Gromadzenie gatunków łąkowo-pastwiskowych w Ogrodzie Botanicznym KCRZG IHAR-PIB w Bydgoszczy

Podobne dokumenty
Jan Schmidt, Ogród Botaniczny KCRZG IHAR-PIB w Bydgoszczy

MRiRW podpisało umowę z IHAR-PIB na realizację programu wieloletniego. w roku 2016.

Program wieloletni: Tworzenie naukowych podstaw

Znaczenie ekspedycji w gromadzeniu zasobów genowych

1.4 PROWADZENIE CENTRALNEJ DŁUGOTERMINOWEJ PRZECHOWALNI NASION ZASOBÓW GENETYCZNYCH ROŚLIN UŻYTKOWYCH, PROWADZENIE HERBARIUM Grzegorz Gryziak

Koordynator: Prof. Jerzy Czembor

FUNKCJONOWANIE BANKU GENÓW ROŚLIN OGRODNICZYCH W INSTYTUCIE OGRODNICTWA W SKIERNIEWICACH

Charakterystyka zmienności cech użytkowych na przykładzie kolekcji pszenżyta

PW IHAR-PIB Obszar 1: Ochrona zasobów genowych roślin użytkowych. Jerzy H. Czembor, KCRZG, IHAR-PIB Radzików

Wybrane zagadnienia do dyskusji dotyczące Obszaru 1

Zad. 2.2 Poszerzenie puli genetycznej jęczmienia

(fot. M. Pelc) Regeneracja zasobów genowych traw ZDOO w Lisewie

Działanie 4.5. Cel szczegółowy

Zadanie 1.1. Koordynacja działań związanych z ochroną i udostępnianiem zasobów genetycznych roślin użytkowych

Nr zadania Miejsce/organizator Temat Uczestnicy termin

Mariusz Chojnowski, Dorota Kruczyńska, Elżbieta Kapusta, Waldemar Treder, Instytut Ogrodnictwa w Skierniewicach

Jan Schmidt, Instytut Hodowli Aklimatyzacji Roślin, Ogród Botaniczny KCRZG w Bydgoszczy

SPRAWOZDANIE Z DZIAŁALNOŚCI BADAWCZO-ROZWOJOWEJ W ROKU Instytut Uprawy Nawożenia i Gleboznawstwa Państwowy Instytut Badawczy

Działalność KCRZG gromadzenie i zachowanie zasobów genowych roślin użytkowych w Polsce.

KRYTERIA WYBORU PROJEKTÓW

Gromadzenie i zachowanie zasobów genowych roślin użytkowych w Polsce

Zadanie 3.7 Monitoring chorób grzybowych runi wybranych trwałych użytków zielonych oraz ocena stopnia porażenia nasion traw przez endofity.

Stan ochrony bioróżnorodności roślin włóknistych i zielarskich w Polsce

Działania NFOŚiGW dla ochrony bioróżnorodności na przykładzie wybranych projektów z zakresu ochrony przyrody

Zagrożenia ze strony grzyba Rhizoctonia solani na plantacjach buraka cukrowego

Uchwała Nr 32/2017 Komitetu Monitorującego Regionalny Program Operacyjny Województwa Podlaskiego na lata z dnia 23 sierpnia 2017 r.

Krajowe Centrum Roślinnych Zasobów Genowych, Instytut Hodowli i Aklimatyzacji Roślin-PIB

1. W jakim stopniu planowane cele poszczególnych zadań zostały zrealizowane w danym roku (podać także w %)

Zadnie 1.2. Gromadzenie i długotrwałe przechowywanie w czystości genetycznej i w stanie żywym genotypów roślin użytkowych

Ocena przydatności polskich odmian traw kępowych do obsiewu ścieżek

Obowiązujące podstawy prawne i metody ochrony zasobów genowych roślin w Polsce na przykładzie gatunków z rodzaju len (Linum L.).

