CIP Eco-Innowacje - Konkurs 2012: Projekty Powielenia Rynkowego Jak napisać dobry wniosek? Izabela Ratman-Kłosińska, BPK/ Instytut Ekologii Terenów Uprzemysłowionych Opracowano na podstawie prezentacji Fabio Leone, Astrid Geiger i Beatriz Yordi z EACI, Komisja Europejska Gottfrieda Lamers - Ewaluatora projektów z Austrii Dzień informacyjny Programu CIP Ekoinnowacje, IETU, Katowice, 17 maja 2012
Od czego zacząć? Od dobrego pomysłu odpowiadający celom programu CIP Ekoinnowacje Uważnego przeczytania ogłoszenia o konkursie i dokumentacji uzupełniającej dokumentów konkursu: Frequently Asked Questions (9 str) Przewodnik aplikanta (40 stron) Znalezienia formularzy wniosku dostęp i aplikacja tylko online przez system EPSS Numer PIC participant identification code 2
Z jakich części składa się wniosek? Należy opracować wszystkie części wniosku w systemie EPSS Część A: Informacje administracyjne Część B:Opis pracy Część C: Budżet i wskaźniki Aneksy Listy intencyjne Dokumenty prawne UWAGA!!! Dobry wniosek musi dostarczyć wystarczających odpowiedzi na wszystkie pytania odpowiadające kryteriom oceny! Należy zachować strukturę formularzy wniosku, szczególnie części B i C 3
Opis pakietów pracy Pakiety Pracy stanowią główny element opisu działań Mają narzuconą strukturę Nazwa/ Numer/ Lider Pakietu/ Okres realizacji Role i wkład każdego z partnerów w tym liczba godzin Uzasadnienie kosztów podwykonawca, sprzętu, itp Opis Pakietu Zdania Produkty (Deliverables) 4
Obowiązkowe Pakiety Trzy Pakiety są obowiązkowe: Zarządzanie (Management) Wykorzystanie wyników projektu i biznes plan Upowszechnianie informacji o projekcie w tym zadania narzucone na prośbę EACI Do uzupełnienia pozostają Pakiety Techniczne (własny pomysł na realizację zadań technicznych) 5
Wymagane wskaźniki (formularz xls w Części C) Poprawiona efektywnośćśrodowiskowa Emisja CO 2 Emisja pyłów Liczba ton odpadów zawróconych ze składowiska Lepsze wykorzystanie zasobów naturalnych Efektywność wykorzystania zasobów Ograniczone zużycie wody Energia z OZE i efektywność energetyczna Efektywność ekonomiczna/powielenie rynkowe Wielkość rynku w mln Euro Liczba start up-ów Efekt dźwigni / spodziewane zyski Patenty 6
Wskaźniki rezultatu/oddziaływania SMART Specific, Measurable, Achievable, Realistic, Timebound Konkretne, mierzalne, możliwe do uzyskania, realistyczne, osiągalne w określonym przedziale czasowym Wartości absolutne i/lub relatywne, przewidziane do uzyskania na koniec projektu i 2 lata po jego zakończeniu Przykład : Redukcja emisji CO 2 o 10Mt zrzut azotu zmniejszony o 55% 60% w porównaniu z konwencjonalnymi technologiami Zużycie wody zmniejszone o 5000m³ Trzeba się zastanowić jak te wskaźniki zmierzyć i koniecznie opisać to jako zadanie (task) projektu 7
Jak ocenia się wnioski? Uczciwy system oceny wszystkich wniosków: W oparciu o kryteria ogłoszone w konkursie Ocena jest tajna, bez konfliktów interesu Niezależni eksperci zewnętrzni Przejrzystość procesu: Każdy wnioskodawca otrzymuje wynik oceny wraz z uzasadnieniem ekspertów do każdego kryterium oceny i liczbą uzyskanych punktów Każdy wniosek podlega czterem następującym po sobie etapom oceny względem kryteriów: Kwalifikowalności (tak/nie) Wykluczenia (tak/nie) Wyboru (tak/nie) Przyznania (punkty i progi) 8
Konkurs 2012: Niektóre kryteria kwalifikowalności Każda osoba prawna posiadająca siedzibę w jednym z następującym państw: 27 Państw Członkowskich UE Islandia, Lichtenstein, Norwegia Plus (pod warunkiem, że obowiązuje MoU): Albania Chorwacja Macedonia Izrael Czarnogóra Serbia Turcja Inne kraje w zalezności od porozumień bilateralnych Docelowy beneficjent: małe i średnie przedsiębiorstwa Formalnie wystarczy jeden partner ale konieczne wykazanie europejskiej wartości dodanej (kryterium) 9
