Poradnik identyfikacji rurociągów OPTYMALNA IDENTYFIKACJA RUROCIĄGÓW JAK TO ZROBIĆ?

Podobne dokumenty
ZASIĘG USŁUGI FOTORADARY EUROPA I NIEBEZPIECZNE STREFY

Cennik połączeń telefonicznych w AleKontakt Obowiązujący od dnia r.

W jakim stopniu emerytura zastąpi pensję?

Cennik połączeń telefonicznych w AleKontakt Obowiązujący od dnia r.

16 ZNAKÓW WIZUALNYCH ZWIĘKSZAJĄCYCH BEZPIECZEŃSTWO I EFEKTYWNOŚĆ W MIEJSCU PRACY

Zakłady dużego ryzyka powstania awarii przemysłowych w Europie. Nowa dyrektywa SEVESO.

Zakończenie Summary Bibliografia

Stosunki handlowe Unii Europejskiej z Chinami. Tomasz Białowąs

Identyfikacja elementów elektrycznych, telekomunikacyjnych i transmisji danych DOBRYCH PRAKTYK W IDENTYFIKACJI PRZEWODÓW I KABLI

Truphone World. Plany taryfowe Truphone World

Opodatkowanie dochodów z pracy najemnej wykonywanej za granicą

Cennik połączeń krajowych CloudPBX. Cennik połączeń międzynarodowych CloudPBX

Liderzy innowacyjności w gospodarce światowej. Czy Polska może ich dogonić?

Trudna droga do zgodności

AKTYWNOŚĆ POLSKICH SAMORZĄDÓW NA ARENIE MIĘDZYNARODOWEJ: FORMY, MOŻLIWOŚCI, WYZWANIA. - wnioski z badania ankietowego

NARODOWY INSTYTUT ZDROWIA PUBLICZNEGO - PZH

Konsumpcja ropy naftowej per capita w 2015 r. [tony]

Konsumpcja ropy naftowej na świecie w mln ton


Report Card 13. Równe szanse dla dzieci Nierówności w zakresie warunków i jakości życia dzieci w krajach bogatych. Warszawa, 14 kwietnia 2016 r.

Poszukiwanie partnerów czyli jak stworzyć dobre konsorcjum

OFERTA RAPORTU. Szkolnictwo wyższe analiza porównawcza Polski i wybranych krajów świata. Kraków 2012

AGER2015. DEFINING THE ENTREPRENEURIAL SPIRIT Polska

Zagraniczna mobilność studentów niepełnosprawnych oraz znajdujących się w trudnej sytuacji materialnej PO WER 2017/2018

Forum Wiedzy o Przetwórstwie Tworzyw Sztucznych 2019

03 lutego 2017 [SZCZEGÓŁOWY CENNIK POŁĄCZEŃ EURO VOIP 600]

Oferta Firma Truphone Zone

Konsumpcja ropy naftowej per capita w 2016 r. [tony]

Cennik usług w roamingu

ZAŁĄCZNIK IV Stawki mające zastosowanie w umowie

Jak pokonać bariery dla (eko)innowacji w Polsce?

ZAŁĄCZNIK. Odpowiedzi państw członkowskich w sprawie wprowadzania w życie zaleceń Komisji w sprawie wyborów do Parlamentu Europejskiego

ZAŁĄCZNIK IV Stawki mające zastosowanie w umowie

mapy cyfrowe dla biznesu

Wyzwania w rozwoju gospodarczym Polski : jaka rola JST i spółek komunalnych? Witold M.Orłowski

Wykorzystanie Internetu przez młodych Europejczyków

tabela nr 1 połączenia głosowe, przesyłanie danych CSD, przesyłanie (transmisja) faksów 1) 2), wiadomości 1) 3) 4)

UPS World Ease. Skrócenie łańcucha dostaw w celu usprawnienia optymalizacji międzynarodowej dystrybucji towarów

Paweł Borys Polski Fundusz Rozwoju

Przewodnik po blokadach Lockout/Tagout BEZPIECZEŃSTWO PODCZAS PRAC SERWISOWYCH

mapy cyfrowe dla biznesu

Przewodnik po blokadach Lockout/Tagout BEZPIECZEŃSTWO PODCZAS PRAC SERWISOWYCH

Jak wyrobić kartę EKUZ

STATYSTYKI PROGRAMU MŁODZIEŻ W DZIAŁANIU: ZA 2012 ROK

Tablica wyników Unii innowacji 2015 Streszczenie Wersja PL

Zakupy on-line w europejskich gospodarstwach domowych. dr inż. Marlena Piekut Kolegium Nauk Ekonomicznych i Społecznych Politechnika Warszawska

CZĘŚĆ I OPŁATY DLA LINII ANALOGOWYCH

Opis danych kartograficznych dostępnych w ofercie Emapa sp. z o.o.

gizycko.turystyka.pl

WPŁYW GLOBALNEGO KRYZYSU

mapy cyfrowe dla biznesu

Cennik usług w roamingu w ofercie nju na kartę z dnia r.

Opis danych kartograficznych dostępnych w ofercie Emapa S.A.

Opis danych kartograficznych dostępnych w ofercie Emapa sp. z o.o.

