PROTOKÓŁ kontroli kompleksowej przeprowadzonej w Domu Dziecka w Tanowie, w dniach 22-24 września 2009 r.

PS. 1. IJ- B. 0931/09/09 Adres Placówki: Dom Dziecka ul. Szczecińska 2a 72-004 Tanowo PROTOKÓŁ kontroli kompleksowej przeprowadzonej w Domu Dziecka w Tanowie, w dniach 22-24 września 2009 r. Kontrolę przeprowadził zespół inspektorów w składzie: Ilona Jackiewicz- Bara- inspektor wojewódzki osoba kierująca zespołem, Renata Karwowska- starszy inspektor wojewódzki, na podstawie UpowaŜnienia Nr 110/2009 z dnia 16 września 2009 r. wydanego przez zastępcę dyrektora Wydziału Polityki Społecznej Zachodniopomorskiego Urzędu Wojewódzkiego w Szczecinie. Przedmiot kontroli: przestrzeganie standardu opieki i wychowania w placówce, a w szczególności : 1) przestrzeganie standardów usług opiekuńczo-wychowawczych, o których mowa w rozporządzeniu Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 19 października 2007 r. w sprawie placówek opiekuńczo-wychowawczych (Dz. U. Nr 201, poz. 1455), 2) kwalifikacje osób zatrudnionych w placówce do opieki nad dziećmi, 3) przestrzeganie praw dziecka, 4) zasadność pobytu dziecka w placówce, 5) działania placówki na rzecz powrotu wychowanków do rodziny i utrzymywania przez nich kontaktów z rodzicami, 6) warunki lokalowe, 7) zapewnienie dzieciom wyŝywienia, dostępu do nauki, opieki zdrowotnej, zajęć wychowawczych, kompensacyjnych, terapeutycznych i rewalidacyjnych, 8) wyposaŝenie dzieci w odzieŝ, obuwie, zabawki, środki higieny osobistej, leki, podręczniki i przybory szkolne, 9) wypłacanie drobnych kwot do dysponowania przez dziecko, 10) dostęp do produktów Ŝywnościowych i napojów przez całą dobę, 11) dostęp do nauki, 12) uczestnictwo w zajęciach pozalekcyjnych, 13) pokrywanie kosztów przejazdu dziecka do uzasadnionych miejsc, 14) prawidłowość prowadzenia dokumentacji, 1

15) przygotowanie placówki do wypełniania zadań określonych w jej regulaminie, 16) sprawowanie nadzoru bezpośredniego przez dyrektora placówki, 17) nadawanie stopni awansu zawodowego pracownikom pedagogicznym zatrudnianym na podstawie ustawy Karta Nauczyciela. 18) realizacja programu naprawczego. Kontrolą objęto okres od 1 stycznia 2009 r. do 22 września 2009 r. Przed przystąpieniem do czynności kontrolnych zapoznano dyrektora Placówki z programem kontroli, w którym określono temat, cel i rodzaj oraz zakres kontroli. Wyjaśnień udzielali: Pani Krystyna Załęska- dyrektor Placówki Pani Anna Duczek- wychowawca Pani Agnieszka Hryniewicz- wychowawca Pani ElŜbieta Szymczak- wychowawca Pani Aneta Kutnik- pracownik socjalny Pan Paweł Janyszek- wychowawca Pani Paulina Rąpała- Piórkowska- wychowawca Pani Stanisława Gesella- Stefaniak- pedagog Pani Katarzyna Kujawa- wychowawca Pani Barbara Zamachowska- wychowawca Pani Teresa Rodzoch- wychowawca Ustalenia kontroli: Ustaleń dokonano w oparciu o informacje przekazane przez dyrektora Placówki, ankiet przeprowadzonych wśród wychowanków, informacji uzyskanych od pracowników pedagogicznych na piśmie, dokumentacji prowadzonej w Placówce, oraz losowo wybranej dokumentacji dzieci: X.Y.- (zał. nr 1), X.Y.- (zał. nr 2), X.Y.- (zał. nr 3), X.Y.- (zał. nr 4), X.Y. - (zał. nr 5), X.Y. - (zał. nr 6), X.Y. - (zał. nr 7), X.Y. - (zał. nr 8), X.Y. - (zał. nr 9). Dom Dziecka w Tanowie jest socjalizacyjną placówką opiekuńczo - wychowawczą. Dom funkcjonuje od 01 lipca 1984 roku. Dysponuje 30 miejscami. Dyrektorem placówki od 12 marca 2004 roku jest Pani Krystyna Załęska, posiadająca wykształcenie wyŝsze magisterskie - kierunek filologia polska, kurs kwalifikacyjny z zakresu pedagogiki opiekuńczo- wychowawczej, studia podyplomowe z zakresu pomocy psychologicznej, studia podyplomowe z zakresu organizacji i zarządzania 2

