. Czyli wygląda na to, że trzeba być emerytem, żeby studiować bezstresowo? Tak! Zdecydowanie tak! Dlatego zapraszamy do nas wszystkich spragnionych wiedzy i wolnych od pracy. Nowe zapisy uzupełniające odbędą się pod koniec września. EDUKACJA 5
CO Z TĄ KULTURĄ? KULTURA To wielki zaszczyt dla mnie i odpowiedzialność dzielić się z Państwem moimi rozważaniami na temat kondycji naszej narodowej kultury. Tym bardziej, że nie można jej oceniać tak jak innych zawodów, które są wymierne w swoich dziedzinach. Literatura, sztuka, malarstwo, muzyka to zawody ulotne, które oceniamy po tym czy się nam podobają czy nie, czyli subiektywnie. I to znaczy tyle, że możemy wydać własną opinię na temat tego czy innego artystycznego dzieła. Dlaczego o tym mówię? Bo odnoszę wrażenie, że tak naprawdę nikt z nas nie słucha własnych odczuć, ale kieruje się cudzymi opiniami. A w ten sposób tracimy własne zdanie i własny gust pozostaje tylko opinia innych. Czy to dobrze? Chyba nie. Ale do rzeczy. Chcę się z Państwem podzielić swoimi uwagami na temat muzyki. Dlaczego? Dlatego, że towarzyszy mi od dzieciństwa (i pewnie po części każdemu z nas), ale w moim przypadku stanowi coś więcej. Dlatego, że jest częścią mojego życia, pracy, moich pasji i rodzinnych tradycji. Można powiedzieć że zostałem zmuszony do obcowania z nią, na co dzień. Czy to dobrze? Po latach myślę, że tak. I życzę każdemu podobnej edukacji. Musica animae levamen muzyka jest lekarstwem dla duszy. Muzyka to lek tak kiedyś nazwałem pewien koncert, który organizowałem. I to prawda. Muzyka jest lekiem. Jej leczniczy dar znany jest od starożytności. Najstarszy zapis o jej pozytywnym wpływie pochodzi sprzed trzech tysięcy lat. To właśnie w Starym Testamencie czytamy, że królowi Saulowi, który popadł w ciężką depresję, ukojenie przyniosła gra Dawida i jego kantyki poetyckie śpiewane przy akompaniamencie cytry. Myśliciele antyczni (Pitagoras, Arystoteles) rozpatrywali muzykę w aspekcie profilaktyki psychohigienicznej, a wybitne osobistości podkreślały jej fenomen. Oto kilka przykładów: Muzyka wyraża to, co nie może być wypowiedziane i co nie może być stłumione Victor Hugo. Ze wszystkich sztuk pięknych muzyka posiada największy wpływ na emocje (pasje) Napoleon I, cesarz Francji. Muzyka jest kąpielą duszy zmywającą z niej wszelką nieczystość A. Schopenhauer. Prawdziwy rozkwit muzyki, jako formy terapii nastąpił w XX wieku, kiedy to badania w dziedzinie psychologii eksperymentalnej i psychiatrii wykazały wielki walor muzycznych kuracji. Stwierdzono, że muzyka oddziałuje głównie na sferę osobowości człowieka oraz, że może zmieniać stan aktywności systemu nerwowego i wywołać określone zmiany w czynnościach całego organizmu. To muzyka koi rozdygotaną duszę, uspokaja, dodaje siły. Muzyka pozwala zapomnieć o troskach, lęku i bólu. Przykładem niech będą pieśni legionowe czy powstańcze ile w nich siły i wiary w powodzenie i zwycięstwo. Ale czy możemy ich sobie posłuchać? I to jest nasze dzisiejsze pytanie. Czy możemy posłuchać muzyki, która leczy. Pewnie tak jak kupimy płytę, bo, na co dzień chyba nie nie wypada takiej muzyki słuchać to niemodne i niepoprawne i niezgodne z polityką Unii, która nadaje nam ton. Lepiej posłuchać wyjca, który kolejny raz przepada z kretesem na eliminacjach eurowizji. Takich pseudo artystów przed laty się pomijało milczeniem i nie mówiło i pisało a dziś wynosi do rangi artystów i celebrytów. Ktoś zaraz powie, ale ten facet jest zgorzkniały i strupieszały. A jest, bo widział i słyszał wiele i ma porównanie. A młody decydent w mediach jeszcze nie, ale za to nosi garnitur od Prady i ma 6
Muzyka koi rozdygotaną duszę, uspokaja, dodaje siły. Muzyka pozwala zapomnieć o troskach, lęku i bólu... mądra minę. A że nie ma pojęcia o sztuce i muzyce to nieważne. Byle by oglądalność była, a co tam jest podane to nie ważne. Rozmawiałem niedawno z uznaną i niezaprzeczalnie gwiazdą polskiej estrady ze starszego pokolenia i o dziwo zadnie mamy podobne. Mało usłyszałem, że młodzi już nie muszą się słuchać starszych, bo jest wolny rynek i każdemu wolno wszystko. To prawda, wolno, ale dlaczego mnie nie wolno? Ja chce dobrej muzyki w radiu i telewizji posłuchać, a nie tylko wyjców i szarpidrutów! Takie mam upodobania, ale mnie nie wolno. To, to jest wolny rynek? To dyktatura, a nie demokracja. Telewizja publiczna już chyba w ogóle zapomniała, co to muzyka poważna. Wprawdzie niedawno nadała koncert z filharmonii, bo przyjechał do polski otwierać rok Chopinowski utalentowany Chiński pianista, ale czy ci panowie od kultury i telewizyjni i od tzw. marketingu zapomnieli, że Chopin był polakiem i dobrze by było, gdyby otwierał rok Chopinowski polski pianista? Nota bene chiński gwiazdor nie wypadł najlepiej, bo gra Chopina po chińsku, ale ma za to złote adidasy i ładnie się uśmiecha, a to ważniejsze. Pytam: dlaczego nie mogę usłyszeć na inauguracji najwybitniejszego polskiego szopenisty Krystiana Zimmermana czy Rafała Blechacza? Dlaczego inne nacje i narody mogą obcować z tymi artystami a my nie? Czy jesteśmy skazani na bylejakość? Media milczą. Może to nowa moda, a może to ta poprawność polityczna... Za to