SPIS TREŒCI Poziom g³oœnoœci Volume... 3 Siode³ko FENDER LSR... 9 Kontrolery barwy tonu Tone... 3 Standard... 3 TBX... 3 Delta-Tone... 3 Elektronika aktywna... 3 Wzmocnienie / t³umienie tonów wysokich... 3 Wzmocnienie / t³umienie tonów œrednich... 4 Wzmocnienie / t³umienie tonów niskich... 4 Wzmocnienie tonów œrednich... 4 Prze³¹czniki... 4 Prze³¹cznik przetworników... 4 Rozdzielenie cewek... 4 Szeregowo / równolegle... 4 Mostki sta³e... 5 Seria American... 5 Standard... 5 Vintage Hard-tail Strat... 5 Vintage Telecaster... 5 Systemy Tremolo... 5 Seria American... 5 Seria Deluxe American... 6 Fender Deluxe Locking Tremolo... 6 Floyd Rose Original, Floyd Rose II Tremolo... 6 Zak³adanie strun w mostkach Floyd Rose... 6 Vintage Synchronized Tremolo... 7 Regulacja przetworników... 10 Prêt napinaj¹cy... 10 Standardowy prêt napinaj¹cy... 10 Prêt napinaj¹cy Bi-Flex... 10 Bateria... 10 Regulacje: prêta napinaj¹cego, akcji strun oraz intonacji... 11 Gitary wyposa one w system tremolo... 12 Regulacja ³uku wygiêcia szyjki (prêt napinaj¹cy)... 12 Standardowy prêt napinaj¹cy... 13 Prêt napinaj¹cy Bi-Flex... 13 Ustawienie wysokoœci mostka... 14 Seria American... 14 Floyd Rose Original, Floyd Rose II, Fender Deluxe Locking... 14 Vintage... 15 Ustawienie wysokoœci przetworników... 15 Sprawdzenie brzêczenia progów... 16 Intonacja... 16 Floyd Rose Original, Floyd Rose II Tremolo... 17 Fender Deluxe Locking Tremolo System... 18 Vintage... 19 Vintage Telecaster... 19 Ochrona i konserwacja instrument... 20 Stroiki... 7 Regulowane... 7 Stroiki blokowane... 8 Zak³adanie strun na stroikach blokowanych.. 8 Ograniczenia i wykluczenia gwarancyjne... 20
Bardzo dziêkujemy Jesteœmy niezwykle szczêœliwi, e wybra³eœ jeden z naszych najwy szej jakoœci instrumentów. Gitary i basy firmy Fender s¹ wykonane przy u yciu najwy szej jakoœci podzespo³ów z zachowaniem najwy szych standardów podczas ich produkcji. Tym samym mamy ca³kowit¹ gwarancjê, e bêdziesz w pe³ni usatysfakcjonowany swoj¹ now¹ gitar¹. Nasze instrumenty charakteryzuj¹ siê obecnoœci¹ wielu funkcji oraz nowych rozwi¹zañ, które zosta³y opracowane przez naszych in ynierów. Dziêki temu mo esz mieæ ca³kowit¹ pewnoœæ, e otrzymujesz instrument najwy szej jakoœci, niezwykle trwa³y i piêkny, a tak e doskonale wygodny w grze. Chcielibyœmy, abyœ znalaz³ trochê czasu na przeczytanie tej instrukcji i zapozna³ siê z wieloma nowymi funkcjami oraz mo liwoœciami Twojego nowego instrumentu. UWAGA: Zestaw akcesoriów, który zosta³ do³¹czony do Twojego instrumentu, ma bardzo uniwersalne zastosowanie i pozwala na regulowanie wielu ró nych serii instrumentów. Dlatego te mo esz w nim znaleÿæ jeden lub kilka zbêdnych elementów, które bêd¹ nieprzydatne w odniesieniu do Twojego konkretnego modelu gitary lub gitary basowej. W AŒCIWOŒCI ORAZ SPECYFIKACJA TWOJEGO KONKRETNEGO INSTRUMENTU. W celu uzyskania szczegó³owych informacji dotycz¹cych w³aœciwoœci oraz danych technicznych Twojego instrumentu odwiedÿ strony internetowe firmy Fender pod adresem www.aplauzaudio.pl. Funkcje zwi¹zane z kontrol¹ pracy danego instrumentu, zastosowanymi prze³¹cznikami, a tak e schematy po³¹czeñ uk³adu elektrycznego znajdziesz na naszych internetowych stronach wsparcia dla u ytkowników produktów Fender pod adresem www.mrgearhead.com. Mo esz równie bezpoœrednio skontaktowaæ siê z nami telefonicznie, za poœrednictwem tradycyjnej poczty, czy te e-mailem: Aplauz Sp. z o.o. ul. Graniczna 19 05-092 omianki tel./fax +48 22 7514239 +48 22 7514244 www.aplauzaudio.pl aplauz@aplauzaudio.pl 1
Ten instrument zosta³ zbudowany z zastosowaniem materia³ów najwy szej jakoœci i najlepszych dostêpnych procesów technologicznych. Ostateczna kontrola jakoœci zosta³a wykonana rêcznie, a instrument zosta³ wyregulowany i ustawiony zgodnie z przyjêtymi w fabryce Fender specyfikacjami, co zapewnia najlepszy mo liwy komfort jego u ytkowania. Jednak e ten instrument, podobnie jak wszystkie inne instrumenty, które s¹ wykonane z drewna, ulega zmianom w wyniku wystawienia go na dzia³anie ró nych warunków œrodowiska, zw³aszcza ró nej temperatury i wilgotnoœci. Zmiany te nastêpuj¹ w przyrodzie naturalnie (pory roku) lub te mog¹ wynikaæ z u ytkowania instrumentu w ró nych miejscach na œwiecie. Gdy otrzymasz instrument, jego ustawienie i powi¹zany z tym komfort gry mo e zale eæ od kilku ró nych czynników, do których nale ¹: Czas, jaki up³yn¹³ od ostatecznej kontroli instrumentu a jego wys³aniem z fabryki. Czas, jaki up³yn¹³ miêdzy opuszczeniem fabryki przez instrument a jego dostarczeniem do Ciebie. Sposób transportu instrumentu np. drogowy, lotniczy, morski itp. Warunki klimatyczne, jakie wystêpowa³y podczas transportu instrumentu. Warunki klimatyczne, jakie wystêpuj¹ w docelowym punkcie dostawy instrumentu. Czas przebywania instrumentu w magazynach dystrybutora oraz w sklepie przed dostarczeniem go do Ciebie. JEŒLI PO OTRZYMANIU INSTRUMENTU STWIERDZISZ, E JEGO USTAWIENIE JEST INNE NI POWINNO TO WYNIKAÆ ZE SPECYFIKACJI FABRYCZNEJ, NIE POWINNO TO BYÆ POWODEM DO ZMARTWIEÑ. JEST TO ZJAWISKO NATURALNE ZWI ZANE Z UP YWEM CZASU ORAZ Z WYSTAWIENIEM INSTRUMENTU NA DZIA ANIE CZYN- NIKÓW, KTÓRE ZOSTA Y PRZEDSTAWIONE POWY EJ. Gitary elektryczne firmy Fender posiadaj¹ liczne miejsca regulacji, które pozwalaj¹ na zniwelowanie ró nic wzglêdem zalecanych ustawieñ fabrycznych, a które to ró nice mog³y siê pojawiæ miêdzy ostateczn¹ kontrol¹ instrumentu a jego otrzymaniem. Jeœli stwierdzisz, e akcja jest zbyt niska lub zbyt wysoka w odniesieniu do Twoich indywidualnych upodobañ lub stylu gry, w tej instrukcji obs³ugi znajdziesz szczegó³owe informacje na temat ustawienia, regulacji oraz konserwacji, w celu optymalnego dostosowania instrumentu dok³adnie do Twoich potrzeb. Jeœli bêdziesz mieæ w¹tpliwoœci, czy czynnoœci regulacyjne wykonujesz poprawnie, udaj siê ze swoj¹ gitar¹ do najbli szego punktu sprzeda y gitar firmy Fender w celu uzyskania pomocy. 2
