PS IJ-B Szczecin, dnia maja 2012 r. Wystąpienie pokontrolne

Transkrypt

1 WOJEWODA ZACHODNIOPOMORSKI PS IJ-B Szczecin, dnia maja 2012 r. Pani Krystyna Załęska Dyrektor Domu Dziecka w Tanowie Wystąpienie pokontrolne Na podstawie art. 6 ust. 4 pkt 2, art. 16 ust. 1-3 ustawy z dnia 15 lipca 2011 r. o kontroli w administracji rządowej (Dz. U. Nr 185, poz z późn. zm.) oraz art. 122 i 123 ustawy z dnia 9 czerwca 2011 r. o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej (Dz. U. Nr 149 poz. 887 z późn. zm.) w dniach od 12 do 16 marca 2012 r. została przeprowadzona kontrola w trybie zwykłym w Domu Dziecka w Tanowie przy ul. Szczecińskiej 2 a. Kontrolę przeprowadził zespół inspektorów w składzie: Ilona Jackiewicz Bara - starszy inspektor wojewódzki osoba kierująca zespołem, Renata Karwowska - starszy inspektor wojewódzki z Wydziału Polityki Społecznej Zachodniopomorskiego Urzędu Wojewódzkiego w Szczecinie, na podstawie Upoważnienia Nr 20/2012 z dnia 29 lutego 2012 r., wydanego przez Wojewodę Zachodniopomorskiego. Kontrolą objęto zagadnienia dotyczące prawidłowości przestrzegania standardu opieki i wychowania w placówce oraz kwalifikacji zatrudnionych osób w okresie od 1 stycznia 2011 r. do 12 marca 2012 r. 1. Przestrzeganie praw dziecka w placówce: W wyniku przeprowadzonej ankiety stwierdzono, że dzieci potrafiły nazwać swoje prawa. Odpowiedziały, że miały możliwość kontaktowania się z rodzicami, mogły korzystać z telefonu, wysyłać i otrzymywać listy, które były zaklejone. Dzieci mogły swobodnie korzystać z praktyk religijnych. W zdecydowanej większości odpowiedziały, że były informowane o swojej sytuacji rodzinnej i prawnej, że miały swobodny dostęp do radia, telewizji. Wychowankowie napisali, że mają ograniczony dostęp do internetu. Z informacji przekazanej przez dyrektora placówki ustalono, że sfinalizowanie podłączenia internetu do komputerów w świetlicach grupowych nastąpi do końca marca 2012 r. Dzieci odpowiedziały, że mogły decydować lub współdecydować o doborze koleżanek i kolegów, wyborze szkoły, odzieży, obuwia. Wychowankowie w większości odpowiedzieli, że rodzice mogli odwiedzać ich w placówce. Zarówno dzieci jak i pracownicy pedagogiczni odpowiedzieli, że w placówce zdarzają się przypadki występowania przemocy rówieśniczej. Podejmowane były jednak działania, które miały na celu zapobieganie temu zjawisku. Dzieci uczestniczyły w treningu zastępowania agresji, gdzie ćwiczyły umiejętności radzenia sobie z agresją własną i innych. Nie stwierdzono, aby w placówce były Zachodniopomorski Urząd Wojewódzki w Szczecinie ul. Wały Chrobrego 4, Szczecin tel , , fax , wojewoda@szczecin.uw.gov.pl

2 stosowane kary naruszające godność wychowanków. Jeśli wychowankowie nie zgadzali się z karą zastosowaną przez wychowawcę, mogli odwołać się do dyrektora. Wśród nagród stosowanych w placówce dzieci wymieniły: pochwałę dyrektora, stypendium, wyższe kieszonkowe, dłuższe oglądanie telewizji, dyplomy, wyjazdy do kina. Pracownicy pedagogiczni wśród najczęściej stosowanych przez siebie nagród wymienili: podwyższenie kieszonkowego, nagrody rzeczowe, nagrody pieniężne, dodatkowe przywileje, atrakcyjne wyjścia, pochwały, wyróżnienia, atrakcyjne wyjazdy. Dzieci poniżej 10 roku życia i dzieci niepełnosprawne podczas rozmowy kierowanej nie wskazały na występujące nieprawidłowości w w/w obszarach. Wskazane powyżej oceny zostały oparte na: analizie ankiety przeprowadzonej wśród 10 wychowanków, rozmowie kierowanej przeprowadzonej z 9 dziećmi poniżej 10 roku życia i wychowankami niepełnosprawnymi, analizie