22 wskazówki, jak udzielać urlopów nauczycielom i je rozliczać. Urlopy i ekwiwalent w placówkach feryjnych i nieferyjnych

22 wskazówki, jak udzielać urlopów nauczycielom i je rozliczać Urlopy i ekwiwalent w placówkach feryjnych i nieferyjnych www.portaloswiatowy.pl

Kierownik Centrum Wydawniczego: Sebastian Watras Wydawca: Magdalena Makarczuk Redaktor prowadzący: Anna Trochimiuk ISBN 978-83-269-0573-5 Copyright by Wydawnictwo Wiedza i Praktyka sp. z o.o. Warszawa 2011 Raster studio 05-071 Sulejówek, ul. Konopnickiej 46, tel. 603 59 59 71 Wydawnictwo Wiedza i Praktyka sp. z o.o. ul. Łotewska 9a, 03-918 Warszawa tel. 22 518 29 29, faks 22 617 60 10 S P I S T R E Ś C I Poradnik chroniony jest prawem autorskim. Przedruk materiałów bez zgody wydawcy jest zabroniony. Zakaz nie dotyczy cytowania publikacji z powołaniem się na źródło. Zaproponowane w niniejszym poradniku wskazówki, porady i interpretacje dotyczą sytuacji typowych. Ich zastosowanie w konkretnym przypadku może wymagać dodatkowych, pogłębionych konsultacji. Publikowane rozwiązania nie mogą być traktowane jako oficjalne stanowisko organów i urzędów państwowych. W związku z powyższym redakcja nie może ponosić odpowiedzialności prawnej za zastosowanie zawartych w poradniku wskazówek, przykładów, informacji itp. do konkretnych przypadków.

Spis treści WSTĘP 3 1. WYMIAR URLOPU I SPOSÓB JEGO USTALANIA 4 1.1. Jak pogodzić urlop nauczyciela zatrudnionego w placówce feryjnej i nieferyjnej jednocześnie? 4 1.2. Czy przerwy świąteczne to dodatkowy urlop dla nauczycieli? 4 1.3. Co z urlopem wypoczynkowym nauczyciela, który wykorzystał przysługujący mu urlop u poprzedniego pracodawcy? 5 1.4. Jak planować urlopy w przedszkolu? 7 1.5. Jaki jest wymiar urlopu wypoczynkowego nauczyciela oddziału zerowego w szkole podstawowej? 7 1.6. Czy wymiar urlopu w placówce feryjnej zależy od wymiaru zatrudnienia? 9 1.7. Czy nauczycielowi z placówki nieferyjnej od razu należy się 35 dni, czy może nabywa je z upływem każdego miesiąca? 9 1.8. W jaki sposób ustalić wymiar urlopu uzupełniającego? 10 1.9. Na czym polega proporcjonalne zmniejszenie wymiaru urlopu? 11 1.10. Jak rozliczyć urlop z pedagogicznego i niepedagogicznego stosunku pracy? 11 1.11. Jaki jest wymiar urlopu dla nauczyciela zatrudnionego na mniej niż 10 miesięcy? 12 1.12. Jak obliczyć urlop proporcjonalny dla nauczyciela z placówki nieferyjnej? 13 1.13. Udzielanie urlopu tylko w dni pracy nauczyciela czy od poniedziałku do piątku? 14 1.14. Jaki wpływ na wymiar urlopu wypoczynkowego ma przebywanie na urlopie zdrowotnym? 14 SPIS TREŚCI 2. WYNAGRODZENIE ZA URLOP WYPOCZYNKOWY 16 2.1. Średnia za wakacje czy liczymy tylko faktycznie przepracowane godziny? 16 2.2. Średnia za wakacje czy dodatek motywacyjny uwzględnić w przeciętnej wysokości? 16 2.3. Czy wynagrodzenie za urlop pomniejszamy o wynagrodzenie chorobowe? 17 1

2.4. W jakim terminie trzeba wypłacić wynagrodzenie za urlop wypoczynkowy? 17 2.5. Która placówka wypłaca wynagrodzenie za urlop wypoczynkowy nauczycielowi przeniesionemu w trybie art. 18 Karty Nauczyciela? 19 3. EKWIWALENT ZA NIEWYKORZYSTANY URLOP WYPOCZYNKOWY 21 3.1. Jak obliczyć ekwiwalent za niewykorzystany urlop wypoczynkowy dla nauczycieli zatrudnionych na czas określony? 21 3.2. Czy wypłacić ekwiwalent za niewykorzystany urlop wypoczynkowy nauczycielowi, z którym nawiązuje się kolejną umowę o pracę? 22 3.3. Jak obliczyć ekwiwalent za niewykorzystany urlop wypoczynkowy dla nauczyciela zatrudnionego na czas nieokreślony? 23 UWAGA! Poznaj Portal Oświatowy i skorzystaj z bazy cennych rozwiązań dla placówki oświatowej! Tylko w Portalu Oświatowym: S P I S T R E Ś C I jesteś na bieżąco ze wszystkimi zmianami w prawie; możesz indywidualnie konsultować się z ekspertami prawa oświatowego; korzystasz z bazy kilku tysięcy porad i wskazówek; masz dostęp do licznych narzędzi ułatwiających pracę! Sprawdź na www.portaloswiatowy.pl! 2

WSTĘP To, że w szkołach feryjnych nauczyciele odpoczywają w ferie zimowe i wakacje, zaś w placówkach nieferyjnych nauczyciele korzystają z urlopu w czasie określonym w planie urlopów każdy wie. Problem powstaje, gdy sytuacja życiowa nauczyciela się komplikuje, a Ty musisz zadecydować, co z jego urlopem. Najczęściej powtarza się 5 problemów: Problem 1: nauczyciel nie wykorzystał urlopu w okresie ferii, Problem 2: nauczyciel przebywał przez cały rok na urlopie zdrowotnym, Problem 3: nauczyciel przeniósł się do Twojej szkoły, ale cały urlop wykorzystał już u poprzedniego pracodawcy, Problem 4: nauczyciel chce rozwiązać umowę w trakcie roku, Problem 5: nauczyciel zostaje ponownie zatrudniony w Twojej szkole bezpośrednio po zakończeniu poprzedniej umowy o pracę. WSTĘP Przygotuj się na wypadek, gdy taki problem spotka również Ciebie! Gdy już prawidłowo ustalisz wymiar urlopu nauczyciela i rozpocznie on wypoczynek, możesz mieć wątpliwości jakie składniki wynagrodzenia wchodzą do podstawy wynagrodzenia urlopowego. Weź urlop od papierkowej roboty i skorzystaj ze wskazówek ekspertów, które pomogą Ci prawidłowo ustalić wysokość wynagrodzenia za urlop nauczyciela. Po sezonie urlopowym stajesz przed kolejnym problemem obliczanie ekwiwalentu za niewykorzystany urlop wypoczynkowy. I tu zaczynają się schody Inne są bowiem zasady jego obliczania, gdy chodzi o nauczyciela zatrudnionego w szkole feryjnej na czas określony krótszy niż 10 miesięcy, a inne gdy zatrudnienie trwa dokładnie 10 miesięcy, czyli cały rok szkolny. Już dziś skorzystaj z przykładowych obliczeń w zależności od rodzaju i długości trwania umowy o pracę. Dowiedz się także, jak postąpić z niewykorzystanym urlopem, jeżeli po ustaniu jednego stosunku pracy nawiązujesz z nauczycielem kolejny. 3

