RAPORT Z KONSULTACJI SPOŁECZNYCH PROJEKTU GMINNEGO PROGRAMU REWITALIZACJI MIASTA SEJNY NA LATA 2017-2027 Sejny, 2017
Opracowanie powstało na zamówienie Miasta Sejny w ramach prac nad Gminnym Programem Rewitalizacji Miasta Sejny. Projekt Przemyślmy Centrum na nowo. Program Rewitalizacji Miasta Sejny na lata 2017-2027 jest współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Programu Operacyjnego Pomoc Techniczna 2014-2020. Realizacja konsultacji: Agnieszka Olender Karolina Ponczykowska dr Maciej Huculak Anna Stankiewicz Opracowanie raportu: Agnieszka Olender Karolina Ponczykowska Redakcja i skład: dr Maciej Huculak, Anna Stankiewicz Rysunki: dr Maciej Huculak Zespół koordynujący projekt w Urzędzie Miasta Sejny: (Koordynator projektu) Jolanta Bagińska (planowanie przestrzenne)
Spis treści WSTĘP... 4 PRZEDMIOT I CEL KONSULTACJI... 6 AKCJA INFORMACYJNA... 6 PRZEBIEG I FORMY KONSULTACJI SPOŁECZNYCH... 8 Protokołowane bezpośrednie spotkanie z mieszkańcami Miasta Sejny... 8 Spacer studyjny z mieszkańcami Miasta Sejny w granicach obszaru zdegradowanego... 10 Składanie uwag wniosków i opinii w formie pisemnej... 13 Załączniki... 18 3
WSTĘP Miasto Sejny opracowuje Gminny Programu Rewitalizacji Miasta Sejny na lata 2017 2027 (GPR). Zgodnie z Ustawą o rewitalizacji z dnia 9 października 2015 r. (Dz. U. poz. 1777) konsultacje prowadzone są na każdym etapie przygotowywanego Programu. Niniejszy raport obejmuje III etap konsultacji prowadzonych na etapie konsultacji projektu Gminnego Programu Rewitalizacji dla miasta Sejny na lata 2017 2027 tj. konsultacje projektu GPR. I etap konsultacji obejmował konsultacje społeczne projektu uchwały wyznaczającej obszar zdegradowany i obszar rewitalizacji. W tym celu przeprowadzono badania i analizy, których celem było wskazanie obszarów, charakteryzujących się koncentracją problemów społecznych oraz gospodarczych i/lub przestrzenno-funkcjonalnych i/lub środowiskowych i/lub technicznych. Diagnoza została sporządzona zgodnie z wytycznymi zawartymi w Ustawie o rewitalizacji z dnia 9 października 2015 r. (Dz. U. poz. 1777). Na jej podstawie został wyznaczony obszar zdegradowany i obszar rewitalizacji. Następnie Burmistrz Miasta Sejny przeprowadził konsultacje społeczne projektu uchwały w sprawie wyznaczenia obszaru zdegradowanego i rewitalizacji. Przedmiotem I raportu było dostarczenie kompleksowej informacji z przebiegu konsultacji społecznych projektu uchwały w sprawie wyznaczenia obszaru zdegradowanego i obszaru rewitalizacji na terenie Miasta Sejny oraz zaprezentowanie uwag i opinii, które wpłynęły od mieszkańców. II etap obejmował partycypacyjny proces tworzenia GPR dla miasta Sejny. Działania przeprowadzone na tym etapie konsultacji społecznych były jednym z podstawowych etapów tworzenia Gminnego Programu Rewitalizacji, ponieważ realizowały kluczową zasadę tworzenia programu, tj. zasadę partycypacji społecznej w trakcie procesu przygotowania, realizacji i oceny rewitalizacji na terenie miasta. Celem partycypacji społecznej określonym wprost w Ustawie z dnia 9 października 2015 r. o rewitalizacji (Dz. U. poz. 1777) jest przygotowanie, prowadzenie i ocena rewitalizacji w sposób zapewniający aktywny udział interesariuszy, w tym poprzez uczestnictwo w konsultacjach społecznych. Na II etapie konsultacji zostały zastosowane między innymi następujące techniki partycypacyjne: kawiarenki obywatelskie, debata z udziałem eksperta zewnętrznego, warsztaty przyszłościowe. W trakcie podejmowane były również działania o charakterze informacyjnym i edukacyjnym takie jak: wydarzenia w przestrzeni miejskiej (happeningi), konkurs plastyczny dla dzieci. 4