odpowiedzi pracowników pedagogicznych na temat realizacji zadań opiekuńczo - wychowawczych w placówce. Dowód: akta kontroli od strony 11 do strony Zasadność pobytu dziecka w placówce. Wszystkie dzieci przebywające w placówce w dniu kontroli zostały umieszczone na podstawie postanowień sądu i skierowań Powiatowego Centrum Pomocy Rodzinie w Policach. W aktach wychowanków znajdowały się postanowienia sądowe i skierowania, które były uzgadniane z dyrektorem placówki. Pozostała dokumentacja była systematycznie uzupełniana. Ocena zasadności pobytu dziecka w placówce oraz modyfikacja indywidualnych planów pracy, była dokonywana przez zespół ds. okresowej oceny sytuacji dziecka, zgodnie z terminami określonymi w przepisach. Opinie odnośnie zasadności dalszego pobytu dzieci w placówce były formułowane na piśmie. W skład zespołu wchodzili pracownicy placówki. Nie w każdym przypadku w posiedzeniach zespołów uczestniczyli przedstawiciele Ośrodka Adopcyjno Opiekuńczego fundacji Mam Dom w Szczecinie oraz Powiatowego Centrum Pomocy Rodzinie w Policach, pomimo pisemnych informacji przekazywanych przez dyrektora placówki. Wskazane powyżej oceny zostały oparte na: analizie dokumentacji dostępnej w placówce, dokumentacji losowo wybranych dzieci X.Y., X.Y., X.Y., X.Y., X.Y. i X.Y. oraz informacji przekazanych przez dyrektora placówki. Dowód: akta kontroli od strony 116 do strony Działania placówki na rzecz powrotu wychowanków do rodziny i utrzymywania przez nich kontaktów z rodzicami. Placówka podejmowała prawidłowe działania w kierunku powrotu dzieci do domów rodzinnych i utrzymywania kontaktów z rodzicami. Wychowankowie potwierdzili, że rodzice i inni członkowie rodziny mogą odwiedzać ich w placówce. Pracownicy umożliwiali spotkania rodziców z dziećmi w placówce, zapraszali rodziców na ważne dla dzieci uroczystości, odwiedzali wraz z wychowankami ich domy rodzinne, starali 2

3 się aby dzieci były urlopowane do domów rodzinnych w dni wolne od nauki. Rodzice zapraszani byli na uroczystości organizowane w placówce tj.: wigilia, wystawy. Dzieci telefonowały do rodziców, były zachęcane do pisania listów. Wychowawcy motywowali rodziców, aby byli obecni podczas wizyt dzieci u lekarzy specjalistów oraz informowali ich o postępach dzieci w nauce. Pracownik socjalny sporządzał plany pracy z rodzinami dzieci, które były prowadzone rzetelnie i z dużą znajomością rodziny. Rodzice dzieci umieszczonych w placówce mogli liczyć na wsparcie specjalistów zatrudnionych w placówce oraz pomoc w sytuacjach kryzysowych dotyczących zarówno dzieci jak i całej rodziny. informacji na temat realizacji zadań opiekuńczo - wychowawczych uzyskanych od pracowników pedagogicznych, przeprowadzonych ankiet i rozmowy, oraz analizy dokumentacji prowadzonej przez pracownika socjalnego. Dowód: akta kontroli od strony 11 do strony Warunki lokalowe. Placówka mieściła się w budynku, wyposażonym zgodnie z obowiązującym w tym zakresie standardem. W każdej grupie wychowankowie mieszkali w 5 pokojach 2 lub 3 osobowych. Kilkoro starszych wychowanków mieszkało w pokojach 1 osobowych. Pomieszczenia były urządzone estetycznie i funkcjonalnie. Pokoje były o odpowiedniej powierzchni, wyposażone w łóżka, szafę na przechowywanie odzieży i obuwia oraz zabawki. Wszystkie dzieci, również te które przebywały w Młodzieżowych Ośrodkach Socjoterapii i Młodzieżowych Ośrodkach Wychowawczych posiadały swój tapczan. W każdej grupie znajdowało się miejsce do cichej nauki, a także aneksy kuchenne. Placówka posiadała odpowiednio wyposażoną jadalnię