Modelowanie konstrukcji osłony ratowniczej indywidualnej

Podobne dokumenty
Konstrukcja ochronna operatora ładowarki górniczej w wietle przepisów i bada niszczcych

Analiza wyników oceny stanu technicznego sekcji obudowy zmechanizowanej w wybranych kopalniach

Analiza obcienia dynamicznego wywołanego udarem swobodnie spadajcej masy

W Y B R A N E P R O B L E M Y I N Y N I E R S K I E PROJEKT SIŁOMIERZA Z ZASTOSOWANIEM TENSOMETRII OPOROWEJ

Rys. 1. Obudowa zmechanizowana Glinik 15/32 Poz [1]: 1 stropnica, 2 stojaki, 3 spągnica

ANALIZA OBCI E I STABILNO CI OBUDÓW GÓRNICZYCH

ANALIZA RUCHU POJAZDU GSIENICOWEGO

Planowanie adresacji IP dla przedsibiorstwa.

Dodatek 1. Czopy kocowe walcowe wałów wg PN-M-85000:1998. D1.1. Wzory obliczeniowe dopuszczalnych momentów obrotowych

METODA OKRELANIA OBCIENIA PORTALOWEJ OBUDOWY ODGAŁZIE WYROBISK KORYTARZOWYCH NA PODSTAWIE JEJ DEFORMACJI

Laboratorium elektryczne. Falowniki i przekształtniki - I (E 14)

GG-Kennung oder Produktname SIEMENS. Safety Integrated. Osłony bezpieczestwa w wietle norm

Modelowanie nacisku na powierzchni styku wargowego piercienia uszczelniajcego z wałem

Projekt zagospodarowania działki i terenu.

STATYCZNA PRÓBA ROZCIĄGANIA

Metodyka bada układu hydraulicznego sekcji obudowy zmechanizowanej

Instrukcja obsługi programu MechKonstruktor

OPTYMALIZACJA ZBIORNIKA NA GAZ PŁYNNY LPG

Materiały do laboratorium Przygotowanie Nowego Wyrobu dotyczące metody elementów skończonych (MES) Opracowała: dr inŝ.

Wojciech Drzewiecki SYSTEMY INFORMACJI GEOGRAFICZNEJ

Katalog techniczny. Softstarty. Typu PSR. Katalog 1SFC C0201_PL

ZMIENNO OBCIENIA SEKCJI OBUDOWY W CIANIE ZAWAŁOWEJ

Przyczyny zmiany struktury kryształów kolumnowych w odlewach wykonywanych pod wpływem wymuszonej konwekcji

TŁOCZNO BLACH O PODWYSZONEJ WYTRZYMAŁOCI

BEHAVIOUR OF BUSES STRUCTURE IN RELATION TO REQUIREMENTS OF NO. 66 UN-ECE REGULATION

Metody Informatyczne w Budownictwie Metoda Elementów Skoczonych ZADANIE NR 1

STANOWISKOWE BADANIA ELEMENTÓW OBUDÓW GÓRNICZYCH PRZY ICH DYNAMICZNYM OBCIĄŻENIU. 1. Wstęp. Krzysztof Pacześniowski*, Andrzej Pytlik*, Ewa Radwańska*

Elementy pneumatyczne

Zał cznik nr 6 do SIWZ UMOWA Nr. 1

W Y B R A N E P R O B L E M Y I N Y N I E R S K I E ALGORYTM STEROWANIA ADAPTACYJNEGO HYBRYDOWEGO POJAZU KOŁOWEGO

PODSTAWY DIAGNOSTYKI MASZYN

MODELOWANIE I PROGRAMOWANIE PRACY

Marcin LAZYK 1 Krzysztof SMYKSY 2 Ewa CHROBOT 3 Wydział Odlewnictwa AGH, Kraków

Metody komputerowe i obliczeniowe Metoda Elementów Skoczonych. Element dwuwymiarowy liniowy : belka