Konkurs 2012: Kryteria Wyboru i Wykluczenia Wnioskodawcy muszą wykazać, że posiadają możliwości FINANSOWE do realizacji projektu. Konieczność złożenia bilansu (nie dotyczy organizacji publicznych) => TAK lub NIE Wnioskodawcy muszą wykazać, że posiadają odpowiednie możliwości TECHNICZNE żeby zrealizować projekt. Informacja o kluczowym personelu, opis organizacji, dotychczasowe doświadczenia itp. => TAK lub NIE Wnioskodawcy muszą podpisać oświadczenie, że nie są w stanie upadłości itp. 10
Konkurs 2012: Kryteria Przyznania W przypadku każdego z kryteriów konieczne jest uzyskanie minimalnej wymaganej oceny progowej (x z 10) i całościowej oceny progowej co najmniej 34 pkt Zasadność projektu (7 na 10): zgodność z priorytetami konkursu i politykami środowiskowymi, innowacyjność rozwiązania, zasadnicze korzyści środowiskowe i dla MSP Jakość proponowanych działań (6 na 10): Sensowność i spójność projektu pod względem technicznym Oddziaływanie na grupę docelową (6 na 10): Replikacja rozwiązania w trakcie i po zakończeniu projektu, wykorzystanie wyników i podejście biznesowe Budżet i efektywność ekonomiczna (6 na 10): odpowiedni poziom pracochłonności w zadaniach i podziale na partnerów, uzasadnienie kosztów w szczególności na zakup sprzętu oraz współfinansowanie Europejska wartość dodana (6 na 10) 11
Konkurs 2012: Kryterium zasadności (próg 7/10) Znaczenie działania w odniesieniu do polityk UE: Wymień odpowiednie wytyczne UE i normy Innowacja i ryzyko technologiczne : Opisz stan wiedzy i wyniki uzyskane dla prototypu Opisz podejście do kwestii IPR Korzyści i efekty środowiskowe : Odnieś rezultaty projektu do sytuacji w UE Wskaźniki muszą być przekonywujące! W sposób jasny odnieś się do grupy docelowej MSP : Kryterium formalne ale ważne by je opisać Podać który partner to MSP 12
Formularz B2 Opis techniczny ze stanem zaawansowania Opis technologii, produktu lub procesu z uwzględnieniem aspektów innowacyjnych Unikaj nadmiernej szczegółowości (równań chemicznych, itp.) Opisz badania wstępne i ich wyniki, istniejące prototypy lub wcześniej wykonane badania w warunkach rzeczywistych wraz z wynikami Udowodnij że proponowane rozwiązanie działa i że ryzyko technologiczne jest małe Opisz podobne rozwiązania dostępne na rynku i konkurencję Podaj np.strony internetowe konkurentów Opisz możliwe ryzyka technologiczne i ekonomiczne Zadaj pytania i na nie odpowiedz Opisz proponowane rozwiązania IPR, istniejące lub planowane patenty Upowszechnianie jest istotne ale nie powinno być w konflikcie do IPR Konieczne zagwarantowanie EACI praw do wolnego korzystania z rezultatów projektu Zamieść schemat dotyczący proponowanego innowacyjnego rozwiązania (procesu, materiału, produktu) ilustrujący bilans materiałowy i energetyczny Maximum 4 strony 13
Kryterium 2 Jakość wniosku ( próg 6/10) Struktura, przejrzystość, spójność opisu projektu : Upewnij sięże stosujesz tą samą numerację dla partnerów w całym wniosku. Wpisz właściwe informacje we właściwej części wniosku (powtórzenia są OK. ale nie kopiuj- wklej) Podziel projekt na logiczne pakiety pracy Pakiety zarządzanie, upowszechnianie oraz biznes plan są obowiązkowe! Skład konsorcjum, umiejętności i rola parterów w projekcie : Kto co robi i dlaczego! Wstaw diagram Zarządzanie i koordynacja: Kto odpowiada za jakie zadania. Kto jest winny! 14
Kryterium 3: Oddziaływanie na grupę docelową i potencjał powielenia (próg 6/10) Opisz potencjał powielenia rynkowego rozwiązania ( do zastosowania przez inne firmy lub w innych krajach) Udowodnij poprzez udział odpowiednich parterów lub listy intencyjne włącz krajowe/europejskie grupy interesu (np. stowarzyszenia producentów) Dobrze oceń rynek i opisz istniejące bariery rynkowe dla rozwiązania Nazwij problemy po imieniu Określ prawdopodobieństwo niepowodzenia. Jak nie podasz przykładów to eksperci oceniający zrobią to za ciebie l! Jakość proponowanego podejścia do wykorzystania wyników : Czy rzeczywiście możesz uzyskać zaplanowane we wniosku rezultaty europejskie przy pomocy zaproponowanych metod upowszechniania? Strona internetowa może nie być wystarczająca! 15