kolejny raz przy okazji otwarcia roku szopenowskiego ujrzałem w roli augura naszą skądinąd miłą Panią Grażynę Torbicką, a resort kultury w osobie Pana Ministra odnotował kolejne ważne wydarzenie kulturalne (pomijając drobne wpadki, jak np. klaskanie między częściami koncertu). Bardzo żałuję i wielka szkoda, że nie żyją dziś tacy wielcy dziennikarze jak Waldorff, czy wspaniały Stefan Wiechecki Wiech oni by potrafili napisać recenzję. Już to słyszę, jak Wiech opisuje: młodego skośnego artystę w nieco wemientem ubranku, co niejakiego szopina gra tak, że wszystkie szanowne zgromadzone osoby, z tzw. wyższych sfer przeżywały palpitacje serca, jeno moja Gieniuchna nieco znudzona była tem graniem. Ale za to po każdej głośno zagranej nucie gromkiemi barwami go nagradzała, aż pewien jegomość z rzędu obok z muszkom pod szyjom zwrócił uwagie, że to nie koncert rockowy, ale koncert muzyki klasycznej. Tak przypuszczam skomentowałby to Wiech. I ja sobie wspominam ten wielki jego talent obcowania z rzeczywistością. A wracając do naszego pytania, które brzmi przewrotnie, Co z Tą kulturą?... Odpowiem myślę, że minie jeszcze parę lat i będziemy słuchać tylko muzyki z MP3, a repertuar będzie wyznaczał komisarz ds. muzyki w Unii Europejskiej. Ale żeby nie być tak bardzo sarkastycznym powiem tak: dobrze, że choć raz na 200 lat możemy częściej posłuchać muzyki Fryderyka Chopina w naszych kochanych mediach i ukoić nasze zszarpane codziennością dusze. I tym optymistycznym akcentem pozostawiam Państwa z muzyka Chopina i nowym numerem Radości Życia. [Aleksander Czajkowski Ładysz] 7
charakter się z wiekiem nie zmienia 8 Z Iwoną Guzowską, wielokrotną Mistrzynią Świata i Europy w kickboxingu i boksie, obecnie posłanką PO, rozmawia Iwona Dembska.
Pani poseł, pamięta pani moment, kiedy uświadomiła sobie, że rodzice się starzeją i wymagać będą coraz większej opieki? Już od małego dziecka miałam przeświadczenie, że muszę się opiekować rodzicami, głównie moją mamą. W domu mieliśmy problem z alkoholizmem ojca więc musiałam dojrzeć dużo szybciej niż moi rówieśnicy i zamierzyć się z sytuacją. Zresztą moja mama jest w bardzo kruchą i schorowaną osobą w związku z tym od zawsze wiedziałam, że będzie wymagała opieki i mojego wsparcia. Czułam się za nią, zresztą za ojca też, bardzo odpowiedzialna. To wyjątkowa sytuacja, jednak wiek wymaga jeszcze większej troski, pojawiają się ograniczenia fizyczne... Ja mam tego świadomość. Już od dawna, zdaję sobie sprawę, że będzie taki moment, oby jak najpóźniej, że rodzice będą wymagali bardzo troskliwej i codziennej opieki, jestem na to przygotowana. Pracuje pani w Warszawie, siłą rzeczy kontakt jest ograniczony. Czy wpływa to na wasze wzajemne relacje? Wbrew pozorom teraz mam bardziej ustabilizowane życie i częściej jestem w domu niż jeszcze kilka lat temu będąc czynnym sportowcem...teraz wiem, kiedy będę w trójmieście i łatwiej mi planować czas. Jeśli rzeczywiście rodzicie będą już wymagali bardziej troskliwej opieki to wiem, jak to zorganizować. Tydzień, który spędzam w Gdańsku poświęcam rodzicom, na czas obrad sejmowych organizuję potrzebną opiekę. Kiedy macie już ten czas dla siebie czy rodzice oczekują, że zorganizuje im pani coś specjalnego, jakoś zagospodaruje wspólny weekend, czy rodzice sami coś proponują? Mam ten komfort, że nie muszę organizować moim rodzicom jakoś specjalnie wolnego czasu. Niedawno wraz z moim synem podarowaliśmy im komputer, oczywiście z myślą o internecie, i bardzo szybko stał się on dla nich oknem Dużo zawdzięczam mojemu tacie. To on zaraził mnie sportem wyciągał na narty, na rower, organizował piesze wycieczki po Trójmiejskim Parku Krajobrazowym... na świat. Świetnie dają sobie radę z nowymi technologiami, serfują po necie jak młodzież (śmiech)! Rodzice, zwłaszcza tato, bardzo lubią spędzać aktywnie czas poza domem. W związku z tym planuję kupić im kijki do nordic walking, jestem pewną, że nie wylądują w kącie i jak skończy się ta dokuczliwa zima, zaczną spacerować. Poza tym jak jest jakaś zorganizowana akcja np. Bieg Gdański, tato mnie wyciąga i za każdym razem udowadnia, że wiek to tylko wymówka. Nigdy nie przybiega ostatni i widzę, że sprawia mu to wiele radości. Bardzo cieszy mnie ta aktywność. A czy są otwarci na jakieś nowe propozycje, choćby na wspomniany wcześniej nordic walking? Jak powiedziałam, że dostaną ode mnie kijki do nordick wal- king, bardzo się ucieszyli i chyba nie mogą się doczekać, kiedy zaczną chodzić. Są bardzo otwarci na nowości czego najlepszym dowodem jest ten komputer i internet. Moi rodzice to już ludzie starszego pokolenia ale wciąz głodni wiedzy. Nie zamykają się w czterech ścianach i nie izolują od świata. Mam wrażenie, że są przez to szczęśliwsi i przede wszystkim ciągle mają jakiś cel w życiu, to na pewno przedłuża życie. Pani również nie należy do osób, które spędzają czas przed telewizorem, jest pani wyjątkowo aktywna. Czy rodzice to podchwytują? Raz jeszcze podkreślę, że naprawdę dużo zawdzięczam mojemu tacie, który zaraził mnie sportem. To on wyciągał mnie na narty, na rower, organizował piesze wycieczki po OSOBOWOŚCI 9
