Niniejszy informator legislacyjny prezentuje wybrane zmiany w polskim prawie; nie jest jednak kompleksowym przeglądem wszystkich zagadnień, którymi mogliby być Państwo zainteresowani. Nie stanowi on też porady ani opinii prawnej. Jeżeli chcieliby Państwo uzyskać poradę prawną lub wyjaśnić jakąkolwiek kwestię w nim zawartą, prosimy o skontaktowanie się z obsługującym Państwa prawnikiem Clifford Chance. Niniejszy informator legislacyjny jest rozsyłany bezpłatnie. Mogą go Państwo przesyłać, powielać lub cytować wyłącznie wewnątrz Państwa spółki lub grupy spółek. Nie może on jednak bez naszej wcześniejszej pisemnej zgody zostać udostępniony w całości ani w części osobom trzecim. Jeżeli nie życzą sobie Państwo otrzymywać kolejnych informatorów legislacyjnych od Clifford Chance, prosimy o wysłanie takiej informacji na adres: magda.sawadro@cliffordchance.com Clifford Chance, Janicka, Krużewski, Namiotkiewicz i wspólnicy sp. k. 2017 NOWE PRAWO Zagadnienia Nowelizacja ustawy o nadzorze nad rynkiem finansowym oraz ustawy o działalności ubezpieczeniowej i reasekuracyjnej Ustawa o zmianie ustawy o cudzoziemcach oraz niektórych innych ustaw Pakiet ustaw podatkowych Projekt ustawy o zmianie ustawy o wsparciu kredytobiorców znajdujących się w trudnej sytuacji finansowej, którzy zaciągnęli kredyt mieszkaniowy oraz ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych. Nowelizacja ustawy o kształtowaniu ustroju rolnego. Projekt ustawy o zmianie ustawy o związkach zawodowych oraz niektórych innych ustaw 1. Nowelizacja ustawy o nadzorze nad rynkiem finansowym oraz ustawy o działalności ubezpieczeniowej i reasekuracyjnej Nowelizacja ustawy o nadzorze nad rynkiem finansowym oraz ustawy o działalności ubezpieczeniowej i reasekuracyjnej ma na celu umożliwienie wypełnienia wymogów przewidzianych w rozporządzeniu Parlamentu Europejskiego i Rady 1286/2014 w sprawie dokumentów dotyczących detalicznych produktów zbiorowego inwestowania i ubezpieczeniowych produktów inwestycyjnych (PRIIP). Nowelizacja wskazuje Komisję Nadzoru Finansowego jako organ odpowiedzialny za nadzór, przestrzeganie i egzekwowanie określonych w rozporządzeniu obowiązków nałożonych na twórców detalicznych produktów zbiorowego inwestowania i ubezpieczeniowych produktów inwestycyjnych lub Listopad 2017 Clifford Chance 1
osób sprzedających takie produkty w zakresie tworzenia dokumentów zawierających kluczowe informacje oraz nakładanie kar administracyjnych za ich nieprzestrzeganie. Nowelizacja została opublikowana w Dzienniku Ustaw 14 listopada 2017 r., pod poz. 2102 i wejdzie w życie 1 stycznia 2018 r. PROJEKTY ZMIAN USTAWODAWSTWA 1. Ustawa o zmianie ustawy o cudzoziemcach oraz niektórych innych ustaw Nowelizacja ustawy o cudzoziemcach oraz niektórych innych ustaw, ma przede wszystkim na celu dostosowanie polskiego porządku prawnego do dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2014/66/UE z dnia 15 maja 2014 r. w sprawie warunków wjazdu i pobytu obywateli państw trzecich w ramach przeniesienia wewnątrz przedsiębiorstwa. Nowelizacja zakłada, że cudzoziemcy spoza Unii Europejskiej będą mogli uzyskać zezwolenie na pobyt czasowy w Polsce w ramach przeniesienia wewnątrz przedsiębiorstwa z innego kraju. Maksymalny okres przeniesienia wewnątrz przedsiębiorstwa ma wynosić 3 lata w przypadku pracowników kadry kierowniczej i specjalistów oraz rok w przypadku pracowników odbywających staż. Ustawa przewiduje wymagania, które należy spełnić aby skorzystać z takiego przeniesienia. Wskazano tu m.in. konieczność wcześniejszego zatrudnienia, w ramach tego samego przedsiębiorstwa lub tej samej grupy przedsiębiorstw, przez co najmniej 12 miesięcy(w przypadku pracowników kadry kierowniczej i specjalistów) oraz 6 miesięcy( w przypadku pracowników odbywających staż). Wprowadzone