Proponowany harmonogram ekspedycji terenowych zaplanowanych w 2018 roku w ramach zadania 1.2 Programu Wieloletniego.

Użytkowanie łąk i pastwisk a ochrona obszarów Natura 2000 na Dolnym Śląsku

GROMADZENIE ZASOBÓW GENOWYCH PRZEZ OGRÓD BOTANICZNY INSTYTUTU HODOWLI I AKLIMATYZACJI ROŚLIN W BYDGOSZCZY W LATACH

Ochrona roślinnych zasobów genowych - korzyści dla nowoczesnego rolnictwa

PLAN POLA HODOWLANEGO ZBOŻA JARE I OZIME POLE VG GRODKOWICE 2017/18

Plan szkoleń (działań edukacyjno-promocyjnych) w Obszarze I w ramach zadań realizowanych przez Instytut Hodowli i Aklimatyzacji Roślin-PIB w 2017 roku

Plan szkoleń (działań edukacyjno-promocyjnych) w Obszarze I w ramach zadań realizowanych przez Instytut Hodowli i Aklimatyzacji Roślin-PIB w 2017 roku

Plan szkoleń (działań edukacyjno-promocyjnych) w Obszarze I w ramach zadań realizowanych przez Instytut Hodowli i Aklimatyzacji Roślin-PIB w 2017 roku

DZIENNIK URZĘDOWY WOJEWÓDZTWA ŁÓDZKIEGO

Instytut Włókien Naturalnych i Roślin Zielarskich

Marta Jańczak-Pieniążek

Ochrona przyrody. Test podsumowujący rozdział III. Wersja A

Śląski Ogród Botaniczny w Mikołowie

Przywracanie do środowiska gatunków roślin zagrożonych wyginięciem na przykładzie żmijowca czerwonego Echium russicum J.F. Gmelin

Programy rolnośrodowiskowe chroniące wody i bioróżnorodność w okresie programowania stan wdrażania na 2012

M. Żurek1, D.F. Dostatny2 Instytut Hodowli i Aklimatyzacji Roślin Genetyki i Hodowli Roślin 2Krajowe Centrum Roślinnych.

Kolekcja podstawowa w banku genów ziemniaka in vitro gromadzenie, utrzymywanie i wykorzystanie. Dorota Michałowska

BANK GENÓW FRAGMENT SKARBNICY POLSKIEJ WSI

Restytucja gatunku na przykładzie żubra zajęcia w ogrodzie zoologicznym

Działalność Ogrodu Botanicznego w Łodzi w świetle zmian zachodzących w środowisku przyrodniczym

Protokół. Spotkanie prowadził prof. dr hab. Jerzy H. Czembor, Koordynator Obszaru 1, PW IHAR-PIB

Ochrona i wykorzystanie dzikich gatunków pokrewnych roślin uprawnych

Maria Siąkała ŚODR w Częstochowie Limanowa 2016

Potencjał odmian konopi włóknistych dla wykorzystania w rekultywacji terenów zdegradowanych. Grażyna Mańkowska

Inwentaryzacja i monitoring roślinności trwałych użytków zielonych powiązane z monitoringiem ornitofauny

Wymieranie gatunków ZAKRES TREŚCI: Zajęcia terenowe: Zajęcia w klasie: Liceum IV etap edukacyjny zakres rozszerzony:

w roku 2016 realizowanego we współpracy IHAR-PIB z IO Prof. dr hab. Jerzy H. Czembor, Krajowe Centrum Roślinnych Zasobów Genowych

Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa

Projekt LIFE12 NAT/PL/ Ochrona zbiorowisk nieleśnych na terenie Beskidzkich Parków Krajobrazowych

XL Skierniewickie Święto Kwiatów, Owoców i Warzyw XX Targi Ogrodniczo-Rolne

RAMOWY PROGRAM PRAKTYK NA KIERUNKU LEŚNICTWO, REALIZOWANYCH W JEDNOSTKACH ADMINISTRACYJNYCH LASÓW PAŃSTWOWYCH (NADLEŚNICTWACH)