Trójmiejskim Parku Krajobrazowym: jeden weekend niebieskim drugi zielonym szlakiem. Mam robiła nam kanapki oraz herbatę do termosu i spacerowaliśmy cały dzień. Cieszę się, że ta miłość do sportu została ojcu do dziś. Moje pasje jeszcze go dopingują, mamę zresztą też. Dużą rolę odgrywa charakter, który z wiekiem raczej się nie zmienia. Szczęśliwie wyrastała pani w domu, gdzie rodzicom się chciało? Tak, tato jest takim wolnym duchem poszukującym różnych rzeczy i moja mama nauczyła się z nim żyć. Całe życie musiała gdzieś za nim nadążać. Nie miałam więc kłopotu ze zmianą sposobu myślenia moich rodziców. Sami wychodzą do przodu, ciągle mają jakieś propozycje. Lubią też, jak razem Jeśli rzeczywiście rodzicie będą już wymagali bardziej troskliwej opieki to wiem, jak to zorganizować. Nie musi pani specjalnie pracować nad zmianą nawyków swoich rodziców, sami starają się trzymać formę. Jednak nie wszyscy ludzie starszego pokolenia są tak otwarci na nowości, mają swoje przyzwyczajenia. Czy powinniśmy próbować je zmieniać i otwierać im świat? Oczywiście! Powinniśmy wprowadzać ich w ten nowy świat, nikt inny za nas tego nie zrobi. Wydaje mi się, że coś zmienia się na lepsze, coraz więcej starszych ludzi interesuje się światem i chciałoby poznawać nowe rzeczy. Moi rodzice na przykład chodzą do domu kultury na zabawy osiedlowe. Nie skazujmy naszych rodziców, w ogóle ludzi starszych babć i dziadków, na taką izolację. Okazuje się, że oni świetnie sobie radzą, szybko się uczą i przynosi im to bardzo wiele radości. Jednak ciągle jeszcze istnieje taki stereotyp w społeczeństwie, że ludzie starsi już pewnych rzeczy nie zrobią, że nie wypada. Zresztą oni sami często mówią: ja już jestem na to za stary, zostawiam to młodym. Jak zmienić taki sposób myślenia? Człowiek, który zawsze był ciekawy świata nigdy nie będzie za stary, zawsze będzie chciał spróbować czegoś nowego. Moim zdaniem to wymówka dla ludzi, którym z zasady się nie chce. z moim synem Wojtkiem, wciągamy ich w nasz świat, choć nie zawsze potrafią go zrozumieć, zwłaszcza rzeczywistość, w której obraca się ich wnuk. Czy im starsi są rodzice ma pani poczucie, że każda chwila spędzona z nimi jest bezcenna? Tak. Mam świadomość nieuchronności czasu i wiem, że naprawdę jest go mniej niż więcej. Często mam wyrzuty sumienia, że nie jestem z nimi tak często, jakbym chciała. Ale niestety tak to jest, że znajdujemy różne wymówki. Ciągle coś wydaje się nam ważniejsze i pilniejsze, szukamy pretekstów. Ilekroć dzwonię do domu, a robię to często, mama zawsze powtarza: dzwonię,dzwoń, my tak tęsknimy.w natłoku zajęć, w walce o przyszłość naszych dzieci trochę spychamy rodziców na dalszy plan, a oni tak naprawdę chcą być częścią naszego życia. Bardzo, bardzo czekają na ten kontakt i ja staram się o tym pamiętać. Biuro Poselskie Iwony Guzowskiej ul. Kossaka 1 80-249 Gdańsk tel/fax +48 (58) 341 97 03 e-mail: iwona.guzowska@sejm.pl 10
podróże Hotel Ossa**** Congress & SPA Hotel Ossa położony jest w niedalekiej odległości od Warszawy i Łodzi (ok. 60 km). Otoczony piękną przyrodą Puszczy Pilickiej, przyciąga gości ciszą, malowniczymi krajobrazami i czystym powietrzem. Hotel dysponuje wieloma atrakcjami dla dzieci i dorosłych. Centrum termalne oferuje różnego rodzaju sauny: suchą, parową oraz na podczerwień. Chwile relaksu czekają na gości w łaźni rzymskiej. Basen oraz siłownia, wyposażona w nowoczesny sprzęt gwarantują aktywny wypoczynek, zjeżdżalnia wodna niezłą zabawę, jaccuzi odprężenie. Amatorzy squasha mogą skorzystać z sali do gry, a miłośnicy tenisa z kortów. Dla wszystkich dbających o zdrowie i urodę hotel przygotował nowocześnie urządzone SPA, składające się z 16 gabinetów, w których można skorzystać z szerokiej oferty zabiegów kosmetycznych, pielęgnacyjnych, relaksacyjnych oraz różnorodnych masaży. Do dyspozycji gości na zewnątrz hotelu staw rekreacyjny z piaszczystą plażą oraz plac zabaw dla dzieci. Pobyt w hotelu uatrakcyjnia bogata i różnorodna oferta gastronomiczna a tuż obok ośrodka staropolska Karczma Ułańska, której kuchnia oparta jest na ekologicznych produktach z okolicznych gospodarstw, stawów i sadów. Specjalnie z myślą o dzieciach, które przyjeżdżają na wypoczynek do hotelu z rodzicami lub dziadkami hotel przygotował pierwszy w Polsce Rodzinny Klub Wakacyjny All Inclusive. Oferta przygotowana została specjalnie dla tych wszystkich, którzy chcieliby spędzić urlop ze swymi pociechami, ale mieć również czas dla siebie na odpoczynek. Wykupując wakacje na tydzień lub dwa hotel zapewnia profesjonalną opiekę nad dziećmi. Podzielone na trzy grupy wiekowe maluchy pod okiem opiekunów mają zorganizowane przez cały dzień zajęcia min. nauka pływania, tenis stołowy, tenis ziemny, wycieczki rowerowe, piesze, spływy kajakowe, zajęcia gimnastyczne, zajęcia plastyczne, zabawy z dawnych lat /klasy, podchody/, gra w koszykówkę, siatkówkę, nauka gotowania dla najmłodszych, budowanie wioski dziecięcej, szkoła przetrwania survival dla najmłodszych, zajęcia taneczne, akademia fotograficzna. W tym czasie rodzice lub dziadkowie maja czas dla siebie na odpoczynek oraz możliwość skorzystania z licznych atrakcji które znajdują się w hotelu. To nie jedyna oferta jaką hotel proponuje swoim klientom, każdy znajdzie dla siebie atrakcyjną formę odpoczynku minn: wiosenny weekend, Majówka w Ossie, weekend dla Babci i Dziadka, weekend nad Pilicą. Więcej informacji na www.hotelossa.pl/oferty specjalne PODRÓŻE 11