KONTROLA G OŒNOŒCI - VOLUME Ga³ka Volume pozwala na kontrolê g³oœnoœci z poziomu instrumentu. KONTROLERY BARWY - TONE Ga³ka Tone pozwala na modyfikowanie charakterystyki brzmieniowej instrumentu. Standard Ga³ka tone ustawiona w swojej skrajnie prawej pozycji zapewnia jasne dÿwiêczne brzmienie. Podczas obrotu ga³k¹ w lew¹ stronê (w kierunku przeciwnym do ruchu wskazówek zegara) stopniowo nastêpuje t³umienie wysokich czêstotliwoœci, a brzmienie instrumentu staje siê bardziej ³agodne. TBX Niektóre instrumenty posiadaj¹ unikalny uk³ad kontroli barwy tonu wykorzystuj¹cy rozwi¹zanie TBX Tone Control (opatentowany). TBX (skrót od Treble Bass Expander), to podwójny wspó³osiowy potencjometr barwy. Potencjometr w œrodkowej pozycji swego zakresu posiada zapadkê. Od 0 do 5 (do zapadki) TBX funkcjonuje jak tradycyjny uk³ad korekcji barwy wykorzystuj¹cy filtr oparty o kondensator. Przy obrocie ga³ki w lew¹ stronê poczynaj¹c od pozycji z zapadk¹, nastêpuje stopniowe t³umienie wysokich czêstotliwoœci, podobnie jak w przypadku standardowej kontroli barwy tonu (zobacz wczeœniejszy rozdzia³ Kontrolery barwy standard). Obracaj¹c ga³kê w praw¹ stronê wzglêdem pozycji z zapadk¹, mo na dodaæ brzmieniu prezencji oraz jasnoœci przez umo liwienie przekazywania naturalnego rezonansu przetworników. DELTA-TONE Niektóre z gitar Fender posiadaj¹ unikalny uk³ad kontroli barwy tonu, który wykorzystuje rozwi¹zanie Delta Tone. W sk³ad systemu Delta Tone wchodzi przetwornik przy mostku o wysokim poziomie sygna³u oraz specjalny uk³ad kontroli barwy no-load dla przetworników umieszczonych przy mostku oraz w pozycji œrodkowej. Ten nowy potencjometr posiada zapadkê w pozycji 10, w której to nastêpuje ca³kowite ominiêcie dzia³ania filtru barwy tonu realizowanego przez obecnoœæ kondensatorów. W przeciwieñstwie do uk³adu TBX, który to posiada zapadkê w pozycji 5 i stopniowo zmienia dzia³anie filtru, funkcja no-load rozwi¹zania Delta-Tone ca³kowicie wy³¹cza dzia³anie filtru w pozycji z zapadk¹, co przejawia siê najbardziej naturalnym i dÿwiêcznym brzmieniem przetwornika. ELEKTRONIKA AKTYWNA Niektóre z instrumentów marki Fender s¹ wyposa one w aktywne uk³ady elektroniczne, które s¹ zasilane przy u yciu baterii 9V. Bateria ta jest umieszczana z ty³u instrumentu, a dostêp do niej jest mo liwy po odkrêceniu lub otwarciu pokrywy. Bardziej szczegó³owa charakterystyka uk³adu aktywnego, który zosta³ zamontowany w Twoim instrumencie, mo e znajdowaæ siê w za³¹czniku do instrukcji. Wzmocnienie / t³umienie tonów wysokich Kontroler wzmocnienia / t³umienia tonów wysokich pozwala na zwiêkszenie lub zmniejszenie udzia³u wysokich czêstotliwoœci na wyjœciu instrumentu. Ga³ka posiada zapadkê w pozycji œrodkowej, w której to korekcja barwy instrumentu ma charakter neutralny. Przy obrocie tej ga³ki w praw¹ stronê wzglêdem pozycji œrodkowej nastêpuje stopniowe wzmacnianie wysokich czêstotliwoœci w sygnale wyjœciowym. Podczas obrotu tej ga³ki w lew¹ stronê wzglêdem pozycji œrodkowej nastêpuje stopniowe t³umienie wysokich czêstotliwoœci w sygnale wyjœciowym. 3
Wzmocnienie / t³umienie tonów œrednich Kontroler wzmocnienia / t³umienia tonów œrednich pozwala na zwiêkszenie lub zmniejszenie udzia³u œrednich czêstotliwoœci na wyjœciu instrumentu. Ga³ka posiada zapadkê w pozycji œrodkowej, w której to korekcja barwy instrumentu ma charakter neutralny. Przy obrocie tej ga³ki w praw¹ stronê wzglêdem pozycji œrodkowej nastêpuje stopniowe wzmacnianie œrednich czêstotliwoœci w sygnale wyjœciowym. Podczas obrotu tej ga³ki w lew¹ stronê wzglêdem pozycji œrodkowej nastêpuje stopniowe t³umienie œrednich czêstotliwoœci w sygnale wyjœciowym. Wzmocnienie / t³umienie tonów niskich Kontroler wzmocnienia / t³umienia tonów niskich pozwala na zwiêkszenie lub zmniejszenie udzia³u niskich czêstotliwoœci na wyjœciu instrumentu. Ga³ka posiada zapadkê w pozycji œrodkowej, w której to korekcja barwy instrumentu ma charakter neutralny. Przy obrocie tej ga³ki w praw¹ stronê wzglêdem pozycji œrodkowej nastêpuje stopniowe wzmacnianie niskich czêstotliwoœci w sygnale wyjœciowym. Podczas obrotu tej ga³ki w lew¹ stronê wzglêdem pozycji œrodkowej nastêpuje stopniowe t³umienie niskich czêstotliwoœci w sygnale wyjœciowym. Uwaga: Jeœli Twój instrument posiada kontrolery pozwalaj¹ce na wzmocnienie lub t³umienie pasm czêstotliwoœci, to zalecamy, aby poszukiwania brzmienia rozpoczynaæ od centralnej pozycji ga³ek (z zapadk¹) i z tego miejsca stopniowo zwiêkszaæ lub zmniejszaæ udzia³ poszczególnych pasm. Wzmocnienie tonów œrednich Niektóre gitary posiadaj¹ aktywny uk³ad wzmocnienia tonów œrednich. Kontroler Midrange Boost pozwala na uzyskanie wyraÿniejszej odpowiedzi gitary w œrodkowym zakresie czêstotliwoœci. Przy obrocie ga³ki w praw¹ stronê nastêpuje stopniowe wzmacnianie pasma czêstotliwoœci œrodkowych oraz niskich. W ten sposób mo esz dodatkowo kszta³towaæ brzmienie przetworników. PRZE CZNIKI Prze³¹cznik przetworników Prze³¹cznik przetworników zgodnie ze swoj¹ nazw¹ s³u y do okreœlenia, który z przetworników bêdzie pracowaæ samodzielnie lub te w po³¹czeniu z innym. Modele gitar wyposa one w dwa przetworniki posiadaj¹ prze³¹cznik trzypozycyjny, natomiast modele wyposa one w trzy przetworniki posiadaj¹ prze³¹cznik piêciopozycyjny. Uwaga: Niektóre modele gitar nawi¹zuj¹cych do klasycznych konstrukcji posiadaj¹ prze³¹cznik trzypozycyjny dla trzech przetworników. Rozdzielenie cewek Niektóre modele gitar, które s¹ wyposa one w przetworniki dwucewkowe, mog¹ byæ dodatkowo wyposa one w jeden lub dwa ma³e prze³¹czniki uchylne, który pozwalaj¹ na okreœlenie pracy przetworników w trybie single coil (pracuje jedna cewka) lub humbucking (pracuj¹ obydwie cewki). Szeregowo / równolegle Prze³¹cznik Series/Parallel zmienia sposób po³¹czenia cewek przetwornika, a tym samym charakter generowanego brzmienia. W pozycji górnej prze³¹cznika ( Up ) cewki przetwornika s¹ po³¹czone równolegle, co daje czyste, dÿwiêczne brzmienie. W pozycji dolnej prze³¹cznika Down cewki przetwornika s¹ po³¹czone szeregowo, co przejawia siê wy szym poziomem sygna³u i wiêksz¹ zawartoœci¹ niskich czêstotliwoœci. 4