MACIEJ BALCEREK1, GABRIELA MAJTKOWSKA2, WŁODZIMIERZ MAJTKOWSKI3

Śląski Ogród Botaniczny w Mikołowie i Radzionkowie perspektywy rozwoju. ul. Sosnowa Mikołów Tel

Instytut Uprawy Nawożenia i Gleboznawstwa - Państwowy Instytut Badawczy. Stanisław Krasowicz. Puławy, 2008

Zastosowanie nowych technologii genotypowania w nowoczesnej hodowli i bankach genów

Stan i przewidywanie wykorzystania potencjału produkcyjnego TUZ w kraju dr hab. Jerzy Barszczewski, prof. nadzw.

BIULETYN INFORMACYJNY POLSKIEJ IZBY LNU I KONOPI SPIS TREŚCI. 1 Laboratoryjne metody identyfikacji włókien naturalnych...

ROZPORZĄDZENIE MINISTRA ŚRODOWISKA 1) z dnia 17 lutego 2010 r. w sprawie sporządzania projektu planu zadań ochronnych dla obszaru Natura 2000

Trwałe użytki zielone: jak ocenić jakośc trawy?

DYREKTYWA RADY 92/43/EWG z dnia 21 maja 1992 r. w sprawie ochrony siedlisk przyrodniczych oraz dzikiej fauny i flory

Uchwała Nr 430/16 Zarządu Województwa Małopolskiego z dnia 24 marca 2016 roku

Zakresy merytoryczne oraz szczegółowe działania zaplanowane do realizacji w ramach zadań w Obszarze I. Ochrona Zasobów Genowych Roślin Użytkowych

RÓŻNORODNOŚĆ BIOLOGICZNA

Gromadzenie, charakterystyka, ocena, dokumentacja oraz udostępnianie zasobów genetycznych fasoli i soi. Podsumowanie I Etapu

Dyrektywa Siedliskowa NATURA Dyrektywa Ptasia N2K - UE. N2K w Polsce. N2K w Polsce

Zachowanie zasobów genowych roślin użytkowych w Polsce Prof. dr hab. Jerzy H. Czembor Krajowe Centrum Roślinnych Zasobów Genowych

Uchwała Nr 1056/16 Zarządu Województwa Małopolskiego z dnia 12 lipca 2016 roku

DAWNE ODMIANY JABŁONI W WOJWODZTWIE PODLASKIM EKSPEDYCJE I OCHRONA POZYSKANYCH GENOTYPÓW

Plan szkoleń (działań edukacyjno-promocyjnych) w Obszarze I w ramach zadań realizowanych przez Instytut Hodowli i Aklimatyzacji Roślin-PIB w 2016 roku

Przyrodnicze uwarunkowania gospodarki przestrzennej PUGP. Ćwiczenie 1 zagadnienia wprowadzające do informacji o środowisku przyrodniczym

STATUS PRAWNY WILKA Departament Ochrony Przyrody Stary Sękocin,

Lasy Puszczy Białowieskiej w perspektywie zmian długoterminowych Małgorzata Latałowa

Metody statystyczne wykorzystywane do oceny zróżnicowania kolekcji genowych roślin. Henryk Bujak

OGŁOSZENIE O PRZETARGU OGRANICZONYM

Jerzy H. Czembor, KCRZG, IHAR-PIB Radzików

Szata roślinna terenów pogórniczych na przykładzie rezerwatu przyrody Góra Miedzianka. Bartosz Piwowarski

Program rolnośrodowiskowy jako instrument wspierania pro-środowiskowej działalności gospodarczej Marek Jobda Ogólnopolskie Towarzystwo Ochrony Ptaków

KARTA KURSU. Biologia środowiskowa. Kod Punktacja ECTS* 2. Dr Lucjan Schimscheiner Dr Robert Kościelniak