Zasady doboru zaworów regulacyjnych przelotowych - powtórka

Proces projektowania wcigników łacuchowych

ZMIANY W KRZYWIZNACH KRGOSŁUPA MCZYZN I KOBIET W POZYCJI SIEDZCEJ W ZALENOCI OD TYPU POSTAWY CIAŁA WSTP

PL B BUP 12/13. ANDRZEJ ŚWIERCZ, Warszawa, PL JAN HOLNICKI-SZULC, Warszawa, PL PRZEMYSŁAW KOŁAKOWSKI, Nieporęt, PL

PROJEKT BUDOWLANY BUDOWA BOISKA DO PIŁKI NONEJ I BOISKA DO SIATKÓWKI WRAZ Z PLACEM ZABAW NA DZ.EW. 286/1 W MSC. SKRUDKI

Multipro GbE. Testy RFC2544. Wszystko na jednej platformie

Analiza stateczności zbocza

WPŁYW USTALENIA I MOCOWANIA KORPUSÓW PRZEKŁADNI TECHNOLOGICZNIE PODOBNYCH NA KSZTAŁT OTWORÓW POD ŁOŻYSKA

Jan Kowalski Sprawozdanie z przedmiotu Wspomaganie Komputerowe w Projektowaniu

SYMULACJA PROCESU OBRÓBKI NA PODSTAWIE MODELU OBRABIARKI UTWORZONEGO W PROGRAMIE NX

Projekt okablowania strukturalnego dla I semestru Akademii CISCO we WSIZ Copernicus we Wrocławiu

Statyczna próba skrcania

Wzorcowy załcznik techniczny, do umowy w sprawie przesyłania faktur elektronicznych pomidzy Firm A oraz Firm B

Narzdzia wspomagajce bezpieczne utrzymanie ruchu maszyn cz 2. Moliwo rozbudowy systemu INSTO

Klub Paragraf 34, Bronisławów dr in. Marek Dwiarek. Centralny Instytut Ochrony Pracy Pastwowy Instytut Badawczy

Drgania poprzeczne belki numeryczna analiza modalna za pomocą Metody Elementów Skończonych dr inż. Piotr Lichota mgr inż.

SZCZEGÓŁOWE SPECYFIKACJE TECHNICZNE M PREFABRYKOWANE ELEMENTY CIANEK OPOROWYCH.

Zadania pomiarowe w pracach badawczo-rozwojowych. Do innych funkcji smarów nale$#:

Instrukcja obsługi programu DIALux 2.6

WICZENIE LABORATORYJNE NR 9. Opracowali: Wojciech Wieleba, Zbigniew Olejnik

Program Sprzeda wersja 2011 Korekty rabatowe

M ZASYPANIE WYKOPÓW WRAZ Z ZAGSZCZENIEM

Nadwyka operacyjna w jednostkach samorzdu terytorialnego w latach

MODELE ODPOWIEDZI DO PRZYKŁADOWEGO ARKUSZA EGZAMINACYJNEGO Z FIZYKI I ASTRONOMII

Wydział Górnictwa i Geoinżynierii, Akademia Górniczo-Hutnicza, Kraków **

Rezonans szeregowy (E 4)

Art. 1. W ustawie z dnia 20 pa dziernika 1994 r. o specjalnych strefach ekonomicznych (Dz. U. z 2007 r. Nr 42, poz. 274) wprowadza si nast puj ce

BEVELMASTERTM TM 203C - PRZENONA OBRABIARKA DO RUR W EKRANACH BEVELMASTER TM 204B - PRZENONA OBRABIARKA DO RUR I KOŁNIERZY

SPECJALNOŚĆ STUDIÓW BUDOWNICTWO PODZIEMNE I OCHRONA POWIERZCHNI NA WYDZIALE GÓRNICTWA I GEOLOGII POLITECHNIKI ŚLĄSKIEJ

Prdnica prdu zmiennego.

