Gmina Gąsawa w Rozmowach z Mieszkańcami Raport z konsultacji społecznych w ramach projektu systemowego Aktywna integracja w Gminie Gąsawa Gąsawa, lipiec 2013
Spis treści SPIS TREŚCI 1. WPROWADZENIE 2. FORMY I PRZEBIEG KONSULTACJI SPOŁECZNYCH 3. GŁÓWNE WNIOSKI Z KONSULTACJI SPOŁECZNYCH
WPROWADZENIE W roku 2007 Komisja Europejska wydała decyzję w sprawie przyjęcia do realizacji Programu Kapitał Ludzki, który jest jednym z programów służących realizacji Narodowych Strategicznych Ram Odniesienia 2007-2013 i obejmuje całość interwencji Europejskiego Funduszu Społecznego (EFS) w Polsce. Przyjęcie Programu stanowiło potwierdzenie głównych kierunków rozwoju i prowadzenia polityki prozatrudnieniowej rządu oraz umożliwiło wykorzystanie środków EFS w Polsce w latach 2007-2013.ProgramOperacyjny Kapitał Ludzki finansowany jest w 85 proc. ze środków Unii Europejskiej (Europejskiego Funduszu Społecznego) oraz w 15 proc. ze środków krajowych. Program składa się z 10 Priorytetów, realizowanych zarówno na poziomie centralnym jak i regionalnym. W ramach komponentu centralnego środki zostaną przeznaczone przede wszystkim na wsparcie efektywności struktur i systemów instytucjonalnych, natomiast środki komponentu regionalnego zostaną w głównej mierze przeznaczone na wsparcie dla osób i grup społecznych ramach programu wyodrębniony został między innymi priorytet VII Promocja integracji społecznej. Celem działania jest poprawa dostępu do rynku pracy osób zagrożonych wykluczeniem społecznym, wzmocnienie i poszerzenie zakresu działań sektora ekonomii społecznej. W ramach powyższego działania wyodrębniono Poddziałanie 7.1.1. Rozwój i upowszechnianie aktywnej integracji przez ośrodki pomocy społecznej, które oferuje między innymi takie formy wsparcia jak: Identyfikacja potrzeb osób pozostających bez zatrudnienia, w tym m.in. poprzez diagnozowanie potrzeb szkoleniowych oraz możliwości doskonalenia zawodowego w regionie Organizacja warsztatów oraz szkoleń z zakresu technik aktywnego poszukiwania pracy oraz nabywania kompetencji kluczowych, jak również wsparcie psychologiczno-doradcze osób wchodzących i powracających na rynek pracy Charakterystyka obszaru interwencji Gmina Gąsawa jest gmina wiejska liczącą na koniec grudnia 2012r. 5309 mieszkańców w tym, 2604 M i 2684 K. Ze względu na swoje położenie geograficznie leży na Szlaku Piastowskim. Położona jest w południowej części Pałuk w powiecie żnińskim i województwie kujawsko - pomorskim. Zlokalizowana, przy ważnym szlaku z Bydgoszczy do
Gniezna. Gmina Gąsawa dysponuje 69, 9 km dróg lokalnych gminnych. Swój potencjał Gmina Gąsawa opiera na dobrze rozwiniętym rolnictwie, a przede wszystkim na bardzo efektownym położeniu geograficznym (lasy, pagórki, jeziora, łąki) co przyczyniło się do stworzenia i rozwoju bazy wypoczynkowo - turystycznej na wysokim poziomie. Głównym atutem okolic jest bogactwo pagórków, lasów i jezior o dużych walorach krajobrazowych. To corocznie ściąga rzesze turystów, wypoczywających w ośrodkach i licznych gospodarstwach agroturystycznych. Liczba osób bezrobotnych Na koniec IV kwartału 2012 roku zarejestrowane były 475 osoby bezrobotne, w tym 281 kobiet (co stanowiło 59,16 % ogółu bezrobotnych). Na dzień 31.12.2012r.stopa bezrobocia w powiecie żnińskim osiągnęła poziom 22,6%. W końcu grudnia 2012r. prawo do zasiłku posiadało 107 osób bezrobotnych tj. 22,53% ogółu bezrobotnych. W dalszym ciągu dominują, więc osoby bezrobotne bez prawa do zasiłku. W populacji bezrobotnych występuje wysoki odsetek ludzi młodych, o niskim poziomie wykształcenia, zwykle nieposiadających doświadczenia zawodowego oraz długotrwale pozostających bez pracy. Na koniec IV kwartału 2012 roku zarejestrowanych było 166 osób w wieku do 30 r.