Potencjał powielenia i wykorzystania (1) Nie ma jednego sposobu jak uzyskać dobry efekt powielenia rynkowego ale istnieje wiele dobrych sposobów do wykorzystania : GlassPlus (płytki podłogowe z TV), TiLeather (buty ze skóry bez zastosowania chromu), Nastocer (płytki podobne do naturalnego kamienia z odpadów z przemysłu ceramicznego) i wiele innych - produkty są bezpośrednio sprzedawane konsumentom Sterilis: maszyna do sterylizacji w trakcie procesu pakowania sprzedaż producentom żywności WEEE trace: proces lepszego wykrywania strumieni odpadów eletronicznych zastosowany w 80 centrach zbiórki złomu 16
Potencjał powielenia i wykorzystania (2) NUMIX: Przygotowane porozumienie biznesowe z konkretnym dużym producentem cementu w celu zastosowania granulatu na bazie plastiku z recyklingu jako dodatku do cementu RUCONBAR: Transfer rozwiązania (wykorzystanie zużytych opon jako ekranów przeciwdźwiękowych) z Chorwacji do krajów bałkańskich, możliwy transfer do innych sektorów (jako podkłady kolejowe) Greenbottle: porozumienie z Walmart i Asda do zastosowania butelek we wszystkich sklepach tych sieci w UK 17
Formularz B 3: Rynek i uwarunkowania brzegowe Potencjalny rynek wdrożenia Dla firmy dla technologii Zidentyfikowane bariery rynkowe dla proponowanego rozwiązania Zapotrzebowanie rynku/ wyniki analizy rynkowej Wykorzystaj dokumenty UE Uwarunkowania prawne i polityczne w krajach w których realizowany jest projekty i jak wpływają na wdrożenie wyników projektu Wskaż przynajmniej przepisy prawne w swoim kraju! Maximum 3 strony 18
Formularz B 4: Wdrożenie wyników projektu Strategia marketingowa / biznes plan / przewidywany zwrot kosztów inwestycji W odniesieniu do roku okresu realizacji projektu perspektywy 10 lat Możliwość transferu i replikacji To twoje działanie i nie oczekuj że inni podejmą działania w reakcji na Twój projekt Grupy docelowe i głowni aktorzy Wykorzystanie wyników projektu w trakcie oraz po zakończeniu projektu Jak zapewnisz kontynuację? Maximum 2 strony 19
Kryterium 4: Budżet i efektywność ekonomiczna (próg 6/10) Odpowiednie oszacowanie pracochłonności, wycena i podział środków między parterów: Typowy poziom dofinansowania z KE do projektu około 800.000 Unikaj parterów-alibi dla wykazania partnerstwa Jaki personel zatrudniasz dyrektor firmy nie zrobi wszystkiego w projekcie sam Odpowiednio oszacuj budżet dla poszczególnych kategorii kosztów a w szczególności dla sprzętu : Czy pieniądze idą na realizację pomysłu czy na zakup sprzętu? Czy topowy projektant wnosi coś rzeczywiście do projektu? Spójność i przejrzystość schematu współfinansowania : Niektóre formularze generowane są automatycznie na podstawie informacji wprowadzanej w innej części wniosku Kto finansuje pozostałe 50 % - i dlaczego? 20
Formularz B7: źródła współfinansowania Finansowanie projektu ze środków podatników UE musi być uzasadnione Dlaczego pieniądze KE a nie środki lokalne/regionalne/krajowe? Jeśli planujesz wraz z partnerami zainwestować własne środki, uzasadnij dlaczego Ponieważ oczekujesz przychodu? Jeśli przewidujesz dofinansowanie ze źródeł zewnętrznych, uzasadnij dlaczego strona trzecia jest zainteresowana dofinansowaniem. Jasno przedstaw stan negocjacji Wytłumacz i udokumentuj to np. poprzez list intencyjny lub podpisany formularz Nie pomyl się: współfinansowanie oznacza zaangażowanie środków własnych Bądźświadom zasad naliczania amortyzacji Inwestycje są dopuszczalne w projekcie Sam musisz sfinansować koszt sprzętu niekwalifikowalnego Potrzeba dodatkowego współfinansowania może wyniknąć w trakcie negocjacji 21