CENY UWZGLĘDNIAJĄ PODATEK VAT W WYSOKOŚCI

Rada Unii Europejskiej Bruksela, 3 marca 2017 r. (OR. en)

Zakład Ubezpieczeń Społecznych O EMERYTURY I RENTY Z TYTUŁU PRACY W POLSCE I ZA GRANICĄ

(4) Belgia, Niemcy, Francja, Chorwacja, Litwa i Rumunia podjęły decyzję o zastosowaniu art. 11 ust. 3 rozporządzenia

Delegacje otrzymują w załączeniu dokument na powyższy temat, w brzmieniu uzgodnionym przez Radę ds. WSiSW w dniu 20 lipca 2015 r.

Działalność innowacyjna przedsiębiorstw w Polsce na tle państw Unii Europejskiej

Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej

C ,00 Euro z przeznaczeniem na organizację wymiany studentów i pracowników.

NAUKOMETRYCZNA CHARAKTERYSTYKA POZIOMU BADAŃ NAUKOWYCH PROWADZONYCH W DYSCYPLINIE INŻYNIERIA ŚRODOWISKA

Paszport do eksportu unijny program wsparcia ofert eksportowych regionu

Budowanie Międzynarodowej Rangi Czasopism Naukowych. Opole, 4 kwietnia 2014 r.

Wynagrodzenie minimalne w Polsce i w krajach Unii Europejskiej

Dojrzałość cyfrowa sektora bankowego w Europie Środkowo-Wschodniej CE Digital Banking Maturity. Kongres Bankowości Detalicznej 24 listopada 2016

cena brutto Opłata za aktywację usługi 250,00 zł 57,50 zł 307,50 zł

ROZPORZĄDZENIE WYKONAWCZE KOMISJI (UE)

CENNIK STANDARDOWY USŁUGI MOBILNEGO DOSTĘPU DO INTERNETU FreshNet Mobile

Kraków ul. Miodowa 41 tel./fax: (12)

Patentować czy nie patentować?

PROGNOZY WYNAGRODZEŃ W EUROPIE NA 2018 ROK

ROZPORZĄDZENIE WYKONAWCZE KOMISJI (UE)

ZAŁĄCZNIK. sprawozdania Komisji dla Parlamentu Europejskiego i Rady

CENNIK PREPAID. USŁUGI cena z VAT cena bez VAT. SMS 0,12 zł 0,10 zł. MMS 0,50 zł 0,41zł

cena brutto Opłata za aktywację usługi 250,00 zł 57,50 zł 307,50 zł akty

Statystyki programu Młodzież w działaniu za rok 2009 (wg stanu na dzień 1 stycznia 2010 r.)

Strona 1 z 6. Załącznik nr 1 do SIWZ. Opis przedmiotu zamówienia. I. Główny kod CPV: CPV : usługi kurierskie. Dodatkowe kody CPV*:

Ekonomiczny Uniwersytet Dziecięcy. Wspólna waluta euro

Podatki w działalności gospodarczej Podwójne opodatkowanie

myavon - cennik skrócony myavon - cennik szczegółowy

Polska Centrala Firm Symulacyjnych CENSYM

Centrum Promocji i Informacji Turystycznej w Giżycku

Wydatki na ochronę zdrowia w

Cennik usług w roamingu dla Firm z dnia 30 kwietnia 2016 roku

DESKRYPTORY BIBLIOTEKI NARODOWEJ WYKAZ REKORDÓW USUNIĘTYCH ).2017)

CENNIK USŁUGI TELEFONICZNEJ MULTIMEDIA POLSKA S.A. - WYCIĄG. CZĘŚĆ I - opłaty dla linii analogowych

Prawo do odstąpienia od umowy zawartej na odległość wyjątki

RYNEK JAJ SPOŻYWCZYCH. Nr 48/ grudnia 2013 r.

PRZEWODNIK PO USŁUGACH CENNIK

PROGNOZY WYNAGRODZEŃ NA 2017 ROK

solutions for demanding business Zastrzeżenia prawne

Foresight priorytetowych, innowacyjnych technologii na rzecz automatyki, robotyki i techniki pomiarowej

Pozapłacowe koszty pracy w Polsce na tle innych krajów europejskich. Jakub Bińkowski

internet Wartość przyznanej ulgi brutto [zł]

Interfejs diagnostyczny LPG CNG GPL wersja USB FTDI - ProjektTECH LPG CNG GPL Diagnostic USB FTDI Interface - ProjektTECH

RYNEK JAJ SPOŻYWCZYCH. Nr 37/ września 2013 r.

CENNIK usług telekomunikacyjnych dla Abonentów Biznesowych Truphone Poland Sp. z o.o. ( Truphone ) obowiązujacy od dnia 6 lipca 2015

UMIĘDZYNARODOWIENIE UEP fakty, potrzeby, wyzwania. dr hab. Magdalena Florek, prof. nadzw. UEP

Transkrypt:

Poradnik identyfikacji rurociągów OPTYMALNA IDENTYFIKACJA RUROCIĄGÓW JAK TO ZROBIĆ?