KOBIETA DOJRZAŁA może być seksowna O tym, co wypada po pięćdziesiątce rozmawiamy z Hanną Dudą- Zacharewicz stylistką, wizażystką i charakteryzatorem filmowym MODA 12 Czy nasz styl powinien się zmieniać, czy niezależnie od wieku pozostawać taki sam? Na pewno warto mieć swój styl. To coś, co nas wyróżnia. Jednak z wiekiem powinien ulegać korekcie. To, co wolno młodej dziewczynie najczęściej nie jest już odpowiednie dla dojrzałej kobiety. Niestety obserwuję, że Polski do końca tego nie czują. To znaczy, że po pięćdziesiątce mamy się szczelnie zakrywać i zakładać uniform? Oczywiście, że nie. Najpierw jedna zasadnicza sprawa: żyjemy w czasach, kiedy wiek kobiety bardzo rozszerzył się na jej korzyść. Kiedyś kobieta 50 letnia to już była matka dzieciom, często babcia, której powinnością było poświęcenie się rodzinie i właściwie miała
życie za sobą. Tymczasem w dzisiejszych czasach 50, czy 60-latka to wciąż kobieta aktywna i najczęściej nie wyglądająca na swój wiek. Wiele kobiet ma poważny problem z akceptacją wieku i na siłę próbuje zachować młodość. Takie próby często wychodzą karykaturalnie. Właśnie o tym, myślałam, mówiąc, że Polki mają czasami problem z kreowaniem własnego stylu. Często widzę na ulicy kobiety, które rzeczywiście na siłę chcą się odmłodzić nie dopasowując przede wszystkim fasonów do kształtów sylwetki. Z wiekiem proporcje naszego ciała się zmieniają. Niewiele kobiet zachowuję szczupłą sylwetkę, zaczynamy robić się nieco bardziej pulchne i rozpoczyna się dramat. Niektóre z nas nie potrafią pogodzić się z tym, że część rzeczy z garderoby powinna zniknąć i nie mówię to o trendach w modzie. Po prostu ubrania robią się za ciasne a my się z nich wylewamy, wygląda to bardzo źle. nowych połączeń kolorystycznych. To odświeża garderobę i wizerunek. A czego pani nie poleca dojrzałym kobietom, już niezależnie od sylwetki? Nie należy przesadzać w stronę kobiety dziewczynki, co często robią panie o szczupłej, zgrabnej figurze. Wydaje im się, że w związku z tym mogą ubierać się jak własne córki. Nie polecam takich eksperymentów, to sprawia, ze wyglądamy śmiesznie, czasem wręcz karykaturalnie. Czyli? To są właśnie obcisłe sukieneczki, grubo za krótkie spódnice, mieszanka stylu młodzieżowego z jakimś rockowym, dużo błysku, dużo jakiś dodatków wyzywających. Czy kobieta może oszukać poprzez strój swoją metrykę? Bardzo. Ja mam wielką satysfakcję, jak przychodzą do mnie panie, które bardzo obawiają się eksperymentów twierdząc, że to i tamto nie wypada. Odpowiadam: nie słyszę ile pani ma lat, widzę, jak pani wygląda i co możemy wspólnie zrobić. Parę trików w garderobie, zmiana makijażu, fryzury i kolorystyki, i zachodzi niesamowita zmiana. Kobieta nabiera wiatru w żagle, naprawdę jest młodsza. Mądre oszukiwanie metryki nie jest grzechem. Wspomniała pani o zmianie fryzury. Czy wraz z wiekiem powinniśmy skracać włosy? Zupełnie się z tym nie zgadzam. To sprawa bardzo indywidualne, zależna od rysów i kształtu twarzy. Dla mnie wspaniałym przykładem dojrzałej kobiety jest Monika Olejnik, która nosi swoje piękne długie blond włosy i wygląda w nich znakomicie. Nie każda kobieta to widzi albo chce to zobaczyć. Jaka rada? Wybrać się do fachowca? Ja wyznaję taką zasadę: stylista jest od tego, żeby kobieta czy mężczyzna wychodząc po poradach przede wszystkim poznali swoje zalety, a stylista umiejętnie schował, czy przesunął na drugi plan wady. Ja nie jestem od tego, żeby krytykować i wytykać błędy, to droga do jeszcze większych kompleksów. Szukam przede wszystkim pozytywów i mówię, jak je wyeksponować. Czy po pięćdziesiątce warto czasami zmienić styl radykalnie? Powiedziałabym, że, jak wchodzimy w ten późniejszy okres życia, nie koniecznie musimy całkowicie zmieniać styl ale poszukiwanie czegoś nowego jest takim odmładzaniem. To świetnie wpływa na kobiecą psychikę. Ideałem byłoby złapać ten swój wspaniały styl, powiedzmy od młodości i trzymać go przez całe życie. Należy go tylko retuszować bieżącymi atrakcyjnymi dodatkami, umiejętnie się nimi bawić. Szukać A jak kobieta ma zgrabne szczupłe nogi, czy po pięćdziesiątce może je pokazywać? Oczywiście! Ma prawo pokazać nogi ale do odpowiedniej długości, nie może to być super mini. Czy wskazana jest fantazja w ubiorze, czy jest to zarezerwowane tylko dla młodych kobiet? Jeśli postawimy na klasyczną dobrą gatunkowo garderobę i będziemy śledziły tendencje w modzie, to możemy śmiało fantazjować. Moje klientki są często zaskoczone połączeniami kolorystycznymi np. czerwień z różem, co kiedyś było nie do pomyślenia. Teraz kolory łączy się odważnie, bardzo do tego zachęcam. Czy wizerunek pani Olejnik może posłużyć jako przykład dla kobiet po pięćdziesiątce? Czasami jej stroje są bardzo ekstrawaganckie. Czy jest to w dobrym guście? Osoby medialne bez wątpienia jakoś bardziej się wyróżniają, mogą sobie na to pozwolić. Natomiast ekscentryczność czasami bywa w złym guście. Uważam, że w przypadku pani Moniki Olejnik jest w jak najlepszym, bo po prostu nie ma tam tandety. Natomiast poszukiwania modowe i eksperymenty są jak najbardziej wskazane dla każdej z nas. Oczywiście jest to bardzo indywidualna sprawa. Jedna może pozwoli sobie na więcej druga, na mniej, Zawsze jednak pamiętać trzeba o złotej zasadzie: wszystko powinno być dobrej jakości i w dobrym guście. Czy kobieta dojrzała może przyciągać męskie spojrzenia? Oczywiście! I powiem więcej, może być seksowna. MODA 13