1. Wymiar urlopu i sposób jego ustalania 1.1. Jak pogodzić urlop nauczyciela zatrudnionego w placówce feryjnej i nieferyjnej jednocześnie? Pytanie 1: Czy nauczyciel zatrudniony w szkole podstawowej, ale pracujący też w oddziale przedszkolnym, ma prawo do urlopu w okresie ferii? Odpowiedź: Oddziały przedszkolne zorganizowane przy szkołach podstawowych powinny zapewniać dzieciom roczne przygotowanie przedszkolne w takim samym stopniu jak przedszkola. Dlatego też do organizacji pracy oddziału przedszkolnego w szkole podstawowej należy stosować te same przepisy co do organizacji pracy przedszkola. W konsekwencji oddział przedszkolny jest placówką nieferyjną. Łączenie pracy w szkole i oddziale przedszkolnym funkcjonującym przy szkole zawsze będzie rodzić problem, kiedy i jaki wymiar urlopu przysługuje nauczycielowi. Uprawnienia nauczycieli do urlopu wypoczynkowego w szkołach, w których przewidziano ferie, oraz placówkach nieferyjnych, choć mają ten sam cel, jakim jest wypoczynek, są realizowane bowiem w inny sposób i nie da się ich pogodzić. Problem ten można rozwiązać tylko przez zawarcie dwóch odrębnych umów o pracę z nauczycielem w szkole i w przedszkolu (oddziale przedszkolnym). zm.) art. 64 ust. 1 i 3. Ustawa z 7 września 1991 r. o systemie oświaty (Dz.U. z 2004 r. Nr 256, poz. 2572 ze zm.) art. 14 ust. 3. 1.2. Czy przerwy świąteczne to dodatkowy urlop dla nauczycieli? Pytanie 2: Czy przerwy świąteczne są okresem urlopu nauczyciela? Nie świadczy przecież pracy w tym okresie. 1. W y m i a r u r l o p u i s p o s ó b j e g o u s t a l a n i a 4

Odpowiedź: Nauczycielowi zatrudnionemu w szkole feryjnej przysługuje urlop wypoczynkowy w czasie ferii letnich i zimowych. Okresy zimowej i wiosennej przerwy świątecznej nie są zatem okresami urlopu wypoczynkowego. Ferie zimowe trwają dwa tygodnie w okresie od połowy stycznia do końca lutego. Ferie letnie natomiast rozpoczynają się w najbliższą sobotę po zakończeniu rocznych zajęć dydaktyczno- wychowawczych (zajęcia dydaktyczno-wychowawcze w szkołach kończą się w najbliższy piątek po 18 czerwca) i kończą się 31 sierpnia. W okresie ferii zimowych nauczyciel ma zatem prawo do 14 dni urlopu tyle dni zawsze trwają ferie zimowe. Natomiast liczba dni urlopu w okresie ferii letnich może być każdego roku inna, w zależności od tego, kiedy kończą się zajęcia w szkołach. Urlop wypoczynkowy w okresie ferii letnich zawsze jednak obejmuje okres dwóch pełnych miesięcy (lipiec i sierpień) i kilku dni czerwca. Zimowa przerwa świąteczna w szkołach przypada natomiast od 23 grudnia do 31 grudnia lub od 22 grudnia do 31 grudnia, jeżeli 22 grudnia wypada w poniedziałek (przerwa zimowa). Wiosenna przerwa świąteczna rozpoczyna się zaś w czwartek poprzedzający święta i kończy w najbliższy wtorek po nich. zm.) art. 64 ust. 1. Rozporządzenie MENiS z 18 kwietnia 2002 r. w sprawie organizacji roku szkolnego (Dz.U. Nr 46, poz. 432 ze zm.) 2 ust. 1 i 3 ust. 1. 1.3. Co z urlopem wypoczynkowym nauczyciela, który wykorzystał przysługujący mu urlop u poprzedniego pracodawcy? Pytanie 3: Czy emerytowanemu nauczycielowi zatrudnionemu w szkole na czas nieobecności innego nauczyciela przysługuje urlop lub ekwiwalent za urlop? Emeryt pracował do 31 sierpnia w swojej szkole i w związku z tym wykorzystał już cały urlop wypoczynkowy za 2009 r., a w grudniu 2009 r. pracował w innej szkole na czas nieobecności nauczyciela. Czy należy się urlop za ten czas? Odpowiedź: Nauczycielowi nie przysługuje urlop proporcjonalny (ekwiwalent pieniężny za urlop) za okres pracy w grudniu, ponieważ wykorzystał w danym roku kalendarzowym cały przysługujący mu urlop wypoczynkowy w okresie ferii letnich i zimowych. 5

Urlop nauczyciela placówki feryjnej wyłącznie w okresie ferii letnich i zimowych Nauczyciel zatrudniony w szkole, w której organizacji pracy przewidziano ferie letnie i zimowe, ma prawo do urlopu wypoczynkowego wyłącznie w czasie tych ferii i w wymiarze odpowiadającym okresowi ferii. Jest to wymiar urlopu nauczyciela, który przepracuje cały rok kalendarzowy. W razie niewykorzystania urlopu wypoczynkowego z powodu rozwiązania lub wygaśnięcia stosunku pracy nauczycielowi przysługuje ekwiwalent pieniężny za okres niewykorzystanego urlopu, jednak nie więcej niż za 8 tygodni. Zatrudnienie krótsze niż 10 miesięcy w roku szkolnym urlop proporcjonalny Nauczyciel zatrudniony w szkole feryjnej na okres krótszy niż 10 miesięcy ma prawo do urlopu wypoczynkowego w wymiarze proporcjonalnym do określonego w umowie okresu prowadzenia zajęć. Ustalenie wymiaru urlopu wypoczynkowego dla nauczyciela zatrudnionego na czas określony w szkole feryjnej ma znaczenie dla wypłacenia ekwiwalentu pieniężnego za niewykorzystany, w związku z rozwiązaniem (lub wygaśnięciem) stosunku pracy, urlop wypoczynkowy. Wykorzystanie całego urlopu wypoczynkowego pozbawia prawa do ekwiwalentu Nauczyciel, o którym mowa w pytaniu, pracował w danej szkole w grudniu 2009 r. na zastępstwo. A zatem urlop proporcjonalny do okresu przepracowanego w tej szkole wynosi: `` 5,6 dnia (56 dni : 10 miesięcy) 1 miesiąc = 5,6, co po zaokrągleniu do pełnego wymiaru daje 6 dni. Ponieważ nauczyciel wykorzystał w innej placówce oświatowej przysługujący mu w danym roku kalendarzowym urlop wypoczynkowy w okresie ferii letnich i zimowych w wymiarze łącznie przekraczającym 56 dni nie przysługuje mu ekwiwalent pieniężny za 6 dni urlopu proporcjonalnego. zm.) art. 64 ust. 1, ust. 5, art. 66 ust. 2. Ustawa z 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy (Dz.U. z 1998 r. Nr 21, poz. 94 ze zm.) art. 155 1, art. 155 3. Potrzebujesz indywidualnej pomocy eksperta prawa oświatowego? Zarejestruj się na www.portaloswiatowy.pl! 6