i kuchnię. W placówce były pomieszczenia do zajęć terapeutycznych, zajęć sportowych oraz pokój gościnny. Nie było gabinetu pielęgniarskiego, oraz pokoju dla dzieci chorych z uwagi na to, że w placówce nie zatrudniano personelu medycznego. lustracji pomieszczeń w budynku w którym mieści się placówka. Dowód: akta kontroli od strony 146 do strony Zapewnienie dzieciom wyżywienia, w tym dostępu do produktów żywnościowych i napojów przez całą dobę, dostępu do nauki, opieki zdrowotnej, zajęć wychowawczych, kompensacyjnych, terapeutycznych i rewalidacyjnych. Dzieci oceniły wyżywienie w placówce przeciętnie. Pracownicy pedagogiczni w udzielonej informacji na temat realizacji zadań opiekuńczo wychowawczych dobrze. Jedna z osób napisała, że w placówce są bardzo dobre obiady, a ubogie kolacje. Zarówno ankietowani starsi wychowankowie jak i wychowawcy odpowiedzieli, że dzieci mogą dostać jeść i pić pomiędzy posiłkami oraz że żywność i napoje są dostępne dla wychowanków w aneksach kuchennych przez całą dobę. Dzieci poniżej 10 roku życia i dzieci niepełnosprawne podczas prowadzonej rozmowy powiedziały, że 3

4 pomiędzy posiłkami mogą dostać tylko pić. Zapytane z jakiego powodu odpowiedziały, że wychowawcy zamykają kuchnię na klucz, aby nikt tam nie wchodził i nie brudził. Podczas spotkania osób kontrolujących z kadrą pedagogiczną ustalono, że żywność będzie dostępna dla wszystkich wychowanków przez całą dobę, oraz że śniadania i kolacje będą przygotowywane w aneksach kuchennych poszczególnych grup przy udziale wychowanków. Zgodnie z informacją przekazaną przez dyrektora placówki, wszystkie dzieci realizowały obowiązek szkolny w odpowiednich dla nich typach szkół. Dwóch pracowników merytorycznych w informacji na temat realizacji zadań opiekuńczo wychowawczych napisało, że jedna dziewczyna nie realizuje obowiązku szkolnego, ponieważ przebywa na długotrwałej ucieczce. Wychowanka przebywała w ośrodku dla dzieci i młodzieży z zaburzeniem w zachowaniu. Z powodu ucieczki została skreślona z ewidencji ośrodka. Na dzień kontroli trwały poszukiwania w/w wychowanki. Czternastu wychowanków u których występowały trudności szkolne, objęto zajęciami dydaktyczno - wyrównawczymi oraz indywidualną pomocą w nauce. Część dzieci objęto kilkoma formami pomocy. Wychowankowie placówki aktywnie uczestniczyli w uroczystościach i imprezach organizowanych przez miasto, instytucje oraz w imprezach organizowanych na terenie placówki. Wśród wychowanków 12 wymagało leczenia w poradniach specjalistycznych. W kontrolowanym okresie 1 wychowanka przebywała w szpitalu psychiatrycznym tj. w Centrum Leczenia Dzieci i Młodzieży, Oddział Psychiatryczny dla Dzieci w Zaborze. W szpitalu została umieszczona na podstawie skierowania lekarza rodzinnego za zgodą prawnego opiekuna. Działania wobec wychowanki po powrocie ze szpitala podejmowane były zgodnie z zaleceniami zawartymi w karcie informacyjnej leczenia szpitalnego. W placówce na dzień kontroli przebywało 4 wychowanków niepełnosprawnych, w stosunku do których podejmowano działania zgodnie z ich potrzebami. Kontrolowany obszar ocenia się pozytywnie z uwagami. Zgodnie z 27 pkt 7 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 19 października 2007 r. w sprawie placówek opiekuńczo - wychowawczych (Dz. U. Nr 201, poz. 1455) dzieciom w placówce zapewnia się dostęp przez całą dobę do podstawowych produktów żywnościowych oraz napojów. analizy ankiet przeprowadzonych wśród 10 wychowanków, rozmowy kierowanej przeprowadzonej z 9 dziećmi poniżej 10 roku życia i wychowankami