pomocą społeczną. Pani Załęska posiada 28 letni staŝ pracy, z tego 23 letni w placówce. Na dzień kontroli w placówce przebywało 35 wychowanków (19 dziewcząt i 16 chłopców), umieszczonych w 3 grupach wychowawczych, w tym do 7 lat- 2 dzieci, 8-12 lat- 8 dzieci, do 18 lat- 25 wychowanków, nie było wychowanków powyŝej 18 roku Ŝycia. Najmłodszy wychowanek miał 5 lat, a najstarszy 18 lat. W placówce na dzień kontroli nie było sierot biologicznych, 3 wychowanków było półsierotami. Rodzice 29 wychowanków mieli ograniczoną władzę rodzicielską. W stosunku do 6 dzieci sąd orzekł pozbawienie władzy rodzicielskiej. Nie było dzieci umieszczonych w placówce na prośbę rodziców. Na podstawie 30 ust. 1. rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 19 października 2007 r. w sprawie placówek opiekuńczo - wychowawczych (Dz. U. Nr 201, poz. 1455) w placówce nie powinno jednocześnie przebywać więcej niŝ 30 dzieci. Na dzień kontroli w placówce zatrudnieni byli: dyrektor- 1 etat, wychowawcy- 10,5 etatów, pedagog- 0,75 etatu, pracownik socjalny- 0,75 etatu, terapeuta- 0,25 etatu, etaty administracyjne- 4, etaty obsługowe - 4,75 (zał. nr 10). Zgodnie z pisemną informacją przekazaną przez Panią Dyrektor wszystkie dzieci przebywające w Placówce w dniu kontroli zostały umieszczone na podstawie postanowień sądu, skierowań Powiatowego Centrum Pomocy Rodzinie lub Kuratorium Oświaty (zał. nr 11). Na podstawie analizy dokumentacji losowo wybranych dzieci stwierdzono, Ŝe w aktach znajdowały się postanowienia sądowe i skierowania. Pozostała dokumentacja była systematycznie uzupełniana. Ocena zasadności pobytu dziecka w placówce dokonywana była przez zespół ds. okresowej oceny sytuacji dziecka, co pół roku. W jednym przypadku przekroczono obowiązujący w tym zakresie termin o jeden miesiąc. W skład zespołu wchodzili pracownicy Placówki, Powiatowego Centrum Pomocy Rodzinie w Policach, przedstawiciele ośrodków pomocy społecznej, pracownik Ośrodka Adopcyjno - Opiekuńczego Mam Dom w Szczecinie. Kwalifikacje osób zatrudnionych w Placówce do opieki nad dziećmi: W myśl 38 ust. 1. rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 19 października 2007 r. w sprawie placówek opiekuńczo - wychowawczych (Dz. U. Nr 201, poz. 1455) w placówce oraz w placówce wsparcia dziennego są wymagane następujące kwalifikacje na stanowisku: 1) wychowawcy - ukończone studia wyŝsze: a) na kierunku: pedagogika, pedagogika specjalna, psychologia, praca socjalna, nauki o rodzinie lub 3

b) na innym kierunku w zakresie resocjalizacji, pracy socjalnej, pedagogiki opiekuńczo-wychowawczej, albo c) na innym kierunku uzupełnione studiami podyplomowymi w zakresie psychologii, pedagogiki, nauk o rodzinie lub resocjalizacji; 2) pedagoga - ukończone wyŝsze studia magisterskie na kierunku pedagogika albo pedagogika specjalna; 3) psychologa - ukończone wyŝsze studia magisterskie na kierunku psychologia; 4) terapeuty - udokumentowane przygotowanie do prowadzenia terapii o profilu potrzebnym w pracy placówki lub placówki wsparcia dziennego; 5) pracownika socjalnego - wykształcenie średnie lub wyŝsze uprawniające do wykonywania zawodu pracownika socjalnego, z tym Ŝe osoby z wykształceniem średnim muszą mieć ukończoną specjalizację zawodową w zawodzie pracownik socjalny; 6) opiekuna dziecięcego - ukończoną szkołę medyczną przygotowującą do pracy w zawodzie opiekunki dziecięcej lub pielęgniarki albo studia pedagogiczne o specjalności opiekuńczo-wychowawczej; 7) lekarza i pielęgniarki - odpowiednie wykształcenie medyczne. Do opieki nad dziećmi zatrudnionych było 11 wychowawców (w wymiarze 10,5 etatu), 1 pedagog (w wymiarze 0,75 etatu), 1 pracownik socjalny (w wymiarze 0,75 etatu), 1 terapeuta (w wymiarze 0,25 etatu). Prawie wszyscy, z wyjątkiem pracownika socjalnego posiadali kwalifikacje adekwatne do zajmowanych stanowisk i zgodne z wymogami określonymi w rozporządzeniu. Pani X.Y. posiadała wykształcenie średnie - policealną szkołę pracowników słuŝb społecznych (zał. nr 12). Nie posiadała natomiast specjalizacji zawodowej w zawodzie pracownik socjalny. Przestrzeganie praw dziecka w Placówce: Zgodnie 32 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 19 października 2007 r. w sprawie placówek opiekuńczo - wychowawczych (Dz. U. Nr 201, poz. 1455) Placówka i placówka wsparcia dziennego stwarzają warunki do: 1) fizycznego, psychicznego i poznawczego rozwoju dziecka; 2) poszanowania podmiotowości dziecka, wysłuchiwania jego zdania i w miarę moŝliwości uwzględniania jego wniosków we wszelkich dotyczących go sprawach oraz informowania dziecka o podejmowanych wobec niego działaniach; 3) zapewnienia poczucia bezpieczeństwa; 4) dbałości o poszanowanie i podtrzymanie związków emocjonalnych dziecka z rodzicami, rodzeństwem i z innymi osobami, zarówno spoza 4