MOSTKI STA E Seria American Deluxe Siode³ka mostków American Deluxe s¹ wykonane ze stali nierdzewnej z powodu jej niezwykle wysokiej trwa³oœci i odpornoœci na korozjê. Maj¹ one odpowiedni¹ masê do zapewnienia optymalnego transferu wibracji strun. Siode³ka s¹ regulowane indywidualnie, zarówno pod k¹tem ustawienia optymalnej wysokoœci strun, jak te wystrojenia ich w oktawie. Standard Siode³ka mostka s¹ wykonane ze stali wyt³aczanej, która nastêpnie zosta³a zahartowana i pochromowana w celu zapewnienia najwy szej trwa³oœci. Siode³ka s¹ regulowane indywidualnie, zarówno pod k¹tem ustawienia optymalnej wysokoœci strun, jak te wystrojenia ich w oktawie. Vintage Hard-tail Strat Siode³ka mostka s¹ wykonane ze stali wyt³aczanej, która nastêpnie zosta³a zahartowana i poniklowana w celu zapewnienia najwy szej trwa³oœci. Siode³ka s¹ regulowane indywidualnie, zarówno pod k¹tem ustawienia optymalnej wysokoœci strun, jak te wystrojenia ich w oktawie. Vintage Telecaster Podobnie jak w oryginalnym mostku 52 Telecaster, na bazie którego zosta³ opracowany ten model, siode³ka s¹ wykonane z mosi¹dzu, natomiast podstawa mostka jest zrobiona z poniklowanej stali. Mostek posiada tylko trzy siode³ka, na których opieraj¹ siê po dwie struny. Te trzy siode³ka s¹ regulowane indywidualnie, zarówno pod k¹tem ustawienia optymalnej wysokoœci strun, jak te wystrojenia ich w oktawie. SYSTEMY TREMOLO Wszystkie systemy tremolo posiadaj¹ mo liwoœæ regulacji zakresu zmiany wysokoœci dÿwiêków przez ustawienie odpowiedniej równowagi miêdzy naprê eniem sprê yn a si³¹ naci¹gu strun. Uwaga: Jeœli nast¹pi zmiana gruboœci strun wzglêdem tych, które zosta³y za³o one fabrycznie, nast¹pi wyraÿna zmiana pozycji mostka tremolo i konieczne bêdzie dokonanie jego regulacji. Seria American Deluxe Tremolo serii American Deluxe jest swobodnie zawieszonym mostkiem opieraj¹cym siê na dwóch du ych sworzniach. Sworznie te posiadaj¹ przewê enie w kszta³cie litery V, w którym to miejscu znajduj¹ oparcie ostrza wykonane w podstawie (p³ycie) mostka. Gruba podstawa mostka oraz stalowy blok sprê yn w po³¹czeniu z odpowiednio zbalansowanymi wagowo siode³kami wykonanymi ze stali nierdzewnej, pozwalaj¹ uzyskaæ bardzo d³ugie wybrzmiewanie strun, a tak e niezwykle wyrównan¹ charakterystykê w ca³ym zakresie brzmieniowym instrumentu. Ramiê systemu tremolo jest instalowane w nagwintowanym otworze, który znajduje siê obok siode³ka pierwszej struny. Nie nale y zbyt mocno dokrêcaæ ramienia, gdy mo e to doprowadziæ do jego zablokowania lub z³amania w otworze mostka. Firma Fender zaleca odkrêcanie ramienia w czasie przechowywania gitary. W takiej sytuacji otwór na ramiê nale y zakleiæ ma³ym kawa³kiem taœmy klej¹cej w celu zabezpieczenia znajduj¹cej siê tam sprê yny przed jej wypadniêciem i zagubieniem. 5
Seria Deluxe American Tremolo serii American Deluxe jest swobodnie zawieszonym mostkiem opieraj¹cym siê na dwóch du ych sworzniach. Sworznie te posiadaj¹ przewê enie w kszta³cie litery V, w którym to miejscu znajduj¹ oparcie ostrza wykonane w podstawie (p³ycie) mostka. Gruba podstawa mostka oraz stalowy blok sprê yn w po³¹czeniu z odpowiednio zbalansowanymi wagowo chromowanymi siode³kami wykonanymi ze stali nierdzewnej, pozwalaj¹ uzyskaæ bardzo d³ugie wybrzmiewanie strun, a tak e niezwykle wyrównan¹ charakterystykê w ca³ym zakresie brzmieniowym instrumentu. Ten system tremolo wykorzystuje wygodny system mocowania ramienia snap in - wciskane z zapadk¹. Dodatkowo punkt podparcia struny w siode³kach posiada o wiele ³agodniejsz¹ krzywiznê, co przyczynia siê do zmniejszenia ryzyka ich pêkania na mostku. Fender Deluxe Locking Tremolo Blokowany system tremolo Fender Deluxe Locking jest fuzj¹ systemów blokowanych oraz nieblokowanych. ¹czy ona najlepsze cechy tych obydwu rozwi¹zañ. System Fender Deluxe Locking sk³ada siê z blokowanego mostka, blokowanych stroików oraz siode- ³ka rolkowego szyjki Fender L.S.R. W tym systemie struny s¹ strojone tradycyjnie za pomoc¹ stroików znajduj¹cych siê na g³ówce, podobnie jak w systemach bez blokady strun. Zapewnia to uzyskanie podobnego naprê enia i reakcji strun, przez udzia³ odcinków znajduj¹cych siê miêdzy siode³kiem szyjki a stroikami. Brzmienie jest równie bardzo podobne do uzyskiwanego z instrumentów bez systemu blokowania strun, jak w przypadku systemów American Standard lub starszych modeli Strat. Ten typ mostka mo e byæ równie zastosowany we wszystkich modelach Strat serii American bez koniecznoœci dokonywania modyfikacji korpusu. Ten mostek tremolo posiada te ramiê wciskane w blok sprê- yn z zapadk¹ pozycji (snap-in). Floyd Rose Original, Floyd Rose II Tremolo Floyd Rose Original oraz Floyd Rose II to mostki zawieszone swobodnie i opieraj¹ce siê na dwóch sworzniach. Charakterystycznymi cechami tych mostków s¹ hartowane sworznie, na których opiera siê ich podstawa, ramiê stabilizowane za pomoc¹ nakrêtki, precyzyjnie zaprojektowane indywidualne siode³ka mostka z blokad¹ strun oraz sk³adaj¹ce siê z trzech sekcji blokowane siode³ko szyjki. Zak³adanie strun w mostkach Floyd Rose Przed rozpoczêciem wymiany strun w gitarze ustaw mikrostroiki znajduj¹ce siê w mostku w po³owie ich zakresu. To ustawienie zapewni mo liwoœæ korekcji stroju zarówno w górê, jak i w dó³. Wymianê strun rozpocznij od basowej struny E. Poluzuj œrubê dociskaj¹c¹ kostkê w siode³ku szyjki (blokadzie) za pomoc¹ klucza imbusowego 3 mm i zdejmij star¹ strunê. Gdy posiadasz nowe struny zakoñczone rolk¹ mocuj¹c¹ odetnij j¹ przed zainstalowaniem ich w gitarze. U ywaj¹c klucza imbusowego 3 mm poluzuj œrubê dociskaj¹c¹ kostkê w siode³ku mostka (imade³ko) wykonuj¹c trzy obroty klucza w lew¹ stronê. Wsuñ do samego koñca obciêty koniec struny w utworzon¹ szczelinê w siode³ku mostka. Ponownie u ywaj¹c klucza imbusowego dokrêæ œrubê, która spowoduje zablokowanie struny w siode- ³ku mostka (zaciœniêcie jej w imade³ku). Nie nale y u ywaæ zbyt du ej si³y, gdy mo e to spowodowaæ uszkodzenie gwintu lub te pêkniêcie siode³ka. Przewlecz strunê przez poluzowane siode³ko szyjki, a nastêpnie przez otwór we w³aœciwym stroiku. Nastêpnie naprê rêk¹ strunê i obetnij j¹ dwa stroiki dalej za stroikiem, na którym bêdzie instalowana struna. Zapewni to odpowiedni¹ d³ugoœæ struny do jej w³aœciwego nawiniêcia na ko³ku stroika. W ten sam sposób postêpuj z ka d¹ kolejn¹ strun¹. W celu zapewnienia minimalnych zmian w pozycji mostka tremolo wymieniaj struny jedn¹ po drugiej. Po wymianie wszystkich strun wykonaj ich rozci¹ganie, które polega na ich kilkukrotnym odci¹ganiu od podstrunnicy najlepiej na wysokoœci 12 progu. Nastêpnie strunê ponownie nastrój, a czynnoœæ rozci¹gania struny wykonuj do momentu, gdy po kolejnym jej odci¹ganiu nie bêdzie ju zmiany jej wysokoœci. Celem rozci¹gania strun jest wyeliminowanie problemu utrzymania stroju, który ma zwykle miejsce po wymianie strun. Ostatecznie zaciœnij struny w siode³ku szyjki (blokadzie) pamiêtaj¹c, e nie nale y robiæ tego z u yciem zbyt du ej si³y. Od tego momentu strojenie strun mo e odbywaæ siê tylko za pomoc¹ mikrostroików znajduj¹cych siê w mostku. 6
