Instrukcja obs³ugi instrumentów akustycznych

Transkrypt

1 Instrukcja obs³ugi instrumentów akustycznych

2 Bardzo dziêkujemy Jesteœmy niezwykle szczêœliwi, e wybra³eœ jeden z naszych najwy szej jakoœci instrumentów. Instrumenty akustyczne firmy Fender s¹ wykonane przy u yciu najwy szej jakoœci podzespo³ów z zachowaniem najwy szych standardów podczas ich produkcji. Tym samym mamy ca³kowit¹ gwarancjê, e bêdziesz w pe³ni usatysfakcjonowany swoj¹ now¹ gitar¹. Nasze instrumenty charakteryzuj¹ siê obecnoœci¹ wielu funkcji oraz nowych rozwi¹zañ, które zosta³y opracowane przez naszych in ynierów. Dziêki temu mo esz mieæ ca³kowit¹ pewnoœæ, e otrzymujesz instrument najwy szej jakoœci, niezwykle trwa³y i piêkny, a tak e doskonale wygodny w grze. Chcielibyœmy, abyœ znalaz³ trochê czasu na przeczytanie tej instrukcji i zapozna³ siê z wieloma nowymi funkcjami oraz mo liwoœciami Twojego nowego instrumentu. UWAGA: Zestaw akcesoriów, który zosta³ do³¹czony do Twojego instrumentu, ma bardzo uniwersalne zastosowanie i pozwala na regulowanie wielu ró nych serii instrumentów. Dlatego te mo esz w nim znaleÿæ jeden lub kilka zbêdnych elementów, które bêd¹ nieprzydatne w odniesieniu do Twojego konkretnego modelu instrumentu. W AŒCIWOŒCI ORAZ SPECYFIKACJA TWOJEGO KONKRETNEGO INSTRUMENTU. W celu uzyskania szczegó³owych informacji dotycz¹cych w³aœciwoœci oraz danych technicznych Twojego instrumentu odwiedÿ strony internetowe firmy Fender pod adresem Funkcje zwi¹zane z kontrol¹ pracy danego instrumentu, zastosowanymi prze³¹cznikami, a tak e schematy po³¹czeñ uk³adu elektrycznego znajdziesz na naszych internetowych stronach wsparcia dla u ytkowników produktów Fender pod adresem Mo esz równie bezpoœrednio skontaktowaæ siê z nami telefonicznie, za poœrednictwem tradycyjnej poczty, czy te em: Aplauz Sp. z o.o. ul. Graniczna omianki tel./fax aplauz@aplauzaudio.pl 2 Instrukcja obs³ugi instrumentów akustycznych

3 Ten instrument zosta³ zbudowany z zastosowaniem materia³ów najwy szej jakoœci i najlepszych dostêpnych procesów technologicznych. Ostateczna kontrola jakoœci zosta³a wykonana rêcznie, a instrument zosta³ wyregulowany i ustawiony zgodnie z przyjêtymi w fabryce Fender specyfikacjami, co zapewnia najlepszy mo liwy komfort jego u ytkowania. Jednak e ten instrument, podobnie jak wszystkie inne instrumenty, które s¹ wykonane z drewna, ulega zmianom w wyniku wystawienia go na dzia³anie ró nych warunków œrodowiska, zw³aszcza ró nej temperatury i wilgotnoœci. Zmiany te nastêpuj¹ w przyrodzie naturalnie (pory roku) lub te mog¹ wynikaæ z u ytkowania instrumentu w ró nych miejscach na œwiecie. Gdy otrzymasz instrument, jego ustawienie i powi¹zany z tym komfort gry mo e zale eæ od kilku ró nych czynników, do których nale ¹: Czas, jaki up³yn¹³ od ostatecznej kontroli instrumentu a jego wys³aniem z fabryki. Czas, jaki up³yn¹³ miêdzy opuszczeniem fabryki przez instrument a jego dostarczeniem do Ciebie. Sposób transportu instrumentu np. drogowy, lotniczy, morski itp. Warunki klimatyczne, jakie wystêpowa³y podczas transportu