Działanie rolnośrodowiskowo - klimatyczne w ramach Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata

PLAN PRACY W ROKU 2008

Opis wykonania zadania

Opis wykonania zadania

Przyrodnicze walory wtórnie zabagnionych użytków zielonych. Teresa Kozłowska, Anna Hoffmann-Niedek, Krzysztof Kosiński

Czy uczymy, że sarna nie jest żoną jelenia?

dotychczasowych lustracji terenu rezerwatu, plan urządzenia lasu, miejscowy plan zagospodarowania

DZIAŁALNOŚĆ ŚLĄSKIEGO BANKU NASION

Rozwój sieci polskich ogrodów botanicznych

PLAN WIELOLETNI Obszar tematyczny 1 Ochrona Zasobów Genowych Roślin Użytkowych

Zadanie 3.4. Wykonawcy: dr Tomasz Góral, dr Piotr Ochodzki Zakład Fitopatologii, Pracownia Chorób Roślin

Transkrypt:

Gromadzenie gatunków łąkowo-pastwiskowych w Ogrodzie Botanicznym KCRZG IHAR-PIB w Bydgoszczy Bartosz Tomaszewski Instytut Hodowli i Aklimatyzacji Roślin Państwowy Instytut Badawczy, Ogród Botaniczny KCRZG, Bydgoszcz 2017

W 2015 roku w Ogrodzie Botanicznym Krajowego Centrum Roślinnych Zasobów Genowych rozpoczęto realizację zadania Gromadzenie, charakterystyka, ocena, dokumentacja oraz udostępnianie zasobów genetycznych gatunków roślin łąkowopastwiskowych, w ramach Programu Wieloletniego na lata 2015-2020 pt. Tworzenie naukowych podstaw postępu biologicznego i ochrona roślinnych zasobów genowych źródłem innowacji i wsparcia zrównoważonego rolnictwa oraz bezpieczeństwa żywnościowego kraju. Głównym celem realizowanego tematu jest zabezpieczenie przed utratą zasobów genetycznych gatunków roślin łąkowo pastwiskowych poprzez ich zbiór oraz utrzymywanie w stanie żywym w warunkach ex situ.

MATERIAŁ I METODY Wykonano inwentaryzację obiektów roślin łąkowo pastwiskowych zgromadzonych w kolekcjach Ogrodu Botanicznego w Bydgoszczy oraz zdeponowanych w długoterminowej przechowalni nasiennej Krajowego Centrum Roślinnych Zasobów Genowych. Materiały roślinne, z wyłączeniem gatunków roślin z rodziny motylkowatych (Fabaceae), traw (Poaceae) i turzyc (Cyperaceae) pozyskiwano w latach 1993 2015 w trakcie ekspedycji terenowych oraz w ramach wymiany nasiennej z placówkami naukowobadawczymi. W oparciu o dane paszportowe zawarte w dokumentacji Krajowego Centrum Roślinnych Zasobów Genowych w Radzikowie, dla zgromadzonych obiektów oraz gatunków im towarzszących określono przynależność fitosocjologiczną zbiorowisk. Układ systematyczny i nazewnictwo gatunków podano za opracowaniem Mirka i współautorów (2002). Nomenklaturę zbiorowisk przyjęto za Matuszkiewiczem (2008). Charakterystykę liczebności stanowisk, aktualne tendencje dynamiczne gatunków, wskaźnik kontynentalizmu oraz stopień zagrożenia, opracowano za pomocą wskaźników ekologicznych dla gatunków roślin naczyniowych Polski według Zarzyckiego i współautorów (2002)