ŒRUBY BLOKUJ CE MIKROSTROIKI ŒRUBY DOCISKU BLOKADY STRUN Vintage Synchronized Tremolo To jest swobodnie zawieszony system tremolo, którego podstawa opiera siê na szeœciu wkrêtach. Siode³ka mostka s¹ wykonane ze stali wyt³aczanej, która zosta³a zahartowana i grubo pochromowana w celu zapewnienia ich du ej trwa³oœci. Ich ciê ar w³asny zapewnia optymalny transfer wibracji strun. Gruba podstawa mostka oraz stalowy blok sprê yn w po³¹czeniu z odpowiednio zbalansowanymi wagowo siode³kami, pozwalaj¹ uzyskaæ bardzo d³ugie wybrzmiewanie strun, a tak e niezwykle wyrównan¹ charakterystykê w ca³ym zakresie brzmieniowym instrumentu. Siode³ka s¹ regulowane indywidualnie, zarówno pod k¹tem ustawienia optymalnej wysokoœci strun, jak te wystrojenia ich w oktawie. Ramiê systemu tremolo jest instalowane w nagwintowanym otworze, który znajduje siê obok siode³ka pierwszej struny. Nie nale y zbyt mocno dokrêcaæ ramienia, gdy mo e to doprowadziæ do jego zablokowania lub z³amania w otworze mostka. Firma Fender zaleca odkrêcanie ramienia w czasie przechowywania gitary. W takiej sytuacji otwór na ramiê nale y zakleiæ ma³ym kawa³kiem taœmy klej¹cej w celu zabezpieczenia znajduj¹cej siê tam sprê yny przed jej wypadniêciem i zagubieniem. STROIKI Regulowane Niektóre gitary oraz gitary basowe Fender zosta³y wyposa one w stroiki, w których mo na regulowaæ opór, jaki stawiaj¹ ich motylki. W celu zmniejszenia oporu (motylki stroików bêd¹ obracaæ siê l ej) u yj œrubokrêtu do lekkiego poluzowania (odkrêcenia) œrub, które znajduj¹ siê na górze ka dego z motylków. 7
Dokrêæ tê œrubê w celu zwiêkszenia oporu obrotu motylka. Uwaga: Zbyt s³abe dokrêcenie motylków stroików mo e powodowaæ rozstrajanie siê strun. Firma Fender zaleca mocne (ale nie przesadnie) dokrêcenie motylków stroików Stroiki blokowane Niektóre gitary s¹ wyposa one w stroiki blokowane Fender/Schaller, które umo liwiaj¹ uzyskanie zerowego luzu strun. Te unikalne stroiki pozwalaj¹ zablokowaæ strunê w ko³ku stroika (z minimalnym utworzeniem oplotu struny na ko³ku), co daje gwarancjê utrzymania stroju gitary podczas korzystania z systemu tremolo. POKRÊT O BLOKADY STRUNY ZABLOKUJ OBRÓT W PRAWO PODK ADKA KO EK ŒRUBA KO NIERZOWA STROIKA MOCUJ CA STROIK ZWOLNIJ OBRÓT W LEWO Zak³adanie strun w stroikach blokowanych Zainstaluj struny w otworach znajduj¹cych siê w ko³kach stroików w nastêpuj¹cy sposób: rozpoczynaj¹c od szóstej struny przewiñ strunê przez otwór w ko³ku, który jest ustawiony w pozycji godziny pi¹tej. Ko³ek pi¹tej struny powinien byæ ustawiony w pozycji godziny czwartej, czwartej i trzeciej struny w pozycji godziny trzeciej, drugiej struny w pozycji godziny drugiej oraz pierwszej struny w pozycji godziny pierwszej. Naci¹gnij ka d¹ strunê doœæ mocno i dokrêæ pokrêt³o blokady struny. Nastêpnie nastrój poszczególne struny. Uwaga: Z powodu istnienia znacz¹cych naprê eñ na stroikach blokowanych, podczas zmiany strun najpierw nale y poluzowaæ naprê enie struny za pomoc¹ motylka stroika. Przy luzowaniu blokady struny w stroiku, struna nie powinna byæ naprê ona. 8
SIODE KO FENDER LSR Niektóre gitary posiadaj¹ siode³ko rolkowe Fender/LSR, które jest najbardziej zaawansowan¹ konstrukcj¹ siode³ka szyjki, charakteryzuj¹c¹ siê minimalnym tarciem. Ka da struna wspiera siê na parze utwardzanych i pochromowanych stalowych kulek (1), które zapewniaj¹ przesuwanie siê struny niemal e be adnego tarcia. Kulki stanowi¹ce bezpoœrednie podparcie strun s¹ osadzone w korpusie wykonanym ze stali nierdzewnej (2), która charakteryzuje siê du ¹ wytrzyma³oœci¹ i odpornoœci¹ na korozjê. Wykonane równie ze stali nierdzewnej koszyczki (3) otaczaj¹ kulki i utrzymuj¹ je w pozycji, gdy struna zostaje zdjêta z siode³ka. Gumowe t³umiki (4) znajduj¹ce siê za kulkami eliminuj¹ wszystkie niepo ¹dane wibracje struny za siode³kiem. Wzd³u przedniej krawêdzi korpusu znajduj¹ siê indywidualne prowadnice strun. Te prowadnice s³u ¹ do kontroli ruchu struny podczas ekstremalnych podci¹gniêæ strun i zabezpieczaj¹ je przed zeskakiwaniem z kulek. Prowadnice dostosowuj¹ te ró ne gruboœci dla poszczególnych strun bez koniecznoœci regulacji lub modyfikacji siode³ka. Przy zastosowaniu tylko niewielkich œrodków ostro noœci siode³ko rolkowe Fender/LSR zapewni doskona³¹ funkcjonalnoœæ. Nie wolno w aden sposób odginaæ koszyczków, które utrzymuj¹ kulki na swoim miejscu. Te elementy zapobiegaj¹ wypadniêciu kulek w przypadku, gdy nie dociska ich struna (np. podczas wymiany strun lub te gdy nast¹pi ich zerwanie). 6. ŒRUBA MOCUJ CA 3. KOSZYCZKI KULEK 4.GUMOWY T UMIK 5.PODK ADKA 2. KORPUS SIODE KA 1.KULKI 9
Jeœli koszyczki zostan¹ wygiête lub uszkodzone, kulki mog¹ wypaœæ i zagubiæ siê. Te koszyczki s¹ cofniête i nie s¹ nara one na wiêkszoœæ niebezpieczeñstw. Jednak e nale y zachowaæ szczególn¹ ostro noœæ podczas czyszczenia szyjki przy u yciu delikatnej tkaniny lub podczas wyjmowania instrumentu z futera³u lub pokrowca. Powierzchnia kulek jest niezwykle wytrzyma³a i trwa³a. Jednym z zaleceñ konserwacyjnych odnosz¹cych siê do siode³ka rolkowego jest utrzymanie go w czystoœci i suchoœci. Co pewien czas nale y wydmuchaæ brud z siode³ka za pomoc¹ skompresowanego powietrza. Mo na te siode³ko nasmarowaæ minimaln¹ iloœci¹ oleju, jednak e z zachowaniem stosownego umiaru. Wysokoœæ siode³ka rolkowego jest regulowana przez u ycie odpowiednich podk³adek (5). Wysokoœæ siode³ka jest ustawiona w fabryce Fendera podczas ostatecznego monta u gitary. Jest ona zgodna z fabrycznymi zaleceniami, jednak e jeœli gitarzysta ma inne preferencje w tym zakresie, dodatkowe podk³adki mog¹ zostaæ dodane lub te wyjête. Podk³adki s¹ dostêpne w gruboœciach.005 oraz.010 i mo na je nabyæ u dealerów firmy Fender. W celu zamontowania podk³adki nale y poluzowaæ wkrêty mocuj¹ce siode³ko (6) za pomoc¹ œrubokrêta #0, a nastêpnie wsun¹æ podk³adkê pod siode³ko. Nastêpnie nale y dokrêciæ wkrêty mocuj¹ce siode³ko. Jeœli masz problemy