instrumentu. Warunki klimatyczne, jakie wystêpuj¹ w docelowym punkcie dostawy instrumentu. Czas przebywania instrumentu w magazynach dystrybutora oraz w sklepie przed dostarczeniem go do Ciebie. JEŒLI PO OTRZYMANIU INSTRUMENTU STWIERDZISZ, E JEGO USTAWIENIE JEST INNE NI POWINNO TO WYNIKAÆ ZE SPECYFIKACJI FABRYCZNEJ, NIE POWINNO TO BYÆ POWODEM DO ZMARTWIEÑ. JEST TO ZJAWISKO NATURALNE ZWI ZANE Z UP YWEM CZASU ORAZ Z WYSTAWIENIEM INSTRUMENTU NA DZIA ANIE CZYN- NIKÓW, KTÓRE ZOSTA Y PRZEDSTAWIONE POWY EJ. Instrumenty akustyczne firmy Fender posiadaj¹ miejsca regulacji, które pozwalaj¹ na zniwelowanie ró nic wzglêdem zalecanych ustawieñ fabrycznych, a które to ró nice mog³y siê pojawiæ miêdzy ostateczn¹ kontrol¹ instrumentu a jego otrzymaniem. Jeœli stwierdzisz, e akcja jest zbyt niska lub zbyt wysoka w odniesieniu do Twoich indywidualnych upodobañ lub stylu gry, w tej instrukcji obs³ugi znajdziesz szczegó³owe informacje na temat ustawienia, regulacji oraz konserwacji, w celu optymalnego dostosowania instrumentu dok³adnie do Twoich potrzeb. Jeœli bêdziesz mieæ w¹tpliwoœci, czy czynnoœci regulacyjne wykonujesz poprawnie, udaj siê ze swoim instrumentem do najbli szego punktu sprzeda y firmy Fender w celu uzyskania pomocy. Instrukcja obs³ugi instrumentów akustycznych 3

4 GITARY AKUSTYCZNE Wymiana strun Do gitary akustycznej folk stosuj jedynie struny przeznaczone do tego typu gitar. S¹ one okreœlane jako Acoustic lub Folk. Nawet najlepsza gitara nie bêdzie dobrze brzmia³a i stroi³a, jeœli nie bêdziesz wymienia³ w niej strun. Te powinieneœ zmieniaæ po ok godzinach bezpoœredniej eksploatacji! Najlepsze rezultaty brzmieniowe osi¹gniesz wymieniaj¹c ca³y komplet jednego rodzaju strun. Od sposobu wymiany strun zale y ich strojnoœæ, dlatego te powinieneœ do³o yæ wszelkich starañ, aby czynnoœæ tê wykonaæ dok³adnie i prawid³owo. Przy wymianie strun zalecamy, abyœ zastosowa³ siê do podanych wskazówek. Struny zmieniaj pojedynczo rozpoczynaj¹c od strun basowych. Po zdjêciu starej struny od razu zast¹p j¹ now¹ i doprowadÿ do w³aœciwego stroju. W gitarze kolejne struny stroi siê wed³ug tzw. stroju w³oskiego, w którym kolejne struny strojone s¹ do wysokoœci: E, H, G, D, A, E (od najwy szego do najni szego dÿwiêku od najcieñszej do najgrubszej struny). Podstaw¹ do nastrojenia gitary jest dÿwiêk A = 440 Hz, który powinieneœ uzyskaæ na pi¹tym progu struny E1. Producenci strun dla u³atwienia ich wymiany czêsto podaj¹ obok wysokoœci dÿwiêku równie jej kolejny numer (od najcieñszej): E1, H2, G3, D4, A5, E6. Mocno poluzuj stroikiem strunê, któr¹ chcesz zmieniæ, a nastêpnie palcami, specjalnym wg³êbieniem znajduj¹cym siê w g³ówce korbki do nawijania strun lub przeznaczonym do tego celu przyrz¹dem wyjmij ko³ek, który blokuje strunê w otworze mostka. Delikatnie wysuñ strunê z otworu, a nastêpnie zdejmij j¹ ze stroika. Od³ó star¹ strunê na bok, aby nie porysowa³a instrumentu. Koñcówkê nowej struny z bary³k¹ mocuj¹c¹ wsuñ do otworu w mostku na tak¹ g³êbokoœæ, aby bary³ka przylega³a do dolnej krawêdzi otworu od strony