Grupa Robocza PKD Nawierzchnie Betonowe Optymalizacja szorstkości i właściwości akustycznych nawierzchni drogowych w teorii i praktyce Na przykładzie nawierzchni betonowych Dr inż. Wiesław Dąbrowski Dr inż. Michał Frelek 1
Części referatu 1. Wprowadzenie 2. Cel referatu 3. Wiedza teoretyczna 4. Wiedza praktyczna 5. Współpraca badawczo-rozwojowa PKD - BASt. 6. Wnioski - następstwa praktyczne 2
Wprowadzenie Mobilność 1. Mobilność, tj. skłonność do zmiany miejsca i wynikająca stąd potrzeba sprawnej komunikacji była, jest i będzie naturalną cechą i niezbywalnym prawem człowieka. 2. Mobilność odgrywa wielką rolę w naszym życiu: przyczynia się do zmniejszenia różnic społecznych, poprawy jakości życia oraz zmniejszenia bezrobocia. 3. Sieć drogowa z nawierzchniami stosownymi do wymagań ruchu pełni kluczową rolę w zakresie mobilności, działalności gospodarczej, inwestycyjnej oraz w zakresie rozwoju społecznego Unii Europejskiej. 3
Wprowadzenie Sprawa drogowa Celem a jednocześnie generalnym problemem drogownictwa jest zapewnienie: Najniższych z możliwych społecznych kosztów mobilności opartej na infrastrukturze drogowej 4
Cel referatu GR Nawierzchnie Betonowe Celem referatu jest: 1. Zwrócenie uwagi na problem naturalnej kolizji występującej między wymogiem wysokiej szorstkości nawierzchni i wymogiem niskiej emisji hałasu drogowego. 2. Poinformowanie uczestników kolokwium o działaniach Grupy Roboczej PKD Nawierzchnie Betonowe mających na celu systemowe pozyskiwanie mądrości zbiorowej z zakresu optymalizacji szorstkości i właściwości akustycznych nawierzchni betonowych i praktyczne jej wykorzystanie dla Sprawy Drogowej. 5
Wiedza teoretyczna Czynniki wpływu na społeczne koszty mobilności Bezpieczeństwo ruchu - dobre właściwości przeciwślizgowe nawierzchni. Zużycie energii - możliwie małe opory toczenia, jasność nawierzchni. Obciążenie dla środowiska - niska emisja CO2, niska emisja hałasu. Czas użytkowników drogi - mała uciążliwość zabiegów utrzymaniowych i remontowych. Długie okresy użyteczności technicznej i ekonomicznej konstrukcji nawierzchni. 6
Wiedza teoretyczna Typowe rodzaje tekstury nawierzchni Nawierzchnia szorstka i głośna Nawierzchnia gładka i głośna Nawierzchnia gładka i cicha Nawierzchnia szorstka i cicha Źródło: MC Bauchemie, Dipl.-Ing. Ralf Alte-Teigeler, und Dipl.-Ing. Tim Alte-Teigeler, OAT GmbH 7
Wiedza Praktyczna Nawierzchnie betonowe z odkrytym kruszywem Nacinanie szczelin i usuwanie szczotką mechaniczną niezwiązanej zaprawy Źródło: Dipl.-Ing. Tim Alte-Teigeler, OAT GmbH, Neuss 8
Wiedza Praktyczna Nawierzchnie betonowe z odkrytym kruszywem iedza teoretyczna Przykłady wyglądu tekstury nawierzchni betonowych z odkrytym kruszywem Źródło: Dipl.-Ing. Tim Alte-Teigeler, OAT GmbH, Neuss 9
Wiedza Praktyczna Wizualizacja zabiegu szlifowania nawierzchni betonowej Źródło: Dipl.-Ing. Jens Skarabis, SILENTEX 10
Wiedza Praktyczna Teksturowanie metodą Grinding Zestaw maszyn do teksturowania nawierzchni betonowej metodą Grinding Źródło: Dipl.-Ing. Ralf Alte-Teigeler, Dipl.-Ing. Tim Alte-Teigeler, OAT GmbH 11
Wiedza Praktyczna Teksturowanie metodą Grinding Kluczowy element maszyny do teksturowania nawierzchni metodą Grinding Źródło: Dipl.-Ing. Ralf Alte-Teigeler, Dipl.-Ing. Tim Alte-Teigeler, OAT GmbH 12
Wiedza Praktyczna Teksturowanie metodą Grinding Przykłady wyglądu tekstury nawierzchni betonowych po zabiegu wykonaniu Grinding Źródło: Dipl.-Ing. Ralf Alte-Teigeler, Dipl.-Ing. Tim Alte-Teigeler, OAT GmbH 13
Optymalizacja szorstkości i właściwości akustycznych w przypadku nawierzchni z odkrytym kruszywem Zdjęcia odwiertów z nawierzchni betonowej z odkrytym kruszywem obrazujące różne głębokości tekstury (wartości EDT w mm) Źródło: Dipl.-Ing. Jens Skarabis, TU München, Griffig 2/2014 str.5 14
Optymalizacja szorstkości i właściwości akustycznych w przypadku nawierzchni z odkrytym kruszywem Obliczony poziom hałasu w zależności głębokości tekstury Źródło: Dipl.-Ing. Jens Skarabis, TU München, Griffig 2/2014 str.5 15
Optymalizacja szorstkości i właściwości akustycznych w przypadku nawierzchni teksturowanej metodą Grinding Cechy charakterystyczne tekstury Grinding Źródło: Dipl.-Ing. Jens Skarabis, TU München, Dipl.-Ing. Ralf Alte-Teigeler, und Dipl.-Ing. Tim Alte-Teigeler, OAT GmbH 16