Dlaczego warto sięgnąć po ten poradnik? Oznakowanie rurociągów jest nośnikiem istotnych informacji w miejscach, gdzie potrzebny jest do nich dostęp. Dzięki oznakowaniu instalacja spełnia wymagania w zakresie identyfikacji wizualnej i znacznie poprawia bezpieczeństwo pracowników i wykonawców. Oznakowanie rur może pełnić funkcję żywego schematu zakładu, pomagając inżynierom w podejmowaniu decyzji, gdzie i kiedy należy interweniować. Jeżeli ma miejsce wyciek, prawidłowo wdrożone znaczniki wskażą potencjalne źródła wycieku, umożliwiając szybką i proporcjonalną reakcję. Cel: zero wypadków Oznakowanie rur pozwala specjalistom technicznym błyskawicznie zorientować się, czego mogą się spodziewać po instalacji, której dokładnie nie znają. Zwykły kran może być spustem wody, ale może też wydostawać się z niego para, olej lub gaz pod ciśnieniem. Oznakowanie rur to nieodzowny element programu zerowej wypadkowości, którego celem jest zmniejszenie liczby wypadków w miejscu pracy do absolutnego minimum. W większości państw oznakowanie rur jest wymagane obowiązującym prawem. Firma Brady oferuje profesjonalne rozwiązania w zakresie oznakowania rur, pozwalające zachować zgodność z dowolną normą w tym zakresie i wspiera przedsiębiorców w działaniach na rzecz światowej klasy bezpieczeństwa w miejscu pracy. W niniejszym poradniku identyfikacji rurociągów znajdziesz informacje na temat zalet dobrego oznakowania rurociągów, wymagań prawa i poszczególnych norm dotyczących znaczników, a także dowiesz się, co decyduje o trwałości znaczników, jaka jest ich konstrukcja, a także poznasz wskazówki dotyczące optymalnego stosowania oznakowania rur. Spis treści Dlaczego warto sięgnąć po ten poradnik? Zalety stosowania oznakowania rur Znaczniki rur a malowanie farbą Przepisy Normy Materiały do znaczników Środowisko funkcjonowania znaczników Montaż znaczników Znaczniki Indoor, Outdoor i Outdoor+ Arkusze czy rolki? Konstrukcja znaczników Kolorystyka Nazwa substancji Symbole ostrzegające Kierunek przepływu Dodatkowe informacje Druk znaczników na miejscu Jakich znaczników potrzebuję? Wprowadzanie znaczników Gdzie przytwierdzić znacznik? Partnerstwa wdrożeniowe Załącznik Krajowe normy dotyczące znaczników rur Sugestie dotyczące kolorystyki znaczników Lista kontrolna do zamówienia znaczników 2 4 5 7 7 9 10 11 12 13 15 18 19 20 21 22 23 25 27 28 29 31 32 33 34 2 www.bradyeurope.com 3

Zalety stosowania oznakowania rur Znaczniki rur a malowanie farbą Celem stosowania znaczników rur jest zapewnienie szybkiego rozpoznawania ich zawartości, kierunku przepływu i związanych z tym zagrożeń. Znaczniki rur najlepiej stosować w połączeniu z tradycyjnymi metodami pracy, instrukcjami i środkami zapobiegania wypadkom oraz szkoleniami. Właśnie podczas szkoleń można nauczyć się właściwej reakcji po rozpoznaniu zawartości rurociągu na przykład w przypadku wycieku. Dobrze oznakowane rurociągi to szereg zalet. Dzięki oznakowaniu ratujemy życie nieoznakowane rury i zawory mogą stanowić zagrożenie dla pracowników, wykonawców i ratowników; obniżamy koszty dobrze oznakowane rurociągi to niższe ryzyko kosztownych pomyłek; osiągamy wyższą produktywność znaczniki rur od razu informują pracowników, kiedy i gdzie podjąć interwencję; zwiększamy wydajność znaczniki rur zwiększają wydajność pracy ekip remontowych i zewnętrznych wykonawców; osiągamy wyższy poziom spełniania wymogów oznaczone systemem kolorów znaczniki rur przyspieszają rozpoznanie zawartości rurociągu oraz umożliwiają spełnienie wyższych wymagań na podstawie norm krajowych lub zakładowych. Identyfikacja zawartości rurociągów za pomocą znaczników rur z nadrukiem jest pod wieloma względami korzystniejsza niż malowanie rur z niebezpieczną zawartością. Drukowane znaczniki rur są trwalsze, szybciej się je aplikuje, są tańsze pod względem kosztów pracy, łatwiej je skorygować lub usunąć w przypadku zmian w instalacji, konserwacji czy napraw, są bezpieczniejsze dla aplikujących je pracowników, łatwiej dzięki nim spełnić wymagania przepisów prawa i norm. 4 www.bradyeurope.com 5