siode³ka. Nastêpnie przytrzymuj¹c strunê w ustalonym po³o eniu wsuñ w otwór ko³ek blokuj¹cy do pojawienia siê lekkiego oporu. Zwróæ uwagê na to, aby struna znajdowa³a siê w kanale wydr¹ onym w ko³ku, a kana³ by³ skierowany w kierunku siode³ka. Mo esz te g³êbiej wsun¹æ strunê w otwór w mostku, a nastêpnie po lekkim wsuniêciu ko³ka blokuj¹cego poci¹gn¹æ j¹ do momentu pojawienia siê wyraÿnego oporu. Ostatecznie z czuciem dociœnij ko³ek i mocniej poci¹gaj¹c za strunê sprawdÿ, czy nie wysuwa siê ona z otworu. Sposób zamocowania struny w otworze przedstawia poni szy rysunek. dobrze rys. 1 Ÿle rys. 2 Po zakotwiczeniu struny w mostku przeci¹gnij jej drugi koniec przez ustawiony wzd³u osi szyjki otwór w ko³ku stroika. Strunê naci¹gnij rêk¹ i ok. 5 cm za ko³kiem zegnij j¹ pod k¹tem prostym. Dosuñ zgiêcie do krawêdzi otworu ko³ka stroika, a zgiêty koniec struny skieruj do œrodka g³ówki. Zwracaj¹c uwagê, aby zgiêcie dok³adnie przylega³o do krawêdzi otworu ko³ka stroika, prze³ó wolny koniec struny pod strun¹ miêdzy ko³kiem stroika a siode³kiem. Nastêpnie mocno poci¹gnij go do góry i do ty³u (rys. 3). Strunê nawijaj na ko³ek tak, aby pierwszy oplot struny docisn¹³ wykonan¹ pêtlê do powierzchni ko³ka stroika (rys. 4 i 5) rys. 3 rys. 4 rys. 5 4 Instrukcja obs³ugi instrumentów akustycznych

5 Opisane postêpowanie dotyczy strun wiolinowych (E1, H2, G3). W przypadku strun basowych (D4, A5 i E6) nie wykonuj pêtli. Po dosuniêciu zgiêcia do krawêdzi otworu w ko³ku stroika pierwszy oplot nawiñ nad nim, a pozosta³e pod nim (rys. 6 i 7). Kolejne oploty powinny œciœle przylegaæ, ale nie nachodziæ na siebie (rys. 8). Wszystkie struny nawijaj w jednym kierunku. rys. 6 rys. 7 rys. 8 Ze wzglêdów bezpieczeñstwa najlepiej bêdzie, jeœli obetniesz wolne koñce strun w odleg³oœci ok. 0,5 cm za ko³kiem stroika, a pozosta³¹ krótk¹ czêœæ zagniesz w kierunku czo³a g³ówki (rys. 5 oraz 8). W celu szybszego osi¹gniêcia stabilnego stroju wykonaj zabieg rozci¹gania strun. Polega on na kilkukrotnym odchylaniu struny od jej osi o ok. 1 cm. Po ok. 10 sekundach naci¹gania ponownie nastrój strunê i powtarzaj tê czynnoœæ do czasu, gdy kolejne rozci¹ganie nie bêdzie powodowa³o zmiany stroju (rys. 9). rys. 9 Stroiki regulowane Niektóre instrumenty akustyczne firmy Fender zosta³y wyposa one w stroiki, w których mo na regulowaæ opór, jaki stawiaj¹ ich motylki. W celu zmniejszenia oporu (motylki stroików bêd¹ obracaæ siê l ej) u yj œrubokrêtu do lekkiego poluzowania (odkrêcenia) œrub, które znajduj¹ siê na górze ka dego z motylków. rys. 10 Regulacja ³uku gryfu Jeœli gryf Twojej gitary wyposa ony jest w prêt napinaj¹cy, masz mo liwoœæ ustawienia odpowiedniego ³uku szyjki. Czynnoœæ ta ma na celu zoptymalizowanie komfortu gry np. po zmianie gruboœci u ywanych strun. Ustawienie odpowiedniego ³uku gryfu polega na naci¹gniêciu b¹dÿ poluzowaniu prêta napinaj¹cego biegn¹cego wzd³u osi szyjki. Nakrêtka regulacyjna prêta napinaj¹cego znajduje siê w otworze przy siode³ku gryfu lub dostêp do niej mo liwy jest z drugiej strony szyjki, czyli przez otwór w górnej