SPECYFIKACJA TECHNICZNA D

OBLICZENIA SPRZ ENIA CIERNEGO

MP69 ZETTLER EXPERT. Osłona przeciwwietrzna MP69 Nr kat Osłona przeciwwietrzna stalowa SMP69 Nr kat

Kryteria dla Dziaania 3.2

RAPORT Z BADAŃ NR LK /14/Z00NK

Spis zawartoci. Strona tytułowa. Opis techniczny str. 1 do 5. Spis rysunków: Rzut II pitra skala 1:50. Rzut dachu skala 1:50. Przekrój B-B skala 1:50

Nowy ubiór do pracy w zimnym środowisku z możliwością indywidualnego doboru jego ciepłochronności. dr Anna Marszałek

Twierdzenia ekstremalne teorii plastycznoci

ELEKTRYCZNE SYSTEMY GRZEWCZE

PRACE NAUKOWE Akademii im. Jana Długosza w Czstochowie. Technika, Informatyka, Inynieria Bezpieczestwa 2015, t. III, s

(podstawy i wymagania ze szczególnym zwróceniem uwagi na funkcjonalno systemów. w odniesieniu do poszczególnych poziomów)

geometry a w przypadku istnienia notki na marginesie: 1 z 5

2. Przebieg procesu projektowania obudowy

Program BEST_RE. Pakiet zawiera następujące skoroszyty: BEST_RE.xls główny skoroszyt symulacji RES_VIEW.xls skoroszyt wizualizacji wyników obliczeń

Metody komputerowe i obliczeniowe Metoda Elementów Skoczonych. Element jednowymiarowy i jednoparametrowy : spryna

przewidywania zapotrzebowania na moc elektryczn

ZASTOSOWANIE METOD OPTYMALIZACJI W DOBORZE CECH GEOMETRYCZNYCH KARBU ODCIĄŻAJĄCEGO

POLITECHNIKA ŁÓDZKA INSTYTUT OBRABIAREK I TECHNOLOGII BUDOWY MASZYN. Ćwiczenie D - 4. Zastosowanie teoretycznej analizy modalnej w dynamice maszyn

Badania innowacyjnego rozwiązania kabiny operatora dla dołowych maszyn samojezdnych

Dz.U Nr 180 poz Załcznik nr 2

Opracowanie Studium Techniczno- Ekonomiczno- rodowiskowego, a tak e uzyskanie w imieniu Zamawiaj cego decyzji o rodowiskowych uwarunkowaniach dla

Izolacja Anteny szerokopasmowe i wskopasmowe

Badania nośności kasztów drewnianych. 1. Wprowadzenie PROJEKTOWANIE I BADANIA

Cloud Computing - czego wymaga od dostawcy usług w zakresie bezpieczestwa. Telekomunikacja Polska S.A. Andrzej Karpiski Łukasz Pisarczyk

Podstawowe obiekty AutoCAD-a

UMOWA Nr... a..., z siedzib w... NIP:... REGON:... któr reprezentuje:... zwanym w dalszej czci umowy Dostawc.

Analiza wpływu pierwiastków stopowych na hartowno stali *)

Spis tre ci. 1. Wst p... 4

Metodyka wyznaczania charakterystyki zastpczej zespołu silnik spalinowy-przekładnia hydrokinetyczna

UCHWA A NR IX/ /2019 RADY GMINY GNIEZNO. z dnia 5 kwietnia 2019 r.

Materiały szkoleniowe

WP YW OBCI ENIA DYNAMICZNEGO NA PARAMETRY PRACY Z CZA CIERNEGO. 1. Wst p. Górnictwo i Geoin ynieria Rok 35 Zeszyt

INIEKCYJNE WZMACNIANIE GÓROTWORU PODCZAS PRZEBUDÓW ROZWIDLEŃ WYROBISK KORYTARZOWYCH**** 1. Wprowadzenie

PROCEDURY REGULACYJNE STEROWNIKÓW PROGRAMOWALNYCH (PLC)

Ocena kształtu wydziele grafitu w eliwie sferoidalnym metod ATD

Politechnika lska w Gliwicach Instytut Maszyn i Urzdze Energetycznych Zakład Podstaw Konstrukcji i Eksploatacji Maszyn Energetycznych

Transkrypt:

Dr in. Krzysztof MAZUREK Instytut Techniki Górniczej KOMAG Modelowanie konstrukcji osłony ratowniczej indywidualnej S t r e s z c z e n i e W niniejszej publikacji przedstawiono symulacj komputerow crash-testów osłon ratowniczych, opracowanych w ITG KOMAG, słucych do zabezpieczenia ratownika znajdujcego si w przodku tunelu ratowniczego. Przedstawiono przykład doboru parametrów konstrukcyjnych osłony ratowniczej indywidualnej ze wzgldu na kryterium minimalizacji masy, przy równoczesnym spełnieniu wymaga dyrektywy FOPS. S u m m a r y Computer simulation of crash tests of rescue shield supports, developed in KOMAG to protect rescuers, which are working in the rescue tunnel face, are presented in the paper. Examples of selecting the design parameters of individual rescue support to minimise its weight with meeting the requirements of FOPS directive, are given. 1. Wprowadzenie W przypadku wystpienia katastrofy górniczej bezpieczestwo pracy załóg górniczych w duej mierze uzalenione jest od szybkiej i sprawnej akcji ratowniczej. W wyniku zaistniałego zdarzenia losowego, wyrobisko moe zosta wypełnione zniszczonymi elementami obudowy, sprztu oraz czsto rozdrobnionym wglem lub odłamkami skał na okrelonej długoci. W zagruzowanym wyrobisku czsto zostaj uwizieni ludzie. Dotarcie do zagroonej załogi wymaga wykonania w zawale wyrobiska ratowniczego, którego kształt i kierunek jest zmienny i dostosowany do biecych potrzeb oraz warunków wystpujcych w wyrobisku, np. przeszkód trudnych do usunicia, i zabezpieczenia go tak obudow, aby ratownikom oraz osobom poszkodowanym zapewni moliwie najwiksze bezpieczestwo [1, 6]. Obudowa prowadzona bez kontaktu z rumowiskiem otaczajcym wyrobisko moe by naraona na obcienie dynamiczne wywołane uderzeniem opadajcych skał. Z kolei drenie tunelu w skałach silnie rozdrobnionych powoduje, e rumosz skalny przedostaje si do przedziału roboczego. Analiza konstrukcji obudów ratowniczych stosowanych w polskim górnictwie wgla kamiennego, przedstawiona szczegółowo w pracy [3], dowodzi, e dotychczas nie zostały w pełni rozwizane, midzy innymi, problemy zabezpieczenia ratownika znajdujcego si w przodku tunelu ratowniczego. Rys.1. Schemat osłony ratowniczej indywidualnej, rozsunitej na maksymaln i minimaln wysoko [3] MASZYNY GÓRNICZE 3/2013 3