Przepisy Zgodność z przepisami Specyfikacje Normy Działanie Przepisy Unia Europejska wprowadziła wiele minimalnych wymagań dotyczących umieszczania znaków na kontenerach i rurociągach, które podane są w załączniku nr III do dyrektywy Rady 92/58/EWG z 24 czerwca 1992 r. Państwa członkowskie UE muszą uwzględnić te wymagania w swoich przepisach krajowych. Oznakowanie musi być umieszczone po widocznej stronie. Oznakowanie musi być umieszczone w pobliżu najbardziej niebezpiecznych miejsc i w rozsądnych odstępach. Do identyfikacji substancji lub mieszanin należy stosować oznaczenia GHS/CLP*. Oznakowanie musi być wykonane z materiałów odpowiednich do danego środowiska. W warunkach słabego oświetlenia naturalnego należy używać barw fosforyzujących, materiałów odbijających światło lub sztucznego oświetlenia. Normy Trwają prace nad stworzeniem międzynarodowej normy oznakowania rur, jednak na chwilę obecną normy te w poszczególnych krajach różnią się od siebie. W normach krajowych szczegółowo przewidziano sposób, w jaki oznakowanie rur może spełnić stosowne wymagania, na przykład dotyczące formatu oznakowania, odległości od patrzącego, zastosowanych wyrażeń, kolorystyki itd. Krajowe normy można zakupić u organizacji normalizacyjnych funkcjonujących w poszczególnych państwach. Na stronie 32 tego poradnika znajduje się wykaz organizacji normalizacyjnych. 6 www.bradyeurope.com 7

Materiały do znaczników Oznakowanie rur na pewno zwiększy produktywność i zmniejszy liczbę wypadków w miejscu pracy, jeżeli znaki są trwale przytwierdzone i czytelne. Środowisko, w którym funkcjonować mają znaczniki rur, odgrywa istotną rolę przy doborze materiału znacznika, kleju czy systemu przytwierdzania, a także decyduje o jego koszcie. Przed zamówieniem znaczników należy zastanowić się, w jakim środowisku będą się znajdować, jak często mają być wymieniane, a także jakiego typu klej (jeżeli przewidziano znaczniki naklejane) będzie odpowiedni w odniesieniu do danego rurociągu. 8 www.bradyeurope.com 9

Środowisko funkcjonowania znaczników Znaczniki rur muszą być trwale przymocowane, utrzymywać odpowiednią kolorystykę, czytelność druku i trwałość niezależnie od czynników środowiskowych, jakie będą na nie oddziaływać. Należą do nich np.: środowiska wewnętrzne i zewnętrzne, promieniowanie UV, temperatura, powierzchnia rur, substancje chemiczne, wilgotność, słona woda. Materiały, z jakich wykonane są znaczniki, muszą być odporne na czynniki środowiskowe, na które będą narażone w środowisku pracy. Montaż znaczników W zależności od środowiska pracy znaczniki można przytwierdzać klejem lub za pomocą innego systemu, np. uchwytów. Jeżeli stosujemy znaczniki samoprzylepne, klej powinien być odpowiednio dobrany do rurociągu, do którego znaczniki mają być przytwierdzone, i nie może powodować jego korozji. Jeżeli nie znasz charakterystyki korozyjności rurociągu, można także owinąć znaczniki wokół rur i przykleić na zakładkę o długości równej co najmniej 10% długości znacznika. W przypadku chropowatych, bardzo gorących lub zimnych powierzchni rur lub jeżeli zawartość rurociągu często się zmienia, lepszym rozwiązaniem może być znacznik bezklejowy lub zastosowanie systemu uchwytów. Sztywne znaczniki rur można zapiąć i owinąć wokół rur, umożliwiając tym samym łatwą ich wymianę. 10 www.bradyeurope.com 11

Znaczniki rur Indoor, Outdoor i Outdoor+ Firma Brady oferuje 3 rodzaje trwałych, poliestrowych znaczników rur z nadrukiem, samoprzylepnych lub bez kleju, które pozwalają spełnić wymagania obowiązujących przepisów nawet w najbardziej wymagających środowiskach. Poliestrowe znaczniki rur do wnętrz (Indoor): B-7543P (z klejem); B-7560P (bez kleju) 5-letnia trwałość w zastosowaniach wewnętrznych, wysoka jakość druku, średnia odporność na zarysowanie, niska odporność UV, średnia odporność chemiczna, praca w zakresie temperatur od 40 C do +120 C Poliestrowe znaczniki rur do zastosowań zewnętrznych (Outdoor): B-7541P* (z klejem); B-7561P (bez kleju) 5-letnia trwałość w zastosowaniach zewnętrznych, wysoka jakość druku, wysoka odporność na zarysowanie, dobra stabilność UV, wysoka odporność chemiczna, praca w zakresie temperatur od 40 C do +120 C *Certyfikaty UL i BS5609 (środowisko słonej wody). Poliestrowe znaczniki rur do zastosowań zewnętrznych (Outdoor + ): B-7529P (z klejem); B-7562P (bez kleju) 10-letnia trwałość w zastosowaniach zewnętrznych (8 lat w przypadku B-7562P), wysoka jakość druku, wysoka odporność na zarysowanie, wysoka stabilność UV, doskonała odporność chemiczna, praca w zakresie temperatur od 40 C do +120 CDodatkowe informacje: Arkusze czy rolki? Znaczniki rur zamawiać można w arkuszach lub w rolkach. Wybór zależy zazwyczaj od tego, którą wersję do tej pory stosowano w zakładzie, ponieważ praktyczne różnice między arkuszami a rolkami są minimalne. W niektórych zakładach łatwiej stosować arkusze, natomiast w innych rolki. Znaczniki rur na rolkach bez kleju lub samoprzylepne, mogą być stosowane na rurociągach o różnych średnicach, w zamówieniu należy wskazać odległość odczytu informacji na znacznikach, można je owijać wokół rur, znaczniki bez kleju można owijać i przylepić do nich samych, stosując taśmę samoprzylepną o szerokości 10 cm. Znaczniki rur na arkuszach zazwyczaj samoprzylepne, w zamówieniu należy wskazać średnicę rurociągu, w zamówieniu należy wskazać odległość odczytu informacji na znacznikach, nigdy nie owija się ich wokół rur, mogą być stosowane razem z uchwytami znaczników. Dodatkowe informacje: Specyfikacje techniczne Próbki 12 www.bradyeurope.com 13