p³ycie pud³a rezonansowego. Oceny ³uku szyjki dokonujemy dociskaj¹c dowoln¹ strunê do pierwszego i 12 lub 14 progu, w zale noœci od tego jak g³êboko podstrunnica jest osadzona w pudle rezonansowym. Przy prawid³owo ustawionej szyjce przestrzeñ pomiêdzy przyciœniêt¹ strun¹ a górn¹ p³aszczyzn¹ korony 6 progu powinna wynosiæ ok. 0,5 mm (0,2-0,5 mm). Jeœli odleg³oœæ ta jest wiêksza (szyjka wklês³a), nale y dokrêciæ nakrêtkê prêta napinaj¹cego (rys. 11). Instrukcja obs³ugi instrumentów akustycznych 5

6 rys. 11 W przypadku, gdy gryf jest wypuk³y, nakrêtkê prêta napinaj¹cego nale y poluzowaæ. Ruch klucza powinien byæ delikatny, jednorazowo nie wiêcej ni o 90 stopni. Po ka dym obróceniu œruby sprawdÿ uzyskan¹ odleg³oœæ pomiêdzy przyciœniêt¹ strun¹ do 1 i 12 (14) progu a górn¹ p³aszczyzn¹ 6 progu. Regulacji ³uku gryfu nale y dokonywaæ zawsze przy prawid³owo nastrojonej gitarze. Ostrze enie: NIE WOLNO kontynuowaæ regulacji jeœli: 1) wyst¹pi bardzo silny opór podczas regulacji w ka dym z kierunków lub 2) jeœli szyjka jest wypuk³a, nawet w sytuacji, gdy nakrêtka prêta napinaj¹cego jest luÿna. W takiej sytuacji nale y udaæ siê z instrumentem do najbli szego sprzedawcy lub punktu serwisowego produktów firmy Fender. Uwaga: Nie wolno pozostawiaæ niedokrêconej œruby prêta napinaj¹cego. Nale y j¹ delikatnie dokrêciæ wykonuj¹c æwieræ obrotu po stwierdzeniu pojawienia siê oporu. Wysokoœæ strun nad progami Wysokoœæ strun nad koronami progów w du ym stopniu determinuje wygodê gry i brzmienie instrumentu. Parametr ten okreœla siê jako akcja strun i jest to odleg³oœæ pomiêdzy górn¹ p³aszczyzn¹ korony 12 progu a doln¹ czêœci¹ struny nad tym progiem (rys. 12). Akcjê strun mierzy siê przy prawid³owo nastrojonej gitarze. W gitarze akustycznej akcja dla struny E6 powinna wynosiæ ok. 2,5 mm, a dla struny E1 ok. 2 mm. W przypadku czterostrunowych basowych gitar akustycznych akcja strun powinna wynosiæ odpowiednio: dla struny E4 3 mm i dla G1 2,5 mm. Zbyt niska akcja mo e powodowaæ uderzanie strun o kolejne progi (brzêczenie) i skrócenie rys. 12 ich czasu wybrzmienia. Zbyt wysoka akcja strun sprawia, e gitara staje siê twarda (koniecznoœæ u ycia wiêkszej si³y do przyciœniêcia strun do progów) i przestaje stroiæ. W zale noœci od Twoich preferencji mo esz delikatnie skorygowaæ akcjê strun przez nieznaczne spi³owanie dolnej p³aszczyzny siode³ka mostka (podstawka) na ca³ej jego d³ugoœci lub przez pod³o enie pod niego cienkiego paska z twardego materia³u. Ze wzglêdów bezpieczeñstwa i delikatnoœæ wykonania ca³ej operacji warto zleciæ j¹ wykwalifikowanemu lutnikowi. 6 Instrukcja obs³ugi instrumentów akustycznych