Przychód a zysk Przychód np. wygenerowany ze sprzedaży ekoinnowacyjnego projektu w trakcie realizacji projektu może być wykorzystany jako współfinansowanie ale nie można generować zysku 22
Kryterium 5: Europejska wartość dodana (próg 6/10) Nie ma formalnego wymogu budowania konsorcjum międzynarodowego. Jednak trzeba wykazać europejską wartość dodaną jako jedno z kryteriów oceny : Wartość wygenerowana przez projekt jako przedsięwzięcie europejskie w odniesieniu do projektu lokalnego, krajowego, regionalnego Europejski wymiar barier rynkowych Poziom współpracy europejskiej w projekcie 23
Kryterium 5: Europejska wartość dodana (próg 6/10) Uzasadnienie poziomu europejskiego : Dlaczego projekt pasuje do programu CIP? Bo sprawdziłeś już FP 7, LIFE+, ETC, FS Czy oddziałuje na więcej niż 1 kraj? Merytorycznie a nie dlatego że kogoś znasz w innym kraju Europejski wymiar barier rynkowych: Jak poradzić sobie z różnymi przepisami i standardami krajowymi? Normy produkcji w sektorze spożywczym Wkład projektu w poprawę konkurencyjności gospodarki unijnej : Czy to rozwiązanie ma szanse na rynku światowym? Czy masz wiedzę na temat potrzeb rynku amerykańskiego lub japońskiego? 24
Formularz B8: Europejska wartość dodana Jakie są korzyści z podejścia do zagadnienia na poziomie europejskim? Nie Twoja korzyść finansowa Zły przykład:ponieważ nie mamy krajowych źródeł finansowania! Dlaczego na poziomie europejskim problem będzie lepiej rozwiązany Europejski wymiar barier rynkowych i jak zostaną one przezwyciężone Dlaczego wybrałeś takie a nie inne kraje? Poziom współpracy europejskiej w projekcie Konieczny- poprawia projekt dobrze go mieć Zły przykład : ponieważ dostaniemy dodatkowe punkty Maximum 1 strona 25
Realistyczny budżet! Bezpośrednie koszty personelu koszty godzinowe zgodne z rzeczywistymi wynagrodzeniami (paski wypłat) + opłaty socjalne Bądź pewny że potrafisz potwierdzić koszty osobowe (kopie pasków wypłat) Sprzęt i infrastruktura (amortyzacja ale tylko tych części, które dotyczą działań innowacyjnych) Podwykonawstwo - kontrakty dla specjalistów, nie wolno podzlecać tzw. zadań głównych max. 35% całkowitych kosztów kwalifikowanych Spotkania i podróże rozsądny budżet ( nowość zryczałtowane koszty w wys. 4% budżetu partnerów) Inne koszty bezpośrednie (nie: elektryczność i gaz) Koszty pośrednie ryczałt 7% całkowitych kosztów kwalifikowanych projektu 26
Sprzęt i infrastruktura Jasny opis każdego elementu sprzętu i infrastruktury Sprzęt trwały wtedy gdy jest to wymagane działaniami projektu nie wolno kupować standardowego sprzętu biurowego Obejmuje tylko część amortyzacji sprzętu, który: Jest niezbędny do realizacji zadań i bezpośrednio związany z innowacyjną częścią działań w projekcie Amortyzacja proporcjonalna do długości trwania projektu/działania Wysokość odpowiadająca rzeczywistemu użytkowaniu na potrzeby projektu Zakup musi być ujęty w spisie środków trwałych koordynatora lub partnera zgodnie z obowiązującymi zasadami księgowymi 27
Co zrobić żeby wniosek był dobrze napisany I Udziel odpowiedzi na wszystkie kryteria przyznania Zaprezentuj jasny obraz tego co chcesz zrobić i jak to zrobisz Wykaż aspekt biznesowy i opis rynku już w czasie realizacji projektu Prezentuj procesy za pomocą czytelnych schematów Planuj czas realizacji zadań w sposób realistyczny weź pod uwagę czas niezbędny do uzyskania koniecznych zezwoleń (środowiskowych/budowlanych) 28