Konstrukcja znaczników Zadaniem znaczników rur jest identyfikacja zawartości rurociągu i umożliwienie pracownikom, wykonawcom i ratownikom szybkiego rozpoznania związanych z danym medium zagrożeń. Aby ułatwić realizację tego zadania, wszystkie znaczniki rur stosowane w zakładzie powinny mieć tę samą budowę i kolorystykę. Szybkie rozpoznanie zagrożeń umożliwia zastosowanie znaczników z odpowiednimi symbolami GHS/CLP, ostrzeżeniem lub podanym kierunkiem przepływu. Na znacznikach rur można też podać informacje techniczne, które ułatwią ekipom remontowym i inżynierom szybkie ustalenie przykładowo, skąd pochodzi zawartość danego odcinka rurociągu i gdzie dalej zmierza. 14 www.bradyeurope.com 15

Przykładowa konstrukcja znacznika rur Firma Brady może dostarczyć dowolne znaczniki rur, uwzględniając przepisy ich dotyczące, a także specyfikacje zakładowe odnoszące się do czcionki, słów ostrzegawczych, kolorów, symboli, formatu, schematu rozmieszczenia elementów i materiału. Poniżej znajduje się przykładowy znacznik rur przygotowany z wykorzystaniem najlepszych praktyk w tym zakresie. Symbole zagrożeń w zależności od substancji, zgodnie z przepisami CLP Nazwa substancji: dostępny jest rozbudowany wykaz pozwalający spełnić wymagania krajowych przepisów. Kwas OSTRZEŻENIE Kolorystyka zgodnie z lokalnymi przepisami. Słowo ostrzegawcze w zależności od substancji, zgodnie z przepisami CLP. Wysokiej jakości materiały: samoprzylepny, laminowany poliester z niską zawartością chloru, odporny na substancje chemiczne, promieniowanie ultrafioletowe i ekstremalne warunki pogodowe. GHS01 GHS02 GHS03 GHS04 GHS05 GHS06 GHS07 GHS08 GHS09 16 www.bradyeurope.com 17

Kolorystyka Państwa Unii Europejskiej, na Bliskim Wschodzie i w Afryce mają własne kolorystyki znaczników rur. Zazwyczaj są one ujęte w krajowych normach dotyczących oznakowania rur, które można nabyć u organizacji normalizacyjnych w poszczególnych państwach. Na stronie 32 tego poradnika znajduje się wykaz organizacji normalizacyjnych. Krajowe kolorystyki oznakowania rur najczęściej nie są wymogiem obowiązujących przepisów, co oznacza, że przedsiębiorcy mogą przeszkolić pracowników i wykonawców ze schematu kolorów stosowanego do identyfikacji rur w danym zakładzie. Ewentualne wynikające z tego ryzyka muszą być ocenione w ramach procedury oceny ryzyka. Propozycje kolorystyki znaczników rur podane są na stronie 33. Niezależnie od tego, czy stosowana jest norma krajowa czy zakładowa, zawsze warto stworzyć czytelną legendę stosowanych do znaczników rur kolorów i symboli. Legenda ta powinna być dostępna w kilku ważnych punktach w zakładzie. Nazwa substancji Na każdym znaczniku rurowym powinna znajdować się w centralnym miejscu pełna nazwa lub standardowy skrót substancji znajdującej się w rurociągu. Należy przy tym uwzględnić format nazwy pod kątem odległości, z której ma być odczytana, oraz średnicy rurociągu. Jeżeli znacznik owijany jest wokół rurociągu, nazwa medium powinna być widoczna na każdej stronie. Aby zachować czytelność nazwy medium w rurociągu zaleca się stosowanie czcionki o wysokości co najmniej 7 mm. Wysokość ta nie powinna zależeć od średnicy rurociągu. Do identyfikacji rur o niewielkiej średnicy zastosować można znacznik ustawiany. 18 www.bradyeurope.com 19

Symbole ostrzegające Unia Europejska wymaga, by niebezpieczne substancje były oznaczone odpowiednimi symbolami GHS/CLP. Globalnie Zharmonizowany System Klasyfikacji, Oznakowania i Opakowania substancji i mieszanin to system ONZ stosowany do identyfikacji niebezpiecznych substancji i informowania użytkowników o związanych z nimi zagrożeniach. Przepisy te dotyczą także znaczników rur. Odpowiednie symbole GHS/CLP należy zgrupować po jednej stronie nazwy medium w rurociągu i mają one mieć zbliżoną wysokość do nazwy substancji. Można także dodać inne mające zastosowanie symbole, np. symbol ostrzeżenia przed gorącą powierzchnią zgodny z normą ISO 7010. Kierunek przepływu Oprócz nazwy medium, symboli i komunikatów ostrzegających, istotną informacją jest także kierunek przepływu. Dzięki jego oznaczeniu zmniejsza się liczba wypadków w pracy i rośnie produktywność. Dodanie kierunku przepływu pozwala pracownikom, wykonawcom i ratownikom błyskawicznie zorientować się, kiedy mogą otworzyć lub zamknąć zawór, by zmniejszyć ryzyko, lub kontynuować produkcję. Kierunek przepływu można oznaczyć strzałką jednokierunkową, gdy ciecze lub gazy płyną w jednym kierunku, lub strzałką dwukierunkową, gdy kierunek przepływu jest zmienny. GHS01 GHS02 GHS03 GHS04 GHS05 GHS06 GHS07 GHS08 GHS09 20 www.bradyeurope.com 21