7 GITARY KLASYCZNE Wymiana strun Do gitary klasycznej stosuj jedynie struny okreœlane jako Classical, Classic oraz Flamenco. U ycie strun przeznaczonych do gitary akustycznej lub elektrycznej mo e spowodowaæ trwa³e uszkodzenie instrumentu. Nawet najlepsza gitara nie bêdzie dobrze brzmia³a i stroi³a, jeœli nie bêdziesz wymienia³ w niej strun. Te powinieneœ zmieniaæ œrednio po ok godzinach bezpoœredniej eksploatacji! Wymieniaj¹c ca³y komplet jednego rodzaju strun osi¹gniesz najlepsze rezultaty brzmieniowe. Od sposobu wymiany strun zale y ich strojnoœæ, dlatego te powinieneœ do³o yæ wszelkich starañ, aby tê czynnoœæ wykonaæ dok³adnie i prawid³owo. W gitarze klasycznej bardzo istotny jest sposób za³o enia strun zarówno na ko³ku stroika, jak i na mostku. Brak specjalnej koñcówki zaczepowej, która jest stosowana w strunach do gitary akustycznej i elektrycznej, sprawia, e musisz wykonaæ szereg dodatkowych czynnoœci. Ich kolejnoœæ przedstawia rysunek 13. ➊ ➋ ➌ ➍ ➎ ➏ Przeci¹gnij koniec struny przez otwór w mostku tak, aby wystawa³ poza niego oko³o 10 cm. Struny wiolinowe (cienkie) za³ó koñcem, który posiada kod barwny, natomiast struny basowe (grubsze, z oplotem), koñcem nie posiadaj¹cym rozluÿnienia metalowego oplotu i dodatkowego oplotu z kolorowej nitki stilonowej. Jest bardzo wa ne, aby w punkcie styku struny z siode³kiem mostka (podstawkiem), struna by³a ju z jednorodnym oplotem. Nastêpnie chwyæ przeci¹gniêty koniec struny i prze³ó go pod strun¹ po drugiej stronie otworu. Teraz ponownie prze³ó strunê pod jej odcinkiem z ty³u mostka (przy otworze) tworz¹c pêtlê. Silnie poci¹gnij oba koñce, najpierw ten tworz¹cy pêtlê, a nastêpnie drugi tak, aby pêtla mocno siê zacisnê³a. Po nastrojeniu i w³aœciwym u³o eniu siê struny, obetnij jej koniec ok. 0,5 cm za pêtl¹. Czynnoœæ tê wykonaj dopiero po ca³kowitym nastrojeniu gitary i ustabilizowaniu siê stroju (jeden lub dwa dni). Prawid³owo wykonana pêtla struny na mostku. W odniesieniu do strun wiolinowych (E1, H2, G3) w celu ich lepszego zakotwiczenia w mostku, mo na wykonaæ pêtlê o kilku splotach. Polega to na dwu lub trzykrotnym prze- ³o eniu struny pod jej odcinkiem nad otworem w mostku (czynnoœæ 3). Dwa sposoby zak³adania strun przedstawia rysunek 14 (wiolinowe) oraz 15 (basowe). Instrukcja obs³ugi instrumentów akustycznych rys. 13 rys. 14 rys. 15 7

8 Po zakotwiczeniu struny w mostku za³ó j¹ na ko³ku stroika. W tym celu prze³ó drugi koniec struny przez znajduj¹cy siê w nim otwór i naci¹gnij strunê rêk¹. Nastêpnie w odleg³oœci ok. 10 cm od otworu lekko zegnij strunê, a miejsce zgiêcia dosuñ do krawêdzi otworu. Teraz wolny koniec struny prze³ó pod ni¹ z drugiej strony ko³ka (➊). Kolejn¹ czynnoœci¹ jest zapêtlenie struny poprzez prze³o enie jej pod odcinkiem miêdzy otworami (➋). Te dwa etapy przedstawia rysunek 16 oraz 17. Dbaj¹c o to, aby zagiêcie struny œciœle przylega³o do krawêdzi otworu silnie poci¹gnij za koniec struny (➌) jednoczeœnie naprê aj¹c strunê nad szyjk¹ (➍). Nie zmieniaj¹c naci¹gu na szyjce, zacznij j¹ nawijaæ na ko³ek stroika tak, aby struna przycisnê³a wykonan¹ pêtlê do powierzchni ko³ka stroika (➎). Wszystkie struny nawijaj w jednym kierunku. Rysunek 18. Kolejne oploty powinny œciœle do siebie przylegaæ i w adnym wypadku nie mog¹ nachodziæ na siebie. Po nastrojeniu gitary, u³o eniu siê strun i ustabilizowaniu stroju, po kilku godzinach gry obetnij koñcówki strun ok. 0,5-1 cm za pêtl¹. Rysunek 19. Taki sposób za³o enia strun zabezpiecza je przed