zmiany dotyczą także m.in.: - usprawnienia procedury legalizacji pobytu cudzoziemców studiujących w Polsce, poszukujących pracy po zakończeniu studiów na polskich uczelniach oraz podejmujących w naszym kraju pracę, w tym w zawodach pożądanych dla polskiej gospodarki; - ustanowienia limitów zezwoleń na pobyt czasowy, jakie będą mogły być udzielone cudzoziemcom w danym roku kalendarzowym. Limity te będą mogły obejmować poszczególne województwa, zawody, rodzaje umów, na podstawie których cudzoziemcowi może zostać powierzone wykonywanie pracy, lub rodzaje działalności podmiotu powierzającego wykonywanie pracy; - wprowadzenia wymogu znajomości języka polskiego co najmniej na poziomie B1 dla cudzoziemców starających się o zezwolenie na pobyt rezydenta długoterminowego UE w Polsce. Ustawa została przekazana do Senatu, który wprowadził poprawki głównie o charakterze porządkującym. 2 Clifford Chance Listopad 2017
2. Pakiet ustaw podatkowych W ostatnim czasie Sejm zajmował się kilkoma projektami ustaw podatkowych. Poniżej przedstawiamy ich najważniejsze założenia. Nowelizacja ustawy - Ordynacja podatkowa Sejm przyjął ustawę o zmianie ustawy Ordynacja podatkowa. Ustawa wskazuje, że dowodami w postępowaniu podatkowym są również dokumenty zgromadzone w toku działalności analitycznej Krajowej Administracji Skarbowej. Ponadto wprowadzone zmiany przewidują wyłączenie stosowania przepisów o tajemnicy skarbowej do udostępnienia kontrahentowi podatnika prowadzącego działalność gospodarczą informacji o: niezłożeniu lub złożeniu przez podatnika deklaracji lub innych dokumentów, do których złożenia był obowiązany na podstawie przepisów ustaw podatkowych; nieujęciu lub ujęciu przez podatnika w złożonej deklaracji lub innych dokumentach czynności, do których ujęcia był obowiązany na podstawie przepisów ustaw podatkowych; zaleganiu lub niezaleganiu przez podatnika w podatkach wynikających z deklaracji lub innych dokumentów składanych na podstawie ustaw podatkowych. Ustawa o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne Pod koniec października Sejm uchwalił niniejszą ustawę, która przewiduje bardzo szerokie zmiany. Do najważniejszych należy zaliczyć m.in.: wydzielenie w ustawie CIT źródła przychodów w postaci zysków kapitałowych oraz rozdzielenie dochodów uzyskiwanych z tego źródła od pozostałych dochodów podatnika; modyfikacja przepisów ograniczających wysokość kosztów finansowania dłużnego. Limit kosztów finansowania zewnętrznego mógłby sięgać tylko 30 proc. EBITDA (zysk przed opodatkowaniem, odsetkami i amortyzacją). Takie rozwiązanie nie będzie miało zastosowania do nadwyżki odsetek nieprzekraczających 3 mln zł rocznie oraz spółek tworzących podatkowe grupy kapitałowe; wprowadzenie przepisów limitujących wysokość kosztów uzyskania przychodów związanych z umowami o usługi niematerialne od podmiotów powiązanych do wysokości 5 proc. EBIDTA (np. umowy licencyjne, usługi doradcze, zarządzania i kontroli); ograniczenie nie będzie dotyczyło kosztów refakturowanych dalej na inne podmioty; wprowadzenie tzw. minimalnego podatku dochodowego dla właścicieli nieruchomości komercyjnych o wartości przekraczającej 10 mln zł. Będzie to podatek od podstawy opodatkowania stanowiącej przychód ustalany na Listopad 2017 Clifford Chance 3
