TRANSPORT DROGOWY TOWARÓW WYZWANIA RYNKU RAPORT 2017
Kwiecień 2017 Raport 2 Autor: Martyna Dziubak Edycja merytoryczna: Michał Koleśnikow Departament Analiz Ekonomicznych, Sektorowych i Rynków Rolnych Dyrektor: Michał Koleśnikow (michał.kolesnikow@bgzbnpparibas.pl) Analizy sektorów priorytetowych: Martyna Dziubak (martyna.dziubak1@bgzbnpparibas.pl) Paweł Pacak (pawel.pacak@bgzbnpparibas.pl) Analizy sektora rolno-spożywczego: Marta Skrzypczyk (marta.skrzypczyk@bgzbnpparibas.pl) Magdalena Kowalewska (magdalena.kowalewska@bgzbnpparibas.pl) Paweł Wyrzykowski (pawel.wyrzykowski@bgzbnpparibas.pl) Serwis ekonomiczny BGŻ BNP Paribas http://analizy.bgzbnpparibas.pl/ Kontakt w sprawie oferty: Infolinia 801 321 123 opłata za połączenie wg cennika operatora Niniejszy dokument ma charakter wyłącznie informacyjny i nie stanowi oferty w rozumieniu przepisów prawa cywilnego. Informacje zawarte w niniejszym dokumencie nie mogą być traktowane jako usługa doradztwa inwestycyjnego, podatkowego, prawnego lub jako forma świadczenia jakiejkolwiek usługi. Niniejszy dokument nie może być uznany za jakąkolwiek rekomendację do dokonania jakiejkolwiek inwestycji. Wszystkie opinie i prognozy wyrażone w niniejszym dokumencie są wyrazem oceny autorów w dniu publikacji i mogą ulec zmianie bez zapowiedzi. Niniejszy dokument lub jakikolwiek zawarty w nim utwór nie może być, w całości lub w części, zwielokrotniany, rozpowszechniany, opracowywany w jakiejkolwiek formie i w jakikolwiek sposób (w tym w formie elektronicznej, w postaci fotokopii, poprzez wprowadzenie do sieci teleinformatycznych, w tym Internetu), na jakichkolwiek polach eksploatacji - bez uprzedniej pisemnej zgody Banku BGŻ BNP Paribas S.A. z siedzibą w Warszawie. Jakiekolwiek wykorzystanie niniejszego dokumentu lub zawartych w nim utworów, w całości lub w części, z naruszeniem powyższych postanowień, jak również przepisów prawa, bez uprzedniej pisemnej zgody Banku BGŻ BNP Paribas S.A. jest zabronione, a Bank BGŻ BNP Paribas S.A. z siedzibą w Warszawie jest uprawniony do podjęcia działań prawnych celem dochodzenia odpowiedzialności z tytułu naruszenia. Bank BGŻ BNP Paribas Spółka Akcyjna z siedzibą w Warszawie przy ul. Kasprzaka 10/16, 01-211 Warszawa, zarejestrowany w rejestrze przedsiębiorców Krajowego Rejestru Sądowego przez Sąd Rejonowy dla m.st. Warszawy w Warszawie, XII Wydział Gospodarczy Krajowego Rejestru Sądowego, pod nr KRS 0000011571, posiadający NIP 526-10-08-546 oraz kapitał zakładowy w wysokości 84 238 318 zł, w całości wpłacony.