niepełnosprawnymi, analizy odpowiedzi pracowników pedagogicznych na temat realizacji zadań opiekuńczo - wychowawczych w placówce oraz dokumentacji dostępnej w placówce. Dowód: akta kontroli od strony 11 do strony 115 i od strony 148 do strony Wyposażenie dzieci w odzież, obuwie, zabawki, środki higieny osobistej, leki, podręczniki i przybory szkolne. Dzieci posiadały odzież i obuwie w odpowiedniej ilości. Zarówno pracownicy pedagogiczni jak i sami wychowankowie potwierdzili, że są wyposażeni w podręczniki i przybory szkolne. Jedno dziecko wskazało, że nie potrzebuje przyborów i podręczników szkolnych z uwagi na to, że kontynuuje naukę w ostatniej klasie szkoły 4

5 zawodowej i raz w tygodniu ma tylko wychowanie fizyczne. W pozostałe dni tygodnia uczęszcza na praktyki. Odpowiedzi udzielone przez wychowanków pozwoliły stwierdzić, że wyposażani oni byli w podstawowe środki higieny osobistej. Zgodnie z informacją uzyskaną od pracowników pedagogicznych ustalono, że recepty realizowane były na bieżąco. Zgodnie z pisemną informacją dyrektora placówki ustalono, że w 2011 r. z budżetu Domu Dziecka w Tanowie na odzież i obuwie dla wychowanków wydatkowano kwotę ,91 zł. Środki higieny osobistej w 2011 r. zakupiono na kwotę 5.263,33 zł. W 2012 r. zaplanowano na ten cel w budżecie placówki kwotę zł. Na leki w roku 2011, wydatkowano z budżetu placówki kwotę 4.316,57 zł. Ponadto dzieci otrzymywały odzież, obuwie oraz środki higieniczne dodatkowo z darów przekazanych przez osoby prywatne i instytucje oraz rodzin i opiekunów prawnych. Pomieszczenia zajmowane przez dzieci były wyposażone w zabawki i materiały dydaktyczne. analizy ankiet przeprowadzonych wśród 10 wychowanków, przeprowadzonej rozmowy kierowanej z 9 dziećmi poniżej 10 roku życia i wychowankami niepełnosprawnymi, odpowiedzi 13 pracowników pedagogicznych na temat realizacji zadań opiekuńczo - wychowawczych w placówce, pisemnej informacji przekazanej przez dyrektora placówki oraz lustracji pomieszczeń. Dowód: akta kontroli od strony 11 do strony 115 i strona Wypłacanie drobnych kwot do dysponowania przez dziecko. Wychowankowie otrzymywali kieszonkowe w wysokości ok ,50 złotych miesięcznie. Kwotą bazową wypłacaną wychowankom było 20 zł. Na podstawie informacji na temat realizacji zadań opiekuńczo - wychowawczych w placówce, oraz przeprowadzonych ankiet i rozmowy z wychowankami stwierdzono, że kieszonkowe mogło być w ramach kary obniżone do kwoty 10 zł. Zdarzało się natomiast, że kieszonkowe było wstrzymywane w przypadku ucieczki wychowanka z placówki. Podczas rozmowy z dyrektorem placówki, ustalono, że dzieci nie miały zabieranego kieszonkowego. W każdym przypadku była wychowankom wypłacana kwota 10 zł zgodnie z regulaminem wypłat kieszonkowego. analizy ankiet przeprowadzonych wśród 10 wychowanków, przeprowadzonej rozmowy kierowanej z 9 dziećmi poniżej 10 roku życia i wychowankami niepełnosprawnymi, analizy odpowiedzi 13 pracowników pedagogicznych na temat realizacji zadań opiekuńczo - wychowawczych w placówce i list wypłat kieszonkowego za miesiące styczeń 2011 r., marzec 2011 r., maj 2011 r., październik 2011 r. i luty 2012 r. Dowód: akta kontroli od strony 11 do strony 115 i od strony 182 do strony Pokrywanie kosztów przejazdu dziecka do uzasadnionych miejsc. Dla dzieci w placówce kupowane były bilety miesięczne, sieciowe i jednorazowe. 5