Ośrodek Wypoczynkowy ZAWIATY ZDROWIE Nasz ośrodek, który zajmuje zalesiony stok o powierzchni 2,4 ha stworzyliśmy z myślą o tych, którzy chcą uciec od zgiełku wielkich miast. Tu można spędzić w rodzinnej atmosferze weekend lub urlop mając do dyspozycji komfortowe zaplecze wypoczynkowe oraz wiele dodatkowych atrakcji dla młodszych uczestników wyjazdów. Położony pośród wzgórz i lasów, w oddaleniu od głównych szlaków komunikacyjnych ośrodek, gwarantuje świeże powietrze, bliski kontakt z naturą, czyste wody jednego z największych kaszubskich jezior oraz wiele innych niezwykłych atrakcji. Atrakcje w Ośrodku ZAWIATY Pobyt w Zawiatach to nie tylko możliwość wypoczynku na łonie natury czy zgłębiania tajemnic historii Kaszub i Pomorza. Mając na względzie zróżnicowane potrzeby gości, zadbaliśmy o odpowiednie zaplecze rekreacyjne, które zapewni relaks i możliwość aktywnego wypoczynku. Kąpielisko Na miłośników plażowania i kąpieli w krystalicznie czystej wodzie jeziora Jasień czeka piaszczysta plaża oraz strzeżone kąpielisko, na którym wydzielony został brodzik dla najmłodszych. Do dyspozycji gości oddajemy strzeżone kapielisko z możliwością nauki pływania przez wykwalifikowanego instruktora oraz możliwość zdobycia karty pływackiej. Kąpielisko okala pomost, który służy także do plażowania i cumowania sprzętu pływającego. Zapraszamy do urokliwie położonego Ośrodka Wypoczynkowego Zawiaty miejsca wymarzonego wypoczynku na Kaszubach Sport i fitness Pobyt w ośrodku stwarza naszym gościom możliwość udziału w zdrowej rywalizacji sportowej. Zapraszamy do zajęć sportowych na trawiastym boisku (siatkówka, piłka nożna). W sali gier można wziąć udział w rozgrywkach tenisa stołowego. Na miłośników aktywnego wypoczynku czeka także wypożyczalnia rowerów trekkingowych, które idealnie nadają się na wycieczki indywidualne i rodzinne m.in. wzdłuż okolicznych szlaków turystycznych. Ośrodek posiada własny, wyposażony w profesjonalny sprzęt Kettler, klub fitness. W wakacje odbywają się zajęcia z aerobiku dla kobiet oraz inne typy zajęć ruchowych. Zajęcia z wykwalifikowanym instruktorem NW z zakresu Nordic Walking. Gastronomia Wszystkich gości naszego ośrodka zachęcamy do korzystania z oferty gastronomicznej naszej kuchni, która serwuje w stołówce smaczne domowe posiłki. Śniadania oraz kolacje podawane w formie szwedzkiego stołu, obiady serwowane do stolika. Aż do późnego wieczora nasi Goście mogą też korzystać z oferty kawiarni, z której tarasu roztacza się piękny widok na panoramę jeziora Jasień. W kawiarni organizujemy także dyskoteki, wieczorki taneczne, wieczory filmowe oraz Karaoke. Wspólne biesiady W naszym ośrodku stworzyliśmy warunki do wspólnego biesiadowania na świeżym powietrzu. Specjalnie do tego celu przygotowaliśmy obszerną wiatę z grillem. Nawet w czasie niepogody można tu wygodnie biesiadować w gronie około 40 osób przy pieczonych kiełbaskach, szaszłykach i stekach. 14
Relaks na wodzie Ośrodek zapewnia także warunki do wypoczynku na wodzie. Nasi Goście mogą korzystać z wypożyczalni, która posiada w swojej ofercie łodzie żaglowe typu Omega i Optymist, kajaki, rowery wodne oraz łodzie wiosłowe. Idealnie nadają się one do przejażdżek po jeziorze, a także wypraw z aparatem fotograficznym lub wędką. Krystalicznie czyste wody jeziora gwarantują wędkarzom obfity i zróżnicowany połów (po uprzednim wykupieniu w ośrodku zezwolenia na wędkowanie). Internet Aby ułatwić naszym Gościom kontakt ze światem, w ośrodku przygotowaliśmy stanowiska komputerowe oraz bezpłatny dostęp do Internetu bezprzewodowego. Wczasy Letnie Podczas wczasów letnich wszystkim Państwu zapewniamy: zakwaterowanie w komfortowych warunkach pyszne jedzenie nie będziecie musieli sami gotować! siłownia i inne atrakcje prozdrowotne wypożyczalnia rowerów górskich opieka animatora nad dziećmi zajęcia rozrywkowe karaoke, itp. Wczasy Letnie z Dziećmi Dzieci poznają świat wielozmysłowo. Wspólne wypoczywanie z rodzicami lub dziadkami to doskonały czas na rozwój fizyczny i emocjonalny oraz na kształtowanie pozytywnych relacji w grupie. Najważniejsza jest dla nas twórcza aktywność dziecka, kształtowanie rozwoju dziecka zgodnie z jego wrodzonym potencjałem i możliwościami. Zajęcia, które proponujemy to nauka poprzez doświadczenie: rozwijanie sprawności manualnej: rysowanie, malowanie, lepienie z plasteliny, wydzieranki, kolorowanki rozwijanie pamięci: nauka wierszy i piosenek wzmacnianie sprawności psycho-motorycznej: gry w piłkę, bieg z przeszkodami, skakanie ze skakanką zabawy ruchowe przy muzyce (pod koniec turnusu bal) układanie puzzli: stopień trudności w zależności od grupy wiekowej opowiadanie