podstawie wartości nieruchomości, wynikającej z prowadzonej przez podatnika ewidencji ( 0,035 proc. miesięcznie od w/w podstawy); wprowadzenie regulacji przeciwdziałającej schematom wykorzystującym nieodpłatny transfer aktywów do podmiotów powiązanych; zmiana zasad opodatkowania najmu. Ograniczono stosowanie stawki ryczałtu 8,5 proc. do przychodów z najmu nieprzekraczających rocznie 100 tys. zł. Przewidziano także wprowadzenie stawki ryczałtu 12,5 proc. od nadwyżki przychodów z najmu (poza działalnością gospodarczą) ponad 100 tys. zł; wyłączenie ze źródła kapitały pieniężne przychodów uzyskiwanych z realizacji pochodnych instrumentów finansowych lub praw wynikających z papierów wartościowych, które to instrumenty lub prawa zostały nabyte jako nieodpłatne świadczenie lub świadczenie w naturze i zaliczenie ich do tego źródła, do którego zaliczone są przychody z takich nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń w naturze; wprowadzenie zasady, według której banki stosujące MSR (Międzynarodowe Standardy Rachunkowości) nie będą musiały prowadzić podwójnej rachunkowości (do celów rachunkowych i podatkowych); podwyższenie z 3500 zł do 10 000 zł, limitu wartości środków trwałych lub wartości niematerialnych i prawnych umożliwiającego jednorazowe zaliczenie wydatków na nabycie tych środków lub wartości do kosztów uzyskania przychodów; wyłączenie stosowania przepisów o cenach transferowych i o obowiązku dokumentowania tych cen w przypadku tych podmiotów, u których jedynym czynnikiem kwalifikującym do uznania je za podmioty powiązane jest fakt, że udziały (akcje) w tych podmiotach posiada Skarb Państwa lub jednostka samorządu terytorialnego; wprowadzenie opodatkowania wkładów pieniężnych (według stanowiska Ministerstwa Finansów zmiana niezamierzona, w związku z czym nowelizacja ma być w tym zakresie poprawiona). Obecnie ustawa oczekuje na podpis Prezydenta. Podatek akcyzowy W tym zakresie Sejm rozpatrywał dwa projekty. Ustawa o zmianie ustawy o podatku akcyzowym oraz ustawy o organizacji niektórych rynków rolnych wprowadza zasady monitorowania uprawy tytoniu oraz produkcji i zbytu surowca tytoniowego, a także nadzoru nad uprawą tytoniu oraz produkcją i zbytem surowca tytoniowego. Ustawa została skierowana do Senatu, który nie wniósł żadnych poprawek. Ustawa oczekuje teraz na podpis Prezydenta. Drugi projekt o zmianie ustawy o podatku akcyzowym ma na celu objęcie tym podatkiem płynu do papierosów elektronicznych oraz tzw. nowatorskich wyrobów tytoniowych. Projekt po I czytaniu trafił do dalszych prac w Komisji Finansów Publicznych 4 Clifford Chance Listopad 2017
Podatki i opłaty lokalne Nowelizacja ustawy o podatkach i opłatach lokalnych zakłada, że organy podatkowe gmin będą zobowiązane do corocznego sporządzenia sprawozdania podatkowego na temat podatków: od nieruchomości, rolnego i leśnego. Sprawozdanie będzie przekazywane ministrowi rozwoju i finansów. Prezydent podpisał ustawę 15 listopada 2017 r. Publikacja w Dzienniku Ustaw ma nastąpić najpóźniej do 24 listopada 2017 r. Split Payment Tzw. split payment czyli mechanizm podzielonej płatności wprowadza, na zasadzie dobrowolności, projekt ustawy o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług. Mechanizm ten zakłada, że w przypadku rozliczeń między przedsiębiorcami (B2B) płatność za nabyty towar lub usługę byłaby dokonywana na dwa rachunki: na jeden trafiałaby należność netto, a na rachunek VAT kwota należnego podatku. Środki zgromadzone na rachunku VAT mogłyby być wykorzystywane wyłącznie na regulowanie zobowiązań VAT-owskich, a wypłata środków z tego rachunku przez podatnika byłaby uzależniona od decyzji organu podatkowego. Obowiązek założenia nieodpłatnie specjalnego rachunku VAT dla każdego podatnika ustawa nakłada na banki oraz SKOK-i. Zmiana ta została uchwalona przez Sejm i przekazana do Senatu Podatek od sprzedaży detalicznej Sejm uchwalił nowelizację ustawy o podatku od sprzedaży detalicznej, która przesuwa termin stosowania tej ustawy i przyjmuje, że przepisy tej ustawy znajdą zastosowanie do przychodów ze sprzedaży detalicznej osiągniętych od dnia 1 stycznia 2019 r. Prezydent podpisał ustawę 15 listopada 2017 r. Projekt ustawy o zmianie niektórych ustaw w celu przeciwdziałania wykorzystywaniu sektora finansowego do wyłudzeń skarbowych Projekt