6 odpowiedzi 13 pracowników pedagogicznych na temat realizacji zadań opiekuńczo - wychowawczych w placówce. Dowód: akta kontroli od strony 60 do strony Prawidłowość prowadzenia dokumentacji. W placówce prowadzona była dokumentacja określona w rozporządzeniu Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 19 października 2007 r. w sprawie placówek opiekuńczo - wychowawczych (Dz. U. Nr 201, poz. 1455). Prowadzone były indywidualne plany pracy z dzieckiem, karty pobytu dziecka w placówce, arkusze badań i obserwacji pedagogicznych i psychologicznych, karty udziału w zajęciach specjalistycznych wraz z opisem ich przebiegu. Niewielkich korekt wymagała część indywidualnych planów pracy i kart modyfikacyjnych, co zostało uzupełnione w trakcie kontroli. W placówce systematycznie była prowadzona księga ewidencji wychowanków oraz rejestr ucieczek. W okresie od 01 stycznia 2012 r. do 12 marca 2012 r., liczba ucieczek ogółem wynosiła 15, w tym 1- dniowych: 10, 4-7 dniowych: 1. Ucieczek, które trwały dłużej niż 7 dni było 4. Z placówki uciekało ogółem 6 wychowanków. analizy dokumentacji prowadzonej w placówce. Dowód: akta kontroli od strony 116 do strony 143 i od strony 193 do strony Przygotowanie placówki do wypełniania zadań określonych w jej regulaminie. Placówka działała w oparciu o statut przyjęty Uchwałą Nr XLII/286/2010 roku Rady Powiatu w Policach z dnia 25 czerwca 2010 r. i Regulamin Organizacyjny Domu Dziecka w Tanowie, ustalony przez dyrektora placówki w porozumieniu z Powiatowym Centrum Pomocy Rodzinie w Policach, stanowiący załącznik do stanowiska Zarządu Powiatu w Policach- wyciąg z protokołu Nr 59/08 z dnia 27 lutego 2008 r. W wyniku przeprowadzonych czynności kontrolnych można stwierdzić, że placówka w znacznym stopniu przygotowana była do realizowania zadań określonych w regulaminie. Dysponowała bazą lokalową dla 30 wychowanków. Wśród wychowawców były osoby, które posiadały odpowiednie przygotowanie do pracy z dziećmi z zaburzeniami w zachowaniu. Pracownicy posiadali zakresy czynności uwzględniające szeroko pojętą opiekę i wychowanie oraz współpracę z rodziną dziecka. Opiekę nocną sprawowali wychowawcy, posiadający kwalifikacje określone w rozporządzeniu Ministra Pracy Polityki Społecznej z dnia 19 października 2007 r. w sprawie placówek opiekuńczo - wychowawczych (Dz. U. Nr 201, poz. 1455). W kontrolowanym okresie placówka korzystała ze wsparcia 2 wolontariuszy, którzy wykonywali świadczenia odpowiadające świadczeniu pracy pod nadzorem dyrektora placówki, na podstawie porozumień oraz zostali ubezpieczeni. Jednym z podstawowych zadań placówki jest przygotowanie dzieci do dorosłego, samodzielnego, odpowiedzialnego życia. Zarówno dzieci jak i pracownicy stwierdzili, że podejmowane były działania w celu realizacji tego zadania. Zgodnie z odpowiedziami zawartymi w ankietach ustalono, że w placówce organizowane były spotkania z psychologiem i pedagogiem oraz innymi osobami, podczas których rozmawiano z wychowankami na 6

7 temat ich usamodzielnienia. W kontrolowanym okresie usamodzielnianych było 5 wychowanków. W jednym przypadku opiekunem usamodzielnia był pracownik placówki. W jednym przypadku opiekunem usamodzielnienia była matka wychowanki, a w 2 przypadkach starsze rodzeństwo wychowanków. We wszystkich przypadkach placówka śledziła losy wychowanków, mieli oni stały kontakt z pracownikiem socjalnym placówki. Placówka informowała pisemnie Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie w Policach o wychowankach, którzy chcieli się usamodzielnić w 2011 r. i 2012 r. W placówce pracowano nad utrzymywaniem więzi z rodzeństwem. W kontrolowanym okresie nie rozdzielono żadnego rodzeństwa. W placówce funkcjonował samorząd wychowanków. Organizację samorządu określał