historyjek wzbogaconych przygotowanymi wcześniej ilustracjami operowanie magicznymi słowami: proszę, dziękuję, przepraszam. Wczasy Zdrowotno-Odchudzające Zawiaty to przede wszystkim kontakt ze świeżym powietrzem i możliwość obcowania z naturą. Program wczasów został tak opracowany aby połączyć różne formy aktywnego wypoczynku oraz specjalną dietę dr Ewy Dąbrowskiej. Podczas pobytu poznacie Państwo łatwe i skuteczne metody utrzymania wymarzonej wagi oraz możliwości kumulacji ogromnych pokładów sił i energii. Zdobytą wiedzę będziecie mogli wykorzystać także po powrocie do domu! Biorąc udział w turnusach zdrowotnoodchudzających zyskacie Państwo: utratę wagi nawet do kilku kilogramów poprawę kondycji fizycznej i wzmocnienie organizmu, podniesienie sprawności umysłowej odtrucie organizmu z toksyn, poprawę witalności znaczną poprawę samopoczucia, redukcję stresu praktyczną wiedzę na temat zdrowego trybu życia możliwość uczestnictwa w Autorskim Programie Zdrowotnym Nie zwlekaj, zarejestruj się już dziś, ilość miejsc i turnusów ograniczona. Jak to działa? Wobec każdego z uczestników stosujemy specjalny program, który pozwala schudnąć i wyeliminować efekt jo-jo, nie odwadniając i nie osłabiając organizmu. Wykorzystywana w programie dieta daje maksimum witalności przy minimum kaloryczności. I co ważne nie ma nic wspólnego z popularna dietą cud, która zazwyczaj nie daje rezultatów. Gwarantujemy, że po pobycie w ośrodku, zyskacie Państwo całkowicie odmienioną świadomość swoich potrzeb żywieniowych oraz trybu życia, poznacie łatwe i skuteczne metody utrzymania wymarzonej wagi oraz kumulacji ogromnych pokładów sił i energii. Ośrodek Wypoczynkowy Zawiaty tel. 59 821 25 38 kom. 783 008 783 www.zawiaty.com 15
SMACZNEGO! Szybka przemiana? Pasztet z soczewicy lub grochu Składniki: 370 g soczewicy lub grochu 1 bułka razowa 2 cebule 3 ząbki czosnku 2 jaja do smaku: imbir, sól morska, majeranek, natka zielonej pietruszki. Sposób przygotowania: Soczewicę ugotować, odcedzić i przemielić zeszkloną na oliwie, pokrojoną w kostkę cebulę i namoczoną odciśniętą z wody bułkę razową. Dodać żółtka jaj, przy prawić, posmakować, dobrze wymieszać, dodać ubić na pianę białka, delikatnie jeszcze raz wymieszać, wyłożyć do wysmarowanego oliwą naczynia żaroodpornego i piec w piekarniku na grzanym do temp. 180 st. C przez około 30 min. Pasztet ten można zrobić z soczewicy czerwonej, zielonej lub brązowej. MOZARELLA Z POMIDORAMI Składniki: 3 pomidory 125 g sera mozzarella świeża bazylia oregano Profil przemiany mineralnej osób z szybkim wytwarzaniem energii wskazuje na szybkie wchłanianie i wykorzystywanie składników odżywczych. Przyspieszenie przemiany metabolicznej może powodować trudności z utrzymaniem odpowiednio wysokiego stanu energetycznego. Osoby takie często jedzą lub pojadają. Długotrwała dominacja szybkiego wytwarzania energii może wykazywać: podwyższoną temperaturę ciała, nadpobudliwość, wysokie ciśnienie, nadmierne pocenie się, przyrost wagi ciała w rejonie pasa i ramion. Należy pamiętać o utrzymaniu odpowiedniego zapotrzebowania na składniki odżywcze. Szybka przemiana metaboliczna może prowadzić do ujawnienia się wszystkich stanów stresu, tj.: stanu alarmowego, stanu odpornościowego, stanu wyczerpania. KUCHNIA 16 Sposób przygotowania: Ser mozzarella i pomidory pokroić w plasterki. Na talerzu poukładać na przemian: plasterek sera i pomidora. Skropić oliwą z oliwek, posypać oregano i udekorować świeżymi listkami bazylii. PUMPERNIKIEL Z ŁOSOSIEM Składniki: 3 kromki pumpernikla 10 dag wędzonego łososia 1/2 łyżki masła 3 plasterki cytryny kilka gałązek koperku Sposób przygotowania: Kromki pieczywa posmaruj masłem i przekrój na cztery części. Płaty łososia pokrój na małe kawałki i ułóż na pumperniklu. Plasterki cytryny pokrój na ósemki. Koperek ułóż wraz z cząstkami cytryny na łososiu. Zalecenia dietetyczne dla osób z szybkim wytwarzaniem energii Zasady, które pozwolą wyeliminować błędy żywieniowe: 1. Nie spożywaj pożywienia tłustego i kwaśnego jednocześnie. 2. Nigdy nie jedz owoców na deser. 3. Staraj się nie łączyć w jednym posiłku mięsa i nabiału. 4. Staraj się nie łączyć mięsa z ziemniakami, kaszą, ryżem. 5. Nie popijaj posiłków. 6. Po ciepłym posiłku nigdy nie pij zimnych płynów, a szczególnie po tłustych. 7. Nie objadaj się staraj się wstawać od stołu trochę wcześniej niż zwykle nie oznacza to, że trzeba się głodzić. 8. Staraj się spożywać warzywa gotowane, surowe dokładnie przeżuwaj. 9. Nie podjadaj między posiłkami. 10. Nie łącz owoców z mlekiem. 11. Herbatę pij pół godziny przed posiłkiem lub po posiłku. 12. Odmawiaj zjedzenia posiłku, który Ci nie służy. 13. Staraj się jeść jak najwięcej ciepłych posiłków przede wszystkim śniadanie. 14. Staraj się nie spożywać owoców południowych, szczególnie zimą. 15. Nie bój się tłuszczu jeżeli nie masz takich zaleceń lekarskich. Tłuszcz jest konieczny do dostarczenia odpowiedniej ilości energii Twojemu organizmowi. Nigdy nie spożywaj tłuszczu z węglowodanami np. ziemniakami, makaronem, pierogami. 16. Należy jeść kiedy odczuwamy głód. 17. Nie można ustalić diety na stałe, żaden sposób nie jest pozbawiony wad.