1.4. Jak planować urlopy w przedszkolu? Pytanie 4: Czy w planie urlopów w przedszkolu zamieszcza się okres ustalonej przerwy wakacyjnej? Odpowiedź: Sporządzenie planu urlopów w przedszkolu jest obowiązkowe, chyba że zakładowa organizacja związkowa wyrazi zgodę na nietworzenie planu urlopów. W planie tym pracodawca może zobowiązać wszystkich pracowników do korzystania z urlopów w tym samym czasie ze względów organizacyjnych (np. przerwa wakacyjna). W przedszkolu należy sporządzić plan urlopów Nauczycielom zatrudnionym w szkołach, w których nie są przewidziane ferie szkolne, przysługuje prawo do urlopu wypoczynkowego w wymiarze 35 dni roboczych w czasie ustalonym w planie urlopów. Plan urlopów ustala pracodawca, biorąc pod uwagę wnioski pracowników i konieczność zapewnienia normalnego toku pracy. Urlopu na żądanie nigdy nie planujesz w planie urlopów! Planem urlopów nigdy nie jest objęty urlop na żądanie. Oznacza to, że plan urlopów wypoczynkowych nauczycieli placówek nieferyjnych powinien obejmować 31 dni urlopu, gdyż 4 dni są poza planem i pracodawca udziela tego urlopu w terminie wskazanym przez nauczyciela. zm.) art. 64 ust. 3 i ust. 4. Ustawa z 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy (Dz.U. z 1998 r. Nr 21, poz. 94 ze zm.) art. 163, art. 167 2. 1.5. Jaki jest wymiar urlopu wypoczynkowego nauczyciela oddziału zerowego w szkole podstawowej? Pytanie 5: W jakiej wysokości należy przyznać urlop nauczycielowi prowadzącemu klasę 0 w szkole podstawowej? 7

Odpowiedź: Nauczycielom zatrudnionym w oddziałach przedszkolnych zorganizowanych w szkołach podstawowych przysługuje prawo do urlopu wypoczynkowego w wymiarze 35 dni roboczych. Zerówka w przedszkolu lub oddziale przedszkolnym Wychowanie przedszkolne obejmuje dzieci w wieku 3 6 lat. Dziecko w wieku 6 lat jest obowiązane odbyć roczne przygotowanie przedszkolne. W celu umożliwienia spełniania przez wszystkie dzieci 6-letnie rocznego przygotowania przedszkolnego jest ono organizowane przez gminy w przedszkolach albo w oddziałach przedszkolnych w szkołach podstawowych. Każda z tych form realizacji obowiązku rocznego przygotowania przedszkolnego jest równouprawniona, wybór jednej z nich zaś przysługuje samym rodzicom. Oddział przedszkolny jak przedszkole Przedszkole funkcjonuje przez cały rok szkolny, z wyjątkiem przerw ustalonych przez organ prowadzący na wniosek dyrektora przedszkola i rady przedszkola. W przedszkolu zatem nie są przewidziane ferie szkolne. Do organizacji pracy oddziału przedszkolnego w szkole podstawowej stosuje się te same przepisy co do organizacji pracy przedszkola. Nauczyciele wszystkich zerówek mają tylko 35 dni urlopu Do nauczycieli zatrudnionych w przedszkolu mają zastosowanie przepisy odnoszące się do nauczycieli szkół i placówek, w których nie są przewidziane ferie szkolne. Nauczycielom zatrudnionym w szkołach, w których nie są przewidziane ferie szkolne (tzw. nieferyjnych), przysługuje prawo do urlopu wypoczynkowego w wymiarze 35 dni roboczych w czasie ustalonym w planie urlopów. Oznacza to, że nauczycielom zatrudnionym w oddziałach przedszkolnych zorganizowanych w szkołach podstawowych również przysługuje prawo do urlopu wypoczynkowego w wymiarze 35 dni roboczych. Ustawa z 7 września 1991 r. o systemie oświaty (Dz.U. z 2004 r. Nr 256, poz. 2572 ze zm.) art. 14 ust. 1 i ust. 3. zm.) art. 64 ust. 3. Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z 21 maja 2001 r. w sprawie ramowych statutów publicznego przedszkola oraz publicznych szkół (Dz.U. z 2001 r. Nr 61, poz. 624 ze zm.) 10 ust. 1 i ust. 2 pkt 2 ramowego statutu publicznego przedszkola stanowiącego załącznik do rozporządzenia. Wciąż masz wątpliwości? Zarejestruj się na www.portaloswiatowy.pl i znajdź odpowiedź na swoje pytanie! 8

1.6. Czy wymiar urlopu w placówce feryjnej zależy od wymiaru zatrudnienia? Pytanie 6: Czy nauczycielowi zatrudnionemu w szkole podstawowej w niepełnym wymiarze zajęć należy się urlop wypoczynkowy w całości, czy w wymiarze proporcjonalnym? Odpowiedź: Nauczycielowi zatrudnionemu w szkole feryjnej przysługuje urlop wypoczynkowy w wymiarze odpowiadającym okresowi ferii letnich i zimowych. Uprawnienie nauczyciela zatrudnionego w szkole feryjnej do urlopu wypoczynkowego nie zależy więc od wymiaru etatu, w jakim nauczyciel jest zatrudniony. W szkołach feryjnych, nawet jeżeli zatrudniają one nauczycieli w niepełnym wymiarze zajęć, w okresie ferii wszyscy nauczyciele korzystają z czasu wolnego do wypoczynku. zm.) art. 64 ust. 1. 1.7. Czy nauczycielowi z placówki nieferyjnej od razu należy się 35 dni, czy może nabywa je z upływem każdego miesiąca? Pytanie 7: Czy nauczyciel rozpoczynający pracę ma od razu prawo do 35 dni urlopu wypoczynkowego? Odpowiedź: Nauczyciel placówki nieferyjnej, który podejmuje pracę po raz pierwszy, prawo do urlopu wypoczynkowego w roku kalendarzowym, w którym rozpoczął pracę, nabywa z upływem każdego miesiąca pracy. Przez miesiąc należy zatem rozumieć 30 dni. Nauczyciel po przepracowaniu 30 dni w placówce nieferyjnej będzie miał prawo do urlopu w wymiarze 1/12 z 35 dni, tj. do 2,91 dnia. W przypadku pierwszego urlopu wypoczynkowego nauczyciel nabywa więc do niego prawo z dołu po przepracowaniu wskazanego okresu. Przy czym nie musi to oznaczać okresu, w którym nauczyciel faktycznie pracuje, ale liczy się sam fakt zatrudnienia. Jeżeli więc nauczyciel w ciągu wymaganych 30 dni będzie np. chorował, okres zwolnienia lekarskiego wlicza się do okresu, od którego zależy prawo do urlopu. 9