W zwizku z powyszym w ITG KOMAG opracowano koncepcj osłony ratowniczej indywidualnej, przeznaczonej przede wszystkim do zabezpieczenia ratownika pracujcego w przodku zgruzowanego wyrobiska. Osłona ratownicza indywidualna, przedstawiona schematycznie na rysunku 1, składa si z: daszka (1) i płóz (2), połczonych ze sob sworzniami (3) dziki czemu istnieje moliwo regulacji wysokoci osłony. Dodatkowo, osłona moe by wyposaona w lamp (4) oraz akumulator (5). Konstrukcja osłony pozwala na przejcie obcienia dynamicznego, spowodowanego np. spadajcymi odłamkami skał oraz elementami zniszczonej obudowy wyrobiska. Oprócz podstawowego zastosowania - ochrony ratownika pracujcego bezporednio w przodku indywidualna osłona ratownicza moe by wykorzystana jako dodatkowe zabezpieczenie odcinka chodnika, szczególnie naraonego na obcienia dynamiczne, np. zlokalizowanego pod pustkami. Przykładowy schemat obudowy ratowniczej (2), wyposaonej w omawian osłon ratownicz (1) przedstawiono na rysunku 2. Rys.2. Schemat obudowy ratowniczej wyposaonej w osłony [3] Osłona ratownicza indywidualna pełni rol dodatkowego wzmocnienia przestrzeni stropowej zabezpieczonej obudow ratownicz, prowadzon w zagruzowanym wyrobisku. W zwizku z powyszym konstrukcja osłony powinna spełnia wymagania w zakresie konstrukcji ochronnych FOPS (ang. Falling- Object Protective Structures). W niniejszej publikacji przedstawiono wyniki oblicze numerycznych crashtestów osłon ratowniczych, które wykorzystano w procesie doboru parametrów konstrukcyjnych, wpływajcych na sztywno i stateczno, z uwagi na kryterium minimalizacji masy. Badania modelowe przeprowadzono z wykorzystaniem metody elementów skoczonych. 2. Obliczenia numeryczne Konstrukcje ochronne musz spełnia wymagania bezpieczestwa zgodnie z zapisami normy PN-EN ISO 3449:2009 (oryginał) Maszyny do robót ziemnych. Konstrukcje chronice przed spadajcymi przedmiotami. Wymagania i badania laboratoryjne [7]. W normie tej okrelono wytyczne prowadzenia prób stanowiskowych dla konstrukcji ochronnych, które podczas bada poddawane s działaniu obcienia dynamicznego, w postaci swobodnie spadajcego obcinika. Mas obcinika i wysoko spadku swobodnego dobiera si w zalenoci od warunków pracy i spodziewanej, wielkoci obcienia dynamicznego, działajcego na badany obiekt. Konstrukcj indywidualnej osłony ratowniczej zaszeregowano do drugiej grupy konstrukcji ochronnych, zabezpieczajcych przed uderzeniem spadajcych duych obiektów. Zgodnie z norm [7] podczas bada stanowiskowych na osłon ratownicz powinien spa obcinik, który w momencie uderzenia bdzie miał energi kinetyczn wynoszc 11,6 kj. Standardowy laboratoryjny obcinik badawczy, przedstawiony na rysunku 3a, ma kształt walca, a jego masa wynosi 227 kg. Podczas bada zrzucany jest on z wysokoci 5,22 m. Wysokoci spadku obcinika wyznacza si z krzywej wymaganej energii kinetycznej podczas uderzenia, przedstawionej na rysunku 3b. We wntrzu obrysu konstrukcji ochronnej wydzielono przestrze chronion, do której podczas zdarzenia nie powinna wnikn adna cz osłony ratowniczej. Kształt i połoenie przestrzeni chronionej zale od pozycji, jak zajmuje górnik podczas pracy w tunelu ratowniczym. W przypadku przodka chodnika ratowniczego strop zabezpieczany jest obudow wyprzedzajc, której oparcie stanowi odrzwia obudowy i gruzowisko. Zastosowanie osłony indywidualnej zwiksza zatem bezpieczestwo stanowiskowe w przestrzeni oznaczonej na rysunku 4 kolorem czerwonym. Załoono, e w skutek dynamicznego obcienia warto strzałki ugicia, mierzona od dolnej zewntrznej krawdzi konstrukcji osłony, nie moe by wiksza ni 70 mm. Celem sprawdzenia konstrukcji osłony ratowniczej indywidualnej zgodnie z wymaganiami w zakresie konstrukcji ochronnych FOPS, przeprowadzono badania modelowe crash-testy z wykorzystaniem metody elementów skoczonych. Wymagania zawarte w normie [7] dotycz bada stanowiskowych obiektów rzeczywistych. Jednake zaawansowane metody komputerowe umoliwiaj przeprowadzenie symulacji uderzenia konstrukcji ochronnej jeszcze na etapie konstruowania i zweryfikowanie poprawnoci przyjtych rozwiza konstrukcyjnych. 4 MASZYNY GÓRNICZE 3/2013

Rys.3. Parametry charakteryzujce badania stanowiskowe: a) standardowy obcinik laboratoryjny (d 2 = 255-260 mm, d 3 = 203-204 mm, l 3 = 584 mm), b)krzywa wymaganej energii kinetycznej uderzenia [7] Rys.4. Osłona ratownicza indywidualna z oznaczon przestrzeni chronion [4] Rys.5. Modele obliczeniowe: osłony ratowniczej i standardowego obcinika [4] MASZYNY GÓRNICZE 3/2013 5