III etap to etap konsultacji społecznych przygotowanego projektu Gminnego Programu Rewitalizacji Miasta Sejny na lata 2017 2027. 5
PRZEDMIOT I CEL KONSULTACJI Celami konsultacji społecznych projektu Gminnego Programu Rewitalizacji Miasta Sejny na lata 2017 2027 było: przybliżenie mieszkańcom Sejn projektu Gminnego Programu Rewitalizacji Miasta Sejny na lata 2017 2027, przybliżenie mieszkańcom Sejn istoty procesów rewitalizacji oraz możliwości jakie daje rewitalizacja (działanie informacyjno-edukacyjne), pozyskanie wniosków, uwag i opinii odnośnie projektu programu, a także uwag do poszczególnych pomysłów na przedsięwzięcia. Ponadto konsultacje były również okazją do podjęcia działań informacyjnych i edukacyjnych. Konsultacje społeczne projektu Gminnego Programu Rewitalizacji Miasta Sejny na lata 2017 2027 zostały przeprowadzone na podstawie Zarządzenia Nr 78/2017 Burmistrza Miasta Sejny z dnia 11 lipca 2017 r. w sprawie przeprowadzenia konsultacji społecznych projektu Gminnego Programu Rewitalizacji Miasta Sejny na lata 2017 2027 (załącznik nr 1). Konsultacje trwały w terminie od 26 lipca 2017 do 10 sierpnia 2017 i prowadzone były z mieszkańcami miasta Sejny. Konsultacje społeczne poprzedzone były akcją informacyjną prowadzoną w terminie od 12 lipca do 25 lipca 2017 r. Uwagi złożone w trakcie akcji informacyjnej traktowane były jako złożone w trakcie konsultacji. AKCJA INFORMACYJNA Informacja o planowanych konsultacjach społecznych została rozpowszechniona poprzez: Publikację informacji o procesie tworzenia Gminnego Programu Rewitalizacji na stronie internetowej Urzędu Miasta Sejny www.um.sejny.pl. wraz z plakatem, Akcja plakatowa obejmująca zarówno ogólnodostępne słupy i tablice informacyjne, jak również wybrane instytucje publiczne, Na tablicy ogłoszeń Urzędu Miasta Sejny ogłoszenie o konsultacjach (załącznik nr 3), Przekazanie informacji drogą elektroniczną Radnym Miasta Sejny, Przesłanie informacji drogą elektroniczną organizacjom pozarządowym w Sejnach. Załącznik nr 3 6
Rysunek 1. Plakat informujący o konsultacjach Gminnego Programu Rewitalizacji Miasta Sejny na lata 2017-2027. 7
PRZEBIEG I FORMY KONSULTACJI SPOŁECZNYCH III etap konsultacji obejmował następujące formy konsultacji: protokołowane bezpośrednie spotkanie z mieszkańcami, spacer studyjny z mieszkańcami Sejn, składanie uwag, wniosków i opinii w formie pisemnej. Protokołowane bezpośrednie spotkanie z mieszkańcami Miasta Sejny Termin spotkania: Spotkanie odbyło się w dniu 27 lipca 2017 o godzinie 16.30 w Sali narad Urzędu Miasta w Sejnach. Spotkanie poprowadzili dr Maciej Huculak SH Consulting oraz Agnieszka Olender - Ośrodek Wspierania Organizacji Pozarządowych w Białymstoku. W spotkaniu uczestniczył przedstawiciel UM Sejny w osobie koordynatora ds. rewitalizacji pani. W spotkaniu wzięły udział 4 osoby. W trakcie spotkania przedstawiono mieszkańcom etapy powstawania programu, stosowane w trakcie działania partycypacyjne oraz finalny projekt Gminnego Programu Rewitalizacji Miasta Sejny na lata 2017 2027 zawierający pomysły na różnego typu przedsięwzięcia. Gminny Program Rewitalizacji składa się z następujących elementów: Szczegółowa diagnoza obszaru rewitalizacji Analiza SWOT Wizja i cele działań rewitalizacyjnych Opis przedsięwzięć rewitalizacyjnych Szacunkowe ramy finansowe System wdrażania programu w tym system monitorowania Mechanizm włączania interesariuszy W programie ujęto następujące przedsięwzięcia rewitalizacyjne: 1. Renowacja wraz z termomodernizacją zabytkowego Ratusza. 