zsuwaniem z ko³ka stroika i gwarantuje stabilny strój. rys. 16 rys. 17 rys. 18 rys. 19 Akcja strun W gitarach klasycznych akcja strun mierzona jako odleg³oœæ miêdzy górn¹ powierzchni¹ korony 12 progu a doln¹ p³aszczyzn¹ struny (rys. 20) powinna wynosiæ odpowiednio: dla strun wiolinowych ok. 3 mm dla strun basowych ok. 3,5 mm. Korekcji akcji strun mo na dokonaæ przez obni enie lub podwy szenie siode³ka mostka. rys. 20 Prêt regulacyjny Gitary klasyczne w wiêkszoœci przypadków nie posiadaj¹ prêta do reguluacji ³uku wygiêcia gryfu. W celu zachowania odpowiedniej sztywnoœci szyjki tych instrumentów s¹ wewn¹trz dodatkowo wzmacniane metalowymi k¹townikami lub materia³ami kompozytowymi. Niektóre wy sze modele posiadaj¹ prêt napinaj¹cy, a wówczas dostêp do nakrêtki regulacyjnej mo liwy jest przez otwór w górnej p³ycie pud³a rezonansowego. Czynnoœci regulacyjne s¹ wówczas identyczne jak w przypadku gitar akustycznych. 8 Instrukcja obs³ugi instrumentów akustycznych

9 UK ADY ELEKTRYCZNE Wiele instrumentów akustycznych jest wyposa onych w uk³ady elektryczne pozwalaj¹ce na ich ³atwe nag³oœnienie. W takim przypadku, w odniesieniu do gitar, pod podstawkiem mostka znajduje siê przetwornik piezoelektryczny, na górnym boku pud³a rezonansowego zamontowany jest aktywny przedwzmacniacz, natomiast na dolnym boku pud³a znajduje siê gniazdo wyjœciowe lub te jest ono zintegrowane z tylnym zaczepem paska. W zale noœci od zastosowanego modelu przedwzmacniacza pozwala on najczêœciej na okreœlenie poziomu sygna³u wyjœciowego i aktywn¹ korekcjê barwy tonu w kilku pasmach. W wiêkszoœci przypadków przedwzmacniacz jest zasilany bateri¹ 9V, której komora instalacyjna znajduje siê w jego obudowie lub w obudowie gniazda wyjœciowego. Przejawem wy³adowania baterii mo e byæ spadek poziomu sygna³u, pojawienie siê jego zniekszta³ceñ, zw³aszcza podczas gry g³oœniejszych partii, wzrost szumów lub te sygnalizowane jest specjaln¹ kontrolk¹. W celu przed³u enia ywotnoœci baterii nale y zawsze wyjmowaæ wtyk przewodu z gniazda wyjœciowego, gdy instrument nie jest u ywany. Opis funkcji kontrolerów najczêœciej spotykanych w przedwzmacniaczach: VOLUME: BASS: MIDDLE: s³u y do kontroli poziomu sygna³u wyjœciowego. korekcja barwy w zakresie niskich czêstotliwoœci. korekcja barwy w zakresie œrednich czêstotliwoœci. rys. 21 FREQUENCY/CONTOUR: ten kontroler s³u y do okreœlenia zakresu czêstotliwoœci, która bêdzie kontrolowana za pomoc¹ kontrolera MIDDLE. TREBLE: korekcja barwy w zakresie wysokich czêstotliwoœci. PRESENCE/BRILLIANCE: korekcja barwy w zakresie bardzo wysokich czêstotliwoœci. BLEND: kontroler s³u ¹cy do okreœlenia proporcji sygna³u miêdzy dwoma Ÿród³ami sygna³u np. przetwornikem piezoelektrycznym pod siode³kiem mostka a mikrofonem lub miêdzy przetwornikiem piezoelektrycznym a przetwornikiem magnetycznym. NOTCH/SCOOP: prze³¹cznik s³u ¹cy do ograniczenia poziomu czêstotliwoœci powoduj¹cych sprzê- enia zwrotne. PHASE: prze³¹cznik s³u ¹cy do odwrócenia fazy sygna³u, mo e byæ u yty do wyeliminowania pojawiaj¹cych siê sprzê eñ zwrotnych. MUTE: przycisk lub prze³¹cznik powoduj¹cy wyciszenie sygna³u. BATTERY: kontrolka wskazuj¹ca roz³adowanie baterii (w zale noœci od modelu przedwzmacniacza przy roz³adowanej baterii kontrolka ta mo e œwieciæ siê s³abiej lub zapala siê). TUNER: prze³¹cznik aktywuj¹cy pracê wbudowanego tunera, którego wskazania s¹ prezentowane na wyœwietlaczu lub szeregu kontrolek LED. Instrukcja obs³ugi instrumentów akustycznych 9