placówki i placówki wsparcia dziennego, jak i przebywającymi lub zatrudnionymi w tych placówkach; 5) uczenia nawiązywania więzi uczuciowych oraz związków interpersonalnych; 6) poszanowania potrzeb religijnych dziecka; 7) zapewnienia dzieciom warunków sprzyjających utrzymywaniu osobistych kontaktów z rodziną; 8) uczenia poszanowania tradycji i ciągłości kulturowej; 9) uczenia planowania i organizowania codziennych zajęć stosownie do wieku dziecka; 10) uczenia organizowania czasu wolnego, w tym uczestniczenia w zajęciach kulturalnych, rekreacyjnych i sportowych; 11) kształtowania u dzieci nawyków i uczenia zachowań prozdrowotnych; 12) przygotowywania dzieci do ponoszenia odpowiedzialności za własne postępowanie oraz uczenia samodzielności w Ŝyciu; 13) wyrównywania deficytów rozwojowych dzieci; 14) uzgadniania istotnych decyzji dotyczących dziecka z jego rodzicami lub opiekunami prawnymi. W celu dokonania oceny tego obszaru kontrolujący przeprowadzili ankietę wśród 16 wychowanków powyŝej 12 roku Ŝycia, oraz przeprowadzili rozmowę z wychowankami niepełnosprawnymi intelektualnie i dziećmi poniŝej 12 roku Ŝycia. Kontrolujący pytali między innymi o to, jakie są podstawowe prawa dziecka, o prawo do prywatności, do informacji, do kontaktów z rodzicami i innymi bliskimi osobami, swobody wyboru i decydowania, do uczestniczenia w praktykach religijnych, o stosowanie przemocy, kar i nagród (zał. nr 13). Podobne pytania zadano 11 pracownikom pedagogicznym, którzy udzielili odpowiedzi na zadane pytania na piśmie (zał. nr 14). W wyniku przeprowadzonej ankiety stwierdzono, Ŝe dzieci potrafiły nazwać swoje prawa. Dzieci odpowiedziały, Ŝe miały moŝliwość kontaktowania się z rodzicami, mogły korzystać z telefonu, wysyłać i otrzymywać listy, które tylko w 1 przypadku były odklejone, 2 dzieci napisało, Ŝe nie otrzymywało listów. Wszystkie dzieci mogły swobodnie korzystać z praktyk religijnych. Na pytanie czy jesteś informowany o swojej sytuacji rodzinnej 9 dzieci odpowiadało Ŝe tak, 4 Ŝe czasami, 2 dzieci odpowiedziało, Ŝe nie jest, a 1 dziecko nie potrafiło udzielić odpowiedzi na zadane pytanie. O swojej sytuacji prawnej informowanych było 5 dzieci, 3 było informowanych czasami, a 3 nie było informowanych. Pracownicy odpowiedzieli, Ŝe informowali wychowanków o ich sytuacji rodzinnej i prawnej. Jeden z wychowawców odpowiedział, Ŝe czasami informował wychowanków o ich sytuacji rodzinnej. Dzieci miały swobodny dostęp do telewizji, radia i prasy. Tylko 3 dzieci napisało, Ŝe miały dostęp do internetu, ale 5

zaznaczyło Ŝe rzadko. Wychowankowie odpowiedzieli, Ŝe mogli decydować lub współdecydować o wyborze szkoły, odzieŝy. Dziesięcioro dzieci odpowiedziało, Ŝe mogło decydować o doborze koleŝanek i kolegów, ale tylko 3 o tym, z kim mieszkają w pokoju. Wszyscy wychowankowie odpowiedzieli, Ŝe rodzice mogli odwiedzać ich w Placówce. Sześcioro dzieci napisało, Ŝe nie spotykała ich przemoc w placówce. Jedno dziecko napisało, Ŝe nie wie. Pięcioro dzieci napisało, Ŝe spotykała je przemoc psychiczna stosowana wobec nich przez 2 wychowawców (dzieci podały imiona i nazwiska wychowawców). Jedno dziecko napisało, Ŝe ze strony wychowawcy spotykała je przemoc psychiczna i fizyczna (dziecko podało imię i nazwisko wychowawcy). Jedno dziecko napisało, Ŝe wychowawcy straszą je ośrodkiem. Wychowawcy odpowiedzieli, Ŝe nie stosowali przemocy wobec wychowanków. Jeden odpowiedział, Ŝe zdarzyło mu się przytrzymać wychowanka, w sytuacji gdy on próbował zniszczyć innemu wychowawcy samochód. Zaznaczył, Ŝe wychowanek ten po 15 minutach się wyciszył. Wychowawcy w zdecydowanej większości wskazali na występującą w Placówce przemoc rówieśniczą. W przypadku jej występowania wychowankowie ci uczestniczyli w zajęciach psychoedukacyjnych, oraz w treningu zastępowania agresji. Wychowankowie potrafili wskazać kary i nagrody stosowane w placówce. Pośród stosowanych kar dzieci wymieniły zabieranie kieszonkowego. Trzech pracowników merytorycznych Placówki napisało, Ŝe kieszonkowe jest zabierane za zachowania niezgodne z zasadami współŝycia społecznego, za raŝące łamanie regulaminu domu dziecka, oraz zniszczenie cudzego mienia, gdy dziecko łamie ogólnie przyjęte zasady. Dzieci powiedziały, Ŝe w ramach kary miały zabierane prywatne telefony komórkowe i Ŝe czasami wychowawcy w ramach nadzoru rodzicielskiego czytali ich sms-y. Powiedziały teŝ, Ŝe czasami w ramach kary nie otrzymywały podwieczorku. Wychowankowie w zdecydowanej większości nie potrafili wskazać trybu odwoławczego od kary. Oprócz w/w kar wymieniali tj.: nie wychodzenie na dwór, zakaz komputera, zakaz oglądania telewizji. Najczęstsze nagrody to wyŝsze kieszonkowe, słodycze, pochwała dyrektora, wyjazd na kolonię, trzymanie zwierząt. W wyniku rozmowy przeprowadzonej z wychowankami niepełnosprawnymi intelektualnie, oraz dziećmi poniŝej 12 roku Ŝycia ustalono, Ŝe dzieci w Placówce czują się bezpiecznie. Nie wykazały Ŝadnych nieprawidłowości w kontrolowanym zakresie (zał. nr 15). Zasadność pobytu dziecka w Placówce: Zgodnie z 19 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 19 października 2007 r. w sprawie placówek opiekuńczo 6