zakłada m.in. dokonywanie przez szefa Krajowej Administracji Skarbowej (KAS) analizy ryzyka wykorzystywania działalności banków lub spółdzielczych kas oszczędnościowo-kredytowych do popełniania przestępstw oraz przestępstw skarbowych. Chodzi o przestępstwa związane z wyłudzeniami VAT, w tym także polegające np. na wystawianiu pustych faktur. Analiza ryzyka będzie dokonywana przy uwzględnieniu wskaźnika ryzyka ustalanego przez izbę rozliczeniową w jej systemie teleinformatycznym, zwanym STIR. Będzie się to wiązało m.in. z nałożeniem na banki i SKOK-i obowiązku przekazywania do STIR niektórych danych, w tym stanowiących tajemnicę bankową lub tajemnicę zawodową SKOK w celu ustalenia wskaźnika ryzyka. Listopad 2017 Clifford Chance 5
Projekt po I czytaniu został skierowany do Komisji Finansów Publicznych. Projekt ustawy o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych Na początku listopada Sejm przeprowadził I czytanie nowelizacji, która m.in. przewiduje, że podstawowe dane podatkowe największych firm podatników CIT będą publikowane w Biuletynie Informacji Publicznej. Dotyczy to podatników, u których wartość przychodu uzyskana w roku podatkowym przekroczyła kwotę odpowiadającą równowartości 50 mln euro. Podanie do publicznej wiadomości indywidualnych danych podatkowych będzie dotyczyć także podatkowych grup kapitałowych (bez względu na wysokość osiągniętych przychodów). Informacje przeznaczone, według projektu, do publikacji w Biuletynie Informacji Publicznej mają wynikać z zeznania podatkowego i będą dotyczyć indywidualnych danych podatnika CIT takich jak: nazwa i numer identyfikacji podatkowej podatnika (NIP); wskazanie roku podatkowego; informacje o wysokości: osiągniętych przychodów, poniesionych kosztów uzyskania przychodów, osiągniętego dochodu albo poniesionej straty, podstawy opodatkowania, kwoty należnego podatku. W informacji będzie można także wskazać procentowy udział kwoty podatku należnego w zysku brutto podatnika, wykazanym w sprawozdaniu finansowym za ten sam rok. Projekt został skierowany do Komisji Finansów Publicznych. Projekt ustawy o zmianie ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych oraz niektórych innych ustaw W Sejmie trwają także prace nad projektem, który zakłada zniesienie górnego limitu składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe, począwszy od 2018 r. Składka na ubezpieczenia emerytalne i rentowe ma być odprowadzana od całości przychodu, tak jak obecnie w przypadku ubezpieczenia chorobowego i wypadkowego. Zasada ta zostanie również wprowadzona przy składkach płaconych przez płatnika składek za pracowników zatrudnionych w warunkach szczególnych na Fundusz Emerytur Pomostowych. Projekt po I czytaniu został skierowany do Komisji Polityki Społecznej i Rodziny. 3. Projekt ustawy o zmianie ustawy o wsparciu kredytobiorców znajdujących się w trudnej sytuacji finansowej, którzy zaciągnęli kredyt mieszkaniowy oraz ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych. Prezydent skierował do Sejmu projekt zmiany ustawy o wsparciu kredytobiorców, która miała na celu ułatwienie osobom znajdującym się w trudnej sytuacji życiowej spłaty rat kredytu. Według dotychczasowych przepisów, przez okres do 18 miesięcy, zobowiązania takich osób, w wysokości do 1 500 złotych miesięcznie, mogły być pokrywane ze środków 6 Clifford Chance Listopad 2017