z wykonaniem jakiejkolwiek z przedstawionych procedur, udaj siê ze sw¹ gitar¹ do sprzedawcy gitar marki Fender lub autoryzowanego serwisu. REGULACJA PRZETWORNIKÓW Przetworniki w gitarach i gitarach basowych Fender mog¹ mieæ regulowan¹ wysokoœæ. Procedura zmiany wysokoœci przetworników zosta³a opisana w dalszej czêœci tej instrukcji w rozdziale Ustawienie wysokoœci przetworników. PRÊT NAPINAJ CY Ka da gitara i gitara basowa Fender jest bardzo precyzyjnie ustawiona w fabryce. Naprê enie prêta napinaj¹cego oraz wysokoœæ strun nad progami s¹ ustawione tak, aby zapewniæ optymaln¹ akcjê i wygodê gry dla strun o œredniej gruboœci. Przy odpowiednio zrównowa onej sile naprê enia strun przez prêt napinaj¹cy, gryf powinien byæ lekko wklês³y. Przez wprowadzenie przez prêt napinaj¹cy przeciwstawnej si³y do si³y wynikaj¹cej z naprê enia strun, zapobiega siê nadmiernemu wygiêciu gryfu. Standardowy prêt napinaj¹cy Standardowy prêt napinaj¹cy pozwala na wyprostowanie gryfu, który jest zbyt wklês³y, przez wprowadzenie przeciwstawnej si³y powodowanej przez naprê one struny. Prêt napinaj¹cy Bi-Flex Niektóre gitary i gitary basowe Fender posiadaj¹ prêt napinaj¹cy Bi-Flex o unikalnej konstrukcji. W przeciwieñstwie do standardowych prêtów napinaj¹cych, które mog¹ korygowaæ ustawienie gryfów zbyt wklês³ych, prêty napinaj¹ce Bi-Flex mog¹ wyginaæ gryfy w obydwu kierunkach. BATERIA Dostêp do baterii znajduj¹cych siê w gitarach i gitarach basowych z zainstalowanym aktywnym uk³adem elektrycznym mo liwy jest po odkrêceniu p³ytki umieszczonej na œcianie przedniej lub tylnej korpusu instrumentu. Zasilanie bateryjne jest w³¹czone tylko w sytuacji, gdy w gnieÿdzie instrumentu znajduje siê wtyk przewodu po³¹czeniowego. W celu wyd³u enia ywotnoœci baterii nale y zawsze wyjmowaæ wtyk z gniazda instrumentu, gdy nie jest on u ywany. 10
REGULACJE: PRÊTA NAPINAJ CEGO, AKCJI STRUN ORAZ INTONACJI Z powodu przewo enia gitary, zmiany gruboœci strun, zmiennych warunków klimatycznych oraz ró nic w stylu gry mo e zajœæ koniecznoœæ regulacji Twojej gitary lub gitary basowej Fender. Jeœli bêdzie mieæ to miejsce, poni ej opisano przyjête w fabryce Fender standardy dotycz¹ce ustawieñ instrumentów. Ostrze enie: Nale y unikaæ nag³ych zmian temperatury, poniewa rozszerzalnoœæ cieplna drewna jest inna ni rozszerzalnoœæ cieplna pow³ok lakierniczych, co mo e doprowadziæ do ich pêkniêæ. Choæ nie ma to znaczenia w odniesieniu do brzmienia instrumentu, istotnie wp³ywa to na jego wygl¹d. Pozwól, aby instrument ogrza³ siê pozostaj¹c w futerale lub pokrowcu. W tym celu otwieraj futera³ powoli, pozwalaj¹c aby ciep³e powietrze wnika³o do niego stopniowo. Po wyjêciu instrumentu pozostaw otwarty futera³, aby równie i on ca³y siê ogrza³. Podczas podró y w gitarach elektrycznych i basowych nie nale y obni aæ stroju strun. Brudne, skorodowane lub zu yte struny charakteryzuj¹ siê krótkim wybrzmiewaniem, utrat¹ wysokich czêstotliwoœci oraz problemami ze strojeniem. Nowe struny odzwierciedlaj¹ prawdziw¹ jakoœæ brzmieniow¹ instrumentu i nios¹ radoœæ z gry. Zmieniaj struny czêsto i najlepiej bêdzie, jeœli bêdziesz u ywaæ strun firmy Fender. Jeœli Twoja gitara bêdzie wymagaæ naprawy, zleæ j¹ autoryzowanemu serwisowi firmy Fender. W celu dokonania regulacji Twojego instrumentu bêdziesz potrzebowaæ nastêpuj¹cych dodatkowych narzêdzi, oprócz tych, które zosta³y do³¹czone do Twojej gitary: 1. Zestaw szczelinomierzy o gruboœci od 0,002 do 0,025 cala (0,05 do 1 mm). 2. Linijka o d³ugoœci 15 cm (wyskalowana w calach co 1/32 i 1/64 lub w mm co 0,5mm). 3. Ma³y œrubokrêt krzy akowy 4. Ma³y œrubokrêt p³aski. 5. Kapodaster 6. Elektroniczny tuner (jeœli nie jest dostêpny, mo e go zast¹piæ kamerton wide³kowy lub piszcza³kowy). 7. Delikatny olej maszynowy (np. do maszyn do szycia) Uwaga: W przypadku gitar wyposa onych w system tremolo, nale y odkrêciæ tyln¹ pokrywê sprê yn. Nastrój struny gitary do w³aœciwej wysokoœci. (Nale y tutaj wyraÿnie podkreœliæ, e si³a, z jak¹ naprê one s¹ struny, odgrywa kluczow¹ rolê podczas ustawiania gitary. Jeœli stroisz gitarê do innej wysokoœci ni standardowe A=440Hz, upewnij siê, e gitara jest w³aœnie nastrojona do tej wysokoœci w trakcie wykonywania wszystkich procedur konfiguracyjnych. SprawdŸ i utrzymuj w³aœciwy strój podczas wykonywania wszystkich czynnoœci regulacyjnych. 11
3 mm Gitary wyposa one w system tremolo: Za pomoc¹ dwóch wkrêtów utrzymuj¹cych zaczep sprê yn, który znajduje siê w otworze w tylnej czêœci korpusu, ustaw odpowiedni k¹t pochylenia mostka. (Firma Fender zaleca uzyskanie szczeliny o wielkoœci ok. 3 mm miêdzy p³aszczyzn¹ korpusu a tyln¹ czêœci¹ podstawy mostka. Mostek mo e byæ regulowany, jednak e powinno to wynikaæ z Twoich potrzeb zwi¹zanych z technik¹ gry). Jeœli preferujesz takie ustawienie mostka, e jego podstawa opiera siê na korpusie gitary, nie nale y dokrêcaæ wkrêtów zaczepu sprê yn zbyt mocno. Ustaw takie naprê enie sprê yn, które jest prawie takie samo jak naprê enie strun, a przy którym mostek ju opiera siê na korpusie. Uwaga: Jeœli Twoja gitara jest wyposa ona w nowe blokowane tremolo Fender Deluxe, zapoznaj siê z informacjami w dalszej czêœci tej instrukcji obs³ugi, które opisuj¹ procedury regulacyjne tego nowoczesnego i rewolucyjnego mostka. Regulacja ³uku wygiêcia szyjki (prêt napinaj¹cy) Ka da z gitar Fender jest precyzyjnie ustawiona w fabryce. Naprê enie prêta napinaj¹cego oraz wysokoœæ strun nad progami s¹ ustawione w sposób zapewniaj¹cy optymaln¹ akcjê i wygodê gry, dla gruboœci strun, które zosta³y u yte w gitarze. Przy normalnym naprê eniu strun szyjka powinna byæ lekko wklês³a. Prêt napinaj¹cy zapobiega nadmiernemu wyginaniu siê szyjki przez wprowadzenie przeciwstawnej si³y do si³y naprê enia strun. Si³a naprê enia prêta mo e byæ regulowana, a dziêki temu mo na uzyskaæ jej odpowiedni¹ wartoœæ wzglêdem si³y naprê enia strun i tym samym w³aœciwy ³uk wygiêcia szyjki. W celu sprawdzenia ³uku wygiêcia szyjki nastrój gitarê do w³aœciwej wysokoœci. Za³ó kapodaster na pierwszym progu i dociœnij szóst¹ strunê do ostatniego progu. Korzystaj¹c ze szczelinomierza sprawdÿ odleg³oœæ miêdzy doln¹ powierzchni¹ szóstej struny a wierzcho³kiem korony 8 progu. Szczelina ta powinna wynosiæ oko³o 0,25 mm (0,010 cala). W celu sprawdzenia ³uku wygiêcia szyjki nastrój gitarê basow¹ do w³aœciwej wysokoœci. Za³ó kapodaster na pierwszym progu i dociœnij czwart¹ strunê do ostatniego progu. Korzystaj¹c ze szczelinomierza sprawdÿ odleg³oœæ miêdzy doln¹ powierzchni¹ czwartej struny a wierzcho³kiem korony 8 progu. Szczelina ta powinna wynosiæ oko³o 0,4 mm (0,015 cala). KAPODASTER NA 1 PROGU DOCIŒNIJ DO OSTATNIEGO PROGU, SPRAWDZ UK WYGIÊCIA SZYKI OKREŒLAJ C ODLEG OŒÆ MIÊDZY WIERZCHO KIEM KORONY 8 PROGU A DOLN POWIERZCHNI DOCIŒNIÊTEJ STRUNY. 12