- wychowawczych (Dz. U. Nr 201, poz. 1455) Do skierowania do placówki powiat kierujący załącza: 1) odpis aktu urodzenia dziecka, a w przypadku sierot lub półsierot równieŝ odpis aktu zgonu zmarłego rodzica; 2) orzeczenie sądu o umieszczeniu dziecka w placówce albo wniosek rodziców lub opiekunów prawnych o umieszczenie dziecka w placówce; 3) dostępną dokumentację o stanie zdrowia dziecka; 4) dokumenty szkolne, w szczególności ostatnie świadectwo szkolne, karty szczepień; 5) kwestionariusz aktualnego rodzinnego wywiadu środowiskowego wraz ze szczegółowym opisem sytuacji dziecka oraz dokumentację dotychczasowych działań podjętych wobec dziecka i rodziny. Zgodnie z pisemną informacją przekazaną przez Panią Dyrektor wszystkie dzieci przebywające w Placówce w dniu kontroli zostały umieszczone na podstawie postanowień sądu i skierowań Powiatowego Centrum Pomocy Rodzinie lub Kuratorium Oświaty (zał. nr 11). Na podstawie analizy dokumentacji losowo wybranych dzieci stwierdzono, Ŝe w aktach znajdowały się postanowienia sądowe i skierowania. Pozostała dokumentacja była systematycznie uzupełniana. KsiąŜka ewidencji wychowanków prowadzona była systematycznie. Zgodnie z 26 ust. 1. w placówce interwencyjnej, w placówce socjalizacyjnej i w placówce wielofunkcyjnej dla kaŝdego dziecka prowadzi się: 1) indywidualny plan pracy; 2) kartę pobytu, która zawiera ocenę relacji dziecka z rodzicami, funkcjonowania społecznego dziecka w tej placówce i poza nią, nauki szkolnej dziecka, samodzielności dziecka, jego stanu emocjonalnego, stanu zdrowia dziecka oraz informację o szczególnych potrzebach dziecka i znaczących dla dziecka wydarzeniach; 3) kartę udziału w zajęciach specjalistycznych z opisem ich przebiegu; 4) arkusze badań i obserwacji psychologicznych oraz pedagogicznych. 2. Kartę pobytu w placówce interwencyjnej uzupełnia się co dwa tygodnie, a w placówce socjalizacyjnej i w placówce wielofunkcyjnej co miesiąc. Na podstawie przedstawionej dokumentacji stwierdzono, Ŝe wartość merytoryczna indywidualnych planów w większości nie budziła zastrzeŝeń, jednak w niektórych przypadkach podano zbyt ogólne terminy realizacji poszczególnych zadań. W jednym przypadku wychowawca pracował na negatywach dziecka. W indywidualnej dokumentacji chłopca zawarte były w przewaŝającej większości jego negatywne cechy. Podczas trwania kontroli wychowawca zmienił indywidualną dokumentację dziecka 7