Budowa zadania numerycznego wymaga od konstruktora zdefiniowania w sposób cisły, a szczególnie w przypadku analizy obcienia dynamicznego, warunków przeprowadzenia analizy, gdy dane wejciowe maj istotny wpływ na ocen wytenia konstrukcji oraz sposób jej deformacji pod zadanym obcieniem zewntrznym. Dotyczy to zarówno dokładnoci odwzorowania geometrii modelu, ustalenia warunków brzegowych, jakie s nałoone na model, jak i parametrów materiałowych przyjtych przy jego budowie [2, 5]. Szczegółowe informacje dotyczce budowy zadania numerycznego przedstawiono w pracy [4]. Przykładowe modele dyskretne osłony ratowniczej indywidualnej wraz ze standardowym obcinikiem badawczym przedstawiono na rysunku 5. Jednorodnym elementom skoczonym, z których utworzono modele dyskretne, przypisano model materiału sprysto-plastycznego oraz zdefiniowano kontakt pomidzy współpracujcymi powierzchniami. Charakter obcienia udarowego zaley w istotny sposób zarówno od energii poruszajcego si ciała o okrelonej masie, jak równie od prdkoci z jak uderza ono w badan konstrukcj. W analizowanym zadaniu numerycznym zastosowano obcienie zewntrzne, w postaci udaru masy poruszajcej si z prdkoci pocztkow, obliczon zgodnie z zalenoci: gdzie: v o = 2 g h (1) g przypieszenie ziemskie [m/s 2 ], h wysoko spadku obcinika [m]. Celem skrócenia czasu oblicze, model obcinika umieszczono na wysokoci 0,06 m nad modelem osłony ratowniczej i zdefiniowano jego prdko pocztkow, wynoszc 10,06 [m/s], co odpowiada prdkoci jak osignłby bijak spadajc swobodnie z wysokoci 5,22 m. Kocowym etapem przygotowania zadania numerycznego jest wygenerowanie pliku wejciowego, zawierajcego informacj o geometrii, rozpatrywanym przypadku obcienia zewntrznego, warunkach brzegowych oraz parametry analizy (czas trwania analizy, startowy i minimalny krok czasowy, specyfikacja zbiorów wyników jakie chce si otrzyma). W nastpnym kroku realizowane s obliczenia numeryczne. Czas wykonywania oblicze numerycznych zaley nie tylko od przyjtych parametrów analizy, lecz równie od rozmiarów zadania numerycznego, na które istotnie wpływaj: liczba stopni swobody oraz wymiar najmniejszego elementu skoczonego. Wielkoci te, a zwłaszcza wymiary najmniejszego elementu, s cile zwizane z uproszczeniami zastosowanymi w modelu osłony. Ze wzgldu na konieczno przeanalizowania istotnie rónych postaci geometrycznych i konstrukcyjnych opracowano 10 modeli przestrzennych osłon indywidualnych. Wyniki oblicze numerycznych, w postaci maksymalnych wartoci strzałki ugicia górnej czci osłony ratowniczej oraz masy analizowanych modeli, zestawiono w tabeli 1. Zestawienie wyników oblicze numerycznych przeprowadzonych na modelach osłony ratowniczej indywidualnej [4] Tabela 1 model strzałka ugicia [mm] masa konstrukcji [kg] 1 254,0 30,30 2 229,0 29,36 3 198,0 30,40 4 85,3 39,30 5 73,8 44,20 6 42,5 56,50 7 104,0 34,56 8 75,5 36,28 9 65,4 40,45 10 93,7 30,05 Najmniejsz warto strzałki ugicia uzyskano w modelu nr 6. Uwzgldniajc jednak kryterium minimalizacji masy konstrukcji stwierdzono, e optymaln posta konstrukcyjn ma model nr 9, przedstawiony na rysunku 6. Rys.6. Model geometryczny analizowanej konstrukcji osłony ratowniczej indywidualnej model 9 [4] Na rysunku 7 zamieszczono map naprenia zredukowanego, naniesion na odkształcon posta analizowanego modelu 9 osłony ratowniczej indywidualnej. Przebieg czasowy przemieszczenia górnej czci modelu osłony przedstawiono na rysunku 8. 6 MASZYNY GÓRNICZE 3/2013