Standardowy prêt napinaj¹cy Prêt napinaj¹cy mo e niwelowaæ ³uk wygiêcia szyki zbyt mocno wklês³ej przez wprowadzenie przeciwstawnej si³y do si³y naprê enia strun standardowych. Jeœli konieczne jest podjêcie czynnoœci regulacyjnych, wykonaj alternatywnie: 1) wsuñ odpowiedni klucz imbusowy do otworu nakrêtki prêta regulacyjnego, która znajduje siê w g³ówce gitary lub 2) wsuñ œrubokrêt krzy akowy do otworu regulacji prêta napinaj¹cego, który znajduje siê na po³¹czeniu szyjki z korpusem. Obracaj delikatnie (klucz/œrubokrêt) do momentu, gdy poczujesz, e jest on w³aœciwie osadzony i mo liwy jest obrót nakrêtki regulacyjnej prêta napinaj¹cego. Jeœli szyjka jest zbyt wklês³a, obracaj nakrêtkê prêta napinaj¹cego w praw¹ stronê. Jeœli szyjka jest zbyt prosta lub wypuk³a, obracaj nakrêtkê prêta napinaj¹cego w lew¹ stronê. Co pewien czas sprawdÿ uzyskiwan¹ przerwê za pomoc¹ szczelinomierza oraz kontroluj strój gitary. Ostrze enie: NIE WOLNO kontynuowaæ regulacji jeœli: 1) wyst¹pi bardzo silny opór podczas regulacji w ka dym z kierunków lub 2) jeœli szyjka jest wypuk³a, nawet w sytuacji, gdy nakrêtka prêta napinaj¹cego jest luÿna. W takiej sytuacji nale y udaæ siê z instrumentem do najbli szego sprzedawcy lub punktu serwisowego produktów firmy Fender. Uwaga: Nie wolno pozostawiaæ niedokrêconej œruby prêta napinaj¹cego. Nale y j¹ delikatnie dokrêciæ wykonuj¹c æwieræ obrotu po stwierdzeniu pojawienia siê oporu. Prêt napinaj¹cy Bi-Flex Niektóre gitary oraz gitary basowe Fender posiadaj¹ unikalny system prêta napinaj¹cego Bi-Flex. W przeciwieñstwie do standardowych prêtów napinaj¹cych, które mog¹ korygowaæ ustawienie szyjek zbyt wklês³ych, prêty napinaj¹ce Bi-Flex mog¹ wyginaæ szyjkê w obydwu kierunkach. Jeœli konieczne jest wykonanie regulacji ³uku wygiêcia szyjki, wsuñ klucz imbusowy (Allen hex wrench) do otworu regulacji prêta napinaj¹cego, który znajduje siê w g³ówce gitary. Obracaj delikatnie klucz do momentu, gdy poczujesz, e jest on w³aœciwie osadzony w nakrêtce. Jeœli szyjka jest zbyt wklês³a, obracaj nakrêtkê prêta napinaj¹cego w praw¹ stronê. Jeœli szyjka jest zbyt prosta lub wypuk³a, obracaj nakrêtkê prêta napinaj¹cego w lew¹ stronê. Gdy zbli ysz siê do centralnego punktu dzia³ania prêta napinaj¹cego, bêdzie wydawaæ siê, e jest on luÿny. Podczas kontynuacji obracania nakrêtki poza ten punkt, prêt regulacyjny zacznie dzia³aæ w przeciwnym kierunku. Co pewien czas sprawdÿ uzyskiwan¹ przerwê za pomoc¹ szczelinomierza oraz kontroluj strój gitary. Ostrze enie: NIE WOLNO kontynuowaæ regulacji, jeœli wyst¹pi bardzo silny opór podczas regulacji w ka dym z kierunków. W takiej sytuacji nale y udaæ siê z instrumentem do najbli szego sprzedawcy lub punktu serwisowego produktów firmy Fender. Uwaga: Nie wolno pozostawiaæ luÿnej œruby prêta napinaj¹cego w centralnym punkcie zakresu regulacyjnego. Nale y j¹ delikatnie dokrêciæ wykonuj¹c æwieræ obrotu po stwierdzeniu pojawienia siê oporu. 13
Ustawienie wysokoœci mostka SprawdŸ wysokoœæ strun nad progami za pomoc¹ krótkiej linijki i jeœli jest to konieczne, wykonaj niezbêdne regulacje. Zalecana odleg³oœæ struny na wysokoœci 17 progu (miêdzy doln¹ p³aszczyzn¹ struny a wierzcho³kiem korony progu) powinna wynosiæ: Gitara: struny 1 4: 2mm (5/64 ) +/- 0.4 mm (1/64 ); struny 5 6: 2.4mm (3/32 ) +/- 0.4 mm (1/64 ). Bas: struny 1-4: 2mm (5/64 ) +/- 0.4 mm (1/64 ); Te wartoœci s¹ jedynie zalecanymi ustawieniami fabrycznymi. Optymalna odleg³oœæ strun od progów jest bardzo ró na dla poszczególnych muzyków i wynika z ró nic w technice gry, gruboœci u ywanych strun czy gry w ró nych stylach muzycznych itp. W CELU OKREŒLENIA WYSOKOŒCI STRUN NAD PROGAMI ZMIERZ ODLEG OŒÆ MIÊDZY WIERZ- CHO KIEM KORONY 17 PROGU A DOLN P ASZCZYZN STRUN. Seria American Ka de z siode³ek jest indywidualne regulowane za pomoc¹ klucza imbusowego 0.050 przez wkrêcanie lub wykrêcanie dwóch œrub imbusowych znajduj¹cych siê w górnej czêœci siode³ka. Obracanie klucza w praw¹ stronê powoduje podwy szanie, a w lew¹ stronê obni anie siode³ka. Upewnij siê, e dwie œruby regulacji wysokoœci w ka dym ze siode³ek opieraj¹ siê trwale na p³ycie mostka. Nale y tak e upewniæ siê, e po regulacji ka de siode³ko jest równoleg³e do podstawy mostka. Floyd Rose Original, Floyd Rose II, Fender Deluxe Locking W przypadku tych konstrukcji systemów tremolo ogólna wysokoœæ ustawienia mostka jest regulowana za pomoc¹ dwóch sworzni, na których opiera siê podstawa mostka. W celu podwy szenia mostka kolejno wsuñ klucz imbusowy (lub grot œrubokrêta p³askiego, w zale noœci od modelu mostka) do otworu w sworzniach i obracaj je w lew¹ stronê (w kierunku przeciwnym do ruchu wskazówek zegara). W celu obni enia mostka obracaj ka dy ze sworzni w praw¹ stronê (zgodnie z ruchem wskazówek zegara), do momentu uzyskania w³aœciwej wysokoœci. Pamiêtaj o sprawdzaniu ³uku wygiêcia szyjki podczas regulacji wysokoœci ustawienia mostka, poniewa wp³ywa on na odleg³oœæ strun nad progami. W celu uzyskania najwy szego komfortu gry i sprawnoœci instrumentu staraj siê dokonaæ identycznej korekcji ustawienia dla obydwu sworzni. W tych systemach nie ma mo liwoœci indywidualnego okreœlenia wysokoœci strun, poniewa mog³oby to negatywnie wp³ywaæ na ogóln¹ stabilnoœæ strojenia systemu tremolo. 14