zgodnie z wytycznymi osób kontrolujących. Karty pobytu prowadzone były systematycznie. W jednym przypadku karta wymagała uszczegółowienia. Placówka prowadziła karty udziału w zajęciach specjalistycznych (zał. nr 11a), oraz arkusze badań i obserwacji lecz nie dla kaŝdego dziecka. Realizacja zadań określona w 10 rozporządzenia przedstawiała się następująco: ocena zasadności pobytu dziecka w placówce dokonywana była przez zespół ds. okresowej oceny sytuacji dziecka zgodnie z obowiązującymi w tym zakresie przepisami. W jednym przypadku nie dokonano oceny zasadności pobytu dziecka w placówce w obowiązującym w tym zakresie terminie. W skład zespołu wchodzili pracownicy Placówki, Powiatowego Centrum Pomocy Rodzinie w Policach i Ośrodka Adopcyjno-Opiekuńczego Mam Dom w Szczecinie. Opinie z posiedzeń zespołu formułowane były na piśmie. Działania podejmowane na rzecz powrotu wychowanków do rodziny i utrzymywania przez nich kontaktów z rodzicami: Na podstawie informacji uzyskanych od pracowników (zał. nr 15), przeprowadzonych ankiet wśród wychowanków (zał. nr 14), analizy dokumentacji oraz planów pracy z rodziną (zał. nr 16) kontrolujący stwierdzili, Ŝe placówka podejmowała prawidłowe działania w kierunku powrotu dzieci do domów rodzinnych i utrzymywania kontaktów z rodzicami. Pracownicy placówki na bieŝąco monitorowali sytuację rodzinną swoich podopiecznych, zapraszali rodziców do Domu Dziecka, zachęcali do kontaktów z dziećmi, udzielali porad i kierowali do odpowiednich instytucji. Zachęcali dzieci do pisania listów, wysyłania kartek okolicznościowych. Dokładnie analizowana była sytuacja kaŝdego dziecka i podejmowane wszelkie moŝliwe działania w celu przywrócenia dziecku rodziny. Jeśli nie było szans na powrót dziecka do rodziców, placówka zgłaszała wychowanka do ośrodka adopcyjno - opiekuńczego w celu pozyskania kandydatów na rodziców zastępczych lub adopcyjnych. Warunki lokalowe: Placówka mieściła się w budynku, wyposaŝonym zgodnie z wymogami określonymi w 27 ust. 3 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej w sprawie placówek opiekuńczo- wychowawczych. Pomieszczenia były urządzone estetycznie i funkcjonalnie. Pokoje były o odpowiedniej powierzchni, wyposaŝone w łóŝka, szafę na przechowywanie odzieŝy i obuwia oraz zabawki. W niektórych pokojach brakowało lampek i szafek nocnych. W kaŝdej grupie znajdowało się miejsce do cichej nauki, a takŝe aneksy kuchenne. Placówka posiadała odpowiednio wyposaŝoną jadalnię i kuchnię. W placówce były pomieszczenia do zajęć terapeutycznych i do zajęć sportowych. Placówka dysponowała pokojem gościnnym. Nie posiadała gabinetu 8

pielęgniarskiego, oraz pokoju dla dzieci chorych z uwagi na to, Ŝe nie zatrudniała personelu medycznego (zał. nr 17). Zapewnienie dzieciom wyŝywienia, w tym dostępu do produktów Ŝywnościowych i napojów przez całą dobę, dostępu do nauki, opieki zdrowotnej, zajęć wychowawczych, kompensacyjnych, terapeutycznych i rewalidacyjnych: Zgodnie z wynikami uzyskanymi na podstawie przeprowadzonych ankiet 1 dziecko oceniło wyŝywienie w Placówce jako smaczne, 2 dzieci napisało Ŝe jest nawet dobre, ale mogłoby być lepsze, 1 Ŝe takie sobie, 2 napisało Ŝe jedzenie jest słabe, 4 dzieci napisało Ŝe zaleŝy kto gotuje, 4 napisało Ŝe jest złe, a 2 dzieci napisało Ŝe czasami trafia się zepsute (zał. nr 13). Pracownicy pedagogiczni na zadane pytanie odpowiedzieli następująco: 2 napisało, Ŝe jedzenie w Placówce jest mało urozmaicone (za mało owoców i warzyw), 1 Ŝe średnie, 1 Ŝe wyŝywienie zapewnia dzieciom właściwy rozwój i jest urozmaicone, 6 napisało Ŝe jedzenie w Placówce jest dobre (zał. nr 14). Podczas przeprowadzonej rozmowy z kadrą pedagogiczną ustalono, Ŝe jedzenie w Placówce nie bywa zepsute. Dzieci zwracają szczególną uwagę na terminy waŝności np. podawanych jogurtów. JeŜeli termin waŝności ma upłynąć w następnym dniu uwaŝają, Ŝe produkt jest przeterminowany. Na pytanie czy moŝesz dostać jeść i pić między posiłkami 10 dzieci odpowiedziało Ŝe tak, 5 Ŝe nie, a 1 Ŝe czasami. W dniu kontroli w aneksach kuchennych znajdowały się produkty Ŝywnościowe niezbędne do przygotowania posiłku i picia. Dzieci powyŝej 7 roku Ŝycia, realizowały obowiązek szkolny. Na dzień kontroli 1 dziecko uczęszczało do przedszkola (klasa 0 ), 14 wychowanków było uczniami szkoły podstawowej, 12 uczniami gimnazjum, 6 pobierało naukę w szkole zawodowej i 1 w średniej. W szkole z internatem przebywało 6 wychowanków, dzieci codziennie dojeŝdŝających do szkoły było 18 (zał. nr 18). Dwoje dzieci kontynuowało naukę w MOS dla dzieci z zaburzeniami zachowania. W stosunku do 11 wychowanków, u których występowały trudności szkolne podejmowane były następujące działania: zostali przebadani w poradni psychologiczno - pedagogicznej, objęto ich indywidualnymi spotkaniami z psychologiem na terenie Placówki, opieką poradni zdrowia psychicznego, opieką logopedyczną, indywidualną pomocą w nauce. Część dzieci objęto kilkoma formami pomocy: 6 dzieci uczestniczyło w zajęciach wyrównawczych prowadzonych na terenie placówki, 7 dzieci uczestniczyło w zajęciach wyrównawczych organizowanych poza placówką, 35 dzieci objęto wsparciem pedagogicznym w placówce i 13 dzieci objęto wsparciem pedagogicznym poza terenem placówki, 8 osób objętych było wsparciem terapeutycznym w placówce, a 4 dzieci objętych było wsparciem terapeutycznym poza placówką, 3 osoby uczestniczyły w zajęciach 9