Kwiecień 2017 Raport 3 SPIS TREŚCI 1. Polska liderem międzynarodowego transportu drogowego w UE... 4 2. Wyhamowanie przewozu drogowego towarów... 4 3. Czynniki wpływające ma zmianę otoczenia rynkowego polskich przewoźników... 6 3.1 Wyhamowanie wolumenu produkcji przemysłowej w Unii Europejskiej... 6 3.2 Wzrost konkurencji... 7 3.3 Zmiany regulacyjne w Unii Europejskiej... 8 3.4 Brak siły roboczej i rosnące koszty pracy... 9 3.5 Polityka środowiskowa Unii Europejskiej... 10 4. Możliwe działania dostosowawcze polskich przedsiębiorstw transportowych do zmieniającego się otoczenia rynkowego... 11 4.1 Optymalizacja kosztów dzięki efektom skali... 11 4.2. Rozszerzanie wachlarza usług... 12 4.3. Zmiana w kierunkach polskiego transportu... 12
Kwiecień 2017 Raport 4 1. Polska liderem międzynarodowego transportu drogowego w UE Po wejściu do Unii Europejskiej polski sektor transportu drogowego wszedł w fazę rozkwitu. Otwarcie granic oraz dynamiczny wzrost wymiany handlowej z krajami członkowskimi przełożyły się na zwiększenie popytu na usługi transportowe. Dodatkowo niższe koszty pracy w Polsce w porównaniu ze starymi członkami Unii Europejskiej oraz Wykres 1.1 Udział w rynku międzynarodowych przewozów drogowych towarów w Unii Europejskiej (2014) liderem rynku międzynarodowych przewozów drogowych towarów w Unii Europejskiej w 2014 r. jej udział wynosił 25,2%, podczas gdy kolejny największy rynek - Hiszpania odnotował udział równy 11,0% (wykres 1.1). Ponadto zdecydowana większość przewozów wykonywana jest przez polskie przedsiębiorstwa transportowe pomiędzy krajami Unii Europejskiej. Dane GUS wskazują, że w 2015 r. 95,1% towarów (liczone wg masy) wywożonych z Polski transportem drogowym była kierowana do UE, przy czym dominującym kierunkiem były Niemcy (udział - 40,8%), przed Czechami (11,3%) oraz Słowacją (4,6%). Wykres 1.2 Kierunki polskiego transport drogowego towarów (udział w %) UE poza UE 4,9% 95,1% Źródło: Opracowanie BGŻ BNP Paribas na podstawie danych GUS Źródło: Opracowanie BGŻ BNP Paribas na podstawie danych GUS atrakcyjna lokalizacja w centrum Europy decydowały o wysokiej przewadze konkurencyjnej polskich przedsiębiorstw transportowych. Według danych GUS w latach 2004-2015 masa przewiezionych towarów w transporcie drogowym zarobkowym rosła w średnim rocznym tempie równym 6,4%, natomiast praca przewozowa liczona w mld tonokilometrów osiągała jeszcze wyższe tempo wzrostu wynoszące 9,8%. Była to głównie zasługa dynamicznie rozwijającego się rynku przewozów międzynarodowych. Dane GUS wskazują, że w samym transporcie międzynarodowym w okresie 2004-2015 roczna wykonana praca przewozowa zwiększyła się ponad 3,5- krotnie. Co więcej nie uległa ona obniżeniu nawet w okresie globalnego kryzysu finansowego w latach 2009-2010 i załamania gospodarek oraz wymiany handlowej w wielu krajach Unii Europejskiej. W 2009 roku wzrosła ona o 9,2%, a w 2010 o 18,3%. Tym samym Polska stała się wyraźnym 2. Wyhamowanie przewozu drogowego towarów W ostatnich latach dynamiczny wzrost pracy przewozowej wykonanej przez polskie przedsiębiorstwa transportowe wyhamował. Choć już w 2011 roku odnotowano pierwszy spadek rocznej pracy przewozowej w transporcie międzynarodowym towarów od czasu wejścia Polski do Unii Europejskiej, to jednak był on nieznaczny i wyniósł -1,8%. W 2012 r. nastąpiło wyraźne ożywienie sytuacji na rynku transportowym, jednak od tamtej pory roczna dynamika wzrostu pracy przewozowej polskich przedsiębiorstw systematycznie spadała i w 2015 roku wyniosła jedynie 1,1%
Kwiecień 2017 Raport 5 180 Wykres 2.1 Międzynarodowy transport drogowy towarów w Polsce Transport międzynarodowy - praca przewozowa mld t-km zmiana r/r (prawa oś) 40% Wykres 2.2 Transport drogowy (ogółem) towarów w Unii Europejskiej transport drogowy towarów - praca przewozowa mld t-km 1 950 zmiana r/r (prawa oś) 9% 160 35% 1 900 6% 140 30% 1 850 3% 120 100 80 25% 20% 15% 1 800 1 750 0% -3% 60 10% 1 700-6% 40 5% 1 650-9% 20 0% 1 600-12% 0 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015-5% 1 550 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014-15% Źródło: Opracowanie BGŻ BNP Paribas na podstawie danych GUS Źródło Opracowanie BGŻ BNP Paribas na podstawie danych Eurostat (Wykres 2.1). Warto zauważyć, że tak niski wzrost został odnotowany przy korzystnej sytuacji gospodarczej w Unii Europejskiej, kiedy to dynamika PKB osiągnęła 2,3% (w porównaniu z 1,6% w 2014 