Vintage Ka de z siode³ek jest indywidualnie regulowane za pomoc¹ klucza imbusowego 0.050 przez wkrêcanie lub wykrêcanie dwóch œrub imbusowych znajduj¹cych siê w górnej czêœci siode³ka (modele Vintage Telecaster oraz basy serii Vintage posiadaj¹ œruby z naciêciem na p³aski œrubokrêt zamiast otworu klucza imbusowego). Obracanie œruby w praw¹ stronê powoduje podwy szanie, a w lew¹ stronê obni anie siode³ka. Upewnij siê, e dwie œruby regulacji wysokoœci w ka dym z siode³ek opieraj¹ siê trwale na p³ycie mostka. Nale y tak e upewniæ siê, e po regulacji ka de siode³ko jest równoleg³e do podstawy mostka. Ustawienie wysokoœci przetworników Przetworniki/sensory w Twojej gitarze lub gitarze basowej Fender maj¹ w pe³ni regulowan¹ wysokoœæ. Regulacja jest wykonywana przez obracanie œrub lub wkrêtów znajduj¹cych siê na ka dym z koñców przetwornika/sensora. (W przypadku przetworników dwucewkowych œrodkowa œruba po obydwu stronach przetwornika s³u y do regulacji wysokoœci). Dociœnij wszystkie struny do ostatniego progu. SprawdŸ odleg³oœæ miêdzy doln¹ p³aszczyzn¹ pierwszej i ostatniej struny a górn¹ p³aszczyzn¹ nabiegunników lub obudowy przetwornika/sensora. Odleg³oœci te powinny byæ nastêpuj¹ce: Gitara elektryczna Struny basowe Struny wiolinowe Noiseless 8/64-3,2 mm 6/64-2,4 mm Texas Special 8/64-3,2 mm 6/64-2,4 mm Vintage Style 6/64-2,4 mm 5/64-2,0 mm American / Mexican Std. 5/64-2,0 mm 4/64-1,6 mm Humbuckery 4/64-1,6 mm 3/64-1,2 mm Lace Sensor Tak blisko jak potrzebujesz (pozwalaj¹c na swobodne wibrowanie strun) Gitara basowa Strona basowa Strona wiolinowa Noiseless 8/64-3,2 mm 6/64-2,4 mm Vintage 8/64-3,2 mm 6/64-2,4 mm American/Mexican Std. 6/64-2,4 mm 5/64-2,0 mm Lace Sensor Tak blisko jak potrzebujesz (pozwalaj¹c na swobodne wibrowanie strun) 15
Wysokoœæ przetworników jest regulowana w nastêpuj¹cy sposób: w celu podwy szenia przetwornika obracaj œruby w praw¹ stronê, natomiast w celu jego obni enia obracaj œruby w lew¹ stronê. W przypadku przetworników montowanych bezpoœrednio do korpusu za pomoc¹ wkrêtów obni anie przetworników nastêpuje przez wkrêcanie wkrêtów (obrót w prawo), a podwy szanie przez wykrêcanie wkrêtów (obrót w lewo). Uwaga: Przetworniki znajduj¹ce siê zbyt blisko strun mog¹ powodowaæ uzyskiwanie dÿwiêków o niew³aœciwej wysokoœci oraz skrócenie czasu wybrzmiewania strun. Wynika to z silnego przyci¹gania strun przez magnesy przetworników. Ze wzglêdu na inny rozk³ad pola magnetycznego w przetwornikach Lace Sensor, struny mog¹ znajdowaæ siê w dowolnej odleg³oœci od nich (nale y zapewniæ tylko niezbêdn¹ przestrzeñ na niezak³ócon¹ wibracjê strun). Sprawdzenie brzêczenia progów Przy instrumencie pod³¹czonym do wzmacniacza i prze³¹czniku pracy przetworników ustawionym w pozycji przetwornika przy szyjce, uderzaj kostk¹ w strunê na obszarze miêdzy przetwornikiem przy szyjce a przetwornikiem przy mostku. Dociskaj strunê kolejno do ka dego progu i uderzaj j¹ trzymaj¹c kostkê równolegle do korpusu. SprawdŸ czy struny nie brzêcz¹ lub nie opieraj¹ siê na kolejnych progach. Podci¹gaj pierwsz¹ i drug¹ strunê o ca³y ton na 12, 15 oraz 17 progu. Uzyskiwane dÿwiêki powinny w pe³ni wybrzmiewaæ bez szybkiego wygasania. Ró nice wynikaj¹ce ze stylu gry oraz techniki kostkowania, w odniesieniu do ustawienia akcji mog¹ sprawiaæ, e to, co nie powoduje obijania siê strun o progi u jednego gitarzysty, u drugiego mo e powodowaæ problemy. Jeœli przeprowadzi³eœ wszystkie procedury regulacyjne, które zosta³y przedstawione wczeœniej i ustawi³eœ akcjê strun zgodnie z zalecanymi wartoœciami, a w trakcie gry doœwiadczasz wyraÿnego brzêczenia strun, powinieneœ nieco zwiêkszyæ odleg³oœæ strun od progów, w celu dopasowania ustawieñ gitary do Twojego stylu gry. Jeœli mimo to wystêpuj¹ problemy z czystym wybrzmiewaniem strun, udaj siê z gitar¹ do autoryzowanego punktu serwisowego firmy Fender. Intonacja Jakoœæ strun istotnie wp³ywa na intonacjê, podobnie te jak gruboœæ strun. Jeœli zostan¹ za³o one struny o innej gruboœci ni te, które zosta³y u yte fabrycznie, przed wystrojeniem strun w oktawie upewnij siê, e zosta³y wykonane wszystkie czynnoœci regulacyjne, które zosta³y przedstawione wczeœniej w tej instrukcji obs³ugi. W celu zapewnienia optymalnych rezultatów te czynnoœci regulacyjne powinny byæ wykonane po za- ³o eniu nowego kompletu strun. Ustaw prze³¹cznik pracy przetworników w pozycji przetwornika przy szyjce i ga³kê g³oœnoœci ustaw w jej maksymalnej pozycji, a nastêpnie nastrój gitarê. SprawdŸ intonacjê ka dej struny przy u yciu elektronicznego tunera. W tym celu zagraj fla olet na 12 progu i porównaj uzyskan¹ wysokoœæ z wysokoœci¹ dÿwiêku struny dociœniêtej do 12 progu. Wysokoœæ dÿwiêku powinna byæ identyczna lub odbiegaæ tylko w zakresie +/- 1 centa (1/100 pó³tonu). Jeœli zagrany na 12 progu dÿwiêk jest za wysoki, d³ugoœæ czynna struny musi byæ zwiêkszona przez przesuniêcie siode³ka mostka do ty³u. Jeœli zagrany na 12 progu dÿwiêk jest za niski, d³ugoœæ czynna struny musi zostaæ zmniejszona przez przesuniêcie siode³ka mostka do przodu. Po ka dorazowej regulacji pozycji siode- ³ka mostka ponownie nastrój strunê i ponawiaj ten test do momentu, gdy obydwa dÿwiêki bêd¹ mieæ tê sam¹ wysokoœæ. Procedura w takim przypadku jest nastêpuj¹ca: 16
W zale noœci od tego, czy zagrany na 12 progu dÿwiêk jest za wysoki lub za niski wzglêdem wysokoœci dÿwiêku fla oletu nad 12 progiem, obracaj œrubê intonacji zakoñczon¹ ³bem z otworem na œrubokrêt krzy akowy, która znajduje siê na koñcu mostka, w praw¹ stronê w celu zwiêkszenia d³ugoœci czynnej struny lub te w lew¹ stronê, w celu zmniejszenia d³ugoœci czynnej struny. Ponownie nastrój strunê i sprawdÿ zgodnoœæ wysokoœci dÿwiêków. Uwaga: Ju niewielkie przesuniêcie siode³ka mostka powoduje zauwa aln¹ zmianê wysokoœci dÿwiêków, dlatego te regulacje powinny byæ wykonywane w bardzo ma³ym zakresie. Floyd Rose Original, Floyd Rose II Tremolo Obracaj¹c w lew¹ stronê klucz imbusowy 2.5 mm poluzuj œrubê dociskaj¹c¹ modu³ siode³ka (wózek) do podstawy mostka. Naciœnij mocno ramiê systemu tremolo w kierunku korpusu w celu zmniejszenia naprê enia strun. Przesuñ wózek w odpowiednim kierunku (mo e okazaæ siê konieczne zupe³ne poluzowanie struny, jeœli wózek musi byæ przesuniêty do samego koñca mostka), a nastêpnie dociœnij go do podstawy mostka za pomoc¹ œruby. Zwolnij nacisk ramienia tremolo. Nastrój strunê do w³aœciwej wysokoœci i sprawdÿ poprawnoœæ jej strojenia w oktawie. 17