logopedycznych poza placówką i na terenie placówki. Placówka dbając o rozwój zainteresowań swoich podopiecznych stworzyła warunki do udziału w następujących zajęciach: koło geograficzne przy ZSP przy ul. Chmielewskiego w Szczecinie- 1 dziecko, koło przyrodnicze przy SP w Tanowie- 2 dzieci, taniec nowoczesny- szkoła tańca- 2 dzieci, koło sportowe przy SP w Tanowie- 1 dziecko. Wszyscy wychowankowie posiadali ubezpieczenie zdrowotne i byli zapisani do lekarza pierwszego kontaktu. Wśród wychowanków 17 wymagało leczenia w poradniach specjalistycznych - (zał. nr 19). W okresie od 01 stycznia 2009 r. do 22 września 2009 roku 2 wychowanków było hospitalizowanych w szpitalu psychiatrycznym. Dzieci zostały umieszczone w szpitalu na podstawie skierowań wydanych przez lekarza pierwszego kontaktu i za zgodą opiekunów prawnych (zał. nr 19 a). Odnośnie dzieci niepełnosprawnych wymagających kształcenia specjalnego na dzień kontroli w Placówce było 11 wychowanków niepełnosprawnych. Pięciu wychowanków realizowało obowiązek szkolny na miejscu, 6 objętych było nauczaniem w SOSW dla upośledzonych umysłowo. Pięciu wychowanków przebywało codziennie w Placówce, 3 przyjeŝdŝało do Placówki na wszystkie dniu wolne od nauki szkolnej, 2 przyjeŝdŝało do Placówki co 2 tygodnie, 1 przyjeŝdŝał do Placówki na dłuŝsze przerwy np. święta, wakacje, ferie. W stosunku do wychowanków niepełnosprawnych podjęte były działania zgodnie z indywidualnymi potrzebami dzieci tj: terapia, praca indywidualna dziecka z psychologiem i pedagogiem. WyposaŜenie dzieci w odzieŝ, obuwie, zabawki, środki higieny osobistej, leki, podręczniki i przybory szkolne: Na podstawie lustracji pomieszczeń stwierdzono, Ŝe dzieci posiadały odzieŝ i obuwie w odpowiedniej ilości. Na zadane pytanie ankietowe czy masz podręczniki i przybory szkolne siedmioro dzieci odpowiedziało, Ŝe tak, 1 Ŝe nie. Pośród brakujących podręczników dzieci wymieniły: podręcznik do historii- 1 dziecko, informatyki- 1 dziecko, j. angielskiego - 1 dziecko, j. polskiego- 1 dziecko, matematyki- 4 dzieci, miernictwa- 1 dziecko, mechaniki budowy- 1 dziecko, materiałoznawstwa- 1, geografii- 1 dziecko, przysposobienia obronnego- 1 dziecko. Jedno dziecko podało, Ŝe brakuje mu ksiąŝek, 1 Ŝe ćwiczeń i ksiąŝek, a 1 Ŝe niektórych rzeczy. Pracownicy pedagogiczni wyjaśnili, Ŝe w księgarniach brakowało niektórych podręczników. Wszystkie brakujące ksiąŝki były jednak zamówione. Zgodnie z ustnym oświadczeniem Pani dyrektor, oraz pisemną informacją udzieloną przez pracowników pedagogicznych (zał. nr 14) 10

recepty realizowane były na bieŝąco. Pomieszczenia zajmowane przez dzieci były wyposaŝone w zabawki i materiały dydaktyczne. Wypłacanie drobnych kwot do własnego dysponowania przez dziecko: Zgodnie z odpowiedziami udzielonymi przez wychowanków na pytania ankietowe 9 wychowanków odpowiedziało, Ŝe otrzymywali kieszonkowe w kwocie 15 zł, 5 odpowiedziało, Ŝe otrzymywali kieszonkowe w kwocie 8,50 zł, a 1 Ŝe otrzymywał kieszonkowe w kwocie od 8,50 do 15 zł. (zał. nr 13). Zgodnie z pisemną informacją udzieloną przez pracowników pedagogicznych ustalono, Ŝe wychowankowie otrzymywali kieszonkowe w wysokości 15 zł, a takŝe w wysokości 8,50 zł. Jeden wychowawca w swojej wypowiedzi wyjaśnił, Ŝe pozostałe pieniądze były po zebraniach wychowawców dzielone w celu nagradzania aktywności wychowanków. Trzech wychowawców odpowiedziało, Ŝe wychowankowie otrzymywali kieszonkowe w wysokości od 8,50 do 35 zł w zaleŝności od frekwencji, ocen, zachowania, a o wysokości kieszonkowego decydowali wychowawcy i grupa wychowawcza (zał. nr 14). Na pytanie za co moŝe być zabrane kieszonkowe, 9 dzieci odpowiadało, Ŝe za palenie papierosów, 6 wychowanków odpowiedziało, Ŝe za nie chodzenie do szkoły, 2 dzieci napisało, Ŝe za złe zachowanie, 2 Ŝe za nie zrobienie dyŝurów, 1 Ŝe za wybicie szyby, 1 Ŝe za ucieczkę, 1 Ŝe za alkohol, 1 Ŝe za pyskowanie, a 1 Ŝe za wszystko. Na zadane pytanie pracownikom pedagogicznym w jakiej sytuacji wychowanek nie otrzymywał kieszonkowego, 1 wychowawca odpowiedział, Ŝe kiedy w sposób raŝący łamał regulamin domu dziecka, kiedy niszczył mienie, 2 wychowawców odpowiedziało, Ŝe gdy jego zachowanie, postępowanie było niewłaściwe, niezgodne z ogólnie przyjętymi zasadami, 1 wychowawca napisał, Ŝe dziecku zawsze przyznawane było kieszonkowe, ale mogło być wstrzymane jego wypłacenie przez wychowawcę. Jeden z wychowawców wyjaśnił, Ŝe jeśli dziecko przeznaczało kieszonkowe na zakup papierosów lub alkoholu, wówczas w następstwie tego czynu nie otrzymywał kieszonkowego, a zakupy były robione razem z wychowawcą. Jeden wychowawca napisał, Ŝe dzieci zawsze otrzymywały kwotę w wysokości 8,50 zł, 1 Ŝe kieszonkowe było tylko wstrzymywane, a 4 wychowawców napisało, Ŝe w przypadku ich dzieci nie zdarzały się przypadki nie wypłacania kieszonkowego (zał. nr 14). Regulamin przyznawania kieszonkowego w Domu Dziecka w Tanowie określał tylko sytuacje w których wychowanek mógł otrzymać wyŝszą kwotę kieszonkowego. Nie określał natomiast w jakich przypadkach wychowanek mógł mieć obniŝoną kwotę do własnego dysponowania (zał. nr 21). Pokrywanie kosztów przejazdu dziecka do uzasadnionych miejsc pobytu: 11

