Techniki stosowane w zajęciach plastycznych w przedszkolu Techniki plastyczne, czyli całokształt środków i czynności związanych z twórczością plastyczną, oraz wiedza o nich decydują o prawidłowym przebiegu zajęć z dziećmi w przedszkolu i ich dobrych rezultatów. Każda technika plastyczna posiada specyficzne właściwości i wymaga od dziecka odpowiednich umiejętności sprawności oraz określonego sposobu postępowania nauczyciela i dziecka. W przedszkolu dziecko powinno mieć dostarczone nie tylko kredki, pędzel, węgiel, farby, papier, glinę, lecz także być wprowadzone w technikę ich stosowania. Naturalną u dziecka skłonność do ekspresji plastycznej może stale rozwijać i pogłębiać przez dostarczanie mu nowych środków wyrazu plastycznego oraz ugruntowanie umiejętności i wiedzy na ten temat. Szanujmy swoisty i odrębny styl pracy każdego dziecka i akceptujmy wybór określonej techniki. Rysowanie Rysowanie ćwiczy spostrzegawczość. Pamięć wzrokową i wyobraźnię plastyczną, uczy poznawać kształt i wielkość przedmiotów, i zjawisk przyrodniczych znajdujących się w otoczeniu. Umiejętność rysowania jest podstawą wszystkich dyscyplin plastycznych.
Rysowanie kredką świecową jest techniką łatwą i atrakcyjną oraz odpowiednią dla dzieci w wieku przedszkolnym. Do rysowania kredką świecową nadaje się papier o gładkiej i szerokiej powierzchni. Powinno używać się kredek nie zatemperowanych i rysować na różnych formatach papieru po to by między innymi intensywniej usprawnić ruchy rąk i palców. Dzięki takiej kredce dziecko uzyskuje coraz to nowe, inne efekty fakturowe i rysunkowe, zyskując bogatsze środki do swoich wypowiedzi. Technika rysowania kredką świecową uczy dziecko rozróżniać kolory, rozwija zamiłowania rysunkowe i kolorystyczne oraz pobudza jego wyobraźnię i fantazję. Rysowanie kredką oprawioną w drewno jest bardziej odpowiednie dla dzieci w drugiej fazie wieku przedszkolnego, kiedy przygotowuje się do nauki pisania. W trakcie rysowania takimi kredkami dziecko zdobywa sprawności manualne. Uczy się prawidłowo trzymać kredkę i precyzyjnie się nią posługiwać. Kredki ołówkowe nadają się do rysowania na papierze gładkim i niewielkim formacie. Rysowanie węglem jest technika bardzo atrakcyjną i efektywną, do techniki tej najbardziej odpowiednie są papiery chropowate, używa się dużych formatów arkuszy, rysując swobodnie szerokimi ruchami ręki. Walorowe różnice natężenia kreski, miękkie szaroczarne plamy tworzą kompozycje pełne nastroju. Nastrój ten silnie oddziałuje na sferę przeżyć emocjonalnych dziecka
i w miarę zdobywania doświadczeń pobudza do dalszych wypowiedzi rysunkowych. Rysunek węglem jest tradycyjną techniką studyjną. Umożliwia dość długą pracę na jednym arkuszu. Rysowanie patykiem jest techniką bardziej precyzyjną, niż rysunek węglem. Rysując patykiem dziecko może bardziej szczegółowo wyrazić swoją wizję, aczkolwiek efekt takiego rysunku jest uzależniony przede wszystkim od umiejętności rysunkowych. Rysowanie patykiem stosowane w przedszkolu ma duże znaczenie kształcące i wychowawcze, szczególnie w okresie rozwoju dekoracyjnych zamiłować dziecka. Malowanie Techniki malarskie pełnią ważną role w kształtowaniu uzdolnień plastycznych dziecka, pogłębiają i rozwijają jego naturalne zdolności odczuwania świata, barw, form i przestrzeni. W pierwszej fazie wieku przedszkolnego dziecko maluje farbami kryjącymi, samodzielnie łącząc i zestawiając kolory według własnych upodobań i potrzeb. W drugiej fazie wieku przedszkolnego powinna być nadal rozwijana umiejętność dobierania kolorów i tworzenia z ich nowych. Główne wartości kształcące techniki malarskiej wyrażają się w kształtowaniu u dziecka umiejętności rozróżniania kolorów i ich rodzajów