regulamin uchwalony przez dzieci przebywające w placówce w którym zapisano m.in., że samorząd może przedstawiać dyrektorowi placówki wnioski i opinie we wszystkich sprawach dotyczących funkcjonowania placówki. Opiekun samorządu wybierany jest na zebraniu wszystkich wychowanków w głosowaniu tajnym. W Domu Dziecka w Tanowie opiekunem samorządu był wychowawca Pan Paweł Janyszek. Zakres spraw uzgadnianych z samorządem dotyczył m.in. rozwiązywania problemów, organizowania czasu wolnego, mobilizowania do działań i aktywnych postaw społecznych na rzecz placówki i poza placówką, kultywowania tradycji, wdrażania do odpowiedzialności, podejmowania ważnych decyzji (np. wybór osób zasługujących na nagrody). Zadania realizowane przez samorząd wychowanków ujęte zostały w planie pracy samorządu wychowanków Domu Dziecka w Tanowie na rok 2011/2012. W placówce zostało opracowanych i wdrożonych wiele procedur, które miały na celu ułatwienie pracy pracownikom pedagogicznym w sytuacjach trudnych. analizy dokumentacji prowadzonej w placówce. Dowód: akta kontroli od strony 196 do strony Sprawowanie nadzoru bezpośredniego przez dyrektora placówki, nadawanie stopni awansu zawodowego pracownikom pedagogicznym zatrudnianym na podstawie ustawy Karta Nauczyciela. Dyrektor placówki dbał o właściwy dobór kadry. Osoby zatrudnione w placówce (oprócz..) posiadały kwalifikacje adekwatne do zajmowanych stanowisk. W okresie objętym kontrolą wśród kadry pedagogicznej były osoby, które podnosiły swoje kwalifikacje oraz uczestniczyły w różnych formach dokształcania. Specjaliści byli zatrudnieni w placówce w liczbie zapewniającej dzieciom poczucie bezpieczeństwa. Dyrektor w ramach swoich kompetencji w kontrolowanym okresie przeprowadził 4 spotkania szkoleniowe i 12 hospitacji zajęć organizowanych przez pracowników pedagogicznych. Hospitacje prowadzone były zgodnie z planami nadzoru pedagogicznego w Domu Dziecka w Tanowie na rok 2011 i W okresie objętym kontrolą w placówce wdrożono lub kontynuowano programy profilaktyczne. Dyrektor placówki nie dokonywał ocen pracy pracowników pedagogicznych, 1 osoba odbywała staż na nauczyciela dyplomowanego, którego zakończenie planowane było na miesiąc maj 2013 r. Plan zatwierdzony został w dniu 05 września 2010 r. Dostęp do nowych przepisów pracownicy mieli zapewniony w sekretariacie placówki, poprzez internet. Informacje dotyczące nowych przepisów dyrektor placówki przekazywał pracownikom 7

8 na bieżąco i w czasie spotkań zespołu, oraz poprzez umożliwienie pracownikom udziału w różnego rodzaju szkoleniach. analizy dokumentacji prowadzonej w placówce. Dowód: akta kontroli od strony 239 do strony Kwalifikacje osób zatrudnionych w placówce do opieki nad dziećmi. Do opieki nad dziećmi zatrudnionych było 12 wychowawców, 1 pedagog, 1 terapeuta i 1 pracownik socjalny. W zdecydowanej większości pracownicy posiadali kwalifikacje adekwatne do zajmowanych stanowisk i zgodne z wymogami określonymi w obowiązujących przepisach. Wyjątkiem była Pani X.Y. zatrudniona na stanowisku. Pani X.Y. posiadała wykształcenie.. Nie posiadała jednak... Na dzień kontroli uczestniczyła w szkoleniu z zakresu.., organizowanym przez w. Szkolenie rozpoczęło się 22 października 2011 r., a zakończy 13 maja 2012 r. Termin egzaminu przez. zaplanowany został na czerwiec/lipiec 2012 r. akt osobowych pracowników, świadectw i dyplomów. Dowód: akta kontroli od strony 247 do strony 250 Pouczenie: od wystąpienia pokontrolnego nie przysługują środki odwoławcze... Wojewoda Zachodniopomorski Otrzymują: 1. Adresat 2. aa 8