20 LAT DZIAŁALNOŚCI MIEJSKIEGO OŚRODKA POMOCY SPOŁECZNEJ W SOPOCIE Bliżej człowieka Sopot jest nie tylko kurortem, miejscem przyjaznym dla turystów, biznesu i sztuki, jest także miastem otwartym na potrzeby swoich mieszkańców, podejmuje różnorodne działania służące zapewnieniu bezpieczeństwa oraz warunków do godnego życia i rozwoju. Miasto od wielu lat sukcesywnie dostosowuje system pomocy społecznej do aktualnej sytuacji, odpowiada na problemy swoich mieszkańców oraz wspiera w ich rozwiązywaniu. Instytucją polityki społecznej, koordynującą system pomocy społecznej w Sopocie jest Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej, który od wielu lat skutecznie wdraża aktywne formy integracji oparte na indywidualnym podejściu do klienta pomocy i nowatorskich rozwiązaniach w pracy socjalnej. Pomagać tak, aby motywować do pracy nad sobą i zmiany swojego życia, wspierać a nie wyręczać to główne zasady działania sopockiego MOPS-u. MOPS pomaga dzieciom oraz rodzinom wieloproblemowym, osobom starszym, niepełnosprawnym, bezdomnym, chorym, bezrobotnym. Praca Ośrodka nie ogranicza się jedynie do udzielania pomocy finansowej, ale również profesjonalnej pracy socjalnej, psychologicznej, pedagogicznej i pomocy prawnej. Sopocki MOPS jako jeden z pierwszych, w ramach autorskiego, pilotażowego projektu socjalnego, rozpoczął w 2002 roku pracę metodą kontraktu socjalnego zawieranego z klientem pomocy społecznej. Kontrakt wymaga aktywności i współpracy klienta w przezwyciężaniu trudności życiowych oraz likwiduje jego postawę roszczeniową. Dzisiaj kontrakt socjalny, stale doskonalony i dostosowywany do indywidualnych potrzeb klientów, jest standardowym narzędziem pracy socjalnej w całym kraju. W pracy socjalnej oprócz pomocy finansowej włączane są elementy aktywnej integracji m.in. poradnictwo psychologiczne, pedagogiczne, prawne, grupy wsparcia, grupy psychoedukacyjne, terapia indywidualna i grupowa, prace społecznie użyteczne, kursy i szkolenia dla osób nieaktywnych zawodowo. Najlepsze efekty przynosi zindywidualizowana praca z jednostką, rodziną, grupą o podobnych problemach. Od roku 1992, w sopockim MOPS-ie następuje więc specjalizacja w zawodzie pracownika socjalnego do pracy z rodzinami wielodzietnymi, niewydolnymi wychowawczo, osobami z zaburzeniami psychicznymi, osobami bezdomnymi oraz z osobami starszymi. W roku 2006 wprowadzono asystenturę jako niezbędne narzędzie w pracy socjalnej projekt Asystent Rodziny a następnie Asystent Osoby Bezdomnej. Sopocki MOPS z roku na rok poszerza swoją działalność, podejmuje nowe inicjatywy, przedstawia nowatorskie projekty socjalne szukając skutecznych sposobów rozwiązywania problemów społecznych. Formy wsparcia, stale udoskonalane i dostosowywane do potrzeb mieszkańców Sopotu aktywizują, dają szansę na usamodzielnienie się i uniezależnienie od pomocy społecznej. Jednocześnie, zwiększający się w Sopocie procent osób w jesieni życia wymaga doskonalenia i rozwijania oferty skierowanej do tej grupy. Szczególnie ważne jest zapewnienie osobom niesamodzielnym, niesprawnym wsparcia w formie usług opiekuńczych w miejscu zamieszkania. W roku 2010 uruchomione zostanie Sopockie Centrum Seniora, w skład którego wchodzi Dom Pomocy społecznej zapewniający opiekę całodobową oraz Dzienny Dom Pobytu. Jeżeli ktoś z Państwa, w Państwa Rodzinie lub wśród sąsiadów potrzebuje pomocy, wsparcia, znalazł się w trudnej sytuacji życiowej zapraszamy do Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej, gdzie uzyskają Państwo bezpłatną i profesjonalną pomoc. MOPS Sopot ul. Marynarzy 4, tel. 58 551-17-10 www.mopssopot.pl pomoc 17
Nawet 20 proc. wypadków mogą powodować osoby pod wpływem ogólnodostępnych leków Niebezpieczne pigułki bezpieczeństwo Lekarze zgodnie twierdzą, że najgroźniejsze mogą być leki stosowane doraźnie, np. na ból głowy, atak alergii (katar sienny), czy przeziębienie. Weźmy np. fervex. Jednym z jego składników są pseudoefedryna i feniramina, które poprawiają samopoczucie, ale przy dłuższym stosowaniu mogą dawać niepożądane objawy. Najlżejsze z nich to suchość w jamie ustnej, nosie i gardle. Najczęściej występuje jednak senność, niepokój, lęk, strach, drgawki, osłabienie, zawroty głowy, wymioty i trudności w oddychaniu. Fervex może wywoływać też nadciśnienie, kołatanie serca, zaburzenia rytmu, bóle dławicowe, a nawet zapaść sercowo-naczyniową. Najcięższym objawem jest wstrząs anafilaktyczny. Popularny ibuprofen czy kwas acetylosalicylowy (aspiryna) przy częstym stosowaniu może prowadzić do nasilenia choroby wrzodowej, a przy nadużywaniu powoduje hiperwentylację, nudności, wymioty, zaburzenia widzenia i słuchu, doprowadzając do dekoncentracji, a w konsekwencji do tragedii na drodze. Po zażyciu leków zawierających m.in. benzodiazepiny (np. Te leki mogą zaszkodzić kierowcom! leki uspokajające (np. Relanium, Oxazepam, Spamilan, Tranxene) leki przeciwbólowe