oraz w dobieraniu i mieszaniu farb w celu otrzymania nowych kolorów czego konsekwencją jest wzbogacenie ekspresji malarskiej dzieci. Wartości kształcące techniki malarskiej polegają na rozwijaniu wyobraźni malarskiej dziecka, poszerzaniu z zakresu wiedzy barw i ich odcień w otoczeniu. W przedszkolu najczęściej maluje się: -farbą plakatową -klejówką Wydzieranie Wydzieranka rozwija zdolności dekoracyjne dziecka, przyczynia się do rozwoju ekspresji malarskiej. Dziecko powinno używać kolorowych papierów o różnych odcieniach. Przez zastosowanie różnych wielkości plam barwnych i ich zestawienie dziecko uzyskuje w wydzieraniu efekty zarówno dekoracyjne, jak i malarskie. Zdobywa się w tej technice umiejętności rozróżniania kolorów i ich odcieni, rozwija się zdolność dziecka i jego zamiłowania malarskie. Wydzieranka jest jedną z najbardziej wartościowych technik do stosowania z młodszymi dziećmi.
Wycinanie Wycinanka jest techniką efektowną, ale i trudną dla dzieci w wieku przedszkolnym, wymaga od dzieci umiejętności posługiwania się nożyczkami i wycinania formy zamierzonej wprost z papieru kolorowego bez uprzedniego narysowania kształtu tej formy (kształty okrągłe, ostre kanciaste). Wycinankę dziecko tenorzy poprzez zestawianie i łączenie kilku elementów w jedną całość lub przez wycięcie od razu określonej formy. W pierwszej fazie wieku przedszkolnego dziecko otrzymuje gotowe, wycięte formy. Stopniowo dziecko zachęcane jest przez nauczyciela próbuje wycinać formy geometryczne, postacie, motywy roślinne i próbuje komponować na płaszczyźnie tła. Technika wycinkowa rozwija uzdolnienia dekoracyjne dziecka i uwrażliwia dziecko na działanie linii i plamy, a równocześnie przygotowuje je do obcowania z oryginalną sztuką ludową oraz pełnego odczuwania jej piękna. Zestawiając różnorodne tkaniny, wycinając z nich formy o różnych kształtach, dziecko tworzy kompozycje zaskakujące pomysłowością i świeżością wyrazu. Techniki wycinania z kolorowego materiału rozwija wrażliwość na rozmaitość faktury i ich działanie wizualne. Kolorowe gałganki o różnym deseniu i fakturze oddziałują żywo na wyobraźnię dziecka, pobudzają jego pomysłowość i inwencję. Dzięki tej technice wzbogacają się możliwości twórcze dziecka, rozwija się jego sprawność manualna, kształtuje się dobry smak i zwiększa się skala przeżyć estetycznych.
Stemplowanie Drukowanie stemplem jest techniką bardzo prosta, efektywną i lubianą przez dziecko, która rozwija ekspresję plastyczną u dziecka. Łatwość z jakim może operować dziecko stemplem wpływa na tempo pracy, aktywizując proces myślenia i pobudzając do szybkich reakcji i decyzji. Stemplowanie rozwija zmysł konstrukcyjny, pobudza do twórczej ekspresji dekoracyjnej, rozwijając wyobraźnię i pomysłowość. Uczy właściwej organizacji pracy oraz zapoczątkowuje logiczne i konkretne myślenie. W tej technice kształtują się umiejętności manualne, sprawność wzroku, a myślenie staje się bardziej skoncentrowane na wykonywanej czynności. Beata Szczepańska