2. Remont i wyposażenie Ośrodka Kultury w Sejnach. 3. Stworzenie przestrzeni przyjaznej mieszkańcom w centrum miasta Sejny. 4. Strefa rekreacji na przy ulicy Parkowej oraz ulicy Jerzego Grodzieńskiego. 5. Termomodernizacja budynków komunalnych w Sejnach. 6. Odbudowa Sukiennic Sejneńskich. 7. Rewitalizacja Centrum Miasta Sejny. 8. Utworzenie CIS zintegrowana pomoc dla bezrobotnych z terenu miasta Sejny. 9. Organizacja spotkań i szkoleń dla osób uzależnionych z terenu miasta. 10. Renowacja Pałacu Biskupiego w Sejnach. 11. Rewitalizacja podwórek i przestrzeni międzyblokowych na terenie centrum. 12. Rewitalizacja kulturalna Śródmieścia poprzez imprezy plenerowe. 13. Integracja i aktywne działania szansą na zmianę. 8
14. Pokolorujmy Sejny. 15. Mała przestrzeń duża aktywność, rewitalizacja placu przy Powiatowym Urzędzie Pracy w Sejnach. 16. Co dzień naprzód. 17. Wykonanie sieci cieplnej wraz z przyłączami do budynków. 18. Poprawa bezpieczeństwa i jakości infrastruktury komunikacyjnej. 19. Modernizacja i uzupełnienie podstawowej infrastruktury sieciowej. 20. I love Marycha. W trakcie spotkania zgłoszono dwie uwagi: L.p. Treść uwagi Odpowiedź Podłączenie do kanalizacji budynku przy ulicy Strażackiej 1 w Sejnach. Mieszkańcy tego budynku (komunalnego) nie są podłączeni do kanalizacji miejskiej chociaż ulica Strażacka 1. jest wyposażona w sieć kanalizacyjną. Co więcej brak jest również instalacji sanitarnej w budynku. Mieszkańcy wynoszą nieczystości do dołu kloacznego zlokalizowanego na podwórku tej nieruchomości. Stworzenie w Sejnach ośrodka rekolekcyjno leczniczego 2. wykorzystującego do leczenia dietę eliminacyjną post. Źródło: opracowanie własne. Zapisy GPR uzupełniono o działania związane z uzupełnieniem i modernizacją infrastruktury sieciowej, w tym kanalizacji sanitarnej Zapisy GPR dot. przedsięwzięć uzupełniających poszerzono o wnioskowane działania w zakresie szeroko rozumianych działań kulturalnych 9
Spacer studyjny z mieszkańcami Miasta Sejny w granicach obszaru zdegradowanego Spacer rozpoczął się w dniu 27 lipca 2017 r. o godzinie 15.00 pod Ośrodkiem Kultury w Sejnach. Oprócz prowadzących na spacer przyszło 2 mieszkańców Sejn. Celem spaceru było zaprezentowanie projektu Gminnego Programu Rewitalizacji Miasta Sejny na lata 2017-2027 oraz uzyskania pogłębionych opinii na temat przedsięwzięć w nim ujętych. Spostrzeżenia ze spaceru: Miejsce nr 1: Dworzec PKS w Sejnach - nierówna nawierzchnia chodników, tylko zadaszenie na przystankach nie stanowi ochrony przed deszczem dla oczekujących podróżnych. Metalowe części konstrukcji wiat są odrapane, wymagają odnowienia. W tej okolicy padło od jednego z uczestników pytanie o plany Miasta dotyczące terenu, na którym usytuowane są budynki handlowe w okolicy dworca. Obiekt 2: Pomnik Braterstwa Broni w pobliżu Urzędu Miasta - prawdopodobnie zapisy ustawy o dekomunizacji będą przesłanką do jego usunięcia 10
Obiekt 3: Park między ul. Piłsudskiego i ul. Ogrodową - poza ławeczkami i brzydką fontanną (nie działa) nie ma nic, co nie zachęca do spędzenia tam choćby chwili, dodatkowo odstraszają od tego miejsca zasiadający na ławkach mężczyźni, którzy- zdaniem uczestników konsultacji - "zawłaszczyli ten teren" 11