Dodatkowe informacje Na znacznikach rur dodać można także inne informacje, najczęściej techniczne, pozwalające np. szybko zidentyfikować poszczególne odcinki, ustalić pochodzenie medium w rurociągu lub miejsce, do którego zmierza, a także inne informacje zwiększające produktywność i wydajność terenowych ekip remontowych. Techniczne informacje o rurociągu można dodać po jednej stronie nazwy medium w rurociągu, a odpowiednie symbole GHS/CLP po drugiej. Aby zwiększyć czytelność informacji, dane techniczne mogą być prezentowane zawsze w określonym kolorze, na tym samym, kontrastującym z tekstem kolorze tła. Druk znaczników rur na miejscu Wszystkie znaczniki rur można zamówić w formie gotowej zgodnie z podanymi specyfikacjami, natomiast znaczniki do zastosowania we wnętrzach można także zaprojektować i wydrukować na miejscu w zakładzie, korzystając z oprogramowania i drukarki firmy Brady. Kolorowa drukarka etykiet BradyJet J5000 może drukować zgodne z przepisami znaczniki rur do zastosowań wewnętrznych w jednej operacji, przy maksymalnej prędkości 15 cm na sekundę, dla formatów od 5,08 do 20,32 cm. Ta drukarka atramentowa łączy w sobie wysoką prędkość druku w kolorze z możliwością stosowania trwałych materiałów do znaczników wnętrzowych. Znaczniki rur można samodzielnie zaprojektować w kilku krokach, korzystając z komputera i aplikacji z platformy Brady Workstation. W połączeniu z aplikacjami platformy Brady Workstation drukarka BradyJet J5000 staje się doskonałym urządzeniem peryferyjnym dla każdej firmy potrzebującej szybko rozszerzyć lub odświeżyć nie tylko stosowane znaczniki rur, lecz także znaki bezpieczeństwa i oznaczenia systemu lean w wersji kolorowej i w wysokiej rozdzielczości. 22 www.bradyeurope.com 23

Jakich znaczników potrzebuję? Jeżeli pilnie potrzebujesz zgodnych z przepisami znaczników rur lub zastanawiasz się, które znaczniki będą optymalne dla zakładów w jednym lub większej liczbie państw, zachęcamy do kontaktu z ekspertem firmy Brady i umówienia wizyty w zakładzie. Pozwoli to na omówienie potrzeb firmy, a także rozpoznanie ogólnych potrzeb w zakresie identyfikacji rur i zwiększenia poziomu bezpieczeństwa i zgodności z przepisami. Po uzyskaniu ogólnego obrazu potrzeb i poznaniu oferty firmy Brady pozwalającej spełnić te potrzeby istnieje możliwość zamówienia znaczników lub kompleksowego audytu realizowanego przez zewnętrznego partnera, w ramach którego powstaje pełen wykaz potrzebnych oznaczeń. 24 www.bradyeurope.com 25

Wprowadzanie znaczników Znaczniki rur ostrzegają pracowników, wykonawców i ratowników o ryzykach, które generuje medium w rurociągu jedynie wtedy, gdy są przytwierdzone do rurociągu w widocznym miejscu. Umieszczanie znaczników na widocznych stronach rurociągów i w pobliżu najbardziej niebezpiecznych miejsc i w równych odstępach to wymogi narzucone przez Unię Europejską. Na kolejnej stronie podajemy kilka wskazówek pozwalających spełnić te wymogi. 26 www.bradyeurope.com 27