Prawo do kolejnego urlopu wypoczynkowego nauczyciel nabywa w każdym następnym roku kalendarzowym. Jeśli jest on zatrudniony w kolejnym roku, to od 1 stycznia nabywa z góry prawo do kolejnego urlopu w pełnym wymiarze 35 dni za cały nadchodzący rok. zm.) art. 64 ust. 5a. Ustawa z 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy (Dz.U. z 1998 r. Nr 21, poz. 94 ze zm.) art. 153. 1.8. W jaki sposób ustalić wymiar urlopu uzupełniającego? Pytanie 8: Nauczycielka od czerwca 2009 r. do kwietnia 2010 r. przebywała na zwolnieniu lekarskim, później na urlopie macierzyńskim. W związku z powyższym nie wykorzystała ferii letnich za 2009 r. oraz ferii zimowych za 2010 r. Czy przysługuje jej 8 czy 6 tygodni urlopu uzupełniającego? Odpowiedź: W tym momencie nauczycielce przysługuje 6 tygodni urlopu uzupełniającego za 2009 r. oraz urlop wypoczynkowy za 2010 r. w pełnym wymiarze. Wymiar ewentualnego urlopu uzupełniającego za 2010 r. będzie można ustalić dopiero po 31 sierpnia, kiedy będzie wiadomo, czy i ile urlopu wypoczynkowego nauczycielka nie wykorzystała w 2010 r. Ustalenie prawa do urlopu uzupełniającego dopiero po 31 sierpnia W razie niewykorzystania urlopu wypoczynkowego w całości lub części w okresie ferii szkolnych z powodu niezdolności do pracy wywołanej chorobą lub odosobnieniem w związku z chorobą zakaźną, urlopu macierzyńskiego, odbywania ćwiczeń wojskowych albo krótkotrwałego przeszkolenia wojskowego nauczycielowi przysługuje urlop w ciągu roku szkolnego, w wymiarze uzupełniającym do 8 tygodni. To, czy za dany rok kalendarzowy nauczycielowi będzie przysługiwał urlop uzupełniający, można stwierdzić po 31 sierpnia danego roku. Jeśli w okresie ferii letnich w 2010 r. nauczycielka, o której mowa w pytaniu, wykorzysta 8 tygodni urlopu wypoczynkowego, wówczas (pomimo niewykorzystania urlopu w okresie ferii zimowych) nie nabędzie prawa do urlopu uzupełniającego (8 tygodni przysługujących 8 tygodni wykorzystanych = 0 tygodni urlopu uzupełniającego). zm.) art. 66 ust. 1. 10

1.9. Na czym polega proporcjonalne zmniejszenie wymiaru urlopu? Pytanie 9: Nauczyciel mianowany zatrudniony na czas nieokreślony przeszedł na emeryturę 1 lutego 2010 r. Za ile dni należy się mu ekwiwalent za urlop? Odpowiedź: Ustanie stosunku pracy nauczyciela zatrudnionego w szkole feryjnej na czas nieokreślony w trakcie roku kalendarzowego powoduje, że wymiar urlopu wypoczynkowego, do którego nauczyciel nabył prawo (56 dni), ulega proporcjonalnemu zmniejszeniu do liczby miesięcy przepracowanych przez nauczyciela w danym roku kalendarzowym. Jeżeli nauczyciel nie wykorzystał przysługującego mu urlopu w okresie ferii, należy wypłacić mu ekwiwalent pieniężny za niewykorzystany urlop. Nauczyciel przeszedł na emeryturę 1 lutego 2010 r. Oznacza to, że w 2010 r. przepracował tylko miesiąc. Wymiar przysługującego mu urlopu wypoczynkowego wynosi 5 dni (56 dni urlopu : 12 miesięcy = 4,6 dnia; 4,6 1 miesiąc = 4,6 dnia, co zaokrąglamy do pełnego wymiaru 5 dni). Jeżeli nauczyciel nie wykorzystał tego urlopu (np. w czasie ferii zimowych), należy wypłacić mu ekwiwalent pieniężny za ww. liczbę dni. zm.) art. 66 ust. 2. Ustawa z 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy (Dz.U. z 1998 r. Nr 21, poz. 94) art. 155 1, art. 155 3. Orzecznictwo: Uchwała SN z 10 maja 2006 r. (III PZP 3/06). 1.10. Jak rozliczyć urlop z pedagogicznego i niepedagogicznego stosunku pracy? Pytanie 10: Pomoc wychowawcy zatrudniona w przedszkolu na pełen etat od 21 sierpnia 2006 r. z dniem 28 lutego 2010 r. rozwiązuje stosunek pracy na mocy porozumienia stron. Przy czym osoba ta ma prawo do 20 dni urlopu wypoczynkowego. Po rozwiązaniu stosunku pracy zawiera umowę o pracę na czas nieokreślony w tym samym przedszkolu jako nauczyciel w wymiarze całego etatu. Jak należy rozliczyć urlop wypoczynkowy? 11

Odpowiedź: Ponieważ z każdego z tych stosunków pracy przysługują różne wymiary urlopu wypoczynkowego, należy rozpatrywać je odrębnie. I tak w 2010 r.: 1) w ramach niepedagogicznego stosunku pracy (pomoc wychowawcy) pracownikowi przysługują 4 dni urlopu (20 dni urlopu : 12 miesięcy = 1,66 dnia; 1,66 2 miesiące = = 3,32 dnia, co zaokrąglamy do pełnego wymiaru 4 dni), 2) w ramach pedagogicznego stosunku pracy (nauczyciel) pracownikowi przysługuje 30 dni urlopu (35 dni urlopu : 12 miesięcy = 2,91 dnia; 2,91 10 miesięcy = 29,1 dnia, co zaokrąglamy do pełnego wymiaru 30 dni). zm.) art. 64 ust. 5a. Ustawa z 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy (Dz.U. z 1998 r. Nr 21, poz. 94 ze zm.) art. 155 1, art. 155 3. 1.11. Jaki jest wymiar urlopu dla nauczyciela zatrudnionego na mniej niż 10 miesięcy? Pytanie 11: Ile dni urlopu wypoczynkowego przysługuje nauczycielowi zatrudnionemu od 1 grudnia 2009 r. do 25 czerwca 2010 r.? Z jakim dniem należy rozwiązać stosunek pracy, uwzględniwszy przysługujący nauczycielowi urlop wypoczynkowy? Odpowiedź: Jeżeli nauczyciel został zatrudniony na czas określony od 1 grudnia 2009 r. do 25 czerwca 2010 r., to z tym dniem stosunek pracy ulegnie rozwiązaniu. Nie ma podstaw prawnych do przedłużania umowy zawartej na czas określony na okres urlopu wypoczynkowego, do którego nauczyciel nabył prawo w ramach takiego zatrudnienia. Nauczyciel zatrudniony w szkole feryjnej na okres krótszy niż 10 miesięcy ma prawo do urlopu wypoczynkowego w wymiarze proporcjonalnym do określonego w umowie okresu prowadzenia zajęć. W praktyce nie będzie miał możliwości wykorzystania w naturze całego urlopu, do którego nabył prawo. Z urlopu takiego może skorzystać ewentualnie tylko w okresie ferii zimowych. Stąd też ustalenie wymiaru urlopu wypoczynkowego dla nauczyciela zatrudnionego na czas określony w szkole feryjnej ma znaczenie tylko do wypłacenia ekwiwalentu pieniężnego za niewykorzystany, w związku z rozwiązaniem stosunku pracy, urlop wypoczynkowy. Aby ustalić wysokość ekwiwalentu nauczycielowi zatrudnionemu na czas określony w szkole przez 10 miesięcy (czas trwania zajęć dydaktycznych), przyjmuje się, że nauczycielowi przysługuje urlop w wymiarze 56 dni. Natomiast nauczycielowi zatrudnionemu w szkole przez 12