10 BAND O ORAZ MANDOLINA Poniewa mostek w band o nie jest przyklejany do membrany, a w mandolinie do górnej p³yty rezonansowej, zalecamy wymianê strun jedna po drugiej. Jeœli konieczne jest zdjêcie wszystkich strun z instrumentu, nale y w¹skim kawa³kiem taœmy klej¹cej zaznaczyæ po³o enie przedniej krawêdzi mostka przed jego zdjêciem. Mandolina - akcja strun W przypadku mandolin akcja strun mierzona jako odleg³oœæ miêdzy górn¹ powierzchni¹ korony 12 progu a doln¹ p³aszczyzn¹ struny powinna wynosiæ odpowiednio: dla strun wiolinowych ok. 1,6 mm; dla strun basowych ok. 2 mm. Wysokoœæ strun nad progami mo na zmieniaæ przez obrót nakrêtki, na której wspiera siê górny element mostka. Standardowe ustawienia dla band o Przed sprawdzeniem ustawieñ i ich regulacj¹ band o powinno byæ nastrojone do w³aœciwej wysokoœci i z odpowiednimi strunami. 1) ³uk wygiêcia szyki - ok. 0,5 mm 2) naprê enie membrany - umiarkowane (ok. 13 kg lub strojona do dÿwiêku A) 3) wysokoœæ strun nad progami - ok. 3,5 mm nad 22 progiem lub 3 mm nad 12 progiem. OCHRONA I KONSERWACJA INSTRUMENTU Przechowywanie instrumentu Szczególnie niebezpieczne dla gitar i innych instrumentów akustycznych s¹ wahania temperatury i wilgotnoœci. Mog¹ one wywo³aæ nieodwracalne zmiany spaczenie, rozklejanie i pêkniêcia pud³a rezonansowego oraz wygiêcie szyjki i brzêczenie strun. Aby tego unikn¹æ przechowuj swoj¹ gitarê w pomieszczeniach o wilgotnoœci wzglêdnej 45-55% i temperaturze ok. 20 o C. Zawsze przenoœ instrument w pokrowcu. Zim¹, po silnym jego wych³odzeniu na dworze i wniesieniu do ogrzewanego pomieszczenia, pozostaw go w pokrowcu przez kilka godzin do czasu stopniowego wyrównania temperatur. Nie zostawiaj instrumentu w pobli u Ÿróde³ ciep³a ani te w samochodzie w upalny dzieñ. Przechowuj instrument w bezpiecznych miejscach. Nie k³adÿ i nie opieraj na nim adnych ciê kich przedmiotów mog¹cych spowodowaæ jego uszkodzenie. Instrument pozostawiaj zawsze nastrojony (utrzymanie jednakowych naprê eñ poszczególnych elementów i stanu ci¹g³ej gotowoœci do gry). Strój obni aj jedynie w przypadku transportu lotniczego. Higiena eksploatacji Twój instrument akustyczny firmy Fender zosta³ wykonany w bardzo precyzyjny sposób, aby zapewniæ wieloletni¹ satysfakcjê z jego u ytkowania. Aby utrzymaæ instrument w niemal e fabrycznej kondycji nale y stosowaæ kilka prostych zabiegów konserwacyjnych. Przed ka dym u yciem instrumentu umyj d³onie, a po zakoñczeniu gry starannie wyczyœæ ca³¹ gitarê, w³¹czaj¹c w to struny, za pomoc¹ czystej i delikatnej tkaniny (najlepiej bawe³nianej). Zalecane jest regularne czyszczenie pow³ok lakiernicznych przy u yciu preparatu Fender Polish. Struny gitary czyœæ tylko such¹ tkanin¹, ewentualnie specjalnymi preparatami, których sk³adniki nie wchodz¹ w reakcjê chemiczn¹ ze strunami (String Cleaner, Fast Fret). 10 Instrukcja obs³ugi instrumentów akustycznych

