Co warto wiedzieć o gospodarce 2015-06-25 09:23:24
2 Maroko realizuje reformy i kontynuuje program uniezależniania się od tzw. ciężkich paliw kopalnych. Jest pionierem na kontynencie afrykańskim w dziedzinie energii odnawialnej: słonecznej, wiatrowej i wodnej. Kraj ten zajmuje jedno z pierwszych miejsc na świecie w produkcji sardynek. Od 2000 r. gospodarka Maroka szybko się rozwija. W latach 2000-2009 średnia stopa wzrostu wyniosła 4,6 proc. Nawet wybuch światowego kryzysu finansowego nie zahamował dobrego tempa gospodarki (wzrost wynosił w tym okresie 4-5 proc.). Był to m.in. wynik reform i realizacji strategii sektorowych dla turystyki, przemysłu, rolnictwa i rzemiosła. Ich celem było zwiększenie konkurencyjności gospodarki, zdywersyfikowanie jej źródeł wzrostu, tworzenie nowych miejsc pracy i rozszerzenie marokańskiej oferty eksportowej. Modernizacja i rozbudowa infrastruktury gospodarczej pomogły w poprawie wyników sektorów tradycyjnych, a także zdynamizowały rozwój nowych branż, np. technologicznych, komunikacji, przemysłu samochodowego, podwykonawstwa dla przemysłu elektronicznego i lotniczego. Problemy pojawiły się w 2012 r., kiedy doszło do mocnego spowolnienia gospodarczego w tym kraju, pogłębienie deficytu budżetowego (-7,3 proc.) i na rachunku obrotów bieżących (-10,1 proc.). W rezultacie międzynarodowe instytucje finansowe (MFW) i agencje ratingowe (Moody s) obniżyły perspektywy Maroka ze stabilnej na negatywną. Produkt krajowy brutto wzrósł w 2012 r. o 2,7 proc., podczas gdy 2011 o 4,7 proc., inflacja wyniosła 1,3 proc. (0,9 proc. w 2011 r.), a bezrobocie 9 proc. (rok wcześniej było 9,1 proc.).
3 źródło: Bank Światowy (styczeń 2015 r.) Wskaźniki przede wszystkim tempo wzrostu PKB, które wyniosło 4,4 proc. - poprawiły się już w 2013 r. Wpłynęło na to rozpoczęcie procesu stopniowego urynkowienia cen paliw, do tej pory dotowanych przez budżet państwa, wysoka dynamika produkcji rolniczej, bezpośrednie inwestycje zagraniczne oraz utrzymujący się wysoki popyt wewnętrzny. Dobre notowania gospodarcze Maroka potwierdził Międzynarodowy Fundusz Walutowy, który przedłużył władzom w Rabacie dostęp do preferencyjnego instrumentu finansowego, tzw. ostrożnościowej linii płynnościowej PLL w wysokości 6,2 mld dol. przyznanej w 2012 r. W 2013 r. bezrobocie wyniosło 9,2 proc., a inflacja 1,9 proc. (w 2012 r. 1,3 proc.).
4 źródło: Bank Światowy (styczeń 2015 r.) W 2015 roku wzrost PKB według założeń ustawy budżetowej ma wynieść 4,4 proc. przy deficycie budżetowym kształtującym się na poziomie 4,3 proc. PKB. Wśród priorytetów na 2015 rok przewidziano działania na rzecz: poprawy konkurencyjności gospodarki, promocji inwestycji prywatnych, wspierania firm, przyśpieszenia realizacji dużych reform strukturalnych, wdrażania planu regionalizacji, zmniejszenia nierówności społecznych i regionalnych. Umacniana ma być pozycja Maroka jako siły napędowej rozwoju relacji Południe-Południe (zarówno z krajami subsaharyjskimi, jak i arabskimi). Podejmowane też mają być działania mające na celu: lepsze wykorzystanie możliwości wynikających z podpisanych umów o wolnym handlu, dywersyfikację współpracy partnerskiej oraz umocnienie relacji z krajami wschodzącymi. Według wstępnych danych marokańskiego urzędu ds. obrotu dewizowego (Office des changes) w okresie styczeń-październik 2014 roku wpływy z turystyki wzrosły o 1,0 proc. w stosunku do pierwszych 10 miesięcy roku poprzedniego i wyniosły 49,9 mld 4,5 mld euro. Maroko uważane jest za pioniera na kontynencie afrykańskim w dziedzinie energii odnawialnej: słonecznej, wiatrowej i wodnej. Rozwijaniu tej gałęzi gospodarki sprzyjają korzystne warunki naturalne, a także duże zainteresowanie inwestorów zagranicznych. Udział odnawialnych źródeł energii (OZE) w wytwarzaniu energii elektrycznej ma wynieść w Maroku 42 proc. w perspektywie 2020 r. Rząd przywiązuje dużą wagę do działań związanych z nauką i nowymi technologiami. O wysokim poziomie badań świadczy to, że Maroko jest jednym z 20 państw spoza UE, z którymi Bruksela ma podpisaną umowę w sprawie współpracy naukowej i technologicznej (w Afryce takie umowy mają także: RPA, Algieria, Egipt i Tunezja). Jeśli chodzi o strukturę PKB, to w 2012 r. rolnictwo dawało 15,1 proc., przemysł 31,7 proc., a usługi 53,2 proc. Uprawa jest tu możliwa dzięki sztucznemu nawadnianiu. Główne uprawy to: jęczmień, kukurydza, pszenica, ziemniaki, rośliny cytrusowe i winorośl, oliwki, daktyle. Pozyskiwane jest drewno cedrowe i korek. Rozwinięta jest koczownicza hodowla bydła, kóz, rybołówstwo. Maroko zajmuje jedno z pierwszych miejsc na świecie w produkcji
5 sardynek. Bogactwa naturalne Główne bogactwa naturalne: fosforyty (według szacunków, zasoby tego surowca stanowią 60 proc. rezerw światowych; Maroko jest trzecim światowym producentem i pierwszym eksporterem fosforytów), rudy żelaza, mangan, ołów, cynk, sól, miedź, baryt, bentonit. Kraj zajmuje też szóste miejsce na świecie pod względem złóż łupkόw bitumicznych, o równowartości 50 mld baryłek ropy naftowej. Kraj posiada też bogate zasoby ryb. Giełda Casablanca Stock Exchange jest jedną z najstarszych giełd na kontynencie afrykańskim. Powstała w 1929 r. pod nazwą Office de Compensation des Valeurs Mobilières. Od 1997 r. handel na CSE jest całkowicie elektroniczny. Giełda w Casablance jest trzecim pod względem kapitalizacji rynkiem afrykańskim, zaraz po RPA oraz Nigerii.
6