okres krótszy niż 10 miesięcy przysługuje urlop w wymiarze proporcjonalnym. Miesiąc pracy tego nauczyciela (niepełny miesiąc kalendarzowy zaokrągla się w górę do pełnego miesiąca) odpowiada 1/10 wymiaru urlopu przysługującego nauczycielowi zatrudnionemu w szkole przez co najmniej 10 miesięcy. Nauczycielowi, o którym mowa, przysługuje urlop proporcjonalny w wymiarze 40 dni [5,6 dnia (56 dni : 10 miesięcy) 7 miesięcy = 39,2, co zaokrąglamy do pełnego wymiaru 40 dni]. Ponieważ wykorzystał z przysługującego urlopu wypoczynkowego 14 dni w czasie ferii zimowych, należy mu wypłacić ekwiwalent pieniężny za 26 dni (40 14) niewykorzystanego urlopu. zm.) art. 64 ust. 5, art. 66 ust. 2. 1.12. Jak obliczyć urlop proporcjonalny dla nauczyciela z placówki nieferyjnej? Pytanie 12: Jaki wymiar urlopu przysługuje nauczycielce religii zatrudnionej w przedszkolu, jeżeli ta pracuje od 1 września 2009 r. w wymiarze 3/22 etatu? Odpowiedź: Wymiar urlopu nauczyciela placówki nieferyjnej zatrudnionego w niepełnym wymiarze zajęć ustala się proporcjonalnie do wymiaru etatu tego nauczyciela. Jeżeli nauczycielka jest zatrudniona w wymiarze 3/22 (0,13 etatu), to przysługuje jej 5 dni urlopu w roku (35 0,13 = 4,5, ale niepełny dzień urlopu zaokrągla się w górę do pełnego dnia, czyli 5 dni). Dodatkowo proporcję należy jeszcze przyjąć w stosunku do okresu zatrudnienia. W 2009 r. nauczycielce przysługiwały tylko 2 dni (5/12 4 = 1,6, co zaokrąglamy do pełnego wymiaru 2 dni) urlopu wypoczynkowego. Urlop za 2009 r. powinien zostać udzielony najpóźniej do 31 marca 2010 r. Jeżeli zaś w 2010 r. zatrudnienie będzie trwać przez cały rok kalendarzowy, to nauczy cielka ma prawo do 5 dni urlopu. zm.) art. 64 ust. 5a. Ustawa z 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy (Dz.U. z 1998 r. Nr 21, poz. 94 ze zm.) art. 154 2, art. 155 1, art. 155 3. Potrzebujesz indywidualnej pomocy eksperta prawa oświatowego? Zarejestruj się na www.portaloswiatowy.pl! 13

1.13. Udzielanie urlopu tylko w dni pracy nauczyciela czy od poniedziałku do piątku? Pytanie 13: Nauczyciel zatrudniony w przedszkolu na 15/25 etatu pracuje 3 dni w tygodniu. Rozumiem, że urlop jest w tym przypadku proporcjonalny do zatrudnienia. Jak więc udzielić mu urlopu w czasie wakacji czy ciągiem od poniedziałku do piątku, czy brać tylko pod uwagę dni tygodnia, w które pracował według arkusza organizacji. Odpowiedź: Nauczyciel zatrudniony w przedszkolu w wymiarze 15/25 (0,6 etatu) jest uprawniony do urlopu wypoczynkowego w wymiarze 21 dni roboczych (35 0,6). Urlopu udziela się w dni, które są dla nauczyciela dniami pracy według arkusza organizacji pracy placówki. Jeżeli nauczyciel pracuje np. w poniedziałki, środy i piątki, to urlopu udziela się tylko w te dni. Wtorki i czwartki nauczyciel ma wolne, gdyż tak będzie wynikać z organizacji pracy. Należy zwrócić przy tym dodatkowo uwagę, że nauczyciel może korzystać z urlopu wypoczynkowego w dowolnym momencie określanym w planie urlopów, a więc nie tylko w miesiącach letnich. zm.) art. 64 ust. 3. Ustawa z 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy (Dz.U. z 1998 r. Nr 21, poz. 94 ze zm.) art. 154 2, art. 154 2 1. 1.14. Jaki wpływ na wymiar urlopu wypoczynkowego ma przebywanie na urlopie zdrowotnym? Pytanie 14: Czy nauczycielowi przedszkola, który przebywa na urlopie dla poratowania zdrowia od 1 września 2009 r. do 31 sierpnia 2010 r., należy się po powrocie do pracy urlop wypoczynkowy? Odpowiedź: Nauczyciel placówki nieferyjnej powracający z urlopu dla poratowania zdrowia ma prawo do urlopu wypoczynkowego, jednak dyrektor placówki nie jest zobowiązany do udzielenia nauczycielowi urlopu wypoczynkowego bezpośrednio po powrocie z urlopu dla poratowania zdrowia. 14

Nauczyciel przedszkola ma prawo do 35 dni roboczych urlopu wypoczynkowego Nauczycielom zatrudnionym w placówkach, w których w organizacji pracy nie przewidziano ferii letnich i zimowych, przysługuje urlop wypoczynkowy w wymiarze 35 dni roboczych w czasie ustalonym w planie urlopów. Na podstawie sporządzonego planu urlopów udziela się urlopów nauczycielom placówek nieferyjnych, bez konieczności składania przez nich wniosku w tej sprawie. W tym sensie plan urlopów ma moc wiążącą. Usprawiedliwiona nieobecność podstawą przesunięcia urlopu wypoczynkowego Jeżeli nauczyciel zatrudniony w placówce nieferyjnej nie może rozpocząć urlopu w ustalonym terminie z przyczyn usprawiedliwiających nieobecność w pracy, a zwłaszcza z powodu: 1) choroby, 2) powołania na ćwiczenia wojskowe albo przeszkolenie wojskowe na czas do 3 miesięcy, 3) urlopu macierzyńskiego, pracodawca zobowiązany jest przesunąć urlop na termin późniejszy. W czasie urlopu dla poratowania zdrowia nauczyciel nie wykonuje pracy po to, aby przeprowadzić zalecane leczenie. Urlop dla poratowania zdrowia jest zatem usprawiedliwioną nieobecnością w pracy. W konsekwencji nauczycielowi placówki nieferyjnej, który nie wykorzystał całego urlopu wypoczynkowego w danym roku kalendarzowym z powodu przebywania na urlopie dla poratowania zdrowia, przysługuje niewykorzystana część urlopu wypoczynkowego w terminie późniejszym. Urlop wypoczynkowy tak, ale niekoniecznie bezpośrednio po urlopie zdrowotnym Dyrektor placówki powinien udzielić nauczycielowi niewykorzystanego przez niego urlopu wypoczynkowego w czasie ustalonym w planie urlopów do końca danego roku kalendarzowego, a najpóźniej do końca pierwszego kwartału następnego roku kalendarzowego. Dyrektor placówki nie jest zobowiązany do udzielenia urlopu wypoczynkowego bezpośrednio po powrocie nauczyciela z urlopu dla poratowania zdrowia. Termin urlopu powinien natomiast zostać uzgodniony z pracownikiem tak, aby nie powodował zakłóceń toku pracy placówki. A zatem nauczyciel przedszkola, który przebywał na urlopie dla poratowania zdrowia w okresie od 1 września 2009 r. do 31 sierpnia 2010 r., powinien wykorzystać urlop wypoczynkowy do końca 2010 r., a najpóźniej do 31 marca 2011 r. zm.) art. 64 ust. 3, art. 66 ust. 1, art. 73 ust. 1, art. 91c ust. 1. Ustawa z 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy (Dz.U. z 1998 r. Nr 21, poz. 94 ze zm.) art. 163 1, art. 165, art. 166, art. 168. 15