przemieszczenie [m] 0,08 0,06 0,04 0,02 Rys.7. Mapa naprenia zredukowanego w osłonie ratowniczej indywidualnej model 9 [4] 0 0 0,005 0,01 0,015 0,02 0,025 czas [s] Rys.8. Przebieg czasowy przemieszczenia górnej czci osłony model 9 [4] Celem sprawdzenia czy s spełnione wymagania normy [7] naley przeprowadzi badania stanowiskowe. Szczegółowe wyniki symulacji komputerowych wszystkich rozpatrywanych modeli osłon ratowniczych indywidualnych przedstawiono w pracy [4]. 3. Podsumowanie Zastosowanie osłony ratowniczej, której koncepcje przedstawiono w niniejszej publikacji, moe w znacznym stopniu wpłyn na zwikszenie bezpieczestwa pracy ratowników górniczych, zarówno przy budowie jak i póniejszym uytkowaniu tunelu. Indywidualna osłona ratownicza przedstawiona na rysunku 1 słuy głównie do ochrony ratownika pracujcego bezporednio w przodku tunelu ratowniczego prosto osiowego lub o niewielkim promieniu krzywizny. Moe ono równie stanowi dodatkowe zabezpieczenie odcinków chodnika szczególnie naraonych na obcienie dynamiczne. Ze wzgldu na wymiary gabarytowe opracowanej konstrukcji istnieje moliwo stosowania osłony niezalenie od rodzaju obudowy chodnika ratowniczego. W artykule przedstawiono przykład wykorzystania oblicze numerycznych w procesie projektowania. Dziki symulacjom komputerowym moliwe jest zredukowanie kosztów bada stanowiskowych i opracowanie konstrukcji spełniajcej załoone wymagania. Analizujc wyniki oblicze numerycznych stwierdzono, e korzystn, w aspekcie spełnienia wymaga dyrektywy FOPS oraz kryterium minimalizacji masy, posta konstrukcyjn ma model nr 9. Konstrukcja ta przeniosła zadane obcienie dynamiczne, a powstałe odkształcenia (spryste i plastyczne) nie naruszyły załoonej przestrzeni chronionej. Przedstawione wyniki symulacji komputerowych naley traktowa jako jakociowy opis zachowania analizowanych konstrukcji osłon pod wpływem działania obcienia udarowego, gdy w chwili obecnej nie ma moliwoci przeprowadzenia bada stanowiskowych niezbdnych do dowiadczalnego zweryfikowania utworzonych modeli dyskretnych. Literatura 1. wik B.: Ryzyko w ratownictwie górniczym. Bezpieczestwo Pracy i Ochrona rodowiska w Górnictwie, 1998 nr 5 s. 30-35. 2. Karliski J., Rusiski E., Derlukiewicz D.: Numeryczna symulacja crash-testu konstrukcji ochronnych w maszynach górniczych. Przegld Mechaniczny 2007, nr 4, s. 20-26. 3. Mazurek K.: Poprawa bezpieczestwa stanowiskowego w tunelu ratowniczym. Opracowanie koncepcji urzdzenia zabezpieczajcego przestrze pracy ratownika górniczego. ITG KOMAG. Gliwice 2010 (materiały nie publikowane). 4. Mazurek K.: Poprawa bezpieczestwa stanowiskowego w tunelu ratowniczym. Numeryczne symulacje crash-testów osłon ratowniczych. ITG KOMAG. Gliwice 2011. (materiały nie publikowane). 5. Mazurek K., Szyguła M.: Wpływ stopnia dyskretyzacji modelu stojaka na czas oblicze i otrzymane wyniki. Maszyny Górnicze 2011 nr 2 s. 3-6. 6. Nowak A., Paczeniowski K.: Obudowy chodników ratowniczych stosowane w polskim górnictwie. W: Nowoczesne metody i rodki utrzymania wyrobisk górniczych, Konferencja naukowoszkoleniowa, Ustro, 1-2 czerwca 2006 r. Pr. Nauk. GIG, Konferencja 2006 nr 51 s. 120-128. 7. Norma PN-EN ISO 3449:2009 Maszyny do robót ziemnych. Konstrukcje chronice przed spadajcymi przedmiotami. Wymagania i badania laboratoryjne. Artykuł wpłynł do redakcji w sierpniu 2013 r. MASZYNY GÓRNICZE 3/2013 7