Na podstawie pisemnych informacji uzyskanych od pracowników pedagogicznych ustalono, Ŝe dzieci otrzymywały bilety miesięczne lub bilety jednorazowe na autobusy komunikacji miejskiej (zał. nr 14). Prawidłowość prowadzenia dokumentacji: Na podstawie analizy dokumentacji stwierdzono, Ŝe w placówce prowadzona była dokumentacja określona w rozporządzeniu Ministra Pracy i Polityki Społecznej, tj. zgodnie z 12 ust. 1. realizowane były indywidualne plany pracy z dzieckiem. Wartość merytoryczna indywidualnych planów w większości nie budziła zastrzeŝeń, jednak w niektórych przypadkach podano zbyt ogólne terminy realizacji poszczególnych zadań. W jednym przypadku wychowawca pracował na negatywach dziecka. W indywidualnej dokumentacji chłopca zawarte były w przewaŝającej większości jego negatywne cechy. Podczas trwania czynności kontrolnych wychowawca zmienił indywidualną dokumentację dziecka zgodnie z wytycznymi osób kontrolujących. Karty pobytu prowadzone były systematycznie. W jednym przypadku karta wymagała uszczegółowienia. Przygotowanie Placówki do wypełniania zadań określonych w regulaminie: Zgodnie 14 ust. 1. rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej w sprawie placówek opiekuńczo-wychowawczych szczegółową organizację placówki, a takŝe specyfikę i zakres sprawowanej opieki określa regulamin placówki. 2. Regulamin zawiera sposób realizacji praw dziecka określonych w art. 70 ust. 3 ustawy o pomocy społecznej. 3. Regulamin ustala dyrektor placówki w porozumieniu z centrum pomocy. 4. Z regulaminem zaznajamia się dzieci przebywające w placówce. Placówka działa w oparciu o Regulamin Organizacyjny Domu Dziecka w Tanowie stanowiący załącznik do stanowiska Zarządu Powiatu w Policach z dnia 27 lutego 2008 r. W wyniku przeprowadzonych czynności kontrolnych moŝna stwierdzić, Ŝe Placówka w znacznym stopniu przygotowana była do realizowania zadań określonych w regulaminie. Dysponowała bazą lokalową dla 30 wychowanków, ale na dzień kontroli w placówce przebywało jednocześnie 35 wychowanków. Zatrudniona kadra była w stanie zapewnić właściwą opiekę dzieciom nie mającym większych deficytów rozwojowych. Wśród wychowawców były osoby, które posiadały odpowiednie przygotowanie do pracy z dziećmi z zaburzeniami w zachowaniu i trudnościami szkolnymi. W dniu kontroli 2 pracowników posiadało uprawnienia do pracy z dzieckiem z niepełnosprawnością intelektualną (zał. nr 12). 12