2. Wynagrodzenie za urlop wypoczynkowy 2.1. Średnia za wakacje czy liczymy tylko faktycznie przepracowane godziny? Pytanie 15: Czy do obliczenia średniej za wakacje w sumie godzin z poszczególnych miesięcy uwzględnia się godziny wyliczone jako średnie za ferie zimowe, czy tylko faktycznie przepracowane w miesiącu, w którym występują ferie? Odpowiedź: W wynagrodzeniu za urlop wypoczynkowy nie uwzględnia się m.in. wynagrodzenia za czas urlopu wypoczynkowego. Obliczając zatem wysokość wynagrodzenia za godziny ponadwymiarowe i godziny doraźnych zastępstw z miesięcy roku szkolnego poprzedzających miesiąc rozpoczęcia urlopu w okresie letnim z miesiąca, w którym były ferie zimowe, należy uwzględnić tylko godziny faktycznie przepracowane. Rozporządzenie MEN z 26 czerwca 2001 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania wynagrodzenia oraz ekwiwalentu pieniężnego za urlop wypoczynkowy nauczycieli (Dz.U. Nr 71, poz. 737 ze zm.) 1 ust. 2. 2.2. Średnia za wakacje czy dodatek motywacyjny uwzględnić w przeciętnej wysokości? Pytanie 16: W jaki sposób uwzględniać w wynagrodzeniu za urlop wypoczynkowy dodatek motywacyjny? Czy trzeba ustalać jego przeciętną wysokość? Odpowiedź: Dodatek motywacyjny jest składnikiem wynagrodzenia, przyznawanym okresowo, o charakterze premii za szczególne zaangażowanie się w pracę przez nauczyciela. Jeżeli zatem okres przyznania dodatku motywacyjnego nie obejmuje miesiąca, w którym nauczyciel przebywa na urlopie, dodatek ten nie jest w tym czasie należny. Dodatek motywacyjny uwzględnia się w otrzymywanej przez nauczyciela wysokości w wynagrodzeniu za urlop wypoczynkowy, tylko w sytuacji gdy okres, na jaki został przyznany, obejmuje okres urlopu. 2. W y n a g r o d z e n i e z a u r l o p w y p o c z y n k o w y 16

Rozporządzenie MEN z 26 czerwca 2001 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania wynagrodzenia oraz ekwiwalentu pieniężnego za urlop wypoczynkowy nauczycieli (Dz.U. Nr 71, poz. 737 ze zm.) 2. 2.3. Czy wynagrodzenie za urlop pomniejszamy o wynagrodzenie chorobowe? Pytanie 17: Nauczyciel w czasie roku szkolnego chorował. Jeżeli wynagrodzenie za czas choroby nie jest uwzględnione w wynagrodzeniu za urlop wypoczynkowy, czy oznacza to, że należy pomniejszyć wynagrodzenie za urlop? Odpowiedź: W wynagrodzeniu za urlop wypoczynkowy nie uwzględnia się wynagrodzenia za czas niezdolności do pracy wskutek choroby lub odosobnienia w związku z chorobą zakaźną. Nie stanowi to jednak podstawy do dokonywania jakichkolwiek odliczeń w wynagrodzeniu za urlop wypoczynkowy nauczyciela. Służy to natomiast temu, aby wynagrodzenie za czas choroby nie było uznane za zmienny składnik wynagrodzenia urlopowego i na tej podstawie wliczone do wynagrodzenia. Rozporządzenie MEN z 26 czerwca 2001 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania wynagrodzenia oraz ekwiwalentu pieniężnego za urlop wypoczynkowy nauczycieli (Dz.U. Nr 71, poz. 737 ze zm.) 1 ust. 2. 2.4. W jakim terminie trzeba wypłacić wynagrodzenie za urlop wypoczynkowy? Pytanie 18: Od kiedy należy płacić wynagrodzenie za urlop wypoczynkowy? Już od czerwca czy dopiero od 1 lipca? Odpowiedź: Rzeczywiście jest tak, że już w czerwcu nauczyciel rozpoczyna urlop wypoczynkowy w związku z rozpoczynaniem się ferii letnich po ostatnim piątku czerwca przypadającym po 18 czerwca. Przepisy nie określają wprost zasad wyliczania wynagrodzenia za urlop wypoczynkowy w takich przypadkach. Należy jednak pamiętać o zasadzie, według której nauczyciel w czasie urlopu wypoczynkowego powinien otrzymać wynagrodzenie, takie jakby w tym czasie pracował. 17

Za pracę w danym miesiącu wynagrodzenie w stałych składnikach wypłaca się nauczycielowi z pierwszym dniem miesiąca czyli jeszcze przed urlopem. Oznacza to, że nauczyciel z góry, w wysokości przysługującej za cały miesiąc pracy, otrzymuje wynagrodzenie zasadnicze i przysługujące mu dodatki. A zatem nauczyciel, który przebywa na urlopie wypoczynkowym, i tak zarobi tyle, ile zarobiłby, gdyby w tym czasie pracował. Dlatego pobrane przez niego z góry wynagrodzenie jest należne również za czas urlopu wypoczynkowego. Nie trzeba więc dokonywać obliczeń w celu wyodrębniania w danym miesiącu wynagrodzenia za pracę i za urlop wypoczynkowy w zakresie tych składników wynagrodzenia. Trzeba jednak w takim przypadku obliczyć wysokość wynagrodzenia za przepracowane przed urlopem godziny ponadwymiarowe i godziny doraźnych zastępstw i średnią ich wysokość uwzględnić w wynagrodzeniu urlopowym. Pierwszym krokiem będzie obliczenie średniej miesięcznej wartości wynagrodzenia za te godziny z miesięcy roku szkolnego poprzedzających miesiąc rozpoczęcia urlopu, ale również z uwzględnieniem miesiąca, w którym nauczyciel korzysta z urlopu. Następnie ustaloną w ten sposób kwotę pomniejsza się o wysokość wypłaconego wynagrodzenia za faktycznie zrealizowane godziny ponadwymiarowe i godziny doraźnych zastępstw w miesiącu wykorzystania urlopu (nauczyciel przed rozpoczęciem urlopu zrealizował część godzin ponadwymiarowych). Średnią miesięczną wartość wynagrodzenia za godziny ponadwymiarowe i godziny doraźnych zastępstw, pomniejszoną o wysokość wypłaconego wynagrodzenia za faktycznie zrealizowane godziny ponadwymiarowe i godziny doraźnych zastępstw w miesiącu wykorzystania urlopu, wypłaca się ostatniego dnia miesiąca, w którym nauczyciel wykonuje pracę i przebywa na urlopie wypoczynkowym. W następnych miesiącach urlopu wypoczynkowego wynagrodzenie za godziny ponadwymiarowe i godziny doraźnych zastępstw oblicza się wyłącznie na podstawie średniej z miesięcy wrzesień czerwiec. PRZYKŁAD W czerwcu nauczyciel zrealizował 8 godzin ponadwymiarowych i 2 godziny doraźnego zastępstwa, za które otrzymał łącznie wynagrodzenie 30 czerwca 2010 r. w wysokości 292,60 zł (10 godzin 29,26 zł przykładowa stawka za godzinę dla nauczyciela dyplomowanego, legitymującego się tytułem magistra z przygotowaniem pedagogicznym). Trzeba jeszcze wypłacić nauczycielowi wynagrodzenie za godziny ponadwymiarowe i godziny doraźnych zastępstw za okres urlopu przypadający od 24 czerwca do 30 czerwca. Krok 1: Na początku ustalasz przeciętną miesięczną liczbę zrealizowanych przez nauczyciela godzin ponadwymiarowych i godzin doraźnych zastępstw z miesięcy roku 18