i znieczulające (np. Pabialgina, Ketalar) leki antyalergiczne (np. Clemastine) leki kardiologiczne (np. nitrogliceryna) leki okulistyczne mogące powodować zaburzenia widzenia (np. Atropina, Tropicamid, Oftensin) leki przeciwpadaczkowe, stosowane w leczeniu choroby Parkinsona, przeciwdepresyjne, leki stosowane w wypadku choroby lokomocyjnej, (np. Aviomarin) leki stosowane w kuracjach odchudzających (mogą powodować np. nadmierną nerwowość). więcej informacji znajdziesz na uspokajających, takich jak Relanium) czy barbiturany (nasennych, jak Luminal) grozi kara pozbawienia wolności do 2 lat. Powodem są narkotestery. Warto uważać też na napoje energetyzujące. Zbyt duża dawka jest niebezpieczna, a dodatkowo kofeina lub tauryna może wchodzić w interakcje z lekami. www.orlenbezpiecznedrogi.pl 18
? NIE RÓB ŻADNYCH ZAŁOŻEŃ Zamiast przykuty do wózka inwalidzkiego Osoby niepełnosprawne same najlepiej wiedzą co mogą zrobić a czego nie. Nie podejmuj za wia osobie niepełnosprawnej poruszanie się i peł- mów osoba korzystająca z wózka. Wózek umożli- nie decyzji co do uczestnictwa w jakiejkolwiek ne uczestnictwo w życiu społecznym, jest więc elementem wyzwalającym a nie przykuwającym. czynności. W zależności od sytuacji, wykluczanie osób niepełnosprawnych z jakiegokolwiek działania na podstawie założeń o ich ograniczeniach piący czy chory, mów osoba z AIDS zamiast Unikaj negatywnych określeń w stylu cier- może stanowić pogwałcenie ich praw. osoba cierpiąca na AIDS czy osoba chora na AIDS. REAGUJ UPRZEJMIE NA PROŚBY Rozmawiając z osobami niepełnosprawnymi OSÓB NIEPEŁNOSPRAWNYCH można swobodnie używać wyrażeń idiomatycznych. Całkowicie dopuszczalne jest żegnanie się Jeżeli osoby niepełnosprawne proszą cię o dokonanie pewnych przystosowań w twojej działalności, to nie jest to skarga. Świadczy to o tym, że czują dzieć albo do zobaczenia, gdyż niepełnosprawni z osobą niewidomą słowami dobrze było cię wi- się w twoim lokalu na tyle swobodnie, aby mówić sami często używają tego typu wyrażeń. o swoich potrzebach. Jeżeli twoja reakcja będzie Osoby niesłyszące komunikują się między pozytywna, na pewno będą do ciebie wracać sobą za pomocą języka migowego, uważając się i powiedzą swoim znajomym, jak dobrze zostali za członków mniejszości kulturowej i językowej. obsłużeni. Nazywają siebie osobami Niesłyszącymi przez duże N, a określenie głuchy może być dla tych STAWIAJ OSOBĘ osób obraźliwe. NA PIERWSZYM MIEJSCU Niektórzy mogą nie mieć nic przeciwko niemu, ale bezpieczniej jest określać osoby, które Mów osoba niepełnosprawna a nie niepełnosprawny, osoby niepełnosprawne a nie częściowo utraciły słuch, lecz używają języka migowego, jako niedosłyszące a osoby ze znaczną niepełnosprawni. Jeśli chodzi o konkretne formy niepełnosprawności, bezpiecznie jest mówić osoba z zespołem Tourette a lub osoba z porażeniem utratą słuchu jako Niesłyszące lub niesłyszące. mózgowym. Zdarza się jednak, że poszczególne Fragmenty książki autorstwa Judy Cohen osoby mają swoje własne preferencje, dlatego jeśli Ilustracje : Yvette Silver nie masz pewności, jakich słów używać zapytaj. Publikacja: United Spinal Association Unikaj przestarzałych określeń takich jak upośledzony czy kaleka. Pamiętaj też, że wiele osób Więcej praktycznych informacji niepełnosprawnych nie lubi żargonowych, eufemistycznych określeń typu inwalida narządu ruchu Miasta Gdańska w zakładce PORADY znajdziecie na stronie Urzędu czy sprawny inaczej. Gdańsk bez barier ZANIM POMOŻESZ ZAPYTAJ Sam fakt bycia niepełnosprawnym nie oznacza, że dana osoba potrzebuje pomocy. Jeżeli znajduje się ona w przyjaznym otoczeniu, zwykle sama da sobie świetnie radę. Dorośli niepełnosprawni chcą być traktowani jak niezależni ludzie. Pomoc należy oferować jedynie wówczas, gdy wydaje się, że dana osoba może jej potrzebować. Jeżeli tak jest w istocie, zapytaj zanim zaczniesz jej udzielać. BĄDŹ TAKTOWNY INICJUJĄC KONTAKT FIZYCZNY Niektóre osoby niepełnosprawne utrzymują równowagę dzięki swoim rękom, dlatego chwytanie ich za nie nawet w celu udzielenia pomocy może tę równowagę zakłócić. Unikaj klepania takiej osoby po głowie a także dotykania jej wózka, skutera czy laski. Osoby niepełnosprawne uważają je za część ich przestrzeni osobistej. POMYŚL ZANIM COŚ POWIESZ Zawsze zwracaj się bezpośrednio do osoby niepełnosprawnej, nie do jej towarzysza, pomocnika, ani tłumacza języka migowego. Prowadzenie zwykłej rozmowy z osobą niepełnosprawną jest fajne, po prostu zwracaj się do niej jak do każdej innej osoby. Szanuj jej prywatność. Jeżeli będziesz wypytywał ją o jej przypadłość, może się ona poczuć jakbyś sprowadzał ją wyłącznie do jej niepełnosprawności, a nie widział w niej człowieka (jednak wiele osób niepełnosprawnych nie ma nic przeciwko naturalnej ciekawości dzieci i nie krępują się odpowiadać na zadawane przez nie pytania). 19 jak się zachować wobec osób niepełnosprawnych