Gdzie przymocować znacznik? Medium w rurociągu identyfikujemy za pomocą czytelnego systemu oznakowania rur. W równych odstępach, by zawartość rurociągu można było odczytać z dowolnego miejsca Na obu końcach lub w punktach przyłączenia zaworów, pomp, zbiorników, instalacji... Na każdym rozgałęzieniu Na każdej stronie ściany, stropu i innych przejść Obok klatek schodowych i podestów w przypadku rurociągów prowadzonych górą Na początku i końcu stojaków rurowych Na wlocie i wylocie ciągu procesowego Odległości między znacznikami rur we wnętrzach nie powinny być większe niż 10 metrów. W przypadku znaczników do zastosowań zewnętrznych odległości te mogą być większe, o ile w pobliżu nie znajdują się przeszkody, a znaczniki są wyraźnie widoczne i czytelne z każdego miejsca. Partnerstwa wdrożeniowe Firma Brady może przygotować znaczniki rur wykonane z trwałych materiałów, z warstwą samoprzylepną lub bez niej, w dowolnym kolorze i z dowolnym symbolem ostrzegawczym i informacjami technicznymi. W przypadku dużych projektów identyfikacji rurociągów firma Brady może skorzystać ze wsparcia zaufanych partnerów w profesjonalny sposób wdrażających znaczniki rurowe do stosowania w zakładzie. W niektórych państwach oferujemy partnerstwa kompleksowe, w ramach których zajmujemy się projektami oznakowania rur od początku do końca: Ustalenie zakresu: doświadczony inżynier rozpoznaje zakres projektu i naszego zaangażowania w celu zidentyfikowania priorytetów i wyzwań w związku z audytem w zakładzie. Audyt: nasz inżynier zapoznaje się ze schematami P&ID, wykonuje obchód instalacji, rozmawia z kluczowymi pracownikami i za zgodą robi zdjęcia. Raport: na podstawie ustalonego zakresu i wizyty w zakładzie nasz inżynier przygotowuje kompleksowy raport na temat stanu bieżącego oraz luk, które można zlikwidować, stosując dobre praktyki i nasze zalecenia. Wdrożenie: w ramach wdrożenia oferowane jest także dostarczenie wysokiej jakości produktów i profesjonalne ich umieszczenie w zakładzie. 28 www.bradyeurope.com 29

Załącznik W załączniku do niniejszego poradnika podajemy 3 wykazy danych do praktycznego zastosowania: wykaz krajowych organizacji normalizacyjnych, u których nabyć można normy dotyczące oznakowania rurociągów, praktyczny i kompletny wykaz sugerowanej kolorystyki, listę kontrolną do zamówień znaczników, z uwzględnieniem kilku istotnych opcji, które należy wybrać przed wysłaniem zamówienia. 30 www.bradyeurope.com 31

Krajowe normy dotyczące znaczników rur Sugestie dotyczące kolorystyki znaczników Poniżej podajemy wykaz krajowych organizacji normalizacyjnych wraz z ich adresami internetowymi. Krajowe normy dotyczące oznakowania rurociągów można zakupić u tych organizacji. Pozostałe krajowe organizacje normalizacyjne wymienione są na stronach członków w serwisie www.iso.org. Afryka Południowa SABS www.sabs.co.za Austria OENORM www.austrian-standards.at Belgia NBN www.nbn.be Bułgaria BDS www.bds-bg.org Chorwacja HZN www.hzn.hr Cypr CYS www.cys.org.cy Czechy UNMZ www.unmz.cz Dania DS www.ds.dk Estonia EVS www.evs.ee Finlandia SFS www.sfs.fi Francja AFNOR www.afnor.fr Grecja ELOT www.elot.gr Hiszpania AENOR www.aenor.es Holandia NEN www.nen.nl Irlandia NSAI www.nsai.ie Islandia IST www.ist.is Litwa LST www.evs.ee Luksemburg ILNAS portail-qualite.public.lu Łotwa LVS www.samc.lv Malta MSA mccaa.org.mt Niemcy DIN www.din.de Norwegia NS www.standard.no Polska PKN www. pkn.pl Portugalia IPQ www.ipq.pt Słowacja STN www.unms.sk Słowenia SIST www.sist.si Stany Zjednoczone ANSI www.ansi.org Szwajcaria SNV www.snv.ch Szwecja SS www.sis.se Turcja TSE www.tse.org.tr Węgry MSZT www.mszt.hu Wielka Brytania BSI www.bsigroup.com Włochy UNI www.uni.com Międzynarodowa IMO Organizacja Morska www.imo.org Poniżej podajemy propozycję zastosowania kolorystyki oznakowania rurociągów w zakładzie. Kolorystyka ta oparta jest na kolorach powszechnie stosowanych w niektórych państwach. Kolorystyka ta nie jest jednak stosowana we wszystkich państwach. Aby zachować zgodność z kolorystyką stosowaną w danym kraju, należy zakupić odpowiednią normę od organizacji normalizacyjnej działającej w danym kraju (wykaz na stronie 32). Kolorystyka znaczników rur zazwyczaj nie jest obligatoryjnie wymagana w ramach przepisów krajowych. Woda Powietrze Para Gaz Ciecze palne Inne ciecze Kwasy i zasady PPOŻ. 32 www.bradyeurope.com 33