Pusty basen wokół fontanny nasuwa wniosek, że fontanna nie działa od dłuższego czasu Obiekt 4: Kaplica Świętej Agaty i otoczenie kaplicy - obiekt zabytkowy, mógłby być atrakcją turystyczną i miejscem modlitwy dla mieszkańców, ale najczęściej jest zamknięty. Miasto niedawno usankcjonowało ten teren jako swoją własność, porządkuje otoczenie kaplicy. Nierówne płytki chodnikowe utrudniają przejście, szczególnie osobom starszym, niepełnosprawnym ruchowo. Uczestnicy spaceru uzyskali informacje na interesujące ich zagadnienia związane z Gminnym Programem Rewitalizacji Miasta Sejny na lata 2017-2027. Jeden z uczestników zasugerował potrzebę stworzenia w Sejnach ośrodka leczącego dietą eliminacyjną postem. 12
Na zakończenie prowadzący zwrócili uwagę, na możliwość złożenia uwag konsultacyjnych do Programu. Składanie uwag wniosków i opinii w formie pisemnej Składanie uwag wniosków i opinii w formie pisemnej na Formularzu konsultacyjnym (załącznik nr 2). Formularze można było składać bezpośrednio w Sekretariacie Urzędu Miasta Sejny, za pośrednictwem poczty tradycyjnej oraz elektronicznej w terminie od 12 lipca do 10 sierpnia 2017 roku. W terminie konsultacji wpłynęły 2 formularze konsultacyjne. Dotyczyły one: Lp. Data wpływu uwagi Zgłaszający uwagę (imię i nazwisko, instytucja) Treść uwagi Odpowiedź 27.07.2017 Grażyna Jadwiga Radziwiłko Wybudowanie pawilonów usługowych Działania takie nie są planowane w ramach działań zapisanych w GPR. 27.07.2017 Grażyna Jadwiga Radziwiłko Wybudowanie budynków mieszkalnych typu TBS ewentualnie deweloperskie na placu przy ul. Parkowej 1 (za pocztą) oraz przy ul. Piłsudskiego (obecnie zniszczona kamienica własność prywatna) Kompleksowa modernizacja zabudowy mieszkaniowej w kwartale ul. Zawadzkiego- Konarskiego-Piłsudskiego jest planowana w ramach przedsięwzięć podstawowych GPR. Działania zmierzające 27.07.2017 Grażyna Jadwiga Radziwiłko Utworzenie małej przytulnej kawiarenki w ciągu kamieniczek przy ul. Piłsudskiego do utworzenia kawiarenki są planowane w ramach przedsięwzięć uzupełniających GPR. Działania dotyczące uporządkowania cmentarza 27.07.2017 Grażyna Jadwiga Radziwiłko Przejęcie od Parafii cmentarza św. Jerzego i przeznaczenie go na park miejski typu rekreacyjnego. św. Jerzego są planowane w ramach przedsięwzięć uzupełniających GPR dotyczących przestrzeni publicznych. Opracowanie powstało na zamówienie Gminy Miasto Sejny - Powinno być Zmieniono na zamówienia Miasta Sejny 13
Projekt "Przemyślmy Centrum od Nowa. Gminny Program Rewitalizacji Miasta Sejny 2017-2027 - Powinno być: projekt Przemyślmy Centrum od Nowa. Program Rewitalizacji Miasta Sejny 2017-2027" Zmieniono Numeracja jest błędna w kilku miejscach Poprawiono Badania kameralne przeprowadzone w oparciu o zebrany materiał faktograficzny (dane statystyczne, informacje i dane udostępnione przez Urząd Miejski i in.). - Powinno być: udostępnione przez Urząd Miasta Rysunek 2.2.2. Obszar zdegradowany i rewitalizacji w Sejnach - Na mapie naniesiono nazwy starych ulic, które zostały zmienione Rysunek 2.2.1. Obszary kryzysowe w sferach: społecznej, gospodarczej, środowiskowej, przestrzennofunkcjonalnej i technicznej w Sejnach w 2016 r. - Na mapie naniesiono nazwy starych ulic, które zostały zmienione Prężnie działające instytucje kulturalne, w tym: Sejneński Ośrodek Kultury, Fundacja Pogranicze, Stowarzyszenie Kultury Litewskiej. - Powinno być: Ośrodek Kultury w Sejnach, Fundacja im. pa. Antanasa Baranauskasa Dom Litewski" 4.3. Strategia Rozwoju Miasta Sejny - Nie ma obowiązującej strategii więc skąd wzięły się cele? Zmieniono Nieuwzględniono. Nazwy ulic znajdują się na podkładzie jakim jest mapa topograficzna w skali 1:10 000 (układ 1992) i nie ma możliwości ich zmiany. Nieuwzględniono. Nazwy ulic znajdują się na podkładzie jakim jest mapa topograficzna w skali 1:10 000 (układ 1992) i nie ma możliwości ich zmiany. Zmieniono Zaprezentowane cele pochodziły ze Strategii, która przestała obowiązywać. Usunięto opis powiązań. 14