W wyniku prac realizowanych w Ogrodzie Botanicznym KCRZG IHAR-PIB w Bydgoszczy zgromadzono 311 obiektów, w ramach 167 gatunków roślin łąkowo-pastwiskowych Spośród 311 obiektów, 86 przechowywanych jest w długoterminowej przechowalni KCRZG w Radzikowie, natomiast 225 obiekty w kolekcjach polowych Ogrodu Botanicznego w Bydgoszczy Zgromadzone obiekty ekotypy należą do 35 rodzin, z których najliczniej reprezentowane są: Asteraceae (67 obiektów, 36 gatunków), Lamiaceae (37 obiektów, 18 gatunków), Caryophyllaceae (32 obiekty, 10 gatunków) i Rosaceae (23 obiekty, 16 gatunków)

Zestawienie rodzajów reprezentowanych przez największą liczbą obiektów Rodzaj Liczba obiektów Liczba gatunków Campanula 16 6 Dianthus 16 5 Centaurea 15 7 Veronica 14 6 Potentilla 10 8 Thymus 8 5 Ajuga 5 2

Udział form życiowych w kolekcji roślin łąkowo-pastwiskowych Forma życiowa Liczba gatunków (%) Hemikryptofity 134 80,2 Chamefity zielne 18 10,8 Geofity 14 8,4 Chamefity drzewiaste 1 0,6

Rejony pozyskiwania ekotypów

Siedliska pozyskiwania ekotypów

Liczebność stanowisk gatunków zgromadzonych w kolekcji łąkowo-pastwiskowej (1 liczba stanowisk bardzo mała (kilka do kilkunastu) 2 mała liczba stanowisk (do 100), 3 duża liczba stanowisk, głównie w jednym regionie, 4 duża liczba stanowisk w wielu regionach, 5 pospolity w całym kraju) (Zarzycki i in., 2002).

Tendencje dynamiczne gatunków zgromadzonych w kolekcji łąkowo-pastwiskowej (-2 duży spadek liczby stanowisk, -1 spadek liczby stanowisk lub wyraźny ubytek osobników na stanowiskach, +1 wzrost liczby stanowisk lub wyraźny przyrost osobników na stanowiskach, +2 duży wzrost i zajmowanie nowych stanowisk, -/+ - stanowiska zanikają i pojawiają się nowe) (Zarzycki i in., 2002).

Stopień zagrożenia gatunków zgromadzonych w kolekcji łąkowo-pastwiskowej (E szczególnie zagrożone wymarciem, R rzadkie, V narażone na wyginięcie (Zarzycki i in., 2002).

Stopień zagrożenia gatunków zgromadzonych w kolekcji łąkowo-pastwiskowej Gatunki narażone na wyginięcie Adonis vernalis Allium angulosum Aster tripolium Dianthus superbus Iris sibirica Linum hirsutum Gatunki rzadkie Centaurea kotschyana Euphorbia epithymoides Linum flavum Veratrum nigrum Gatunki szczególnie zagrożone wymarciem Adenophora liliifolia Apium nodiflorum

Wskaźnik kontynentalizmu gatunków zgromadzonych w kolekcji łąkowo-pastwiskowej

Klasyfikacja fitosocjologiczna gatunków zgromadzonych w kolekcji łąkowo-pastwiskowej

PODSUMOWANIE Zgromadzona dokumentacja pozwala na monitorowanie stanu i zasobów różnorodności biologicznej, a także otwiera dostęp do danych o bioróżnorodności. Dane zawarte w dokumentacji umożliwiają analizę siedlisk, ich ochronę oraz odtworzenie utraconych elementów różnorodności biologicznej. Inwentaryzacja zgromadzonych w Krajowym Centrum Roślinnych Zasobów Genowych obiektów roślin łąkowo-pastwiskowych wykazała niewielki udział gatunków z terenów o największej w skali kraju powierzchni trwałych użytków zielonych. Eksploracji wymagają obszary cenne pod względem gatunkowym i siedliskowym z terenów województw: warmińsko-mazurskiego, małopolskiego, podkarpackiego i podlaskiego.

DZIĘKUJĘ ZA UWAGĘ