ż., tj. 34,95 % ogółu w tym 104 kobiety, 28 osób z prawem do zasiłku, 47 osób bez kwalifikacji zawodowych. Problem bezrobocia wśród ludzi młodych jest sprawą tym istotniejszą, że osoby te w zdecydowanej większości nie posiadają prawa do zasiłku. Dla wielu osób młodych długotrwały problem ze znalezieniem zatrudnienia może zaważyć na przebiegu całej ich kariery zawodowej. Osoby młode, mimo faktu posiadania kwalifikacji, nie posiadają doświadczenia wymaganego przez pracodawców, a dodatkowo nie podejmując pracy zaraz po ukończeniu szkoły, tracą również częściowo zdobytą wiedzę teoretyczną. Dlatego bardzo ważna jest pomoc skierowana do tej właśnie grupy osób. Jak wynika z danych przedstawionych informacji, na terenie gminy osoby bezrobotne do 30 roku życia znajdują się w szczególnie niekorzystnej sytuacji na rynku pracy. Problem wysokiego bezrobocia jest negatywnym zjawiskiem społeczno-ekonomicznym. Z jednej strony osoby, które nie mogą znaleźć pracy, często popadają w apatię i zniechęceniegdy długo nie mogą tej pracy znaleźć, w końcu nie chcą już szukać. Skutki długotrwałego bezrobocia dotykają wszystkich członków rodziny, nie wyłączając dzieci-pojawia się efekt dziedziczenia bezrobocia". W kontekście zdiagnozowanego problemu wysokiej stopy
bezrobocia wystąpiła potrzeba realizacji programu aktywizacji zawodowej i społecznej osób bezrobotnych. Planowaną realizację oraz charakter projektu skonsultowano w lokalnym środowisku. Zdiagnozowano grupę osób bezrobotnych szczególnie defaworyzowanych na rynku pracy. Osoby do miedzy 15-30 rokiem życia, w tym bezrobotne lub nieaktywne zawodowo, niepełnosprawne, zagrożone wykluczeniem społecznym i zawodowym. Wsparcie zostanie dostosowane szczególnie do osób bez doświadczenia zawodowego, osoby po raz pierwszy wchodzące na rynek pracy. Trudności z powrotem na rynek pracy doświadczają także kobiety, które nie podjęły zatrudnienia po przerwie związanej z urodzeniem i wychowaniem dzieci. Populacja badanych W konsultacjach wzięło udział 30 mieszkańców, pozostających bez zatrudnienia zamieszkałych na terenie gminy Gąsawa. Wśród badanych 50% stanowiły kobiety nieposiadające doświadczenia zawodowego. Niemal 42% badanych nie posiadało kwalifikacji zawodowych. FORMY I PRZEBIEG KONSULTACJI SPOŁECZNYCH Konsultacje społeczne zostały przeprowadzone w miesiącu lipcu 2013r. poprzez zaproszenie mieszkańców gminy do wzięcia udziału w badaniu ankietowym. Cel główny badania: - była diagnoza oczekiwań i potrzeb ludności lokalnej, które ułatwią zaplanowanie wsparcia w ramach projektu systemowego. Cel szczegółowy badania: - określenie instrumentów wsparcia pod kątem ich adekwatności do zdiagnozowanych problemów, - ocena użyteczności planowanego wsparcia z punktu widzenia potencjalnych uczestników projektu Badanie jakościowe zostało przeprowadzone metodą sondażu diagnostycznego, przy wykorzystaniu narzędzia, jakim była ankieta. Badania jakościowe (metody jakościowe) - stosowane są w sytuacji, gdy badacza interesuje pogłębiona wiedza na jakiś temat i dotarcie do sedna problemu, kiedy niekonieczna jest reprezentatywność wyników, lecz raczej poznanie istoty zjawiska. Ze względu na koszty i czas badania jakościowe przeprowadza się na mniejszej ilości przypadków niż ilościowe. Badania jakościowe mają na celu przyjrzenie się "światu zewnętrznemu" (rzeczywistości badanej w jej naturalnym otoczeniu), a także opis,