Pracownicy posiadali zakresy czynności uwzględniające szeroko pojętą opiekę i wychowanie oraz współpracę z rodziną dziecka (zał. nr 23). Opiekę nocną sprawowało 2 wychowawców, posiadających kwalifikacje określone w rozporządzeniu. Na podstawie 24 ust. 1. rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej w sprawie placówek opiekuńczo - wychowawczych działalność placówki moŝe być uzupełniana wykonywaniem przez wolontariuszy świadczeń odpowiadających świadczeniu pracy, których celem jest w szczególności: 1) rozszerzenie zakresu opieki nad dzieckiem w placówce; 2) wsparcie pracy wychowawców przez organizowanie kół zainteresowań i rozwijanie indywidualnych zdolności dzieci. W kontrolowanym okresie Placówka korzystała ze wsparcia 3 wolontariuszy. Z wolontariuszami zawarto porozumienia, oraz ubezpieczono ich od odpowiedzialności cywilnej (zał 23a). Jednym z podstawowych zadań Placówki jest przygotowanie dzieci do dorosłego, samodzielnego, odpowiedzialnego Ŝycia. Zgodnie z odpowiedziami zawartymi w ankietach (zał. nr 13) na pytanie ankietowe co robi się w placówce, aby przygotować Cię do dorosłego Ŝycia 1 dziecko udzieliło odpowiedzi, Ŝe placówka uczy go wszystkiego, 1 Ŝe w placówce uczy się Ŝycia, 3 wychowanków napisało, Ŝe prowadzone są z nimi rozmowy, 1 wychowanek napisał Ŝe jest rozliczany, 7 wychowanków napisało Ŝe nic, 5 dzieci nie potrafiło udzielić odpowiedzi na zadane pytanie ankietowe. W kontrolowanym okresie Placówka usamodzielniła 7 wychowanków. Wychowankowie ci usamodzielnieni zostali zgodnie z obowiązującymi w tym zakresie przepisami (zał. nr 24). Sprawowanie nadzoru bezpośredniego przez dyrektora: Osoby zatrudnione w placówce oprócz pracownika socjalnego posiadały kwalifikacje adekwatne do zajmowanych stanowisk. Pracownicy doskonalili swoje umiejętności i podnosili kwalifikacje przez udział w róŝnych formach dokształcania. W 2009 roku 1 osoba ukończyła studia magisterskie uzupełniające, 1 osoba ukończyła krótką formę doskonalącą i 1 studia podyplomowe. W 2009 r. odbyło się 1 spotkanie szkoleniowe wewnątrz placówki- zespół samokształceniowy. Pani dyrektor w 2008 r. dokonała 5 ocen pracy. W 2009 r. dokonała 2 ocen za okres staŝu. Efektywności pracy opiekuńczo - wychowawczej Pani Dyrektor dokonywała poprzez hospitacje. W 2008 r. dokonano 9 hospitacji, a w 2009 roku 10 (zał. nr 22). Dostęp do obowiązujących przepisów pracownicy mieli w sekretariacie placówki. Dostęp do nowych przepisów 13

pracownicy mieli równieŝ zapewniony poprzez internet, który był dostępny w placówce. Ponadto informacje na temat obowiązujących przepisów prawa były przekazywane na bieŝąco i w czasie spotkań Zespołu Wychowawczego. W kontrolowanym okresie 2 pracowników pedagogicznych zatrudnionych na podstawie ustawy z dnia 26 stycznia 1982 r. Karta Nauczyciela (Dz. U. z 2006 r. Nr 97, poz. 674 z późn. zm.) odbywało staŝ na stopień awansu zawodowego nauczyciela mianowanego. Pani dyrektor dokonała oceny dorobku zawodowego (zał. nr 23). Procedura postępowania została przeprowadzona zgodnie z obowiązującymi w tym zakresie przepisami tj. rozporządzeniem Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 1 grudnia 2004 r. w sprawie uzyskania stopni awansu zawodowego nauczycieli (Dz. U. z 2004 r. Nr 260, poz. 2593 z późn. zm.). Realizacja programu naprawczego Zgodnie z art. 154 ust. 7 a ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (Dz. U. z 2008 r. Nr 115, poz. 728 z późn. zm.), który stanowi Ŝe Placówki opiekuńczo - wychowawcze, które nie osiągają wymaganego standardu, są obowiązane do realizacji programu naprawczego do dnia 31 grudnia 2010 r., Placówka posiadała program naprawczy. Program został zaakceptowany przez Zarząd Powiatu w Policach - wyciąg z protokołu Nr 65/08 z dnia 9 kwietnia 2008 r., który realizowała na bieŝąco (zał. nr 25). Zakłada on w ramach dochodzenia do standardów w latach 2008-2010 remont pomieszczeń oraz doposaŝenie w meble i sprzęt AGD, zmianę ogrodzenia Placówki. W 2008 r. wykonano remont korytarza grupy II i klatki schodowej, remont łazienki dla gości i toalety dla personelu, remont łazienki grupy II, remont łazienki grupy I, urządzono pomieszczenie do zajęć ogólnych dla wychowanków, wyremontowano 1 pomieszczenie do wypoczynku, zmodernizowano system grzewczy, oraz doposaŝono Placówkę w meble i sprzęt AGD. W 2009 r. wykonano remont aneksu kuchennego. W trakcie kontroli wykonywany był remont korytarza na I piętrze. Opieka nocna w Placówce w 2009 r. była zabezpieczona zgodnie z wymogami określonymi w rozporządzeniu Ministra Pracy i Polityki Społecznej w sprawie placówek opiekuńczo-wychowawczych (zał. nr 26). Wnioski i uwagi z przeprowadzonej kontroli zostaną zawarte w wystąpieniu pokontrolnym. Przedstawicielowi kontrolowanej jednostki, po zapoznaniu z treścią protokołu, przysługują następujące uprawnienia: 14

1. Przed podpisaniem protokołu kontroli kontrolowany moŝe zgłosić umotywowane zastrzeŝenia na piśmie, co do jego treści w ciągu 7 dni od dnia otrzymania do podpisu. 2. Prawo odmowy podpisania protokołu powinno być poprzedzone złoŝeniem pisemnych przyczyn odmowy, co nie stanowi przeszkody do wszczęcia postępowania pokontrolnego. Dokonano wpisu w ksiąŝce kontroli pod pozycją 28. Protokół sporządzono 19 października 2009 r. w dwóch jednobrzmiących egzemplarzach, które otrzymują: - Dom Dziecka w Tanowie- egzemplarz nr 1 - a/a - egzemplarz nr 2 kierownik jednostki kontrolowanej: kontrolujący: Szczecin, dnia października 2009 r. 15