szkolnego poprzedzających urlop. Jeżeli nauczyciel we wrześniu zrealizował 16 godzin ponadwymiarowych, w październiku 16, w listopadzie 14, w grudniu 10, w styczniu 12, w lutym 12, w marcu 16, w kwietniu 8, w maju 14 i w czerwcu 8, to przeciętna liczba tych godzin do czerwca włącznie wynosi 12,6 (liczba 126 godzin podzielona na 10 miesięcy). Jeżeli zaś nauczyciel we wrześniu zrealizował 3 godziny doraźnych zastępstw, w październiku 4, w grudniu 6, w lutym 4, w kwietniu 4 i w maju 8, to przeciętna liczba tych godzin do czerwca włącznie wynosi 2,9 (liczba 29 godzin podzielona na 10 miesięcy). Przeciętne wynagrodzenie za godziny ponadwymiarowe i godziny doraźnych zastępstw w czerwcu wynosi 453,53 zł [(12,6 + 2,9) jako przeciętna liczba tych godzin 29,26 zł]. Krok 2: Od tej kwoty musisz odjąć wynagrodzenie wypłacone w czerwcu za faktycznie zrealizowane godziny ponadwymiarowe i godziny doraźnych zastępstw. Należne wynagrodzenie, które trzeba nauczycielowi ostatniego dnia czerwca jeszcze wypłacić w związku z urlopem wypoczynkowym, to kwota 160,93 zł (453,53 292,60). zm.) art. 39 ust. 3 i 4, art. 67 ust. 1. Rozporządzenie MEN z 26 czerwca 2001 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania wynagrodzenia oraz ekwiwalentu pieniężnego za urlop wypoczynkowy nauczycieli (Dz.U. Nr 71, poz. 737 ze zm.) 4. Rozporządzenie MENiS z 18 kwietnia 2002 r. w sprawie organizacji roku szkolnego (Dz.U. Nr 46, poz. 432 ze zm.) 2 ust. 1 i 3 ust. 1 pkt 2 i 4. 2.5. Która placówka wypłaca wynagrodzenie za urlop wypoczynkowy nauczycielowi przeniesionemu w trybie art. 18 Karty Nauczyciela? Pytanie 19: Nauczyciel został przeniesiony na podstawie art. 18 ust. 4 Karty Nauczyciela 1 października 2007 r. W której placówce powinien otrzymać średnią nadgodzin za ferie zimowe? 19

Odpowiedź: Nauczyciel powinien otrzymać wynagrodzenie za urlop wypoczynkowy w czasie ferii zimowych, uwzględniające wynagrodzenie za godziny ponadwymiarowe z wszystkich miesięcy roku szkolnego poprzedzających miesiąc rozpoczęcia urlopu w tej placówce, w której aktualnie pracuje. Przeniesienie nauczyciela do innej placówki w trybie art. 18 Karty Nauczyciela powoduje, że placówka ta staje się stroną stosunku pracy z nauczycielem. Nie rozwiązuje się jednak dotychczasowego stosunku pracy, a tylko przekazuje się do nowej placówki akta osobowe nauczyciela i inną dokumentację związaną z jego dotychczasowym zatrudnieniem. Na tej podstawie w nowym miejscu pracy możliwe jest ustalenie wysokości otrzymanego przez nauczyciela wynagrodzenia za godziny ponadwymiarowe, również za okres roku szkolnego, gdy nauczyciel pracował w dotychczasowej placówce. zm.) art. 18. Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z 28 maja 1996 r. w sprawie zakresu prowadzenia przez pracodawców dokumentacji w sprawach związanych ze stosunkiem pracy oraz sposobu prowadzenia akt osobowych pracownika (Dz.U. z 1996 r. Nr 62, poz. 286 ze zm.) 9. UWAGA! Poznaj Portal Oświatowy i skorzystaj z bazy cennych rozwiązań dla placówki oświatowej! Tylko w Portalu Oświatowym: jesteś na bieżąco ze wszystkimi zmianami w prawie; możesz indywidualnie konsultować się z ekspertami prawa oświatowego; korzystasz z bazy kilku tysięcy porad i wskazówek; masz dostęp do licznych narzędzi ułatwiających pracę! Sprawdź na www.portaloswiatowy.pl! 3. Ekwiwalent za niewykorzystany urlop wypoczynkowy 20

3. Ekwiwalent za niewykorzystany urlop wypoczynkowy 3.1. Jak obliczyć ekwiwalent za niewykorzystany urlop wypoczynkowy dla nauczycieli zatrudnionych na czas określony? Zatrudnienie krótsze niż 10 miesięcy Nauczyciel zatrudniony w szkole, w której organizacji pracy przewidziano ferie, na okres krótszy niż 10 miesięcy ma prawo do urlopu wypoczynkowego w wymiarze proporcjonalnym do określonego w umowie okresu prowadzenia zajęć. Ustalenie wymiaru urlopu wypoczynkowego dla tego nauczyciela ma przede wszystkim znaczenie dla wypłacenia ekwiwalentu pieniężnego za niewykorzystany, w związku z rozwiązaniem stosunku pracy, urlop wypoczynkowy. Nauczyciel, poza okresem ferii zimowych, nie może bowiem wykorzystać w całości urlopu wypoczynkowego. Może też się zdarzyć, że okres zatrudnienia nie będzie obejmował w ogóle ferii zimowych. Zatrudnienie przez 10 miesięcy Aby ustalić wysokość ekwiwalentu nauczycielowi zatrudnionemu w szkole na czas określony przez 10 miesięcy (czas trwania zajęć dydaktycznych), przyjmuje się, że nauczycielowi przysługuje urlop w wymiarze 56 dni. Miesiąc pracy nauczyciela zatrudnionego w szkole przez okres krótszy niż 10 miesięcy (niepełny miesiąc kalendarzowy zaokrągla się w górę do pełnego miesiąca) odpowiada 1/10 wymiaru urlopu przysługującego nauczycielowi zatrudnionemu w szkole przez co najmniej 10 miesięcy. Pytanie 20: Nauczyciel odszedł na emeryturę 31 grudnia 2009 r. Od stycznia 2010 r. został zatrudniony na umowę na czas określony do 25 czerwca 2010 r. Za ile dni należy wypłacić ekwiwalent za urlop wypoczynkowy? Odpowiedź: Nauczycielowi przysługuje urlop proporcjonalny w wymiarze 34 dni [5,6 dnia (56 dni : 10 miesięcy) 6 miesięcy = 33,6, co zaokrąglamy do pełnego wymiaru 34 dni]. Ponieważ wykorzystał z przysługującego urlopu wypoczynkowego 14 dni w czasie ferii zimowych, należy mu wypłacić ekwiwalent pieniężny za 20 dni (34 14) niewykorzystanego urlopu. zm.) art. 64 ust. 5 i art. 66 ust. 2. 3. Ekwiwalent za niewykorzystany urlop wypoczynkowy 21