interpretację i wyjaśnianie zjawisk społecznych z perspektywy wewnętrznej na wiele rozmaitych sposobów. W okresie trwania procesu konsultacyjnego 30 osób zgłosiło się bezpośrednio do pracownika socjalnego, celem uzyskania bliższych informacji na temat projektu systemowego, który ma być realizowany w 2014r. Osoby te wypełniły ankiety, które zawierały propozycję planowanych kursów, szkoleń oraz miejsce na zgłaszanie własnych propozycji i uwag. Telefonicznie żadna osoba nie zadzwoniła w tej sprawie, nie było również maili. ANKIETA Konsultacje społeczne z mieszkańcami Gminy Gąsawa na temat planowanego wsparcia w ramach realizacji projektu Aktywna integracja w gminie Gąsawa na rok 2014 w zakresie diagnozy potrzeb najważniejszych form wparcia od najważniejszej oznaczając go numerem 1 pkt od najmniej ważnej do nr 5 pkt najbardziej ważnej. Aktywizacja zawodowa Lp. Formy wsparcia Skala ważności RAZEM 1 2 3 4 5 1. Staż dla osób w wieku 15-30 lat 30 150 2. 3. Prace społecznie użyteczne 5 25 145 Włączenie osób niepełnosprawnych w proces aktywizacji zawodowejdoradztwo zawodowe dla osób 2 3 20 5 116 niepełnosprawnych Usługi wspierajace aktywizację zawodową doradztwo zawodowe 30 150 Aktywizacja edukacyjna 1. Sfinansowanie nauki w szkole 30 150 2. Skierowanie i sfinansowanie zajęć w ramach podnoszenia kluczowych kompetencji o
charakterze zawodowym lub zdobywania nowych kompetencji i umiejętności zawodowych, umożliwiających aktywizacje zawodową- Organizacja kursów zawodowych 30 150 Aktywizacja społeczna 1. Organizacja i sfinansowanie poradnictwa i wsparcia indywidualnego i grupowego w zakresie podniesienia kompetencji życiowych i umiejętności społeczno-zawodowych umożliwiających docelowo powrót na rynek pracy i aktywizacje zawodową 7 22 1 107 GŁÓWNE WNIOSKI Z KONSULTACJI SPOŁECZNYCH Ilość zebranych ankiet 30 Za pięć najważniejszych form wsparcia ankietowani uznali: 1. Staż dla osób w wieku 15-30 lat 2. Organizacja i sfinansowanie zajęć w ramach kształcenia ustawicznego w celu uzyskania zawodu lub przygotowania zawodowego. 3. Usługi wspierające aktywizacje zawodową tj. doradztwo zawodowe 4. Skierowanie i sfinansowanie nauki w szkole na poziomie ponadgimnazjalnym w celu podniesienia wykształcenia. 5. Organizacja prac społecznie użytecznych Wymienione powyżej instrumenty należą do grupy aktywizacji zawodowej i edukacyjnej, uwidaczniając jak ważne jest wspieranie osób bezrobotnych w zakresie dokształcania, nabywania nowych kwalifikacji i kompetencji zawodowych tak, aby stali się oni bardziej atrakcyjni na dzisiejszym rynku pracy, a tym samym polepszyli swoją sytuacje zawodową i społeczną. Wyniki powyższych konsultacji zostaną wzięte pod uwagę podczas planowania wsparcia dla beneficjentów w ramach projektu systemowego Aktywna integracja w Gminie Gąsawa w roku 2014, który jest realizowany przez Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej w Gąsawie i współfinansowany ze środków Unii Europejskiej.