11 Unikaj kontaktu gitary z jakimikolwiek substancjami chemicznymi, które mog¹ uszkodziæ pow³oki wykoñczeniowe, a tak e nie wystawiaj gitary na bezpoœrednie dzia³anie promieni s³onecznych lub te innych Ÿróde³ generuj¹cych wysok¹ temperaturê, wilgotnoœæ czy wibracje. W adnym wypadku nie dopuœæ do bezpoœredniego kontaktu z wod¹ i innymi p³ynami. W razie zamoczenia gitary szybko i dok³adnie usuñ p³yny z jej powierzchni. Przed gr¹ zdejmij i odsuñ wszystkie przedmioty, które mog¹ porysowaæ powierzchniê instrumentu. Ograniczenia i wykluczenia gwarancyjne Poni ej przedstawiono listê obejmuj¹c¹ ograniczenia i wykluczenia, które nie podlegaj¹ naprawom gwarancyjnym 1. Zu ycie progów, zu ycie siode³ek mostka oraz szyjki, zu ycie strun oraz wy³adowanie baterii. 2. Wykonywanie wszelkich czynnoœci zwi¹zanych z ustawieniem instrumentu, jego regulacj¹, a tak e jego konserwacj¹. 3. Uszkodzenia pow³ok wykoñczeniowych, spêkania, z³uszczenia lub spaczenia siê drewna wskutek zmian temperatury lub wilgotnoœci, wystawienia instrumentu na dzia³anie promieni s³onecznych, ognia, wilgoci, soli oraz kwasów wytwarzanych przez organizm cz³owieka, paski gitarowe, statywy i wieszaki gitarowe wykonane z winylu, plastiku, gumy lub innych materia³ów syntetycznych, a tak e stosowania ró nego typu preparatów chemicznych, które nie uzyska³y akceptacji firmy Fender. 4. Uszkodzenia lub skorodowania wszystkich akcesoriów w wyniku ich kontaktu z wilgoci¹, s³onym powietrzem, substancjami chemicznymi, a tak e solami i kwasami wytwarzanymi przez organizm cz³owieka. 5. Jakiekolwiek uszkodzenia instrumentu wynikaj¹ce z przeprowadzanych prac modyfikacyjnych i dostosowuj¹cych instrument do indywidualnych potrzeb muzyka. 6. Normalne zu ycie wszystkich czêœci instrumentu, futera³u lub pokrowca, w³¹czaj¹c w to gniazda, kontrolery, prze³¹czniki, powierzchnie uszlachetniane, stroiki, p³ytki ochronne, zamki, sprz¹czki, uchwyty, zatrzaski, akcesoria montowane w futera³ach itp. 7. Wszystkie inne uszkodzenia i zniszczenia wynikaj¹ce z normalnej eksploatacji, wytarcia i rozdarcia, naturalnego zu ycia, a tak e bêd¹ce skutkiem wypadków, zaniedbañ, wykorzystywania instrumentu niezgodnie z jego przeznaczeniem czy te dzia³ania si³ natury. 8. Wszystkie instrumenty, które nie posiadaj¹ numeru seryjnego, zosta³ on z nich usuniêty, zmieniony lub sfa³szowany w jakikolwiek sposób. 9. Wszystkie instrumenty, które zosta³y zakupione z innego Ÿród³a ni autoryzowany sprzedawca firmy Fender. 10. Instrumenty, które by³y serwisowane przez osoby nieuprawnione (wszystkie inne osobny ni technicy posiadaj¹cy certyfikat firmy Fender pracuj¹cy w autoryzowanych centrach serwisowych firmy Fender). Instrukcja obs³ugi instrumentów akustycznych 11

12 Aplauz Sp. z o.o., ul. Graniczna 19, omianki tel./fax (+48 22) , (+48 22) aplauz@aplauzaudio.pl