Lista kontrolna do zamówienia znaczników Należy zamawiać tylko znaczniki optymalne w odniesieniu do danego środowiska. Należy zastanowić się dobrze nad dostępnymi opcjami i wybrać te, które gwarantują maksymalną trwałość i stopę zwrotu z inwestycji. Firma Brady oferuje swoją pomoc w doborze odpowiednich rozwiązań. Dostępne materiały Z klejem Bez kleju INDOOR OUTDOOR OUTDOOR + B-7543P B-7541P* B-7529P Do wnętrz Na zewnątrz Na zewnątrz Bez laminatu Z laminatem Laminat z barierą UV Niska odporność Dobra odporność Wysoka stabilność na promienie UV na promienie UV UV Średnia odporność na Wysoka odporność Wysoka odporność zarysowanie na zarysowanie na zarysowanie Średnia odporność Dobra odporność Dobra odporność chemiczna chemiczna chemiczna Od 40 C do +120 C Od 40 C do +120 C Od 40 C do +120 C Trwałość od 3 do 5 lat Trwałość do 5 lat Trwałość do 10 lat B-7560P B-7561P B-7562P Do wnętrz Na zewnątrz Na zewnątrz Bez laminatu Z laminatem Laminat z barierą UV Niska odporność Dobra odporność Wysoka stabilność na promienie UV na promienie UV UV Średnia odporność Wysoka odporność Wysoka odporność na zarysowanie na zarysowanie na zarysowanie Średnia odporność Dobra odporność Dobra odporność chemiczna chemiczna chemiczna Od 40 C do +120 C Od 40 C do +120 C Od 40 C do +120 C Trwałość od 3 do 5 lat Trwałość do 5 lat Trwałość do 8 lat * Certyfikaty UL i BS5609. Dostępne wszystkie palety kolorów: Standardowe kolory Brady (PIT) Norma norweska NS813 Norma USA ASME A13.1 Norma niemiecka DIN 2403 Norma brytyjska BS1710/4800 Norma szwedzka SS741 Norma morska ISO 14726 Dodatkowe informacje Inne: prosimy o podanie kolorów RAL/ Pantone Uwaga: Przy braku wskazania palety kolorów znaczniki dostarczane są według standardowych kolorów Brady. Dostępne formaty: Rolki Szerokość rolki: 150 mm, 200 mm, 225 mm, 250 mm, 400 mm, 600 mm Długość rolki: 15 m, 30 m, 50 m Arkusze (tylko ze spodem samoprzylepnym) 150 x 12 mm (5 znaczników na arkusz) 250 x 26 mm (4 znaczniki na arkusz) 355 x 37 mm (3 znaczniki na arkusz) 450 x 52 mm (2 znaczniki na arkusz) Symbol(e) GHS Mocowanie Symbol(e) ostrzegający(-e) Legenda Strzałka(-i) kierunkowa(-e) Kolor legendy Wymagane potwierdzenie Kolor tła Ilość Prosimy o podanie liczby znaczników, na jaką chcą Państwo otrzymać ofertę. 34 www.bradyeurope.com 35

Brady Corporation Naszą misją jest identyfikacja i ochrona ludzi, produktów oraz miejsc. Informacje o firmie Firma BRADY powstała w 1914 r. w Eau Claire w stanie Wisconsin pod nazwą W.H. BRADY Co., a w 1998 r. zmieniła nazwę na BRADY Corporation. Firma rozpoczęła sprzedaż produktów na rynkach międzynarodowych w 1947 r. W 1984 r. firma BRADY zadebiutowała na rynku akcji Nasdaq, a od 1999 r. jej akcje notowane są na giełdzie nowojorskiej NYSE pod skrótem BRC. Główna siedziba firmy znajduje się w Milwaukee w stanie Wisconsin w USA. BRADY Afryka Randburg, RPA Tel. +27 11 704 3295 BRADY Beneluks Zele, Belgia Tel. +32 (0) 52 45 78 11 BRADY Bliski Wschód FZE Jebel Ali, Dubaj, ZEA Tel. +971 4881 2524 BRADY Dania Odense Tel. +45 66 14 44 00 BRADY Europa Środkowa i Wschodnia Bratysława, Słowacja Tel. +421 2 3300 4800 BRADY Francja Roncq Cedex Tel. +33 (0) 3 20 76 94 48 EUR-M-881-PL 7.03.2017 36 www.bradyeurope.com BRADY Hiszpania i Portugalia Madryt, Hiszpania Tel. +34 900 902 993 BRADY Niemcy Egelsbach Tel. +49 (0) 6103 7598 660 BRADY Norwegia Kjeller Tel. +47 70 13 40 00 BRADY Rosja Moskwa Tel. +7 495 269 47 87 BRADY Rumunia Bukareszt Tel. +40 21 202 3032 Lokalny dystrybutor BRADY Szwecja Solna Tel. +46 (0) 8 590 057 30 BRADY Turcja Stambuł Tel. +90 212 264 02 20 BRADY Węgry Budaörs Tel. +36 23 500 275 BRADY Wielka Brytania i Irlandia Banbury, Oxon, Wielka Brytania Tel. +44 (0) 1295 228 288 BRADY Włochy Gorgonzola (MI) Tel. +39 02 26 00 00 22 Brady Polska Bezpłatna infolinia: 800 080 178 E-mail: central_europe@bradycorp.com BRADY NA ŚWIECIE Ameryka Łacińska... 1-414-540-5560 Australia... 612-8717-6300 Brazylia... 55-11-3686-4720 Chiny (Pekin)... 86-10-6788-7799 Chiny (Szanghaj)... 86-21-6886-3666 Chiny (Wuxi)... 86-510-528-2222 Filipiny... 63-2-658-2077 Hongkong... 852-2359-3149 Japonia... 81-45-461-3600 Kanada... 1-800-263-6179 Korea... 82-31-451-6600 Malezja... 60-4-646-2700 Meksyk... 525-399-6963 Nowa Zelandia... 61-2-8717-2200 Singapur... 65-6477-7261 Tajlandia... 66-2-793-9200 Tajwan... 886-3-327-7788 USA... 1-800-537-8791 2017 Brady Worldwide inc. Wszystkie prawa zastrzeżone