Optymalizacja szorstkości i właściwości akustycznych w przypadku nawierzchni teksturowanej metodą Grinding Widok wariantów tekstury uzyskanej metodą Grinding w zależności od odległości między segmentami nacinającymi i odpowiadającymi im poziomami hałasu Źródło: Dipl.-Ing. Jens Skarabis, TU München, Dipl.-Ing. Ralf Alte-Teigeler, und Dipl.-Ing. Tim Alte-Teigeler, OAT Gmb 17
Współpraca badawczo-rozwojowa PKD - BASt. Wspólnie ustalona tematyka prac badawczo-rozwojowych dotyczących nawierzchni betonowych na lata 2017 i 2018 1. Optymalizacja szorstkości i właściwości akustycznych w przypadku teksturowana metodą Grinding. 2. Optymalizacja szorstkości i właściwości akustycznych nawierzchni metodą szlifowania nawierzchni betonowych z odsłoniętym kruszywem. 3. Optymalizacja systemów wypełnień szczelin dylatacyjnych. Uwaga: Lista pomysłów na prace badawczo-rozwojowe nie jest zamknięta 18
Wnioski następstwa praktyczne Szorstkość nawierzchni drogowych jest niezwykle ważnym parametrem z punktu widzenia bezpieczeństwa ruchu drogowego nie może być jednak postrzegana w oderwaniu od innych parametrów nawierzchni istotnych z punktu widzenia wpływu na koszty społeczne mobilności. Nadawanie wysokiej szorstkości wagi kryterium poza-cenowego w przetargach prowadzi w prostej linii do modelu : (Nawierzchnia szorstka i bardzo głośna, 6-7 dba głośniejsza od optymalnej) 19
Wnioski następstwa praktyczne cd. Modelem tekstury nawierzchni, do którego należy dążyć jest : model nawierzchni szorstkiej i cichej. Aktualnym problemem jest niewystarczający zasób wiedzy odnośnie wpływu struktury powierzchniowej nawierzchni betonowej na jej szorstkość i właściwości akustyczne. Racjonalnym działaniem jest zdobywanie tej wiedzy na bazie odcinków badawczo-rozwojowych, których realizacją zainteresowani są inwestorzy, tacy jak GDDKiA i Zarządy Dróg Wojewódzkich. 20
Wnioski następstwa praktyczne cd. Drogi w Polsce są dużym i niezwykle ważnym kapitałem społecznym. Koniecznym jest postrzeganie tego kapitału nie tylko w zakresie materialnym kapitał niematerialny w postaci wiedzy i doświadczenia kadry drogownictwa jest kapitałem kluczowym i należy robić wszystko, aby ten kapitał w sposób systemowy powiększać. Nawiązanie przez PKD dobrej współpracy z niemieckim Federalnym Instytutem Drogownictwa BASt, jest wielkim niematerialnym kapitałem społecznym z punktu widzenia polskiego, niemieckiego oraz Unii Europejskiej. Trzeba robić wszystko co możliwe, aby ten kapitał dobrze wykorzystać dla polskiej Sprawy Drogowej. 21
Wnioski następstwa praktyczne cd. Definiowanie kryteriów pozacenowych w przetargach drogowych powinno być robione w sposób bardzo rozważny i odpowiedzialny. Nie powinno dochodzić do takiej sytuacji, że nadając rangę jednemu z parametrów rozwiązuje się jakiś problem, ale jednocześnie generuje się powstanie kilku innych problemów, które cofają rozwój polskiego drogownictwa. Warto by na spokojnie rozważyć w szerszym gronie społecznym (pracownicy administracji, pracownicy nauki i pracownicy firm), czy nie byłoby racjonalnym wprowadzenie jako kryterium pozacenowego oferowanie przez Zleceniobiorców wykonania odcinka badawczo rozwojowego przy współpracy PKD i BASt. 22
Wnioski następstwa praktyczne cd. Z punktu widzenia optymalizacji szorstkości i właściwości akustycznych nawierzchni drogowych niezwykle ważnym jest jakość pomiarów kontrolnych tych parametrów. Mając na względzie zasadę konieczności dokonywania sprawdzania poprawności rozwiązania przy pomocy innej metody, warto skorzystać z propozycji niemieckich partnerów PKD, aby wykonać na teranie Polski i Niemiec szereg pomiarów porównawczych szorstkości przy pomocy urządzeń wykorzystywanych w Polsce i w Niemczech. To samo dotyczy pomiaru właściwości akustycznych nawierzchni. Tego rodzaju praca badawczo-rozwojowa może istotnie zwiększyć kapitał niematerialny polskiego drogownictwa w tym niezwykle ważnym jego zakresie. 23
Dziękujemy za uwagę i zapraszamy do współpracy! Więcej informacji: http://kongresdrogowy.pl/konferencja/5-v-slaskie-forum-drogownictwa www.viaexpert.pl Poprawa klimatu akustycznego w otoczeniu autostrad i dróg szybkiego ruchu miesięcznik Inżynier budownictwa, nr 3/2017, str. 44-51 Kierunki rozwoju cichych nawierzchni betonowych referat wygłoszony podczas Seminarium: DROGI BETONOWE dokonania i wyzwania, patrz: http://www.polskicement.pl/seminarium_drogi_betonowe_dokonania_i_wyz wania_prezentacje-373 24