r.). Tym samym, choć polski rynek transportowy nadal się rozwija, to warto zaznaczyć, że przeciętny roczny wzrost (CAGR) pracy przewozowej w transporcie drogowym międzynarodowym obniżył się z 15,1% w latach 2004-2011 do 7,3% w latach 2011-2015. Jednocześnie można zaobserwować, że unijny rynek międzynarodowych przewozów towarowych zaczął się nasycać. Tendencja spadku pracy przewozowej w transporcie drogowym jest obserwowana w całej Unii Europejskiej. Według danych Eurostat w 2014 r. roczna praca przewozowa w transporcie drogowym towarów wzrosła jedynie o 0,4%. Średni roczny poziom wykonanej pracy przewozowej w latach 2004-2008 wynosił 1843,9 mld t-km, zaś w latach 2010-2014 1727,3 mld t-km. Ponadto w latach 2004-2008 rosła ona w średnim rocznym tempie 1,9% (CAGR), natomiast w latach 2010-2014 spadała średniorocznie o 0,4%. Sytuacja ta wynika nie tylko z nasycania się rynku, stagnacji w wolumenie produkcji, ale także z rosnącej wymiany handlowej z krajami pozaunijnymi, co z jednej strony wpływa na wzrost przewozów środkami dalekobieżnymi (transport morski, którego praca przewozowa w latach 2010-1014 rosła średniorocznie o 0,6%), z drugiej strony na wzrost konkurencji ze strony pozaunijnych przewoźników. Wraz z nasycaniem się rynku międzynarodowych przewozów towarów w Unii Europejskiej, dynamiczny wzrost pracy przewozowej wykonanej przez polskie przedsiębiorstwa transportowe wyhamował. Dodatkowo na polskie przedsiębiorstwa transportowe wpływa silny wzrost konkurencji na rynku wewnętrznym, rosnące koszty pracy obniżające wysoką do tej pory konkurencyjność polskich przewoźników na tle zachodnich sąsiadów, regulacje dotyczące płacy minimalnej w krajach Europy Zachodniej, jak również polityka unijna faworyzująca środki transportu przyjazne środowisku takie jak kolej czy żegluga śródlądowa. Nie bez znaczenia pozostaje także problem niedoboru siły roboczej na rynku transportowym. W związku z powyższymi czynnikami wydaje się, że otoczenie rynku transportu drogowego towarów uległo nieodwracalnej zmianie i w kolejnych latach coraz trudniej będzie na nim konkurować i osiągać wysokie dynamiki wzrostu. Może to w konsekwencji doprowadzić do wypchnięcia z rynku najsłabszych przedsiębiorstw, a umocnić pozycję podmiotów, które najskuteczniej dostosują się do nowej rzeczywistości rynkowej.
Kwiecień 2017 Raport 6 Jeśli są Państwo zainteresowani pełną, bezpłatną wersją raportu, prosimy o kontakt z doradcą.
Kwiecień 2017 Raport 7
Kwiecień 2017 Raport 8
Kwiecień 2017 Raport 9
Kwiecień 2017 Raport 10
Kwiecień 2017 Raport 11
Kwiecień 2017 Raport 12
Kwiecień 2017 Raport 13
Kwiecień 2017 Raport 14
Kwiecień 2017 Raport 15
Niniejszy dokument ma charakter wyłącznie informacyjny i nie stanowi oferty w rozumieniu przepisów prawa cywilnego. Informacje zawarte w niniejszym dokumencie nie mogą być traktowane jako usługa doradztwa inwestycyjnego, podatkowego, prawnego lub jako forma świadczenia jakiejkolwiek usługi. Niniejszy dokument nie może być uznany za jakąkolwiek rekomendację do dokonania jakiejkolwiek inwestycji. Wszystkie opinie i prognozy wyrażone w niniejszym dokumencie są wyrazem oceny autorów w dniu publikacji i mogą ulec zmianie bez zapowiedzi. Niniejszy dokument lub jakikolwiek zawarty w nim utwór nie może być, w całości lub w części, zwielokrotniany, rozpowszechniany, opracowywany w jakiejkolwiek formie i w jakikolwiek sposób (w tym w formie elektronicznej, w postaci fotokopii, poprzez wprowadzenie do sieci teleinformatycznych, w tym Internetu), na jakichkolwiek polach eksploatacji - bez uprzedniej pisemnej zgody Banku BGŻ BNP Paribas S.A. z siedzibą w Warszawie. Jakiekolwiek wykorzystanie niniejszego dokumentu lub zawartych w nim utworów, w całości lub w części, z naruszeniem powyższych postanowień, jak również przepisów prawa, bez uprzedniej pisemnej zgody Banku BGŻ BNP Paribas S.A. jest zabronione, a Bank BGŻ BNP Paribas S.A. z siedzibą w Warszawie jest uprawniony do podjęcia działań prawnych celem dochodzenia odpowiedzialności z tytułu naruszenia. Bank BGŻ BNP Paribas Spółka Akcyjna z siedzibą w Warszawie przy ul. Kasprzaka 10/16, 01-211 Warszawa, zarejestrowany w rejestrze przedsiębiorców Krajowego Rejestru Sądowego przez Sąd Rejonowy dla m.st. Warszawy w Warszawie, XII Wydział Gospodarczy Krajowego Rejestru Sądowego, pod nr KRS 0000011571, posiadający NIP 526-10-08-546 oraz kapitał zakładowy w wysokości 84 238 318 zł, w całości wpłacony.