3.2. Czy wypłacić ekwiwalent za niewykorzystany urlop wypoczynkowy nauczycielowi, z którym nawiązuje się kolejną umowę o pracę? W razie niewykorzystania urlopu wypoczynkowego z powodu rozwiązania stosunku pracy nauczycielowi przysługuje ekwiwalent pieniężny za okres niewykorzystanego urlopu. W praktyce zdarza się jednak często, że z danym nauczycielem bezpośrednio po rozwiązaniu stosunku pracy nawiązywana jest kolejna umowa o pracę. Karta Nauczyciela nie zawiera przepisów umożliwiających wykorzystanie urlopu nabytego w ramach starego, zakończonego już stosunku pracy w okresie trwania nowej umowy o pracę. Odwołując się jednak do ogólnych przepisów prawa pracy, można stwierdzić, że dyrektor szkoły nie ma obowiązku wypłacenia ekwiwalentu pieniężnego za niewykorzystany urlop wypoczynkowy, w przypadku gdy wspólnie z nauczycielem postanowią o wykorzystaniu urlopu w czasie kolejnej umowy o pracę zawartej bezpośrednio po rozwiązaniu poprzedniej umowy w tej samej placówce. Odstąpienie od zasady wypłacania ekwiwalentu na rzecz późniejszego wykorzystania urlopu wypoczynkowego może nastąpić tylko w szkole nieferyjnej, w której terminy urlopów się planuje. W szkołach feryjnych nieobecność nauczyciela w trakcie roku szkolnego destabilizuje pracę szkoły. Dlatego też dyrektor szkoły feryjnej nie powinien zgadzać się na wykorzystywanie urlopu wypoczynkowego w trakcie kolejnej umowy o pracę. Właściwym rozwiązaniem będzie wypłacenie ekwiwalentu. Pytanie 21: Nauczycielka zatrudniona na umowę o pracę na czas określony do 31 sierpnia 2010 r. od 12 grudnia 2009 r. do 29 marca 2010 r. przebywała na zwolnieniu lekarskim, a od 30 marca do 2 sierpnia 2010 r. na urlopie macierzyńskim. Urlop wypoczynkowy wykorzystała po urlopie macierzyńskim, tj. od 3 sierpnia do 31 sierpnia 2010 r. (29 dni). Umowa o pracę zostanie rozwiązana z upływem czasu, na który została zawarta. Czy w takiej sytuacji za pozostałą część urlopu należy wypłacić ekwiwalent pieniężny, czy udzielić tego urlopu w naturze w okresie trwania nowej umowy o pracę? Z nauczycielką została zawarta nowa umowa o pracę na czas określony od 1 września do 31 grudnia 2010 r. Odpowiedź: Ponieważ nauczycielka jest zatrudniona w szkole feryjnej, właściwym rozwiązaniem będzie wypłacenie ekwiwalentu pieniężnego za niewykorzystany, w związku z rozwiązaniem stosunku pracy, urlop wypoczynkowy. zm.) art. 66 ust. 2. Ustawa z 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy (Dz.U. z 1998 r. Nr 21, poz. 94 ze zm.) art. 171 3. 22

3.3. Jak obliczyć ekwiwalent za niewykorzystany urlop wypoczynkowy dla nauczyciela zatrudnionego na czas nieokreślony? Ustanie w trakcie roku kalendarzowego stosunku pracy nauczyciela zatrudnionego na czas nieokreślony w szkole, w której organizacji przewidziano ferie, powoduje, że wymiar urlopu wypoczynkowego, do którego nauczyciel nabywa prawo z początkiem roku kalendarzowego, ulega proporcjonalnemu zmniejszeniu do liczby miesięcy przepracowanych przez nauczyciela w danym roku kalendarzowym. Jeżeli nauczyciel nie wykorzystał przysługującego mu urlopu w okresie ferii, należy wypłacić mu ekwiwalent pieniężny za niewykorzystany urlop. Ekwiwalent przysługuje nie więcej niż za 8 tygodni, tak więc do celów ustalenia liczby dni niewykorzystanego urlopu przyjmuje się, że nauczyciel ma prawo do 56 dni urlopu w roku kalendarzowym. Wciąż masz wątpliwości? Zarejestruj się na www.portaloswiatowy.pl i znajdź odpowiedź na swoje pytanie! Pytanie 22: Czy nauczycielowi zatrudnionemu na czas nieokreślony, który odchodzi na rentę 31 kwietnia 2010 r., liczy się ekwiwa lent za urlop od września 2009 r. do kwietnia 2010 r., czyli za 8 miesięcy, czy od stycznia 2010 r., czyli za 4 miesiące? Odpowiedź: Nauczyciel przeszedł na rentę 31 kwietnia 2010 r. Oznacza to, że w 2010 r. przepracował tylko 4 mie siące. Wymiar przysługującego mu urlopu wypoczynkowego wynosi 19 dni (56 dni urlopu : : 12 miesięcy = 4,6 dnia; 4,6 4 miesiące = 18,4 dnia, co zaokrąglamy do pełnego wymiaru 19 dni). Ponieważ wykorzystał z przysługującego urlopu wypoczynkowego 14 dni w czasie ferii zimo wych, należy mu wypłacić ekwiwalent pieniężny za 5 dni (19 14) niewykorzystanego urlopu. Ustawa z 26 stycznia 1982 r. Karta Nauczyciela (Dz.U. z 2006 r. Nr 97, poz. 674 ze zm.) art. 65, art. 66 ust. 2. Ustawa z 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy (Dz.U. z 1998 r. Nr 21, poz. 94 ze zm.) art. 155 1, art. 155 3. Orzecznictwo: Uchwała SN z 10 maja 2006 r. (III PZP 3/06). 23

Nie jesteś jeszcze użytkownikiem Portalu Oświatowego? Tylko w Portalu Oświatowym: jesteś na bieżąco ze wszystkimi zmianami w prawie możesz indywidualnie konsultować się z ekspertami prawa oświatowego korzystasz z bazy kilku tysięcy porad zawsze z podstawą prawną masz dostęp do licznych narzędzi ułatwiających pracę Wejdź na www.portaloswiatowy.pl i zarejestruj się już teraz, aby skorzystać z tej wyjątkowej oferty! 70% rabat za dostęp przez pierwszy miesiąc! HPO04 www.portaloswiatowy.pl BBP 815 ISBN 978-83-269-0573-5