Co zrobić żeby wniosek był dobrze napisany II Prezentuj wymierne dane! Wyrażaj postęp realizacji projektu za pomocą tabeli wskaźników: cele mają być realistyczne ale ambitne Dobrze oszacuj nakłady pracy poszczególnych partnerów i na całe pakiety pracy Dobrze uzasadnij dobór partnerów i podwykonawców oraz wykaż, że podział zadań i rola w projekcie odpowiada ich umiejętnościom Upewnij się, że załączyłeś wszystkie pliki do wniosku 29
Czego nie robić żeby wniosek był dobrze napisany Nie zgłaszaj projektu badawczego Nie zgłaszaj projektu dotyczącego energii Nie zapomnij o zastosowaniu podejścia LCA przy opisie korzyści środowiskowych Rozróżnij potencjał od rzeczywistości w realizacji projektu Powielenie rynkowe i wykorzystanie wyników to nie to samo co upowszechnianie wyników. Nie zwlekaj z wpisaniem wniosku w system EPSS. System umożliwia nadgrywanie kolejnych wersji 30
Czego nie robić żeby wniosek był dobrze napisany Nie zawiązuj bezsensownych konsorcjów Skutkują problemami w realizacji projektu Na siłę budować międzynarodowe konsorcja Nie wymyślaj produktów i usługi niszowych Rozpuszczalne w wodzie piłki golfowe dla statków pasażerskich Rozpuszczalne w wodzie naboje do polowania na kaczki Kriogeniczne usługi pogrzebowe Nie pisz projektów, które wymuszają wprowadzenie zmian po stronie osób trzecich Zmiany w lokalnych lub regionalnych przepisach Zmiany w zachowaniu użytkowników Mini pisuary w prywatnych domach 31
Praktyczne uwagi! Silna konkurencja: oczekiwane są ambitne korzyści środowiskowe, produkty o wartości dodanej i wysokie wskaźniki dźwigni Zacznij pisać wniosek wcześnie opracowanie wymaga czasu i zmian Wniosek musi być łatwy w czytaniu: Pisz jasno i przejrzyście Liczy się tylko to co zawrzesz we wniosku. Diagramy i schematy mogą ułatwić czytanie wniosku! Projekt musi mieć chrakter biznesowy z jasną wizją rynkową do uzyskania już w trakcie realizacji projektu Srodowisko i innowacja: Zasadnicze korzyści środowiskowe dla UE i dobry stopień innowacyjności Powielenie/Wykorzystanie wyników : wykaż, że pieniądz publiczny jest efektywną inwestycją w Twój projekt efekt dźwigni, upscaling Zadbaj o język: sprawdź pisownię, poprawne zastosowanie słów, wyjaśnij skróty Przestrzegaj objętości wniosku. Typowy wniosek ma około 50 stron 32
Konkurs 2011 : 37,5 mln Euro 280 wniosków zgłoszonych, do finansowania 45-50 W sumie 860 partnerów Z 34 krajów (na 37 uczestniczących krajów: EU 27, NO, IS, LI, AL, CR, MAC, MN, TR, Serbia,Izrael) 67 % MSP 62 % wniosków z wybranych do finansowania składane przez konsorcja ( co najmniej 2 kraje) Przeciętnie 3-4 parterów Tylko 5 projektów do finansowania (8%) nie ma partnera SME 33
Wyniki Szanse na finansowanie 45-50 : 280 (= 1:6) PL 2011: 5 złożonych, finansowanie 4 projekty 54 % projektów przyznanych przyznano startującym po raz pierwszy 34
Projekty z udziałem firm z Polski WASTE REDUCTION AND PROCESS OPTIMISATION IN THE EUROPEAN MEAT AND DAIRY INDUSTRY (WASTERED) Koorynator: BIOAZUL Hiszpania, Partner z Polski: PROWATER, spółka jawna Projekt zakończony WS-REC -DESIGN AND CONSTRUCTION OF A WINDSCREEN RECYCLING LINE (WS-REC) Koorynator: Technological Centre Lurederra Hiszpania, Partner z Polski Zaber Sp. Z.o.o. Projekt w realizacji USED TYRES VALORISATION AS LIGHTWEIGHT FILLER FOR EMBANKMENTS (RECTYRE) Koorynator: ACCIONA INFRAESTRUCTURAS S.A. Hiszpania, Partner z Polski: MOSTOSTAL S.A. Projekt zakończony 35
Projekty z Polski NATURALISTA -POST-USED SHOES RECOVERY IN FOOTWEAR INDUSTRY AND OTHER APPLICATIONS (NATURALISTA) Koorynator: INYECTADOS Y VULCANIZADOS S.A. Hiszpania, Partner z Polski: GUMPLAST PODHALE sp z o.o Projekt w realizacji DEMONSTRATION OF INNOVATIVE LIGHWEIGHT CONSTRUCTION COMPONENTS MADE OF RECYCLED ASHES FOR SUSTAINABLE BUILDINGS (GREEN-CAST) Koorynator: ACCIONA INFRAESTRUCTURAS S.A. Hiszpania, Partner z Polski: MOSTOSTAL S.A. Projekt w realizacji 36
Pytania? Dziękuję za uwagę.