6.1 Podstawowe przedsięwzięcia rewitalizacyjne - Brak zadania: zagospodarowaniu bulwarów nad Marycha, które będą łączyły się w spójną całość z obszarem Błoni przy klasztorze 6.2. Charakterystyka pozostałych przedsięwzięć rewitalizacyjnych - Brak wielu pomysłów na przedsięwzięcia wypracowanych podczas warsztatów i spotkań z mieszkańcami. Brak informacji dot. remontów zasobów spółdzielni mieszkaniowej czy gospodarki wodno-kanalizacynej. Tabela 7.3.1 Powiązania celów i przedsięwzięć rewitalizacyjnych podobszaru Centrum 1. - Czy na pewno utworzenie CIS, stworzenie miejskiej przestrzeni, wykonanie sieci ciepłowniczej oraz remont OK i renowacja Ratusza rozwiążą wszystkie problemy Miasta Zaplanowana struktura zarządzania GPR Miasta Sejny na lata 2017-2027 - Struktura zarządzania jest nie dostosowana do warunków urzędu Miasta Sejny -wyłączenie Sekretarza 7.3.4. Komplementarność źródeł finansowania - Środki prywatne czy wyczerpany jest zakres możliwych środków? To samo dot. środków Miasta oraz innych źródeł finansowania m. in. z Programów Współpracy Transgranicznej czy Programu Europa dla Obywateli, LGD, LGR itp. 9.2. Struktura zarządzania realizacją Gminnego Programu Rewitalizacji - Poziom zaplanowanej struktury jest Uzupełniono o przedsięwzięcie I LOVE Marycha Uzupełniono Uzupełniono Zmieniono Uzupełniono Zmieniono 15
nieakceptowalny dot. to przede wszystkim pełnomocnika ds. rewitalizacji. Przedstawiciele mieszkańców (min.3) - czy ten poziom jest konieczny? 9.4. Koszty zarządzania GPR - Arsenał zaplanowanych środków jest niedostosowany do trudnej sytuacji finansowej Miasta Sejny 9.5. Ramowy harmonogram realizacji Programu - Realizacja działań aktywizujących i przygotowujących interesariuszy do dalszych działań jakie to działania? Przygotowanie działań w tym w ramach RPOWP 2014-2020, w tym opracowywanie dokumentacji technicznych- tylko do 2019 roku? Realizacja działań rewitalizacyjnych w tym w ramach RPOWP 2014-2020 - tylko do 2020? Podsumowanie działań realizowanych w perspektywie 2014-2020 wraz z publiczną debatą- debata jest obligatoryjna? Przygotowanie UM i intersariuszy do działań rewitalizacyjnych w ramach perspektywy UE po 2020- co obejmują te działania? Realizacja działań rewitalizacyjnych w tym w ramach RPOWP po 2020- skąd wiadomo że PROWP będzie po 2020? - 10. System monitorowania i oceny gminnego programu rewitalizacji - Zadania operatora są nieadekwatny przy założeniu, ze niezbędny jest także Pełnomocnik ds. rewitalizacji. Tabela 10.1. Podmioty włączone w procesy monitoringu - Zbyt szeroki Zmieniono Zmieniono Zmieniono Monitoring uproszczono, pozostał zaproponowany 16
Źródło: opracowanie własne. poziom włączenia podmiotów w monitoring. Zjawiska podlegające monitoringowi - arsenał środków nie jest przystosowany do realiów małego miasta Sejny -czy to jest obligatoryjny poziom? Tabela 10.2. Dane do ewaluacji i oceny programu. - Brak założonych realnych i mierzalnych wskaźników zakres dotyczący ewaluacji programu Dodano Tabelę 10.1 z mierzalnymi wskaźnikami do rocznego monitoringu. 17
Załączniki 1. Zarządzenie Nr 78/2017 Burmistrza Miasta Sejny z dnia 11 lipca 2017 r. w sprawie przeprowadzenia konsultacji społecznych projektu Gminnego Programu Rewitalizacji Miasta Sejny na lata 2017 2027 2. Formularz konsultacyjny 3. Ogłoszenie o konsultacjach społecznych 18
Załącznik nr 1 19
20
Załącznik nr 2 21
Załącznik nr 3 22