Fender Deluxe Locking Tremolo System Regulacja intonacji jest dokonywana pod podstaw¹ mostka. W celu uzyskania dostêpu do œrub regulacyjnych mocno pochyl podstawê mostka za pomoc¹ ramienia systemu. Pod podstaw¹ mostka znajduje siê szeœæ œrub, które dociskaj¹ siode³ka do niej. Œruby te luzuje siê za pomoc¹ specjalnego klucza imbusowego, który jest do³¹czony do mostka. Krótki koniec tego klucza pasuje do gniazd œrub blokuj¹cych siode³ka. Czynnoœci regulacyjne mo na u³atwiæ sobie k³ad¹c gitarê do góry nogami na kolanach. Wówczas lew¹ rêk¹ mo esz nacisn¹æ na ramiê systemu tremolo i bez przeszkód zobaczyæ g³ówki œrub podczas wk³adania klucza w ich otwory. Poluzuj œruby jednie przez wykonanie oko³o 1/4 ich obrotu, wystarczaj¹co na swobodne przesuwanie siode³ek, ale nie wiêcej ni jest to konieczne. Wówczas mo esz zacz¹æ obracaæ wiêksze œruby, które s¹ wkrêcone w blok tremolo, w lew¹ lub w praw¹ stronê. To powoduje przesuwanie ca³ego siode³ka przez odci¹ganie g³ówki œruby blokuj¹cej siode³ko. Gdy siode³ko znajduje siê w pozycji, która zapewnia w³aœciw¹ intonacjê, nale y dokrêciæ œrubê docisku siode³ka do podstawy mostka. U yj umiarkowanej si³y do dokrêcenia tej œruby. Nie rób tego na si³ê! Gdy siode- ³ko znajduje siê ju na w³aœciwym miejscu, potrzeba tylko niewielkiej si³y, aby je w nim zablokowaæ. POLUZUJ ZACIŒNIJ 18
Uwaga: 1. S¹ dwa klucze imbusowe 3/32. Klucz z krótkim ramieniem jest przeznaczony do œruby blokuj¹cej siode³ko. Klucz z d³ugim ramieniem lepiej nadaje siê do przesuwania siode³ka do przodu i do ty³u, poniewa pozwala na uzyskanie wiêkszego momentu obrotowego. 2. Jeœli przesuniesz pierwsze siode³ko mostka zbyt daleko wzglêdem siode³ka szyjki, po zwolnieniu nacisku na ramiê tremolo mo e dojœæ do zerwania struny. Jednorazowo nale y przesuwaæ siode- ³ko tylko nieznacznie. 3. Podczas procesu wystrajania strun w oktawie ca³y czas dochodzi do zmiany wysokoœci dÿwiêków, dlatego te po wykonaniu jakiejkolwiek czynnoœci nale y ponownie nastroiæ strunê. Miej œwiadomoœæ, e po zablokowaniu siode³ka nast¹pi nieznaczne podwy szenie wysokoœci strojonej struny, a zakres zmiany bêdzie zale eæ od tego, jak mocno by³a poluzowana œruba dociskaj¹ca siode³ko do podstawy mostka. Metod¹ prób i b³êdów nale y znaleÿæ optymalne rozwi¹zania. 4. Jeœli zapomnisz kluczy, stracisz mo liwoœæ ustawienia intonacji wzglêdem wysokoœci dÿwiêku fla oletu nad 12 progiem. Vintage W zale noœci od tego, czy zagrany na 12 progu dÿwiêk jest za wysoki czy za niski wzglêdem wysokoœci dÿwiêku fla oletu nad 12 progiem, obracaj œrubê intonacji zakoñczon¹ ³bem z otworem na œrubokrêt krzy akowy, która znajduje siê na koñcu mostka, w praw¹ stronê w celu zwiêkszenia d³ugoœci czynnej struny lub te w lew¹ stronê, w celu zmniejszenia d³ugoœci czynnej struny. Po ka dej regulacji ponownie nastrój strunê i sprawdÿ zgodnoœæ wysokoœci dÿwiêków. Vintage Telecaster W zale noœci od tego, czy zagrany na 12 progu dÿwiêk jest za wysoki czy za niski wzglêdem wysokoœci dÿwiêku fla oletu nad 12 progiem, obracaj œrubê intonacji zakoñczon¹ ³bem ze szczelin¹ na œrubokrêt p³aski, która znajduje siê na koñcu mostka, w praw¹ stronê w celu zwiêkszenia d³ugoœci czynnej struny lub te w lew¹ stronê, w celu zmniejszenia d³ugoœci czynnej struny. Po ka dej regulacji ponownie nastrój strunê i sprawdÿ zgodnoœæ wysokoœci dÿwiêków. Poniewa w tej konstrukcji mostka dwie struny opieraj¹ siê na jednym siode³ku, konieczne jest takie jego ustawienie, aby uzyskaæ wypoœrodkowane strojenie obydwu strun. 19
OCHRONA I KONSERWACJA INSTRUMENTU Twoja gitara lub gitara basowa firmy Fender zosta³a wykonana w bardzo precyzyjny sposób, aby zapewniæ wieloletni¹ satysfakcjê z jej u ytkowania. Aby utrzymaæ instrument w niemal e fabrycznej kondycji nale y stosowaæ kilka prostych zabiegów konserwacyjnych. Po zakoñczeniu gry starannie wyczyœæ ca³¹ gitarê, w³¹czaj¹c w to struny, za pomoc¹ czystej i delikatnej tkaniny. Zalecane jest regularne czyszczenie przy u yciu preparatu Fender Polish. Unikaj kontaktu gitary z jakimikolwiek substancjami chemicznymi, które mog¹ uszkodziæ pow³oki wykoñczeniowe, a tak e nie wystawiaj gitary na bezpoœrednie dzia³anie promieni s³onecznych lub te innych Ÿróde³ generuj¹cych wysok¹ temperaturê, wilgotnoœæ czy wibracje. Ograniczenia i wykluczenia gwarancyjne Poni ej przedstawiono listê obejmuj¹c¹ ograniczenia i wykluczenia, które nie podlegaj¹ naprawom gwarancyjnym 1. Zu ycie progów, zu ycie siode³ek mostka oraz szyjki, zu ycie strun oraz wy³adowanie baterii. 2. Wykonywanie wszelkich czynnoœci zwi¹zanych z ustawieniem instrumentu, jego regulacj¹, a tak e jego konserwacj¹. 3. Uszkodzenia pow³ok wykoñczeniowych, spêkania, z³uszczenia lub spaczenia siê drewna wskutek zmian temperatury lub wilgotnoœci, wystawienia instrumentu na dzia³anie promieni s³onecznych, ognia, wilgoci, soli oraz kwasów wytwarzanych przez organizm cz³owieka, paski gitarowe, statywy i wieszaki gitarowe wykonane z winylu, plastiku, gumy lub innych materia³ów syntetycznych, a tak e stosowania ró nego typu preparatów chemicznych, które nie uzyska³y akceptacji firmy Fender. 4. Uszkodzenia lub skorodowania wszystkich akcesoriów w wyniku ich kontaktu z wilgoci¹, s³onym powietrzem, substancjami chemicznymi, a tak e solami i kwasami wytwarzanymi przez organizm cz³owieka. 5. Jakiekolwiek uszkodzenia instrumentu wynikaj¹ce z przeprowadzanych prac modyfikacyjnych i dostosowuj¹cych instrument do indywidualnych potrzeb muzyka. 6. Normalne zu ycie wszystkich czêœci instrumentu, futera³u lub pokrowca, w³¹czaj¹c w to gniazda, kontrolery, prze³¹czniki, powierzchnie uszlachetniane, stroiki, p³ytki ochronne, zamki, sprz¹czki, uchwyty, zatrzaski, akcesoria montowane w futera³ach itp. 7. Wszystkie inne uszkodzenia i zniszczenia wynikaj¹ce z normalnej eksploatacji, wytarcia i rozdarcia, naturalnego zu ycia, a tak e bêd¹ce skutkiem wypadków, zaniedbañ, wykorzystywania instrumentu niezgodnie z jego przeznaczeniem czy te dzia³ania si³ natury. 8. Wszystkie instrumenty, które nie posiadaj¹ numeru seryjnego, zosta³ on z nich usuniêty, zmieniony lub sfa³szowany w jakikolwiek sposób. 9. Wszystkie instrumenty, które zosta³y zakupione z innego Ÿród³a ni autoryzowany sprzedawca firmy Fender. 10. Instrumenty, które by³y serwisowane przez osoby nieuprawnione (wszystkie inne osobny ni technicy posiadaj¹cy certyfikat firmy Fender pracuj¹cy w autoryzowanych centrach serwisowych firmy Fender). 20
21
Aplauz Sp. z o.o., ul. Graniczna 19, 05-092 omianki tel./fax (+48 22) 751 42 39, (+48 22) 751 42 44 http://www.aplauzaudio.pl aplauz@aplauzaudio.pl