specjalnego Funduszu Wsparcia Kredytobiorców, zarządzanego przez Bank Gospodarstwa Krajowego. Nowelizacja zakłada m.in. zwiększenie maksymalnego wsparcia z 1 500 do 2 000 zł miesięcznie, a okres pomocy będzie wydłużony z obecnych 18 do 36 miesięcy. Zaproponowano także wydłużenie okresu bezprocentowej spłaty z 8 do 12 lat. Ponadto Fundusz Wsparcia Kredytobiorców zostanie podzielony na dwie części: fundusz wspierający i restrukturyzacyjny. Pierwszy nadal będzie służył finansowaniu pomocy dla wszystkich osób znajdujących się w trudnej sytuacji finansowej, drugi wesprze dobrowolną restrukturyzację walutowych kredytów mieszkaniowych. Ma on zostać zasilony dodatkowymi wpłatami banków (banki będą wpłacać na restrukturyzację 0,5 proc. wartości swojego portfela walutowych kredytów hipotecznych). Projekt po I czytaniu została skierowany do Komisji Finansów Publicznych. 4. Nowelizacja ustawy o kształtowaniu ustroju rolnego. Nowelizacja ma na celu ułatwienie spółkom prawa handlowego, których wyłącznym udziałowcem albo akcjonariuszem jest Skarb Państwa, będącym operatorami systemu przesyłowego albo posiadającym koncesję na przesyłanie paliw ciekłych, nabywanie własności albo prawa użytkowania wieczystego nieruchomości rolnych, a także akcji udziałów spółek prawa handlowego, które są właścicielami lub użytkownikami wieczystymi nieruchomości rolnych. Zmiany polegają na zniesieniu konieczności uzyskania, przez w/w spółki, zgody Dyrektora Generalnego Krajowego Ośrodka Wsparcia Rolnictwa na nabycie nieruchomości rolnych oraz wykluczenia możliwości skorzystania przez dzierżawcę albo Skarb Państwa, na którego rzecz działa Krajowy Ośrodek, z prawa pierwokupu albo wykupu nieruchomości rolnych lub udziałów i akcji spółek prawa handlowego, które są właścicielami nieruchomości rolnych. Ustawa oczekuje na podpis Prezydenta. 5. Projekt ustawy o zmianie ustawy o związkach zawodowych oraz niektórych innych ustaw Na pierwszym listopadowym posiedzeniu Sejm przeprowadził I czytanie projektu, który ma zapewnić wszystkim osobom świadczącym pracę za wynagrodzeniem, bez względu na podstawę zatrudnienia, prawo do tworzenia i wstępowania do związków zawodowych. Projekt przewiduje wprowadzenie szeregu zmian, w szczególności odpowiednich mechanizmów ochronnych wobec działaczy związkowych i członków organizacji związkowych niebędących pracownikami przed nierównym traktowaniem ze względu na przynależność związkową czy negatywnymi konsekwencjami z powodu pełnionej przez nich funkcji lub statusu związkowego. Zgodnie z projektem pracownik nie może być dyskryminowany z uwagi na przynależność do związku zawodowego lub pozostawania poza nim albo wykonywanie funkcji związkowej. Listopad 2017 Clifford Chance 7
W projekcie przewidziano, że w liczbie członków wymaganej do realizacji uprawnień zakładowej organizacji związkowej będą uwzględniani pracownicy oraz inne niż pracownicy osoby wykonujące pracę zarobkową, gdy świadczą pracę przez co najmniej 6 miesięcy na rzecz pracodawcy. Po I czytaniu projekt został skierowany do Komisji Polityki Społecznej i Rodziny KONTAKT Niniejsza publikacja nie omawia wszystkich aspektów przedstawianych zagadnień i nie stanowi porady prawnej ani porady innego rodzaju. Agnieszka Janicka Partner Daniel Kopania Partner Bartosz Krużewski Partner www.cliffordchance.com Norway House, ul. Lwowska 19, 00-660 T +48 22 627 11 77 E agnieszka.janicka @cliffordchance.com T +48 22 627 11 77 E daniel.kopania @cliffordchance.com T +48 22 627 11 77 E bartosz.kruzewski @cliffordchance.com Warsaw, Poland Clifford Chance 2017 Clifford Chance, Janicka, Krużewski, Namiotkiewicz i wspólnicy spółka Grzegorz Namiotkiewicz Partner komandytowa T +48 22 627 11 77 Egrzegorz.namiotkiewicz @cliffordchance.com Abu Dhabi Amsterdam Bangkok Barcelona Beijing Brussels Bucharest Casablanca Dubai Düsseldorf Frankfurt Hong Kong Istanbul London Luxembourg Madrid Milan Moscow Munich New York Paris Perth Prague Rome São Paulo Seoul Shanghai Singapore Sydney Tokyo Warsaw Washington, D.C. Clifford Chance has a co-operation agreement with Abuhimed Alsheikh Alhagbani Law Firm in Riyadh. Clifford Chance has a best friends relationship with Redcliffe Partners in Ukraine. 8 Clifford Chance Listopad 2017